Cấu trúc của bài phản ánh | Học viện Báo chí và Tuyên truyền

Cấu trúc của bài phản ánh
Cấu trúc của một bài luận phản ánh thường bao gồm phần giới thiệu trình bày chủ đề,
các đoạn thân bài phân tích kinh nghiệm và ý kiến cá nhân, và phần kết luận tóm tắt
các điểm chính và gợi ý những khía cạnh cần được nghiên cứu trong tương lai. Phần Giới thiệu
Phần giới thiệu sẽ chứa mục đích và chủ đề của bài luận. Người viết sẽ nêu luận điểm
của bài báo và cung cấp cho người đọc cái nhìn sâu sắc về lý do đằng sau sự lựa chọn
chủ đề của người viết.
Mục đích chính của bài luận phản ánh là để thảo luận về suy nghĩ và ý kiến của bạn, vì
vậy hãy chắc chắn rằng người viết trình bày rõ ràng cảm xúc của mình đối với chủ đề một cách chuyên nghiệp.
Trong phần giới thiệu, người viết có thể bao gồm một bản tóm tắt ngắn gọn về cuốn
sách, bài báo hoặc kinh nghiệm mà người viết đang phân tích cũng như các tư tưởng
chính mà người viết sẽ khám phá. Phần Thân bài
Các đoạn thân bài là nơi người viết sẽ trình bày phân tích chuyên sâu về luận điểm
của mình. Trong đó, người viết có thể bao gồm các trích dẫn và tham chiếu trực tiếp từ
tài liệu lý thuyết, nêu ra ví dụ và các lập luận hỗ trợ.
Mỗi đoạn thân bài nên giới thiệu một ý mới và người viết nên bắt đầu mỗi đoạn văn
bằng mộtKcâu chủ đềK(topic sentence). Một trong những mô hình phổ biến thường
được sử dụng trong các bài luận học thuật là Chu kỳ học tập phản xạ của tác giả
Graham Gibbs. Trong mỗi đoạn thân bài, người viết có thể áp dụng mô hình này để
triển khai ý tưởng và chức năng của các câu như sau:
Mô tả một trải nghiệm:KĐiều gì đã xảy ra và xảy ra khi nào? Điều này về sau
sẽ giúp theo dõi các trải nghiệm của người viết và nhìn lại chúng.
Người viết cảm thấy như thế nào về trải nghiệm?KĐây là dữ liệu thô nên
người viết phải viết ngay lập tức và trung thực. Vì khi nghĩ lại, người viết sẽ khó
nhớ được phản ứng, cảm xúc ban đầu của mình.
Đánh giá trải nghiệm:KĐiều gì diễn ra tốt đẹp hoặc không tốt đẹp? Người viết
có thể đưa ra lý do tại sao?
Phân tích trải nghiệm:KNgười viết có thể đặt trải nghiệm của mình trong bối
cảnh rộng hơn không? Người viết đã từng có trải nghiệm tương tự trước đây
chưa và so sánh chúng như thế nào? Có tài liệu nào có thể giúp người viết hiểu
được trải nghiệm của mình không?
Người viết có thể rút ra kết luận gì?KCác lựa chọn thay thế là gì? Người viết
đã học được gì từ kinh nghiệm này?
Người viết sẽ làm gì khác đi vào lần tới?KSắp tới, người viết có thể rút ra
được điều gì từ trải nghiệm này mà người viết có thể học hỏi và cải thiện trong tương lai không? Phần Kết bài
Trong phần này, người viết nên tóm tắt các ý tưởng và quan điểm mà người viết đã
mô tả trong các đoạn thân bài. Người viết nên mô tả những gì người viết đã học được
thông qua việc phân tích kinh nghiệm hoặc phân tích văn bản và nêu lên những khía
cạnh cần được nghiên cứu trong tương lai.
Người viếtKkhông2được đưa ra những ý tưởng mới trong phần kết luận của bài luận
phản ánh vì phần này chỉ nên được sử dụng để trình bày lại luận điểm ban đầu của
người viết trong phần giới thiệu và thân bài.K
Ngôn ngữ thể hiện bài phản ánh là ngôn ngữ được sử dụng để biểu đạt
quan điểm, ý kiến, đánh giá hoặc kiến nghị của người viết về một vấn đề,
sự kiện, hiện tượng hoặc đối tượng nào đó. Ngôn ngữ thể hiện bài phản
ánh có thể là ngôn ngữ nói hoặc ngôn ngữ viết, tùy theo hình thức và mục
đích của bài phản ánh.Trong đó, dạng viết có thể chia thành nhiều thể loại
khác nhau, như bài tin, bài bình luận, bài phóng sự, bài phỏng vấn, bài
phản ánh, bài điều tra, bài tường thuật, bài giới thiệu, bài chuyên đề, bài
truyền đạt thông tin. Do đó, có thể nói rằng ngôn ngữ thể hiện bài phản
ánh là một trong những loại ngôn ngữ của phong cách ngôn ngữ báo chí
dạng viết. Tuy nhiên, không có một số liệu cụ thể về số lượng các loại
ngôn ngữ thể hiện bài phản ánh, mà chỉ có những đặc điểm chung để phân biệt chúng.
Ngôn ngữ thể hiện bài phản ánh phải tuân theo các nguyên tắc sau:
Rõ ràng, chính xác, khách quan và trung thực: Ngôn ngữ thể hiện bài
phản ánh phải tránh sử dụng những từ ngữ mơ hồ, mập mờ, sai sự thật,
thiên vị hoặc xuyên tạc. Người viết phải nêu rõ nguồn gốc, căn cứ và lập
luận cho quan điểm của mình, không nói quá hoặc nói thiếu.
Hợp lý, thuyết phục và có tính xây dựng: Ngôn ngữ thể hiện bài phản ánh
phải có sự logic, nhất quán và có tính chất thuyết phục. Người viết phải
biết lựa chọn những từ ngữ phù hợp, có sức ảnh hưởng và có tính xây
dựng, không sử dụng những từ ngữ cay độc, châm biếm hoặc xúc phạm.
Phù hợp với đối tượng, mục tiêu và hoàn cảnh: Ngôn ngữ thể hiện bài
phản ánh phải biết điều chỉnh theo đặc điểm, nhu cầu và mong đợi của
đối tượng nhận phản ánh. Người viết phải biết lựa chọn những từ ngữ
thân thiện, lịch sự và tôn trọng, không sử dụng những từ ngữ thô tục, bất
lịch sự hoặc khiếm nhã. Người viết cũng phải biết chọn thời điểm, địa
điểm và phương tiện thích hợp để thể hiện bài phản ánh.
Một số ví dụ về ngôn ngữ thể hiện bài phản ánh là:
Bài phản ánh về tình trạng ô nhiễm môi trường ở khu vực nông thôn:
“Chúng tôi xin phản ánh với cơ quan chức năng về tình trạng ô nhiễm
môi trường nghiêm trọng ở khu vực nông thôn của xã Y. Theo quan sát
của chúng tôi, nhiều người dân ở đây vẫn có thói quen xả rác bừa bãi, đổ
nước thải ra sông, suối, không tuân thủ các quy định về bảo vệ môi
trường. Điều này không những gây ảnh hưởng đến cảnh quan, mà còn
gây nguy hại cho sức khỏe và sinh hoạt của người dân. Chúng tôi kính đề
nghị cơ quan chức năng nhanh chóng có biện pháp xử lý nghiêm minh
những hành vi vi phạm, tăng cường giáo dục và tuyên truyền cho người
dân về ý thức bảo vệ môi trường, cũng như hỗ trợ họ xây dựng các hệ
thống xử lý rác thải và nước thải hiệu quả.”
Bài phản ánh về chất lượng dịch vụ của một nhà hàng: “Tôi xin phản ánh
với quý nhà hàng về chất lượng dịch vụ của quý nhà hàng trong lần tôi
đến ăn tối vào ngày 20/2/2024. Tôi rất thất vọng và bực bội vì phải chờ
đợi quá lâu để được phục vụ, thực đơn không đa dạng và hấp dẫn, thức ăn
không ngon và không đảm bảo vệ sinh, nhân viên phục vụ không thân
thiện và chuyên nghiệp. Tôi cho rằng quý nhà hàng cần cải thiện nghiêm
túc chất lượng dịch vụ của mình, nếu không sẽ mất đi sự tin tưởng và ủng
hộ của khách hàng. Tôi mong quý nhà hàng xem xét và giải quyết vấn đề
này một cách kịp thời và hợp lý.”
Kỹ năng thực hiện bài phản ánh trong báo chí đòi hỏi sự chính xác, thông
tin, và khả năng phân tích sâu sắc:
- Bài viết có phản ánh đúng sự thật không ?
- Sự thật đó có đáp ứng được yêu cầu tuyên truyền thời sự không ?
- Nội dung bài viết có logic không?
- Hình thức thể hiện (kết cấu, ngôn ngữ, văn phong) có tốt không? v.v..
- Ngắm nhìn mọi thứ xung quanh: ngoài xã hội xung quang chúng ta có rất nhiều vấn
đề, cần tập trung nhìn để biết đâu để phản ánh, những thắc mắc của người dân
- Nắm rõ mục tiêu: Để viết bài phản ánh hiệu quả, bạn cần hiểu rõ mục đích của bài
viết, cũng như đối tượng đọc giả mục tiêu.
- Nắm vững thông tin: Kỹ năng tìm kiếm và xác minh thông tin là rất quan trọng.
Đảm bảo bạn sử dụng nguồn tin đáng tin cậy và kiểm tra sự chính xác của thông tin trước khi sử dụng.
- Phân tích sâu sắc: Bài phản ánh cần đi sâu vào vấn đề, phân tích nguyên nhân và hậu
quả, cũng như đưa ra quan điểm cá nhân một cách logic và cân nhắc.
- Sử dụng ngôn ngữ linh hoạt: Kỹ năng viết sáng tạo và sử dụng ngôn ngữ phong phú,
hấp dẫn giúp làm tăng tính thú vị và chất lượng của bài viết.
 Khi viết bài phản ánh trong báo chí, bạn cũng cần lưu ý một số điều như:
- Lựa chọn đúng vấn đề, sự kiện:
- Lựa chọn cách thể hiện thích hợp:
- Sự chính xác: Bài viết cần được dựa trên thông tin chính xác và được kiểm chứng.
Tránh việc lan truyền thông tin sai lệch hoặc không được xác minh.
- Đối xử công bằng: Bài viết cần đối xử công bằng với tất cả các bên liên quan và
tránh việc thiên vị, mổ xẻ không chính xác.
- Tôn trọng quyền riêng tư: Trong quá trình phản ánh, cần lưu ý đến quyền riêng tư
của người có liên quan và tránh việc xâm phạm vào lãnh đạo cá nhân hoặc tổ chức
một cách không đúng đắn.
- Sử dụng ngôn ngữ trung tính: Tránh sử dụng ngôn ngữ kích động, phân biệt chủng
tộc, giới tính, địa lý, hoặc bất kỳ hình thức phân biệt đối xử nào khác.
- Kiểm tra lại thông tin: Trước khi đăng tải, cần kiểm tra kỹ thông tin đã viết để đảm
bảo tính chính xác và rõ ràng.
- Người đọc thường đánh giá nó qua mấy câu hỏi sau đây:
+ Bài viết có phản ánh đúng sự thật không ?
+ Sự thật đó có đáp ứng được yêu cầu tuyên truyền thời sự không ?
+ Nội dung bài viết có logic không?
+ Hình thức thể hiện (kết cấu, ngôn ngữ, văn phong) có tốt không? v.v...
Những đòi hỏi đó cho thấy khi viết một bài phản ánh, người viết phải chú ý
đến một số thao tác cơ bản sau đây:
- Lựa chọn đúng vấn đề, sự kiện:
- Lựa chọn cách thể hiện thích hợp: