Câu hỏi ôn tập Chuyên đề thực tế chính trị xã hội | Học viện Báo chí và Tuyên truyền
Khái niệm hệ thống chính trị? Đặc trưng cơ bản của hệ thống chính trị Việt Nam? Liên hệ thực tiễn tại Việt Nam? Hệ thống chính trị VN có các cơ quan, tổ chức nào? Người đứng đầu của các cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị VN hiện nay là ai? Tài liệu giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao. Mời đọc đón xem!
Tài liệu liên quan:
Preview text:
CÂU HỎI ÔN TẬP
CHUYÊN ĐỀ THỰC TẾ CHÍNH TRỊ XÃ HỘI
Câu 1: Khái niệm hệ thống chính trị? Đặc trưng cơ bản của hệ thống chính trị
Việt Nam? Liên hệ thực tiễn tại Việt Nam? *Khái niệm:
- Khái niệm chính trị hiểu theo nghĩa chung nhất là một lĩnh vực hoạt động của đời
sống xã hội, bao gồm các hoạt động và các mối quan hệ giữa các chủ thể trong đời
sống xã hội liên quan đến việc nhận diện và giải quyết các vấn đề chung của toàn xã
hội, nhất là những vấn đề có tính tranh chấp, xung đột mang tính phổ biến trong các mối quan hệ xã hội
- Khái niệm hệ thống chính trị là một chỉnh thể các tổ chức chính trị hợp pháp trong
xã hội, bao gồm các Đảng chính trị, Nhà nước và các tổ chức chính trị - xã hội được
liên kết với nhau trong một hệ thống cấu trúc, chức năng với các cơ chế vận hành và
mối quan hệ giữa chúng nhằm
*Đặc trưng cơ bản:
+ Tính quyền lực: Hệ thống chính trị của bất kỳ chế độ, xã hội nào cũng là hệ
thống tổ chức phân bổ và thực thi quyền lực chính trị của các chủ thể, lực lượng
+ Tính vượt trội: Hệ thống chính trị được xác lập và hoạt động theo các thể chế,
luật lệ và cơ chế nhằm tạo ra sức mạnh, tính vượt trội của hệ thống
*Liên hệ thực tiễn:
+ Sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam: Đảng đã lãnh đạo nhân dân ta giành
được độc lập, thống nhất đất nước, thực hiện công cuộc đổi mới và hội nhập
quốc tế, đưa đất nước đạt được nhiều thành tựu to lớn.
+ Quyền lực thuộc về nhân dân: Nhân dân tham gia bầu cử, thông qua các cơ
quan nhà nước để thực hiện quyền lực của mình. 1
Câu 2: Hệ thống chính trị VN có các cơ quan, tổ chức nào? Người đứng đầu của
các cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị VN hiện nay là ai?
- Hệ thống chính trị VN có các cơ quan, tổ chức & người đứng đầu hiện nay:
+ Đảng Cộng sản Việt Nam ( TBT: Nguyễn Phú Trọng)
+ Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ( Chủ tịch nước: Tô Lâm )
+ Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội ●
Tổng liên đoàn lao động VN - Nguyễn Đình Khang ●
Đoàn thanh niên cộng sản HCM - Bùi Quang Huy ●
Hội cựu chiến binh VN - Bế Xuân Trường ●
Hội nông dân VN - Lương Quốc Đoàn ●
Mặt trận tổ quốc VN - Đỗ Văn Chiến ●
Hội liên hiệp Phụ nữ VN - Hà Thị Nga
Câu 3: Kể tên các cơ quan quản lý nhà nước trong lĩnh vực báo chí theo quy định
của Điều 7, Luật Báo chí 2016 1. Chính phủ: ●
Thống nhất quản lý nhà nước về báo chí. ●
Ban hành các chính sách, pháp luật về báo chí. ●
Chỉ đạo, đôn đốc việc thực hiện quản lý nhà nước về báo chí.
2. Bộ Thông tin và Truyền thông: ●
Chịu trách nhiệm trước Chính phủ thực hiện quản lý nhà nước về báo chí. ●
Tổ chức thực hiện các chính sách, pháp luật về báo chí do Chính phủ ban hành.
3. Các bộ, cơ quan ngang bộ: ●
Trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình có trách nhiệm phối hợp với Bộ
Thông tin và Truyền thông thực hiện quản lý nhà nước về báo chí. ●
Ví dụ: Bộ Ngoại giao có thể phối hợp về việc đưa tin về hoạt động đối ngoại
của Nhà nước, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch có thể phối hợp về việc đưa tin
về hoạt động văn hóa, thể thao và du lịch.
4. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh: ●
Trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình có trách nhiệm quản lý nhà nước
về báo chí tại địa phương. 2 ●
Tổ chức thực hiện các chính sách, pháp luật về báo chí do Chính phủ, Bộ
Thông tin và Truyền thông ban hành.
Câu 4: Anh chị hiểu như thế nào về văn hóa đại chúng? Các ảnh hưởng của
mạng Internet tới văn hóa đại chúng trong nhóm công chúng trẻ?
- Khái niệm văn hóa đại chúng:
là tổng thể các ý tưởng, quan điểm, thái độ, hành vi lan truyền, hình ảnh và các hiện
tượng khác, nằm trong xu hướng phổ biến, chủ đạo của một nền văn hóa xác định. Nó
thường được định nghĩa bởi những sản phẩm văn hóa được sản xuất hàng loạt, được
phổ biến rộng rãi thông qua các phương tiện truyền thông đại chúng như phim ảnh,
âm nhạc, truyền hình, thời trang, quảng cáo và internet.
- Ảnh hưởng của mạng Internet tới nhóm công chúng trẻ + Mặt tích cực: ●
Tiếp cận thông tin dễ dàng: Internet giúp giới trẻ dễ dàng tiếp cận thông tin,
kiến thức và các xu hướng văn hóa đại chúng từ khắp nơi trên thế giới. ●
Kết nối và giao lưu: Mạng xã hội và các nền tảng trực tuyến khác giúp giới trẻ
kết nối và giao lưu với bạn bè, người thân và những người có cùng sở thích từ
khắp nơi trên thế giới. ●
Thể hiện bản thân: Internet cung cấp cho giới trẻ nhiều nền tảng để thể hiện
bản thân, chia sẻ sáng tạo và xây dựng cộng đồng trực tuyến. ●
Học tập và giải trí: Internet có rất nhiều tài nguyên giáo dục và giải trí phù hợp
với mọi lứa tuổi, giúp giới trẻ học tập và giải trí hiệu quả. ●
Khởi nghiệp và kinh doanh: Internet mở ra nhiều cơ hội cho giới trẻ khởi
nghiệp và kinh doanh trực tuyến. + Mặt tiêu cực: ●
Nội dung độc hại: Internet có thể chứa đựng nhiều nội dung độc hại như bạo
lực, khiêu dâm, phân biệt đối xử và thông tin sai lệch. ●
Nghiện mạng: Việc sử dụng Internet quá mức có thể dẫn đến nghiện mạng, ảnh
hưởng đến sức khỏe tinh thần và thể chất của giới trẻ. ●
Bắt nạt trực tuyến: Bắt nạt trực tuyến là một vấn đề nghiêm trọng trên mạng,
ảnh hưởng đến tâm lý và cuộc sống của giới trẻ. 3 ●
So sánh bản thân: Việc so sánh bản thân với những người khác trên mạng xã
hội có thể dẫn đến cảm giác tự ti và lo lắng. ●
Giảm tương tác trực tiếp: Việc dành quá nhiều thời gian cho Internet có thể
khiến giới trẻ giảm tương tác trực tiếp với mọi người xung quanh.
- Liên hệ thực tiễn với nhóm công chúng GenZ: ●
Xu hướng âm nhạc: GenZ yêu thích các thể loại nhạc hiện đại như rap, hip hop,
EDM,... được lan truyền qua các nền tảng như Youtube, Tiktok, Spotify. ●
Thời trang: GenZ ưa chuộng phong cách thời trang cá tính, phá cách, được thể
hiện qua các mạng xã hội như Instagram, Facebook. ●
Lối sống: GenZ quan tâm đến các vấn đề xã hội, môi trường, bình đẳng giới,...
và tích cực tham gia các hoạt động cộng đồng qua mạng xã hội. ●
Công nghệ: GenZ thành thạo sử dụng các công nghệ mới, ứng dụng thông
minh và sáng tạo trong học tập, giải trí và giao tiếp.
Câu 5: Nhiệm vụ của Hội nhà báo VN? Nêu 1 nhiệm vụ mà Hội Nhà báo VN đã
thực hiện gần đây?
*Nhiệm vụ của Hội Nhà báo VN:
- Tại Điều 6 Điều lệ Hội Nhà báo VN ban hành kèm theo Quyết định 375/QĐ-TTg
ngày 12/4/2023 quy định nhiệm vụ của Hội Nhà báo VN: ●
Xây dựng tổ chức Hội trong sạch, vững mạnh, hoạt động hiệu quả theo quy
định của pháp luật về báo chí, Điều lệ Hội và các quy định pháp luật có liên quan. ●
Tham gia giám sát việc tuân theo pháp luật về báo chí; kiểm tra, giám sát việc
thực hiện Quy định về đạo đức nghề nghiệp của người làm báo Việt Nam, Quy
tắc sử dụng mạng xã hội của người làm báo Việt Nam. ●
Phản ánh, tư vấn, kiến nghị với Đảng, Nhà nước, các cơ quan có thẩm quyền
trong việc xây dựng và thực hiện chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chính sách
phát triển đối với báo chí và người làm báo, văn bản quy phạm pháp luật về báo chí. ●
Tổ chức giáo dục, bồi dưỡng tư tưởng chính trị, đạo đức nghề nghiệp, chuyên
môn nghiệp vụ và công tác hội cho hội viên. 4 ●
Đề nghị các cơ quan, tổ chức bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức Hội, hội viên. ●
Hội phối hợp với các cơ quan chỉ đạo, quản lý báo chí và cơ quan chủ quản các
cơ quan báo chí ở Trung ương và địa phương trong hoạt động báo chí theo quy
định pháp luật; phối hợp với cơ quan quản lý nhà nước tuyên truyền, phổ biến pháp luật về bảo chí. ●
Tham gia, phối hợp hoạt động báo chí với tổ chức nước ngoài và tổ chức quốc
tế có liên quan đến báo chí theo quy định pháp luật; hợp tác và tham gia các tổ
chức báo chí trong khu vực và quốc tế theo quy định của pháp luật Việt Nam và thông lệ quốc tế. ●
Tham gia thẩm định sản phẩm báo chí và thực hiện các nhiệm vụ khác khi có
yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. ●
Khen thưởng, kỷ luật tổ chức Hội, hội viên theo quy định pháp luật và Điều lệ Hội. ●
Tổ chức các hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ theo quy định của pháp
luật để phục vụ hoạt động của Hội. ●
Hằng năm, Hội Nhà báo Việt Nam báo cáo tình hình hoạt động của Hội với Bộ
Nội vụ và bộ, ngành quản lý nhà nước về ngành, lĩnh vực mà hội hoạt động theo quy định pháp luật.
*1 nhiệm vụ mà Hội Nhà báo VN đã thực hiện gần đây: ●
Gần đây, Hội Nhà báo Việt Nam đã thực hiện thành công nhiệm vụ tổ chức
buổi tiếp Đoàn đại biểu Câu lạc bộ các nhà báo Campuchia thăm và làm việc
tại Việt Nam. Buổi tiếp diễn ra vào chiều ngày 14/5/2024 tại Hà Nội, do ông
Puy Kea, Chủ tịch Câu lạc bộ các nhà báo Campuchia làm trưởng đoàn. ●
Đây là hoạt động nằm trong khuôn khổ Chương trình Hợp tác giữa Hội Nhà
báo Việt Nam và Câu lạc bộ các nhà báo Campuchia giai đoạn 2022 - 2025.
Mục đích của buổi tiếp nhằm tăng cường giao lưu, trao đổi kinh nghiệm giữa
hai tổ chức, góp phần thúc đẩy hợp tác báo chí giữa Việt Nam và Campuchia. 5
Câu 6: Chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước?
*Đặc điểm chủ trương của Đảng ●
Về mục đích, chủ trương được xây dựng nhằm chỉ đạo tổ chức, cá nhân trong
xã hội và các cơ quan Nhà nước thực hiện đường lối, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước ●
Về hình thức, chủ trương nhất thiết phải được thể hiện bằng văn bản dưới các
hình thức như: nghị quyết,quyết định, chỉ thị và kết luận ●
Về nội dung, chủ trương đưa ra phương hướng,chương trình, kế hoạch hành
động của cả nước hay của từng ngành, từng địa phương hoặc trên từng lĩnh vực
hoạt động như chính trị, kinh tế, xã hội, văn hoá, an ninh,quốc phòng, đối ngoại
*Vai trò của chính sách ●
Thứ nhất,chính sách bao giờ cũng đi trước pháp luật, mang tính định hướng và
là nền tảng để xây dựng pháp luật ●
Thứ hai,chính sách có tính ổn định tương đối để pháp luật ●
Thứ ba,chính sách là một trong các nguồn tạo ra những thể chế pháp luật mới
*Vai trò của pháp luật ●
Thứ nhất,pháp luật là căn cứ xây dựng chính sách, là công cụ để cụ thể hoá và thực thi chính sách ●
Thứ hai,pháp luật phản ánh các chính sách ở điểm cân bằng ●
Thứ ba,pháp luật được ban hành và đi vào cuộc sống sẽ giúp các quan hệ xã hội
diễn ra có trật tự theo định hướng thống nhất với các
Câu 7: Phân tích các cơ hội và thách thức của nền kinh tế nước ta hiện nay?
*Cơ hội cho nền kinh tế Việt Nam
- Cơ hội hợp tác, giao lưu, nhất là trong tìm kiếm, tiếp thu những thành tựu khoa học -
công nghệ hiện đại, tạo nguồn lực phát triển kinh tế
- Toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế tạo cơ hội cho chúng ta tiếp thu những giá trị tinh
hoa của nhân loại, tiếp tục phát huy những giá trị truyền thống của dân tộc trong xây
dựng con người xã hội chủ nghĩa
*Thách thức cho nền kinh tế Việt Nam ●
Tụt hậu xa hơn về kinh tế so với các nước trong khu vực và trên thế giới vẫn là
nguy cơ thường trực và khó khắc phục 6 ●
Nguy cơ chệch hướng xã hội chủ nghĩa vẫn còn tiềm ẩn ●
Âm mưu thực hiện “diễn biến hòa bình” của thế lực thù địch nhằm chống phá
nước ta với những biểu hiện mới, quyết liệt và tinh vi hơn trước ●
Nguy cơ từ tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những
biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, trong đó có tệ quan liêu, tham
nhũng, lãng phí ở bộ phận cán bộ, đảng viên vẫn chưa được ngăn chặn triệt để ●
Nguy cơ phai nhạt, đánh mất bản sắc văn hóa, xói mòn những giá trị truyền
thống của dân tộc trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế ●
Nguy cơ phân liệt, xuyên tạc, hạ thấp ý nghĩa chủ nghĩa quốc tế trong sáng của
giai cấp công nhân, cùng với những biểu hiện dân tộc cực đoan gia tăng
Câu 8: Khó khăn thách thức nào trong bối cảnh toàn cầu hóa? Đối diện với
những khó khăn thách thức đó anh/chị đã và sẽ phải làm gì? *Khái niệm:
Toàn cầu hóa là khái niệm dùng để mô tả các thay đổi về xã hội, chính trị và kinh tế
thế giới, tạo ra bởi mối liên kết và trao đổi ngày càng tăng giữa các quốc gia, các tổ
chức hay các cá nhân trên quy mô toàn cầu *Thách thức
+ Toàn cầu hóa về kinh tế, đòi hỏi và đặt ra yêu cầu phải dân chủ hóa về kinh tế, giải
phóng mọi lực cản để lực lượng sản xuất xã hội phát triển
+ Dân chủ hóa kinh tế đến lượt nó lại đặt ra yêu cầu phải dân chủ hóa trong chính trị
+ Việc xóa bỏ những rào cản và sự độc quyền trong kinh tế đặt ra yêu cầu ngăn chặn
và xóa bỏ tình trạng quan liêu, tham nhũng, độc đoán, chuyên quyền, mất dân chủ
trong chính trị, gắn với yêu cầu xây dựng nhà nước pháp quyền và xã hội công dân,
đổi mới nội dung và phương thức hoạt động của hệ thống chính trị
*Giải pháp với người trẻ ●
Nâng cao trình độ học vấn, kỹ năng nghề nghiệp. ●
Rèn luyện bản thân thích nghi với môi trường mới. ●
Giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc. ●
Tham gia vào các hoạt động cộng đồng. 7
Câu 9: Vị trí của Hội Liên hiệp PNVN trong hệ thống chính trị? Chức năng,
nhiệm vụ, trụ sở, người đứng đầu hiện nay?
*Vị trí của Hội Liên hiệp PNVN trong hệ thống chính trị:
Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam (Hội) là tổ chức chính trị - xã hội trong hệ thống
chính trị, đại diện cho quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của các tầng lớp phụ nữ
Việt Nam; phấn đấu vì sự phát triển của phụ nữ và bình đẳng giới.
*Chức năng, nhiệm vụ, trụ sở, người đứng đầu hiện nay: - Chức năng:
1. Đại diện chăm lo, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của các tầng lớp phụ
nữ, tham gia xây dựng Đảng, tham gia quản lý Nhà nước.
2. Đoàn kết, vận động phụ nữ thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách,
pháp luật của Nhà nước; vận động xã hội thực hiện bình đẳng giới. - Nhiệm vụ
1. Tuyên truyền, giáo dục phụ nữ về chính trị, tư tưởng, lý tưởng cách mạng, phẩm
chất đạo đức, lối sống; thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp
luật của Nhà nước, tham gia xây dựng Đảng, Nhà nước, phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc;
2. Vận động, hỗ trợ phụ nữ nâng cao năng lực, trình độ, cải thiện đời sống vật chất,
tinh thần và xây dựng gia đình hạnh phúc;
3. Tham mưu đề xuất, tham gia xây dựng, phản biện xã hội và giám sát việc thực hiện
đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước có liên quan đến
quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của phụ nữ, gia đình, trẻ em và bình đẳng giới;
4. Xây dựng, phát triển tổ chức Hội vững mạnh;
5. Đoàn kết, hợp tác với phụ nữ các nước, các tổ chức, cá nhân tiến bộ trên thế giới vì
bình đẳng, phát triển và hòa bình
- Trụ sở: 39 Hàng Chuối - Hà Nội - Việt Nam
- Người đứng đầu: Chủ tịch - Hà Thị Nga 8
Câu 10: Dư luận xã hội là gì? Đặc điểm của dư luận xã hội? *Khái niệm:
- Dư luận xã hội được hiểu như một yếu tố cấu thành trạng thái tinh thần đặc biệt, tập
hợp lại từ những ý kiến riêng lẻ hoặc liên kết với nhau về việc này hay việc khác, gắn
với sự kiện này hay sự kiện khác
- Dư luận xã hội là những ý kiến, phán xét, đánh giá về những tình huống cụ thể *Đặc điểm:
1. Tính toàn vẹn của nhận thức thực tế đối với những sự kiện và vấn đề, không
phân chia-đan xen trạng thái nhận thức-lý trí, logic, hình ảnh-cảm xúc.
2. DLXH có cơ cấu ý chí, logic, cảm xúc phức tạp liên quan đến mọi vấn đề xã hội
3. Là bức tranh rộng lớn về cuộc sống hiện đại, nhưng có tương đồng và khác biệt
4. Giới thiệu những sự việc cụ thể và những nhận định, đánh giá, phân tích quan
trọng, thông tin chuẩn mực.
5. DLXH rất năng động, mẫn cảm, thường xuyên vận động.
Câu 11: Khái niệm truyền thông? Vai trò của truyền thông trong định hướng về
nhận thức, thái độ, hành vi đối với các cá nhân, nhóm xã hội? *Khái niệm:
- Truyền thông là quá trình liên tục trao đổi thông tin, kiến thức, tư tưởng, tình cảm…
chia sẻ kỹ năng và kinh nghiệm giữa hai hoặc nhiều người với nhau để mở rộng hiểu
biết nhằm thay đổi nhận thức, tiến tới điều chỉnh hành vi và thái độ phù hợp với nhu
cầu phát triển của cá nhân, của nhóm và của cộng đồng hay xã hội nói chung.
- Bản chất xã hội của truyền thông là thông tin - giao tiếp xã hội, liên kết xã hội và can thiệp xã hội *Vai trò
- Truyền thông được xem là một thiết chế xã hội có vai trò quan trọng đối với các hoạt động của con người
- Các cá nhân chịu sự ảnh hưởng của thông tin trên truyền thông đại chúng và mạng
xã hội. Đó có thể là ảnh hưởng tích cực - tạo sự đồng thuận, tiếp lửa để các nhóm xã
hội phát huy khả năng, cống hiến, sáng tạo 9
- Truyền thông có chức năng xã hội quan trọng là nuôi dưỡng sự gắn bó của người dân
vào đời sống xã hội và từ đó, sâu xa hơn, củng cố lòng tin của người dân vào các giá trị xã hội
- Niềm tin của công chúng có thể bị giảm bớt với báo chí nếu báo chí không đảm
nhiệm được trọn vẹn sứ mệnh lịch sử trong việc cung cấp và truyền tải thông tin cho công chúng
Câu 12: Ưu điểm và hạn chế của mạng xã hội? Mối quan hệ tác động qua lại giữa
mạng xã hội và hoạt động báo chí? - Ưu điểm
+ Tổng hợp thông tin từ nhiều nguồn khác nhau và cho phép cá nhân tham gia
cung cấp thông tin mà không cần công khai danh tính
+ Thông tin trên MXH được phát tán nhanh, không có giới hạn về biên giới, lãnh
thổ, dễ tạo hiệu ứng xu hướng rộng
+ Tạo khả năng giao lưu, chia sẻ, kết nối cộng đồng thuận lợi - Hạn chế
+ Thông tin không chính thống, mang tính cá nhân, thiếu chọn lọc, dàn trải và vụn vặt
+ Khó xác định nguồn tin, khó kiểm chứng
+ Động cơ mục đích của thông tin không rõ ràng hoặc có động cơ, mục đích
xuyên tạc, lừa đảo, vu khống
- Tác động qua lại giữa MXH và hoạt động báo chí
+ MXH là nơi cung cấp thông tin, đề tài cho báo chí
+ MXH buộc cơ quan báo chí thay đổi cách làm báo từ làm báo một chiều sang
đối thoại hai chiều với công chúng
Câu 13: Phân biệt sự khác nhau giữa báo mạng điện tử và trang thông tin điện
tử? Lấy ví dụ về trang thông tin điện tử và báo mạng điện tử đang hoạt động hiện nay? *So sánh: - Báo mạng điện tử: 10
+ Là một tổ chức chính trị xã hội, được cấp phép hoạt động
+ Là hoạt động chính trị, phục vụ công tác tư tưởng, lợi ích của nhân dân. Hoạt động theo luật báo chí
+ Nội dung thông tin được chọn lọc đa dạng
+ Hình thức: được thiết kế theo nguyên trang, chuyên mục bắt mắt, thể loại đa
dạng, ngôn ngữ đại chúng, dễ hiểu
+ Công chúng đa dạng, quan tâm đến những vấn đề có liên quan đến họ
+ Đội ngũ thực hiện là nhà báo chuyên nghiệp
- Trang thông tin điện tử
+ Của tổ chức xã hội, công ty, đơn vị kinh tế, cá nhân; có thể được cấp phép hoạt động có thể không
+ Quảng bá cho tổ chức, cá nhân, sản phẩm và hoạt động vì mục đích riêng
+ Nội dung thông tin hẹp, mang tính cá nhân
+ Hình thức trang web thiết kế không ổn định, tùy theo nội dung thông tin cần
thông báo, không sử dụng đa dạng thể loại
+ Không có công chúng, chỉ có người cần sử dụng thông tin cho mục đích cá nhân
+ Đội ngũ thực hiện là tổ chức cá nhân có nhu cầu *Ví dụ:
- Trang thông tin điện tử: ●
Wikipedia Tiếng Việt - Cung cấp thông tin bách khoa toàn thư về mọi lĩnh vực. ●
Bộ Giáo dục và Đào tạo - Cung cấp thông tin về ngành giáo dục và đào tạo. ●
[Website của doanh nghiệp] - Cung cấp thông tin về sản phẩm, dịch vụ, hoạt động của doanh nghiệp. - Báo mạng điện tử: ● VnExpress ● Tuổi Trẻ ● Thanh Niên 11
Câu 14: Anh chị hiểu như thế nào về toàn cầu hóa? Phân tích một số vấn đề văn
hóa đương đại trong bối cảnh toàn cầu hóa?
- Toàn cầu hóa là khái niệm dùng để mô tả các thay đổi về xã hội, chính trị và kinh tế
thế giới, tạo ra bởi mối liên kết và trao đổi ngày càng tăng giữa các quốc gia, các tổ
chức hay các cá nhân trên quy mô toàn cầu hóa
- Vấn đề văn hóa đương đại trong bối cảnh toàn cầu hóa: ●
Sự đa dạng văn hóa: toàn cầu hóa đã góp phần thúc đẩy sự đa dạng văn hóa,
tuy nhiên, nó cũng dẫn đến nguy cơ đồng nhất hóa văn hóa, khi các nền văn
hóa địa phương bị ảnh hưởng bởi văn hóa đại chúng phương Tây. ●
Sự bảo tồn bản sắc văn hóa: việc bảo tồn bản sắc văn hóa trong bối cảnh toàn
cầu hóa là một thách thức lớn, đòi hỏi các quốc gia cần có những chính sách
phù hợp để gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa truyền thống. ●
Sự giao thoa văn hóa: toàn cầu hóa tạo điều kiện cho sự giao thoa văn hóa
giữa các quốc gia, tuy nhiên, điều này cũng có thể dẫn đến những xung đột văn
hóa nếu không được giải quyết một cách thấu hiểu và tôn trọng. ●
Vai trò của công nghệ: công nghệ đóng vai trò quan trọng trong việc truyền
văn hóa trong bối cảnh toàn cầu hóa, tuy nhiên, nó cũng có thể dẫn đến sự bóp
méo thông tin và sự lan truyền của văn hóa độc hại.
Câu 15: Vai trò của Hội Nhà báo VN? Trụ sở hiện nay của Hội Nhà báo VN? Tên
Chủ tịch đương nhiệm?
*Vai trò của Hội Nhà báo Việt Nam:
- Điều 2 Điều lệ Hội Nhà báo VN ban hành kèm theo Quyết định 375/QĐ-TTg ngày 12/4/2023 ●
Hội Nhà báo Việt Nam (sau đây gọi tắt là Hội) là tổ chức chính trị - xã hội -
nghề nghiệp của người làm báo Việt Nam. Hội đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng
Cộng sản Việt Nam, sự quản lý của Nhà nước, hoạt động theo quy định của
pháp luật và Điều lệ Hội. 12 ●
Hội đại diện quyền làm chủ, nguyện vọng, lợi ích hợp pháp của người làm báo
Việt Nam, góp phần xây dựng báo chí Việt Nam thực sự là tiếng nói của Đảng,
Nhà nước và diễn đàn của Nhân dân. ●
Hội tập hợp, đoàn kết, động viên người làm báo Việt Nam phát huy năng lực
sáng tạo, góp phần xây dựng, bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, thực
hiện dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
- Trụ sở hiện nay: Lô E2, Phố Dương Đình Nghệ, Cầu Giấy, Hà Nội
- Ông Lê Quốc Minh đang giữ chức vụ Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam nhiệm kỳ 2020 - 2025
Câu 16: Phân tích khái niệm toàn cầu hóa và các xu thế phát triển của văn hóa hiện nay?
*Khái niệm toàn cầu hóa:
- Toàn cầu hóa là khái niệm dùng để mô tả các thay đổi về xã hội, chính trị và kinh tế
thế giới, tạo ra bởi mối liên kết và trao đổi ngày càng tăng giữa các quốc gia, các tổ
chức hay các cá nhân trên quy mô toàn cầu hóa
- Toàn cầu hóa văn hóa không tách rời với toàn cầu hóa kinh tế mà trái lại, gắn liền
với sự vận hành của toàn cầu hóa kinh tế và các cam kết quốc tế
*Các xu thế phát triển của văn hóa hiện nay: ●
Xu hướng nhất thể hóa: Xu hướng này thể hiện ở sự đồng nhất hóa về ngôn
ngữ, lối sống, giá trị văn hóa, v.v. do sự ảnh hưởng của các nền văn hóa lớn,
đặc biệt là văn hóa phương Tây. ●
Xu hướng đa dạng hóa: Mặc dù có xu hướng nhất thể hóa, nhưng ý thức về
bản sắc văn hóa riêng của mỗi quốc gia, dân tộc lại càng được đề cao. Mọi
người ngày càng quan tâm đến việc bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của mình. ●
Xu hướng lai ghép, hỗn dung văn hóa: Các nền văn hóa ngày càng giao thoa,
tiếp xúc và ảnh hưởng qua lại, dẫn đến sự hình thành những nền văn hóa mới,
mang tính lai ghép, hỗn dung. 13 *Ví dụ ●
Sự lan rộng của các nền văn hóa đại chúng: Âm nhạc, phim ảnh, thời trang
của các nền văn hóa phương Tây đang ngày càng phổ biến trên toàn thế giới. ●
Sự phát triển của du lịch văn hóa: Mọi người ngày càng quan tâm đến việc
khám phá các nền văn hóa khác nhau thông qua du lịch. ●
Sự gia tăng sử dụng internet: Internet giúp mọi người dễ dàng tiếp cận thông
tin về các nền văn hóa khác nhau.
Câu 17: Giải pháp để phát triển nền kinh tế VN?
- Tiếp tục đổi mới tư duy, xây dựng thể chế phát triển đồng bộ cả về kinh tế, chính trị,
văn hóa, xã hội và bảo vệ môi trường
- Tăng cường xây dựng con người và nền văn hóa VN tiên tiến, đậm đà bản sắc dân
tộc, phát huy nguồn lực văn hóa, con người VN
- Kiên quyết, kiên trì bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh
thổ, bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ XHCN
- Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng toàn diện, nâng cao năng lực lãnh đạo - cầm
quyền và sức chiến đấu của Đảng; xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh,
tinh gọn, hoạt động hiệu quả
Câu 18: Khái niệm toàn cầu hóa? Những vấn đề của toàn cầu hóa trong sự phát
triển của đất nước?
- Toàn cầu hóa là khái niệm dùng để mô tả các thay đổi về xã hội, chính trị và kinh tế
thế giới, tạo ra bởi mối liên kết và trao đổi ngày càng tăng giữa các quốc gia, các tổ
chức hay các cá nhân trên quy mô toàn cầu hóa
- Thách thức của toàn cầu hóa
+ Toàn cầu hóa về kinh tế ●
Mất việc làm: Khi các công ty đa quốc gia chuyển hoạt động sản xuất sang các
nước có chi phí lao động thấp hơn, người lao động ở các nước phát triển có thể mất việc làm. ●
Bất bình đẳng gia tăng: Toàn cầu hóa có thể khiến cho khoảng cách giàu nghèo
gia tăng, khi một số ít người hưởng lợi từ việc mở rộng thị trường và đầu tư,
trong khi phần lớn dân số lại phải chịu đựng những tác động tiêu cực. 14 ●
Suy giảm môi trường: Việc tăng cường sản xuất và tiêu thụ có thể dẫn đến ô
nhiễm môi trường, cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên và biến đổi khí hậu. ●
Bất ổn định kinh tế: Toàn cầu hóa khiến cho nền kinh tế dễ bị tổn thương bởi
các cú sốc bên ngoài, như khủng hoảng tài chính hay thiên tai. + Dân chủ hóa kinh tế ●
Khó khăn trong việc quản lý: Việc quản lý một nền kinh tế toàn cầu hóa đòi hỏi
sự hợp tác chặt chẽ giữa các quốc gia, điều này có thể rất khó khăn do những
khác biệt về văn hóa, chính trị và kinh tế. ●
Bất công: Các tập đoàn lớn và các quốc gia giàu có có thể có nhiều quyền lực
hơn trong nền kinh tế toàn cầu hóa, dẫn đến sự bất công và thiếu bình đẳng. ●
Thiếu tính minh bạch: Việc hoạt động của các tập đoàn đa quốc gia có thể thiếu
minh bạch, khiến cho việc kiểm soát và điều chỉnh hoạt động của họ trở nên khó khăn.
+ Xóa bỏ những rào cản và sự độc quyền trong kinh tế ●
Cạnh tranh không lành mạnh: Việc xóa bỏ các rào cản thương mại có thể dẫn
đến sự cạnh tranh không lành mạnh, khi các công ty sử dụng các biện pháp
không công bằng để giành thị phần. ●
Thâm hụt thương mại: Các quốc gia có thể bị thâm hụt thương mại nếu họ nhập
khẩu nhiều hơn xuất khẩu, dẫn đến ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế. ●
Mất bản sắc văn hóa: Việc tiếp xúc nhiều với văn hóa nước ngoài có thể dẫn
đến việc mất bản sắc văn hóa bản địa.
*Ví dụ cụ thể về vấn đề của toàn cầu hóa: - Về kinh tế:
+ Doanh nghiệp trong nước có thể gặp khó khăn khi cạnh tranh với các doanh
nghiệp nước ngoài có quy mô lớn và sở hữu công nghệ tiên tiến.
+ Nguy cơ thất nghiệp gia tăng do các doanh nghiệp nước ngoài có thể sử dụng
lao động giá rẻ ở các nước khác. - Về văn hóa: 15
+ Sự du nhập văn hóa nước ngoài ồ ạt có thể làm ảnh hưởng đến bản sắc văn hóa dân tộc.
+ Nguy cơ mai một các giá trị văn hóa truyền thống.
Câu 19: Quyền hạn của Hội Nhà báo VN? Liên hệ thực tiễn?
- Theo Điều 7 Điều lệ HNBVN, Hội được thực hiện những quyền hạn sau:
1. Đề xuất với Đảng, Nhà nước, các ban, bộ, ngành có liên quan về chủ trương chính
sách và cơ chế phát triển báo chí.
2. Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của hội viên theo quy định của pháp luật và Điều lệ Hội.
3. Ban hành và tổ chức thực hiện Quy định về đạo đức nghề nghiệp của người làm báo
Việt Nam; Quy tắc sử dụng mạng xã hội của người làm báo Việt Nam.
4. Tổ chức các hoạt động báo chí theo quy định của pháp luật.
5. Tổ chức các giải báo chí để tôn vinh những tác giả, nhóm tác giả có tác phẩm báo
chí chất lượng cao, có hiệu quả xã hội tích cực theo quy định pháp luật. Tuyển chọn
các tác phẩm báo chí xuất sắc để tham gia các cuộc thi báo chí trong nước và quốc tế.
6. Đề xuất khen thưởng tổ chức, cá nhân thuộc Hội, các cơ quan báo chí có thành tích
xuất sắc trong hoạt động báo chí theo quy định pháp luật.
7. Thành lập các tổ chức có tư cách pháp nhân trực thuộc Hội hoạt động phù hợp với
tôn chỉ, mục đích, Điều lệ Hội và theo quy định của pháp luật.
- Liên hệ thực tiễn:
+ Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của hội viên: HNBVN đã nhiều lần lên tiếng
bảo vệ quyền lợi hợp pháp của hội viên khi họ bị vi phạm quyền lợi trong quá
trình hành nghề báo chí. Ví dụ, vào năm 2020, HNBVN đã lên tiếng yêu cầu cơ
quan chức năng xử lý vụ việc một nhà báo bị hành hung khi đang tác nghiệp.
+ Ban hành và tổ chức thực hiện quy định về đạo đức nghề nghiệp của người làm
báo: HNBVN đã ban hành Quy định về đạo đức nghề nghiệp của người làm
báo Việt Nam, quy định này được áp dụng cho tất cả các hội viên của HNBVN. HNB 16
Câu 20: Một số vấn đề đặt ra trong việc quản lý thông tin đại chúng hiện nay?
- Một số cơ quan báo chí chưa thực hiện nghiêm túc quy định về tôn chỉ, mục đích,
đối tượng phục vụ: dẫn đến việc đưa tin sai lệch, phản khoa học, vi phạm đạo đức báo
chí. Việc kiểm tra, xử lý vi phạm còn nhiều bất cập, chưa đủ sức răn đe, tạo kẽ hở cho
các hành vi vi phạm tái diễn.
- Thông tin trên báo chí truyền thông còn thiếu chính xác, sai sự thật, không phù hợp
với lợi ích đất nước, lợi ích nhân dân
- Có sự chênh lệch lớn trong việc hưởng thụ thông tin giữa các vùng miền
- Vai trò quản lý nhà nước, vai trò của cơ quan chủ quan chưa được phát huy, thiếu sự
phối hợp đồng bộ giữa các cấp, các ngành trong việc quản lý thông tin đại chúng.
- Hệ thống pháp luật về quản lý thông tin đại chúng chưa hoàn thiện, chưa theo kịp sự
phát triển của công nghệ truyền thông, dẫn đến nhiều lỗ hổng trong việc quản lý.
- Cơ sở vật chất, thiết bị được đầu tư chưa tương xứng với sự thay đổi của công nghệ truyền thông hiện đại:
+ Cơ sở vật chất, thiết bị kỹ thuật của nhiều cơ quan báo chí còn lạc hậu, chưa
đáp ứng được yêu cầu của công nghệ truyền thông hiện đại, ảnh hưởng đến
chất lượng thông tin và hiệu quả hoạt động.
+ Việc ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý thông tin đại chúng còn hạn
chế, chưa khai thác hiệu quả tiềm năng của công nghệ trong việc nâng cao hiệu quả quản lý.
Câu 21: Một số vấn đề của báo chí - truyền thông hiện đại trong bối cảnh cách
mạng công nghiệp 4.0?
- Cần đổi mới toàn diện phương thức hoạt động để phản ánh các vấn đề một cách
đúng đắn, có tình, có lý, kịp thời, đúng lúc.
- Sản xuất nội dung báo chí chất lượng cao, ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo để
tạo ra các trải nghiệm có giá trị cho công chúng
- Cơ quan báo chí và đội ngũ người làm báo cần nỗ lực không ngừng để lớn mạnh và trưởng thành
- Các cơ sở đào tạo phải đối mới chương trình, phương thức đào tạo, tăng cường đầu
tư công nghệ truyền thông hiện đại.
- Sự bùng nổ của thông tin và sự nhiễu loạn thông tin 17
- Áp lực cạnh tranh và sự suy giảm doanh thu
- Khó khăn trong việc thích ứng với công nghệ
- Vấn đề đạo đức báo chí: thiên vị thuật toán, vi phạm bản quyền, v.v.
Câu 22: Tác động của cách mạng công nghiệp 4.0 đối với công tác quản lý truyền thông?
- Công tác quản lý truyền thông ở nước ta đang gặp nhiều thách thức, phải đối mặt với
các vấn đề quản lý thông tin trên một không gian “mở” nhưng “ảo”,những vấn đề về
an ninh truyền thông, hacker, tin tặc, các loại tội phạm thông tin đặc biệt nguy hiểm
- Cách mạng công nghiệp 4.0 tác động đến công tác quản lý và thực thi các hoạt động
truyền thông ở cả chiều rộng lẫn chiều sâu, từ các cơ quan quản lý, cơ quan chức năng
của Đảng, Nhà nước tới các doanh nghiệp, tổ chức, từ cấp lãnh đạo, quản lý đến các
cấp thực thi trên rất nhiều lĩnh vực khác nhau
- Cách mạng công nghiệp 4.0 tác động đến hoạt động truyền thông trên 3 góc độ sau: ●
Thứ nhất, các phương tiện truyền thông truyền thống đang đối mặt với cuộc
chiến sinh tồn. Xu hướng hội tụ truyền thông buộc lãnh đạo phải thay đổi cách
thức quản lý, vận hành và tổ chức quy trình làm báo theo hướng đồng bộ, tinh gọn và hiệu quả ●
Thứ hai, các công nghệ được sử dụng trong truyền thông không ngừng biến đổi
dẫn đến sự thay đổi trong hành vi tiếp nhận các sản phẩm truyền thông của công chúng ●
Thứ ba, cùng với sự phát triển của các nền tảng truyền thông, công tác chỉ đạo,
quản lý truyền thông đang gặp không ít khó khăn. Sự bùng nổ của mạng xã hội
như Facebook, Youtube,... khiến cho các cơ quan chức năng khó lòng kiểm soát thông tin
Câu 23: Yêu cầu với công tác quản lý truyền thông?
- Phát triển kinh tế báo chí, hình thành các tập đoàn báo chí - truyền thông:
+ Khuyến khích đầu tư vào lĩnh vực truyền thông, tạo điều kiện cho các doanh
nghiệp báo chí phát triển mạnh mẽ.
+ Hỗ trợ các doanh nghiệp báo chí trong việc tái cấu trúc, đổi mới mô hình hoạt
động theo hướng hiệu quả, bền vững. 18
+ Hình thành các tập đoàn báo chí - truyền thông đa phương tiện có quy mô lớn,
có sức cạnh tranh cao trên thị trường trong nước và quốc tế.
- Vẽ lại bản đồ sản phẩm báo chí - truyền thông theo luật cung cầu và cạnh tranh thị trường:
+ Nâng cao tính đa dạng, phong phú của các sản phẩm báo chí - truyền thông,
đáp ứng nhu cầu đa dạng của thị trường.
+ Khuyến khích sáng tạo nội dung mới, thu hút người đọc, người xem.
+ Áp dụng các cơ chế cạnh tranh lành mạnh trong lĩnh vực truyền thông.
- Đòi hỏi phải phát triển mạnh hơn ngành công nghiệp truyền thông, đặc biệt là sản
xuất sản phẩm số, nội dung số:
+ Đầu tư vào phát triển hạ tầng công nghệ thông tin cho ngành truyền thông.
+ Hỗ trợ các doanh nghiệp truyền thông trong việc sản xuất sản phẩm số, nội dung số.
+ Nâng cao kỹ năng cho đội ngũ cán bộ, nhân viên làm việc trong lĩnh vực truyền thông.
- Cần phát triển song song sản phẩm báo chí, truyền thông chính phủ và truyền thông doanh nghiệp:
+ Đảm bảo tính khách quan, trung thực, chính xác của thông tin truyền thông chính phủ.
+ Nâng cao hiệu quả truyền thông của doanh nghiệp, góp phần quảng bá thương
hiệu, sản phẩm, dịch vụ.
+ Tăng cường phối hợp giữa truyền thông chính phủ và truyền thông doanh nghiệp.
- Đổi mới mô hình, nâng cao hiệu lực, hiệu quả lãnh đạo, quản lý:
+ Áp dụng các mô hình quản lý tiên tiến, phù hợp với thực tế của ngành truyền thông.
+ Nâng cao năng lực lãnh đạo, quản lý của đội ngũ cán bộ quản lý trong lĩnh vực truyền thông.
+ Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động truyền thông. 19
- Khắc phục các tình trạng chồng chéo, đầu tư dàn trải và buông lỏng quản lý thông
tin: Rõ ràng hóa chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan quản lý nhà nước trong lĩnh vực truyền thông.
Câu 24: Vai trò và sự ảnh hưởng của truyền thông? *Vai trò:
- Truyền thông có sức ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của xã hội và tác động được
lên mọi đối tượng, mọi lĩnh vực của đời sống
- Truyền thông ngày nay có tính định hướng và có sức lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng
- Truyền thông giúp người dân phản hồi, nói lên tiếng nói của mình, bảo vệ các quyền và lợi ích chính đáng
- Là một yếu tố quan trọng trong đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa - xã hội
- Các phương tiện truyền thông trở thành một nhu cầu của đời sống, một công cụ bảo
đảm cho sự phát triển bền vững *Ảnh hưởng:
- Nhận thức: Truyền thông có thể định hình cách nhìn nhận của con người về thế giới
xung quanh. Thông qua việc lựa chọn và trình bày thông tin, truyền thông có thể ảnh
hưởng đến quan điểm, niềm tin và giá trị của con người.
- Hành vi: Truyền thông có thể tác động đến hành vi của con người. Ví dụ, các chiến
dịch quảng cáo có thể khuyến khích con người mua sắm những sản phẩm mà họ
không cần thiết. Các chương trình truyền hình bạo lực có thể khiến con người trở nên hung hăng hơn.
- Văn hóa: Truyền thông có thể ảnh hưởng đến văn hóa của một xã hội. Các giá trị,
phong tục tập quán và lối sống được truyền tải qua các kênh truyền thông có thể tác
động đến cách cư xử và suy nghĩ của con người.
- Chính trị: Truyền thông đóng vai trò quan trọng trong các hoạt động chính trị. Các
phương tiện truyền thông có thể ảnh hưởng đến dư luận, định hướng bầu cử và hỗ trợ
các chương trình nghị sự chính trị. 20