Bài tiểu luận học phần Luật tổ tụng hành chính | Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội

lOMoAR cPSD| 46797236
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI KHOA LUẬT ----o0o----
BÀI TIỂU LUẬN
Học phần Luật Tố tụng hành chính
Giảng viên hướng dẫn:TS. Nguyễn Thị Minh Hà
Họ và tên sinh viên : Phạm Thị Minh Tâm Lớp : K65B
Mã sinh viên : 20061248 Hà Nội – 2021 lOMoAR cPSD| 46797236 MỤC LỤC
A. ĐẶT VẤN ĐỀ ........................................................... Error! Bookmark not defined.
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ ......................................................................................... 3
1. Tóm tắt nội dung vụ án ........................................ Error! Bookmark not defined.
2. Bình luận vụ án hành chính ................................. Error! Bookmark not defined. 2.1.
Đối tượng khởi kiện trong vụ án hành chínhError! Bookmark not defined. 2.2.
Vấn ề xử lý khi thu hồi quyết ịnh hành chính bị kiện khi có quyết ịnh
ưa vụ án ra xét xử ......................................... Error! Bookmark not defined.
C. KẾT LUẬN ............................................................. 7Error! Bookmark not
defined. D. TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................ Error! Bookmark not defined. A. ĐẶT VẤN ĐỀ
Điều 14, Hiến pháp 2013 quy ịnh: “Ở nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, cá
quyền con người, quyền công dân về chính trị, dân sự, kinh tế, văn hóa, xã hội ược công nhận,
tôn trọng, bảo ảm theo Hiến pháp và pháp luật…”
Trong các quyền con người, quyền công dân ã ược Hiến ịnh thì quyền dân sự có ý nghĩa
rất quan trọng. Theo ó, công dân ược thực hiện quyền của mình trong phạm vi mà pháp luật
cho phép, và ược cưỡng chế bằng biện pháp nhà nước. Để cụ thể hóa quy ịnh ó, Luật Tố tụng
hành chính 2015 quy ịnh quyền khởi kiện cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân ối với các ối tượng
khởi kiện của vụ án hành chính tại Tòa án có thẩm quyền ể yêu cầu bảo vệ quyền và lợi ích
hợp pháp của mình. Và khi các cơ quan, tổ chức, cá nhân thực hiện các quyền của mình thông 1 lOMoAR cPSD| 46797236
qua việc nộp ơn khởi kiện thì ồng nghĩa với việc các cơ quan nhà nước bằng cách này hay
cách khác phải xử lý ơn khởi kiện ấy. Đồng thời, khi họ thực hiện các quyền này, có thể sẽ mở
ra một thủ tục tố tụng hành chính, mà cụ thể ở ây là thủ tục giải quyết vụ án hành chính.
Khi tham gia vào thủ tục giải quyết vụ án hành chính, ương sự có quyền và nghĩa vụ khác
nhau. Đặc biệt là người bị kiện họ cũng có quyền “sửa ổi hoặc hủy bỏ quyết ịnh hành chính,
quyết ịnh kỷ luật buộc thôi việc, quyết ịnh giải quyết khiếu nại về quyết ịnh xử lý vụ việc cạnh
tranh, danh sách cử tri bị khởi kiện; dừng, khắc phục hành vi hành chính bị khởi kiện”. Tuy
nhiên, vấn ề pháp lý ặt ra là khi người bị kiện thực hiện quyền sửa ổi hoặc hủy bỏ quyết ịnh
hành chính bị khởi kiện (sau ây gọi chung là rút lại quyết ịnh hành chính bị kiện) thì hậu quả
pháp lý của sự kiện pháp lý này là như thế nào? Tòa án sẽ giải quyết ra sao ể ảm bảo quyền và
lợi ích hợp pháp của các ương sự? Để làm rõ hơn trường hợp này, ta sẽ tìm hiểu thông qua một
vụ án hành chính cụ thể trên thực tiễn. B.
GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1.
Tóm tắt nội dung vụ án
Đương sự trong vụ án gồm:
Người khởi kiện: Ông Nguyễn Văn Bình; Trú tại: phường Lộc Thọ, Tp Nha Trang, tỉnh Khánh Hoà;
Người bị kiện: Chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh Khánh Hoà; Nội dung vụ án:
Trong ơn khởi kiện, ông Nguyễn Văn Bình trình bày: ông là người dân bị ảnh hưởng bởi
việc thu hồi ất giao cho Công ty TNHH Hoàn Cầu (nay là Công ty Cổ phần Hoàn Cầu) suốt
mấy chục năm qua khiếu nại kêu cứu… bị thu hồi ất trái pháp luật nhưng chưa ược giải quyết
thỏa áng. Để có tài liệu, thông tin chính xác cung cấp cho cơ quan chức năng trong quá trình 2 lOMoAR cPSD| 46797236
giải quyết vụ việc khiếu nại có liên quan ến vụ việc thu hồi ất, sử dụng ất có ảnh hưởng ến
quyền lợi của mình thì ông cần thu thập chứng cứ, tài liệu nhằm giải quyết vụ việc khiếu nại
về thu hồi ất của dân tại sông Lô. Trong ó cần phải có giấy chứng nhận ầu tư sân golf do
UBND tỉnh Khánh Hòa ã cấp cho Hoàn Cầu nên ông ã căn cứ Luật tiếp cận thông tin và gửi
ơn yêu cầu ến Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hoà. Tuy nhiên, Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa
Nguyễn Tấn Tuân ã ký văn bản trả lời (dưới dạng công văn) từ chối cung cấp thông tin mà ông Bình ã yêu cầu.
Lý do từ chối là “việc ông Nguyễn Văn Bình ề nghị UBND tỉnh cung cấp giấy chứng
nhận ầu tư sân golf của Công ty Hoàn Cầu là xâm phạm ến quyền và lợi ích hợp pháp của
Công ty Hoàn Cầu theo khoản 5 Điều 3 Luật Tiếp cận thông tin 2016, do ó UBND tỉnh từ chối
cung cấp văn bản nêu trên”.
Nhận thấy, công văn mà chủ tịch tỉnh Khánh Hoà ã trả lời là không có căn cứ và ảnh
hưởng ến quyền yêu cầu chính áng của ông theo Luật Tiếp cận thông tin 2016. Nay ông Bình
làm ơn khởi kiện ến Toà án nhân dân tỉnh Khánh Hòa ề nghị Tòa án Nhân dân tỉnh Khánh Hòa: -
Tuyên hủy Văn bản 5898/UBND_NC ngày 16/6/2020; -
Yêu cầu Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa giải quyết việc cung cấp thông tin cho
dân theo úng quy ịnh của Luật.
Toà án tỉnh Khánh Hoà ã tiến hành thụ lý vụ án, ến ngày 26/11, TAND tỉnh Khánh Hòa
ban hành Quyết ịnh ưa vụ án hành chính này ra xét xử vào sáng ngày 14/12. Tuy nhiên, trước
khi mở phiên tòa, ngày 10/12, ông Nguyễn Tấn Tuân, Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa có
công văn khẩn thu hồi văn bản bị kiện ngày 16/6/2020 về từ chối cung cấp thông tin cho ông
Bình. Lý do thu hồi là văn bản này “chưa phù hợp về hình thức văn bản”. Chủ tịch UBND tỉnh
ề nghị các cơ quan, ơn vị, cá nhân hủy văn bản ngày 16/6/2020. Cùng ngày, Chủ tịch UBND
tỉnh Khánh Hòa có công văn khẩn ề nghị hoãn phiên tòa ngày 14/12/2021 do chưa chuẩn bị
ầy ủ các hồ sơ tài liệu kèm theo liên quan ến vụ kiện của ông Nguyễn Văn Bình. 3 lOMoAR cPSD| 46797236 2.
Bình luận vụ án hành chính 2.1.
Đối tượng khởi kiện trong vụ án hành chính
Theo quy ịnh của pháp luật tố tụng hành chính hiện hành, ối tượng trong khởi kiện vụ án
hành chính gồm 05 ối tượng: Quyết ịnh hành chính; Hành vi hành chính; Quyết ịnh kỷ luật
buộc thôi việc từ Tổng cục trưởng và tương ương trở xuống; Quyết ịnh giải quyết khiếu nại
về quyết ịnh xử lý vụ việc cạnh tranh; Khiếu kiện danh sách cử tri (Điều 30 Luật Tố tụng hành
chính 2015). Trong ó, quyết ịnh hành chính bị kiện là văn bản do cơ quan hành chính nhà
nước, cơ quan, tổ chức ược giao thực hiện quản lý hành chính nhà nước ban hành hoặc người
có thẩm quyền trong cơ quan, tổ chức ó ban hành quyết ịnh về vấn ề cụ thể trong hoạt ộng
quản lý hành chính ược áp dụng một lần ối với một hoặc một số ối tượng cụ thể, mà quyết ịnh
ó làm phát sinh, thay ổi, hạn chế, chấm dứt quyền, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá
nhân hoặc có nội dung làm phát sinh nghĩa vụ, ảnh hưởng ến quyền, lợi ích hợp pháp của cơ
quan, tổ chức, cá nhân. Hành vi hành chính bị kiện là hành vi của cơ quan hành chính nhà
nước hoặc của người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước hoặc cơ quan, tổ chức
ược giao thực hiện quản lý hành chính nhà nước thực hiện hoặc không thực hiện nhiệm vụ,
công vụ theo quy ịnh của pháp luật, mà hành vi ó làm ảnh hưởng ến việc thực hiện quyền, lợi
ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân.
Trong tình huống trên, ối tượng khởi kiện là quyết ịnh hành chính. Bởi lẽ, ông Bình khởi
kiện về “Công văn từ chối việc cung cấp thông tin” mà công văn từ chối này ảnh hưởng ến
quyền lợi của ông Bình. Bởi như ã ề cập, ông Bình là một trong những hộ gia ình ảnh hưởng
bởi quyết ịnh thu hồi ất ể phục vụ cho mục ích phát triển kinh tế (xây dựng dự án Golf). Nay
ông muốn yêu cầu ược chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh Khánh Hoà cung cấp giấy chứng nhận
chứng nhận ầu tư sân golf của Công ty Hoàn Cầu ể giải quyết những vấn ề liên quan ến quyền
lợi của ông Bình. Mặt khác xét thấy giấy chứng nhận quyền ầu tư sân golf cũng không phải là
văn bản không thể công khai hay thuộc trường hợp nếu tiếp cận thì xâm phạm ến quyền và lợi
ích hợp pháp của tổ chức ó. Do vậy, xét thấy ông Bình khởi kiện quyết ịnh hành chính của chủ
tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh Khánh Hoà là úng quy ịnh của pháp luật. 4 lOMoAR cPSD| 46797236
Ngoài ra, theo quy ịnh tại Điều 7 Luật Khiếu nại 2011 “khi có căn cứ cho rằng quyết ịnh
hành chính, hành vi hành chính là trái pháp luật, xâm phạm trực tiếp ến quyền, lợi ích hợp
pháp của mình thì người khiếu nại có thể lựa chọn khiếu nại lần ầu ến người ã ra quyết ịnh
hành chính hoặc cơ quan có người có hành vi hành chính hoặc khởi kiện vụ án hành chính tại
Tòa án theo quy ịnh của Luật tố tụng hành chính”. Và quy ịnh tại khoản 1 Điều 33 Luật Tố
tụng hành chính 2015 “trường hợp người khởi kiện có ơn khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa
án có thẩm quyền, ồng thời có ơn khiếu nại ến người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại thì
Tòa án phải yêu cầu người khởi kiện lựa chọn cơ quan giải quyết và có văn bản thông báo
cho Tòa án”. Như vậy, trong trường hợp này ông Bình có thể khởi kiện luôn quyết ịnh hành
chính của Chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh Khánh Hoà mà không cần phải thực hiện xong thủ
tục khiếu nại mới ược khởi kiện vụ án hành chính.
2.2. Vấn ề xử lý khi thu hồi quyết ịnh hành chính bị kiện khi có quyết ịnh ưa vụ án ra xét xử
Theo quy ịnh của pháp luật tố tụng hành chính hiện hành, Khoản 3 Điều 140 Luật tố
tụng hành chính 2015 quy ịnh: “Trường hợp qua ối thoại mà người bị kiện cam kết sửa ổi, bổ
sung, thay thế, hủy bỏ quyết ịnh bị khởi kiện hoặc chấm dứt hành vi hành chính bị khởi kiện
và người khởi kiện cam kết rút ơn khởi kiện thì Tòa án lập biên bản về việc cam kết của ương
sự. Trong thời hạn 07 ngày kể từ ngày lập biên bản, người bị kiện phải gửi cho Tòa án quyết
ịnh hành chính mới hoặc thông báo về việc chấm dứt hành vi hành chính bị khởi kiện và người
khởi kiện phải gửi cho Tòa án văn bản rút ơn khởi kiện. Hết thời hạn này mà một trong các
ương sự không thực hiện cam kết của mình thì Thẩm phán tiến hành các thủ tục ể mở phiên
tòa xét xử vụ án. Trường hợp nhận ược quyết ịnh hành chính mới hoặc văn bản rút ơn khởi
kiện thì Tòa án phải thông báo cho các ương sự khác biết. Trong thời hạn 07 ngày kể từ ngày
nhận ược thông báo của Tòa án, nếu các ương sự không có ý kiến phản ối thì Thẩm phán ra
quyết ịnh công nhận kết quả ối thoại thành, ình chỉ việc giải quyết vụ án và gửi ngay cho ương
sự, Viện kiểm sát cùng cấp. Quyết ịnh này có hiệu lực thi hành ngay và không bị kháng cáo,
kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm; trường hợp có căn cứ cho rằng nội dung các bên ã thống 5 lOMoAR cPSD| 46797236
nhất và cam kết là do bị nhầm lẫn, lừa dối, e dọa hoặc trái pháp luật, trái ạo ức xã hội thì
quyết ịnh của Tòa án có thể ược xem xét lại theo thủ tục giám ốc thẩm”.
Pháp luật hiện hành chỉ quy ịnh việc sửa ổi, bổ sung, thay thế, hủy bỏ quyết ịnh bị khởi
kiện tại phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và ối thoại. Tuy nhiên,
theo nội dung vụ án, trước ngày mở phiên toà tức là ã qua phiên họp kiểm tra việc giao nộp,
tiếp cận, công khai chứng cứ và ối thoại, chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hoà mới có quyết ịnh
thu hồi văn bản bị kiện, thì xử lý như thế nào?
Thực tiễn xét xử án hành chính áp dụng tinh thần nội dung Nghị quyết số
02/2011/NQHĐTP ngày 29/7/2011 của Hội ồng Thẩm phán TAND Tối cao ã hướng dẫn chung
ể giải quyết với quy ịnh tại khoản 3 Điều 51 của Luật Tố tụng hành chính năm 2010 khi người
bị kiện sửa ổi hoặc hủy bỏ quyết ịnh hành chính bị kiện: “Nếu người khởi kiện, người có quyền
lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu ộc lập ều không rút ơn khởi kiện, yêu cầu thì Tòa án tiếp
tục giải quyết vụ án theo thủ tục chung. Trong trường hợp này Tòa án phải xem xét tính hợp
pháp của quyết ịnh bị khởi kiện và quyết ịnh sửa ổi hoặc hủy bỏ quyết ịnh bị khởi kiện ể tùy
vào từng trường hợp cụ thể mà có quyết ịnh úng pháp luật”.
Đồng thời, theo quy ịnh tại iểm a khoản 2 Điều 193 Luật Tố tụng hành chính 2015, Hội
ồng xét xử sơ thẩm chỉ có thẩm quyền “Bác yêu cầu khởi kiện, nếu yêu cầu ó không có căn cứ
pháp luật”. Luật Tố tụng hành chính 2015 không có quy ịnh nào khác cho phép Hội ồng xét
xử ược quyền bác yêu cầu khởi kiện vì lý do “ ối tượng khởi kiện không còn”. Vì vậy, trước
khi xét xử hoặc tại phiên tòa, người bị kiện ã thu hồi hủy bỏ quyết ịnh hành chính bị kiện thì
Hội ồng xét xử phải hỏi người khởi kiện có ồng ý với quyết ịnh hủy bỏ quyết ịnh bị kiện của
người bị kiện hay không. Nếu người bị kiện ồng ý thì Hội ồng xét xử ban hành quyết ịnh ình
chỉ giải quyết vụ án. Nếu người khởi kiện không ồng ý rút ơn khởi kiện, thì Hội ồng xét xử
phải xem xét tính hợp pháp của quyết ịnh hành chính bị kiện ể ra bản án, quyết ịnh chấp nhận
hoặc bác yêu cầu theo theo thẩm quyền ược quy ịnh tại Điều 193 Luật Tố tụng hành chính.
Như vậy, có thể thấy rằng việc rút lại quyết ịnh hành chính bị kiện của người bị kiện khi
ã có quyết ịnh ưa vụ án ra xét xử, nhưng vẫn thuộc giai oạn chuẩn bị xét xử nên theo sinh viên,
vẫn thực hiện cơ chế xử lý theo tinh thần của Điều luật về việc sửa ổi hoặc hủy bỏ quyết ịnh 6 lOMoAR cPSD| 46797236
hành chính bị kiện của người bị kiện tại kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ
và ối thoại. Hay nói cách khác, phụ thuộc vào ý chí của người khởi kiện mà hậu quả pháp lý
khác nhau. Nếu người khởi kiện chấp nhận việc rút lại quyết ịnh hành chính bị kiện của người
bị kiện và ồng ý rút lại ơn khởi kiện thì hậu quả là vụ án có thể ược ình chỉ. Ngược lại, nếu
người khởi kiện không ồng ý với việc rút lại quyết ịnh hành chính bị kiện của người bị kiện
thì vụ án sẽ tiếp tục ược giải quyết. C. KẾT LUẬN
Bằng việc nêu ra vụ án thực tiễn, ta ã nêu ra vấn ề cốt lõi nhất của vụ án là vấn ề thu hồi
quyết ịnh hành chính bị kiện khi ã có quyết ịnh ưa vụ án ra xét xử. Thực tế luật tố tụng hành
chính chưa có cơ chế xử lý cho nội dung này mà ang vận dụng theo tinh thần văn bản pháp
luật hướng dẫn. Mặc dù nội dung nêu ra không phải là vấn ề mới nhưng cũng cần thiết ặt ra ể
nghiên cứu và bàn luận nhằm hoàn thiện hơn chế ịnh pháp luật tố tụng hành chính, tạo ra
khung pháp lý vững chắc cho các chủ thể áp dụng pháp luật và quan trọng hơn góp phần giải
quyết úng ắn vụ án hành chính.
D. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1.
Luật Tố tụng hành chính 2015; 2.
Hà Thái Thơ – Ths. Huỳnh Xuân Tình, Hậu quả pháp lý khi người bị kiện rút lại
quyết ịnh hành chính bị kiện theo quy ịnh của Luật Tố tụng hành chính 2015, truy cập tại:
https://tapchitoaan.vn/bai-viet/phap-luat/hau-qua-phap-ly-khi-nguoi-bi-kien-rut-lai-
quyetdinh-hanh-chinh-bi-kien-theo-quy-dinh-cua-luat-to-tung-hanh-chinh-2015; 3.
Đại Hưng, Khánh Hòa: Chủ tịch UBND tỉnh thu hồi văn bản từ chối cung cấp
thông tin, truy cập tại: https://lsvn.vn/khanh-hoa-chu-tich-ubnd-tinh-thu-hoi-van-ban-tu-choi-
cungcap-thong-tin1639467492.html; 4.
Phan Sông Ngân, Dân kiện chủ tịch tỉnh, chủ tịch tỉnh không dự tòa 'vì lý do
công tác, truy cập tại: https://tuoitre.vn/dan-kien-chu-tich-tinh-chu-tich-tinh-khong-du-toa-vi-
lydo-cong-tac-20210506145610596.htm 7 lOMoAR cPSD| 46797236 8