Cặp phạm trù nguyên nhân kết quả - Triết học Mác-Lê nin | Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội

1. Khái ni m nguy ệ
ên nhân và kêết quả
-Nguyên nhân là ph m trù ch ạ s ỉ tác d ự ng lâẫn nhau gi ộ a c ữ ác m t tron ặ g m t s ộ v ự t ho ậ c gi ặ a cá ữ c s ự v t v ậ i nhau, g ớ ây ra m t biêến đ ộ i nhâết đ ổ nh . ị -Kêết qu là ph ả m trù ch ạ nh ỉ ng biêến đ ữ i xuâết hi ổ n do tác đ ệ ng lâẫn nhau gi ộ a các m ữ t tr ặ ong m t s ộ ự v t ho ậ ặc gi a các s ữ v ự t v ậ i nhau g ớ ây ra -Ví d :s ụ biêến đ ự i mâầm giốếng h ổ t l
ạ úa( nguyên nhân)--- cây lúa (kêết quả)
Bão (nguyên nhân)----> thi t h ệ i mùa màng( k ạ êết qu ) ả 2. Mốếi quan h bi ệ n ch ệ ứng gi a nguy ữ
ên nhân và kêết qu ả
-Nguyên nhân là cái sinh ra kêết qu , nên nguyên nhân luốn c ả ó tr c,còn k ướ êết qu xuâết hi ả n sau ệ Ví d : con ng ụ i x ườ r
ả ác( nguyên nhân),dâẫn đêến ố nhiêẫm mối tr ng(k ườ êết qu ) ả -Trong s v ự ận đ ng, phát tri ộ n c ể a ủ thêế gi i, nguyên n ớ hân và kêết qu có th ả thay đ ể i v ổ trí cho nhau ị Ví d :chăm ụ chỉ làm vi c ệ là nguyên nhân c a ủ thu nh p ậ cao .thu nh p ậ cao l i ạ là nguyên nhân đ ể nâng
cao đời sốếng vật châết. -M t
ộ kêết quả có thể do nhiêầu nguyên nhân sinh ra , nh ng ư vai trò và v ị trí c a ủ các nguyên nhân là khác nhau . Ví dụ: sự ra đ i ờ đ ng ườ lốếi đ i ổ m i ớ c a ủ n c
ướ ta là do nhiêầu nguyên nhân : do s ự lãnh đ o ạ sáng suốết
tài tnh củ a Đả ng ,do sứ c ép củ a xã hộ i ,do sai lâầm trong cống cuộ c đổ i têần t . ệ 3.Ý nghĩa ph ng pháp lu ươ ận -M i s ọ v ự t,hi ậ n t ệ ng xuâết hi ượ n đêầu có nguy ệ ên nhân c a nó ủ -M t kêết qu ộ
ả có th do nhiêầu nguyên nhân sinhh r ể a ,nh ng ữ
nguyên nhân này có vai trò khác nhau đốếi v i vi ớ c hình thành k ệ êết qu . ả -Vì m t
ộ nguyên nhân có thể dâẫn đêến nhiêầu kêết quả và ng c ượ l i ạ , m t
ộ kêết quả có thể do nhiêầu nguyên nhân gây ra