Bài thu hoạch Môn Giáo dục học | Đại học Vinh

lOMoAR cPSD| 60696302 BÀI THU HOẠCH 4
Đề bài: Phân tích một số quan điểm dạy học tích cực
1 Dạy học giải quyết vấn đề 2 Dạy học theo dự án
3 Dạy học thảo luận nhóm 4 Dạy học động não 5 Dạy học tình huống
6 Dạy học tiếp cận năng lực học sinh Bài làm:
Tên phương pháp: Dạy học giải quyết vấn đề.
1 Khái niệm: Dạy học giải quyết vấn đề (GQVĐ) (dạy học nêu vấn đề, dạy học nhận
biết và giải quyết vấn đề) là quan điểm dạy học nhằm phát triển năng lực tư duy, khả
năng nhận biết và giải quyết vấn đề. Người học đựợc đặt trong một tình huống hoặc tình
huống có vấn đề, đó là tình huống chứa đựng mâu thuẫn nhận thức, thông qua việc giải
quyết vấn đề, giúp người học lĩnh hội tri thức, kỹ năng và phương pháp nhận thức. Dạy
học GQVĐ là con đường cơ bản để phát huy tính tích cực nhận thức của người học, có
thể áp dụng trong nhiều hình thức dạy học với những mức độ tự lực khác nhau của người
học. Các tình huống có vấn đề là những tình huống khoa học chuyên môn, cũng có thể là
những tình huống gắn với thực tiễn. Trong thực tiễn dạy học hiện nay, dạy học giải quyết
vấn đề thường chú ý đến những vấn đề khoa học chuyên môn mà ít chú ý đến các vấn đề
gắn với thực tiễn. Tuy nhiên nếu chỉ chú trọng việc giải quyết các vấn đề nhận thức trong
khoa học chuyên môn thì người học vẫn chưa đựợc chuẩn bị tốt cho việc giải quyết các
tình huống thực tiễn. Vì vậy bên cạnh dạy học GQVĐ, lý luận dạy học còn xây dựng
quan điểm dạy học theo tình huống.
2.Các bước thực hiện.
Bước 1. Phát hiện hoặc thâm nhập vấn đề
• Phát hiện vấn đề từ một tình huống gợi vấn đề
• Giải thích và chính xác hóa tình huống (khi cần thiết) để hiểu đúng vấn đề được đặt ra lOMoAR cPSD| 60696302
• Phát biểu vấn đề và đặt mục tiêu giải quyết vấn đề đó Bước 2: Tìm giải pháp
Tìm cách giải quyết vấn đề, thường được thực hiện theo sơ đồ sau: Giải thích sơ đồ
Bước 1: Thâm nhập và phát hiện vấn đề.
Đây là bước đầu tiên để có vấn đề, yêu cầu của bước này là phát hiện vấn đề từ các tình
huống gợi vấn đề được đặt ra. Tiếp theo đó là chính xác hóa tình huống, giải thích tình
huống để hiểu đúng nhất vấn đề đặt ra. Sau cùng là phát biểu về vấn đề cũng như đặt mục
tiêu để giải quyết vấn đề.
Bước 2:Tìm cách giải quyết vấn đề.
Bước giải quyết vấn đề được cha ra làm các phần chính, mỗi phần có nhiệm vụ, mục tiêu riêng:
Phân tích vấn đề: Trong khâu phân tích vấn đề cần phân tích kỹ lưỡng để tìm ra mối liên
hệ giữa các cần tìm và những cái đã biết. Để làm được điều này, cần dựa vào tri thức đã
học hoặc liên tưởng tới kiến thức thích hợp. lOMoAR cPSD| 60696302
Hướng dẫn học sinh tìm kiếm cách giải quyết: Nhờ việc đề xuất và thực hiện các hướng
giải quyết vấn đề, người làm cần thu thập các thông tin, tài liệu, tổ chức các dữ liệu, tri
thức hay sử dụng các phương pháp, tính toán suy luận như: đặc biệt hóa, quy lại về quen,
tương tự hóa, chuyển qua những trường hợp suy biến, xem xét các mối liên hệ phục
thuộc vào nhau, suy ngược lùi, suy ngược tiến, suy xuôi …..
Kiểm tra sự đúng đắn của các giải pháp: Giải pháp giải quyết vấn đề có thể đúng, thể sai,
nếu không đúng ta lặp lại khâu phân tích, nếu đúng thì kết thúc vấn đề. Giải pháp khi
được tìm ra sẽ có thể tìm kiếm các giải pháp khác và sau đó so sánh để tìm ra giải pháp phù hợp nhất.
Bước 3. Trình bày giải pháp.
Ở bước trình bày giải pháp này, các học sinh phải trình bày, thuyết trình lại toàn bộ vấn
đề rồi tới giải pháp. Nếu trong vấn đề là một đề bài có sẵn thì các em không cần trình bày lại nữa.
Bước 4: Nghiên cứu sâu thêm giải pháp. Các học sinh tìm hiểu khả năng ứng dụng các
kết quả, đề xuất các vấn đề liên quan, khái quát hóa và lật lại vấn đề.
Ví dụ về môn Sinh PHÂN LOẠI VẤN ĐỀ Nội dung Phương pháp Giải pháp Dạng vấn đề GV NH GV NH GV NH 1 Biết Biết Biết Biết Biết Chưa biết lOMoAR cPSD| 60696302 2 Biết Biết Biết Chưa biếtBiết Chưa biết 3 Biết Biết
Biết ít/nhiều Chưa biếtBiết ít/nhiều Chưa biết 4 Biết Biết Chưa biết Chưa biếtChưa biết Chưa biết 5
Chưa biếtChưa biếtChưa biết Chưa biếtChưa biết Chưa biết
3 .Ưu điểm,hạn chế khi vận dụng Ưu điểm : •
Phương pháp này góp phần tích cực vào việc rèn luyện tư duy phê phán, tư duy
sáng tạocho HS. Trên cơ sở sử dụng vốn kiến thức và kinh nghiệm đã có HS sẽ xem xét,
đánh giá, thấy được vấn đề cần giải quyết. •
Đây là phương pháp phát triển được khả năng tìm tòi, xem xét dưới nhiều góc độ
khác nhau. Trong khi phát hiện và giải quyết vấn đề, HS sẽ huy động được tri thức và khả
năng cá nhân, khả năng hợp tác, trao đổi, thảo luận với bạn bè để tìm ra cách giải quyết vấn đề tốt nhất. •
Thông qua việc giải quyết vấn đề, HS được lĩnh hội tri thức, kĩ năng và phương
pháp nhận thức ("giải quyết vấn đề" không còn chỉ thuộc phạm trù phương pháp mà đã
trở thành một mục đích dạy học, được cụ thể hóa thành một mục tiêu là phát triển năng
lực giải quyết vấn đề, một năng lực có vị trí hàng đầu để con người thích ứng được với sự
phát triển của xã hội) Hạn chế : •
Phương pháp này đòi hỏi GV phải đầu tư nhiều thời gian và công sức, phải có
năng lực sư phạm tốt mới suy nghĩ để tạo ra được nhiều tình huống gợi vấn đề và hướng
dẫn tìm tòi để phát hiện và giải quyết vấn đề. •
Việc tổ chức tiết học hoặc một phần của tiết học theo phương pháp phát hiện và
giải quyết vấn đề đòi hỏi phải có nhiều thời gian hơn so với các phương pháp thông thường.
Bên cạnh đó, nó cần có sự định hướng tốt thì mới đảm bảo hiệu quả.
4 Cách khắc phục những hạn chế lOMoAR cPSD| 60696302 Lưu ý:
• Các giáo viên bộ môn nên cho học sinh giải quyết cũng như phát hiện vấn đề ở
một bộ phận trong nội dung học. Sự trợ giúp của giáo viên là cần thiết nhưng
nhiều hay ít lại tùy thuộc độ khó của vấn đề.
• Giáo viên cần tổ chức cho học sinh các tình huống, giải quyết cũng như xử lý vấn
đề. Các học sinh có thể cùng giải quyết một số vấn đề, cần có cách giải quyết tối
ưu với mỗi học sinh, sử dụng phương pháp động não để học sinh liệt kê các cách giải quyết.
• Củng cố kiến thức, vận dụng các kiến thức cũng như kỹ năng. Đây là phương pháp
áp dụng với mọi học sinh chứ không chỉ học sinh khá giỏi. Đối với các học sinh
kém giáo viên cần kèm cặp và hướng dẫn nhiều hơn. Khắc phục:
• Có thể không làm đúng những điều GV muốn (tinh thần,thái độ,phương pháp làm
việc,...)quản lý,giúp đỡ,thuyết phục.
• Không đủ khả năng khám phá hết yêu cầu của bài học,hoạt động hoạt động giáo
dục ngoài giờ lên lớp hoặc đi sai hướng giải quyết vấn đề không cầu toàn,theo
dõi,chấn chỉnh kịp thời.
• Khó khăn khi chọn vấn đề phù hợp đói chiếu nội dung,yêu cầu bài học với thực
tế,cách xây dựng tình huống có vẫn đề.
• Tốn thời gian để lập kế hoạch và thực hiện dạy học dựa trên giải quyết vấn đề quy trình thực hiện
Tên phương pháp: Dạy học theo dự án
1 Bản chất của phương pháp dạy học theo dự án, khái niệm.
Phương pháp dạy học theo dự án đang được nhiều trường áp dụng, đặc biệt các trường
quốc tế, trường chất lượng cao. Với ưu điểm là giúp học sinh tự ý thức cũng như phát
triển được kiến thức cùng các kỹ năng bản thân thông qua việc thực hiện các nhiệm vụ. lOMoAR cPSD| 60696302
Vậy, phương pháp này là gì, việc áp dụng nó như thế nào chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu rõ
nhất thông qua bài viết này.
Khái niệm: Phương pháp dạy học theo dự án là một hình thức dạy học mà học sinh
được học dưới sự điều khiển và giúp đỡ của các giáo viên, nhưng phải tự giải quyết
nhiệm vụ học của mình, nó đòi hỏi sự kết hợp cả về mặt lý thuyết và thực hành. Thông
qua quá trình nó sẽ tạo ra những sản phẩm học tập.
2 Quy trình thực hiện phương pháp dạy học theo dự án, ví dụ minh họa.Chương
trình dạy học theo dự án được xây dựng dựa trên những câu hỏi định hướng quan
trọng, lồng ghép các chuẩn nội dung và tư duy bậc cao trong những bối cảnh thực tế.
Cấu tạo của phương pháp dạy học theo dự án thường gồm các bước sau:
Các bước thực hiện
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS 1. Chuẩn bị
giải quyết và các mục tiêu 2. Thực hiện dự án -
Xây dựng ý tưởng- đồng thời cũng đạt được. - Thu thập thông tin- Lựa chọn chủ đề,
Chuẩn bị các tài liệu hỗ trợ Thực hiện điều tra - Thảo tiểu chủ đề
GV và HS cũng như các - luận với các thành viên -
Lập kế hoạch các Làm việc nhóm để lựa chọn khác nhiệmvụ học tập
chủ đề dự án. - Xây dựng kế - Tham vấn giáo -
Xây dựng bộ câu hỏi hoạch dự án: xác định viênhướng dẫn
địnhhướng: xuất phát từ nội những công việc cần làm, điều kiện thực hiện dự án
dung học và mục tiêu cần thời gian dự kiến, vật liệu, trong thực tế. đạt được.
kinh phí, phương pháp tiến Theo dõi, hướng dẫn, đánh
+ Thiết kế dự án: xác định hành và phân công công giá HS trong quá trình thực
lĩnh vực thực tiễn ứng dụng việc trong nhóm. hiện dự án.
nội dung học, ai cần, ý -
Chuẩn bị các nguồn Liên hệ các cơ sở, khách
tưởng và tên dự án. + Thiết thôngtin đáng tin cậy để mời cần thiết cho HS.
kế các nhiệm vụ cho HS: chuẩn bị thực hiện dự án. Chuẩn bị cơ sở vật chất, tạo
làm thế nào để HS thực hiện Cùng GV thống nhất các điều kiện thuận lợi cho các
xong thì bộ câu hỏi được tiêu chí đánh giá dự án.
em thực hiện dự án. Bước lOMoAR cPSD| 60696302
đầu thông qua sản phẩm hiện dự án theo đúng kế bản báo cáo. Liên hệ, tìm cuối của các nhóm HS.
hoạch. Tiến hành thu thập, nguồn giúp đỡ khi cần.
Phân công nhiệm vụ các xử lý thông tin thu được. Thường xuyên phản hồi,
thành viên trong nhóm thực Xây dựng sản phẩm hoặc 3. Kết thúc dự án - Chuẩn bị cơ sở vật
dự án tiếp theo thông báo
- Tổng hợp các kết quả
chấtcho buổi báo cáo dự thông tin cho - Xây dựng sản phẩm
án. - Theo dõi, đánh giá GV và các nhóm khác. - - Trình bày kết quả
sản phẩm dự án của các Chuẩn bị tiến hành giới
- Phản ánh lại quá trìnhhọc
nhóm. - Đưa ra những gợi thiệu sản phẩm. - Tiến hành tập
ý, rút kinh nghiệm, định giới thiệu sản phẩm. - Tự
hướng cụ thể cho các đánh giá sản phẩm dự án
nhóm dự án, nhằm nâng của nhóm. - Đánh giá sản
cao hiệu quả trong những phẩm dự án của các nhóm
khác theo tiêu chí đã đưa ra. Ví dụ minh họa:
Hoạt động giáo viên - - Chuẩn bị tài liệu 1. Chuẩn bị Tài liệu chính: Phương chính vàtài liệu tham - Xây dựng ý tưởng
pháp dạy học toán ở Tiểu khảo giống của GV. - Lựa chọn chủ đề,
học (Tài liệu đào tạo giáo tiểu chủ đề Hoạt động học sinh lOMoAR cPSD| 60696302
viên Tiểu học trình độ cao - Vở, bút, nháp, thước,…
đẳng và đại học sư phạm) - Đọc trư ớc chương 1:
- Tài liệu tham khảo: Sách
+ Học sinh tiểu học học
giáo khoa và sách giáo viên toán như thế nào và những
( từ lớp 1 đến lớp 5), NXB
điểm cần chú ý trong dạy Giáo dục học toán ở tiểu học
- Lập kế hoạch các nhiệm
+ Mục tiêu dạy học môn vụ học tập toán tiểu học + Chương trình môn toán tiểu học
+ Chuẩn học tập môn toán tiểu học
3 Ưu điểm, hạn chế của phương pháp dạy học theo dự án. Ưu điểm
• Gắn lý thuyết và thực hành, tư duy và hành động, nhà trường và xã hội - Giúp
cho học sinh có những cách khác nhau khi giải quyết cùng một vấn đề.
• Phát huy tính tự lực và tính trách nhiệm; phát triển khả năng sáng tạo; rèn luyện
khả năng giải quyết những vấn đề phức hợp; rèn luyện tính bền bỉ và kiên nhẫn
• Kích thích động cơ và hứng thú cho người học
• Tạo điều kiện cho nhiều phong cách, tiềm năng học tập khác nhau cùng có thể
được phát triển, tạo môi trường cho sự hỗ trợ, thúc đẩy lẫn nhau trong học tập của
học sinh và hướng tới sự phát triển toàn diện. - Làm cho nhiệm vụ trao đổi được tất cả mọi học sinh.
• Khắc phục được tình trạng nhồi nhét kiến thức nên giảm căng thẳng, áp lực, tạo
hứng thú cho người học. Tạo điều kiện tốt cho cả học sinh thuận não phải và neo trái cùng hoạt động. lOMoAR cPSD| 60696302
• Ưu điểm nổi bật nhất của dạy học dự án là tập trung vào một câu hỏi lớn hoặc một
vấn đề quan trọng có thể có nhiều quan điểm liên quan tới nhiều bộ môn khác nhau Hạn chế:
• Đòi hỏi nhiều thời gian, không thích hợp cho việc truyền thụ những trì thức lí
thuyết có tính hệ thống.
• Đòi hỏi phương tiện vật chất và tài chính phù hợp.
• Đòi hỏi giáo viên phải có trình độ chuyên môn cao và nghiệp vụ vững vàng. - Dự
án không khuyến khích thực hiện vào phần kiến thức then chốt được chỉ định phải
truyền đạt chính xác, đầy đủ cho người học. Vì vậy giáo viên có thể chọn một vài
nội dung học có ý nghĩa thực tiễn cao để dạy theo mô hình này.
• Dự án cần sự tích hợp công nghệ thông tin đòi hỏi người học cần có kiến thức cơ bản về tin học.
• Không có phương pháp nào là tối ưu, nên trong dạy học, chúng ta cần sử dụng kết
hợp nhiều phương pháp sao cho có thể phát huy những ưu điểm, hạn chế những
nhược điểm. Giáo viên cần lựa chọn những nội dung kiến thức thích hợp để áp
dụng hình thức dạy học dự án.
4 Cách khắc phục hạn chế của phương pháp dạy học theo dự án và những lưu ý
khivận dụng phương pháp. Lưu ý
• Các dự án học tập cần góp phần gắn việc học tập trong nhà trường với thực tiễn
đời sống, xã hội; có sự kết hợp giữa nghiên cứu lý thuyết và vận dụng lý thuyết
vào hoạt động thực tiễn, thực hành.
• Nhiệm vụ dự án cần chứa đựng những vấn đề phù hợp với trình độ và khả năng của học sinh. lOMoAR cPSD| 60696302
• Học sinh được tham gia chọn đề tài, nội dung học tập phù hợp với khả năng và hứng thú cá nhân.
• Nội dung dự án có sự kết hợp tri thức của nhiều lĩnh vực hoặc môn học khác nhau
nhằm giải quyết một vấn đề mang tính phức hợp.
• Các dự án học tập thường được thực hiện theo nhóm, trong đó có sự cộng tác làm
việc và sự phân công công việc giữa các thành viên trong nhóm.
• Sản phẩm của dự án không giới hạn trong những thu hoạch lý thuyết; sản phẩm
này có thể sử dụng, công bố, giới thiệu.
• Dạy học dự án rất thích hợp để tổ chức dạy học các ứng dụng kĩ thuật của vật lí
hay vận dụng các kiến thức vật lí để giải quyết các vấn đề thực tiễn.
• Dạy học dự án không phù hợp với các bài học đòi hỏi sự trình bày chính xác, chặt
chẽ và hệ thống (đại lượng vật lý, định luật, thuyết vật lí).
Cách khắc phục hạn chế:
• Giáo viên cần cố gắng tạo cho mình thói quen mới: -
Với dạy học dự án, giáo viên phải từ bỏ thói quen chỉ đạo mọi hoạt động của học
sinh trong quá trình dạy học, cố gắng tạo cho mình thói quen mới: Nói ít, góp ý và tư vấn
chứ không ép buộc, dân chủ và bình đẳng trong dạy học, sẵn sàng thay đổi vai trò để trở
thành người học trong một số trường hợp, lắng nghe ý kiến của học sinh. Giáo viên phải
dựa vào mục tiêu bài học, chọn lọc nội dung trong bài liên quan đến thực tiễn để xây dựng dự án. -
Xây dựng một lịch trình đánh giá hiệu quả đòi hỏi giáo viên cần thực hiện các
công việc sau: Đánh giá nhu cầu học sinh, khuyến khích việc học tập có định hướng và
hợp tác, theo dõi tự tiến bộ của học sinh; kiểm tra mức độ lĩnh hội kiến thức của học sinh.
• Học sinh phải làm tốt vai trò của mình: lOMoAR cPSD| 60696302 -
Phải tư duy nhiều hơn khi học tập theo dự án, mỗi học sinh phải biết tự mình vượt
qua “sức ỳ” cá nhân, chiến thắng thói quen lười hoạt động, lười suy nghĩ của mình. -
Học sinh phải đóng những vai có thực trong xã hội để tự mình tìm kiếm thông tin
và giải quyết công việc. Học sinh cần tìm hiểu xem trong xã hội, những vai mình được
giao thường làm những công việc gì, có vai trò, nhiệm vụ gì. Để nắm vững những điều
đó, học sinh sẽ thực hiện dự án theo đúng mục tiêu đã đề ra và xây dựng sản phẩm dự án có chất lượng.
• Giúp học sinh quản lí thời gian hiệu quả khi học tập theo dự án
Tên phương pháp: Dạy học thảo luận nhóm
1 Bản chất của phương pháp dạy học theo nhóm, khái niệm.
Phương pháp phân công dạy và học theo nhóm giúp mọi học sinh tham gia vào quá trình
học tập một cách chủ động. Tạo cơ hội cho từng cá nhân học sinh mạnh dạn chia sẽ kiến
thức, kinh nghiệm. Sẵn dàng đưa ra các quan điểm cá nhân để giải quyết các vấn đề liên
quan đến nội dung bài học. Giúp cho các em có cơ hội giao lưu, học hỏi lẫn nhau, cùng
nhau giải quyết nhiệm vụ chung.
Phương pháp dạy học theo nhóm còn có các cách gọi khác như phương pháp thảo luận
nhóm, phương pháp dạy học theo nhóm nhỏ. Tại đây học sinh được chia thành từng nhóm
nhỏ và chịu trách nhiệm về một mục tiêu chung nào đó, phân công nhiệm vụ từng người
để hoàn thành mục tiêu chung.
Khái niệm: Phương pháp thảo luận nhóm là một nhóm người sẽ cùng nhau tìm hiểu bàn
bạc và phân tích vấn đề để cùng nhau đưa ra giải pháp, kết luận cho vấn đề đó thì được gọi
là phương pháp thảo luận nhóm.
2 Quy trình thực hiện phương pháp dạy học theo nhóm, ví dụ minh họa. lOMoAR cPSD| 60696302
Phương pháp dạy học theo nhóm thường chia lớp học thành những nhóm nhỏ từ bốn đến
sáu học sinh. Tùy mục đích mỗi môn học mà các nhóm được chia ngầu nghiên hay có chủ
đích, ổn định trong cả môn học hay thay đổi theo từng hoạt động cụ thể. Các nhóm nhỏ có
thể nhận chung một chủ đề hoặc mỗi nhóm mỗi nhiệm vụ khác nhau.
Cấu tạo của phương pháp dạy học theo nhóm thường gồm các bước sau:
Bước 1. Làm việc tập thể cả lớp
• Giáo viên giới thiệu chủ đề chung cần thảo luật, đặt vấn đề và đưa nhiệm vụ
• Tiến hành tổ chức phân nhóm và phân nhiệm vụ cho từng nhóm. Quy định về thời
gian làm việc và phân công vị trí cho từng cá nhân.
• Hướng dẫn cách thực hiện cụ thể nếu cần thiết
Ví dụ:Giáo viên đưa ra 1 chủ đề và yêu cầu chia cả lớp thành từng nhóm và thực hiện
yêu cầu được đề ra, đưa ra các hướng giải quyết gợi ý cho các nhóm. Các nhóm tự bầu
ra nhóm nhóm trưởng và phân nhiệm vụ cho từng thành viên để hoàn thành bài theo yêu cầu.
Bước 2. Làm việc theo nhóm
• Lập chi tiết kế hoạch làm việc để đạt mục tiêu
• Thống nhất quy tắc làm việc của cả nhóm
• Phân công nhiệm vụ cụ thể trong nhóm, từng cá nhân làm việc độc lập.
• Trao đổi, đóng góp ý kiến, thảo luận trong nhóm.
• Phân công đại diện trình bày kết quả làm việc của nhóm. lOMoAR cPSD| 60696302
Ví dụ: Cả nhóm thảo luận thống nhất ý kiến về quy tắc và lập kế hoạch chi tiết để đạt
mục tiêu. Phân công nhiệm vụ cho từng thành viên. Trao đổi đóng góp ý kiến để hoàn thiện
bài. Phân công người đại diện trình bày kết quả của nhóm.
Bước 3. Thảo luận cùng cả lớp và tổng kết lOMoAR cPSD| 60696302 
Đại diện từng nhóm trình bày kết quả làm việc và tổng kết vấn đề được giao của nhóm.
• Các nhóm khác quan sát, lắng nghe, phản hồi, đặt câu hỏi thảo luận và bổ sung ý kiến.
• Giáo viên tổng kết và nhận xét từng nhóm, đúc kết mục tiêu cuối và đặt vấn đề cho bài học tiếp theo.
Ví dụ: Các nhóm tự trình bày.Lắng nghe bài của nhau, đặt câu hỏi biện luận và bổ sung ý
kiến. Giáo viên tổng kết và nhận xét riêng cho từng nhóm, đúc kết mục tiêu và nội dung.
Cuối cùng là đặt vấn đề cho bài học cho buổi tiếp theo.
3 Ưu điểm, hạn chế của phương pháp dạy học theo nhóm. Ưu điểm:
• Học sinh được phát huy năng lực tiềm ẩn trên nhiều phương diện
• Học sinh dễ dàng thể hiện quan điểm cá nhân; trao đổi, thảo luận và đưa ra cách giải
quyết tối ưu cho nhiệm vụ được giao. Thông qua đó chủ động tiếp nhận kiến thức
làm tăng tính tư duy, khoa học và phán đoán của học sinh
• Các thành viên chủ động trong việc phân công nhiệm vụ. Vì đồng trang lứa nên dễ
dàng chia sẽ quan điểm, cùng nhau xây dựng bài học trên tinh thần học hỏi lẫn nhau.
Kiến thức trở nên bền vũng, sâu sắc và dễ nhớ hơn. Học sinh cũng cảm nhận được
thành tựu khi có sự đóng góp của bản thân khi tham gia vào thành công chung của lớp.
• Các học sinh nhút nhát trở nên mạnh bạo hơn, các em được thoải mái trình bài ý
kiến của mình, từ đó dễ dàng hòa nhập đồng đồng. Tạo sự tự tin cho các em và hứng
thú trong học tập và sinh hoạt. lOMoAR cPSD| 60696302
• Vốn kinh nghiệm xã hội của học sinh trở nên phong phú, tăng kỹ năng giao tiếp và hợp tác trong tập thể. Hạn chế:
• Một số học sinh có tâm lý nhút nhát mà không tham gia hoạt động. Nếu không có
sự giám sát và phân công hợp lý từ giáo viên dễ dẫn đến tình trạng chỉ một vài cá
nhân trong nhóm tham gia còn số khác trở nên lu mờ, không đóng góp vào hoạt động nhóm.
• Việc trao đổi thảo luận quá đà dễ gây phân tán hoặc xãy ra mâu thuẩn gay gắt giữa các thành viên trong nhóm
• Thời gian chuẩn bị cần kéo dài hơn
• Đối với lớp có đông học sinh thì việc tổ chức thảo luận tốn nhiều không gian, khó
di chuyển. Việc trao đổi thảo luận dễ dẫn đến mất trật tự, ồn ào, gây ảnh hưởng đến
môi trường xung quanh, các lớp học khác.
• Chỉ những hoạt động cần sự phối hợp của tập thể, mang lại hiệu quả hơn hoạt động
cá nhân mới nên sử dụng phương pháp này
• Dùng trong các trường hợp cũng cố chủ đề đã học hoặc tìm hiểu một chủ đề hoàn toàn mới.
4 Cách khắc phục hạn chế của phương pháp dạy học theo nhóm và những lưu ý
khivận dụng phương pháp. Lưu ý :
Chỉ những hoạt động cần sự phối hợp của tập thể, mang lại hiệu quả hơn hoạt động cá
nhân mới nên sử dụng phương pháp này lOMoAR cPSD| 60696302 
• Dùng trong các trường hợp cũng cố chủ đề đã học hoặc tìm hiểu một chủ đề hoàn toàn mới
Sử dụng các câu hỏi để kiểm tra có nên tổ chức phương pháp hoạt động nhóm hay không như:
• Chủ đề này có hợp với phương pháp hoạt động nhóm không?
• Các nhóm phân công cùng nhiệm vụ hay các nhiệm vụ đơn lẻ?
• Học sinh có đủ nền tảng kiến thức giải quyết vấn đề chưa?
• Nên phâm công nhiệm vụ cá nhân như thế nào?
• Chia nhóm dựa trên các tiêu chí nào?
• Cách tổ chức không gian hoạt động nhóm như thế nào? Cách khắc phục
• Chủ đề của bài có phù hợp với phương pháp hoạt động nhóm
• Luôn luôn theo dõi quan sát các nhóm thực hiện và giải quyết các vấn đề mà học sinh đang thắc mắc
• Chia các nhóm cân bằng về học lực trong nhóm  Các chủ đề nằm trong vùng giải
quyết của học sinh  Giải quyết vấn đề trong 1 thời gian cố định.
Tên phương pháp: Dạy học động não
1 Khái niệm : Động não là một kỹ thuật nhằm huy động những tư tưởng mới mẻ, độc
đáo về một nội dung của các thành viên trong thảo luận. Các thành viên được cổ vũ
tham gia một cách tích cực ,không hạn chế các ý tưởng( nhằm tạo ra “cơn lốc ”các ý
tưởng) Quy tắc của động não : lOMoAR cPSD| 60696302
• Không đánh giá và phê phán trong quá trình thu thập ý tưởng của các thành viên,
• Liên hệ với các ý tưởng đã được trình bày ,
• Khuyến khích số lượng các ý tưởng và liên tưởng, lOMoAR cPSD| 60696302 
Cho phép sự tưởng tượng và liên tưởng.
2 Các bước tiến hành
Bước 1: Người điều phối dẫn nhập vào nội dung và xác định rõ một vấn đề
Bước 2: Các thành viên đưa ra ý kiến của mình trong khi thu thập ý kiến, không đánh giá
, nhận xét .Mục đích là huy động nhiều ý kiến tiếp nối nhau ,
Bước 3 :Kết thúc việc đưa ra ý kiến , Bước 4: Đánh giá. Ứng dụng
• Dùng trong giai đoạn nhập để vào một nội dung
• Tìm các phương án giải quyết vấn đề,
• Thu thập các khả năng lựa chọn và ý nghĩ khác nhau .
Ví dụ : Khi dạy bài 45: Địa lí các ngành công nghiệp
- Giáo viên cho học sinh kể tên các nghành công nghiệp mà em biết?
Các ý kiến đưa ra có thể :
Công nghệ dệt, công nghiệp may, công nghiệp chế biến thực phẩm, công nghiệp hóa chất,
công nghiệp điện tử....
Các nghành công nghiệp đó được phân loại như thế nào, mang những đặc điểm nổi bật gì,
và sự khác nhau giữa các nghành công nghiệp đó. Bài học ngày hôm nay cô và các bạn tìm hiểu.
3 Ưu, nhược điểm
Ưu điểm : Dễ thực hiện ,không tốn kém , sử dụng được hiệu ứng cộng hưởng, huy động tối
đa trí tuệ của tập thể, huy động được nhiều ý kiến, tạo cơ hội cho tất cả thành viên trong nhóm.
Nhược điểm : Có thể đi lạc đề, tản man, có thể mất thời gian nhiều trong việc chọn các ý
kiến thích hợp, có thể có một số học sinh quá tích cực, số khác thụ động .
4 Cách khắc phục những hạn chế của phương pháp giải quyết vấn đề : lOMoAR cPSD| 60696302
 Cần chú trọng hơn trong việc xem vấn đề
Phân bố thời gian hợp lý khi việc chọn vấn đề thích hợp
 Tạo hứng thú cho mọi người để cùng nhau làm việc .
Tên phương pháp: Dạy học tình huống: 1.
Tên phương pháp/quan điểm, khái niệm:
Khái niệm: Dạy học theo tình huống là một quan điểm dạy học, dạy học gắn liền với
thực tiễn, dạy học trong những hoàn cảnh, điều kiện cụ thể và luôn biến động. 2.
Các bước thực hiện:
- Bước 1: Xác định mục tiêu của buổi học.
- Bước 2: Lựa chọn tình huống.
- Bước 3: Gợi ý các hướng giải quyết
- Bước 4: Xây dựng các câu hỏi thảo luận
- Bước 5: Phân công các nhóm (hoặc cá nhân) để giải quyết tình huống
- Bước 6: Báo cáo tình huống
- Bước 7: Kết thúc, nhận xét, đánh giá tình huống, đưa ra bài học cần thiết.
Ví dụ:
Mục tiêu sinh viên chứng minh được đặc điểm nông nghiệp Việt Nam: Nền nông nghiệp
nhiệt đới, sản xuất ngày càng hiệu quả, phát triển theo hướng sản xuất hàng hóa.
Địa phương em có loại gạo đặc sản, chất lượng tốt, được mọi người ưa chuộng nhưng
hiện chỉ được tiêu thụ ngay tại gia đình vì sản lượng thấp. Em là lãnh đạo địa
phương, muốn đưa loại gạo này tiêu thụ rộng rãi trên thị trường. Em đề xuất: - Tăng
cường sử dụng máy móc, vật tư nông nghiệp vào sản xuất
- Nghiên cứu mở rộng diện tích và liên kết với các cơ sở chế biến
- Thành lập nhóm tiếp thị thị trường
Các thành viên khác phản đối kế hoạch này của em. Em sẽ thuyết phục mọi người bằng cách nào? lOMoAR cPSD| 60696302  3. Ưu, nhược điểm: - Ưu điểm:
• Nâng cao tính thực tiễn của môn học
• Nâng cao tính chủ động, sáng tạo và sự hứng thú của học sinh trong quá trình học.
• Nâng cao kĩ năng làm việc nhóm, kỹ năng phân tích, gỉai quyết vấn đề, khả năng
trình bày, bảo vệ và phản biện trước ý kiến đám đông.
• Các tình huống có tính chất liên kết với lý thuyết cao. - Nhược điểm:
• Chỉ phát huy những giá trị hữu ích khi có sự tham gia chủ động và yêu thích của
học viên. HS phải có khả năng tư duy độc lập, tính năng động, sáng tạo, sự say
mê, yêu thích kiến thức thật sự chứ không phải đến lớp chỉ vì nghĩa vụ. Tuy nhiên
do đã quá quen thuộc với cách tiếp thu kiến thức thụ động (thầy giảng trò ghi
chép) nên hiện nay vẫn còn một bộ phận học sinh chưa thích ứng được.
• Phương pháp này đòi hỏi cả người dạy và người học phải có tinh thần hợp tác
trêncơ sở tôn trọng lẫn nhau trong quá trình dạy học.
• + Người học tốn khá nhiều thời gian tư duy để giải quyết tình huống và rút ra các
tri thức cần thiết, đôi khi bị lạc hướng trong quá trình giải quyết tình huống nên dễ
nản chí khi gặp tình huống khó hoặc không nhiệt tình tham gia khi tình huống thiếu sự hấp dẫn.
• Người học phải học nhiều môn, nên ít có thời gian cho việc tự nghiên cứu. 4.
Cách khắc phục nhược điểm:
• Lựa chọn, xây dựng một hệ thống tình huống có tính khoa học, thiết thực, hấp dẫn
• Khai thác tính “vấn đề” của tình huống một cách khéo léo
• Phát huy tối đa tính tích cực, sáng tạo của người học, tạo điều kiện cho người học hoạt động