BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT TP HCM
VIỆN SƯ PHẠM KỸ THUẬT ---------- HỒ SƠ BÀI GIẢNG CHỦ ĐỀ:
BIẾN MÔ MEN THỦY LỰC
GVHD: ThS.VÕ ĐÌNH DƯƠNG
SVTH: HUỲNH QUANG THẢO
TP. Hồ Chí Minh, tháng 06 năm 2015 LỜI GIỚI THIỆU
1. Chủ đề bài giảng
Bài “ BIẾN MÔ MEN THỦY LỰC” là bài số 2 thuộc chương 4: “Hộp số và
hộp phân phối” nằm trong giáo trình THIẾT KẾ Ô TÔ. Bài học dành cho sinh viên
hệ đại học ngành Công nghệ kỹ thuật ô tô, khoa Cơ khí động lực, Trường Đại Học
Sư Phạm Kỹ Thuật Thành Phố Hồ Chí Minh.
Để tiến hành giảng dạy bài học này, giáo án được soạn là giáo án lý thuyết,
phương pháp giảng dạy là thuyết trình. 2. Lời cảm ơn
Em xin giử lời cảm ơn chân thành đến thầy Võ Đình dương đã trực tiếp hướng
dẫn và tận tình giúp đở tạo mọi điều kiện cho em có thể hoàn thành tốt môn học
“Phương pháp và kỹ năng dạy học” và môn “Thực hành sư phạm”.
Em cũng xin gửi lời cảm ơn đến các Thầy, các Cô đã truyền dạy cho em những
kiến thức quý báu trong suốt khóa học Bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm.
Xin gửi lời cảm ơn đến các anh chị, các bạn lớp Bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm,
đã tận tình giúp đở, trao đổi kinh nghiệp trong suốt thời gian tham gia khóa học. Xin chân thành cảm ơn! Người thực hiện Huỳnh Quang Thảo Nhận xét của GV: 1. Chuẩn bị. 1.1. Nội dung:
………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………… 1.2. Giáo án:
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
1.3. Phương tiện dạy hoc:
…………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………… …. 2. Sư phạm.
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………… 3. Các yếu tố khác:
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………….....................................................................
..................................................................................................................................... MỤC LỤC
1. Bài giảng:.............................................................................................................. 5
2. Giáo án:............................................................................................................... 10
3. Phiếu dạy học:..................................................................................................... 17
4. Trình chiếu:......................................................................................................... 18
BÀI 2 : BIẾN MÔ MEN THỦY LỰC
1. MỤC TIÊU DẠY HỌC.
sau khi học xong bài này, sinh viên có khả năng :
- Trình bày vị trí, vai trò, cấu tạo của Biến mô men thủy lực.
- Vẽ được sơ đồ và trình bày nguyên lý làm việc của Biến mô men thủy lực.
- Có thái độ tích cực, chăm chỉ trong quá trình học. 2. NỘI DUNG.
2.1. khái quát về biến mô men thủy lực. 2.1.1. Vị trí.
Biến mô men thủy lực nằm giữa đầu ra của trục khuỷu và đầu vào của hộp số. 2.1.2. Vai trò.
Biến mô men vừa truyền vừa khuếch đại mô men từ động cơ đến hộp số bằng
cách sử dụng dầu hộp số làm môi trường làm việc.
2.2. cấu tạo và nguyên lý làm việc của biến mô men thủy lực.
Biến mô men thủy lực bao gồm: cánh bơm được dẫn động bằng trục khuỷu,
rotor tuabin được nối với trục sơ cấp hộp số, stator được bắt chặt vào vỏ hộp số
qua khớp một chiều và trục stator, vở bộ biến mô chứa tất cả các bộ phận trên.
Hình 2.9.1: Cấu tạo của Biến mô men thủy lực 2.2.1. Cánh bơm. Hình 2.9.2: Cánh bơm
- Cánh bơm được gắn liền với vỏ biến mô men thủy lực, rất nhiều cánh có dạng
cong được lắp theo hướng kính ở bên trong, vòng dẫn hướng được đặt trên cạnh
trong của cánh quạt để dẫn hướng cho dòng chảy được êm. Vỏ biến mô men thủy
lực được nối với trục khuỷu qua tấm dẫn động.
- Cánh bơm được nối với vỏ trục khuỷu và luôn quay cùng với nó. 2.2.2. Rotor tuabin.
- Cũng giống như cánh bơm, rất nhiều cánh quạt được lắp trong rotor tua bin,
hướng cong của các cánh này ngược chiều với các cánh trên cánh bơm.
- Rotor tuabin được lắp trên trục sơ cấp của hộp số sao cho cánh quạt của nó đối
diện với các cánh trên cánh bơm, gữa chúng có một khe hở rất nhỏ. Hình 2.9.3: Rotor tuabin.
2.2.3. Stator và khớp một chiều.
- Stator được đặt giữa cánh bơm và rotor tuabin. Nó được lắp trên trục stator, trục
này nằm cố định trên vỏ hộp số qua khớp một chiều.
- Các cánh của stator nhận dòng đầu khi nó đi ra khỏi rotor tuabin và hướng cho
nó đập vào mặt sau của cánh quạt trên cánh bơm.
Hình 2.9.4: Stator và khớp một chiều.
- Khớp một chiều cho phép stator quay cùng chiều với trục khuỷu động cơ mà
không cho quay theo chiều ngược lại. Do vậy stator quay hay bị khóa phụ thuộc
vào hướng của dòng dầu đập vào các cánh quạt. 2.2.4.
Nguyên lý truyền công suất.
- Khi cánh bơm được dẫn động bởi trục khuỷu động cơ, dầu trong bơm sẽ quay
với cánh bơm theo cùng một hướng.
- Khi tốc độ của cánh bơm tăng lên, lực ly tâm làm cho dầu bắt dầu chảy ra phía
ngoài tâm của cánh bơm dọc theo bề mặt của cánh quạt và bề mặt trong của cánh
bơm, khi tốc độ của cánh bơm tăng lên nữa, dầu sẽ bị đẩy ra khỏi cánh bơm.
- Dầu sẽ đập vào các cánh quạt của rotor tuabin làm cho rotor bắt đầu quay cùng
một hướng với cánh bơm.
- Sau khi dầu mất năng lượng do va đập vào các cánh quạt của rotor tuabin. Nó
chảy vào trong dọc theo các cánh của rotor tuabin, khi nó chạm vào phần trong của
rotor, bề mặt cong của rotor sẽ hướng dòng dầu chảy trở lại cánh bơm và chu kỳ bắt đầu lại.
Hình 2.9.5: Nguyên lý truyền công suất
2.2.5. Nguyên lý khuếch đại mô men.
Hình 2.9.6: Khuếch đại mô men. -
Việc khuếch đại mô men bằng biến mô được thực hiện bằng cách hồi dòng
dầu đến cánh bơm, sau khi nó đi qua rotor tuabin như mô tả ở trên (Hình 2.9.4:
stator), nhờ sử dụng các cánh quạt của một stator. -
Nói cách khác, cánh bơm được quay bởi mô men từ động cơ và nó được them
vào một mô men của dòng dầu thủy lực chảy hồi về từ rotor tuabin. Điêu đó có
nghĩa là cánh bơm sẽ khuếch đại mô men đầu vào ban đầu để truyền đến rotor tuabin.
3. CÂU HỎI CŨNG CỐ.
Câu 1: Trình bày vị trí và vai trò của biến mô men thủy lực sử dụng trên ô tô?
Câu 2: Trình bày nguyên lý làm việc của biến mô men thủy lực sử dụng trên ô tô?
4. TÀI LIỆU THAM KHẢO.
MSc.Đặng quý(2006), Giáo trình ô tô 2, Trường đại học sư phạm kỹ thuật TP.HCM, trang 68 đến trang 72.
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT TP.HCM Sổ giáo án LÝ THUYẾT Môn học: TÍNH TOÁN Ô TÔ Lớp: 121451
Họ và tên GV: Huỳnh Quang Thảo
Giáo án số: 9 Thời gian thực hiện : 45 phút. Lớp: Bài học trước:LY HỢP.
Thực hiện ngày….. tháng….. năm 2015.
TÊN BÀI: BIẾN MÔ MEN THỦY LỰC Mục tiêu bài học:
sau khi học xong bài nầy, sinh viên có khả năng :
- Trình bày vị trí, vai trò, cấu tạo của Biến mô men thủy lực.
- Vẽ được sơ đồ và trình bày nguyên lý làm việc của Biến mô men thủy lực
- Có thái độ tích cực, chăm chỉ trong quá trình học.
Đồ dùng và phương tiện dạy học:
Phấn, bảng, giáo án, bài giảng, máy chiếu. I.
ỔN ĐỊNH LỚP. Thời gian: 2 phút.
- Chào hỏi, quan sát lớp.
- Thông báo, nhắc nhở.
II. THỰC HIỆN BÀI DẠY HỌC.
Ôn bài cũ. Thời gian: 3 phút.(2 sinh viên)
Câu hỏi kiểm tra bài củ: “ Em hãy trình bày chức năng của ly hợp trong Hệ thống truyền lực?”
Đáp án: Ly hợp có chức năng truyền mô men quay một cách êm diệu và để ngắt
truyền dộng đến hệ thống truyền lực được nhanh và dứt khoát trong những trường hợp cần thiết.
Bài giảng mới. Thời gian: 40 phút. STT Nội dung dạy học Hoạt động Thời gian Giảng viên Sinh viên 1 Dẫn nhập.
-Từ bài ly hợp để đặt vấn đề -Đặt câu hỏi : -lắng nghe, 2 phút vào bài Biến mô.
“các em thường suy nghĩ. thấy, để chuyển số, ngươì tài xế thường có thao tác là đạp chân côn rồi mới kéo cần số, việc đạp chân côn đó như hôm trước ta đã học là sẽ tác động vào ly hợp, tuy nhiên, một số xe, không có chân côn, tài xế chỉ cần gạc cần số là chuyển số được. tại sao lại như vậy?”
-Giới thiệu tên bài học : Biến -“Để trả lời câu -lắng nghe, 1 phút mô men thủy lực. hỏi đó, hôm nay chúng ta đi vào bài: Biến mô men thủy lực.” -Quan sát,
-ghi tên bài lên ghi tên bài bảng, chiếu mới.
-Thông báo mục tiêu dạy slide. -Quan sát, học. -Chiếu slide. lắng nghe. 2 Giảng bài mới.
2.1 Khái quát về biến mô men 2 phút thủy lực. 1.Vị trí.
Nằm giữa đầu ra của trục -Chiếu slide, cho -Quan sát.
khuỷu và đầu vào của hộp sinh viên nhìn và số. suy nghĩ. 2.Vai trò.
Truyền và khuếch đại -Đặt câu hỏi “từ -Suy nghĩ,trả momen
hình vẽ, hãy cho lời câu hỏi. biết vị trí và vai trò của bộ biến mô?”
-Đánh giá và bổ -Lắng nghe, sung câu trả lời. ghi chép. 2.2
cấu tạo và nguyên lý làm
vệc của biến mô men thủy lực. 1.Cánh bơm. 4 phút
-Được gắn liền với vỏ biến -Chiếu slide cho -Quan sát mô men thủy lực.
sinh viên quan sát hình vẽ, vẽ
-Cánh cong bên trong cánh hình vẽ cánh hình. bơm bơm.
-Được nối với vỏ trục khuỷu. -Giải thích rõ về -Lắng nghe,
cấu tạo của cánh ghi chép. bơm 2. Rotor tuabin. 6 phút
-Được lắp trên trục sơ cấp -Chiếu slide cho -Qua sát hôp số.
sinh viên quan sát hình vẽ, vẽ -Vòng dẫn hướng. hình vẽ rotor hình.
-Cánh cong bên trong cánh tuabin. tuabin.
-Giải thích rõ về -Lắng nghe,
cấu tạo của rotor ghi chép. tuabin.
-Đặt câu hỏi: “tại -suy nghĩ, trả
sao cánh cong lời câu hỏi. bên trong cánh tuabin ngược chiều với cánh cong bên trong cánh bơm?”
3.Stator và khớp một chiều. 6 phút
-Stator được đặt giữa cánh -Chiếu slide cho -Quan sát bơm và rotor tuabin.
sinh viên quan sát hình vẽ, vẽ
-Trục stator được cố dịnh hình vẽ stator và hình.
trên vỏ hộp số thông qua khớp một chiều. khớp một chiều.
-Giải thích rõ về -Lắng nghe, -Cánh stator.
cấu tạo của cánh ghi chép. -Khớp một chiều. bơm. -Giải thích sự hoạt động của cánh stator. -vẽ hình, Giải thích sự hoạt động của khớp một chiều. 4.Nguyên lý truyền công 9 phút suất.
-Cánh bơm được dẫn động -Chiếu slide -Quan sát
bởi trục khuỷu động cơ, dầu nguyên lý truyền hình vẽ, vẽ
trong bơm sẽ quay với cánh công suất cho hình.
bơm theo cúng một hướng. sinh viên quan
-Lực ly tâm làm dầu bị đẩy sát. ra khỏi cánh bơm.
-Nêu ví dụ: “Khi -Lắng nghe,
-Dầu đập vào rotor tuabin các em đặt 2 cái ghi chép.
làm nó quay cùng hướng với quạt máy đối diện cánh bơm. nhau, chỉ cần bật
-Bề mặt cong của rotor công tắc cho một
tuabin sẽ hướng dòng dầu máy chạy thì máy
chảy trở lại cánh bơm và chu còn lại sẽ quay kỳ bắt đầu lại theo” -giải thích nguyên lý truyền công suất.
5.Nguyên lý khuếch đại mô 5 phút men.
-Mô men được khuếch đại -Chiếu slide -Quan sát, vẽ
nhờ dòng dầu hồi về cánh nguyên lý khuếch hình.
bơm nhờ cánh quạt của đại mô men cho -Lắng nghe, stator. sinh viên quan ghi chép. sát. -Giải thích nguyên lý khuếch đại mô men. 3
Cũng cố kiến thức. 3 phút
Vẽ sơ đồ cấu tạo và trình bày
nguyên lý làm việc của biến mô men thủy lực.
- Cấu tạo và nguyên lý - Đặt câu hỏi: “ - Lắng làm việc của biến mô Điều gì sẽ xảy nghe, suy men thủy lực. ra nếu khớp nghĩ. một chiều không hoạt động? ” - Đáp án: không khuếch đại mô men.
- Gọi 2 sinh viên - Trả lời, lên trả lời. Nếu lắng nghe, có sinh viên trả ghi chép. lời sai, hướng dẫn lại phần nguyên lý khuếch đại mô men. 4
Hướng dẫn tự học, giao bài 2 phút tập về nhà.
-Câu 1: Trình bày vị trí và “Các em về nhà
vai trò của biến mô men thủy xem lại phần khái
lực sử dụng trên ô tô? quát và nguyên lý
-Câu 2: Trình bày nguyên lý làm việc của biến
làm việc của biến mô men mô men thủy lực
thủy lực sử dụng trên ô tô? để trả lời câu hỏi.”
III. RÚT KINH NGHIỆM. Nội dung dạy học:
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………… Phương pháp dạy học:
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
Thời gian cho các đề mục:
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
Hình thức tổ chức dạy học:
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………. Ngày 10 tháng 05 năm 2015
Tổ trưởng bộ môn Giảng Viên Huỳnh Quang Thảo TR NG Đ ƯỜ I H Ạ C S Ọ Ư PHẠM KYỸ THU T TP Ậ . HCM PHIẾẾU KI M TRA SỐẾ 9 Ể KHOA CƠ KHÍ Đ NG L Ộ C Ự Ngày th c hi ự n : 9.9.2019 ệ B MỐN K Ộ HUNG GẦẦM H T ọ ến SV: Bài ki m tr ể a kiếến th c trong q ứ uá trình h c ọ
Tến bài h c: BIẾẾN MỐ MEN TH ọ Y L Ủ C Ự MSSV:
Câu hỏi1: Anh/chị hãy giải thích tạị sao cánh cong bên trong cánh tuabin ngược chiều với cánh cong bên trong cánh bơm? Câu h i2: ỏ
Anh/chị hãy cho biết hiện tượng gì sẽ xảy ra khi khớp một chiều không hoạt động? H
ng dẫẫn – g ướ i ý: ợ 1. Đ tr ể lả i ờcâu 1, Anh/ch dị a
ự vào phâần kiếến th c ứ đã h c
ọ vếầ cấu tạo và nguyên lý làm vệc của biến mô men thủy lực. 2. Đ tr ể lả i câu 2, An ờ h/ch dị a vào ự phâần kiếến th c đã h ứ c vếầ ọ
nguyên lý khuêếch đ i mô mem ạ Đáp án trả lời: Câu1
……………………………………………………............................................................................................... ...
……………………………………………………………………………………............................................
………………………………………………………………………………………………………………… …
………………………………………………………………………………………………………………… … Câu 2
………………………………………………………………………………………………………………… …
………………………………………………………………………………………………………………… …
………………………………………………………………………………………………………………… …
………………………………………………………………………………………………………………… …... Ngày 9 tháng 9 năm 2019 Giảng viên Huỳnh Quang Thảo TRÌNH CHIẾU Slide 1
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________ Slide 2
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________