lOMoAR cPSD| 32573545
Chương 7 KẾ HOẠCH CUNG ỨNG VẬT TƯ 2
7.2. CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH MỨC TIÊU HAO VẬT TƯ CHO 1 ĐƠN VỊ SẢN PHẨM
Rà soát lại các định mức tiêu hao vật tư cho một dơn vị sản phẩm là công việc
quan trọng phải thực hiện trước khi xác định kế hoạch mua sắm vật tư, nhằm
giảm bớt lượng vật tư dữ trữ thừa. Định mức tiêu hao vật tư có vai trò quan
trọng đối với thực hành tiết kiemẹ và giảm giá thành đơn vị sản phẩm. Dưới đây
là một số phương pháp định mức vật tư thường được sử dụng bởi các doanh nghiệp.
7.2.1 Phương pháp thống kê
Nội dung của phương pháp này là dựa vào số liệu thống kê về mức tiêu hao
dùng nguyên vật liệu cho 1 đơn vị sản phẩm để định mức tiêu hao nguyên vật liệu cho năm kế hoạch
Định mức theo phương pháp này gồm một số bước sau đây:
Bước 1: Thu thập số liệu thống kê về sử dụng vật tư 2 năm gần nhất. Nếu mỗi
tháng có 1 số liệu về mức tiêu hao vật tư cho 1 đơn vị sản phẩm thì ta sẽ có một
dãy số với 24 số liệu.
Bước 2: Từ dãy số liệu, loại bỏ những số liệu bất thường (quá cao), rồi tính bình
quân lần thứ nhất dãy số liệu còn lại (khoảng 75% số mẫu), ký hiệu là M1
Bước 3: Từ dãy số liệu còn lại, chọn các số liệu thoả mãn điều kiện Mi M1 và
lấy bình quân lần thứ 2, ký hiệu là M2 sẽ là mức tiêu hao vật tư trung bình tiên
tiến cho 1 đơn vị sản phẩm, được sử dụng làm định mức tiêu hao vật tư năm kế hoạch.
7.2.2. Phương pháp thử nghiệm-thí nghiệm -
Nội dung: Xác định mức tiêu hao vật tư cho 1 đơn vị sản phẩm trong điều
kiện của phòng thí nghiệm hay trong phân xưởng -
Đối tượng áp dụng: Phương pháp này được dùng đối với các sản phẩm
mới đưa vào sản xuất, cần phải ban hành mức tiêu hao vật tư lúc ban đầu khi
chưa có số liệu thống kê về nó.
Kết quả của quá trình thí nghiệm - thực nghiệm được dùng là định mức tiêu vật
tư cho 1 đơn vị sản phẩm. Định mức này sẽ được điều chỉnh, hoàn thiện dần
theo quá trình sản xuất. lOMoAR cPSD| 32573545
7.2.3 Phương pháp phân tích -tính toán
Nội dung của phương pháp này là xây dựng định mức tiêu hao vật tư cho 1 đơn
vị sản phẩm dựa vào mức tiêu hao lý thuyết và phân tích tổn thất để loại trừ tổn thất bất hợp lý.
Công thức tính: M = Mức tiêu hao lý thuyết + Tổn thất hợp lý
Trong định mức tiêu hao lý thuyết được tính dựa vào phương trình cân bằng hóa
học hoặc bằng cách đo trực tiếp sản phẩm
Ví dụ: Xác định tiêu hao kính để sản xuất gương tròn có đường kính 16 cm
+ Tiêu hao lý thuyết = Shình tròn = .r2 = 3,14 x 8 2 = 201
+ Tổn thất hợp lý bằng diện tích 4 phần cắt ở 4 góc (162 - 201 = 55)
Trên thực tế, do thuỷ tinh dễ vỡ nên khi tính tiêu hao kính còn phải cộng thêm tỷ
lệ hao vỡ hợp lý, giả sử bằng 10% thì định mức kính cho chiếc gương là 281,6
cm2 . Tỷ lệ hao vỡ này phải định mức sau khi khảo sát số liệu thống kê tỷ lệ hao
vỡ thực tế, có phân tích nguyên nhân và thiết kế biện pháp giảm hao vỡ