Câu hỏi và đáp án Dân sự 1 - Luật Dân Sự | Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội

Câu hỏi và đáp án Dân sự 1 - Luật Dân Sự | Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội được sưu tầm và soạn thảo dưới dạng file PDF để gửi tới các bạn sinh viên cùng tham khảo, ôn tập đầy đủ kiến thức, chuẩn bị cho các buổi học thật tốt. Mời bạn đọc đón xem!

20 10 lượt tải Tải xuống
Chia sẻ Báo cáo tài liệu

Môn: Luật Dân Sự (LDS2)

Trường: Trường Đại học Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội

Thông tin:

28 trang 1 tháng trước

Tác giả:

Profile Mai Nguyệt
Câu hỏi và đáp án môn Luật Dân sự 1
Câu 1. Trình bày khái niệm Luật Dân sự?
* Luật Dân sự đượ ự là một khái niệm c xây d ng trong luật học c a các n củ ướ
theo tr ng phái pháp luườ ật lụ đị để ỉ ậc a (Continental law), dùng ch t p hợp các
quy t c pháp lý chi ph i các quan h gi a ng i và ng i mà không có s canắ ố ệ ữ ườ ườ ự
thiệp mang tính ch t d n d t, m nh l nh c a các c quan nhà n c.ấ ẫ ắ ệ ệ ủ ơ ướ
* Lu t Dân s là t ng th các quy ph m pháp lu t u ch nh các quan h tàiậ ự ổ ể ạ ậ điề ỉ ệ
sản và quan h nhân thân phi tài s n.ệ ả
Câu 2. Trình bày về đối tượng điều chỉnh của Luật Dân sự?
* i t ng u ch nh c a Lu t Dân s :Đố ượ điề ỉ ủ ậ ự
– Ch th c a quan h pháp Lu t Dân s .ủ ể ủ ệ ậ ự
– Quy n và ngh a v c a các ch th c a quan h pháp Lu t Dân s .ề ĩ ụ ủ ủ ể ủ ệ ậ ự
– C n c xác l p quy n và ngh a v dân s .ă ứ ậ ề ĩ ụ ự
– Ch tài m b o th c hi n quy n và ngh a v dân s .ế đả ả ự ệ ề ĩ ụ ự
>>> Xem thêm bài viết:Đối tượng điều chỉnh và phương pháp điều chỉnh
của Luật tố tụng dân sự
Câu 3. So sánh ph ng pháp u ch nh Lu t Dân s v i cácươ điề ỉ ậ ự ớ
ngành lu t công.ậ
– Ph ng pháp u ch nh c a Luươ điề ỉ ủ ật Dân sự ỏ: là ph ng pháp thươ a thu n, bìnhậ
đẳ ươ ượ ự đị đ ạng, th ng l ng, t nh o t.
– Ph ng pháp u ch nh c a các ngành lu t công: ph ng pháp m nh l nh,ươ điề ỉ ủ ậ ươ ệ ệ
có tính b t bu c.ắ ộ
Câu 4. Vị trí của Luật Dân sự trong hệ thống pháp luật Việt
Nam?
* Theo ch c n ng: Lu t Dân s là lu t g c c a lu t t .ứ ă ậ ự ậ ố ủ ậ ư
– c g i là lu t chung, Lu t Dân s thi p các nguyên t c c b n chi ph iĐượ ọ ậ ậ ự ết lậ ắ ơ ả ố
toàn b h th ng lu t t .Các nguyên t c y ph i c tôn tr ng trong quá trìnhộ ệ ố ậ ư ắ ấ ả đượ ọ
xây d ng các lu t chuyên ngành, nh m m b o tính th ng nh t v quan ự ậ ằ đả ả ố ấ ề đi mể
lập pháp c a h th ng pháp lu t.ủ ệ ố ậ
Điề ộ ậ ự đị ậ ậ đều 4 B Lu t Dân s (BLDS) 2015 quy nh: “1. Bộ lu t này là lu t chung u
ch iỉnh các quan h dân s ; 2.Lu t khác liên quan ệ ự ậ đ ều ch nh quan h dân sỉ ệ ự
trong các l nh v c c th không c trái v i nguyên t c c b n c a pháp Lu tĩ ự ụ ể đượ ớ ắ ơ ả ủ ậ
Dân s quy nh t i u 3 c a B lu t này; 3.Tr ng h p lu t khác có liênự đị ạ Điề ủ ộ ậ ườ ợ ậ
quan không quy nh ho c có quy nh nh ng vi ph m kho n 2 u này thìđị ặ đị ư ạ ả Điề
quy nh c a B lu t này c áp dđị ủ ộ ậ đượ ụng”.
* Theo tôn ti tr t t quy ph m:ậ ự ạ
– V nguyên t c, Lu t Dân s c x p ngang hàng v i các lu t khác, k c cácề ắ ậ ự đượ ế ớ ậ ể ả
lu iật đ ều ch nh các quan h trong l nh v c chuyên bi t, và có v trí cao h n cácỉ ệ ĩ ự ệ ị ơ
văn b n d i lu u ó có ngh a là trong tr ng h p c n gi i quy t các xungả ướ ật. iĐ ề đ ĩ ườ ợ ầ ả ế
độ ữ ạ ủ ớ ạ ật gi a quy ph m c a BLDS v i các quy ph m pháp lu t khác, thì phải áp
dụng các quy t c x lý mang tính nguyên t c: lu t ra i sau th tiêu lu t raắ ử ắ ậ đờ ủ ậ
đờ ướ ạ ủ đị ắ để ối tr c, ngo i lệ ph nh nguyên t c, luật riêng thay luật chung chi ph i
lĩnh v c chuyên bi t thuự ệ ộc ph m vi u ch nh…ạ điề ỉ
Câu 5. Trình bày về cấu trúc, bố cục BLDS 2015?
* C u trúc, b c c BLDS 2015: BLDS 2015 g m sáu ph n v i 689 u chia làmấ ố ụ ồ ầ ớ điề
27 chương:
– Ph n th nh t:Quy nh chung (10 chầ ứ ấ đị ương).
– Ph n th hai: Quy n s h u và quy n khác i v i tài s n (4 chầ ứ ề ở ữ ề đố ớ ả ương).
– Ph n th ba: Ngh a v và h p ng (6 chầ ứ ĩ ụ ợ đồ ương).
– Ph n th t : Th a k (4 chầ ứ ư ừ ế ương).
– Ph n th n m: Pháp lu t áp d ng i v i quan h dân s có y u t n c ngoàiầ ứ ă ậ ụ đố ớ ệ ự ế ố ướ
(3 chương).
– Ph n th sáu: u kho n thi hành.ầ ứ Điề ả
Câu 6. Lịch sử hình thành và phát triển BLDS Việt Nam?
Trong giai n nhà n c phong ki n, Lu t Dân s Vi t Nam không c táchđoạ ướ ế ậ ự ệ đượ
ra thành một bộ luậ ảt riêng mà c tìm th y trong các đượ ấ điều kho n c a các bủ ộ
lu tC(Lu c),CNguyật phong ki n nh CLê tri u hình luế ư ề ậ ật H ng ồ Đứ ễn tri u hìnhề
luậtC(Hoàng Vi t lu t l ). n khi ng i Pháp chi m óng Vi t Nam thì các bệ ậ ệ Đế ườ ế đ ệ ộ
Luật Dân s c áp d ng riêng r ba k l n l t xu t hi n. Ví d Nam Kự đượ ụ ẽ ở ỳ ầ ượ ấ ệ ụ ở ỳ
thì b Lu t Dân s Nam K gi n y u ra i n mC1883, b dân lu c K ra iộ ậ ự ỳ ả ế đờ ă ộ ật Bắ ỳ đờ
nămC1931Cvà t i Trung K là b dân lu t Trung K (Hoàng Vi t Trung K hạ ỳ ộ ậ ỳ ệ ỳ ộ
lu mC1936.ật) ra i nđờ ă
[1]
CSau ngàyC2 tháng 9Cn 1945, do hoàn c nh chi năm
[1]
ả ế
tranh v i ng i Pháp nên chính ph c a ch t Chí MinhCv n áp d ng cácớ ườ ủ ủ ủ ịchCHồ ẫ ụ
bộ Lu t Dân s này. Ngày 22 tháng 5 n m 1950, ch t ch H Chí Minh ký s cậ ự ă ủ ị ồ ắ
lệnh số 97/SL “s a i mđể ử đổ ột số quy lệ ế và ch đị ậ ằ ửnh trong dân lu t” nh m s a
đổ ộ ố đ ề ũ ắi m t s i u trong các bộ dân luật c này. Tại miền b c Việt Nam, ngày 10
tháng 7 n mC1959 tòa án t i cao ra ch th s 772/TATC “ ình ch vi c ápă ố ỉ ị ố để đ ỉ ệ
d c”. CT iụng lu t pháp c c a phong ki n quậ ũ ủ ế đế ố
[1]
ừ th i ờ đ ểm ó tr i, t i mi nđ ở đ ạ ề
bắc Vi t Nam thi u h n b Lu t Dân s th c th . M t s m ng c a Lu t Dân sệ ế ẳ ộ ậ ự ự ụ ộ ố ả ủ ậ ự
đượ ộ ậ ưc tách ra thành các b lu t khác nh CLuật hôn nhân và gia đìnhChay các
văn b n pháp quy d i lu t nh thông t , ch th , ngh nh, pháp l nh. Tuyả ướ ậ ư ư ỉ ị ị đị ệ
nhiên, nhi u l nh v c dân s nh a k n s h u trí tu Cv.v. không cề ĩ ự ự ưCthừ ế,Cquyề ở ữ ệ đượ
điề ề ếu chỉnh trự ế địc ti p. Các quy nh v nghĩa vụ dân sự đượ đị ủc quy nh ch y u là
các v n v nhà , vàng b c, kim khí quý và á quý v.v. và nói chung mangấ đề ề ở ạ đ
nặng tính ch t hành chính. Có th li t kê m v n b n pháp lu t trong l nhấ ể ệ ột số ă ả ậ ĩ
vực dân s nh t hôn nhân gia C(1988), Phápự ư:CLuậ đìnhC(1986),CLu chật Qu c tố ị
lệnh chuy n giao công ngh n c ngoài vào Vi t Nam (1988), Pháp l nh v sể ệ ướ ệ ệ ề ở
hữu công nghi p (1989), Pháp l nh H p ng kinh t (1989), Pháp l nh vệ ệ ợ đồ ế ệ ề
thừa k (1990), Pháp l nh v H p ng dân s (1991), Pháp l nh v nhà ế ệ ề ợ đồ ự ệ ề ở
(1991) v.v. Tuy các pháp l nh có nhi u nh ng ôi khi ch ng chéo và mâuệ ề ư đ ồ
thuẫn v i nhau nên ã gây ra nhi u khó kh n cho vi c áp d ng pháp lu t.ớ đ ề ă ệ ụ ậ
Năm 1995, qu c h i n c C ng hòa Xã h i ch ngh a Vi t Nam thông qua Bố ộ ướ ộ ộ ủ ĩ ệ ộ
Lu mC1996).ật Dân s (có hi u l c t ngàyC1 tháng 7Cnự ệ ự ừ ă
Sau 10 n m thi hành, B Lu t Dân s ã có nhi u h n ch , b t c p nh : m t să ộ ậ ự đ ề ạ ế ấ ậ ư ộ ố
quy nh không phù h p v i s chuy n i nhanh c a n n kinh t th trđị ợ ớ ự ể đổ ủ ề ế ị ường,
không rõ ràng hay không y ho c còn mang tính hành chính. Nhi u b lu tđầ đủ ặ ề ộ ậ
mới ra i có các n i dung liên quan n B t Dân s Vi t Nam 1995Cnh ngđờ ộ đế ộCLuậ ự ệ ư
bộ lu t này l i không u ch nh, s a i d n n mâu thu n gi a chúng c ngậ ạ điề ỉ ử đổ ẫ đế ẫ ữ ũ
như ch a có s t ng thích v i các u c qu c t và thông l qu c t .ư ự ươ ớ Điề ướ ố ế ệ ố ế
NgàyC14 tháng 6Cn m 2005,CQu c h i Vi t NamC ã thông qua B Lu t Dân să ố ộ ệ đ ộ ậ ự
sửa i. B t Dân s Vi t Nam 2005Ccó hi u l c k t ngàyC1 thángđổ ộCLuậ ự ệ ệ ự ể ừ
1Cn mC2006.ă
Tháng 11 n m 2015,CQu c h i Vi t NamC ã thông qua B Lu t Dân s s a iă ố ộ ệ đ ộ ậ ự ử đổ
lần 2. B t Dân s Vi t Nam 2015Ccó hi u l c k t ngàyC1 thángộCLuậ ự ệ ệ ự ể ừ
1Cn mC2017.ă
[1]
Lê Tiến Dũng. “ ”Án lệ trong pháp luật Việt Nam
Câu 7. Mối quan hệ giữa Luật Dân sự và các luật chuyên
ngành như Luật thương mại, Luật Hôn nhân và gia đình, Luật
Lao động?
Câu 8. Khái niệm nguồn của Luật Dân sự?
* Ngu n c a Lu t Dân s là n i mà các quy ph m pháp lu t c tìm thồ ủ ậ ự ơ ạ ậ đượ ấy.Ta
phân bi t hai lo i ngu n:ệ ạ ồ
+ Ngu n tr c ti p: là n i xuồ ự ế ơ ất xứ c a quy ph m, n i mà các quy ph m phápủ ạ ơ ạ
lu p.ật c t o ra d ng s cđượ ạ ở ạ ơ ấ
+ Ngu n di n d ch và gi i thích: là n i mà các quy ph m pháp lu t c phátồ ễ ị ả ơ ạ ậ đượ
hiện t các k t qu phân tích lu t vi t.ừ ế ả ậ ế
Câu 9. Các loại nguồn của Luật Dân sự dưới góc độ so sánh
BLDS 2005 và BLDS 2015?
* Các lo i ngu n c s d ng trong c hai B lu t:ạ ồ đượ ử ụ ả ộ ậ
+ Th a thu nỏ ậ
+ V n b n quy ph m pháp lu tă ả ạ ậ
+ T p quánậ
+ Áp d ng t ng t pháp lu tụ ươ ự ậ
* Lo i ngu n ch s d ng trong BLDS 2015:ạ ồ ỉ ử ụ
+ Án l .ệ
+ L công bẽ ằng.
Câu 10. Khái niệm án lệ?
* Án l là quy t nh, l p lu n, nguyên t c ho c s gi i thích pháp lu t do tòaệ ế đị ậ ậ ắ ặ ự ả ậ
án a ra khi gi i quy t m t v vi c c th c nhà n c th a nh n làm m uđư ả ế ộ ụ ệ ụ ể đượ ướ ừ ậ ẫ
hoặc làm c s tòa án d a vào ó a ra quy t nh ho c l p lu n gi iơ ở để ự đ đư ế đị ặ ậ ậ để ả
quyết v vi c khác x y ra v sau có n i dung ho c tình ti t t ng t .ụ ệ ả ề ộ ặ ế ươ ự
>>> Xem thêm các bài viết về án lệ:CTại đây
Câu 11. Khái ni m t p quán.ệ ậ
* T p quán là quy t c x s có n i dung rõ ràng xác nh quy n, ngh a vậ ắ ử ự ộ để đị ề ĩ ụ
của cá nhân, pháp nhân trong quan h dân s c th , c hình thành và l pệ ự ụ ể đượ ặ
đi lặ ầp lạ ềi nhi u l n trong mộ ột thờ đượ ừ ậ ụi gian dài, c th a nh n và áp d ng r ng rãi
trong m t vùng, m t mi n, dân t c, c ng ng dân c hay m t l nh v c dânộ ộ ề ộ ộ đồ ư ộ ĩ ự
sự.
Câu 12. Th t áp d ng ngu n c a Lu t Dân s .ứ ự ụ ồ ủ ậ ự
* Th a thu n c áp d ng tr c tiên, n u các bên không có th a thu n thì ápỏ ậ đượ ụ ướ ế ỏ ậ
dụng các quy nh c a pháp lu t. Pháp lu t không có quy nh thì áp d ng t pđị ủ ậ ậ đị ụ ậ
quán. Các bên không có th a thu n, pháp lu t không có quy nh và không cóỏ ậ ậ đị
tập quán c áp d ng thì áp d ng quy nh c a pháp lu t u ch nh quan hđượ ụ ụ đị ủ ậ điề ỉ ệ
dân s (áp d ng t ng t pháp luự ụ ươ ự ật).
* N u không th áp d ng t ng t pháp lu t thì áp d ng các nguyên t c c b nế ể ụ ươ ự ậ ụ ắ ơ ả
của pháp Lu t Dân s , án l , l công b ng (kho n 2 ậ ự ệ ẽ ằ ả Điều 6 BLDS 2015).
Câu 13. Trình bày v áp d ng t ng t pháp luề ụ ươ ự ật.
* Áp d ng t ng t pháp lu t là tr ng h p c n ph i gi i quy t m t v vi cụ ươ ự ậ ườ ợ ầ ả ả ế ộ ụ ệ
thực t th nào ó “mà các bên không có th a thu n, pháp lu t không cóế, cụ ể đ ỏ ậ ậ
quy nh và không có t p quán c áp d ng thì áp d ng quy nh c a phápđị ậ đượ ụ ụ đị ủ
lu iật đ ều ch nh quan h dân s ó”. (Kho n 1 u 6 BLDS 2015). ng th i, ỉ ệ ự đ ả Điề Đồ ờ ở
những m c nh t nh, c n d a vào các chu n m c và quan ni m o c xãứ độ ấ đị ầ ự ẩ ự ệ đạ đứ
hội, l ph i, s công b ng, tính h p lí… gi i quy t, a ra các áp d ng phápẽ ả ự ằ ợ để ả ế đư ụ
luật c n thi t, h p lí.ầ ế ợ
Câu 14. Nêu các nguyên t c c a Lu t Dân s .ắ ủ ậ ự
* Các nguyên t c c b n c a pháp Lu t Dân s :ắ ơ ả ủ ậ ự
– M i cá nhân, pháp nhân u bình ng, không c l y b t k lý do nào ọ đề đẳ đượ ấ ấ ỳ để
phân bi t i x , c pháp lu o h nh nhau v các quy n nhân thân vàệ đố ử đượ ật bả ộ ư ề ề
quy t).ền tài s n (nguyên t c bình ng tr c pháp luả ắ đẳ ướ ậ
– Cá nhân, pháp nhân xác l p, th c hi n, ch m d t quy n, ngh a v dân s c aậ ự ệ ấ ứ ề ĩ ụ ự ủ
mình trên c s t do, t nguy n cam k t, th a thu i cam k t, th a thu nơ ở ự ự ệ ế ỏ ận.Mọ ế ỏ ậ
không vi ph m u c m c a lu t, không trái o c xã h i có hi u l c th cạ điề ấ ủ ậ đạ đứ ộ ệ ự ự
hiện i v i các bên và ph i c ch th khác tôn tr ng (nguyên t c t do, tđố ớ ả đượ ủ ể ọ ắ ự ự
nguy n).ệ
– Cá nhân, pháp nhân ph i xác l p, th c hi n, ch m d t quy n, ngh a v dânả ậ ự ệ ấ ứ ề ĩ ụ
sự c a mình m t cách thi n chí, trung th c (nguyên t c thi n chí, trung thủ ộ ệ ự ắ ệ ực).
– Vi c xác l p, th c hi n, ch m d t quy n, ngh a v dân s không c xâmệ ậ ự ệ ấ ứ ề ĩ ụ ự đượ
phạm n l i ích qu c gia, dân t c, l i ích c ng ng, quy n và l i ích h pđế ợ ố ộ ợ ộ đồ ề ợ ợ
pháp c a ng i khác (nguyên t c c m l m d ng quyủ ườ ắ ấ ạ ụ ền).
– Cá nhân, pháp nhân ph i t ch u trách nhi m v vi c không th c hi n ho cả ự ị ệ ề ệ ự ệ ặ
th m).ực hi n không úng ngh a v dân s (nguyên t c t ch u trách nhiệ đ ĩ ụ ự ắ ự ị ệ
(Điều 3 BLDS 2015)
Câu 15. Trình bày ý nghĩa và chức năng của nguyên tắc thiện chí,
trung thực.
* Ý ngh a: m b o các giao d ch dân s c th c hi n m t cách trung th c,ĩ đả ả ị ự đượ ự ệ ộ ự
không vì l i ích cá nhân mà làm nh h ng n l i ích c a ng i khác.ợ ả ưở đế ợ ủ ườ
Câu 16. Khái ni m quy n dân s .ệ ề ự
* Quy n dân s là kh n ng c phép x s theo m t cách nh t nh c a chề ự ả ă đượ ử ự ộ ấ đị ủ ủ
thể trong quan h dân s th c hi n, b o v l i ích c a mình.ệ ự để ự ệ ả ệ ợ ủ
Câu 17. Phân lo i quy n dân s .ạ ề ự
* Quy n dân s g m 2 lo i: quy n tài s n và quy n không có tính tài s nề ự ồ ạ ề ả ề ả
(quyền thân nhân).
+ Quy n tài s n: G i là quy n có tính ch t tài s n nh ng quy n nh giá cề ả ọ ề ấ ả ữ ề đị đượ
bằng ti n, là quan h gi a các ch th mà có i t ng là m t có giá tr tàiề ệ ữ ủ ể đố ượ ột vậ ị
sản.
+ Quy n nhân thân: Là quy n g n v i m i cá nhân, không th chuy n giaoề ề ắ ớ ỗ ể ể
cho ng i khác, tr tr ng h p lu t khác có liên quan có quy nh khác.ườ ừ ườ ợ ậ đị
Câu 18. Phân tích gi i h n c a quy n dân s .ớ ạ ủ ề ự
* Cá nhân, pháp nhân không c l m d ng quyđượ ạ ụ ền dân sự c a mình gây thi tủ ệ
hại cho ng i khác, vi ph m ngh a v c a mình ho c th c hi n m c ườ để ạ ĩ ụ ủ ặ ự ệ ụ đích
khác trái pháp lu t.ậ
Câu 19. Trình bày m i quan h gi a nguyên t c thi n trí,ố ệ ữ ắ ệ
trung th c và nguyên t c c m l m d ng quy n.ự ắ ấ ạ ụ ề
Câu 20. Các ph ng th c b o v quy n dân s .ươ ứ ả ệ ề ự
* Các ph ng th c b o v quy n:ươ ứ ả ệ ề
– T b o v quy n: Vi c t b o v quy n dân s ph i phù h p v i tính ch t,ự ả ệ ề ệ ự ả ệ ề ự ả ợ ớ ấ
mức xâm ph m n quy n ó và không c trái các nguyên t c c b n c ađộ ạ đế ề đ đượ ắ ơ ả ủ
pháp Lu t Dân s .ậ ự
– Yêu c u các c quan, t ch c có th m quy n:ầ ơ ổ ứ ẩ ề
– Công nh n, tôn tr ng, b o v và b o m quy n dân s c a mình;ậ ọ ả ệ ả đả ề ự ủ
– Bu c ch m d t hành vi xâm ph m;ộ ấ ứ ạ
– Bu c xin l i, c i chính công khai;ộ ỗ ả
– Bu c th c hi n ngh a v ;ộ ự ệ ĩ ụ
– Bu c b i th ng thi t hộ ồ ườ ệ ại;
– H y quy t nh cá bi t trái pháp luủ ế đị ệ ật củ ổ ứ ườ ẩa cơ quan, t ch c, ng i có th m
quy n;ề
– Yêu c u khác theo quy nh c a lu t.ầ đị ủ ậ
Câu 21. Khái ni m và c m c a quy n tài s n.ệ đặ điể ủ ề ả
* Khái ni m: Quy n tài s n là quy n tr giá c b ng ti n, bao g m quy n tàiệ ề ả ề ị đượ ằ ề ồ ề
sản i v i i t ng quy n s h a trí tu , quy n s d ng t và các quy n tàiđố ớ đố ượ ề ở ữ ệ ề ử ụ đấ ề
sản khác.
* c m:Đặ điể
– Quy n tài s n do Lu t Dân s u ch nh r t a d ng và ph c tề ả ậ ự điề ỉ ấ đ ạ ứ ạp;
– Quy n tài s n do Luề ả ật Dân sự điều chỉnh luôn mang tính ý chí, phản ánh ý
thức c a các ch th tham gia; luôn th hi n ng c , m c ích c a ch thủ ủ ể ể ệ độ ơ ụ đ ủ ủ ể
tham gia;
– Là quy n có tính ch t hàng hóa;ề ấ
– Th hi n rõ b n ch t n bù t ng ng trong trao ể ệ ả ấ đề ươ đươ đổi.
Câu 22. Khái niệm và đặc điểm của quyền nhân thân.
* Khái ni m: Quy n nhân thân là quy n dân s g n li n v i m i cá nhân,ệ ề ề ự ắ ề ớ ỗ
không th chuy n giao cho ng i khác, tr tr ng h p lu t khác có liên quanể ể ườ ừ ườ ợ ậ
quy nh khác.đị
* c m:Đặ điể
– G n li n v i m i cá nhân, không có n i dung kinh t không g n v i quy n l iắ ề ớ ỗ ộ ế ắ ớ ề ợ
tài s n c a ch th ;ả ủ ủ ể
– Không th chuy n giao cho ng i khác d i b t k hình th c nào, không thể ể ườ ướ ấ ỳ ứ ể
là i t ng c a h p ng trao i, mua bán…đố ượ ủ ợ đồ đổ
Câu 23. So sánh quy n nhân thân và quy n tài s n.ề ề ả
* Khái ni m:ệ
– Quy n nhân thân: là quy n g n li n v i m i cá nhân, không th chuy n giaoề ề ắ ề ớ ỗ ể ể
cho ng i khác.ườ
– Quy n tài s n: là quy n c nh giá b ng ti n, bao g m quy n tài s n iề ả ề đượ đị ằ ề ồ ề ả đố
với i t ng quy n s h u trí tu , quy n s d ng t và các quy n khác.đố ượ ề ở ữ ệ ề ử ụ đấ ề
Câu 24. Phân lo i quy n tài s n.ạ ề ả
* Quy n tài s n bao g m: quy n s h u và các quy n tài s n khác.ề ả ồ ề ở ữ ề ả
– Quy n s h u bao g m quy n chi m h u, quy n s d ng, và quy n nh tề ở ữ ồ ề ế ữ ề ử ụ ề đị đoạ
tài s n c a ch s h u theo quy nh c a lu t. ( u 158 BLDS 2015)ả ủ ủ ở ữ đị ủ ậ Điề
– Quy n khác i v i tài s n là quy n ch th tr c ti p n m gi , chi ph i tài s nề đố ớ ả ề ủ ể ự ế ắ ữ ố ả
thuộc quy n s h u c a ch th khác.Quy n khác i v i tài s n bao g m:ề ở ữ ủ ủ ể ề đố ớ ả ồ
quy ;quy ng;quyền i v i b t ng s n li n kđố ớ ấ độ ả ề ề ền h ng dưở ụ ền b m t.ề ặ
Câu 25. Phân lo i quy n nhân thân.ạ ề
* Phân lo i quy n nhân thân:ạ ề
– D a vào c n c xác l p quy n nhân thân:ự ă ứ ậ ề
– Quy n nhân thân g n v i tài s nề ắ ớ ả
– Quy n nhân thân không g n v i tài s nề ắ ớ ả
– D a vào ch th có quy n nhân thân:ự ủ ể ề
– Quy n nhân thân c a cá nhânề ủ
– Quy n nhân thân c a ch th khácề ủ ủ ể
– D a vào i t ng c a quy n nhân thân:ự đố ượ ủ ề
– Quy n cá bi t hóa ch th .ề ệ ủ ể
– Quy n liên quan n thân th c a cá nhân.ề đế ể ủ
– Quy n liên quan n giá tr tinh th n c a ch th .ề đế ị ầ ủ ủ ể
– Quy n liên quan n quan h hôn nhân và gia ề đế ệ đình.
– Quy n i v i các i t ng c a quy n s h a trí tu .ề đố ớ đố ượ ủ ề ở ữ ệ
Câu 26. Nêu khái ni m ch th pháp Lu t Dân s .ệ ủ ể ậ ự
* Ch th pháp Lu t Dân s bao g m các cá nhân, t ch c có kh n ng cóủ ể ậ ự ồ ổ ứ ả ă
quyền và ngh a v pháp lý theo quy nh c a pháp Lu t Dân s .ĩ ụ đị ủ ậ ự
Câu 27. Nêu các c tính nh n d ng cá nhân.đặ ậ ạ
* Các c tính nh n d ng cá nhân:đặ ậ ạ
– H tên;ọ
– H t ch;ộ ị
– N i c trú.ơ ư
Câu 28. Khái ni m và c m pháp lý c a n ng l c pháp Lu tệ đặ điể ủ ă ự ậ
Dân s cá nhân.ự
* Khái ni m: N ng l c pháp lu t cá nhân là kh n ng c a cá nhân có quy nệ ă ự ậ ả ă ủ ề
dân s và ngh a v dân s . (Kho n 1 u 16 BLDS 2015)ự ĩ ụ ự ả Điề
* c m pháp lý:Đặ điể
– Có t khi sinh ra và ch m d t khi ng i ó ch t ừ ấ ứ ườ đ ế đi.
– Không b h n ch , tr tr ng h p lu t nh.ị ạ ế ừ ườ ợ ậ đị
Câu 29. Ý ngh a c a ch nh n ng l c pháp Lu t Dân s .ĩ ủ ế đị ă ự ậ ự
Câu 30. Th i m phát sinh n ng l c pháp Lu t Dân s là th iờ điể ă ự ậ ự ờ
đ đ điể ểm cá nhân đượ ậc sinh ra, v y cụ th ó là thời iểm nào?
* Có 3 quan m v th i m phát sinh n ng l c pháp Lu t Dân s .điể ề ờ điể ă ự ậ ự
– Quan m th nh t: Th i m phát sinh n ng l c pháp Lu t Dân s là th iđiể ứ ấ ờ điể ă ự ậ ự ờ
đ điểm cá nhân đượ ụ ểc sinh ra, c th là khi cá nhân ã có mộ ơ ằt phần c thể n m
ngoài c th c a ng i m .ơ ể ủ ườ ẹ
– Quan m th hai: Th i m phát sinh n ng l c dân s là th i m cá nhânđiể ứ ờ điể ă ự ự ờ điể
đượ ụ ơ ể ủ ườ ẹc sinh ra, c thể là khi cá nhân hoàn toàn nằm ngoài c th c a ng i m .
– Quan m th ba: Th i m phát sinh n ng l c dân s là th i m cá nhânđiể ứ ờ điể ă ự ự ờ điể
đượ ụ ấ ế đầc sinh ra, c thể là khi cá nhân c t ti ng khóc u tiên.
* Pháp Lu t Dân s Vi t Nam l y quan m th ba là c n c xác nh th i mậ ự ệ ấ điể ứ ă ứ đị ờ điể
cá nhân phát sinh n ng l c dân s .ă ự ự
Câu 31. Thai nhi có n ng l c pháp Lu t Dân s không? Vì sao?ă ự ậ ự
* Thai nhi không có n ng l c pháp Lu t Dân s .ă ự ậ ự
– Vì: n ng l c pháp Lu t Dân s chính th c phát sinh khi cá nhân c sinh ra,ă ự ậ ự ứ đượ
tức là th i m cá nhân hoàn toàn n m ngoài c th ng i m và c t ti ngờ điể ằ ơ ể ườ ẹ ấ ế
khóc u tiên. ây thai nhi v n n m trong c th ng i m , không áp ngđầ Ở đ ẫ ằ ơ ể ườ ẹ đ ứ
đượ ệ ầ để ự ực điều ki n c n phát sinh năng l c pháp Luật Dân s .
* Tuy nhiên, trong m t s tr ng h p thai nhi c pháp lu t trao cho m t sộ ố ườ ợ đượ ậ ộ ố
quyền có liên quan n v n th a k “ ã hình thành thai tr c khi ng iđế ấ đề ừ ế đ ướ ườ
th iừa k di s n ch t” (ế ả ế Đ ều 613 DLDS 2015).
Câu 32. Khái ni m và c m pháp lý c a n ng l c hành việ đặ điể ủ ă ự
dân s c a cá nhân.ự ủ
* Năng l c hành vi dân s c a cá nhân là kh n ng c a cá nhân b ng hành viự ự ủ ả ă ủ ằ
của mình xác l p, th c hi n quy n, ngh a v dân s .ậ ự ệ ề ĩ ụ ự
* c m pháp lý:Đặ điể
– Ng i t 18 tu i có n ng l c hành vi dân s y , tr tr ng h p lu tườ ừ đủ ổ ă ự ự đầ đủ ừ ườ ợ ậ
định.
Câu 33. Ý ngh a c a ch nh n ng l c hành vi dân s .ĩ ủ ế đị ă ự ự
* Ý ngh a: nh m b o v ch th trong các giao d ch dân s ; c bi t trong cácĩ ằ ả ệ ủ ể ị ự đặ ệ
trường h p ch th là ng i n ng l c hành vi dân s ch a y ; ng i khóợ ủ ể ườ ă ự ự ư đầ đủ ườ
khăn trong nh n th c, làm ch hành vi; ng i b h n ch n ng l c hành vi dânậ ứ ủ ườ ị ạ ế ă ự
sự.
Câu 34. Phân tích m i quan h gi a n ng l c ý chí và n ng l cố ệ ữ ă ự ă ự
hành vi dân s .ự
Câu 35. Trình bày v các m c n ng l c hành vi dân s c aề ứ ă ự ự ủ
người ch a thành niên và a ra nh n xét quy nh c a BLDSư đư ậ đị ủ
2015.
* Các m c n ng l c hành vi dân s c a ng i ch a thành niên (ng i ch a ứ ă ự ự ủ ườ ư ườ ư đủ
18 tuổi):
– Ng i ch a 6 tu i thì giao d ch dân s do ng i i di n theo pháp lu tườ ư đủ ổ ị ự ườ đạ ệ ậ
của ng i ó xác l p, th c hi n.ườ đ ậ ự ệ
– Ng i t 6 tu i n ch a 15 tu i khi xác l p, th c hi n giao d ch dân sườ ừ đủ ổ đế ư đủ ổ ậ ự ệ ị ự
phái c ng i i di n theo pháp lu t ng ý, tr giao d ch dân s ph c vđượ ườ đạ ệ ậ đồ ừ ị ự ụ ụ
nhu c u sinh ho t h ng ngày phù h p v i l a tuầ ạ ằ ợ ớ ứ ổi.
– Ng i t 15 tu i n ch a 18 tu i t mình xác l p, th c hi n giao d chườ ừ đủ ổ đế ư đủ ổ ự ậ ự ệ ị
dân s , tr giao d ch dân s liên quan n b t ng s n, ng s n ph i ng kýự ừ ị ự đế ấ độ ả độ ả ả đă
và giao d ch dân s khác theo quy nh c a lu t ph i c ng i i di n theoị ự đị ủ ậ ả đượ ườ đạ ệ
pháp lu t ng ý.ậ đồ
Câu 36. Nh n xét u 23 BLDS 2015 trong m i t ng quan v iậ Điề ố ươ ớ
ý ngh a ch nh hành vi dân s .ĩ ế đị ự
* Năng l c hành vi dân s c a cá nhân là kh n ng cá nhân b ng hành vi c aự ự ủ ả ă ằ ủ
mình xác l p, th c hi n quy n, ngh a v c a mình. Theo quy nh t i u 23ậ ự ệ ề ĩ ụ ủ đị ạ điề
BLDS 2015, ch th c nh c n ây là ng i “có khó kh n trong nh nủ ể đượ ắ đế ở đ ườ ă ậ
thức, làm ch hành vi”, t c là ng i ó không th t mình xác l p, th c hi nủ ứ ườ đ ể ự ậ ự ệ
quyền, ngh a v dân s .ĩ ụ ự
Câu 37. Bình lu n v u 24 BLDS 2015 trong m i t ng quanậ ề Điề ố ươ
với nguyên t c tôn tr ng tính t nh t c a cá nhân.ắ ọ ự đị đoạ ủ
* m t s n c trên th gi i, ph m vi ch th b h n ch v n ng l c hành viỞ ộ ố ướ ế ớ ạ ủ ể ị ạ ế ề ă ự
dân s ã lo i b nh ng ng i nghi n ma túy, nghi n ch t kích thích cự đ ạ ỏ ữ ườ ệ ệ ấ đượ
pháp lu o v i h cho r ng nh ng hành vi c a nh ng ng i nghi n r u,ật bả ệ.Bở ọ ằ ữ ủ ữ ườ ệ ượ
nghiện ma túy khi n phá tán tài s n không liên quan n n ng l c hành vi dânế ả đế ă ự
sự, tr lúc h s d ng ch t kích thích.Và h c ng t ra câu h i là li u h n chừ ọ ử ụ ấ ọ ũ đặ ỏ ệ ạ ế
năng l c hành vi c a nh ng ng i nghi n ma túy, ng i nghi n ch t kích thíchự ủ ữ ườ ệ ườ ệ ấ
có vi ph m nguyên t c t nh t hay không?ạ ắ ự đị đoạ
* Theo nh cách lý gi i trên thì tài s n c a ng i nghi n ma túy, nghi n ch tư ả ả ủ ườ ệ ệ ấ
kích thích là tài s n thu c quy n s h u c a h thì h có quy n nh ả ộ ề ở ữ ủ ọ ọ ề đị đo t,ạ
không nh t thi t c n ph i c s ng ý c a ng i i di n ho c ng i giámấ ế ầ ả đượ ự đồ ủ ườ đạ ệ ặ ườ
hộ, không nh t thi t ph i là ch th c pháp lu t b o v .ấ ế ả ủ ể đượ ậ ả ệ
Câu 38. Bình luận về ế ch đị ựnh năng lực hành vi dân s trong
BLDS 2015 d i góc cân b ng l i ích c a ch th và m b oướ độ ằ ợ ủ ủ ể đả ả
an toàn trong giao d ch.ị
* BLDS 2015 ch a có quy nh c th giao d ch nh th nào c g i là “giaoư đị ụ ể ị ư ế đượ ọ
d t”.Bịch phù h p nhu c u sinh hoợ ầ ạ ởi v y, trong nhi u tr ng h p không xácậ ề ườ ợ
đị đượ đ ị ườ ă đầnh c âu là giao d ch mà ng i chưa có n ng lực hành vi dân sự y
đủ ườ ậ ứ ủ ườ;ng i khó khăn trong nh n th c, làm ch hành vi;ng i bị hạn chế hành vi
dân s c phép th c hi n không thông qua i di n ho c ng i giám h .ự đượ ự ệ đạ ệ ặ ườ ộ
* Trong tr ng h p ng i b h n ch n ng l c hành vi dùng th n nh m làmườ ợ ườ ị ạ ế ă ự ủ đoạ ằ
cho giao d ch dân s vô hi u h ng l i cho b n thân thì Tòa án có th raị ự ệ để ưở ợ ả ể
quyết nh tuyên b giao d ch dân s vô hi u hay không? Và làm th nào đị ố ị ự ệ ế để
bảo v ng i th ba ngay tình trong các giao d ch dân s này?ệ ườ ứ ị ự
Câu 39. Khái ni m n i c trú c a cá nhân.ệ ơ ư ủ
* N i c trú là n i ng i ó th ng xuyên sinh s ng (kho n 1 u 40 BLDSơ ư ơ ườ đ ườ ố ả Điề
2015), ho c là n i ng i ó ang sinh s ng (kho n 2 u 40 BLDS 2015).ặ ơ ườ đ đ ố ả Điề
Câu 40. Ch ra nh ng m không t ng thích gi a Lu t c trúỉ ữ điể ươ ữ ậ ư
và BLDS liên quan n vi c xác nh n i c trú c a cá nhân.đế ệ đị ơ ư ủ
* Nh ng m không t ng ng giữ điể ươ đồ ữaCLuật cư trúCvà BLDS liên quan đế ện vi c
xác nh n i c trú c a cá nhân:đị ơ ư ủ
– Theo Luật cư ủ ơ ườ đ đ đă trú thì nơi cư trú c a công dân là n i ng i ó ã ng ký
thường trú ho c t m trú.ặ ạ
– Theo BLDS 2015 thì n i c trú c a công dân là n i ng i ó th ng xuyênơ ứ ủ ơ ườ đ ườ
sinh s ng (kho n 1 u 40).ố ả Điề
– Trong nhi u tr ng h p n i công dân ng ký th ng trú, t m trú không ph iề ườ ợ ơ đă ườ ạ ả
là n i ng i ó ang sinh s ng, t ó d n n vi c khó kh n trong vi c xác nhơ ườ đ đ ố ừ đ ẫ đế ệ ă ệ đị
nơi c trú c a cá nhân.ư ủ
Câu 41. Khái ni m và phân lo i giám h .ệ ạ ộ
* Giám h : là vi c cá nhân, pháp nhân c lu t quy nh, c y ban nhânộ ệ đượ ậ đị đượ Ủ
dân xã c , c Tòa án ch nh ho c quy nh t o kho n 2 u 48 c a Bô lu tử đượ ỉ đị ặ đị ạ ả Điề ủ ậ
này th c hi n ch m sóc, b o v quy n, l i ích h p pháp c a ng i ch ađể ự ệ ă ả ệ ề ợ ợ ủ ườ ư
thành niên, ng i m t n ng l c hành vi dân s , ng i có kh n trong nh nườ ấ ă ự ự ườ ă ậ
thức, làm ch hành vi.ủ
* Phân loại:
– Giám h cho ng i ch a thành niên;ộ ườ ư
– Giám h cho ng i m t n ng l c hành vi dân s ;ộ ườ ấ ă ự ự
– Giám h cho ng i có khó kh n trong nh n th c, làm ch hành vi.ộ ườ ă ậ ứ ủ
Câu 42. Khái ni m ng i c giám h và ng i giám h .ệ ườ đượ ộ ườ ộ
* Ng i c giám h :ườ đượ ộ
– Ng i c giám h bao g m:ườ đượ ộ ồ
– Ng i ch a thành niên không còn cha, me ho c không xác nh c cha,ườ ư ặ đị đượ
mẹ.
– Ng i ch a thành niên có cha, m nh ng cha, m u m t n ng l c hành viườ ư ẹ ư ẹ đề ấ ă ự
dân s ; cha, m u có khó kh n trong nh n th c, làm ch hành vi; cha, mự ẹ đề ă ậ ứ ủ ẹ
đề ị ạ ế ău b h n ch n ng lực hành vi dân sự; cha, mẹ dều bị Tòa án tuyên bố hạn
ch iế quy n i v i con; cha, m u không có ề đố ớ ẹ đề đ ều ki n ch m sóc, giáo d c conệ ă ụ
và có yêu c u ng i giám h .ầ ườ ộ
– Ng i m t n ng l c hành vi dân s ;ườ ấ ă ự ự
– Ng i có khó kh n trong nh n th c, làm ch hành vi.ườ ă ậ ứ ủ
* Ng i giám h :ườ ộ
– Giám h là vi c cá nhân, pháp nhân c lu t quy nh, c y ban nhânộ ệ đượ ậ đị đượ Ủ
dân c p xã c , c Tòa án ch nh ho c c quy nh t i kho n 2 u 48ấ ử đượ ỉ đị ặ đượ đị ạ ả Điề
BLDS 2015 th c hi n vi c ch m sóc, b o v quy n, l i ích h p pháp c ađể ự ệ ệ ă ả ệ ề ợ ợ ủ
người ch a thành niên, ng i m t n ng l c hành vi dân s , ng i có khó kh nư ườ ấ ă ự ự ườ ă
trong nh n th c, làm ch hành vi.ậ ứ ủ
Câu 43. u ki n ch th pháp Lu t Dân s làm ng i giámĐiề ệ để ủ ể ậ ự ườ
hộ.
* u ki n c a ch th làm ng i giám h :Điề ệ ủ ủ ể ườ ộ
+ Có n ng l c hành vi dân s y ;ă ự ự đầ đủ
+ Có t cách o c t t và các u ki n c n thi t th c hi n quy n, ngh aư đạ đứ ố điề ệ ầ ế để ự ệ ề ĩ
vụ c a ng i giám h ;ủ ườ ộ
+ Không ph i ng i ang b truy c u trách nhi m hình s ho c ng i b k t ánả ườ đ ị ứ ệ ự ặ ườ ị ế
nh ng,ưng ch a c xóa án tích v m t trong các t i c ý xâm ph m tính mư đượ ề ộ ộ ố ạ ạ
sức kh e, danh d , nhân ph m, tài s n c a ng i khác.ỏ ự ẩ ả ủ ườ
+ Không ph i là ng i b Tòa án tuyên b h n ch quy n i v i con ch aả ườ ị ố ạ ế ề đố ớ ư
thành niên.
Câu 44. Quy n và ngh a v c a ng i giám h .ề ĩ ụ ủ ườ ộ
* Quy n c a ng i giám h :ề ủ ườ ộ
– Ng i giám h c a ng i ch a thành niên, ng i m t n ng l c hành vi dânườ ộ ủ ườ ư ườ ấ ă ự
sự có nh ng quy n sau ữ ề đây:
– Sử ụ ả ủ ườ đượ ộ để ă ỉ ữ d ng tài s n c a ng i c giám h ch m sóc, ch dùng cho nh ng
nhu c u thi t y u c a ng i c giám h .ầ ế ế ủ ườ đượ ộ
– c thanh toán các chi phí h p lý cho vi c qu n lí tài s n c a ng i cĐượ ợ ệ ả ả ủ ườ đượ
giám h .ộ
– i di n cho ng i c giám h trong vi c xác l p, th c hi n gian d ch dânĐạ ệ ườ đượ ộ ệ ậ ự ệ ị
sự và th c hi n các quy n khác theo quy nh c a pháp lu t nh m b o vự ệ ề đị ủ ậ ằ ả ệ
quyền, l i ích h p pháp c a ng i c giám h .ợ ợ ủ ườ đượ ộ
* Ngh a v c a ng i giám h c chia làm ba tr ng h p theo i t ngĩ ụ ủ ườ ộ đượ ườ ợ đố ượ
giám h .ộ
– Ngh a v c a ng i giám h i v i ng i c giám h ch a 15 tuĩ ụ ủ ườ ộ đố ớ ườ đượ ộ ư đủ ổi:
– Ch m sóc, giáo d c ng i c giám h ;ă ụ ườ đượ ộ
– i di n cho ng i c giám h trong các giao d ch dân s , tr tr ng h pĐạ ệ ườ đượ ộ ị ự ừ ườ ợ
pháp lu t quy nh ng i ch a 15 tu i có th t mình xác l p, th c hi n giaoậ đị ườ ư đủ ổ ể ự ậ ự ệ
dịch dân s .ự
– Qu n lý tài s n c a ng i c giám h ;ả ả ủ ườ đượ ộ
– B o v quy n, l i ích h p pháp c a ng i c giám h .ả ệ ề ợ ợ ủ ườ đượ ộ
– Ngh a v c a ng i giám h i v i ng i c giám h t 15 tu i n d iĩ ụ ủ ườ ộ đố ớ ườ đượ ộ ừ đủ ổ đế ướ
18 tuổi:
– i di n cho ng i c giám h trong các giao d ch dân s , tr tr ng hpĐạ ệ ườ đượ ộ ị ự ừ ườ
pháp lu t quy nh ng i t 15 tu i n d i 18 tu i có th t mình th hi n,ậ đị ườ ừ đủ ổ đế ướ ổ ể ự ự ệ
xác l p giao d ch dân s .ậ ị ự
– Qu n lí tài s n c a ng i c giám h , tr tr ng h p pháp lu t có quy nhả ả ủ ườ đượ ộ ừ ườ ợ ậ đị
khác;
– B o v quy n, l i ích h p pháp c a ng i c giám h .ả ệ ề ợ ợ ủ ườ đượ ộ
– Ngh a v c a ng i giám h i v i ng i c giám h m ng l c hành viĩ ụ ủ ườ ộ đố ớ ườ đượ ộ ất nă ụ
dân s , ng i có khó kh n trong nh n th c, làm ch hành vi:ự ườ ă ậ ứ ủ
– Ng i giám h c a ng i m t n ng l c hành vi dân s có các ngh a v sau:ườ ộ ủ ườ ấ ă ự ự ĩ ụ
+ Ch m sóc, b o m vi c u tr b nh cho ng i c giám h ;ă ả đả ệ điề ị ệ ườ đượ ộ
+ i di n cho ng i c giám h tham gia các giao d ch dân s ;Đạ ệ ườ đượ ộ ị ự
+ Qu n lí tài s n c a ng i c giám hả ả ủ ườ đượ ộ
+ B o v quy n, l i ích h p pháp c a ng i c giám h .ả ệ ề ợ ợ ủ ườ đượ ộ
– Ng i giám h cho ng i có khó kh n trong nh n th c, làm ch hành vi c aườ ộ ườ ă ậ ứ ủ ủ
mình có ngh a v theo quy t nh c a Tòa án trong s các ngh a v quy nhĩ ụ ế đị ủ ố ĩ ụ đị
t iại kho n 1 ả Đ ều 57 BLDS 2015.
Câu 45. Qu n lí tài s n c a ng i c giám h .ả ả ủ ườ đượ ộ
* Qu n lí tài s n i v i ng i ch a thành niên, ng i m t n ng l c hành vi dânả ả đố ớ ườ ư ườ ấ ă ự
sự:
– Qu n lí nh tài s n c a chính mình, c th c hi n giao d ch dân s có liênả ư ả ủ đượ ự ệ ị ự
quan n tài s n c a ng i c giám h vì l i ích c a ng i giám h .đế ả ủ ườ đượ ộ ợ ủ ườ ộ
– Vi c bán, trao i, cho thuê, cho m n, c m c , th ch p, c, giao d chệ đổ ượ ầ ố ế ấ đặt cọ ị
dân s khác i v i tài s n l n ph i có sự đố ớ ả ớ ả ự
đồ ủ ường ý c a ng i giám sát giám hộ.
– Không c t ng cho ng i khác.đượ ặ ườ
– Giao d ch dân s gi a ng i giám h và ng i c giám h có liên quan nị ự ữ ườ ộ ườ đượ ộ đế
tài s n c a ng i c giám h u vô hi u, tr tr ng h p lu t nh.ả ủ ườ đượ ộ đề ệ ừ ườ ợ ậ đị
* Qu n lí tài s n i v i ng i có khó kh n trong nh n th c, làm ch hành viả ả đố ớ ườ ă ậ ứ ủ
theo quuy t nh c a Tòa án.ế đị ủ
Câu 46. u ch nh v n vì l i ích c a ng i c giám h vàĐiề ỉ ấ đề ợ ủ ườ đượ ộ
giải pháp tránh xung t l i ích gi a ng i giám h và ng iđộ ợ ữ ườ ộ ườ
đượ ộc giám h .
Câu 47. Ch m d t giám h và h u qu pháp lý.ấ ứ ộ ậ ả
* Ch m d t giám h :ấ ứ ộ
– Ng i c giám h ã có n ng l c hành vi dân s y ;ườ đượ ộ đ ă ự ự đầ đủ
– Ng i c giám h ch t;ườ đượ ộ ế
– Cha, me c a ng i c giám h là ng i ch a thành niên ã có u ki nủ ườ đượ ộ ườ ư đ đủ điề ệ
để ự ệ ề ụ ủ th c hi n quy n, nghĩa v c a mình;
– Ng i c giám h c nh n làm con nuôi.ườ đượ ộ đượ ậ
* H u qu pháp lý:ậ ả
– Ng i c giám h ã có n ng l c hành vi dân s y : trong vòng 15ườ đượ ộ đ ă ự ự đầ đủ
ngày, k t ngày ch m d t vi c giám h , ng i giám h thanh toán tài s n v iể ừ ấ ứ ệ ộ ườ ộ ả ớ
người c giám h , chuy n giao quy n, ngh a v phát sinh t giao d ch dânđượ ộ ể ề ĩ ụ ừ ị
sự vì l i ích c a ng i c giám h cho ng i c giám h .ợ ủ ườ đượ ộ ườ đượ ộ
– Ng i c giám h ch t: trong th i h n 03 tháng k t ngày ch m d t vi cườ đượ ộ ế ờ ạ ể ừ ấ ứ ệ
giám h , ng i giám h thanh toán tài s n v i ng i th a k ho c giao choộ ườ ộ ả ớ ườ ừ ế ặ
người qu n lí tài s n c a ng i c giám h , chuy n giao quy n, ngh a vả ả ủ ườ đượ ộ ể ề ĩ ụ
phát sinh t giao d ch dân s vì l i ích c a ng i c giám h cho ng i th aừ ị ự ợ ủ ườ đượ ộ ườ ừ
kế c a ng i c giám h u trong th i hủ ườ đượ ộ;nế ờ ạn ó mà ch a xác nh c ng iđ ư đị đượ ườ
thừa k c a ng i c giám h thì ng i giám h ti p t c qu n lí tài s n choế ủ ườ đượ ộ ườ ộ ế ụ ả ả
đế ả đượ đị ủ ền khi tài s n c giải quyết theo quy nh c a pháp luật v thừa kế và thông
báo cho y ban nhân dan c p xx n i c trú c a ng i c giám h .Ủ ấ ơ ư ủ ườ đượ ộ
– Ng i giám h có cha, m u ki n th c hi n quy n, ngh a v c a conườ ộ ẹ đủ điề ệ để ự ệ ề ĩ ụ ủ
hoặc ng i c giám h c nh n làm con nuôi:trong th i h n 15 ngày, k tườ đượ ộ đượ ậ ờ ạ ể ừ
ngày ch m d t vi c giám h , ng i giám h thanh toán tài s n và chuy n giaoấ ứ ệ ộ ườ ộ ả ể
quyền, ngh a v phát sinh t giao d ch dân s vì l i ích c a ng i c giám hĩ ụ ừ ị ự ợ ủ ườ đượ ộ
cho cha, m c a ng i c giám h .ẹ ủ ườ đượ ộ
Câu 48. Nh n xét v h u qu pháp lý c a ch m d t giám hậ ề ậ ả ủ ấ ứ ộ
theo quy nh c a BLDS 2015 v hi u l c giao d ch dân s v iđị ủ ề ệ ự ị ự ớ
người th ba.ứ
* Theo quy nh c a BLDS 2015 thì ng i giám h có ngh a v i di n chođị ủ ườ ộ ĩ ụ đạ ệ
người c giám h trong các giao d ch dân s , nh ng vi c phát sinh, thay iđượ ộ ị ự ư ệ đổ
hoặc ch m d t quy n u thu c v ng i i di n.Vì v y, khi ch m d t vi cấ ứ ề đề ộ ề ườ đạ ệ ậ ấ ứ ệ
giám h thì các giao d ch dân s tr c ó do ng i giám h th c hi n b oộ ị ự ướ đ ườ ộ ự ệ để ả
vệ các quy n, l i ích h p pháp c a ng i c i di n i v i bên th c ba v nề ợ ợ ủ ườ đượ đạ ệ đố ớ ứ ẫ
có hi u l c.ệ ự
Câu 49. So sánh giám h và i di n theo pháp luộ đạ ệ ật.
– Giám h là m t tr ng h p c a ch nh i di n.ộ ộ ườ ợ ủ ế đị đạ ệ
– Gi ng nhau:ố
+ i di n cho cá nhân tham gia các giao d ch dân s khi cá nhân không thĐạ ệ ị ự ể
hoặc không c phép t mình xác l p các giao d ch dân s .đượ ự ậ ị ự
– Khác nhau:
+ Giám h :ộ
+ Ch áp d ng cho cá nhânỉ ụ
+ Có c ch giám sát ch t chơ ế ặ ẽ
+ i di n:Đạ ệ
+ Áp d ng cho c cá nhân và pháp nhânụ ả
+Không b giám sátị
Câu 50. u ki n tuyên b m t ng i v ng m t t i n i cĐiề ệ để ố ộ ườ ắ ặ ạ ơ ư
trú.
* u ki n tuyên b m t ng i v ng m t t i n i c trú: Khi m t ng i bi tĐiề ệ để ố ộ ườ ắ ặ ạ ơ ư ộ ườ ệ
tích sáu tháng li n tr lên thì nh ng ng i có quy n, l i ích liên quan có quy nề ở ữ ườ ề ợ ề
yêu c u Tòa án thông báo tìm ki m ng i v ng m t t i n i c trú theo quyầ ế ườ ắ ặ ạ ơ ư
đị ủ ậ ố ụ ựnh c a pháp lu t t t ng dân s .
– u ki n c n: ng i c xác nh là v ng m t ph i ng ng xu t hi n n i cĐiề ệ ầ ườ đượ đị ắ ặ ả ư ấ ệ ở ơ ư
trú liên t c trong th i gian ít nh t 6 tháng.ụ ờ ấ
– u ki n : ph i có ng i n p n yêu c u Tòa án, sau ó Tòa án ph i raĐiề ệ đủ ả ườ ộ đơ ầ đ ả
thông báo tìm ki m.ế
Câu 51. H u qu pháp lý trong tr ng h p m t ng i b tuyênậ ả ườ ợ ộ ườ ị
bố v ng m t t i n i c trú.ắ ặ ạ ơ ư
* H u qu pháp lý:ậ ả
– Ng i b tuyên b v ng m t t i n i c trú không th tr c ti p m nh n tườ ị ố ắ ặ ạ ơ ư ể ự ế đả ậ ư
cách ch th trong giao d ch dân s .ủ ể ị ự
– Các quan h nhân thân g n li n v i ng i b tuyên b v ng m t không thệ ắ ề ớ ườ ị ố ắ ặ ể
đượ ế ậc thi t l p.
– V n là ch s h a nh ng tài s n thu c v mình và v n là ng i ch u tráchẫ ủ ở ữ ữ ả ộ ề ẫ ườ ị
nhiêm th c hi n nh ng ngh a v do mình xác lự ệ ữ ĩ ụ ập.
– Tài s n c a ng i b tuyên b v ng m i n i c trú c qu n lý theo quyả ủ ườ ị ố ắ ặt tạ ơ ư đượ ả
đị ạnh t i Điều 65 BLDS 2015.
Câu 52. u ki n m t ng i b tuyên b m t tích.Điề ệ để ộ ườ ị ố ấ
* u ki n m t ng i b tuyên b m t tích: khi m t ng i v ng m t 02 n mĐiề ệ để ộ ườ ị ố ấ ộ ườ ắ ặ ă
liền tr lên, m c dù ã áp d ng y các bi n pháp thông báo, tìm ki m theoở ặ đ ụ đầ đủ ệ ế
quy nh c a pháp lu t ng dân s nh ng v n không có tin t c xác th c vđị ủ ật tố ụ ự ư ẫ ứ ự ề
việc ng i ó còn s ng hay ã ch t thì theo yêu c u c a ng i có quy n, l i íchườ đ ố đ ế ầ ủ ườ ề ợ
có liên quan, Tòa án có th tuyên b ng i ó m t tích.ể ố ườ đ ấ
– u ki n c n:Điề ệ ầ
– ã có thông báo tìm ki m tr c óĐ ế ướ đ
– Th i gian bi t tích ph i kéo dài liên t c ít nh t 02 n m.ờ ệ ả ụ ấ ă
– u ki n :Điề ệ đủ
– Có ng i yêu c u Tòa án ra quy t nh m t tích.ườ ầ ế đị ấ
Câu 53. u ki n m t ng i bi tuyên b chĐiề ệ để ộ ườ ố ết.
* u ki i có quy n, l i ích liên quan có th yêu c u Tòa án ra quy tĐiề ện:Ngườ ề ợ ể ầ ế
đị ộ ườ ế ườnh m t ng i đã ch t trong các tr ng hợp sau:
– Sau 03 n m, k t ngày quy t nh tuyên b m t tích c a Tòa án có hi u l că ể ừ ế đị ố ấ ủ ệ ự
pháp lu t mà v n không th y có tin t c xác th c là còn sậ ẫ ấ ứ ự ống.
– Bi t tích trong chi n tranh sau 05 n m, k t ngày chi n tranh k t thúc màệ ế ă ể ừ ế ế
vẫn không có tin t c xác th c là còn sứ ự ống.
– B tai n n ho c th m h a, thiên tai mà sau 02 n m k t ngày tai n n ho cị ạ ặ ả ọ ă ể ừ ạ ặ
thiên tai, th m h a ó ch m d t v n không có tin t c xác th c là còn sả ọ đ ấ ứ ẫ ứ ự ống.
– Bi t tích 05 n m li n tr lên và không có tin t c xác th c là còn s ng, th iệ ă ề ở ứ ự ố ờ
hạn c quy nh t i u 68 BLDS 2015.đượ đị ạ Điề
Câu 54. So sánh h u qu pháp lý tr ng h p cá nhân b tuyênậ ả ườ ợ ị
bố m t tích và b tuyên b chấ ị ố ết.
* Gi ng nhau:ố
– Trong tr ng h p v ho c ch ng c a ng i b tuyên b m t tích ho c bườ ợ ợ ặ ồ ủ ườ ị ố ấ ặ ị
tuyên b ch t xin ly hôn thì Tòa án gi i quy t cho ly hôn theo pháp lu t v hônố ế ả ế ậ ề
nhân và gia đình.
* Khác nhau:
– Qu n lý tài s n c a ng i b tuyên b m t tích: tr ng h p Tòa án gi i quy tả ả ủ ườ ị ố ấ ườ ợ ả ế
cho v ho c ch ng ng i b tuyên b m t tích ly hôn thì tài s n c a ng i bợ ặ ồ ườ ị ố ấ ả ủ ườ ị
tuyên b m t tích c giao cho con thành niên ho c cha, m c a ng i m tố ấ đượ ặ ẹ ủ ườ ấ
tích qu n lý, n u không có nh ng ng i này thì giao cho ng i thân thích c aả ế ữ ườ ườ ủ
người m t tích, n u không có ng i thân thích thì Tòa án ch nh ng i khácấ ế ườ ỉ đị ườ
quản lý tài s nả
– Qu n lý tài s n c a ng i b tuyên b ã ch t: c gi i quy t nh i v iả ả ủ ườ ị ố đ ế đượ ả ế ư đố ớ
người ch t, tài s n c a ng i ó c gi i quy t theo quy nh c a pháp lu t vế ả ủ ườ đ đượ ả ế đị ủ ậ ề
thừa k .ế
Câu 55. M t ng i b tuyên b ã ch t có m t n ng l c hành viộ ườ ị ố đ ế ấ ă ự
dân s không? T i sao?ự ạ
* M t ng i b tuyên b ã ch t không m t hoàn toàn n ng l c hành vi dân s .ộ ườ ị ố đ ế ấ ă ự ự
– Vì: Ng i b tuyên b ã ch t không h n là ã ch t th t.Tuy nhiên v i tuyênườ ị ố đ ế ẳ đ ế ậ ớ
bố đã ch t, ng i này chính th c b suy oán ã ch t.Nên ng i b tuyên b ãế ườ ứ ị đ đ ế ườ ị ố đ
chết s m t n ng l c hành vi dân s t i n i mà Tòa án ra quy t nh ng i óẽ ấ ă ự ự ạ ơ ế đị ườ đ
đã chết.Như ườ ợ ườ ống trong tr ng h p ng i bị tuyên b đ ế ốã ch t vấn còn s ng thì
người ó v n có n ng l c hành vi dân s .Khi ng i b tuyên b là ã ch t trđ ẫ ă ự ự ườ ị ố đ ế ở
về, trên nguyên t c, t cách ch th c a ng i ó v n c duy trì liên t c.ắ ư ủ ể ủ ườ đ ẫ đượ ụ
Câu 56. Nêu nh ng m b t h p lý c a quy nh liên quan nữ điể ấ ợ ủ đị đế
hậu qu pháp lý trong tr ng h p ng i b tuyên b ã ch tả ườ ợ ườ ị ố đ ế
quay v .ề
* Trong tr ng h p ng i th ba không ph i ng i c h ng th a k bi tườ ợ ườ ứ ả ườ đượ ưở ừ ế ế
người b tuyên b ã ch t còn s ng nh ng c tình gi u gi m nh m h ng l i tị ố đ ế ố ư ố ấ ế ằ ưở ợ ừ
tài s n th a k c a ng i b tuyên b ã ch t thông qua ng i th a k thìả ừ ế ủ ườ ị ố đ ế ườ ừ ế
người b tuyên b ã ch t không th yêu c u ng i th a k hoàn tr toàn b tàiị ố đ ế ể ầ ườ ừ ế ả ộ
sản ã nh n, k c hoa l i, l i t c; ph i b i th ng n u gây thi t hđ ậ ể ả ợ ợ ứ ả ồ ườ ế ệ ại.
Câu 57. Nêu khái ni m và phân lo i pháp nhân.ệ ạ
* Khái ni m: Pháp nhân là m t t ch c th ng nh t, c l p, h p pháp;có tài s nệ ộ ổ ứ ố ấ độ ậ ợ ả
riêng và t ch u trách nhi m b ng tài s n c a mình;nhân danh mình tham giaự ị ệ ằ ả ủ
các quan h pháp Lu t Dân s m t cách c l p ( u 74 BLDS 2015).ệ ậ ự ộ độ ậ Điề
* Phân lo i pháp nhân:ạ
– Pháp nhân theo lu t công và pháp nhân theo lu t t :ậ ậ ư
– Pháp nhân theo lu t công (pháp nhân công)ậ
– Pháp nhân theo lu t tậ ư
– Qu t thi n, qu xã h iỹ ừ ệ ỹ ộ
– Pháp nhân thu l i nhu n và pháp nhân không thu l i nhu n:ợ ậ ợ ậ
– Công ty và pháp nhân khác
– Pháp nhân th ng m i và pháp nhân phi th ng mươ ạ ươ ại:
– Pháp nhân th ng m i: là pháp nhân có m c tiêu chính là tìm ki m l i nhu nươ ạ ụ ế ợ ậ
và l i nhu n c chia cho các thành viên.ợ ậ đượ
– Pháp nhân phi th ng m i: là pháp nhân không có m c tiêu chính là tìmươ ạ ụ
kiếm l i nhu n; n u có l i nhu n thì c ng không phân chia cho các thành viên.ợ ậ ế ợ ậ ũ
Câu 58. Ý ngh a c a pháp nhân.ĩ ủ
* Ý ngh a c a pháp nhân: nh m b o v l i ích chung c a nhóm trong tr ngĩ ủ ằ ả ệ ợ ủ ườ
hợp l i ích riêng và l i ích chung có mâu thu n c ng nh l i ích c a ng i thợ ợ ẫ ũ ư ợ ủ ườ ứ
ba có quan h v i nhóm, c n công nh n s t n t i c l p c a nhóm so v i cáệ ớ ầ ậ ự ồ ạ độ ậ ủ ớ
nhân.
Câu 59. Phân tích u ki n hình thành pháp nhân.điề ệ
* u ki n hình thành pháp nhân:Điề ệ
– c thành l p theo quy nh c a BLDS 2015, các lu t khác có liên quan.Đượ ậ đị ủ ậ
+ u này có ngh a là s thành l p c a pháp nhân c Nhà n c th a nh n,Điề ĩ ự ậ ủ đượ ướ ừ ậ
thành l p theo trình t , th t c do pháp lu t quy nh.ậ ự ủ ụ ậ đị
– Có c c u t ch c theo quy nh t i u 83 BLDS 2015.ơ ấ ổ ứ đị ạ Điề
+ Pháp nhân c n ph i có c quan u hành. i v i các pháp nhân c thànhầ ả ơ điề Đố ớ đượ
l iập trên vi c óng góp ph n tr m vệ đ ầ ă ốn đ ều l thì ph i có H i ng thành viênệ ả ộ đồ
(cổ đông), các pháp nhân còn l i c n có c quan u hành g i là H i ngạ ầ ơ điề ọ ộ đồ
quản tr .ị
– Có tài s n c l p v i cá nhân, pháp nhân khác và t ch u trách nhi m b ngả độ ậ ớ ự ị ệ ằ
tài s n c a mình.ả ủ
– Nhân danh mình tham gia quan h pháp lu t m t cách c lệ ậ ộ độ ập.
Câu 60. Trình bày v c c u t ch c c a pháp nhân.ề ơ ấ ổ ứ ủ
* C c u t ch c c a pháp nhân:ơ ấ ổ ứ ủ
– Pháp nhân ph i có c quan u hành.T ch c, nhi m v và quy n h n c a cả ơ điề ổ ứ ệ ụ ề ạ ủ ơ
quan u hành c a pháp nhân c quy nh trong u l c a pháp nhânđiề ủ đượ đị điề ệ ủ
hoặc trong quy t nh thành l p pháp nhân.ế đị ậ
– Pháp nhân có c quan khác theo quy t nh c a pháp nhân ho c theo quyơ ế đị ủ ặ
đị ủ ậnh c a pháp lu t.
Câu 61. Trình bày v n i dung u l c a pháp nhân.ề ộ điề ệ ủ
* N i dung u l c a pháp nhân:ộ điề ệ ủ
– Tên g i c a pháp nhânọ ủ
– M c ích và ph m vi ho t ng c a pháp nhânụ đ ạ ạ độ ủ
– Tr s chính, chi nhánh, v n phòng i di n, n u cóụ ở ă đạ ệ ế
– V n u lố điề ệ
– i di n theo pháp lu t c a pháp nhânĐạ ệ ậ ủ
– C , bơ c u t ch c, th th c cấ ổ ứ ể ứ ử ầu, b nhi m, mi n nhi m, cách ch c, nhi m vổ ệ ễ ệ ứ ệ ụ
và quy n h n c a các ch c danh c a c quan u hành và các c quan khác.ề ạ ủ ứ ủ ơ điề ơ
– n ki n tr thành thành viên ho c không còn là thành viên c a pháp nhân,Điệ ệ ở ặ ủ
nếu là pháp nhân có thành viên.
– Quy n và ngh a v c a các thành viên, n u là pháp nhân có thành viên.ề ĩ ụ ủ ế
– Th th c thông qua quy t nh c a pháp nhân, nguyên t c gi i quy t tranhể ứ ế đị ủ ắ ả ế
chấp n i b .ộ ộ
– Th th c s a i, b sung u l .ể ứ ử đổ ổ điề ệ
– u ki p nh t, sáp nh p, chia, tách, chuy n i hình th c, gi i th phápĐiề ện hợ ấ ậ ể đổ ứ ả ể
nhân.
Câu 62. Trình bày v n ng l c pháp Lu t Dân s c a phápề ă ự ậ ự ủ
nhân. (So sánh BLDS 2005 và BLDS 2015)
* N ng l c pháp Lu t Dân s c a pháp nhân là kh n ng c a pháp nhân có cácă ự ậ ự ủ ả ă ủ
quyền, ngh a v dân s :ĩ ụ ự
– Không b h n ch , tr tr ng h p lu t nh;ị ạ ế ừ ườ ợ ậ đị
– Phát sinh t th i m c c quan nhà n c có th m quy n thành l p ho cừ ờ điể đượ ơ ướ ẩ ề ậ ặ
cho phép thành l p, ho c t th i m ghi vào s ng ký (pháp nhân ph iậ ặ ừ ờ điể ổ đă ả
đă ậng ký thành l p);
– Ch m d t t i th i m ch m d t pháp nhân.ấ ứ ạ ờ điể ấ ứ
Câu 63. Trình bày v n ng l c hành vi dân s c a pháp nhân.ề ă ự ự ủ
* N ng l c hành vi dân s c a pháp nhân:ă ự ự ủ
– Pháp nhân không có n ng l c hành vi dân s th c;ă ự ự ự
– V n hành thông qua vai trò c a nh ng cá nhân c th m nh n các ch c vậ ủ ữ ụ ể đả ậ ứ ụ
cụ th ;ể
– N ng l c hành vi dân s c a pháp nhân th c ch t là n ng l c hành vi màă ự ự ủ ự ấ ă ự
pháp nhân vay m n c a nh ng con ng i mà pháp nhân hóa thân vào.ượ ủ ữ ườ
Câu 64. Trình bày v hi u l c pháp lý c a hành vi c a phápề ệ ự ủ ủ
nhân trong tr ng h p hành vi ó n m ngoài ph m vi m c ườ ợ đ ằ ạ ụ đích
của pháp nhân.
* Kho n 1 u 86 BLDS 2015 ã quy nh r t rõ ràng v n ng l c pháp Lu tả Điề đ đị ấ ề ă ự ậ
Dân s c a pháp nhân, theo ó, n ng l c pháp Lu t Dân s c a pháp nhân chự ủ đ ă ự ậ ự ủ ỉ
bị h n ch trong tr ng h p BLDS 2015 ho c lu t khác có liên quan quy nhạ ế ườ ợ ặ ậ đị
mà không b h n ch b i m c ích ho t ng c a pháp nhân. Vì v y, hành viị ạ ế ở ụ đ ạ độ ủ ậ
cuả pháp nhân trong tr ng h p n m ngoài ph m vi m c ích c a cá nhânườ ợ ằ ạ ụ đ ủ
không vi ph m u c m c a pháp lu t, không trái o c xã h i thì v n cóạ điề ấ ủ ậ đạ đứ ộ ẫ
hiệu l c pháp lý.ự
Câu 65. Phân bi t h p nh t pháp nhân và sáp nh p phápệ ợ ấ ậ
nhân.
– H p nh t pháp nhân: là vi c các pháp nhân ang t n t i h p l i v i nhau ợ ấ ệ đ ồ ạ ợ ạ ớ để
tạo ra m t pháp nhân m i, ng th i pháp nhân h p nh t ch m d t s t n t iộ ớ đồ ờ ợ ấ ấ ứ ự ồ ạ
của mình.Th i m pháp nhân m i có t cách pháo lý c ng là th i m phápờ điể ớ ư ũ ờ điể
nhân h p nh t ch m dợ ấ ấ ứt tư cách pháp lý.Các quyền, ngh a v c a pháp nhânĩ ụ ủ
hợp nh t tr thành các quy n, ngh a v c a pháp nhân mấ ở ề ĩ ụ ủ ới.
– Sáp nh p pháp nhân: khác v i h p nh t, sáp nh p pháp nhân không t o raậ ớ ợ ấ ậ ạ
pháp nhân m i, mà có tác d ng thu hút m t pháp nhân (pháp nhân c sápớ ụ ộ đượ
nhập) vào m t pháp nhân khác (pháp nhân sáp nh p).Pháp nhân sáp nh nộ ậ ậ
tiếp nh n t t c các quy n, ngh a v c a pháp nhân c sáp nh p và trậ ấ ả ề ĩ ụ ủ đượ ậ ở
thành ch th c a các quy n, ngh a v y.ủ ể ủ ề ĩ ụ ấ
Câu 66. Phân bi t tách pháp nhân và chia pháp nhân.ệ
– Tách pháp nhân: Không làm bi n m t pháp nhân ang t n t i (pháp nhân bế ấ đ ồ ạ ị
tách).Sau khi b tách, pháp nhân ang t n t i v n ti p t c t n t t phápị đ ồ ạ ẫ ế ụ ồ ại.Mộ
nhân có th b tách thành nhi u pháp nhân.Pháp nhân m i c tách ti pể ị ề ớ đượ ế
nhận m t ph n quy n, ngh a v c a pháp nhân b tách và tr thành ch thộ ầ ề ĩ ụ ủ ị ở ủ ể
của các quy n, ngh a v y.ề ĩ ụ ấ
– Chia pháp nhân: là vi c m t pháp nhân ang t n t i (pháp nhân b chia) bệ ộ đ ồ ạ ị ị
chia thành nhi u pháp nhân khác, ng th i c ng ch m dề đồ ờ ũ ấ ứt sự ồ t n tạ ủi c a
pháp nhân b chia, thay vào ó là s t n t i c a các pháp nhân m i.Các phápị đ ự ồ ạ ủ ớ
nhân m i không c l y tên c a pháp nhân b chia, m i pháp nhân có tênớ đượ ấ ủ ị ỗ
riêng.Các quy n, ngh a v c a pháp nhân b chia c chuy n giao cho cácề ĩ ụ ủ ị đượ ể
pháp nhân mới.
Câu 67. Ch m d t pháp nhân.ấ ứ
* Pháp nhân b ch m d t trong các tr ng h p sau:ị ấ ứ ườ ợ
– H p nh t, sáp nh p, chia, chuy n i hình th c, gi i th pháp nhân theo quyợ ấ ậ ể đổ ứ ả ể
đị ủnh c a BLDS 2015.
– B tuyên b phá s n theo quy nh c a pháp lu t v pháp s n.ị ố ả đị ủ ậ ề ả
Câu 68. Phá s n pháp nhân.ả
* Phá s n là tình tr ng doanh nghi p, h p tác xã m t kh n ng thanh toán vàả ạ ệ ợ ấ ả ă
bị Tòa án nhân dân ra quy t nh tuyên b phá s n. Vi c phá s n có th do chế đị ố ả ệ ả ể ủ
công ty t n p n xin phá s n hay do m t ho c nhi u ch n n p n yêu c u.ự ộ đơ ả ộ ặ ề ủ ợ ộ đơ ầ
Câu 69. Khái ni m hành vi pháp lý.ệ
* Hành vi pháp lý là hành vi th c hi n m t s ki n th c t , c th theo ý chíự ệ ộ ự ệ ự ế ụ ể
của con ng i làm xu t hi n, thay i ho c ch m d t quan h pháp lu t.ườ ấ ệ đổ ặ ấ ứ ệ ậ
Câu 70. Phân lo i hành vi pháp lý.ạ
* Phân loại:
– Giao d ch n phị đơ ương;
– H p ợ đồng;
– Giao d ch có n bù;ị đề
– Giao d ch không có n bù;ị đề
– Giao d ch xác lị ập;
– Giao d ch tuyên b .ị ố
Câu 71. u ki n xác l p hành vi pháp lý.Điề ệ ậ
* m t hành vi c coi là hành vi pháp lý c n m b o 2 u ki n sau:Để ộ đượ ầ đả ả điề ệ
– Có ít nh t m t s th hi n ý chí c a ch th th c hi n hành vi;ấ ộ ự ể ệ ủ ủ ể ự ệ
– Nh m xác l p, chuy n giao, ho c ch m d t quy n c a ch th .ằ ậ ể ặ ấ ứ ề ủ ủ ể
Câu 72. u ki n có hi u l c c a hành vi pháp lý.Điề ệ ệ ự ủ
* u ki n có hi u l c c a hành vi pháp lý:Điề ệ ệ ự ủ
– Ch th có n ng l c pháp Lu t Dân s , n ng l c hành vi dân s phù hủ ể ă ự ậ ự ă ự ự ợp;
– Ch th th c hi n hành vi hoàn toàn t nguy n;ủ ể ự ệ ự ệ
– Hành vi pháp lý có m c ích và n i dung không vi ph m u c m c a lu t,ụ đ ộ ạ điề ấ ủ ậ
không trái o c xã hđạ đứ ội.
* Hình th c c a hành vi pháp lý (giao d ch) là u ki n có hi u l c c a giaoứ ủ ị điề ệ ệ ự ủ
dịch trong tr ng h p lu t có quy nh (kho n 2 u 117 BLDS 2015).ườ ợ ậ đị ả Điề
Câu 73. Phân lo i hành vi pháp lý có u ki n.ạ điề ệ
* Phân lo i hành vi pháp lý có u ki n:ạ điề ệ
– u ki n xác lĐiề ệ ập;
– u ki n h y b .Điề ệ ủ ỏ
Câu 74. Trình bày về phương thức giải thích hành vi pháp lý.
* Ph ng th c gi i thích hành vi pháp lý:ươ ứ ả
– Theo ý chí ích th c c a các bên khi xác l p giao d ch;đ ự ủ ậ ị
– Theo ngh a phù h p v i m c ích giao d ch;ĩ ợ ớ ụ đ ị
– Theo t p quán n i giao d ch xác lậ ơ ị ập.
Câu 75. H u qu pháp lý c a tr ng h p hành vi pháp lý bậ ả ủ ườ ợ ị
khuyết ý chí c a ch th .ủ ủ ể
* Trong tr ng h p hành vi pháp lý b khuy t ý chí c a ch th thì hành viườ ợ ị ế ủ ủ ể
pháp lý có th b Tòa án tuyên b vô hi u.ể ị ố ệ
Câu 76. H u qu pháp lý c a tr ng h p hành vi pháp lý viậ ả ủ ườ ợ
phạm hình th c.ứ
* Hành vi pháp lý vi ph m quy nh u ki n có hiạ đị điề ệ ệu lực về hình thức thì vô
hi ây:ệu, tr các tr ng h p sau ừ ườ ợ đ
– Hành vi pháp lý ã c xác l p theo quy nh ph i b ng v n b n nh ng v nđ đượ ậ đị ả ằ ă ả ư ă
bản không úng quy nh c a lu t mà m t bên ho c các bên ã th c hi n ítđ đị ủ ậ ộ ặ đ ự ệ
nhất hai ph n ba ngh a v trong giao d ch thì theo yêu c u c a m t bên ho cầ ĩ ụ ị ầ ủ ộ ặ
các bên, Tòa án ra quy t nh công nh n hi u l c c a giao d ch ế đị ậ ệ ự ủ ị đó;
– Hành vi pháp lý ã c xác l p b ng v n b n nh ng vi ph m quy nh b tđ đượ ậ ằ ă ả ư ạ đị ắ
buộc v công ch ng, ch ng th c mà m t bên ho c các bên ã th c hi n ítề ứ ứ ự ộ ặ đ ự ệ
nhất hai ph n ba ngh a v trong giao d ch thì theo yêu c u c a m t bên ho cầ ĩ ụ ị ầ ủ ộ ặ
các bên, Tòa án ra quy t nh công nh n hi u l c c a giao d ch ế đị ậ ệ ự ủ ị đó.Trong
trường h p này, các bên không ph i th c hi n vi c công ch ng, ch ng th c.ợ ả ự ệ ệ ứ ứ ự
Câu 77. H u qu pháp lý c a tr ng h p hành vi pháp lý viậ ả ủ ườ ợ
ph i.ạm u c m pháp lu t, o c xã hđiề ấ ậ đạ đứ ộ
* Trong tr ng h p hành vi pháp lí vi ph m u c m c a lu t, trái o c xãườ ợ ạ điề ấ ủ ậ đạ đứ
hội thì vô hi u. ( u 123 BLDS 2015)ệ Điề
Câu 78. So sánh vô hi u t ng i và vô hi u tuy t ệ ươ đố ệ ệ đối.
* Vô hi u t ng i: s vô hi u c lý gi i b ng s c n thi t c a vi c b o vệ ươ đố ự ệ đượ ả ằ ự ầ ế ủ ệ ả ệ
quyền và l i ích chính áng c a ch th . Vi c tuyên b vô hi u hóa v i lo i giaoợ đ ủ ủ ể ệ ố ệ ớ ạ
dịch này ch c th c hi n khi chính ng i b thi t h i có yêu c u.ỉ đượ ự ệ ườ ị ệ ạ ầ
Ví d : h p ng c giao k t b i ng i ch a thành niên c n c vô hi u hóaụ ợ đồ đượ ế ở ườ ư ầ đượ ệ
để ả ệ ợ ủ ườ ư b o v l i ích c a ng i ch a thành niên.
* Vô hi u tuy t i: s vô hi u c hình dung nh m t bi n pháp b o v l i íchệ ệ đố ự ệ đượ ư ộ ệ ả ệ ợ
chung. Vi c vô hi u hóa tuy t i m t giao d ch có th c yêu c u b i b t cệ ệ ệ đố ộ ị ể đượ ầ ở ấ ứ
người nào.
Ví d : vô hi u hóa m t h p ng có n i dung vi ph m u c m c a pháp lu tụ ệ ộ ợ đồ ộ ạ điề ấ ủ ậ
ho i.ặc trái v i o c xã hớ đạ đứ ộ
* Khác nhau:
– Vô hi u t ng ệ ươ đối:
+ Th c hi n khi chính ng i b h i có yêu c u.ự ệ ườ ị ạ ầ
+ Có quy nh v th i hi u Tòa án tuyên b giao d ch dân s vô hi u.đị ề ờ ệ ố ị ự ệ
– Vô hi u tuy t ệ ệ đối:
+ Th c hi n b i yêu c u c a b t kì ai.ự ệ ở ầ ủ ấ
+ Không có th i hi u tuyên b vô hi uờ ệ ố ệ
Câu 79. H u qu pháp lý c a hành vi pháp lý vô hi u.ậ ả ủ ệ
* H u qu c a hành vi pháp lý vô hi u:ậ ả ủ ệ
– Hành vi pháp lý vô hi u không làm phát sinh, thay i, ch m d t quy n,ệ đổ ấ ứ ề
ngh p.ĩa v dân s c a các bên k t th i m giao d ch c xác lụ ự ủ ể ừ ờ điể ị đượ ậ
Câu 80. Trình bày v b o v ng i th ba ngay tình trong giaoề ả ệ ườ ứ
dịch dân s vô hi u.ự ệ
*C :Bả ệ ề ợ ủ ườ ệo v quy n l i c a ng i thứ ba ngay tình khi giao dịch dân sự vô hi u
– Tr ng h p giao d ch dân s vô hi u nh ng i t ng c a giao d ch là tài s nườ ợ ị ự ệ ư đố ượ ủ ị ả
không ph i ng ký ã c chuy n giao cho ng i th ba ngay tình thì giaoả đă đ đượ ể ườ ứ
dịch c xác l p, th c hi n v i ng i th ba v n còn có hi u l c, tr tr ngđượ ậ ự ệ ớ ườ ứ ẫ ệ ự ừ ườ
hợp quy nh t i u 167 BLDS:Quy n òi l i ng s n không ph i ng kýđị ạ Điề ề đ ạ độ ả ả đă
quyền s h u t ng i chi m h u ngay tình.ở ữ ừ ườ ế ữ
Câu 81. Khái ni m i di n.ệ đạ ệ
* i di n là vi c m t cá nhân, pháp nhân (ng i i di n) nhân danh và vì l iĐạ ệ ệ ộ ườ đạ ệ ợ
ích c a cá nhân ho c pháp nhân khác (ng i c i di n) xác l p, th c hi nủ ặ ườ đượ đạ ệ ậ ự ệ
giao d ch dân s .ị ự
Câu 82. Phân lo i i di n.ạ đạ ệ
* Phân lo i i di n:ạ đạ ệ
– i di n theo pháp lu t:Đạ ệ ậ
– i di n theo pháp lu t c a cá nhânĐạ ệ ậ ủ
– i di n theo pháp lu t c a pháp nhânĐạ ệ ậ ủ
– i di n theo y quy n.Đạ ệ ủ ề
Câu 83. C n c xác l p quy n i di n.ă ứ ậ ề đạ ệ
* Quy n i di n c xác l p theo các c n c sau:ề đạ ệ đượ ậ ă ứ
– y quy n gi a ng i c i di n và ng i i di n;Ủ ề ữ ườ đượ đạ ệ ườ đạ ệ
– Quy t nh c a c quan nhà n c có th m quy n;ế đị ủ ơ ướ ẩ ề
– u l c a pháp nhân ho c theo quy nh c a pháp lu t.Điề ệ ủ ặ đị ủ ậ
Câu 84. So sánh i di n theo pháp lu t và i di n theo yđạ ệ ậ đạ ệ ủ
quy n.ề
* i di n theo pháp lu t ph i th a mãn các u ki n do pháp lu t quy nh.Đạ ệ ậ ả ỏ điề ệ ậ đị
* i di n theo y quy n ph i có n ng l c giao k t h p ng nói riêng và n ngĐạ ệ ủ ề ả ă ự ế ợ đồ ă
lực y quy n.ủ ề
Câu 85. T cách ng i i di n theo pháp lu t Vi t Nam.ư ườ đạ ệ ậ ệ
* Nhân danh và vì l i ích c a cá nhân ho c pháp nhân khác xác l p, th c hi nợ ủ ặ ậ ự ệ
giao d ch dân s .ị ự
Câu 86. Trình bày mâu thu n gi a ý ngh a ch nh n ng l cẫ ữ ĩ ế đị ă ự
hành vi dân s và t cách c a ng i i di n theo quy nh c aự ư ủ ườ đạ ệ đị ủ
pháp lu t Vi t Nam.ậ ệ
* Theo quy nh c a BLDS 2015 thì “n ng l c hành vi dân s c a cá nhân làđị ủ ă ự ự ủ
khả n ng cá nhân t mình b ng hành vi c a mình xác l p, th c hi n quy n,ă ự ằ ủ ậ ự ệ ề
nghĩa v dân s c a mình” ( u 14 BLDS 2015). Còn b n ch t c a vi c quyụ ự ủ Điề ả ấ ủ ệ
đị ề ư ườ đạ ệ đạ ệ ậnh v t cách ng i i di n là i di n cho cá nhân, pháp nhân khác xác l p
quyền, ngh a v trong các giao d ch dân s . Mâu thu n ch các cá nhân,ĩ ụ ị ự ẫ ở ỗ
pháp nhân không t mình b ng hành vi c a mình xác l p quy n, ngh a v dânự ằ ủ ậ ề ĩ ụ
sự mà thông qua ng i i di n.ườ đạ ệ
Câu 87. H u qu pháp lý trong tr ng h p ng i i di n xácậ ả ườ ợ ườ đạ ệ
lập, th c hi n giao d ch v i chính mình hoự ệ ị ớ ặc vớ ười ng i thứ 3
mình c ng làm i di n.ũ đạ ệ
* Mộ đạ ệt cá nhân, pháp nhân có thể i di n cho nhiều cá nhân hoặc pháp nhân
khác nhau nh ng không c nhân danh ng i i di n xác l p, th c hi nư đượ ườ đạ ệ để ậ ự ệ
giao d ch dân s v i chính mình ho c v i bên th ba mà mình c ng là i di nị ự ớ ặ ớ ứ ũ đạ ệ
của ng i ó, tr tr ng h p lu t có quy nh khác.ườ đ ừ ườ ợ ậ đị
* H u qu pháp lý:ậ ả
– Trong tr ng h p ng i i di n xác l p, th c hi n giao d ch v i chính mìnhườ ợ ườ đạ ệ ậ ự ệ ị ớ
hoặc v i ng i th 3 c ng do mình làm i hi n thì các giao d ch ó vô hi u.ớ ườ ứ ũ đạ ệ ị đ ệ
Câu 88. H u qu pháp lý trong tr ng h p ng i i di n th cậ ả ườ ợ ườ đạ ệ ự
hiện hành vi không có quy n i di n.ề đạ ệ
* Các giao d ch dân s do ng i không có quy n i di n xác l p, th c hi nị ự ườ ề đạ ệ ậ ự ệ
không làm phát sinh quy n, ngh a v c a ng i c i di n i v i ng i thề ĩ ụ ủ ườ đượ đạ ệ đố ớ ườ ứ
ba, tr các tr ng h p sau:1. Ng i c i di n ã công nh n giao d ch; 2.ừ ườ ợ ườ đượ đạ ệ đ ậ ị
Người c i di n bi t mà không ph n i trong m t th i h n h p lí; 3. Ng iđượ đạ ệ ế ả đố ộ ờ ạ ợ ườ
đượ đạ ẫ đế ườ đ ớ ế ặc i diện có lỗi d n n việc ng i ã giao dịch v i mình không bi t ho c
không th bi t vi c ng i ã xác l p, th c hi n giao d ch dân s v i mìnhể ế ệ ườ đ ậ ự ệ ị ự ớ
không có quy n i di n (kho n 1 u 142 BLDS 2015).ề đạ ệ ả Điề
* Tr ng h p giao d ch dân s do ng i không có quy n i di n xác l p, th cườ ợ ị ự ườ ề đạ ệ ậ ự
hiện không làm phát sinh quy n, ngh a v i v i ng i c d i di n thì ng iề ĩ ụ đố ớ ườ đượ ạ ệ ườ
không có quy n i di n v n ph i th c hi n ngh a v i v i ng i ã giao d chề đạ ệ ẫ ả ự ệ ĩ ụ đố ớ ườ đ ị
với mình, tr tr ng h p ng i ã giao d ch bi t ho c bu c ph i bi t v vi cừ ườ ợ ườ đ ị ế ặ ộ ả ế ề ệ
không có quy n i di n mà v n giao d ch (kho n 2 u 142 BLDS 2015).ề đạ ệ ẫ ị ả Điề
* Bên th ba trong giao d ch v i ng i không có quy n i di n có th nứ ị ớ ườ ề đạ ệ ể đơ
phương ch m d t ho c h y b giao d ch dân s ã xác l p và yêu c u b iấ ứ ặ ủ ỏ ị ự đ ậ ầ ồ
th i.ường thi t hệ ạ
Câu 89. Các ph ng th c b o v m t bên trong h p ng trongươ ứ ả ệ ộ ợ đồ
trường h p ng i i di n th c hi n hành vi không có quy n iợ ườ đạ ệ ự ệ ề đạ
di n.ệ
* Ph ng th c b o v m t bên trong h p ng trong tr ng h p ng i i di nươ ứ ả ệ ộ ợ đồ ườ ợ ườ đạ ệ
thực hi n hành vi không có quy n i di n:ệ ề đạ ệ
– n ph ng ch m d t th c hi n ho c h y b giao d ch dân s ã xác l p vàĐơ ươ ấ ứ ự ệ ặ ủ ỏ ị ự đ ậ
yêu c u b i th ng thi t h i, tr tr ng h p bi t ho c ph i bi t v vi c khôngầ ồ ườ ệ ạ ừ ườ ợ ế ặ ả ế ề ệ
có quy n i di n mà v n th c hi n giao d ch.ề đạ ệ ẫ ự ệ ị
Câu 90. Ch m d t i di n và h u qu pháp lý.ấ ứ đạ ệ ậ ả
* Ch m d t i di n:ấ ứ đạ ệ
– Ch m d t i di n theo pháp lu t: Vi c i di n theo pháp lu t ch m d t m tấ ứ đạ ệ ậ ệ đạ ệ ậ ấ ứ ộ
khi các c n c thiă ứ ết lập chế ệ độ đại di n không còn:tình tr ng ch a thành niên,ặ ư
mất n ng l c hành vi ch m d t, pháp nhân ch m d t ho t ng và b xóaă ự ấ ứ ấ ứ ạ độ ị
tên…
– Ch m d t i di n theo y quy n: i di n theo y quy n ch m d t theo cácấ ứ đạ ệ ủ ề Đạ ệ ủ ề ấ ứ
căn c ch m d t h p ứ ấ ứ ợ đồng.
* H u qu pháp lý:ậ ả
– Nhân thân:
+ Ng i i di n tr v v i chính mình: t nhân danh mình và vì l i ích c aườ đạ ệ ở ề ớ ự ợ ủ
mình khi ng tr c ng i th ba giao d ch.đứ ướ ườ ứ để ị
+ Ng i c i di n, n u v n còn t n t i trong cu c s ng pháp lý, c ng tườ đượ đạ ệ ế ẫ ồ ạ ộ ố ũ ự
mình xác l p giao d ch và t ch u trách nhi m.ậ ị ự ị ệ
– Tài s n: trong quá trình i di n, ng i i di n có th n m gi a các tài s nả đạ ệ ườ đạ ệ ể ắ ữ ả
thu n.Mộc sở h u c a ng i i diữ ủ ườ đạ ệ ột khi quan h i di n ch m d t thì vi c n mệ đạ ệ ấ ứ ệ ắ
giữ các tài s n là không c n thi t và c ng không có cả ầ ế ũ ăn cứ ở ậ pháp lý. B i v y,
người i di n có trách nhi m hoàn tr các tài s n nh n c trong khuôn khđạ ệ ệ ả ả ậ đượ ổ
hoạt ng i di n cho ng i c i di n ho c ng i th a k .độ đạ ệ ườ đượ đạ ệ ặ ườ ừ ế
Câu 91. Khái ni m th i h n.ệ ờ ạ
* Th i h n là m t kho ng th i gian c xác nh t th i m này n th iờ ạ ộ ả ờ đượ đị ừ ờ điể đế ờ
điểm khác.
Câu 92. Cách tính th i gian.ờ
* Cách tính:
– n v o: các n v o l ng th i h n c chính th c th a nh n nh phút,Đơ ị đ đơ ị đ ườ ờ ạ đượ ứ ừ ậ ư
giờ, ngày, tháng, n m.ă
– Xác nh m m c: th i m b t u th i h n và th i m k t thúc th i h nđị điể ố ờ điể ắ đầ ờ ạ ờ điể ế ờ ạ
– H quy chi u th i gian:tính theo d ng l ch, tr tr ng h p th a thu n khác.ệ ế ờ ươ ị ừ ườ ợ ỏ ậ
Câu 93. Th i m b t u th i h n.ờ điể ắ đầ ờ ạ
* Th i m b t u th i gian:ờ điể ắ đầ ờ
– Khi th i h n xác nh b ng phút, gi thì th i h n c b t u t th i m ãờ ạ đị ằ ờ ờ ạ đượ ắ đầ ừ ờ điể đ
xác nh.đị
– Khi th i han c xác nh b ng ngày, tu n, tháng, n m thì ngày u tiênờ đượ đị ằ ầ ă đầ
của th i h n không c tính mà tính t ngày ti p theo c a ngày c xácờ ạ đượ ừ ế ủ đượ
định.
– Khi th i h n b t u b ng m t s ki n thì ngày x y ra s ki n không c tínhờ ạ ắ đầ ằ ộ ự ệ ả ự ệ đượ
mà tính t ngày ti p theo c a ngày x y ra s ki n ừ ế ủ ả ự ệ đó.
Câu 94. Th i m k t thúc th i h n.ờ điể ế ờ ạ
* Th i m k t thúc th i h n:ờ điể ế ờ ạ
– Khi th i h n tính b ng ngày thì th i h n k t thúc t i th i m k t thúc ngàyờ ạ ằ ờ ạ ế ạ ờ điể ế
cuối cùng c a th i h n.ủ ờ ạ
– Khi th i h n tính b ng tu n thì th i h n k t thúc t i th i m k t thúc ngàyờ ạ ằ ầ ờ ạ ế ạ ờ điể ế
tương ng c a tu n cu i cùng c a th i h n.ứ ủ ầ ố ủ ờ ạ
– Khi th i h n tính b ng tháng thì th i h n k t thúc t i th i m k t thúc ngàyờ ạ ằ ờ ạ ế ạ ờ điể ế
tương ng c a tháng cu i cùng c a th i h n; n u tháng cu i cùng không cóứ ủ ố ủ ờ ạ ế ố
ngày t ng ng thì th i h n k t thúc vào ngày cu i cùng c a tháng ươ ứ ờ ạ ế ố ủ đó.
– Khi th i h n tính b ng n m thì th i h n k t thúc t i th i m k t thúc ngày,ờ ạ ằ ă ờ ạ ế ạ ờ điể ế
tháng t ng ng c a n m cu i cùng c a th i h n.ươ ứ ủ ă ố ủ ờ ạ
– Khi ngày cu i cùng c a th i h n là ngày ngh cu i tu n ho c ngày ngh l thìố ủ ờ ạ ỉ ố ầ ặ ỉ ễ
th i ó.ời h n k t thúc t i th i ạ ế ạ ờ đ ểm k t thúc ngày làm vi c ti p theo ngày nghế ệ ế ỉ đ
– Th i m k t thúc ngày cu i cùng c a th i h n vào lúc 24 gi c a ngày ờ điể ế ố ủ ờ ạ ờ ủ đó.
Câu 95. Khái ni m th i hi u.ệ ờ ệ
* Th i hi u là th i h n do pháp lu t quy nh mà khi k t thúc th i h n ó thìờ ệ ờ ạ ậ đị ế ờ ạ đ
phát sinh h u qu pháp lý i v i ch th theo u ki n do lu t quy nh.ậ ả đố ớ ủ ể điề ệ ậ đị
Câu 96. Ý ngh a c a ch nh th i hi u.ĩ ủ ế đị ờ ệ
* Ý nghĩa:
– Th i hi u xác l p quy n là s khích l i v i ng i có thái ng x nh tờ ệ ậ ề ự ệ đố ớ ườ độ ứ ử ấ
quán trong th i gian dài, dù không ph i là ng i có quy n: ó c coi là sờ ả ườ ề đ đượ ự
chính th c th a nh n c nhà ch c trách, xã h i v tính h p pháp c a m i quanứ ừ ạ ủ ứ ộ ề ợ ủ ố
hệ mà ng i này xác l p và duy trì liên t c, b n b .ườ ậ ụ ề ỉ
– Th i hi u tri t tiêu quy n là bi n pháp ch tài i v i ng i v n có quy n,ờ ệ ệ ề ệ ế đố ớ ườ ố ề
nhưng không h tích c c th c hi n quy n c a mình: xao nhãng trong vi c giề ự ự ệ ề ủ ệ ữ
gìn, b o v quy n c a mình, ng i có quy n không x ng áng v i quy n nả ệ ề ủ ườ ề ứ đ ớ ề ữa.
Cậu 97. Phân lo i th i hi u và nh n xét quy nh c a BLDSạ ờ ệ ậ đị ủ
2015.
* Phân lo i th i hi u:ạ ờ ệ
– Th i hi u h ng quy n dân s là th i h n mà khi k t thúc th i h n ó thì chờ ệ ưở ề ự ờ ạ ế ờ ạ đ ủ
thể c h ng quy n dân s .đượ ưở ề ự
– Th i hi u mi n tr ngh a v dân s là th i h n mà khi k t thúc th i h n ó thìờ ệ ễ ừ ĩ ụ ự ờ ạ ế ờ ạ đ
người có ngh a v dân s c mi n vi c th c hi n ngh a v .ĩ ụ ự đượ ễ ệ ự ệ ĩ ụ
– Th i hi u kh i ki n là th i h n mà ch th c quy n kh i ki n yêu c uờ ệ ở ệ ờ ạ ủ ể đượ ề ở ệ để ầ
Tòa án gi i quy n v vi c dân s b o v quy n và l i ích h p phám b xâmả ế ụ ệ ự ả ệ ề ợ ợ ị
phạm; n u th i h n ó h t thì m t quy n kh i ki n.ế ờ ạ đ ế ấ ề ở ệ
– Th i hi u yêu c u gi i quy t v vi c dân s là th i h n mà ch th c quy nờ ệ ầ ả ế ụ ệ ự ờ ạ ủ ể đượ ề
yêu c u Tòa án gi i quy t vi c dân s b o v quy n và l i ích h p pháp c aầ ả ế ệ ự để ả ệ ề ợ ợ ủ
cá nhân, c quan, t ch c, l i ích công c ng, l i ích nhà n c.ơ ổ ứ ợ ộ ợ ướ
Câu 98. So sánh th i hi u và th i h n.ờ ệ ờ ạ
* Khái ni m:ệ
– Th i h n là m t kho ng th i gian c xác nh t th i m này n th iờ ạ ộ ả ờ đượ đị ừ ờ điể đế ờ
điểm khác.
– Th i hi u là th i h n do pháp lu t quy nh mà khi k t thúc th i hi u ó thìờ ệ ờ ạ ậ đị ế ờ ệ đ
phát sinh h u qu pháp lý i v i ch th theo u ki n do pháp lu t quy nh.ậ ả đố ớ ủ ể điề ệ ậ đị
* Cách tính:
– Th i h n có th c xác nh b ng phút, gi , ngày, tháng, n m ho c b ngờ ạ ể đượ đị ằ ờ ă ặ ằ
một s ki n có th s x y ra.ự ệ ể ẽ ả
Thời h n c tính theo d ng l ch, tr tr ng h p có th a thu n khác.ạ đượ ươ ị ừ ườ ợ ỏ ậ
– Th i hi u c tính t th i m b t u ngày u tiên c a th i hi u và ch mờ ệ đượ ừ ờ điể ắ đầ đầ ủ ờ ệ ấ
d iứt t i th i ạ ờ đ ểm k t thúc ngày cu i cùng c a th i hi u.ế ố ủ ờ ệ
Câu 99. Hành vi pháp lý và th i hi u.ờ ệ
* Khi k t thúc th i hi u thì hành vi pháp lý có th phát sinh h u qu pháp lý.ế ờ ệ ể ậ ả
Câu 100. Các tr ng h p làm gián n th i hi u.ườ ợ đoạ ờ ệ
* Th i hi u h ng quy n dân s , mi n tr ngh a v dân d b gián n khi cóờ ệ ưở ề ự ễ ừ ĩ ụ ự ị đoạ
một trong các s ki n sau:ự ệ
– Có s gi i quy t b ng m t quy t nh có hi u l c pháp lu t c a c quan nhàự ả ế ằ ộ ế đị ệ ự ậ ủ ơ
nước có th m quy n i v i quy n, ngh a v dân s ang áp d ng th i hi u.ẩ ề đố ớ ề ĩ ụ ự đ ụ ờ ệ
– Quy n, ngh a v dân s ang c áp d ng th i hi u mà b ng i có quy n,ề ĩ ụ ự đ đượ ụ ờ ệ ị ườ ề
nghĩa v liên quan tranh ch p và ã c gi i quy t b ng m t b n án, quy tụ ấ đ đượ ả ế ằ ộ ả ế
đị ệ ự ậ ủnh có hi u l c pháp lu t c a Tòa án.
Câu 101. Trình bày v th i gian không tính vào th i hi u.ề ờ ờ ệ
* Th i gian không tính vào th i hi u kh i ki án dân s , th i hiờ ờ ệ ở ện vụ ự ờ ệu yêu cầu
gi ây:ải quy t v vi c dân s : là kho ng th i gian x y ra các s ki n sau ế ụ ệ ự ả ờ ả ự ệ đ
– Sự kiện bất kh kháng ho c tr ng i khách quan làm cho ch th có quy nả ặ ở ạ ủ ể ề
khởi ki n, quy n yêu c u không th kh i ki n, yêu c u trong ph m vi th i hi u.ệ ề ầ ể ở ệ ầ ạ ờ ệ
– Ch a có ng i i di n trong tr ng h p ng i có quy n kh i ki n, ng i cóư ườ đạ ệ ườ ợ ườ ề ở ệ ườ
quyền yêu c u là ng i ch a thành niên, m t n ng l c hành vi dân s , có khóầ ườ ư ấ ă ự ự
khăn trong nh n th c, làm ch hành vi ho c b h n ch n ng l c hành vi dânậ ứ ủ ặ ị ạ ế ă ự
sự.
– Ng i ch a thành niên, ng i mườ ư ườ ất nă ự ường lực hành vi dân s , ng i có khó
khăn trong nh n th c, làm ch hành vi, ng i b h n ch n ng l c hành vi dânậ ứ ủ ườ ị ạ ế ă ự
sự ch a có ng i i di n thay th trong các tr ng h p sau:ư ườ đạ ệ ế ườ ợ
+ Ng i i di n ch t (cá nhân), ch m d t t n t i (pháp nhân)ườ đạ ệ ế ấ ứ ồ ạ
+ Ng i i di n vì lý do chính áng mà không th ti p t c làm i di n c.ườ đạ ệ đ ể ế ụ đạ ệ đượ
Câu 102. Th i hi u b t u tính l i trong nh ng tr ng h pờ ệ ắ đầ ạ ữ ườ ợ
nào.
* B t u l i th i hi u kh i ki n v án dân sắ đầ ạ ờ ệ ở ệ ụ ự
– Bên có ngh a v ã th a nh n m t ph n ho c toàn b ngh a v c a mình iĩ ụ đ ừ ậ ộ ầ ặ ộ ĩ ụ ủ đố
với ng i kh i ki n.ườ ở ệ
– Bên có ngh a v th a nh n ho c th c hi n xong m t ph n ngh a v i v iĩ ụ ừ ậ ặ ự ệ ộ ầ ĩ ụ đố ớ
bên kh i ki n.ở ệ
– Các bên ã t hòa gi i v i nhau.đ ự ả ớ
Câu 103. Trình bày v th i hi u tuyên b giao d ch dân s vôề ờ ệ ố ị ự
hi u.ệ
* Th i hi u tuyên b giao d ch dân s vô hi u:ờ ệ ố ị ự ệ
Trong th i h n 10 ngày k t ngày Qu n tài viên, doanh nghi p qu n lý, thanhờ ạ ể ừ ả ệ ả
lý tài s n, ng i tham gia th t c phá s n yêu c u tuyên b giao d ch dân sả ườ ủ ụ ả ầ ố ị ự
vô hi u ho c Tòa án nhân dân phát hi n giao d ch quy nh t i kho n 1 vàệ ặ ệ ị đị ạ ả
kho iản 2 Đ ều 66CLuật phá sảnC2014 thì Tòa án nhân dân ra m t trong cácộ
quyết nh sau:đị
+ Không ch p nh n yêu c u c a Qu n tài viên, doanh nghi p qu n lý, thanh lýấ ậ ầ ủ ả ệ ả
tài s n, ng i tham gia th t c phá s n.ả ườ ủ ụ ả
+ Tuyên b giao d ch vô hi u, h y b các bi n pháp b o m và gi i quy t h uố ị ệ ủ ỏ ệ ả đả ả ế ậ
quả c a giao d ch vô hi u theo quy nh c a pháp lu t.ủ ị ệ đị ủ ậ
| 1/28
| | Tải xuống

Có thể bạn quan tâm:

Preview text:

Câu hỏi và đáp án môn Luật Dân sự 1
Câu 1. Trình bày khái niệm Luật Dân sự?
* Luật Dân sự là một khái niệm được xây ự
d ng trong luật học của các nước
theo trường phái pháp luật lục địa (Continental law), dùng để chỉ tập hợp các
quy tắc pháp lý chi phối các quan h gi ệ
ữa người và người mà không có sự can
thiệp mang tính chất dẫn dắt, mệnh lệnh của các c quan nhà n ơ ước.
* Luật Dân sự là tổng th
ể các quy phạm pháp luật điều chỉnh các quan h ệ tài
sản và quan hệ nhân thân phi tài sản.
Câu 2. Trình bày về đối tượng điều chỉnh của Luật Dân sự?
* Đối tượng điều chỉnh của Luật Dân sự:
– Chủ thể của quan hệ pháp Luật Dân sự.
– Quyền và nghĩa vụ của các chủ th c
ể ủa quan hệ pháp Luật Dân sự.
– Căn cứ xác lập quy n và ngh ề ĩa vụ dân sự.
– Chế tài đảm bảo thực hiện quyền và nghĩa vụ dân sự.
>>> Xem thêm bài viết:Đối tượng điều chỉnh và phương pháp điều chỉnh
của Luật tố tụng dân sự
Câu 3. So sánh phương pháp điều chỉnh Luật Dân sự với các ngành luật công.
– Phương pháp điều chỉnh của Luật Dân sự: là phương pháp thỏa thuận, bình đẳng, thươ ượ ng l ng, tự định đoạt.
– Phương pháp điều chỉnh của các ngành luật công: phương pháp m nh ệ lệnh, có tính bắt buộc.
Câu 4. Vị trí của Luật Dân sự trong hệ thống pháp luật Việt Nam?
* Theo chức năng: Luật Dân sự là luật gốc của luật tư.
– Được gọi là luật chung, Luật Dân sự thiết lập các nguyên tắc cơ bản chi phối toàn bộ h th ệ
ống luật tư.Các nguyên tắc ấy phải được tôn trọng trong quá trình
xây dựng các luật chuyên ngành, nhằm đảm bảo tính thống nhất v ề quan điểm lập pháp của h th ệ ống pháp luật.
Điều 4 Bộ Luật Dân sự (BLDS) 2015 quy định: “1. Bộ luật này là luật chung đều chỉnh các quan h
ệ dân sự; 2.Luật khác liên quan điều chỉnh quan h ệ dân sự
trong các lĩnh vực cụ thể không được trái với nguyên tắc cơ bản của pháp Luật
Dân sự quy định tại Đi u
ề 3 của Bộ luật này; 3.Trường hợp luật khác có liên
quan không quy định hoặc có quy định nhưng vi phạm khoản 2 Điều này thì
quy định của Bộ luật này được áp dụng”.
* Theo tôn ti trật tự quy phạm:
– Về nguyên tắc, Luật Dân sự được x p ngang hàng v ế i các lu ớ ật khác, kể cả các
luật điều chỉnh các quan h trong l ệ
ĩnh vực chuyên biệt, và có vị trí cao hơn các
văn bản dưới luật.Điều ó
đ có nghĩa là trong trường hợp cần giải quyết các xung đột giữa quy phạm ủ
c a BLDS với các quy phạm pháp luật khác, thì phải áp
dụng các quy tắc xử lý mang tính nguyên tắc: luật ra i
đờ sau thủ tiêu luật ra đời trước, ngoại lệ ủ
ph định nguyên tắc, luật riêng thay luật chung để chi phối
lĩnh vực chuyên biệt thuộc phạm vi điều chỉnh…
Câu 5. Trình bày về cấu trúc, bố cục BLDS 2015?
* Cấu trúc, bố cục BLDS 2015: BLDS 2015 gồm sáu phần v i 689 ớ điều chia làm 27 chương:
– Phần thứ nhất:Quy định chung (10 chương).
– Phần thứ hai: Quyền s h
ở ữu và quyền khác đối với tài sản (4 chương).
– Phần thứ ba: Nghĩa vụ và hợp đồng (6 chương).
– Phần thứ tư: Thừa kế (4 chương).
– Phần thứ năm: Pháp luật áp dụng đối với quan h dân s ệ
ự có yếu tố nước ngoài (3 chương).
– Phần thứ sáu: Điều khoản thi hành.
Câu 6. Lịch sử hình thành và phát triển BLDS Việt Nam?
Trong giai đoạn nhà nước phong kiến, Luật Dân sự Việt Nam không được tách
ra thành một bộ luật riêng mà được tìm thấy trong các điều khoản của các bộ luật phong ki n ế nhưCLê tri u
ề hình luậtC(Luật Hồng Đức),CNguyễn triều hình
luậtC(Hoàng Việt luật lệ). Đến khi người Pháp chi m ế óng đ Việt Nam thì các bộ
Luật Dân sự được áp dụng riêng rẽ ở ba kỳ lần lượt xuất hi n. ệ Ví dụ ở Nam Kỳ
thì bộ Luật Dân sự Nam K
ỳ giản yếu ra đời nămC1883, bộ dân luật Bắc Kỳ ra đời
nămC1931Cvà tại Trung Kỳ là bộ dân luật Trung K ỳ (Hoàng Việt Trung K ỳ hộ luật) ra i
đờ nămC1936.[1]CSau ngàyC2 tháng 9Cnăm[1]1945, do hoàn cảnh chiến
tranh với người Pháp nên chính phủ của chủ tịchCHồ Chí MinhCvẫn áp dụng các
bộ Luật Dân sự này. Ngày 22 tháng 5 năm 1950, chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc
lệnh số 97/SL để “sửa đổi một số quy lệ và ế
ch định trong dân luật” ằ nh m sửa
đổi một số điều trong các bộ dân luật ũ c này. Tại miền ắ b c Việt Nam, ngày 10
tháng 7 nămC1959 tòa án tối cao ra chỉ thị số 772/TATC để “đình chỉ việc áp
dụng luật pháp cũ của phong ki n
ế đế quốc”.[1]CTừ thời điểm đó trở đi, tại miền
bắc Việt Nam thiếu hẳn bộ Luật Dân sự thực thụ. Một số mảng của Luật Dân sự
được tách ra thành các bộ luật khác nhưCLuật hôn nhân và gia đìnhChay các
văn bản pháp quy dưới luật như thông tư, chỉ thị, nghị định, pháp lệnh. Tuy
nhiên, nhiều lĩnh vực dân sự nhưCthừa kế,Cquyền sở hữu trí tuệCv.v. không được
điều chỉnh trực tiếp. Các quy định về nghĩa vụ dân sự được quy định ủ ch yếu là
các vấn đề về nhà ở, vàng bạc, kim khí quý và đá quý v.v. và nói chung mang
nặng tính chất hành chính. Có thể li t
ệ kê một số văn bản pháp luật trong lĩnh
vực dân sự như:CLuật hôn nhân gia đìnhC(1986),CLuật Quốc tị C(1988), ch Pháp lệnh chuy n ể giao công ngh
ệ nước ngoài vào Việt Nam (1988), Pháp lệnh về sở hữu công nghi p ệ (1989), Pháp lệnh H p ợ đồng kinh t ế (1989), Pháp lệnh về
thừa kế (1990), Pháp lệnh về Hợp đồng dân sự (1991), Pháp lệnh về nhà ở
(1991) v.v. Tuy các pháp lệnh có nhiều nhưng đôi khi chồng chéo và mâu thuẫn v i nhau nên ớ ã gây ra nhi đ ều khó khăn cho vi c áp d ệ ụng pháp luật.
Năm 1995, quốc hội nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam thông qua Bộ
Luật Dân sự (có hiệu lực từ ngàyC1 tháng 7CnămC1996).
Sau 10 năm thi hành, Bộ Luật Dân sự ã
đ có nhiều hạn chế, bất cập như: một số
quy định không phù hợp với sự chuyển đổi nhanh của nền kinh t ế thị trường,
không rõ ràng hay không đầy đủ hoặc còn mang tính hành chính. Nhiều bộ luật mới ra i có đờ
các nội dung liên quan đến BộCLuật Dân sự Việt Nam 1995Cnhưng
bộ luật này lại không đi u
ề chỉnh, sửa đổi dẫn n
đế mâu thuẫn giữa chúng cũng
như chưa có sự tương thích với các Điều ước quốc tế và thông l ệ quốc t . ế
NgàyC14 tháng 6Cnăm 2005,CQuốc hội Vi t
ệ NamCđã thông qua Bộ Luật Dân sự
sửa đổi. BộCLuật Dân sự Việt Nam 2005Ccó hiệu lực k ể từ ngàyC1 tháng 1CnămC2006.
Tháng 11 năm 2015,CQuốc hội Việt NamCđã thông qua Bộ Luật Dân sự sửa đổi
lần 2. BộCLuật Dân sự Việt Nam 2015Ccó hiệu lực kể từ ngàyC1 tháng 1CnămC2017.
[1]Lê Tiến Dũng. “Án lệ trong pháp luật Việt Nam”
Câu 7. Mối quan hệ giữa Luật Dân sự và các luật chuyên
ngành như Luật thương mại, Luật Hôn nhân và gia đình, Luật Lao động?
Câu 8. Khái niệm nguồn của Luật Dân sự?
* Nguồn của Luật Dân sự là nơi mà các quy phạm pháp luật được tìm thấy.Ta phân bi t hai lo ệ ại nguồn:
+ Nguồn trực tiếp: là nơi xuất xứ của quy phạm, n i ơ mà các quy phạm pháp
luật được tạo ra ở dạng sơ cấp.
+ Nguồn diễn dịch và giải thích: là n i
ơ mà các quy phạm pháp luật được phát hiện từ các k t qu ế ả phân tích luật vi t. ế
Câu 9. Các loại nguồn của Luật Dân sự dưới góc độ so sánh BLDS 2005 và BLDS 2015?
* Các loại nguồn được sử dụng trong cả hai Bộ luật: + Thỏa thuận
+ Văn bản quy phạm pháp luật + Tập quán
+ Áp dụng tương tự pháp luật
* Loại nguồn chỉ sử dụng trong BLDS 2015: + Án lệ. + Lẽ công bằng.
Câu 10. Khái niệm án lệ?
* Án lệ là quyết định, lập luận, nguyên tắc hoặc sự giải thích pháp luật do tòa án đưa ra khi giải quy t ế một vụ vi c
ệ cụ thể được nhà nước thừa nhận làm mẫu hoặc làm c ơ sở để tòa án dựa vào ó đ đưa ra quy t
ế định hoặc lập luận để giải
quyết vụ việc khác xảy ra về sau có nội dung hoặc tình tiết tương tự.
>>> Xem thêm các bài viết về án lệ:CTại đây
Câu 11. Khái niệm tập quán.
* Tập quán là quy tắc xử sự có nội dung rõ ràng để xác định quy n, ề nghĩa vụ
của cá nhân, pháp nhân trong quan h
ệ dân sự cụ thể, được hình thành và lặp
đi lặp lại nhiều lần trong một thời gian dài, được thừa ậ
nh n và áp dụng rộng rãi
trong một vùng, một miền, dân tộc, cộng đồng dân cư hay một lĩnh vực dân sự.
Câu 12. Thứ tự áp dụng nguồn của Luật Dân sự.
* Thỏa thuận được áp dụng trước tiên, nếu các bên không có thỏa thuận thì áp
dụng các quy định của pháp luật. Pháp luật không có quy định thì áp dụng tập
quán. Các bên không có thỏa thuận, pháp luật không có quy định và không có
tập quán được áp dụng thì áp dụng quy định của pháp luật điều chỉnh quan hệ
dân sự (áp dụng tương tự pháp luật).
* Nếu không thể áp dụng tương tự pháp luật thì áp dụng các nguyên tắc cơ bản
của pháp Luật Dân sự, án lệ, lẽ công bằng (khoản 2 Điều 6 BLDS 2015).
Câu 13. Trình bày về áp dụng tương tự pháp luật.
* Áp dụng tương tự pháp luật là trường hợp cần phải giải quyết một vụ việc
thực tế, cụ thể nào đó “mà các bên không có thỏa thuận, pháp luật không có
quy định và không có tập quán được áp dụng thì áp dụng quy định của pháp
luật điều chỉnh quan hệ dân sự ó”. đ
(Khoản 1 Điều 6 BLDS 2015). Đồng th i, ờ ở
những mức độ nhất định, cần dựa vào các chuẩn mực và quan ni m ệ đạo đức xã
hội, lẽ phải, sự công bằng, tính h p
ợ lí…để giải quyết, đưa ra các áp dụng pháp
luật cần thiết, hợp lí.
Câu 14. Nêu các nguyên tắc của Luật Dân sự. * Các nguyên tắc c b
ơ ản của pháp Luật Dân sự:
– Mọi cá nhân, pháp nhân đều bình đẳng, không được lấy bất kỳ lý do nào để
phân biệt đối xử, được pháp luật bảo hộ như nhau v
ề các quyền nhân thân và
quyền tài sản (nguyên tắc bình đẳng trước pháp luật).
– Cá nhân, pháp nhân xác lập, thực hiện, chấm dứt quy n, ngh ề ĩa vụ dân sự của mình trên c ơ s
ở tự do, tự nguyện cam kết, thỏa thuận.Mọi cam kết, thỏa thuận không vi phạm đi u
ề cấm của luật, không trái đạo đức xã hội có hiệu lực thực hiện đối v i
ớ các bên và phải được chủ thể khác tôn trọng (nguyên tắc tự do, tự nguyện).
– Cá nhân, pháp nhân phải xác lập, thực hiện, chấm dứt quy n, ề nghĩa vụ dân
sự của mình một cách thiện chí, trung thực (nguyên tắc thiện chí, trung thực).
– Việc xác lập, thực hiện, chấm dứt quy n,
ề nghĩa vụ dân sự không được xâm phạm đến l i
ợ ích quốc gia, dân tộc, l i
ợ ích cộng đồng, quyền và l i ợ ích hợp
pháp của người khác (nguyên tắc cấm lạm dụng quyền).
– Cá nhân, pháp nhân phải tự chịu trách nhiệm về việc không thực hiện hoặc
thực hiện không đúng nghĩa vụ dân sự (nguyên tắc tự chịu trách nhiệm). (Điều 3 BLDS 2015)
Câu 15. Trình bày ý nghĩa và chức năng của nguyên tắc thiện chí, trung thực.
* Ý nghĩa: đảm bảo các giao dịch dân sự được thực hiện một cách trung thực, không vì l i
ợ ích cá nhân mà làm ảnh hưởng đến l i ợ ích của người khác.
Câu 16. Khái niệm quy n dân s ề ự.
* Quyền dân sự là khả năng được phép xử sự theo một cách nhất định của chủ
thể trong quan hệ dân sự để thực hiện, bảo vệ lợi ích của mình.
Câu 17. Phân loại quyền dân sự.
* Quyền dân sự gồm 2 loại: quy n ề tài sản và quy n
ề không có tính tài sản (quyền thân nhân).
+ Quyền tài sản: Gọi là quy n
ề có tính chất tài sản những quy n ề định giá được
bằng tiền, là quan hệ giữa các chủ thể mà có đối tượng là một vật có giá trị tài sản.
+ Quyền nhân thân: Là quy n ề gắn v i
ớ mỗi cá nhân, không thể chuyển giao
cho người khác, trừ trường hợp luật khác có liên quan có quy định khác.
Câu 18. Phân tích giới hạn của quyền dân sự.
* Cá nhân, pháp nhân không được lạm dụng quyền dân sự của mình gây thiệt hại cho người khác,
để vi phạm nghĩa vụ của mình hoặc thực hiện mục đích khác trái pháp luật.
Câu 19. Trình bày mối quan hệ giữa nguyên tắc thiện trí,
trung thực và nguyên tắc cấm lạm dụng quyền.
Câu 20. Các phương thức bảo vệ quyền dân sự.
* Các phương thức bảo vệ quy n: ề – Tự bảo vệ quy n:
ề Việc tự bảo vệ quy n ề dân sự phải phù h p ợ với tính chất, mức độ xâm phạm n quy đế ền ó và đ
không được trái các nguyên tắc cơ bản của pháp Luật Dân sự.
– Yêu cầu các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền:
– Công nhận, tôn trọng, bảo vệ và bảo đảm quy n dân s ề ự của mình;
– Buộc chấm dứt hành vi xâm phạm;
– Buộc xin lỗi, cải chính công khai;
– Buộc thực hiện nghĩa vụ;
– Buộc bồi thường thiệt hại;
– Hủy quyết định cá biệt trái pháp luật của cơ quan, tổ chức, ườ ng i có thẩm quyền;
– Yêu cầu khác theo quy định của luật.
Câu 21. Khái niệm và đặc điểm của quyền tài sản.
* Khái niệm: Quyền tài sản là quy n
ề trị giá được bằng tiền, bao gồm quyền tài sản đối v i ớ đối tượng quyền s
ở hữa trí tuệ, quyền sử dụng đất và các quyền tài sản khác. * Đặc đi m: ể
– Quyền tài sản do Luật Dân sự đi u ch ề ỉnh rất a d đ ạng và phức tạp;
– Quyền tài sản do Luật Dân sự điều chỉnh luôn mang tính ý chí, phản ánh ý
thức của các chủ thể tham gia; luôn thể hi n ệ động c , ơ mục ích đ của chủ thể tham gia;
– Là quyền có tính chất hàng hóa;
– Thể hiện rõ bản chất đền bù tương đương trong trao đổi.
Câu 22. Khái niệm và đặc điểm của quyền nhân thân.
* Khái niệm: Quyền nhân thân là quyền dân sự gắn liền v i ớ mỗi cá nhân,
không thể chuyển giao cho người khác, trừ trường h p
ợ luật khác có liên quan quy định khác. * Đặc đi m: ể – Gắn liền v i
ớ mỗi cá nhân, không có nội dung kinh t
ế không gắn với quyền lợi tài sản của chủ thể; – Không th
ể chuyển giao cho người khác dưới bất kỳ hình thức nào, không thể là đối tượng của h p
ợ đồng trao đổi, mua bán…
Câu 23. So sánh quyền nhân thân và quyền tài sản. * Khái niệm:
– Quyền nhân thân: là quyền gắn li n ề v i
ớ mỗi cá nhân, không thể chuyển giao cho người khác.
– Quyền tài sản: là quy n
ề được định giá bằng tiền, bao gồm quyền tài sản đối
với đối tượng quyền sở hữu trí tuệ, quyền sử dụng đất và các quyền khác.
Câu 24. Phân loại quyền tài sản.
* Quyền tài sản bao gồm: quyền sở hữu và các quyền tài sản khác.
– Quyền sở hữu bao gồm quy n chi ề
ếm hữu, quyền sử dụng, và quyền định đoạt
tài sản của chủ sở hữu theo quy định của luật. (Điều 158 BLDS 2015)
– Quyền khác đối với tài sản là quyền chủ thể trực tiếp nắm giữ, chi phối tài sản
thuộc quyền sở hữu của chủ thể khác.Quy n
ề khác đối với tài sản bao gồm: quyền đối v i b ớ
ất động sản liền kề;quyền hưởng dụng;quyền bề mặt.
Câu 25. Phân loại quyền nhân thân.
* Phân loại quyền nhân thân:
– Dựa vào căn cứ xác lập quyền nhân thân:
– Quyền nhân thân gắn với tài sản
– Quyền nhân thân không gắn v i tài s ớ ản
– Dựa vào chủ th có quy ể ền nhân thân:
– Quyền nhân thân của cá nhân
– Quyền nhân thân của chủ thể khác
– Dựa vào đối tượng của quyền nhân thân: – Quyền cá bi t hóa ch ệ ủ thể.
– Quyền liên quan đến thân th c ể ủa cá nhân.
– Quyền liên quan đến giá trị tinh thần của chủ thể.
– Quyền liên quan đến quan hệ hôn nhân và gia đình. – Quyền đối v i các ớ
đối tượng của quyền sở hữa trí tuệ.
Câu 26. Nêu khái niệm chủ thể pháp Luật Dân sự. * Chủ th
ể pháp Luật Dân sự bao gồm các cá nhân, tổ chức có khả năng có
quyền và nghĩa vụ pháp lý theo quy định của pháp Luật Dân sự.
Câu 27. Nêu các đặc tính nhận dạng cá nhân.
* Các đặc tính nhận dạng cá nhân: – Họ tên; – Hộ tịch; – Nơi cư trú.
Câu 28. Khái niệm và đặc điểm pháp lý của năng lực pháp Luật Dân sự cá nhân.
* Khái niệm: Năng lực pháp luật cá nhân là khả năng của cá nhân có quyền
dân sự và nghĩa vụ dân sự. (Khoản 1 Đi u 16 BLDS 2015) ề * Đặc đi m pháp lý: ể
– Có từ khi sinh ra và chấm dứt khi người đó chết đi.
– Không bị hạn chế, trừ trường hợp luật định.
Câu 29. Ý nghĩa của chế định năng lực pháp Luật Dân sự.
Câu 30. Thời điểm phát sinh năng lực pháp Luật Dân sự là thời
điểm cá nhân được sinh ra, vậy cụ thể đó là thời điểm nào? * Có 3 quan điểm v th ề
ời điểm phát sinh năng lực pháp Luật Dân sự.
– Quan điểm thứ nhất: Th i
ờ điểm phát sinh năng lực pháp Luật Dân sự là th i ờ
điểm cá nhân được sinh ra, cụ thể là khi cá nhân đã có một phần ơ c thể ằ n m ngoài c th ơ ể của người mẹ.
– Quan điểm thứ hai: Thời điểm phát sinh năng lực dân sự là thời điểm cá nhân
được sinh ra, cụ thể là khi cá nhân hoàn toàn nằm ngoài cơ thể của người mẹ.
– Quan điểm thứ ba: Thời điểm phát sinh năng lực dân sự là th i ờ đi m ể cá nhân
được sinh ra, cụ thể là khi cá nhân cất tiếng khóc đầu tiên.
* Pháp Luật Dân sự Việt Nam lấy quan điểm thứ ba là căn cứ xác định th i ờ đi m ể
cá nhân phát sinh năng lực dân sự.
Câu 31. Thai nhi có năng lực pháp Luật Dân sự không? Vì sao?
* Thai nhi không có năng lực pháp Luật Dân sự.
– Vì: năng lực pháp Luật Dân sự chính thức phát sinh khi cá nhân được sinh ra, tức là thời đi m
ể cá nhân hoàn toàn nằm ngoài cơ th
ể người mẹ và cất tiếng
khóc đầu tiên.Ở đây thai nhi vẫn nằm trong c ơ thể người m , ẹ không đáp ứng được điề ệ
u ki n cần để phát sinh năng lực pháp Luật Dân sự.
* Tuy nhiên, trong một số trường h p
ợ thai nhi được pháp luật trao cho một số quyền có liên quan n đế vấn
đề thừa kế “đã hình thành thai trước khi người thừa kế di sản ch t” ( ế Điều 613 DLDS 2015).
Câu 32. Khái niệm và đặc điểm pháp lý của năng lực hành vi dân sự của cá nhân.
* Năng lực hành vi dân sự của cá nhân là khả năng của cá nhân bằng hành vi
của mình xác lập, thực hi n quy ệ ền, nghĩa vụ dân sự. * Đặc đi m pháp lý: ể
– Người từ đủ 18 tuổi có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, trừ trường hợp luật định.
Câu 33. Ý nghĩa của chế định năng lực hành vi dân sự.
* Ý nghĩa: nhằm bảo vệ chủ thể trong các giao dịch dân sự; đặc biệt trong các
trường hợp chủ thể là người năng lực hành vi dân sự chưa đầy đủ; người khó
khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi; người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự.
Câu 34. Phân tích mối quan hệ giữa năng lực ý chí và năng lực hành vi dân sự.
Câu 35. Trình bày về các mức năng lực hành vi dân sự của
người chưa thành niên và đưa ra nhận xét quy định của BLDS 2015.
* Các mức năng lực hành vi dân sự của người chưa thành niên (người chưa đủ 18 tuổi):
– Người chưa đủ 6 tuổi thì giao dịch dân sự do người đại diện theo pháp luật của người ó xác l đ ập, thực hi n. ệ
– Người từ đủ 6 tuổi đến chưa đủ 15 tuổi khi xác lập, thực hiện giao dịch dân sự
phái được người đại di n
ệ theo pháp luật đồng ý, trừ giao dịch dân sự phục vụ
nhu cầu sinh hoạt hằng ngày phù h p v ợ i l ớ ứa tuổi.
– Người từ đủ 15 tuổi n
đế chưa đủ 18 tuổi tự mình xác lập, thực hiện giao dịch
dân sự, trừ giao dịch dân sự liên quan đến bất động sản, động sản phải đăng ký
và giao dịch dân sự khác theo quy định của luật phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý.
Câu 36. Nhận xét Điều 23 BLDS 2015 trong mối tương quan với
ý nghĩa chế định hành vi dân sự.
* Năng lực hành vi dân sự của cá nhân là khả năng cá nhân bằng hành vi của
mình xác lập, thực hiện quyền, nghĩa vụ của mình. Theo quy định tại điều 23
BLDS 2015, chủ thể được nhắc đến ở ây đ
là người “có khó khăn trong nhận
thức, làm chủ hành vi”, tức là người ó
đ không thể tự mình xác lập, thực hiện
quyền, nghĩa vụ dân sự.
Câu 37. Bình luận về Điều 24 BLDS 2015 trong mối tương quan
với nguyên tắc tôn trọng tính tự định đoạt của cá nhân.
* Ở một số nước trên thế gi i, ớ phạm vi chủ th
ể bị hạn chế về năng lực hành vi
dân sự đã loại bỏ những người nghiện ma túy, nghiện chất kích thích được pháp luật bảo vệ.B i
ở họ cho rằng những hành vi của những người nghiện rượu,
nghiện ma túy khiến phá tán tài sản không liên quan n n đế ăng lực hành vi dân
sự, trừ lúc họ sử dụng chất kích thích.Và họ cũng đặt ra câu hỏi là liệu hạn chế
năng lực hành vi của những người nghiện ma túy, người nghiện chất kích thích
có vi phạm nguyên tắc tự định đoạt hay không?
* Theo như cách lý giải trên thì tài sản của người nghi n ệ ma túy, nghiện chất
kích thích là tài sản thuộc quyền sở hữu của họ thì họ có quy n ề định đoạt,
không nhất thiết cần phải được sự đồng ý của người đại diện hoặc người giám
hộ, không nhất thiết phải là chủ th
ể được pháp luật bảo v . ệ
Câu 38. Bình luận về chế định năng lực hành vi dân sự trong
BLDS 2015 dưới góc độ cân bằng lợi ích của chủ thể và đảm bảo an toàn trong giao dịch.
* BLDS 2015 chưa có quy định cụ thể giao dịch như th
ế nào được gọi là “giao dịch phù h p
ợ nhu cầu sinh hoạt”.Bởi vậy, trong nhiều trường hợp không xác
định được đâu là giao dịch mà người chưa có năng lực hành vi dân sự đầy
đủ;người khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi;người bị hạn chế hành vi
dân sự được phép thực hiện không thông qua đại diện hoặc người giám hộ.
* Trong trường hợp người bị hạn ch n
ế ăng lực hành vi dùng thủ đoạn nhằm làm
cho giao dịch dân sự vô hi u ệ
để hưởng lợi cho bản thân thì Tòa án có thể ra
quyết định tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu hay không? Và làm thế nào để
bảo vệ người thứ ba ngay tình trong các giao dịch dân sự này?
Câu 39. Khái niệm nơi cư trú của cá nhân. * N i
ơ cư trú là nơi người đó thường xuyên sinh sống (khoản 1 Điều 40 BLDS
2015), hoặc là nơi người đó đang sinh sống (khoản 2 Điều 40 BLDS 2015).
Câu 40. Chỉ ra những điểm không tương thích giữa Luật cư trú
và BLDS liên quan đến việc xác định nơi cư trú của cá nhân.
* Những điểm không tương đồng giữaCLuật cư trúCvà BLDS liên quan đến việc
xác định nơi cư trú của cá nhân:
– Theo Luật cư trú thì nơi cư trú của công dân là nơi người đó đã đăng ký
thường trú hoặc tạm trú. – Theo BLDS 2015 thì n i
ơ cứ trú của công dân là nơi người đó thường xuyên
sinh sống (khoản 1 Điều 40).
– Trong nhiều trường h p ợ n i công dâ ơ
n đăng ký thường trú, tạm trú không phải là nơi người ó
đ đang sinh sống, từ đó dẫn đến việc khó khăn trong việc xác định nơi cư trú của cá nhân.
Câu 41. Khái niệm và phân loại giám hộ. * Giám hộ: là vi c
ệ cá nhân, pháp nhân được luật quy định, được Ủy ban nhân
dân xã cử, được Tòa án chỉ định hoặc quy định tạo khoản 2 Điều 48 của Bô luật
này để thực hiện chăm sóc, bảo vệ quyền, l i
ợ ích hợp pháp của người chưa
thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi. * Phân loại:
– Giám hộ cho người chưa thành niên;
– Giám hộ cho người mất năng lực hành vi dân sự;
– Giám hộ cho người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi.
Câu 42. Khái niệm người được giám hộ và người giám hộ.
* Người được giám hộ:
– Người được giám hộ bao gồm:
– Người chưa thành niên không còn cha, me hoặc không xác định được cha, mẹ.
– Người chưa thành niên có cha, mẹ nhưng cha, mẹ u
đề mất năng lực hành vi
dân sự; cha, mẹ đều có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi; cha, mẹ đều bị ạ h n ế
ch năng lực hành vi dân sự; cha, mẹ dều bị Tòa án tuyên bố hạn
chế quyền đối với con; cha, mẹ đều không có điều ki n
ệ chăm sóc, giáo dục con
và có yêu cầu người giám hộ.
– Người mất năng lực hành vi dân sự;
– Người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi. * Người giám hộ:
– Giám hộ là việc cá nhân, pháp nhân được luật quy định, được Ủy ban nhân
dân cấp xã cử, được Tòa án chỉ định hoặc được quy định tại khoản 2 Điều 48 BLDS 2015 để thực hiện vi c
ệ chăm sóc, bảo vệ quyền, lợi ích h p ợ pháp của
người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn
trong nhận thức, làm chủ hành vi.
Câu 43. Điều kiện để chủ thể pháp Luật Dân sự làm người giám hộ.
* Điều kiện của chủ th làm ng ể ười giám hộ:
+ Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ;
+ Có tư cách đạo đức tốt và các điều kiện cần thiết để thực hi n ệ quyền, nghĩa
vụ của người giám hộ;
+ Không phải người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc người bị kết án
nhưng chưa được xóa án tích v
ề một trong các tội cố ý xâm phạm tính mạng,
sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, tài sản của người khác.
+ Không phải là người bị Tòa án tuyên bố hạn chế quy n ề đối v i ớ con chưa thành niên.
Câu 44. Quyền và nghĩa vụ của người giám hộ.
* Quyền của người giám hộ:
– Người giám hộ của người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân
sự có những quyền sau đây:
– Sử dụng tài sản của người được giám hộ để chăm sóc, ỉ ch dùng cho những
nhu cầu thiết yếu của người được giám hộ.
– Được thanh toán các chi phí hợp lý cho vi c
ệ quản lí tài sản của người được giám hộ.
– Đại diện cho người được giám hộ trong việc xác lập, thực hiện gian dịch dân
sự và thực hiện các quyền khác theo quy định của pháp luật nhằm bảo vệ
quyền, lợi ích h p pháp c ợ
ủa người được giám hộ.
* Nghĩa vụ của người giám hộ được chia làm ba trường h p ợ theo đối tượng giám hộ.
– Nghĩa vụ của người giám hộ đối với người được giám hộ chưa đủ 15 tuổi:
– Chăm sóc, giáo dục người được giám hộ;
– Đại diện cho người được giám hộ trong các giao dịch dân sự, trừ trường hợp
pháp luật quy định người chưa đủ 15 tuổi có thể tự mình xác lập, thực hiện giao dịch dân sự.
– Quản lý tài sản của người được giám hộ; – Bảo vệ quy n, l ề ợi ích h p pháp c ợ
ủa người được giám hộ.
– Nghĩa vụ của người giám hộ đối với người được giám hộ từ đủ 15 tuổi n d đế ưới 18 tuổi:
– Đại diện cho người được giám hộ trong các giao dịch dân sự, trừ trường hp
pháp luật quy định người từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi có th t ể ự mình thự hiện,
xác lập giao dịch dân sự.
– Quản lí tài sản của người được giám hộ, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác; – Bảo vệ quy n, l ề ợi ích h p pháp c ợ
ủa người được giám hộ.
– Nghĩa vụ của người giám hộ đối với người được giám hộ mất năng lục hành vi
dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi:
– Người giám hộ của người mất năng lực hành vi dân sự có các nghĩa vụ sau:
+ Chăm sóc, bảo đảm việc đi u tr ề
ị bệnh cho người được giám hộ;
+ Đại diện cho người được giám hộ tham gia các giao dịch dân sự;
+ Quản lí tài sản của người được giám hộ
+ Bảo vệ quyền, l i ích h ợ
ợp pháp của người được giám hộ.
– Người giám hộ cho người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi của
mình có nghĩa vụ theo quyết định của Tòa án trong số các nghĩa vụ quy định
tại khoản 1 Điều 57 BLDS 2015.
Câu 45. Quản lí tài sản của người được giám hộ.
* Quản lí tài sản đối với người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự:
– Quản lí như tài sản của chính mình, được thực hi n
ệ giao dịch dân sự có liên
quan đến tài sản của người được giám hộ vì lợi ích của người giám hộ.
– Việc bán, trao đổi, cho thuê, cho mượn, cầm cố, thế chấp, đặt cọc, giao dịch
dân sự khác đối v i tài s ớ ản lớn phải có sự đồng ý củ ườ a ng i giám sát giám hộ.
– Không được tặng cho người khác.
– Giao dịch dân sự giữa người giám hộ và người được giám hộ có liên quan đến
tài sản của người được giám hộ đều vô hiệu, trừ trường h p lu ợ ật định.
* Quản lí tài sản đối v i
ớ người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi
theo quuyết định của Tòa án.
Câu 46. Điều chỉnh vấn đề vì lợi ích của người được giám hộ và
giải pháp tránh xung đột lợi ích giữa người giám hộ và người được giám hộ.
Câu 47. Chấm dứt giám hộ và hậu quả pháp lý. * Chấm dứt giám hộ:
– Người được giám hộ đã có năng lực hành vi dân sự đầy đủ;
– Người được giám hộ chết;
– Cha, me của người được giám hộ là người chưa thành niên đã có đủ điều kiện
để thực hiện quyền, nghĩ ụ a v của mình;
– Người được giám hộ được nhận làm con nuôi. * Hậu quả pháp lý:
– Người được giám hộ đã có năng lực hành vi dân sự đầy đủ: trong vòng 15
ngày, kể từ ngày chấm dứt việc giám hộ, người giám hộ thanh toán tài sản v i ớ
người được giám hộ, chuy n
ể giao quyền, nghĩa vụ phát sinh từ giao dịch dân
sự vì lợi ích của người được giám hộ cho người được giám hộ.
– Người được giám hộ ch t: ế trong th i ờ hạn 03 tháng k
ể từ ngày chấm dứt vi c ệ
giám hộ, người giám hộ thanh toán tài sản với người thừa kế hoặc giao cho
người quản lí tài sản của người được giám hộ, chuyển giao quyền, nghĩa vụ
phát sinh từ giao dịch dân sự vì lợi ích của người được giám hộ cho người thừa
kế của người được giám hộ;nếu trong thời hạn đó mà chưa xác định được người
thừa kế của người được giám hộ thì người giám hộ tiếp tục quản lí tài sản cho
đến khi tài sản được giải quyết theo quy định của pháp luậ ề t v thừa kế và thông
báo cho Ủy ban nhân dan cấp xx nơi cư trú của người được giám hộ.
– Người giám hộ có cha, mẹ đủ điều kiện để thực hi n
ệ quyền, nghĩa vụ của con
hoặc người được giám hộ được nhận làm con nuôi:trong th i h ờ ạn 15 ngày, kể từ
ngày chấm dứt việc giám hộ, người giám hộ thanh toán tài sản và chuyển giao
quyền, nghĩa vụ phát sinh từ giao dịch dân sự vì lợi ích của người được giám hộ cho cha, m c
ẹ ủa người được giám hộ.
Câu 48. Nhận xét về hậu quả pháp lý của chấm dứt giám hộ
theo quy định của BLDS 2015 về hiệu lực giao dịch dân sự với người thứ ba.
* Theo quy định của BLDS 2015 thì người giám hộ có nghĩa vụ đại diện cho
người được giám hộ trong các giao dịch dân sự, nhưng vi c phát ệ sinh, thay đổi hoặc chấm dứt quyền u đề thuộc v
ề người đại diện.Vì vậy, khi chấm dứt việc
giám hộ thì các giao dịch dân sự trước đó do người giám hộ thực hi n ệ để bảo vệ các quy n, ề l i
ợ ích hợp pháp của người được đại diện đối với bên thức ba vẫn có hiệu lực.
Câu 49. So sánh giám hộ và đại diện theo pháp luật.
– Giám hộ là một trường hợp của chế định đại diện. – Giống nhau: + Đại di n
ệ cho cá nhân tham gia các giao dịch dân sự khi cá nhân không thể
hoặc không được phép tự mình xác lập các giao dịch dân sự. – Khác nhau: + Giám hộ:
+ Chỉ áp dụng cho cá nhân
+ Có cơ chế giám sát chặt chẽ + Đại diện:
+ Áp dụng cho cả cá nhân và pháp nhân +Không bị giám sát
Câu 50. Điều kiện để tuyên bố một người vắng mặt tại nơi cư trú.
* Điều kiện để tuyên bố một người vắng mặt tại nơi cư trú: Khi một người biệt
tích sáu tháng liền tr lên thì nh ở
ững người có quyền, lợi ích liên quan có quy n ề
yêu cầu Tòa án thông báo tìm kiếm người vắng mặt tại n i ơ cư trú theo quy
định của pháp luật tố tụ ự ng dân s .
– Điều kiện cần: người được xác định là vắng mặt phải ngưng xuất hiện ở nơi cư
trú liên tục trong thời gian ít nhất 6 tháng.
– Điều kiện đủ: phải có người nộp đơn yêu cầu Tòa án, sau ó đ Tòa án phải ra thông báo tìm ki m. ế
Câu 51. Hậu quả pháp lý trong trường hợp một người bị tuyên
bố vắng mặt tại nơi cư trú. * Hậu quả pháp lý:
– Người bị tuyên bố vắng mặt tại nơi cư trú không th
ể trực tiếp đảm nhận tư cách chủ th trong giao d ể ịch dân sự.
– Các quan hệ nhân thân gắn liền v i
ớ người bị tuyên bố vắng mặt không thể được thiết lập. – Vẫn là chủ s
ở hữa những tài sản thuộc v
ề mình và vẫn là người chịu trách nhiêm thực hi n nh ệ
ững nghĩa vụ do mình xác lập.
– Tài sản của người bị tuyên bố vắng mặt tại nơi cư trú được quản lý theo quy
định tại Điều 65 BLDS 2015.
Câu 52. Điều kiện để một người bị tuyên bố mất tích. * Điều kiện
để một người bị tuyên bố mất tích: khi một người vắng mặt 02 năm liền tr lên, ở mặc dù ã
đ áp dụng đầy đủ các biện pháp thông báo, tìm ki m theo ế
quy định của pháp luật tố tụng dân sự nhưng vẫn không có tin tức xác thực về
việc người đó còn sống hay đã chết thì theo yêu cầu của người có quyền, lợi ích
có liên quan, Tòa án có th tuyên b ể ố người đó mất tích. – Điều kiện cần:
– Đã có thông báo tìm kiếm trước đó – Th i gian bi ờ t tích ph ệ
ải kéo dài liên tục ít nhất 02 năm. – Điều kiện đủ:
– Có người yêu cầu Tòa án ra quy t ế định mất tích.
Câu 53. Điều kiện để một người bi tuyên bố chết.
* Điều kiện:Người có quyền, lợi ích liên quan có thể yêu cầu Tòa án ra quyết định mộ ườ t ng i đ ế
ã ch t trong các trường hợp sau: – Sau 03 năm, k ể từ ngày quy t
ế định tuyên bố mất tích của Tòa án có hiệu lực
pháp luật mà vẫn không thấy có tin tức xác thực là còn sống.
– Biệt tích trong chiến tranh sau 05 năm, kể từ ngày chiến tranh k t ế thúc mà
vẫn không có tin tức xác thực là còn sống.
– Bị tai nạn hoặc thảm họa, thiên tai mà sau 02 năm kể từ ngày tai nạn hoặc thiên tai, thảm họa ó ch đ
ấm dứt vẫn không có tin tức xác thực là còn sống.
– Biệt tích 05 năm liền trở lên và không có tin tức xác thực là còn sống, th i ờ
hạn được quy định tại Điều 68 BLDS 2015.
Câu 54. So sánh hậu quả pháp lý trường hợp cá nhân bị tuyên
bố mất tích và bị tuyên bố chết. * Giống nhau: – Trong trường h p ợ v
ợ hoặc chồng của người bị tuyên bố mất tích hoặc bị
tuyên bố ch t xin ly hôn thì ế
Tòa án giải quyết cho ly hôn theo pháp luật về hôn nhân và gia đình. * Khác nhau:
– Quản lý tài sản của người bị tuyên bố mất tích: trường h p ợ Tòa án giải quyết
cho vợ hoặc chồng người bị tuyên bố mất tích ly hôn thì tài sản của người bị
tuyên bố mất tích được giao cho con thành niên hoặc cha, mẹ của người mất
tích quản lý, nếu không có những người này thì giao cho người thân thích của
người mất tích, nếu không có người thân thích thì Tòa án chỉ định người khác quản lý tài sản
– Quản lý tài sản của người bị tuyên bố đã chết: được giải quy t ế như đối v i ớ
người chết, tài sản của người đó được giải quyết theo quy định của pháp luật về thừa kế.
Câu 55. Một người bị tuyên bố đã chết có mất năng lực hành vi
dân sự không? Tại sao?
* Một người bị tuyên bố ã ch đ
ết không mất hoàn toàn năng lực hành vi dân sự.
– Vì: Người bị tuyên bố đã chết không hẳn là đã ch t
ế thật.Tuy nhiên với tuyên
bố đã chết, người này chính thức bị suy đoán đã chết.Nên người bị tuyên bố đã
chết sẽ mất năng lực hành vi dân sự tại nơi mà Tòa án ra quy t ế định người ó đ
đã chết.Nhưng trong trường hợp ườ ng i bị tuyên bố đã ế ch t vấn còn sống thì
người đó vẫn có năng lực hành vi dân sự.Khi người bị tuyên bố là đã chết trở
về, trên nguyên tắc, tư cách chủ thể của người đó vẫn được duy trì liên tục.
Câu 56. Nêu những điểm bất hợp lý của quy định liên quan đến
hậu quả pháp lý trong trường hợp người bị tuyên bố đã chết quay về. * Trong trường h p
ợ người thứ ba không phải người được hưởng thừa kế biết
người bị tuyên bố ã ch đ
ết còn sống nhưng cố tình giấu gi m ế nhằm hưởng lợi từ
tài sản thừa kế của người bị tuyên bố đã chết thông qua người thừa k ế thì
người bị tuyên bố ã ch đ t không th ế
ể yêu cầu người thừa k hoàn tr ế ả toàn bộ tài sản ã nh đ
ận, kể cả hoa lợi, lợi tức; phải bồi thường nếu gây thiệt hại.
Câu 57. Nêu khái niệm và phân loại pháp nhân.
* Khái niệm: Pháp nhân là một tổ chức thống nhất, độc lập, hợp pháp;có tài sản
riêng và tự chịu trách nhi m
ệ bằng tài sản của mình;nhân danh mình tham gia
các quan hệ pháp Luật Dân sự một cách độc lập (Điều 74 BLDS 2015). * Phân loại pháp nhân:
– Pháp nhân theo luật công và pháp nhân theo luật tư:
– Pháp nhân theo luật công (pháp nhân công)
– Pháp nhân theo luật tư – Qu t ỹ ừ thiện, qu xã h ỹ ội
– Pháp nhân thu lợi nhuận và pháp nhân không thu lợi nhuận:
– Công ty và pháp nhân khác
– Pháp nhân thương mại và pháp nhân phi thương mại:
– Pháp nhân thương mại: là pháp nhân có mục tiêu chính là tìm kiếm lợi nhuận
và lợi nhuận được chia cho các thành viên.
– Pháp nhân phi thương mại: là pháp nhân không có mục tiêu chính là tìm
kiếm lợi nhuận; nếu có l i nhu ợ
ận thì cũng không phân chia cho các thành viên.
Câu 58. Ý nghĩa của pháp nhân.
* Ý nghĩa của pháp nhân: nhằm bảo vệ l i
ợ ích chung của nhóm trong trường hợp l i
ợ ích riêng và lợi ích chung có mâu thuẫn cũng như lợi ích của người thứ
ba có quan hệ với nhóm, cần công nhận sự tồn tại độc lập của nhóm so v i ớ cá nhân.
Câu 59. Phân tích điều kiện hình thành pháp nhân.
* Điều kiện hình thành pháp nhân:
– Được thành lập theo quy định của BLDS 2015, các luật khác có liên quan.
+ Điều này có nghĩa là sự thành lập của pháp nhân được Nhà nước thừa nhận,
thành lập theo trình tự, thủ tục do pháp luật quy định.
– Có cơ cấu tổ chức theo quy định tại Đi u 83 BLDS 2015. ề
+ Pháp nhân cần phải có cơ quan điều hành.Đối với các pháp nhân được thành
lập trên việc đóng góp phần trăm vốn i
đ ều lệ thì phải có Hội đồng thành viên
(cổ đông), các pháp nhân còn lại cần có cơ quan đi u
ề hành gọi là Hội đồng quản trị.
– Có tài sản độc lập v i
ớ cá nhân, pháp nhân khác và tự chịu trách nhiệm bằng tài sản của mình.
– Nhân danh mình tham gia quan h pháp lu ệ ật một cách độc lập.
Câu 60. Trình bày về cơ cấu tổ chức của pháp nhân.
* Cơ cấu tổ chức của pháp nhân:
– Pháp nhân phải có c quan ơ
điều hành.Tổ chức, nhi m v ệ
ụ và quyền hạn của cơ
quan điều hành của pháp nhân được quy định trong điều lệ của pháp nhân hoặc trong quy t
ế định thành lập pháp nhân.
– Pháp nhân có cơ quan khác theo quyết định của pháp nhân hoặc theo quy định của pháp luật.
Câu 61. Trình bày về nội dung điều lệ của pháp nhân. * Nội dung điều l c ệ ủa pháp nhân:
– Tên gọi của pháp nhân
– Mục đích và phạm vi hoạt động của pháp nhân
– Trụ s chính, chi nhánh, v ở
ăn phòng đại diện, nếu có – Vốn điều lệ
– Đại diện theo pháp luật của pháp nhân
– Cơ cấu tổ chức, thể thức cử, bầu, bổ nhiệm, miễn nhi m, ệ cách chức, nhiệm vụ
và quyền hạn của các chức danh của cơ quan điều hành và các cơ quan khác.
– Điện kiện trở thành thành viên hoặc không còn là thành viên của pháp nhân,
nếu là pháp nhân có thành viên.
– Quyền và nghĩa vụ của các thành viên, nếu là pháp nhân có thành viên.
– Thể thức thông qua quyết định của pháp nhân, nguyên tắc giải quy t ế tranh chấp nội bộ.
– Thể thức sửa đổi, bổ sung đi u l ề ệ.
– Điều kiện hợp nhất, sáp nhập, chia, tách, chuyển đổi hình thức, giải thể pháp nhân.
Câu 62. Trình bày về năng lực pháp Luật Dân sự của pháp
nhân. (So sánh BLDS 2005 và BLDS 2015)
* Năng lực pháp Luật Dân sự của pháp nhân là khả năng của pháp nhân có các
quyền, nghĩa vụ dân sự:
– Không bị hạn chế, trừ trường hợp luật định; – Phát sinh từ th i ờ đi m
ể được cơ quan nhà nước có thẩm quyền thành lập hoặc
cho phép thành lập, hoặc từ thời điểm ghi vào sổ đăng ký (pháp nhân phải đăng ký thành lập);
– Chấm dứt tại thời điểm chấm dứt pháp nhân.
Câu 63. Trình bày về năng lực hành vi dân sự của pháp nhân.
* Năng lực hành vi dân sự của pháp nhân:
– Pháp nhân không có năng lực hành vi dân sự thực;
– Vận hành thông qua vai trò của những cá nhân cụ thể đảm nhận các chức vụ cụ thể;
– Năng lực hành vi dân sự của pháp nhân thực chất là năng lực hành vi mà
pháp nhân vay mượn của những con người mà pháp nhân hóa thân vào.
Câu 64. Trình bày về hiệu lực pháp lý của hành vi của pháp
nhân trong trường hợp hành vi đó nằm ngoài phạm vi mục đích của pháp nhân.
* Khoản 1 Điều 86 BLDS 2015 đã quy định rất rõ ràng về năng lực pháp Luật
Dân sự của pháp nhân, theo đó, năng lực pháp Luật Dân sự của pháp nhân chỉ
bị hạn chế trong trường hợp BLDS 2015 hoặc luật khác có liên quan quy định
mà không bị hạn chế b i ở mục ích đ
hoạt động của pháp nhân. Vì vậy, hành vi
cuả pháp nhân trong trường h p
ợ nằm ngoài phạm vi mục đích của cá nhân không vi phạm đi u
ề cấm của pháp luật, không trái đạo đức xã hội thì vẫn có hiệu lực pháp lý.
Câu 65. Phân biệt hợp nhất pháp nhân và sáp nhập pháp nhân.
– Hợp nhất pháp nhân: là việc các pháp nhân ang đ
tồn tại hợp lại với nhau để
tạo ra một pháp nhân mới, đồng thời pháp nhân hợp nhất chấm dứt sự tồn tại của mình.Th i ờ đi m
ể pháp nhân mới có tư cách pháo lý cũng là th i ờ điểm pháp
nhân hợp nhất chấm dứt tư cách pháp lý.Các quyền, nghĩa vụ của pháp nhân
hợp nhất trở thành các quyền, nghĩa vụ của pháp nhân mới.
– Sáp nhập pháp nhân: khác với hợp nhất, sáp nhập pháp nhân không tạo ra
pháp nhân mới, mà có tác dụng thu hút một pháp nhân (pháp nhân được sáp
nhập) vào một pháp nhân khác (pháp nhân sáp nhập).Pháp nhân sáp nhận
tiếp nhận tất cả các quyền, nghĩa vụ của pháp nhân được sáp nhập và trở
thành chủ thể của các quy n, ngh ề ĩa vụ ấy.
Câu 66. Phân biệt tách pháp nhân và chia pháp nhân.
– Tách pháp nhân: Không làm biến mất pháp nhân đang tồn tại (pháp nhân bị
tách).Sau khi bị tách, pháp nhân ang đ
tồn tại vẫn tiếp tục tồn tại.Một pháp
nhân có thể bị tách thành nhiều pháp nhân.Pháp nhân mới được tách tiếp nhận một phần quy n,
ề nghĩa vụ của pháp nhân bị tách và tr ở thành chủ thể
của các quyền, nghĩa vụ ấy.
– Chia pháp nhân: là việc một pháp nhân đang tồn tại (pháp nhân bị chia) bị
chia thành nhiều pháp nhân khác, đồng th i
ờ cũng chấm dứt sự tồn tại của
pháp nhân bị chia, thay vào đó là sự tồn tại của các pháp nhân m i.Các ớ pháp
nhân mới không được lấy tên của pháp nhân bị chia, mỗi pháp nhân có tên
riêng.Các quyền, nghĩa vụ của pháp nhân bị chia được chuy n ể giao cho các pháp nhân mới.
Câu 67. Chấm dứt pháp nhân.
* Pháp nhân bị chấm dứt trong các trường hợp sau: – H p
ợ nhất, sáp nhập, chia, chuy n
ể đổi hình thức, giải thể pháp nhân theo quy định của BLDS 2015.
– Bị tuyên bố phá sản theo quy định của pháp luật về pháp sản.
Câu 68. Phá sản pháp nhân.
* Phá sản là tình trạng doanh nghiệp, hợp tác xã mất khả năng thanh toán và
bị Tòa án nhân dân ra quyết định tuyên bố phá sản. Vi c phá s ệ ản có thể do chủ
công ty tự nộp n xin phá s đơ
ản hay do một hoặc nhi u ch ề
ủ nợ nộp đơn yêu cầu.
Câu 69. Khái niệm hành vi pháp lý.
* Hành vi pháp lý là hành vi thực hiện một sự ki n
ệ thực tế, cụ thể theo ý chí
của con người làm xuất hiện, thay đổi hoặc chấm dứt quan hệ pháp luật.
Câu 70. Phân loại hành vi pháp lý. * Phân loại: – Giao dịch n ph đơ ương; – H p ợ đồng; – Giao dịch có n bù; đề
– Giao dịch không có n bù; đề – Giao dịch xác lập; – Giao dịch tuyên bố.
Câu 71. Điều kiện xác lập hành vi pháp lý. * m Để
ột hành vi được coi là hành vi pháp lý cần đảm bảo 2 điều kiện sau:
– Có ít nhất một sự th hi ể n ý chí c ệ
ủa chủ thể thực hi n hành vi; ệ
– Nhằm xác lập, chuyển giao, hoặc chấm dứt quyền của chủ thể.
Câu 72. Điều kiện có hiệu lực của hành vi pháp lý.
* Điều kiện có hiệu lực của hành vi pháp lý:
– Chủ thể có năng lực pháp Luật Dân sự, năng lực hành vi dân sự phù hợp;
– Chủ thể thực hi n hành vi hoàn ệ toàn tự nguyện;
– Hành vi pháp lý có mục ích đ
và nội dung không vi phạm điều cấm của luật,
không trái đạo đức xã hội.
* Hình thức của hành vi pháp lý (giao dịch) là điều kiện có hiệu lực của giao
dịch trong trường hợp luật có quy định (khoản 2 Đi u 117 BLDS 2015). ề
Câu 73. Phân loại hành vi pháp lý có điều kiện.
* Phân loại hành vi pháp lý có đi u ki ề ện: – Điều kiện xác lập; – Điều kiện hủy bỏ.
Câu 74. Trình bày về phương thức giải thích hành vi pháp lý.
* Phương thức giải thích hành vi pháp lý:
– Theo ý chí đích thực của các bên khi xác lập giao dịch; – Theo nghĩa phù h p v ợ i m ớ ục ích giao d đ ịch;
– Theo tập quán nơi giao dịch xác lập.
Câu 75. Hậu quả pháp lý của trường hợp hành vi pháp lý bị
khuyết ý chí của chủ thể.
* Trong trường hợp hành vi pháp lý bị khuy t ế ý chí của chủ th ể thì hành vi
pháp lý có thể bị Tòa án tuyên bố vô hi u. ệ
Câu 76. Hậu quả pháp lý của trường hợp hành vi pháp lý vi phạm hình thức.
* Hành vi pháp lý vi phạm quy định điều kiện có hiệu lực về hình thức thì vô
hiệu, trừ các trường h p sau ợ ây: đ – Hành vi pháp lý ã
đ được xác lập theo quy định phải bằng văn bản nhưng văn
bản không đúng quy định của luật mà một bên hoặc các bên đã thực hiện ít
nhất hai phần ba nghĩa vụ trong giao dịch thì theo yêu cầu của một bên hoặc
các bên, Tòa án ra quyết định công nhận hiệu lực của giao dịch đó;
– Hành vi pháp lý đã được xác lập bằng văn bản nhưng vi phạm quy định bắt
buộc về công chứng, chứng thực mà một bên hoặc các bên đã thực hiện ít
nhất hai phần ba nghĩa vụ trong giao dịch thì theo yêu cầu của một bên hoặc
các bên, Tòa án ra quyết định công nhận hi u
ệ lực của giao dịch đó.Trong
trường hợp này, các bên không phải thực hi n vi ệ c công ch ệ ứng, chứng thực.
Câu 77. Hậu quả pháp lý của trường hợp hành vi pháp lý vi
phạm điều cấm pháp luật, đạo đức xã hội.
* Trong trường hợp hành vi pháp lí vi phạm điều cấm của luật, trái đạo đức xã hội thì vô hi u. ( ệ Điều 123 BLDS 2015)
Câu 78. So sánh vô hiệu tương đối và vô hiệu tuyệt đối.
* Vô hiệu tương đối: sự vô hiệu được lý giải bằng sự cần thi t ế của việc bảo vệ quyền và l i ích chính ợ
đáng của chủ thể. Việc tuyên bố vô hiệu hóa với loại giao
dịch này chỉ được thực hi n khi chính ệ
người bị thiệt hại có yêu cầu. Ví dụ: h p
ợ đồng được giao kết b i
ở người chưa thành niên cần được vô hiệu hóa để bảo vệ ợ l i ích củ ườ a ng ư i ch a thành niên.
* Vô hiệu tuyệt đối: sự vô hi u
ệ được hình dung như một biện pháp bảo vệ l i ợ ích chung. Vi c
ệ vô hiệu hóa tuyệt đối một giao dịch có thể được yêu cầu bởi bất cứ người nào. Ví dụ: vô hi u ệ hóa một h p
ợ đồng có nội dung vi phạm điều cấm của pháp luật hoặc trái v i ớ đạo đức xã hội. * Khác nhau: – Vô hiệu tương đối:
+ Thực hiện khi chính người bị hại có yêu cầu.
+ Có quy định về thời hi u Tòa án tuyên b ệ
ố giao dịch dân sự vô hiệu. – Vô hiệu tuyệt đối:
+ Thực hiện bởi yêu cầu của bất kì ai.
+ Không có thời hiệu tuyên bố vô hiệu
Câu 79. Hậu quả pháp lý của hành vi pháp lý vô hiệu.
* Hậu quả của hành vi pháp lý vô hi u: ệ
– Hành vi pháp lý vô hiệu không làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền,
nghĩa vụ dân sự của các bên k t ể ừ th i ờ đi m giao d ể ịch được xác lập.
Câu 80. Trình bày về bảo vệ người thứ ba ngay tình trong giao
dịch dân sự vô hiệu. *CBảo vệ quyề ợ n l ủ i c ườ a ng
i thứ ba ngay tình khi giao dịch dân sự vô hiệu: – Trường h p
ợ giao dịch dân sự vô hi u
ệ nhưng đối tượng của giao dịch là tài sản không phải đăng ký ã
đ được chuyển giao cho người thứ ba ngay tình thì giao
dịch được xác lập, thực hiện v i
ớ người thứ ba vẫn còn có hi u ệ lực, trừ trường hợp quy định tại Đi u
ề 167 BLDS:Quyền đòi lại động sản không phải đăng ký
quyền sở hữu từ người chiếm hữu ngay tình.
Câu 81. Khái niệm đại diện.
* Đại diện là việc một cá nhân, pháp nhân (người đại di n) ệ nhân danh và vì lợi
ích của cá nhân hoặc pháp nhân khác (người được đại di n) ệ xác lập, thực hiện giao dịch dân sự.
Câu 82. Phân loại đại diện.
* Phân loại đại diện:
– Đại diện theo pháp luật:
– Đại diện theo pháp luật của cá nhân
– Đại diện theo pháp luật của pháp nhân
– Đại diện theo ủy quyền.
Câu 83. Căn cứ xác lập quyền đại diện.
* Quyền đại diện được xác lập theo các căn cứ sau: – Ủy quy n gi ề
ữa người được đại diện và người đại diện;
– Quyết định của c quan nhà ơ nước có thẩm quyền;
– Điều lệ của pháp nhân hoặc theo quy định của pháp luật.
Câu 84. So sánh đại diện theo pháp luật và đại diện theo ủy quyền.
* Đại diện theo pháp luật phải thỏa mãn các điều ki n do pháp lu ệ ật quy định.
* Đại diện theo ủy quyền phải có năng lực giao kết hợp đồng nói riêng và năng lực ủy quyền.
Câu 85. Tư cách người đại diện theo pháp luật Việt Nam.
* Nhân danh và vì lợi ích của cá nhân hoặc pháp nhân khác xác lập, thực hiện giao dịch dân sự.
Câu 86. Trình bày mâu thuẫn giữa ý nghĩa chế định năng lực
hành vi dân sự và tư cách của người đại diện theo quy định của pháp luật Việt Nam.
* Theo quy định của BLDS 2015 thì “năng lực hành vi dân sự của cá nhân là
khả năng cá nhân tự mình bằng hành vi của mình xác lập, thực hiện quy n, ề
nghĩa vụ dân sự của mình” (Điều 14 BLDS 2015). Còn bản chất của việc quy định về tư cách ườ ng i đại diện là đại ệ
di n cho cá nhân, pháp nhân khác xác lập
quyền, nghĩa vụ trong các giao dịch dân sự. Mâu thuẫn ở chỗ các cá nhân,
pháp nhân không tự mình bằng hành vi của mình xác lập quyền, nghĩa vụ dân
sự mà thông qua người đại di n. ệ
Câu 87. Hậu quả pháp lý trong trường hợp người đại diện xác
lập, thực hiện giao dịch với chính mình hoặc với người thứ 3
mình cũng làm đại diện.
* Một cá nhân, pháp nhân có thể đại diện cho nhiều cá nhân hoặc pháp nhân
khác nhau nhưng không được nhân danh người đại diện để xác lập, thực hiện
giao dịch dân sự v i chính ớ
mình hoặc với bên thứ ba mà mình cũng là đại diện của người ó, tr đ ừ trường h p lu ợ ật có quy định khác. * Hậu quả pháp lý:
– Trong trường hợp người đại diện xác lập, thực hiện giao dịch với chính mình
hoặc với người thứ 3 cũng do mình làm đại hi n thì các giao d ệ ịch đó vô hi u. ệ
Câu 88. Hậu quả pháp lý trong trường hợp người đại diện thực
hiện hành vi không có quyền đại diện.
* Các giao dịch dân sự do người không có quyền đại diện xác lập, thực hiện
không làm phát sinh quyền, nghĩa vụ của người được đại diện đối với người thứ
ba, trừ các trường hợp sau:1. Người được đại diện ã
đ công nhận giao dịch; 2. Người được đại di n
ệ biết mà không phản đối trong một th i
ờ hạn hợp lí; 3. Người
được đại diện có lỗi ẫ
d n đến việc người đã giao dịch với mình không biết hoặc không thể biết vi c
ệ người đã xác lập, thực hiện giao dịch dân sự v i ớ mình
không có quyền đại diện (khoản 1 Điều 142 BLDS 2015). * Trường h p
ợ giao dịch dân sự do người không có quy n
ề đại diện xác lập, thực
hiện không làm phát sinh quyền, nghĩa vụ đối với người được dại di n ệ thì người
không có quyền đại di n
ệ vẫn phải thực hiện nghĩa vụ đối v i ớ người đã giao dịch
với mình, trừ trường hợp người ã
đ giao dịch biết hoặc buộc phải biết v ề việc
không có quyền đại diện mà vẫn giao dịch (khoản 2 Điều 142 BLDS 2015).
* Bên thứ ba trong giao dịch với người không có quyền đại di n ệ có thể n đơ
phương chấm dứt hoặc hủy bỏ giao dịch dân sự đã xác lập và yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Câu 89. Các phương thức bảo vệ một bên trong hợp đồng trong
trường hợp người đại diện thực hiện hành vi không có quyền đại diện.
* Phương thức bảo vệ một bên trong hợp đồng trong trường hợp người đại diện
thực hiện hành vi không có quyền đại diện:
– Đơn phương chấm dứt thực hiện hoặc hủy bỏ giao dịch dân sự ã đ xác lập và
yêu cầu bồi thường thiệt hại, trừ trường hợp biết hoặc phải bi t ế về vi c ệ không
có quyền đại diện mà vẫn thực hiện giao dịch.
Câu 90. Chấm dứt đại diện và hậu quả pháp lý.
* Chấm dứt đại diện:
– Chấm dứt đại diện theo pháp luật: Vi c
ệ đại diện theo pháp luật chấm dứt một
khi các căn cứ thiết lập chế độ đại diện không còn:tình trặng chưa thành niên,
mất năng lực hành vi chấm dứt, pháp nhân chấm dứt hoạt động và bị xóa tên…
– Chấm dứt đại diện theo ủy quyền: Đại diện theo ủy quyền chấm dứt theo các
căn cứ chấm dứt hợp đồng. * Hậu quả pháp lý: – Nhân thân:
+ Người đại diện trở v
ề với chính mình: tự nhân danh mình và vì lợi ích của
mình khi đứng trước người thứ ba giao d để ịch.
+ Người được đại diện, nếu vẫn còn tồn tại trong cuộc sống pháp lý, cũng tự
mình xác lập giao dịch và tự chịu trách nhiệm.
– Tài sản: trong quá trình đại di n,
ệ người đại diện có thể nắm giữa các tài sản
thuộc sở hữu của người đại diện.Một khi quan hệ đại diện chấm dứt thì việc nắm
giữ các tài sản là không cần thiết và cũng không có căn cứ pháp lý. Bởi vậy,
người đại diện có trách nhi m
ệ hoàn trả các tài sản nhận được trong khuôn khổ
hoạt động đại diện cho người được đại diện hoặc người thừa kế.
Câu 91. Khái niệm thời hạn.
* Thời hạn là một khoảng thời gian được xác định từ thời điểm này đến thời điểm khác.
Câu 92. Cách tính thời gian. * Cách tính: – n
Đơ vị đo: các đơn vị o đ lường th i
ờ hạn được chính thức thừa nhận như phút, giờ, ngày, tháng, năm.
– Xác định điểm mốc: th i
ờ điểm bắt đầu thời hạn và th i
ờ điểm kết thúc thời hạn
– Hệ quy chiếu thời gian:tính theo dương lịch, trừ trường hợp thỏa thuận khác.
Câu 93. Thời điểm bắt đầu thời hạn. * Th i ờ đi m b ể ắt đầu thời gian: – Khi th i
ờ hạn xác định bằng phút, gi
ờ thì thời hạn được bắt đầu từ thời điểm ã đ xác định. – Khi th i
ờ han được xác định bằng ngày, tuần, tháng, năm thì ngày đầu tiên
của thời hạn không được tính mà tính từ ngày tiếp theo của ngày được xác định.
– Khi thời hạn bắt đầu bằng một sự kiện thì ngày xảy ra sự kiện không được tính
mà tính từ ngày tiếp theo của ngày xảy ra sự kiện đó.
Câu 94. Thời điểm kết thúc thời hạn. * Th i ờ đi m k ể t thúc th ế ời hạn: – Khi th i
ờ hạn tính bằng ngày thì th i
ờ hạn kết thúc tại th i ờ đi m ể kết thúc ngày cuối cùng của th i h ờ ạn.
– Khi thời hạn tính bằng tuần thì thời hạn k t ế thúc tại th i ờ điểm k t ế thúc ngày
tương ứng của tuần cuối cùng của thời hạn. – Khi th i
ờ hạn tính bằng tháng thì thời hạn kết thúc tại thời điểm kết thúc ngày
tương ứng của tháng cuối cùng của thời hạn; n u
ế tháng cuối cùng không có
ngày tương ứng thì th i h ờ
ạn kết thúc vào ngày cuối cùng của tháng đó. – Khi th i
ờ hạn tính bằng năm thì thời hạn kết thúc tại thời đi m ể kết thúc ngày,
tháng tương ứng của năm cuối cùng của th i h ờ ạn.
– Khi ngày cuối cùng của thời hạn là ngày nghỉ cuối tuần hoặc ngày nghỉ lễ thì thời hạn k t
ế thúc tại thời điểm kết thúc ngày làm việc tiếp theo ngày nghỉ ó. đ – Th i ờ đi m k ể t thúc ngày cu ế
ối cùng của thời hạn vào lúc 24 giờ của ngày đó.
Câu 95. Khái niệm thời hiệu. * Th i
ờ hiệu là thời hạn do pháp luật quy định mà khi k t
ế thúc thời hạn đó thì
phát sinh hậu quả pháp lý đối với chủ thể theo điều ki n do lu ệ ật quy định.
Câu 96. Ý nghĩa của chế định thời hiệu. * Ý nghĩa: – Th i
ờ hiệu xác lập quyền là sự khích lệ đối với người có thái độ ứng xử nhất quán trong th i
ờ gian dài, dù không phải là người có quyền: đó được coi là sự
chính thức thừa nhạn củ nhà chức trách, xã hội v tính ề hợp pháp của mối quan
hệ mà người này xác lập và duy trì liên tục, bền bỉ.
– Thời hiệu triệt tiêu quy n
ề là biện pháp chế tài đối v i
ớ người vốn có quyền,
nhưng không hề tích cực thực hiện quy n
ề của mình: xao nhãng trong việc giữ
gìn, bảo vệ quyền của mình, người có quyền không xứng đáng v i quy ớ ền nữa.
Cậu 97. Phân loại thời hiệu và nhận xét quy định của BLDS 2015.
* Phân loại thời hi u: ệ – Th i ờ hiệu hưởng quy n ề dân sự là th i
ờ hạn mà khi kết thúc thời hạn đó thì chủ
thể được hưởng quy n dân s ề ự.
– Thời hiệu miễn trừ nghĩa vụ dân sự là th i h ờ
ạn mà khi kết thúc thời hạn đó thì
người có nghĩa vụ dân sự được miễn việc thực hi n ngh ệ ĩa vụ. – Thời hiệu khởi ki n
ệ là thời hạn mà chủ thể được quyền kh i ở kiện để yêu cầu
Tòa án giải quyến vụ việc dân sự bảo vệ quyền và lợi ích hợp phám bị xâm phạm; n u th ế i h ờ ạn ó h đ t thì m ế ất quyền khởi ki n. ệ – Th i hi ờ
ệu yêu cầu giải quyết vụ việc dân sự là thời hạn mà chủ thể được quyền
yêu cầu Tòa án giải quy t
ế việc dân sự để bảo vệ quyền và l i ích ợ h p ợ pháp của
cá nhân, cơ quan, tổ chức, lợi ích công cộng, lợi ích nhà nước.
Câu 98. So sánh thời hiệu và thời hạn. * Khái niệm:
– Thời hạn là một khoảng thời gian được xác định từ thời điểm này đến thời điểm khác. – Th i
ờ hiệu là thời hạn do pháp luật quy định mà khi kết thúc thời hi u ệ ó đ thì
phát sinh hậu quả pháp lý đối với chủ thể theo điều ki n do pháp lu ệ ật quy định. * Cách tính: – Th i
ờ hạn có thể được xác định bằng phút, gi ,
ờ ngày, tháng, năm hoặc bằng một sự kiện có th ể sẽ xảy ra.
Thời hạn được tính theo dương lịch, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
– Thời hiệu được tính từ thời điểm bắt đầu ngày đầu tiên của thời hi u ệ và chấm
dứt tại thời điểm kết thúc ngày cuối cùng của th i hi ờ ệu.
Câu 99. Hành vi pháp lý và thời hiệu. * Khi kết thúc th i hi ờ
ệu thì hành vi pháp lý có thể phát sinh hậu quả pháp lý.
Câu 100. Các trường hợp làm gián đoạn thời hiệu.
* Thời hiệu hưởng quyền dân sự, miễn trừ nghĩa vụ dân dự bị gián đoạn khi có
một trong các sự kiện sau:
– Có sự giải quyết bằng một quy t
ế định có hiệu lực pháp luật của c ơ quan nhà
nước có thẩm quyền đối với quyền, nghĩa vụ dân sự đang áp dụng thời hiệu.
– Quyền, nghĩa vụ dân sự ang đ
được áp dụng thời hiệu mà bị người có quyền,
nghĩa vụ liên quan tranh chấp và đã được giải quyết bằng một bản án, quyết đị ệ nh có hi ự u l c pháp luậ ủ t c a Tòa án.
Câu 101. Trình bày về thời gian không tính vào thời hiệu.
* Thời gian không tính vào thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự, thời hiệu yêu cầu
giải quyết vụ việc dân sự: là khoảng th i gian x ờ
ảy ra các sự kiện sau đây:
– Sự kiện bất khả kháng hoặc tr
ở ngại khách quan làm cho chủ th ể có quyền khởi kiện, quy n yêu c ề
ầu không thể khởi ki n, yêu c ệ ầu trong phạm vi th i hi ờ ệu.
– Chưa có người đại di n
ệ trong trường hợp người có quyền kh i ở kiện, người có
quyền yêu cầu là người chưa thành niên, mất năng lực hành vi dân sự, có khó
khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi hoặc bị hạn chế năng lực hành vi dân sự.
– Người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, ườ ng i có khó
khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi, người bị hạn chế năng lực hành vi dân
sự chưa có người đại diện thay thế trong các trường h p sau: ợ
+ Người đại diện chết (cá nhân), chấm dứt tồn tại (pháp nhân)
+ Người đại diện vì lý do chính áng mà không th đ
ể tiếp tục làm đại diện được.
Câu 102. Thời hiệu bắt đầu tính lại trong những trường hợp nào.
* Bắt đầu lại thời hi u kh ệ ởi kiện vụ án dân sự – Bên có nghĩa vụ ã
đ thừa nhận một phần hoặc toàn bộ nghĩa vụ của mình đối với người kh i ki ở n. ệ
– Bên có nghĩa vụ thừa nhận hoặc thực hiện xong một phần nghĩa vụ đối với bên khởi kiện.
– Các bên đã tự hòa giải với nhau.
Câu 103. Trình bày về thời hiệu tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu. * Th i hi ờ
ệu tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu:
Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày Quản tài viên, doanh nghiệp quản lý, thanh
lý tài sản, người tham gia thủ tục phá sản yêu cầu tuyên bố giao dịch dân sự
vô hiệu hoặc Tòa án nhân dân phát hiện giao dịch quy định tại khoản 1 và
khoản 2 Điều 66CLuật phá sảnC2014 thì Tòa án nhân dân ra một trong các quyết định sau:
+ Không chấp nhận yêu cầu của Quản tài viên, doanh nghiệp quản lý, thanh lý
tài sản, người tham gia thủ tục phá sản.
+ Tuyên bố giao dịch vô hi u, ệ hủy bỏ các bi n
ệ pháp bảo đảm và giải quy t ế hậu
quả của giao dịch vô hi u theo quy ệ định của pháp luật.