CHƯƠNG 10 THIẾT KẾ CẤU TRÚC TỔ CHỨC - Môn quản trị học - Đại Học Kinh Tế - Đại học Đà Nẵng

Thiết kế tổ chức để thực thi chiến lược => tạo sự hiệu quả, tương thích với chiến lược. Hoạt động tổ chức là việc triển khai các nguồn lực của tổ chức để đạt được các mục tiêu chiến lược. => xác định cách thức thực hiện. Tài liệu giúp bạn tham khảo ôn tập và đạt kết quả cao. Mời bạn đọc đón xem!

lOMoARcPSD|49328626
CHƯƠNG 10: THIẾT KẾ CẤU TRÚC TỔ CHỨC
Thiết kế tổ chức để thực thi chiến lược => tạo sự hiệu quả, tương thích với chiến lược
Hoạt động tổ chức là việc triển khai các nguồn lực của tổ chức để đạt được các mục tiêu
chiến lược. => xác định cách thức thực hiện
TỔ CHỨC CẤU TRÚC THEO CHIỀU DỌC
Thực hiện quá trình tổ chức => hình thành cấu trúc tổ chức => xác định cách thức
phân chia các công việc + huy động nguồn lực Cấu trúc tổ chức
- Một tập hợp các nhiệm vụ chính thức được giao cho các cá nhân và bộ phận (mỗi
ô chữ)
- Việc thiết lập các quan hệ báo cáo chính thức (đường nối các ô, từng bậc)
- Việc thiết kế một hệ thống đảm bảo sự phối hợp có hiệu quả giữa những nhân viên
thuộc các bộ phận (cả một sơ đồ) Chuyên môn hóa công việc
- Thể hiện mức độ phân chia các nhiệm vụ của tổ chức thành các bộ phận nhỏ hơn
=> Công việc được thực hiện một cách có hiệu suất hơn
- Phạm vi công việc nhỏ, hiệu suất cao hơn
- Chuyên môn hóa quá sâu làm cho người nhân viên trở nên biệt lập và buồn chán,
đồng thời gây trở ngại cho sự phối hợp vốn rất cần thiết để tổ chức có hiệu quả
hơn
Chuỗi mệnh lệnh => mô tả cấu trúc quyền hành của tổ chức
- Một chuỗi quyền hạn liên kết những người nhân viên và cho biết mối quan hệ báo
cáo (ai báo cáo cho ai)
- Xây dựng dựa trên 2 nguyên tắc cơ bản:
+ Tính duy nhất (Thống nhất chỉ huy): người nhân viên chỉ nhận một mệnh lệnh
duy nhất từ cấp trên trực tiếp của mình
+ Tính đa hướng: xác định các tuyến quyền lực trong một tổ chức bao quát tất cả
mọi người
Mọi người trong tổ chức cần phải biết họ chịu trách nhiệm báo cáo với ai cũng
như chuỗi các nhà quản trị từ cấp thấp nhất đến cấp cao
Quyền hành: thẩm quyền chính thức và hợp pháp của nhà quản tị trong việc ra quyết
định, ban hành mệnh lệnh, phân bổ nguồn lực để đạt được các kết quả mong đợi của tổ
chức. Với 3 đặc trưng:
- Quyền hành được gắn với vị trí, không phải con người
lOMoARcPSD|49328626
- Quyền hành được phân cấp từ trên xuống dưới theo chiều dọc của hệ thống cấp
bậc.
- Quyền hành phải được sự chấp nhận của cấp dưới
Trách nhiệm (một mặc của quyền hành) thể hiện nghĩa vụ thực hiện một công việc
hay hoạt động được phân công Trách nhiệm giải trình (báo cáo)
- Cơ chế thông qua đó quyền hạn và trách nhiệm được thống nhất
- Một người dang có quyền hành và trách nhiệm sẽ thành đối tượng báo cáo và đánh
giá kết quả thực hiện cho người cấp trên trực tiếp trong chuỗi mệnh lệnh
Phân quyền (ủy quyền): một quá trình theo đó nhà quản trị sử dụng việc giao quyền và
trách nhiệm cho những người giữ vị trí thấp hơn trong cơ cấu cấp bậc của tổ chức =>
động viên, cải thiện tốc độ, sự linh hoạt và sự sáng tạo
Quyền hành trực tuyến: quyền hành chính thức của nhà quản trị trong việc chỉ huy và
kiểm soát nhân viên dưới quyền
- Các bộ phận theo tuyến thực hiện các công việc nhằm hoàn thành các mục đích và
nhiệm vụ của tổ chức
Quyền hành tham mưu: mức độ hạn hẹp hơn, bao gồm quyền tư vấn, đề xuất ý kiến về
lĩnh vực chuyên môn mà con người đó phục trách
- Mối quan hệ truyền thông, các chuyên gia tham mưu sẽ đưa ra lời khuyên cho các
nhà quản trị về các lĩnh vực chuyên môn.
- Các bộ phận tham mưu bao gồm tất cả những bộ phận cung cấp các kỹ năng
chuyên môn để hỗ trợ bộ phận trực tuyến => mối quan hệ tư vấn
Phạm vi/ tầm hạn quản trị: số lượng người nhân viên trực tiếp báo cáo cho một nhà
quản trị (nhà quản trị giám sát bao nhiêu nhân viên dưới quyền)
Các yếu tố về giám sát ít hơn => tầm quản trị được mở rộng
- Công việc của nhân viên dưới quyền ổn định và quen thuộc
- Nhân viên thực hiện các công việc tương tự nhau
- Nhân viên làm việc tập trung tại một địa điểm
- Nhân viên được đào tạo tốt, cần ít sự hướng dẫn
- Các quy định và quy trình xác định sẵn
- Hệ thống và con người luôn sẵn sàng hỗ trợ
- Một số hoạt đông ít (không) giám sát
- Sở thích và phong cách nhà quản trị
Cấu trúc theo chiều dọc: phạm vi hẹp và có nhiều cấp bậc
lOMoARcPSD|49328626
Cấu trúc phẳng: phạm vi rộng hơn và phân bố theo chiều ngang, ít cấp bậc
Vấn đề: có quá nhiều cấp quản trị, làm các quyết định mang tính thường ngày
được đẩy lên quá cao trong cơ cấu tổ chức
Nhà quản trị cấp cao không chú tâm được các vấn đề quan trọng, dài hạn,
mang tầm chiến lược. Giới hạn khả năng sáng tạo, đổi mới, trách nhiệm báo
cáo của nhà quản trị cấp thấp.
Tập trung quyền hành: quyền ra quyết định hầu hết được tập trung ở các nhà quản trị
cấp cao.
Phân quyền: quyền ra quyết định được chuyn giao cho các nhà quản trị cấp thấp hơn
trong tổ chức.
Các nhân tố ảnh hưởng đến việc tập trung và phân tán quyền hành:
- Sự thay đổi nhanh chóng và không chắc chắn của môi trường thường phù hợp với
việc phân quyền.
- Thích ứng với chiến lược của tổ chức.
- Tập trung quyền hành thường thích hợp trong các tình huống khủng hoảng
THIẾT KẾ CÁC BỘ PHẬN TRONG CẤU TRÚC TỔ CHỨC
Đặc trưng cơ bản trong cấu trúc tổ chức: tập trung các vị trí công việc vào một bộ phận
và các bộ phận vào một tổ chức
Có 5 cách thực hiện chuỗi mệnh lệnh khi phân chia các bộ phận
- 3 cách tiếp cận truyền thống
- 2 cách tiếp cận đổi mới
Cấu trúc chức năng theo chiều dọc (U form)
- Mối liên kết giữa các bộ phận chức năng yếu
- Thiếu thông tin nhận định
- Số lượng cấp bậc nhiều, luồng thông tin chậm, phản ứng chậm hơn môi trường
Cấu trúc theo bộ phận độc lập (M form)
- Tương thích với doanh nghiệp kinh doanh đa sản phẩm/đa thị trường
- Mỗi bộ phận sẽ có sự am hiểu sâu hơn về nhu cầu của khách hàng Cấu trúc ma
trận
Đội/nhóm
- Năng lực của người nhân viên đa dạng
- Vai trò nhà quản trị lu mờ
Cấu trúc theo mạng lưới ảo
- Công nghệ, internet, toàn cầu hóa
- Chủ động, làm tốt những gì mình có
- Không thực hiện kiểm soát tại chỗ
lOMoARcPSD|49328626
- Lòng trung thành nhân viên của doanh nghiệp được thuê ngoài kém => săn đầu
người
CẤU TRÚC TƯƠNG THÍCH VỚI CHIẾN LƯỢC
Tổ chức
- Thiết kế công việc => vị trí Nhóm gộp => bộ phận
- Xây dựng tuyến quyền hành
- Tạo lập cơ chế phối hợp
Cấu trúc tổ chức: sơ đồ
1. Thiết kế công việc vị trí
Chuyên môn hóa công việc
+ Đào tạo dễ dàng, kiểm soát, luận chuyển công việc nhanh chóng
+ Mức độ tinh thông ngày càng tốt hơn
Chuyên môn hóa bộ phận
+ Chức năng
+ Khu vực địa lý
+ Sản phẩm
+ Khách hàng
2. Xây dựng tuyến quyền hành
Quyền lực => Quyền hành
Quyền lực là khả năng của 1 người trong việc có thể tác động trực tiếp, gián tiếp
đến hành vi suy nghĩ của người khác
| 1/4

Preview text:

lOMoARcPSD| 49328626
CHƯƠNG 10: THIẾT KẾ CẤU TRÚC TỔ CHỨC
Thiết kế tổ chức để thực thi chiến lược => tạo sự hiệu quả, tương thích với chiến lược
Hoạt động tổ chức là việc triển khai các nguồn lực của tổ chức để đạt được các mục tiêu
chiến lược. => xác định cách thức thực hiện
TỔ CHỨC CẤU TRÚC THEO CHIỀU DỌC
Thực hiện quá trình tổ chức => hình thành cấu trúc tổ chức => xác định cách thức
phân chia các công việc + huy động nguồn lực Cấu trúc tổ chức
- Một tập hợp các nhiệm vụ chính thức được giao cho các cá nhân và bộ phận (mỗi ô chữ)
- Việc thiết lập các quan hệ báo cáo chính thức (đường nối các ô, từng bậc)
- Việc thiết kế một hệ thống đảm bảo sự phối hợp có hiệu quả giữa những nhân viên
thuộc các bộ phận (cả một sơ đồ) Chuyên môn hóa công việc
- Thể hiện mức độ phân chia các nhiệm vụ của tổ chức thành các bộ phận nhỏ hơn
=> Công việc được thực hiện một cách có hiệu suất hơn
- Phạm vi công việc nhỏ, hiệu suất cao hơn
- Chuyên môn hóa quá sâu làm cho người nhân viên trở nên biệt lập và buồn chán,
đồng thời gây trở ngại cho sự phối hợp vốn rất cần thiết để tổ chức có hiệu quả hơn
Chuỗi mệnh lệnh => mô tả cấu trúc quyền hành của tổ chức
- Một chuỗi quyền hạn liên kết những người nhân viên và cho biết mối quan hệ báo cáo (ai báo cáo cho ai)
- Xây dựng dựa trên 2 nguyên tắc cơ bản:
+ Tính duy nhất (Thống nhất chỉ huy): người nhân viên chỉ nhận một mệnh lệnh
duy nhất từ cấp trên trực tiếp của mình
+ Tính đa hướng: xác định các tuyến quyền lực trong một tổ chức bao quát tất cả mọi người
Mọi người trong tổ chức cần phải biết họ chịu trách nhiệm báo cáo với ai cũng
như chuỗi các nhà quản trị từ cấp thấp nhất đến cấp cao
Quyền hành: thẩm quyền chính thức và hợp pháp của nhà quản tị trong việc ra quyết
định, ban hành mệnh lệnh, phân bổ nguồn lực để đạt được các kết quả mong đợi của tổ
chức. Với 3 đặc trưng:
- Quyền hành được gắn với vị trí, không phải con người lOMoARcPSD| 49328626
- Quyền hành được phân cấp từ trên xuống dưới theo chiều dọc của hệ thống cấp bậc.
- Quyền hành phải được sự chấp nhận của cấp dưới
Trách nhiệm (một mặc của quyền hành) thể hiện nghĩa vụ thực hiện một công việc
hay hoạt động được phân công Trách nhiệm giải trình (báo cáo)
- Cơ chế thông qua đó quyền hạn và trách nhiệm được thống nhất
- Một người dang có quyền hành và trách nhiệm sẽ thành đối tượng báo cáo và đánh
giá kết quả thực hiện cho người cấp trên trực tiếp trong chuỗi mệnh lệnh
Phân quyền (ủy quyền): một quá trình theo đó nhà quản trị sử dụng việc giao quyền và
trách nhiệm cho những người giữ vị trí thấp hơn trong cơ cấu cấp bậc của tổ chức =>
động viên, cải thiện tốc độ, sự linh hoạt và sự sáng tạo
Quyền hành trực tuyến: quyền hành chính thức của nhà quản trị trong việc chỉ huy và
kiểm soát nhân viên dưới quyền
- Các bộ phận theo tuyến thực hiện các công việc nhằm hoàn thành các mục đích và
nhiệm vụ của tổ chức
Quyền hành tham mưu: mức độ hạn hẹp hơn, bao gồm quyền tư vấn, đề xuất ý kiến về
lĩnh vực chuyên môn mà con người đó phục trách
- Mối quan hệ truyền thông, các chuyên gia tham mưu sẽ đưa ra lời khuyên cho các
nhà quản trị về các lĩnh vực chuyên môn.
- Các bộ phận tham mưu bao gồm tất cả những bộ phận cung cấp các kỹ năng
chuyên môn để hỗ trợ bộ phận trực tuyến => mối quan hệ tư vấn
Phạm vi/ tầm hạn quản trị: số lượng người nhân viên trực tiếp báo cáo cho một nhà
quản trị (nhà quản trị giám sát bao nhiêu nhân viên dưới quyền)
Các yếu tố về giám sát ít hơn => tầm quản trị được mở rộng
- Công việc của nhân viên dưới quyền ổn định và quen thuộc
- Nhân viên thực hiện các công việc tương tự nhau
- Nhân viên làm việc tập trung tại một địa điểm
- Nhân viên được đào tạo tốt, cần ít sự hướng dẫn
- Các quy định và quy trình xác định sẵn
- Hệ thống và con người luôn sẵn sàng hỗ trợ
- Một số hoạt đông ít (không) giám sát
- Sở thích và phong cách nhà quản trị
Cấu trúc theo chiều dọc: phạm vi hẹp và có nhiều cấp bậc lOMoARcPSD| 49328626
Cấu trúc phẳng: phạm vi rộng hơn và phân bố theo chiều ngang, ít cấp bậc
Vấn đề: có quá nhiều cấp quản trị, làm các quyết định mang tính thường ngày
được đẩy lên quá cao trong cơ cấu tổ chức
Nhà quản trị cấp cao không chú tâm được các vấn đề quan trọng, dài hạn,
mang tầm chiến lược. Giới hạn khả năng sáng tạo, đổi mới, trách nhiệm báo
cáo của nhà quản trị cấp thấp.
Tập trung quyền hành: quyền ra quyết định hầu hết được tập trung ở các nhà quản trị cấp cao.
Phân quyền: quyền ra quyết định được chuyển giao cho các nhà quản trị cấp thấp hơn trong tổ chức.
Các nhân tố ảnh hưởng đến việc tập trung và phân tán quyền hành:
- Sự thay đổi nhanh chóng và không chắc chắn của môi trường thường phù hợp với việc phân quyền.
- Thích ứng với chiến lược của tổ chức.
- Tập trung quyền hành thường thích hợp trong các tình huống khủng hoảng
THIẾT KẾ CÁC BỘ PHẬN TRONG CẤU TRÚC TỔ CHỨC
Đặc trưng cơ bản trong cấu trúc tổ chức: tập trung các vị trí công việc vào một bộ phận
và các bộ phận vào một tổ chức
Có 5 cách thực hiện chuỗi mệnh lệnh khi phân chia các bộ phận
- 3 cách tiếp cận truyền thống
- 2 cách tiếp cận đổi mới
Cấu trúc chức năng theo chiều dọc (U – form)
- Mối liên kết giữa các bộ phận chức năng yếu
- Thiếu thông tin nhận định
- Số lượng cấp bậc nhiều, luồng thông tin chậm, phản ứng chậm hơn môi trường
Cấu trúc theo bộ phận độc lập (M – form)
- Tương thích với doanh nghiệp kinh doanh đa sản phẩm/đa thị trường
- Mỗi bộ phận sẽ có sự am hiểu sâu hơn về nhu cầu của khách hàng Cấu trúc ma trận Đội/nhóm
- Năng lực của người nhân viên đa dạng
- Vai trò nhà quản trị lu mờ
Cấu trúc theo mạng lưới ảo
- Công nghệ, internet, toàn cầu hóa
- Chủ động, làm tốt những gì mình có
- Không thực hiện kiểm soát tại chỗ lOMoARcPSD| 49328626
- Lòng trung thành nhân viên của doanh nghiệp được thuê ngoài kém => săn đầu người
CẤU TRÚC TƯƠNG THÍCH VỚI CHIẾN LƯỢC Tổ chức
- Thiết kế công việc => vị trí Nhóm gộp => bộ phận
- Xây dựng tuyến quyền hành
- Tạo lập cơ chế phối hợp
Cấu trúc tổ chức: sơ đồ
1. Thiết kế công việc vị trí
Chuyên môn hóa công việc
+ Đào tạo dễ dàng, kiểm soát, luận chuyển công việc nhanh chóng
+ Mức độ tinh thông ngày càng tốt hơn Chuyên môn hóa bộ phận + Chức năng + Khu vực địa lý + Sản phẩm + Khách hàng
2. Xây dựng tuyến quyền hành
Quyền lực => Quyền hành
Quyền lực là khả năng của 1 người trong việc có thể tác động trực tiếp, gián tiếp
đến hành vi suy nghĩ của người khác