lOMoAR cPSD| 32573545
Chương 3 SẢN XUẤT GIÁ TRỊ THẶNG DƯ TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
I. LÝ LUẬN CỦA C. MÁC VỀ GIÁ TRỊ THẶNG DƯ
1 . Nguồn gốc của giá trị thặng dư
a. Công thức chung của tư bản:
• Công thức vận động của tiền với tư cách là tiền thông thường: H - T- H
• Công thức vận động của tiền với tư cách là tư bản: T- H - T’ Trong đó T’> T;
T’=T+∆t. C. Mác gọi ∆t là giá trị thặng dư (m). m do đâu mà có?
Xem xét qua hai trường hợp sau: ❖Trong lưu thông: • Trao đổi ngang giá:
VD: Gía trị hàng hóa: 100 Bán với giá cả: 100 m = 0
→ Trao đổi ngang giá không tạo ra m chỉ có sự thay đổi hình thái của giá trị từ T thành H và từ H thành T
Trao đổi không ngang giá:
Mua bằng giá trị- bán cao hơn giá trị.
Mua thấp hơn giá trị - bán bằng giá trị. Mua rẻ - bán đắt • Kết luận *Trong lưu thông
Trao đổi ngang giá: Không tạo ra m
Trao đổi không ngang giá: Không tạo ra m ➢ Trong
lưu thông không tạo ra giá trị thặng dư *Ngoài lưu thông: -
Xét nhân tố hàng: nếu hàng hóa không đem ra trao đổi mua bán thì giá trị
của nó được bảo toàn trong sản phẩm thì không thể chuyển thành m. -
Xét nhân tố tiền: nếu T ở ngoài lưu thông( như để ở trong két sắt chẳng
hạn)thì tiền cũng không thể sinh ra giá trị thặng dư. lOMoAR cPSD| 32573545
→ Ngoài lưu thông không tạo ra giá trị thặng dư • Tóm lại
✓Trong lưu thông: không tạo ra giá trị thặng dư.
✓Ngoài lưu thông: cũng không tạo ta giá trị thặng dư.
➢Để có được m mà vẫn tuân thủ các quy luật khách quan của nền kinh tế hàng
hóa thì trên thị trường cần xuất hiện phổ biến một loại hh đặc biệt đó là hàng hóa sức lao động.