-
Thông tin
-
Quiz
Báo cáo Thực tế Chính trị - xã hội thành phố Hà Nội | Học viện Báo chí và Tuyên truyền
Tăng cường kiến thức thực tế điều kiện tác nghiệp tại một địa bàn cụ thể; vai trò và phương thức quản lý, triển khai các nhiệm vụ kinh tế, chính trị, xã hội... ở địa phương; Cung cấp cho sinh viên báo chí truyền thông bức tranh tổng thể về đời sống kinh tế, chính trị, xã hội... địa phương. Tài liệu giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao. Mời đọc đón xem!
Thực tế Chính trị Xã hội 81 tài liệu
Học viện Báo chí và Tuyên truyền 2.3 K tài liệu
Báo cáo Thực tế Chính trị - xã hội thành phố Hà Nội | Học viện Báo chí và Tuyên truyền
Tăng cường kiến thức thực tế điều kiện tác nghiệp tại một địa bàn cụ thể; vai trò và phương thức quản lý, triển khai các nhiệm vụ kinh tế, chính trị, xã hội... ở địa phương; Cung cấp cho sinh viên báo chí truyền thông bức tranh tổng thể về đời sống kinh tế, chính trị, xã hội... địa phương. Tài liệu giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao. Mời đọc đón xem!
Môn: Thực tế Chính trị Xã hội 81 tài liệu
Trường: Học viện Báo chí và Tuyên truyền 2.3 K tài liệu
Thông tin:
Tác giả:
Preview text:
MỞ ĐẦU 1.
Tính thiết yếu của học phần Thực tế Chính trị - Xã hội 1.1. Thông tin chung:
Tên học phần: Thực tế chính trị - xã hội
Mã học phần: BC02620_K40.3 Số tín chỉ: 2 Mục tiêu kiến thức:
- Tăng cường kiến thức thực tế điều kiện tác nghiệp tại một địa bàn cụ thể; vai
trò và phương thức quản lý, triển khai các nhiệm vụ kinh tế, chính trị, xã hội... ở
địa phương; Cung cấp cho sinh viên báo chí truyền thông bức tranh tổng thể về đời
sống kinh tế, chính trị, xã hội... địa phương.
- Tăng cường kiến thức thực tế về các lĩnh vực: xây dựng Đảng, quản lý Nhà
nước, quản lý kinh tế nông, lâm, ngư nghiệp, công nghiệp, thương mại, dịch vụ, an
ninh, quốc phòng.... tại địa phương; từ đó, sáng tạo tác phẩm báo chí truyền thông
bám sát thực tiễn đời sống, có “hơi thở” của đời sống, gắn bó chặt chẽ với sự phát
triển của đất nước, của địa phương và vì lợi ích của nhân dân.
- Nhận diện cơ cấu tổ chức, vai trò ảnh hưởng của các cơ quan báo chí truyền
thông đối với thực trạng và xu thế phát triển của địa phương về mọi mặt. Thực tiễn
chức năng, nhiệm vụ, nguyên tắc hoạt động báo chí, truyền thông, vấn để pháp lý,
đạo đức và trách nhiệm của cơ quan báo chí, cơ sở truyền thông và nhà báo, nhà
truyền thông đối với sự phát triển kinh tế xã hội địa phương nói chung và với
người dân địa phương nói riêng. Mục tiêu kỹ năng:
- Thực hành các kỹ năng truyền thông liên cá nhân: xác định nguồn tin, tổ
chức các cuộc gặp gỡ trực tiếp, gọi điện thoại, phỏng vấn, chụp ảnh, quay phim...
Kỹ năng nghiên cứu thực tiễn và phân tích vấn đề, nghiên cứu thực tiễn, nhận diện
thành công, hạn chế, cơ hội và thách thức của địa phương trong tiến trình phát
triển; những vấn đề đặt ra – là cơ sở cho phát hiện đề tài và thực hiện các bước
trong quy trình sáng tạo tác phẩm báo chí, truyền thông.
- Bước đầu thực hành nghiệp vụ báo chí truyền thông tại thực địa, một cách
tổng thể các bước và các kỹ năng trong quy trình sáng tạo tác phẩm báo chí, truyền
thông (nghiên cứu thực tiễn, thâm nhập thực tiễn, phát hiện đề tài: Thu thập, xử lý
dữ liệu thông tin; Thể hiện tác phẩm; Tự biên tập tác phẩm; Tổ chức tác phẩm trên
các sản phẩm báo chí truyền thông; Phát tán và theo dõi thông tin, xử lý phản hồi).
- Kỹ năng mềm: kỹ năng tổ chức cuộc sống, thích nghị môi trường tác nghiệp
nơi thực địa; kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng làm việc độc lập; kỹ năng xử lý các tình huống bất ngờ...
1.2. Tính thiết yếu của học phần
Báo chí – truyền thông là các lĩnh vực đa dạng, linh hoạt và không ngừng
biến đổi để phù hợp với xu thế thời đại. Đặc trưng của ngành đòi hỏi rất nhiều từ
những người làm báo chí, truyền thông, không chỉ về các kiến thức chuyên môn
hay lý thuyết chung chung, mà còn là những kỹ năng thực tế. Những kỹ năng này
chỉ có thể được hình thành và phát triển thông qua quá trình rèn luyện thực tiễn bao
gồm quan sát, lĩnh hội, đi sâu, bám sát vào thực tế, chăm chỉ thực hành và ứng
dụng các kiến thức đã học vào trong cuộc sống. Đối với người trẻ khi mới bước
vào nghề, kỹ năng và kinh nghiệm thực tế hiện đã không còn là lợi thế mà là điều
bắt buộc. Vì vậy, những bạn trẻ theo đuổi ngành nghề này luôn nắm bắt những cơ
hội trải nghiệm thực tế trong các cơ quan báo chí, truyền thông nhằm trang bị
những kỹ năng cơ bản để bước vào nghề. Nếu thiếu các kỹ năng, trải nghiệm đó,
các bạn khó có thể có chỗ đứng trong môi trường cạnh tranh khốc liệt của trong xu
thế ngành báo chí – truyền thông lên ngôi hiện nay.
Thêm vào đó, đặc thù của đào tạo báo chí, truyền thông là phải gắn với môi
trường cụ thể tại địa phương. Nhà báo, nhà truyền thông chỉ có thể sáng tạo tác
phẩm báo chí truyền thông dựa trên các chất liệu thực tế và trên cơ sở có kiến thức,
kỹ năng nắm bắt thông tin, nhận diện thực tiễn đời sống xã hội trên các mặt như:
chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh, quốc phòng... của đất nước, từ đó phát
hiện chủ đề, đề tài, hình thành nên tác phẩm báo chí truyền thông của mình.
Chính vì vậy, hoạt động đi thực tế chính trị - xã hội này vô cùng cần thiết
với sinh viên chúng em. Đợt thực tế CT-XH này là hoạt động tiếp cận với địa bàn
tác nghiệp báo chí truyền thông đầu tiên, có giảng dạy lý thuyết và hướng dẫn thực
hành tác nghiệp trực tiếp tại thực địa của giảng viên, có báo cáo thực tế của địa
phương. Thông qua đợt thực tế tới các cơ quan báo chí, truyền thông, sinh viên có
thể trực tiếp quan sát, tìm hiểu cách thức vận động cũng như các công việc, vị trí,
vai trò ngành nghề cụ thể của một tòa soạn báo chí, một doanh nghiệp – tập đoàn
truyền thông. Từ đó, mỗi chúng em sẽ có cái nhìn đầy đủ, chân thật nhất để đúc kết
kinh nghiệm, bài học, kỹ năng trong quá trình học tập và theo đuổi ngành nghề của mình.
2. Lý do lựa chọn thành phố Hà Nội
Hà Nội là trung tâm chính trị, hành chính quốc gia, trung tâm quyền lực và
là đầu não của đất nước, trung tâm kinh tế, văn hóa, giáo dục, khoa học kỹ thuật, là
thành phố trực thuộc trung ương, là “Thủ đô Anh hùng”, của “lương tri và phẩm
giá con người”. Năm 1999, Hà Nội được UNESCO trao tặng danh hiệu “thành phố vì hòa bình”.
Hà Nội là trung tâm kinh tế, là đầu mối giao lưu của cả nước, khu vực và thế
giới. Hà Nội là nơi làm việc của các cơ quan lãnh đạo cao nhất của đất nước như
văn phòng quốc hội, bộ ngoại giao…; nơi tập trung Tập trung nhiều viện nghiên
cứu, trường đại học, viện bảo tàng, thư viện…Quốc Tử Giám (Hà Nội) chính là
trường đại học đầu tiên của nước ta.
Với vai trò thủ đô, Hà Nội là nơi tập trung nhiều địa điểm văn hóa giải trí,
công trình thể thao quan trọng của đất nước, đồng thời cũng là địa điểm được lựa
chọn để tổ chức nhiều sự kiện chính trị và thể thao quốc tế. Thủ đô là trung tâm
văn hóa lớn nơi hội tụ nền văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc từ phục trang (áo dài),
ẩm thực (phở, bánh cuốn, bún chả,…) đến các di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh,
các hoạt động biểu diễn nghệ thuật (xiếc, múa rối, tuồng,...) Đây là nơi tập trung
nhiều làng nghề truyền thống (làng gốm Bát Tràng, làng nón Chuông – Chương Mỹ,…).
Trên hết, Hà Nội còn là thành phố có nền báo chí tiến bộ, phát triển. Số
lượng cơ quan, tòa soạn báo chí tại thủ đô lên tới gần 100 với đa dạng loại hình
như báo truyền hình, báo in, báo mạng điện tử,… Một số cơ quan báo chí nổi bật
tại Hà Nội có thể kể đến là Đài Phát thanh – Truyền hình Hà Nội, Đài tiếng nói
Việt Nam, báo Hà nội mới, Kinh tế và Đô thị, Phụ nữ thủ đô, Tuổi trẻ Thủ đô, Lao
động thủ đô, báo Nhân dân, báo Vietnamnet,… Đây đều là những cơ quan báo chí
uy tín và chính thống, thu hút số lượng đông đảo độc giả đón đọc hàng ngày.
Với những đặc điểm về chính trị - văn hóa – xã hội nêu trên, Hà Nội là nơi
phù hợp để tổ chức chuyến đi thực tế, tạo điều kiện cho sinh viên chúng em giao
lưu, học hỏi và nâng cao kiến thức báo chí – truyền thông.
CHƯƠNG 1: TÌNH HÌNH THỰC TẾ CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI THÀNH PHỐ HÀ NỘI
1. Đặc điểm tự nhiên thành phố Hà Nội
- Vị trí địa lý: từ 20°53' đến 21°23' vĩ độ Bắc và 105°44' đến 106°02' kinh độ
Đông, tiếp giáp với các tỉnh Thái Nguyên - Vĩnh Phúc ở phía Bắc; Hà Nam -
Hòa Bình ở phía Nam; Bắc Giang- Bắc Ninh- Hưng Yên ở phía Đông và
Hòa Bình- Phú Thọ ở phía Tây. - Diện tích: 3.359,82 km2
- Địa hình: Địa hình Hà Nội vừa có đồi, núi và đồng bằng, trong đó diện tích
của đồng bằng là lớn nhất (chiếm khoảng 3/4 diện tích tự nhiên)
- Khí hậu: nhiệt đới gió mùa với đặc trưng nóng, ẩm, mưa nhiều vào mùa hè;
lạnh và ít mưa vào mùa đông. Một năm chia thành 4 mùa rõ rệt: xuân, hạ, thu, đông
- Dân số: 8,33 triệu người
Hà Nội là thành phố có diện tích lớn nhất Việt Nam, đồng thời là thành phố
đông dân thứ hai trong cả nước.
2. Tình hình thực tế thành phố Hà nội
Hà Nội là trung tâm kinh tế - văn hóa – xã hội của cả nước, hội tụ nền văn
hóa truyền thống với nhiều giá trị, giàu bản sắc và mang tính nhân văn độc đáo.
Trong những năm vừa qua, Hà Nội có sự chuyển biến lớn trên nhiều lĩnh vực,
nhằm phục vụ cho quá trình phát triển thủ đô hiện đại và hội nhập. 2.1. Về chính trị
Có thể nói từ đầu năm 2022, tình hình chính trị trên địa bàn thành phố Hà
Nội cơ bản ổn định; các cơ quan chức năng thường xuyên phối hợp với chính
quyền địa phương giữ vững an ninh trật tự. Trong công tác đấu tranh phòng, chống
tham nhũng, tiêu cực, đã khởi tố 13 vụ/24 bị can phạm tội tham nhũng và chức vụ;
tội phạm về kinh tế và môi trường đã khởi tố 121 vụ/173 bị can; tội phạm xâm
phạm sở hữu, đã khởi tố 1.494 vụ/1.268 bị can; tội phạm về trật tự xã hội, khởi tố
1.037 vụ/2.777 bị can.Tình hình tội phạm năm 2022 giảm, tuy nhiên tiềm ẩn gia
tăng ở nhóm tội phạm kinh tế, chức vụ, tham nhũng. Cùng với đó, những ảnh
hưởng tiêu cực từ đời sống xã hội và kinh tế cũng là một nguyên nhân dẫn đến các
tội phạm liên quan đến trị an, sở hữu, tranh chấp dân sự, hành chính diễn biến đa dạng, phức tạp.
Trong từng giai đoạn xây dựng và phát triển, Thủ đô Hà Nội luôn nhận được
sự quan tâm đặc biệt của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, của các cấp, các ngành.
Thông qua Nghị quyết về “Phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến
năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045” ban hành ngày 5/5/2022, Bộ Chính trị tiếp tục
khẳng định vị trí, vai trò chiến lược quan trọng đặc biệt và yêu cầu, nhiệm vụ phát
triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; tạo bước chuyển có
tính đột phá trong huy động sức mạnh tổng hợp, khai thác hiệu quả tiềm năng, lợi
thế của Thủ đô, kết hợp với nguồn lực của cả nước và quốc tế, xây dựng và phát
triển Thủ đô Hà Nội thực sự xứng đáng là trung tâm đầu não chính trị - hành chính
quốc gia, trái tim của cả nước; là trung tâm lớn về kinh tế, văn hóa, giáo dục và đào
tạo, khoa học và công nghệ và hội nhập quốc tế; trở thành đô thị thông minh, hiện
đại, xanh, sạch, đẹp, an ninh, an toàn; phát triển nhanh, bền vững, có sức lan tỏa để
thúc đẩy vùng đồng bằng sông Hồng, vùng kinh tế trọng điểm Bắc bộ và cả nước
cùng phát triển đáp ứng sự kỳ vọng, niềm tin tưởng, mong muốn của toàn Đảng,
toàn quân và nhân dân cả nước đối với Thủ đô Hà Nội. 2.2. Về kinh tế
Năm 2022, kinh tế thành phố Hà Nội phục hồi nhanh, tăng trưởng khoảng
8,8% - đạt cao trong nhiều năm trở lại đây và vượt kế hoạch đề ra. Trong đó hoàn
thành cả 22/22 chỉ tiêu kế hoạch đề ra, trong đó có 5 chỉ tiêu vượt. Dưới sự lãnh
đạo, chỉ đạo sâu sát, quyết liệt của Trung ương và Thành ủy, chính quyền, sự nỗ
lực, cố gắng của doanh nghiệp và toàn thể Nhân dân Thủ đô trong thực hiện thích
ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19, kinh tế năm 2022 đã
phục hồi tích cực và đạt những kết quả quan trọng, khá toàn diện.
Sản xuất, kinh doanh phục hồi; các hoạt động thương mại, du lịch được khôi
phục lại; thực hiện hiệu quả các hoạt động kích cầu tiêu dùng; tổng mức bán lẻ
hàng hóa và doanh thu dịch vụ tăng ước đạt 10,9%. Sản xuất công nghiệp, nông
nghiệp tiếp tục duy trì phát triển.
Tuy nhiên, nền kinh tế Hà Nội hiện nay vẫn còn tồn tại một số hạn chế. Tỷ
lệ giải ngân vốn đầu tư công còn thấp; hạ tầng giao thông chưa đồng bộ, thoát
nước đô thị ngày càng quá tải, hạ tầng số, hạ tầng dữ liệu chậm tiến độ… Công tác
chỉ đạo, điều hành, tổ chức thực hiện của người đứng đầu ở một số cơ quan, đơn vị
thiếu quyết liệt; tồn tại tình trạng ỷ lại, đùn đẩy, né tránh, sợ trách nhiệm trong giải
quyết công việc. Ngoài ra, một hạn chế đáng chú ý là chuyển đổi số còn chậm. Hầu
hết các chỉ tiêu về ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của cơ quan nhà
nước, về phát triển Chính quyền điện tử hướng tới Chính quyền số đạt thấp so với
mục tiêu đề ra. Tình trạng này rất phù hợp với chuyến đi thực tế tại tập đoàn
Viettel để chúng em rút ra những bài học kinh nghiệm trong quá trình học tập,
đóng góp vào nền kinh tế của thủ đô, của đất nước.
2.3. Về văn hóa – xã hội
Sau khi địa giới hành chính Hà Nội được mở rộng, nhiều vấn đề của văn hóa
và con người Thủ đô được xem xét từ nhiều góc độ, trong đó mục đích đầu tiên là
xóa nhòa những khoảng cách về hưởng thụ văn hóa của hai địa bàn, từ đô thị đến
làng xã, khai thác những thế mạnh của văn hóa Thủ đô để xây dựng Hà Nội trở
thành trung tâm văn hóa lớn, đầu tàu của cả nước.
Thành phố tập trung xây dựng các mô hình làng văn hóa, thôn, tổ dân phố
văn hóa, gia đình văn hóa; tăng cường giáo dục truyền thống lịch sử địa phương;
nếp sống thanh lịch, văn minh. Việc ban hành, thực hiện hai Quy tắc ứng xử nơi
công sở và nơi công cộng được cán bộ, đảng viên và nhân dân đồng tình, hưởng
ứng, góp phần bồi đắp nền tảng văn hóa, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh.
Thành phố còn đẩy mạnh các hoạt động hợp tác, giao lưu văn hóa, thực hiện
đồng bộ các giải pháp: Xây dựng cơ chế, chính sách, khuyến khích, tạo điều kiện
cho các tỉnh, thành phố, các cơ quan, đơn vị, các Đại sứ quán tổ chức các hoạt
động giới thiệu, quảng bá văn hóa, đất nước, con người, du lịch tại Thủ đô Hà Nội.
Công tác bảo đảm an sinh, phúc lợi xã hô ‰
i luôn được Thành phố và các cấp,
các ngành quan tâm thực hiện. Công tác chăm lo Tết cho nhân dân và các đối
tượng chính sách được thực hiện tốt; các chính sách xã hô ‰
i được thực hiện kịp thời,
đầy đủ, đúng đối tượng. Thành phố đã hoàn thành việc thực hiện chính sách hỗ trợ
người lao động và người sử dụng lao động khó khăn do đại dịch Covid-19 và thực
hiện Quyết định 08/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động.
2.4. Về khoa học – công nghệ
Thủ đô Hà Nội có lợi thế mạng lưới hạ tầng về khoa học công nghệ mạnh,
tập trung các trường đại học, cao đẳng, trung tâm nghiên cứu, ứng dụng công nghệ
dồi dào, có vị thế hàng đầu của cả nước. Trong những năm qua, các cấp lãnh đạo
luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo đưa ra nhiều cơ chế, chính sách mang tính đột phá,
tăng cường đầu tư cho xây dựng và phát triển cơ sở hạ tầng công nghệ theo hướng
ưu tiên trọng điểm quốc gia, liên tục đổi mới công tác quản lý khoa học và công
nghệ phù hợp với tình hình mới theo hướng tạo điều kiện tối đa cho đổi mới sáng
tạo. Triển khai những cơ chế, chính sách phù hợp, Hà Nội đạt được nhiều kết quả
đáng ghi nhận trong hoạt động khoa học và công nghệ, tạo đà cho việc hiện thực
hóa những chủ trương, chính sách của thành phố về phát triển, xây dựng Hà Nội
trở thành trung tâm nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo dẫn đầu cả nước.
Thành phố Hà Nội cũng xác định nhiệm vụ trọng tâm giai đoạn 2020 –
2025: “Phát triển mạnh mẽ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, góp phần
phát triển Thủ đô hiện đại, văn minh”.
3. Tình hình báo chí - truyền thông Hà Nội
Bám sát sự chỉ đạo, lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, tình hình thực tiễn đất
nước, có thể nói công tác báo chí năm 2022 vừa qua đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, nổi bật.
Đó là, thông tin, tuyên truyền những chỉ đạo, điều hành của Quốc hội trong
công tác lập pháp, giám sát, thực thi pháp luật; của Chính phủ, Thủ tướng Chính
phủ, các bộ, ngành, địa phương về công tác phòng, chống dịch Covid-19; đẩy
nhanh tốc độ phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội đậm nét, có chiều sâu. Các cơ
quan báo, đài Hà Nội đã bám sát nhiệm vụ chính trị, thực hiện nghiêm túc sự chỉ
đạo, định hướng của thành phố về tuyên truyền, phản ánh sinh động việc đưa chỉ
thị, nghị quyết của Đảng vào cuộc sống. Thông tin kịp thời, toàn diện các vấn đề
thời sự chính trị, sự kiện quan trọng, hoạt động chỉ đạo, điều hành nổi bật của lãnh
đạo Đảng, Nhà nước và thành phố Hà Nội.
Thông tin, tuyên truyền về xây dựng Đảng, phòng, chống tham nhũng, lãng
phí, tiêu cực; về kiểm tra, giám sát, kỷ luật Đảng được tăng cường. Thông tin đối
ngoại cũng được các loại hình báo chí đưa tin đậm nét. Công tác thông tin, tuyên
truyền về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phản bác các quan điểm sai trái của
các thế lực thù địch có nội dung phong phú, sắc nét.
Nhiều cơ quan báo chí đã đổi mới, tiếp cận công nghệ làm báo hiện đại đưa
thông tin lên các hạ tầng, nền tảng truyền thông khác nhau để tăng khả năng tiếp
cận cho người dân; thực hiện chuyển đổi số báo chí.
Tuy nhiên, tại một số báo vẫn còn thông tin giật gân, câu khách, không bảo
đảm tính chính trị, tính định hướng, tính nhân văn…
Trước tình hình trên, sinh viên chúng em có nhiệm vụ học hỏi, bắt kịp
những tiến bộ hiện đại của công nghệ để đóng góp trong công cuộc thực hiện
chuyển đổi số báo chí, đồng thời trau dồi bài bản kiến thức chuyên môn để đưa
thông tin đầy đủ, chân thực, giảm thiểu tình trạng đưa tin giật gân, câu khách. Để
thực hiện nhiệm vụ đó, chúng em cần tiến hành quá trình học tập và trải nghiệm
thực tế. Chuyến đi thực tế chính trị - xã hội đã cho chúng em cơ hội có những trải nghiệm bổ ích.
CHƯƠNG 2: BÁO CÁO VỀ BUỔI ĐI THỰC TẾ CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI TẠI HÀ NỘI
1. Thực tế tại Báo Quân đội Nhân dân
1.1. Thông tin chung về báo Quân đội Nhân dân
1.1.1. Về báo Quân đội Nhân dân
Báo Quân đội nhân dân là cơ quan của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc
phòng, tiếng nói của lực lượng vũ trang và nhân dân Việt Nam, được ra đời trước
yêu cầu nhiệm vụ xây dựng, chiến đấu của Quân đội nhân dân và các lực lượng vũ
trang cách mạng, từ thực tiễn cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược.
Báo Quân đội nhân dân được thành lập trên cơ sở truyền thống của các tờ báo đầu
tiên thuộc lực lượng vũ trang cách mạng như: Chiến đấu (1944), Kèn gọi lính
(1944), Tiếng súng reo (1944), Quân giải phóng (1945), Sao Vàng (1946) và sự
hợp nhất, sáp nhập hai tờ báo Vệ quốc quân (1947) và Quân du kích (1948)...
Báo ra số đầu tiên vào ngày 20/10/1950 tại bản Khau Diều - Định Biên
Thượng – Định Hóa – Thái Nguyên.
Trụ sở chính hiện nay: Số 7 đường Phan Đình Phùng, phường Quán Thánh,
quận Ba Đình, thành phố Hà Nội.
1.1.2. Tôn chỉ, mục đích
Thông tin, truyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp
luật của Nhà nước; phổ biến các chỉ thị, nghị quyết của Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng.
Phản ảnh phong trào hành động cách mạng của lực lượng vũ trang nhân dân
và của toàn dân, thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc
Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng. 1.1.3. Thành tựu
Báo Quân đội nhân dân đã có nhiều thành tích, chiến công nổi bật, được Đảng,
Nhà nước, quân đội ghi nhận, biểu dương. Cùng với những tấm huân chương được
trao trong các thời kỳ kháng chiến, Báo Quân đội nhân dân đã vinh dự được Đảng,
Nhà nước trao tặng nhiều phần thưởng cao quý:
- Danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân (năm 2000)
- Danh hiệu Anh hùng Lao động (năm 2010)
- Huân chương Sao Vàng (năm 2005)
- Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba (tháng 12-2011)
- Huân chương Độc lập hạng Ba (tháng 10-2020)
- Huân chương Hồ Chí Minh (năm 1990)
- Huân chương Quân công Hạng Nhất (năm 1984) - …
1.2. Nội dung buổi giao lưu tại trụ sở Báo Quân đội Nhân dân
Trong buổi tham quan trụ sở, sau khi xem phóng sự để hiểu quá trình thành
lập, các chuyên mục, công tác tuyên truyền, kết hoạch, hoạt động, thành tựu nổi
bật, vị trí xếp hạng,… của báo Quân đội Nhân dân, sinh viên lớp Truyền thông Đa
phương tiện K41 chúng em được trực tiếp giao lưu với Đại tá Lê Ngọc Long, Phó
Tổng biên tập báo Quân đội Nhân dân. Sau khi bày tỏ niềm xúc động, vinh dự khi
Viện Báo chí – Học viện Báo chí và Tuyên truyền dành thời gian đến thăm Báo
Quân đội – Nhân dân nhân dịp đầu năm 2023 cho học phần Thực tế Chính trị - Xã
hội, Đại tá Lê Ngọc Long chia sẻ rất nhiều câu chuyện thú vị đằng sau sự phát triển
vững vàng hơn 7 thập kỉ của một tờ báo.
1.2.1. Báo Quân đội Nhân dân - hơn 72 năm xây dựng và trưởng thành
Quá trình thành lập, xây dựng và trưởng thành của Báo Quân đội nhân dân
luôn gắn với quá trình xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của Quân đội nhân dân
Việt Nam, với nền Báo chí Cách mạng Việt Nam.
Tờ báo Quân đội Nhân dân được xuất bản số đầu tiên vào ngày 20/10/1950
tại Định Hóa, Thái Nguyên. Tờ báo được vinh dự Bác Hồ đặt tên là Báo Quân đội
Nhân dân. 5 ngày sau ngày 22/12/1944 (ngày ra đời của Đội Việt Nam tuyên
truyền giải phóng quân), tờ báo viết tay được xuất bản với tên gọi “Tiếng súng
reo”. Đây cũng chính là tiền thân đầu tiên của báo chí Quân đội, báo chí Cách
mạng. Đến năm 1950, sau khi sát nhập một số tờ báo, báo Quân đội Nhân dân
chính là tên gọi cuối cùng.
Sau giải phóng Thủ đô, báo Quân đội Nhân dân trở về Hà Nội và được xây
dựng, phát triển trong chính địa điểm số 7 Phan Đình Phùng, tồn tại bền bỉ từ năm
1954 cho đến nay. Căn nhà số 7 Phan Đình Phùng trở thành cái nôi nuôi dưỡng
bao thế hệ cán bộ, phóng viên, nhà báo.
Báo Quân đội Nhân dân Đóng quân trên địa bàn 9 tỉnh, thành: Hà Nội, Đà
Nẵng, Vinh, Cần Thơ, Sài Gòn và một số điểm đóng quân khác.
1.2.2. Cơ quan ngôn luận của Quân ủy Trung ương Bộ Quốc phòng, tiếng nói
lực lượng vũ trang nhân dân
Đại tá Lê Ngọc Long chia sẻ, cùng với Đài Tiếng nói Việt Nam, Báo Thông
tấn xã Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam, báo nhân dân và báo Công an Nhân
dân, báo Quân đội Nhân dân được Chính phủ xác định là một trong 6 cơ quan
truyền thông chủ lực Đa phương tiện. Đây là một niềm vinh dự lớn cho đội ngũ
cán bộ, nhà báo, phóng viên của báo Quân đội Nhân dân.
Báo Quân đội Nhân dân bao gồm báo in và báo điện tử. Báo in gồm 3 ấn
phẩn chính: báo Quân đội Nhân dân hàng ngày được xuất bản các ngày trong tuần;
báo Quân đội Nhân dân cuối tuần là ấn phẩm cung cấp thông tin giải trí, văn hóa,
nghệ thuật, xuất bản thứ 4 hàng tuần; nguyệt san sự kiện và nhân chứng được xuất
bản hàng tháng, với nội dung về tuyên truyền giáo dục truyền thống. Báo Quân đội
Nhân dân điện tửc có biên chế đông nhất tòa soạn, hiện đang phải đối mặt với sức
ép cạnh tranh thông tin hàng ngày với vô số các báo điện tử khác trong bối cảnh
báo chí – truyền thông ngày nay phát triển mạnh mẽ.
Báo điện tử Quân đội Nhân dân sử dụng 2 nguồn thông tin chính tương ứng
2 quy trình xuất bản độc lập. Một là từ phòng biên tập của báo điện tử sản xuất với
đội ngũ phóng viên giàu kinh nghiệm; hai là lấy từ báo in sang. Hiện tại, tờ báo
đang cố gắng nhập 2 nguồn thành một để tổ chức mô hình tòa soạn hội tụ, với mục
đích điều tiết thông tin. Đại tá Lê Ngọc Long cho biết thêm, chủ trương đã có, điều
kiện hạ tầng cũng đã cho phép thực hiện mục tiêu này, nhưng bài toán khó đặt ra là
về nhân lực. Việc thiếu nhân lực khiến cho báo Quân đội Nhân dân chưa thể tiến
hành tổ chức mô hình tòa soạn hội tụ như mong muốn.
Báo Quân đội Nhân dân sử dụng 5 ngôn ngữ: tiếng Việt, tiếng Anh, tiếng
Trung Quốc, tiếng Khơ me, tiếng Lào. Đại tá Lê Ngọc Long cũng cho biết, lý do
đầu tư cho tiếng Khơ me và tiếng Lào mà không phải những thứ tiếng khác là vì
nhiệm vụ chính trị Quân ủy giao. Lào và Campuchia là bạn bè, là láng giềng của
nước Việt Nam ta. Ngoài ra, tờ báo đang xây dựng đề án cho ra đời tiếng Nga.
Dù vậy hiện tại, báo Quân đội Nhân dân vẫn đang có một thiệt thòi, đó là
chưa có phóng viên nước ngoài. Tờ báo đang phấn đấu từng bước để xây dựng và phát triển.
Một chia sẻ thú vị nữa là báo Quân đội Nhân dân không chỉ viết về quân đội
như mọi người thường nghĩ. Báo Quân đội Nhân dân tuyên truyền 2 nhiệm vụ
chiến lược: ngoài truyên truyền chung, báo Quân đội Nhân dân tuyên truyền về
nhiệm vụ quân sự quốc phòng. Đây là thế mạnh, nhưng cũng là áp lực bởi lĩnh vực
quân sự - quốc phòng vốn là lĩnh vực khó viết, khó phân tích.
1.2.3. Kỹ năng tác nghiệp của đội ngũ, phóng viên báo Quân đội Nhân dân
Bác Hồ đã từng dạy: “Nói những điều thật thiết thực, đúng đường lối chính
trị, ít tếu, viết ngắn, giản dị, vẽ dễ hiểu, trình bày rõ ràng, ít tiếp sang trang khác”.
Lời dạy này của Bác được đội ngũ nhà báo, phóng viên báo Quân đội Nhân dân
khắc ghi như một phương châm, một kỹ năng quan trọng nhất trong quá trình tác
nghiệp. Chính vì vậy theo em nhận thấy, các sản phẩm của báo Quân đội Nhân dân
đều tuân thủ theo nguyên tắc này. Các bài viết của báo Quân đội Nhân dân đều đi
qua kiểm duyệt nghiêm ngặt trước khi đến với độc giả. Mỗi bài viết đều có nội
dung rõ rang, câu cú chắc chắn, ngôn từ giản dị và dễ hiểu, đặc biệt là rất ngắn
gọn. Đại tá Lê Ngọc Long cũng chia sẻ thêm, kỹ năng khó nhất Bác Hồ dạy cho
đến giờ vẫn ít ai làm được chính là ít sang trang. Điều này đòi hỏi sự chuyên môn
cao, kỹ năng tác nghiệp thành thạo, kinh nghiệm lâu năm và sự luyện tập không ngừng nghỉ.
Báo Quân đội Nhân dân có 2 vị trí: một là Chiến sĩ Quân đội Nhân dân Việt
Nam; hai là Chiến sĩ trên mặt trận tư tưởng văn hóa. Vì vậy quy trình xuất bản,
kiểm duyệt tương đối chặt chẽ. Tờ báo cũng yêu cầu thông tin với độ chính xác rất
cao, và quan trọng nhất là phải đúng với đường lối chính trị.
Báo Quân đội Nhân dân có quy trình tuyển chọn đặc biệt. Đội ngũ nhà báo,
phóng viên nơi đây đều xuất phát từ trường Quân đội, có năng khiếu về báo chí và
trải qua quá trình đào tạo nghiệp vụ bài bản. Chính vì vậy, không chỉ kiến thức báo
chí chuyên môn mà khối lượng kiến thức về quân đội của họ rất sâu sắc.
1.2.4. Nhà báo cũng là người chiến sĩ, vừa cầm bút vừa cầm súng trên chiến trường
Báo Quân đội Nhân dân là “tờ báo anh hùng của Quân đội anh hùng, dân tộc
Việt Nam anh hùng”. Trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, Báo
Quân đội nhân dân có hàng trăm lượt nhà báo ra trận.
Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, liệt sĩ, Thượng úy, phóng viên Báo
Quân đội nhân dân Lê Đình Dư đã có 1 câu nói nổi tiếng khi không cho nhà báo
lên tuyến trên: “Người chiến sĩ có thể đứng bắn, quỳ bắn, nằm bắn; còn phóng
viên, nhà báo chỉ dùng máy ảnh và ngòi bút để ghi lại chiến công của bộ đội ta và
tố giác tội phạm”. Như vậy, phóng viên chiến trường chỉ có 1 tư thế và không có sự lựa chọn.
Tinh thần xông pha quả cảm của nhà báo, phóng viên báo Quân đội Nhân
dân cùng bộ đội từ xưa được gìn giữ và phát huy trong hoàn cảnh hiện tại. Ông Lê
Ngọc Long kể lại rằng dù trong nhiều hoàn cảnh có lũ lụt, thời tiết khắc nghiệt,
điều kiện tự nhiện không thuận lợi, nhưng các cán bộ, phóng viên, nhà báo luôn
trong tư thế sẵn sàng lên đường thực hiện nhiệm vụ tác nghiệp.
1.2.5. Cuộc đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng
Cuộc đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, làm thất bại diễn biến
hòa bình đã được báo Quân đội Nhân dân duy trì cách đây ít nhất 20 năm. Trong
suốt 2 thập kỷ, báo Quân đội Nhân dân luôn trung thành với nhiệm vụ phòng
chống tự diễn biến tự chuyển hóa. Một trong những hoạt động nổi bật của cuộc đấu
tranh này chính là phát động cuộc thi viết bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Đại tá Lê Ngọc Long cho biết khác với mọi năm, cơ cấu giải thường năm
2023 có 3 nhánh: hệ thống giải cho báo chí trung ương, hệ thống giải cho báo chí
các địa phương và bộ ngành và hệ thống giải cho các tạp chí.
1.2.6. Tính chính thống của báo chí trong sự cạnh tranh khốc liệt với mạng xã hội
Trong buổi giao lưu với đại tá Lê Ngọc Long, bạn Anh Phương, sinh viên
lớp Truyền thông Đa phương tiện K41 đã đặt câu hỏi: “Theo cháu được biết, trong
bối cảnh quá trình chuyển đổi số đang diễn ra hiện nay cùng sự xuất hiện chiếm ưu
thế của mạng xã hội, các cơ quan, tòa soạn báo chí – truyền thông phải đối mặt với
sự cạnh tranh rất khốc liệt, vì vậy luôn phải tự thay đổi cho phù hợp xu thế xã hội.
Đứng trước sự thay đổi chóng mặt đó, cùng với sự xuất hiện của những sở thích,
trào lưu mới, liệu Báo Quân đội Nhân dân có bắt kịp và làm thế nào để bắt kịp? Và
nếu bắt kịp xu hướng, báo Quân đội Nhân dân có bị rời xa tôn chỉ, mục đích của
mình hay không? Ví dụ như thị hiếu bạn đọc bây giờ là dạng bài ngắn thay vì
những bài dài và phân tích chuyên sâu. Liệu báo Quân đội Nhân dân sẽ ưu tiên cái
nào hơn: bắt kịp xu thế hay giữ nguyên tôn chỉ?”
Dưới đây là câu trả lời của Đại tá Lê Ngọc Long:
“ Trong xu hướng bùng nổ thông tin và sự phát triển chóng mặt của khoa
học – công nghệ, chắc chắn báo Quân đội Nhân dân không thể đứng ngoài. Vấn đề
là chúng ta vận dụng sự thay đổi đó như thế nào và lộ trình thực hiện ra sao.
Thứ nhất, báo Quân đội Nhân dân không cạnh tranh thông tin bằng mọi giá.
Xác định là tiếng nói, là cơ quan ngôn luận của Quân ủy Trung ương bộ Quốc
phòng, tôn chỉ mục đích thuộc về nghĩa vụ cách mạng, vì vậy đối tượng mục tiêu
tương của báo Quân đội Nhân dân đối hẹp nếu so với các tờ báo khác như
Vietnamnet, VnExpress,… Thế nhưng nhóm đối tượng đó tương đối chất và lâu
dài. Báo Quân đội Nhân dân tập trung vào chất lượng thay vì số lượng.
Thứ hai, mỗi một tờ báo có một tôn chỉ mục đích riêng và chúng ta phải kiên
định với chính tôn chỉ, mục đích đó. Các tin bài trên báo Quân đội Nhân dân không
nhằm mục đích nào khác ngoài vì lợi ích quốc gia dân tộc, vì tuyên truyền đường
lối quan điểm của Đảng với nhân dân. Cho nên, báo Quân đội Nhân dân không
cạnh tranh bằng những thông tin “giật gân”, nóng hổi – điều thu hút số lượng lớn
độc giả của một số tờ báo khác. Dù trong bất cứ hoàn cảnh nào, báo vẫn luôn trung
thành với nhiệm chính. Đó là tuyên truyền chiến lược, trong đó trọng tâm là bảo vệ
tổ quốc. Mọi cán bộ phóng viên đều phải nghiêm chỉnh thực hiện nhiệm vụ đó.
Nói đến đây, ta có thể thấy một cái nguy hại trong quản lý báo chí của nhà
nước: đó là một số tờ báo không thực hiện đúng tôn chỉ, hoặc theo thời gian rời xa
tôn chỉ ban đầu chỉ để bắt kịp những xu hướng mới. Ví dụ, một tờ báo sinh ra
nhằm mục đích bảo vệ môi trường lại tập trung quá nhiều vào xây dựng, vào giao thông; và ngược lại.
Thứ ba, chúng ta cần dung hòa giữa việc giữ vững tôn chỉ, mục đích và bắt
kịp xu hướng thời đại để phù hợp hơn với thị hiếu độc giả. Báo in, báo điện tử vẫn
có những bài báo phân tích sâu, bình luận kỹ; vẫn thông tin, tuyên truyền chủ
trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; phổ biến các chỉ
thị, nghị quyết của Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng, tổ chức các hoạt động,
cuộc thi bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Đồng thời, báo vẫn có những dạng tin
ngắn, những sản phẩm đa phương tiện (ảnh, video) để phục vụ độc giả hiện đại. Tờ
báo cũng đang cố gắng ứng dụng công nghệ thông tin để phát hành báo in trên nền
tảng internet trong tương lai.”
Ông Lê Ngọc Long kết luận: “Báo điện tử giống như một ngôi nhà mới được
thiết kế hiện đại, đáp ứng nhu cầu thông tin của đông đảo bạn đọc theo xu thế
chung. Nhưng vẫn luôn tồn tại một ngôi nhà cổ bằng gỗ lim là nơi đi về - chính là báo in”.
1.2.7. Tham quan tại phòng truyền thống
Sau khi giao lưu với đại tá Lê Ngọc Long và đại diện tập thể sinh viên gửi
tặng quà cho báo Quân đội Nhân dân, chúng em được dẫn đi tham quan trụ sở, từ
phòng làm việc, phòng truyền thống đến phòng ban thư ký tòa soạn,…
Ở phòng truyền thống, em ấn tượng nhất với hình ảnh 5 nhà báo xuất sắc
được lựa chọn treo ảnh. Các tiêu chí để có được vinh dự này rất khắt khe: phải có
chuyên môn, tác phẩm báo chí đạt chất lương cao, có giải thưởng trong năm và
phẩm chất đạo đức nghề nghiệp tốt.
Tại đây, em cũng được xem số báo Quân đội Nhân dân đầu tiên. Đó là các
sản phẩm báo giấy được đặt trang trọng trong tủ kính. Em cảm thấy niềm ngưỡng
mộ và tự hào sâu sắc trước hình ảnh những tờ báo giấy vẫn còn lưu giữ nét đẹp
giản dị của thế hệ nhà báo xưa, được gìn giữ và trân trọng bởi các thế hệ nhà báo
hiện đại và sẽ còn tiếp tục trong tương lai.
1.2.8. Tham quan tại phòng thư ký tòa soạn
Tại phòng thư ký tòa soạn, chúng em được lắng nghe chia sẻ của Thượng tá
Lê Xuân Đức, Phó trưởng phòng Thư ký tòa soạn về quá trình biên tập của báo
Quân đội Nhân dân. Sau khi hiệu đính và dàn trang, họa sĩ sẽ được sử dụng để
trình bày thành trang báo. Tất cả những tin bài chưa được dàn trang, họa sĩ không
được dung. Sau đó, bộ phận thuộc Công ty TNHH một thành viên Y Quân đội sẽ
phối hợp in thành trang báo và đưa lên đọc dò, đối chiếu xem có sai ở đâu không.
Từng câu từng chữ, từng dấu chấm dấu phẩy, kể cả cách trình bày logo cũng được
xem xét thật kỹ để không có một sai sót nào. Điều này cho thấy mức độ tỉ mỉ, chặt
chẽ trong khâu biên tập của báo Quân đội Nhân dân để cho ra sản phẩm chất lượng nhất.
Vì vậy, giờ chốt trung bình của tờ báo thường lên đến 12 giờ đêm, thậm chí
có những hôm lên đến 2 giờ sáng nếu có bộ phận lãnh đạo nước ngoài, đặc biệt là từ châu Âu.
2. Thực tế tại tập đoàn Viễn thông Quân đội Viettel
2.1. Thông tin chung về tập đoàn Viễn thông Quân đội Viettel
2.1.1. Lịch sử hình thành - phát triển