Đề cương chính trị học | Học viện Báo chí và Tuyên truyền

Những vấn đề cơ bản về Chính trị học. Các nội dung nghiên cứu chính của Chính trị học trên thế giới và ở Việt Nam hiện nay. Sự phát triển của các tri thức chính
trị trong lịch sử. Quyền lực và quyền lực chính trị. Những biến đổi của quyền lực chính trị trong xã hội hiện đại. Tài liệu giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao. Mời đọc đón xem!

15 8 lượt tải Tải xuống
Chia sẻ Báo cáo tài liệu

Môn: Chính Trị Học

Trường: Học viện Báo chí và Tuyên truyền

Thông tin:

26 trang 2 tuần trước

Tác giả:

Profile Mỹ Châu
ĐỀ CƯƠNG MÔN CHÍNH TRỊ HỌC
PHẦN I
TỔNG QUAN VỀ MÔN HỌC
1. Thông tin chung về môn Chính trị học
Tổng số tiết: 40 tiết (Lý thuyết: 35 tiết, thảo luận 05 tiết).
Khoa giảng dạy: Khoa Chính trị học & Quan hệ quốc tế
Số điện thoại: 02438 540 210
Các yêu cầu của môn Chính trị học:
- Yêu cầu đối với người học:
+ Trước giờ lên lớp: Nghiên cứu đề cương môn học; tìm và đọc sách, tài liệu
đã được giới thiệu trong đề cương môn học; chuẩn bị ý kiến phát biểu; trước buổi
thảo luận, chuẩn bị đề cương thảo luận nhóm.
+ Trong giờ lên lớp: Nghe giảng, ghi chép, chuẩn bị ý kiến tham gia bài
giảng, phát biểu ý kiến khi được phép, làm việc nhóm.
+ Sau giờ lên lớp: Tự học, củng cố kiến thức, kỹ năng, thái độ, chuẩn bị ôn thi
kết thúc học phần theo yêu cầu môn học.
- Yêu cầu đối với giảng viên:
+ Trước giờ lên lớp: Chuẩn bị đề cương, kế hoạch bài giảng, tài liệu học tập,
các công cụ hỗ trợ dạy - học, giao nhiệm vụ cho học viên.
+ Trong giờ lên lớp: Giảng dạy đúng đề cương, kế hoạch bài giảng; chú trọng
phát triển kỹ năng, định hướng thái độ tư tưởng của học viên; ứng dụng phương pháp
giảng dạy tích cực phù hợp và hiệu quả; kiểm tra việc học viên thực hiện yêu cầu của
giảng viên nhằm phục vụ tốt hoạt động dạy - học.
+ Sau giờ lên lớp: Yêu cầu học viên củng cố lại kiến thức chuyên đề đã học và
chuẩn bị nội dung chuyên đề sau; gợi ý những vấn đề “then chốt” để học viên khi
“xào bài” có thể có ý kiến phản hồi; trên cơ sở đó, điều chỉnh nội dung và phương
pháp giảng dạy.
1
2. Mô tả tóm tắt nội dung môn Chính trị học
2.1. Vị trí, vai trò
- Vị trí: Chính trị học là môn học trong Chương trình cao cấp lý luận chính trị
theo Quyết định số 3092/QĐ-HVCTQG ngày 24 tháng 7 năm 2017 của Giám đốc Học
viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh; có vị trí đứng sau các môn chủ nghĩa Mác - Lênin,
tư tưởng Hồ Chí Minh (Triết học, Kinh tế chính trị học, Chủ nghĩa xã hội khoa học và
Tư tưởng Hồ Chí Minh); từ đó, môn Chính trị học làm cơ sở cho các môn Lãnh đạo học,
Nhà nước và Pháp luật, Xây dựng Đảng, Kinh tế, Quan hệ quốc tế).
- Vai trò: Cung cấp trang bị những kiến thức cơ bản về chính trị học nhằm đáp
ứng yêu cầu thực tiễn đời sống chính trị đặt ra cho học viên ở cơ quan, đơn vị hoặc
địa phương, cơ sở.
2.2. Mục tiêu chung
Môn Chính trị học cung cấp cho người học:
- Về kiến thức: Hiểu biết chuyên ngành chuyên sâu về những hiện tượng, biểu
hiện, bản chất, có tính quy luật của đời sống chính trị; đồng thời, đi sâu vào những
vấn đề cơ bản của chính trị học, như Khái luận về Chính trị học; Quyền lực chính trị
trong xã hội hiện đại; Văn hóa chính trị; Các mô hình hệ thống chính trị; Nhà chính
trị tiêu biểu; Kinh nghiệm xử lý tình huống chính trị; Vấn đề an ninh chính trị trong
bối cảnh thế giới biến đổi.
- Về kỹ năng: Học viên có tư duy chính trị, có khả năng phân tích các vấn đề
chính trị đang diễn ra; có năng lực hoạt động chính trị, có kỹ năng xử lý, giải quyết
các tình huống mà thực tiễn chính trị đặt ra, đảm bảo ổn định, phát triển trong điều
kiện hội nhập quốc tế hiện nay.
- Về thái độ: Trên cơ sở nền tảng tri thức Chính trị học, người học có cơ sở
khoa học để vững tin vào chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và quan
điểm của Đảng ta về chính trị; có thái độ khách quan khoa học trước các hiện tượng
chính trị, có tri thức khoa khọc, lập trường đúng đắn chống lại các luận điệu xuyên
tạc chống phá của các thế lực thù địch.
2
PHẦN II
CÁC BÀI GIẢNG MÔN CHÍNH TRỊ HỌC
I. BÀI 01
1. Tên bài giảng: KHÁI LUẬN VỀ CHÍNH TRỊ HỌC
2. S= ti>t lên l@p: 05 tiết
3. Mục tiêu: Bài giảng này cung cấp cho học viên:
- Về kiến thức: Những nội dung cơ bản về chính trị, chính trị học; Các nội
dung nghiên cứu của Chính trị học trên thế giới và ở Việt Nam; Sự phát triển của các
tri thức chính trị trong lịch sử, như: Nguồn gốc quyền lực nhà nước; các mô hình thể
chế [hình thức cầm quyền]; pháp quyền và kiểm soát quyền lực nhà nước; vai trò của
nhân dân trong chính trị.
- Về kỹ năng: Học viên có khả năng phân tích, đánh giá được những nội dung
cơ bản về chính trị, Chính trị học trên thế giới và ở Việt Nam hiện nay; từ đó ứng
dụng vào thực tiễn chính trị ở Việt Nam.
- Về thái độ: Giúp cho học viên tin tưởng vào chủ trương, đường lối, chính
sách của Đảng và Nhà nước; có thái độ đúng đắn trước các vấn đề chính trị, tích cực
tham gia vào đời sống chính trị.
4. Chuẩn đầu ra và đánh giá người học
Chuẩn đầu ra (Sau khi kết thúc bài giảng
này, học viên có thể đạt được)
Đánh giá người học
Yêu cầu đánh giá HLnh thMc
đánh giá
- Về kiến thức:
+ Hiểu được khái niệm về chính trị, xác định
được đối tượng nghiên cứu của Chính trị
học.
+ Phân tích, luận giải để thấy được sự phát
triển các tri thức chính trị trong lịch sử về
nguồn gốc quyền lực nhà nước; mô hình thể
chế [hình thức cầm quyền]; pháp quyền và
kiểm soát quyền lực chính trị; vai trò của
nhân dân trong chính trị.
- Xác định được vị trí, vai
trò của chính trị học trong
thực tiễn chính trị.
- Hiểu được những nội
dung về nguồn gốc quyền
lực nhà nước, mô hình thể
chế [hình thức cầm quyền],
pháp quyền và kiểm soát
quyền lực chính trị, vai trò
của nhân dân trong chính
trị; từ đó, vận dụng thực
- Thi viết
-Thi Vấn đáp
- Về kỹ năng:
Đánh giá, rút ra giá trị về pháp quyền và
3
kiểm soát quyền lực chính trị, vai trò của
nhân dân trong chính trị; từ đó, vận dụng vào
thực tiễn chính trị ở địa phương, cơ sở hoặc
cơ quan, đơn vị công tác.
tiễn chính trị ở địa phương,
cơ sở hoặc cơ quan, đơn vị.
- Về thái độ:
Có thái độ khách quan, khoa học khi nhìn
nhận về các vấn đề chính trị, từ đó vững tin
vào chủ trương, đường lối đổi mới chính trị ở
Việt Nam hiện nay.
5. Nội dung chi tiết và hình thức tổ chức dạy học
Nội dung chi ti>t
HLnh thMc tổ
chMc dạy học
Câu hSi đánh giá quá
trLnh
I. Những vấn đề cơ bản về Chính trị học
1.1. Chính trị và sự ra đời Chính trị học
1.2. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu
của Chính trị học
- Thuyết trình
- Hỏi - Đáp
- Tự học:
1.3.Các cách tiếp
cận nghiên cứu
Chính trị học
*Câu h+i trước giờ lên lớp:
1. Chính trị?
2. Sự ra đời Chính trị học
trên thế giới và Việt Nam?
*Câu h+i trong giờ lên lớp:
1. Vai trò của Chính trị học.
2. Những tư tưởng chính trị
cơ bản nào trong lịch sử?
3. Quyền lực nhà nước đến
từ đâu?
*Câu h+i sau giờ lên lớp:
1. Chính trị là gì? Đối
tượng nghiên cứu của Chính
trị học?
2. Những giá trị về nhà
nước pháp quyền và kiểm
soát quyền lực nhà nước.
3. Vai trò của nhân dân
trong chính trị.
II. Các nội dung nghiên cMu chính của
Chính trị học trên th> gi@i và ở Việt Nam
hiện nay
2.1. Các nội dung nghiên cứu của Chính trị
học trên thế giới
2.2. Nội dung môn Chính trị học trong
chương trình cao cấp lý luận chính trị hiện nay
III. Sự phát triển của các tri thMc chính
trị trong lịch sử
3.1. Về nguồn gốc quyền lực nhà nước
3.1.1. Quan niệm quyền lực nhà nước có
nguồn gốc siêu nhiên
3.1.2. Quan niệm quyền lực nhà nước có
nguồn gốc trần thế
3.2. Các mô hình thể chế [hình thức cầm quyền]
3.2.1 Phương Đông
3.2.2 Phương Tây
3.3. Về pháp quyền và kiểm soát quyền lực
nhà nước
3.3.1 Thời Cổ đại
3.3.2 Thời Trung cổ
3.3.3 Thời Cận đại
3.4. Về vai trò của nhân dân trong chính trị
4
3.4.1 Trong chế độ chiếm hữu nô lệ và
Phong kiến
3.4.2 Thời Cận đại
3.4.3 Chủ nghĩa Mác - Lênin
3.4.4 Tư tưởng Hồ Chí Minh
6. Tài liê
a
u học tâ
a
p
6.1. T5i liê
6
u ph7i đọc
1. Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh (2018), Giáo trình cao cấp lý luận
chính trị: Chính trị học, Nxb Lý luận chính trị, Hà Nội.
2. Lê Văn Phụng (chủ biên, 2013), , Nxb Quân độiTập bài giảng Chính trị học
nhân dân, Hà Nội.
3. Đảng Cộng sản Việt Nam (2016). Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần
thứ XII, Nxb. Chính trị quốc gia sự thật, Hà Nội.
6.2. T5i liệu nên đọc
1. John Locke, , NxbKhảo luận thứ hai về chính quyền – chính quyền dân sự
Tri thức, Hà Nội, 2007.
2. Jean- Jacques Rousseau, , Nxb Lý luận chính trị, HàBàn về Khế ước xã hội
Nội, 2006.
3. Montesquieu, Bàn về tinh thần pháp luật, Nxb Lý luận chính trị, Hà Nội, 2004.
7. Yêu cầu v@i học viên
- Chuẩn bị nội dung thảo luận;
- Chuẩn bị nô
y
i dung tự học;
- Chuẩn bị nội dung câu hỏi trước, trong, sau giờ lên lớp;
- Đọc tài liệu theo hướng dẫn;
- Tâ
y
p trung nghe giảng, tích cực tham gia trả lời các câu hỏi, đóng góp ý kiến,
thảo luận.
8. Tài liệu học tập
- Chính trị là gì? Đối tượng nghiên cứu của Chính trị học.
- Các mô hình thể chế [hình thức cầm quyền]
- Về pháp quyền và kiểm soát quyền lực nhà nước
- Về vai trò của nhân dân trong chính trị.
5
II. BÀI 02
1. Tên bài giảng: QUYỀN LỰC CHÍNH TRỊ TRONG XÃ HỘI HIỆN ĐẠI
2. S= ti>t lên l@p: 05 tiết
3. Mục tiêu: Bài giảng này cung cấp cho học viên:
- Về kiến thức: Một số kiến thức cơ bản về quyền lực, quyền lực chính trị; sự
biến đổi quyền lực chính trị trong xã hội hiện đại; một số vấn đề cơ bản trong việc
thực hiện quyền lực chính trị của nhân dân lao động và kiểm soát quyền lực chính trị
ở nước ta hiện nay.
- Về kỹ năng: Học viên có khả năng phân tích, đánh giá những biểu hiện về
quyền lực, quyền lực chính trị và sự biến đổi quyền lực chính trị cũng như việc thực
thi quyền lực chính trị của nhân dân và kiểm soát quyền lực chính trị ở Việt Nam hiện
nay.
- Về thái độ: Củng cố nhận thức lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng
Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng và Nhà nước về thực thi quyền lực chính trị của
nhân dân và kiểm soát quyền lực chính trị ở Việt Nam hiện nay.
4. Chuẩn đầu ra và đánh giá người học
Chuẩn đầu ra (Sau khi kết thúc bài giảng
này, học viên có thể đạt được)
Đánh giá người học
Yêu cầu đánh giá
HLnh thMc
đánh giá
- Về kiến thức
+ Hiểu được các khái niệm “quyền lực”,
“quyền lực xã hội”, “quyền lực chính trị” và
“quyền lực nhà nước”.
+ Làm rõ được những biến đổi quyền lực
chính trị trong xã hội hiện đại; điều kiện đảm
bảo thực hiện quyền lực chính trị của nhân
dân và nội dung về kiểm soát quyền lực
chính trị.
- Vận dụng kiến thức về
quyền lực chính trị, quyền
lực nhà nước, kiểm soát
quyền lực chính trị để
đánh giá thực hiện kiểm
soát quyền lực chính trị ở
địa phương, cơ sở và đề
xuất các kiến nghị, giải
pháp cụ thể.
- Vận dụng được cơ sở lý
luận về quyền lực, quyền
lực chính trị và quyền lực
chính trị của nhân dân lao
- Thi viết
- Thi vấn đáp
- Về kỹ năng:
+ Nhận diện được những biến đổi của quyền
lực chính trị ở địa phương, đơn vị.
+ Phân tích, đánh giá được thực trạng quyền
làm chủ của nhân dân và thực hiện kiểm soát
quyền lực chính trị theo tinh thần đổi mới
6
chính trị ở Việt Nam hiện nay.
động, đề xuất giải pháp
phát huy quyền làm chủ
của nhân dân ở địa
phương, cơ quan công
tác.
- Về thái độ:
+ Có thái độ tích cực, ủng hộ và đúng đắn
trong thực hiện kiểm soát quyền lực chính trị
ở Việt Nam hiện nay.
+ Nhận biết đúng đắn biểu hiện các điều kiện
thực hiện quyền lực chính trị của nhân dân
trong thực tiễn và đề xuất biện pháp hoàn
thiện nội dung từng điều kiện nhằm phát huy
quyền làm chủ của nhân dân ở địa phương,
cơ sở hoặc cơ quan, đơn vị công tác.
5. Nội dung chi tiết và hình thức tổ chức dạy học
Nội dung chi ti>t
HLnh thMc tổ
chMc dạy học
Câu hSi đánh giá
quá trLnh
I. Quyền lực và quyền lực chính trị
1.1. Quyền lực và quyền lực xã hội
1.1.1. Quyền lực
1.1.2. Quyền lực xã hội
1.2. Quyền lực chính trị
1.2.1. Khái niệm
1.2.2. Đặc điểm
1.2.3 Quyền lực nhà nước
-Thuyết trình
- Thảo luận:
Quyền lực là gì?
- Thảo luận nhóm
“Đặc điểm quyền
lực chính trị”
- Tự học: Phân
loại quyền lực
*Câu h+i trước giờ
lên lớp:
1. Quyền lực?
2. Quyền lực chính
trị?
*Câu h+i trong giờ
lên lớp:
1. Tại sao lại có sự
biến đổi quyền lực
trong xã hội hiện đại?
2. Tại sao phải kiểm
soát quyền lực chính
trị?
*Câu h+i sau giờ lên
lớp (định hướng tư
học v5 ôn tâ
6
p):
1. Khái niệm và đặc
điểm của quyền lực
chính trị?
2. Kiểm soát quyền
lực chính trị ở Việt
II. Những bi>n đổi của quyền lực chính
trị trong xã hội hiện đại
1. Đa dạng hóa chủ thể quyền lực
2. Sự dịch chuyển của QLNN
3. Sự biến đổi trong cơ sở QLCT
4. Sự tác động của toàn cầu hóa
- Thuyết trình
-Thảo luận nhóm:
Những biến đổi
của quyền lực
chính trị hiện nay?
- Tự học:
2.1. Ảnh hưởng của
cách mạng khoa học
- công nghệ và quá
trình toàn cầu hóa
đến quyền lực chính
trị
III. Thực hiện quyền lực chính trị ở Việt
Nam
3.1. Quyền lực chính trị trong thời kỳ quá
độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam
3.1.1 Thắng lợi của Cách mạng Tháng
Tám (1945) mở đầu thời kỳ quá độ
- Thuyết trình
-Thảo luận nhóm:
+ Các điều kiện
đảm bảo thực hiện
quyền lực chính trị
của nhân dân
7
3.1.2 Quyền lực chính trị của nhân dân lao
động
3.2. Kiểm soát quyền lực chính trị
3.2.1 Tính tất yếu kiểm soát quyền lực
chính trị
3.2.2 Cơ chế kiểm soát quyền lực chính trị
* Cơ chế kiểm soát “bên trong”
* Cơ chế kiểm soát “bên ngoài”
* Tự kiểm soát của “con người quyền lực”
+ Kiểm soát quyền
lực chính trị ở Việt
Nam hiện nay
Nam hiện nay?
3. Điều kiện đảm bảo
thực hiện quyền lực
chính trị của nhân
dân.
6. Tài liê
a
u học tâ
a
p
6.1. T5i liê
6
u ph7i đọc:
1. Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh (2018), Giáo trình cao cấp lý luận
chính trị: Chính trị học, Nxb. Lý luận chính trị, Hà Nội.
2. Lê Văn Phụng (chủ biên, 2013), , Nxb Quân độiTập bài giảng Chính trị học
nhân dân, Hà Nội
3. Đảng Cộng sản Việt Nam (2016). Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần
thứ XII, Nxb. Chính trị quốc gia sự thật, Hà Nội.
6.2. T5i liệu nên đọc
1. Viện Chính trị học, (Tập bài giảng dành choLý luận về quyền lực chính trị
cao học Chính trị học), Hà Nội, 2014.
2. Trịnh Thị Xuyến (2009), Kiểm soát quyền lực nhà nước - Một số vấn đề lý
luận và thực tiễn ở Việt Nam hiện nay, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
3. Nye, Joseph S.jr, Tương lai của quyền lực, Nxb. Thông tin và Truyền thông,
Hà Nội, 2016.
7. Yêu cầu v@i học viên
- Chuẩn bị nội dung thảo luận;
- Chuẩn bị nô
y
i dung tự học;
- Chuẩn bị nội dung câu hỏi trước, trong, sau giờ lên lớp;
- Đọc tài liệu theo hướng dẫn;
- Tâ
y
p trung nghe giảng, tích cực tham gia trả lời các câu hỏi, đóng góp ý kiến,
thảo luận.
8
8. Tài liệu hư@ng dẫn học
- Quyền lực, quyền lực xã hội, quyền lực chính trị và quyền lực nhà nước.
- Quyền lực chính trị của nhân dân lao động.
- Kiểm soát quyền lực chính trị.
BÀI 03:
1. Tên bài giảng: VĂN HÓA CHÍNH TRỊ
2. S= ti>t lên l@p: 05 tiết
3. Mục tiêu: Bài giảng này s€ cung cấp cho học viên:
- Về kiến thức: Hiểu rõ khái niệm văn hóa chính trị (VHCT); Các thành tố,
chức năng của VHCT; Thực trạng và giải pháp mang tính định hướng nâng cao
VHCT Việt Nam hiện nay.
- Về kỹ năng: Có kỹ năng phân tích và đề xuất các giải pháp để nâng cao
VHCT của cá nhân, tổ chức ở địa phương, đơn vị.
- Về thái độ: Nhận thức được vai trò của VHCT trong đời sống chính trị, sự
ảnh hưởng của nó đối với hành vi của từng cá nhân, từng nhóm xã hội khi các chủ thể
này tham gia vào đời sống chính trị; qua đó giúp họ ý thức được bổn phận và trách
nhiệm của mình trong việc thúc đẩy, nâng cao VHCT ở cơ quan, địa phương.
4. Chuẩn đầu ra và đánh giá người học
Chuẩn đầu ra (Sau khi
kết thúc bài giảng này,
học viên có thể đạt được)
Đánh giá người học
Yêu cầu đánh giá HLnh thMc đánh giá
- Về kiến thức:
+ Hiểu được khái niệm và
chức năng của VHCT;
phân tích được các thành
tố của VHCT
+ Đánh giá thực trạng và
đề xuất được những giải
pháp mang tính định
hướng để nâng cao VHCT
ở cơ quan, địa phương
công tác.
+ Vận dụng kiến thức cơ bản
về VHCT vào đánh giá thực
trạng VHCT ở Việt Nam hiện
nay.
+ Từ cơ sở lí luận về VHCT,
đề xuất giải pháp nhằm nâng
cao VHCT ở địa phương, nơi
công tác.
- Thi viết
- Thi vấn đáp
- Về kỹ năng:
9
+ Đưa ra được khuyến
nghị, giải pháp để nâng
cao VHCT Việt Nam.
- Về thái độ
+ Chủ động, tích cực để
nâng cao VHCT của cá
nhân, tổ chức ở địa
phương, đơn vị, nơi mình
công tác.
+ Có quan điểm rõ ràng
và hành động đúng đắn
trước những biểu hiện
tiêu cực về VHCT ở Việt
Nam hiện nay.
5. Nội dung chi ti>t và hLnh thMc tổ chMc dạy học
Nội dung chi ti>t
HLnh thMc tổ chMc dạy
học
Câu hSi đánh giá quá
trLnh
I. Các vấn đề chung về VHCT
1.1 Khái niệm
1.1.1. Khái niệm văn hóa
1.1.2. Khái niệm VHCT
1.2. Các thành t= của VHCT
1.2.1. Hệ tư tưởng chính trị
1.2.2. Các giá trị và chuẩn mực
chính trị
1.2.3 VHCT truyền thống
1.2.4. Ý thức, thái độ và hành vi
của các chủ thể khi tham gia vào
đời sống chính trị thực tiễn
1.3. ChMc năng của VHCT
1.3.1, Giáo dục
1.3.2. Giao tiếp và liên kết cộng
đồng
1.3.3. Điều chỉnh hành vi của các
chủ thể khi tham gia vào đời sống
chính trị
1.3.4. Dự báo hành vi chính trị
- Thuyết trình
- Hỏi - Đáp
-Tự học: “Phân loại văn
hóa chính trị; các nhân
tố ảnh hưởng đến quá
trình xã hội hóa văn hóa
chính trị”.
Câu h+i trước giờ lên
lớp:
1. “Văn hóa”, “văn
hóa chính trị” ?
Câu h+i trong giờ lên
lớp:
1. Phân biệt văn hóa
và văn hóa chính trị?
2. VHCT được cấu
thành bởi các thành tố
nào?
Câu h+i sau giờ lên
lớp:
1. Phân tích khái niệm
VHCT.
2. Để xây dựng VHCT
cần những thành tố
nào? Phân tích nội
dung của các thành tố
10
đó.
3. Phân tích giải pháp
để nâng cao VHCT ở
Việt Nam hiện nay.
2. Văn hóa chính trị Việt Nam
2.1. Các giá trị đặc trưng của văn
hóa chính trị Việt Nam
2.2. Thực trạng văn hóa chính trị
ở Việt Nam hiện nay
2.3. Giải pháp mang tính định
hướng nhằm nâng cao văn hóa
chính trị ở Việt Nam hiện nay
2.3.1. Tăng cường và củng
cố giáo dục chủ nghĩa Mác -
Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh.
2.3.2. Hoàn thiện hệ thống
chính trị, chăm lo xây dựng
văn hóa chính trị trong Đảng,
trong các cơ quan nhà nước và
các tổ chức chính trị - xã hội;
coi đây là nhân tố quan trọng
để xây dựng hệ thống chính trị
trong sạch vững mạnh.
2.3.3. Xác định những chuẩn
mực và giá trị của văn hóa
chính trị làm căn cứ để xây
dựng và thực thi các quyết sách
chính trị, điều chỉnh hành vi
của các chủ thể chính trị, tạo
môi trường và điều kiện để
phát triển văn hóa công dân.
2.3.4. Kế thừa một cách sáng
tạo, có chọn lọc tinh hoa văn
hóa chính trị truyền thống của
dân tộc và nhân loại.
-Thuyết trình
-Thảo luận nhóm.
-Nội dung thảo luận
nhóm: Thực trạng văn
hóa chính trị ở Việt
Nam hiện nay
6. Tài liê
a
u học tâ
a
p
6.1. T5i liê
6
u ph7i đọc:
1. Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Viện Chính trị học, Giáo
trình Chính trị học, Nhà xuất bản Lý luận chính trị, Hà Nội, 2018.
6.2. T5i liê
6
u nên đọc:
1. Khoa Chính trị học - Học viện chính trị khu vực I: “Chính trị học – Một
số vấn đề lý luận và thực tiễn” Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2010.
2. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ
XII. Nxb Chính trị Quốc gia. H.2016. (tr. 22-54; 113-145)
11
3. Đảng Cộng sản Việt Nam: Nghị quyết Trung ương IX, Khóa XI: Xây
dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển
bền vững đất nước. Nxb Chính trị Quốc gia. H.2014.
7. Yêu cầu v@i học viên
- Chuẩn bị nội dung thảo luận;
- Chuẩn bị nô
y
i dung tự học;
- Chuẩn bị nội dung câu hỏi trước, trong, sau giờ lên lớp;
- Đọc tài liệu theo hướng dẫn; nghiên cứu đề cương bài học;
- Tâ
y
p trung nghe giảng, tích cực tham gia trả lời các câu hỏi, đóng góp ý
kiến, thảo luận.
IV. BÀI 04:
1. Tên bài giảng: CÁC MÔ HÌNH HỆ THỐNG CHÍNH TRỊ
2. S= ti>t lên l@p: 05 tiết
3. Mục tiêu: Bài giảng này s€ cung cấp cho học viên:
- Về kiến thức: Một số kiến thức về khái niệm hệ thống chính trị (HTCT) và
các loại mô hình HTCT chủ yếu trên thế giới; đặc điểm, cấu trúc và định hướng đổi
mới HTCT ở Việt Nam hiện nay.
- Về kỹ năng: Phân tích, so sánh các mô hình HTCT điển hình cũng như phân
tích đánh giá cơ cấu, tổ chức và hoạt động của HTCT Việt Nam; xây dựng kỹ năng
tham gia quá trình đổi mới, hoàn thiện HTCT ở địa phương, cơ sở.
- Về thái độ: Nắm vững quan điểm của Đảng, nâng cao ý thức trách nhiệm của
bản thân, tích cực đóng góp vào sự đổi mới HTCT ở địa phương, nơi công tác.
4. Chuẩn đầu ra và đánh giá người học
Chuẩn đầu ra (Sau khi kết thúc
bài giảng học viên có thể đạt được)
Đánh giá người học
Yêu cầu đánh giá
HLnh thMc đánh giá
- Về kiến thức:
+ Hiểu được khái niệm HTCT;
phân tích, so sánh ba mô hình
HTCT cơ bản trên thế giới.
+ Phân tích đặc điểm, cấu trúc và
- Vận dụng những kiến
thức về 03 mô hình HTCT
cơ bản, rút ra những giá
trị góp phần vào quá trình
đổi mới HTCT ở nước ta
- Thi viết
- Thi vấn đáp
12
các thành tố cơ bản của HTCT ở
nước ta.
+ Nắm vững những quan điểm
mang tính nguyên tắc trong đổi mới
HTCT ở nước ta hiện nay; vận
dụng vào thực tiễn và đề xuất giải
pháp đổi mới HTCT ở địa phương,
cơ sở nơi mình công tác
hiện nay.
- Vận dụng những kiến
thức về HTCT ở nước ta,
đề xuất những giải pháp
khắc phục hạn chế và
nâng cao hiệu quả hoạt
động HTCT ở địa
phương, cơ sở.
- Về kỹ năng:
+ Rút ra được ưu, nhược điểm và
giá trị của 3 mô hinh đóng góp vào
quá trình đổi mới HTCT ở nước ta
hiện nay
+ Khuyến nghị giải pháp nâng cao
hiệu quả hoạt động trong quá trình
đổi mới HTCT địa phương.
- Về thái độ:
+ Vững tin vào đường lối đổi mới
HTCT ở Việt Nam hiện nay.
+ Tích cực chủ động, sáng tạo đóng
góp vào quá trình đổi mới và hoàn
thiện HTCT ở địa phương.
5. Nội dung chi tiết và hình thức tổ chức dạy học
Nội dung chi ti>t HLnh thMc tổ chMc
dạy học
Câu hSi đánh giá quá trLnh
I. Lý luận chung về hệ th=ng
chính trị
1.1. Khái niệm HTCT
1.2. Phân loại mô hình HTCT
- Thuyết trình
- Hỏi - Đáp
- Tự học
Phần “Những yếu tố
cốt lõi của lý thuyết
hệ thống và chức
năng của HTCT”
tr.123, 124)
Câu h+i trước giờ lên lớp:
1. HTCT là gì?
2. Kể tên các loại mô hình
HTCT trên thế giới hiện nay?
Câu h+i trong giờ lên lớp:
1. Ưu điểm, hạn chế của 3 mô
hình HTCT trên thế giới là gì?
2. HTCT VN có những đặc
điểm gì?
Câu h+i sau giờ lên lớp.
1. Trình bày khái niệm HTCT.
II. Ba mô hLnh HTCT chủ y>u
2.1. Mô hình cơ b7n tổ chức nh5
nước nghị viện
2.1.1. Cơ cấu tổ chức
2.1.2. Đặc điểm chính
2.2.Mô hình cơ b7n tổ chức nh5
- Thảo luận nhóm:
“về 3 mô hình cơ
bản”
13
nước tổng thống
2.2.1. Cơ cấu tổ chức
2.2.2. Đặc điểm chính
2.3. Mô hình cơ b7n tổ chức nh5
nước hỗn hợp
2.3.1. Cơ cấu tổ chức
2.3.2. Đặc điểm chính
2. Phân tích những điểm mạnh
và hạn chế của mô hình tổng
thống? (hoặc mô hình nghị
viện, hoặc mô hình hỗn hợp).
3. Phân tích các đặc điểm; cấu
trúc và các thành tố cơ bản
của HTCT Việt Nam.
4. Liên hệ thực trạng cơ cấu tổ
chức bộ máy và hoạt động của
HTCT ở địa phương.
III. Hệ th=ng chính trị Việt Nam
3.1. Đặc điểm
3.1.1. Một đảng duy nhất cầm quyền
là Đảng Cộng sản Việt Nam
3.1.2. Nhà nước hoạt động theo
mô hình cộng hòa XHCN
3.1.3. Tính nhân dân
3.2. Cấu trúc và các thành tố của
HTCT Việt Nam
3.2.1. Cấu trúc
3.2.2. Các thành tố cơ bản của
HTCT ở nước ta
3.3. Định hướng đổi mới HTCT
Việt Nam hiện nay
3.3.1 Quan điểm mang tính
nguyên tắc
3.3.2 Những giải pháp cơ bản
- Thảo luận nhóm:
“Về cấu trúc và thực
trạng của HTCT ở
Việt Nam”.
6. Tài liệu học tập
6.1. T5i liệu ph7i đọc.
1. Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh (2018), Giáo trình Cao cấp lý
luận chính trị: Chính trị học, . , Nxb Lý luận chính trị Hà Nội, (tr.121-tr.165).
2. Đảng Cộng sản Việt Nam (2016), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần
thứ XII, Nxb Chính trị quốc gia sự thật. Hà Nội.
3. Đảng Cộng sản Việt Nam (2017), Nghị quyết Hội nghị Ban Chấp hành
Trung ương lần thứ sáu khóa XII, Nxb Chính trị quốc gia sự thật.
6.2. T5i liệu nên đọc.
1. Lê Văn Phụng (chủ biên, 2013), , Nxb Quân độiTập bài giảng Chính trị học
nhân dân, Hà Nội (tr.235 - tr.306).
14
2. Ngô Huy Đức, Trịnh Thị Xuyến (đồng chủ biên - 2013), Chính trị học so
sánh: Từ cách tiếp cận cấu trúc chức năng, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
3. Tô Huy Rứa (chủ biên, 2008), Mô hình tổ chức và hoạt động của hệ thống
chính trị một số nước trên thế giới, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
7. Yêu cầu v@i học viên.
- Chuẩn bị nội dung thảo luận;
- Chuẩn bị nô
y
i dung tự học;
- Chuẩn bị nội dung câu hỏi trước, trong, sau giờ lên lớp;
- Đọc tài liệu theo hướng dẫn; nghiên cứu đề cương bài học;
- Tâ
y
p trung nghe giảng, tích cực tham gia trả lời các câu hỏi, đóng góp ý kiến,
thảo luận.
8. Tài liệu học tập
- Khái niệm hệ thống chính trị.
- Mô hình cơ bản tổ chức nhà nước nghị viện; mô hình cơ bản tổ chức nhà
nước tổng thống; mô hình cơ bản tổ chức nhà nước hỗn hợp.
- Hệ thống chính trị Việt Nam (đặc điểm, cấu trúc, thành tố và tiếp tục đổi mới
hệ thống chính trị Việt Nam hiện nay).
V. BÀI 05:
1. Tên bài giảng: NHÀ CHÍNH TRỊ TIÊU BIỂU
2. S= ti>t lên l@p: 05 tiết
3. Mục tiêu bài giảng: Bài giảng này cung cấp cho học viên:
- Về kiến thức: Cung cấp cho học viên những kiến thức cơ bản về nhà chính trị
tiêu biểu, như: khái niệm, vai trò, các giá trị cốt lõi và điều kiện hội hợp của một nhà chính
trị tiêu biểu; một nhà chính trị tiêu biểu trong bối cảnh hiện nay cần có những tiêu chuẩn
nào.
- Về kỹ năng: Học viên nhận thức, nhận diện được đúng đắn về người lãnh đạo
tiêu biểu cụ thể trong thực tiễn. Học viên có thể vận dụng các tri thức để phân tích và giải
quyết các trường hợp cụ thể về người lãnh đạo chính trị.
15
- Về tư tưởng: Bồi dưỡng cảm tình đối với người lãnh đạo chính trị. Thúc đẩy ý
chí và hành động phấn đấu trở thành người lãnh đạo tiêu biểu. Bồi dưỡng trí tuệ, rèn luyện
tác phong, điều chỉnh cách thức làm việc khi đã là người lãnh đạo chính trị.
4. Chuẩn đầu ra và đánh giá người học
Chuẩn đầu ra
(Sau khi kết thúc bài giảng này
học viên có thể đạt được)
Đánh giá người học
Yêu cầu đánh giá HLnh thMc đánh giá
- Về kiến thức:
+ Học viên hiểu được thế nào là
nhà chính trị tiêu biểu, vai trò và
những giá trị cốt lõi của nhà chính
trị tiêu biểu.
+ Học viên nhận thức được điều
kiện hội hợp của một nhà chính trị
tiêu biểu và những tiêu chuẩn cần
có của nhà chính trị tiêu biểu
trong bối cảnh hiện nay.
- Vận dụng kiến thức về
nhà chính trị tiêu biểu, học
viên xác lập nhận thức cho
mình và lý giải được các giá
trị cốt lõi, ba điều kiện hội
hợp để tạo dựng lên một
nhà chính trị tiêu biểu.
- Phân tích, đánh giá được
đúng trí tuệ, năng lực và
khả năng lãnh đạo của
người lãnh đạo cụ thể ở địa
phương, cơ quan công tác.
- Thi vấn đáp
- Thi viết
- Về kỹ năng:
+ Học viên vận dụng được những
tri thức đã học để phân tích, đánh
giá đúng những giá trị cốt lõi của
người lãnh đạo chính trị cụ thể
trong thực tiễn.
+ Học viên là lãnh đạo có thể vận
dụng để tự đánh giá bản thân, điều
chỉnh, rèn luyện trong hoạt động
lãnh đạo chính trị của mình cho
phù hợp và xứng đáng với vị trí
lãnh đạo.
+ Học viên vận dụng được những
tri thức đã học để phấn đấu trở
thành hoặc tạo dựng nhà chính trị
tiêu biểu.
- Về thái độ:
+ Học viên có thái độ tích cực và
16
đúng đắn đối với những người
lãnh đạo chính trị trong hiện thực.
+ Học viên có quan điểm rõ ràng
trong việc ủng hộ hoặc đấu tranh
đối với người lãnh đạo chính trị
cụ thể.
5. Nội dung chi tiết và hình thức tổ chức giảng dạy
NỘI DUNG CHI TIẾT HÌNH THỨC TỔ CHỨC
GIẢNG DẠY
CÂU HỎI ĐÁNH GIÁ QUÁ
TRÌNH
I. Nhà chính trị và nhà chính
trị tiêu biểu
1. Nhà chính trị
1.1 Khái niệm
1.2 Vai trò
2. Nhà chính trị tiêu biểu
2.1 Khái niệm
2.2 Vai trò
Thuyết trình
Hỏi - Đáp
Câu h+i trước giờ lên lớp:
1) Đ/c hiểu thế nào là nhà
chính trị, nhà chính trị tiêu
biểu? Hãy nhận diện nhà
chính trị trong thực tiễn?
Câu h+i trong giờ lên lớp:
1) Trở thành một nhà chính
trị tiêu biểu thì điều kiện
CẦN là gì?, điều kiện ĐỦ
là gỉ?
2) Đ/c cho biết một nhà
chính trị tiêu biểu hiện nay
cần có những tiêu chuẩn gì?
Câu h+i sau giờ lên lớp:
1) Một người hội tụ đủ các
tố chất, phẩm chất cần thiết,
tại sao không trở thành nhà
chính trị tiêu biểu?
II. Các giá trị c=t lõi của nhà
chính trị tiêu biểu
1. Nhãn quan chính trị của nhà
chính trị tiêu biểu (hợp lý).
2. Sự vận dụng sáng tạo của nhà
chính trị tiêu biểu (hợp l€).
3. Hành động thực tiễn của nhà
chính trị tiêu biểu (hợp thời).
4. Kiến tạo tri thức mới của nhà
chính trị tiêu biểu.
5. Sử dụng quyền lực của bản thân.
Thuyết trình
Hỏi - Đáp
III. Nhà chính trị tiêu biểu trong
b=i cảnh hiện nay
1. Bối cảnh hiện nay
2. Những tiêu chuẩn cần có của
nhà chính trị tiêu biểu trong bối
cảnh hiện nay
2.1 Nhạy bén chính trị.
2.2 Am hiểu bản chất vấn đề, biết
diễn đạt, chuyển tải đúng bản chất
của vấn đề.
2.3 Đánh giá tình hình chung.
2.4 Biết thúc đẩy trí tuệ tập thể,
- Thuyết trình
- Hỏi - Đáp
17
khơi dậy tiềm năng sáng tạo của
người khác.
2.5 Tôn trọng quyền lực và sử
dụng tốt quyền lực được ủy
nhiệm.
2) Hãy đề xuất giải pháp để
xác lập một nhà chính trị
tiêu biểu trong bối cảnh
hiện nay?
6. Tài liệu học tập
6.1. T5i liệu ph7i đọc
1. Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh (2018), Giáo trình Cao cấp lý
luận chính trị: Chính trị học, . , Nxb Lý luận chính trị Hà Nội.
2. Học viện CTQG HCM (2014): Giáo trình Cao cấp Lý luận Chính trị, khối kiến
thức thứ ba, các vấn đề khoa học chính trị và lãnh đạo quản lý, tập 9, Chính trị học, “bài
Con người chính trị”, tr.101, Nxb Lý luận Chính trị, Hà Nội.
6.2. T5i liệu nên đọc
1. Lưu Cường Luân và Uông Đại Lý (2010), Đặng Tiểu Bình – Một trí tuệ siêu việt,
Nxb Lao động, Hà Nội.
2. Sergeant, John (2007), Sự nghiệp chính trị của nguyên nữ thủ tướng Anh
Margaret Thatcher, Nxb Văn hóa thông tin, Hà Nội.
3. Tiêu Thi Mỹ (1996), Mưu lược Đặng Tiểu Bình, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
7. Yêu cầu đ=i v@i học viên
- Đọc tài liệu
- Chuẩn bị câu trả lời cho các “câu h+i đánh giá quá trình” ở Mục 5 bên trên.
- Chuẩn bị điều kiện cho Thảo luận nhóm.
- Chuẩn bị đầy đủ tài liệu học tập cần thiết.
- Tập trung nghe giảng, tích cực tham gia trả lời các câu hỏi giảng viên đưa ra.
VI. BÀI 06:
1. Tên bài giảng: KINH NGHIỆM XỬ LÝ TÌNH HUỐNG CHÍNH TRỊ
2. S= ti>t lên l@p: 05 tiết
3. Mục tiêu: Bài giảng này s€ cung cấp cho học viên:
- Về kiến thức: Những kiến thức cơ bản về tình huống chính trị (THCT), như:
khái niệm, dấu hiệu, bản chất; kinh nghiệm xử lý ba THCT cơ bản ở Việt Nam hiện nay.
18
- Về kỹ năng: Có các kỹ năng trong nhận diện, đánh giá, xử lý THCT trong
thực tiễn ở địa phương, nơi công tác của mình.
- Về thái độ: Có thái độ đúng đắn khoa học, khách quan trong xử lý THCT;
nâng cao tính tích cực, chủ động, sáng tạo của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý trước
các THCT xảy ra trong thực tiễn.
4. Chuẩn đầu ra và đánh giá người học
Chuẩn đầu ra (Sau khi
kết thúc bài giảng, học
viên có thể đạt được)
Đánh giá người học
Yêu cầu đánh giá HLnh thMc đánh giá
- Về kiến thức:
+ Học viên hiểu được
các khái niệm cơ bản:
THCT, điểm nóng
chính trị - xã hội,
chuyển giao quyền lực,
tham nhũng
+ Phân tích nguyên
nhân trực tiếp dẫn đến
điểm nóng chính trị -
xã hội; yêu cầu và các
bước cơ bản khi
chuyển giao thế hệ lãnh
đạo; xử lý THCT khi
có nạn tham nhũng ở
dạng vĩ mô tiềm ẩn; từ
đó, vận dụng vào thực
tiễn ở địa phương hoặc
đơn vị công tác.
- Từ những khái niệm về xung
đột xã hội, điểm nóng chính trị
- xã hội, chuyển giao quyền
lực, tham nhũng; phân tích,
nhận diện được ba THCT trong
thực tiễn ở địa phương, đơn vị.
- Vận dụng kiến thức về kinh
nghiệm xử lý THCT; đề xuất
những giải pháp cụ thể phòng
ngừa, xử lý điểm nóng chính trị
- xã hội tại địa phương; giải
pháp về công tác đào tạo, bồi
dưỡng cán bộ trong chuyển
giao giữa các thế hệ lãnh đạo ở
địa phương và giải pháp phòng,
chống tham nhũng trên địa bàn
công tác.
- Thi viết
- Thi vấn đáp
- Về kỹ năng:
+ Nhận diện chính xác
được các dạng THCT ở
nước ta hiện nay
+ Vận dụng được các
kiến thức cơ bản về
THCT, để xử lý các
THCT cụ thể ở địa
phương, đơn vị.
- Về thái độ:
19
Có thái độ tích cực
đúng đắn, khách quan
khoa học trong nhận
diện, đánh giá, xử lý
THCT
5. Nội dung chi tiết và hình thức tổ chức dạy học
Nội dung chi ti>t HLnh thMc tổ chMc
dạy học
Câu hSi đánh giá quá trLnh
I. TLnh hu=ng chính trị
1. Khái niệm
1.1 Tình huống.
1.2 Tình huống chính trị.
1.2. Phân loại THCT
- - Thuyết trình
- Hỏi đáp
- Tự học: Những dấu
hiệu cơ bản của tình
huống chính trị
-Tự học: Các loại
tình huống chính trị,
tính chất chung của
tình huống chính trị.
Câu h+i trước giờ lên lớp:
1. Khái niệm tình huống,
tình huống chính trị?
Câu h+i trong giờ lên lớp:
1. Điểm nóng chính trị -xã
hội là gì?
2. Chuyển giao quyền lực là
gì? Có những phương thức
chuyển giao quyền lực
nào?.
3. Khi nào tham nhũng trở
thành tình huống chính trị?
Câu h+i sau giờ lên lớp:
1.Trình bày các khái niệm:
THCT, điểm nóng xã hội,
điểm nóng chính trị -xã hội,
chuyển giao quyền lực,
tham nhũng...
2. Phân tích nguyên nhân
dẫn đến điểm nóng chính trị
- xã hội. Những tình huống
trong chuyển giao quyền
lực, khi có nạn tham nhũng.
3. Nêu kinh nghiệm và giải
pháp phòng ngừa, xử lý
II. Xử lý THCT: Điểm nóng chính
trị - xã hội
2.1 Khái niệm
2.1.1 Điểm nóng chính trị
2.1.2 Điểm nóng chính trị - xã hội
2.2 Nguyên nhân trực tiếp dẫn đến
điểm nóng chính trị -xã hội
2.3 Xử lý điểm nóng chính trị -xã hội
- Thảo luận:
+ Nguyên nhân trực
tiếp dẫn đến điểm
nóng chính trị-xã hội
III. Xử lý tLnh hu=ng: Chuyển giao
quyền lực cầm quyền
3.1 Chuyển giao quyền lực trong bộ
máy cầm quyền
3.1.1 Khái niệm
3.1.2 Các cấp độ chuyển giao
3.1.3 Chuyển giao quyền lực chính
trị là một tình huống chính trị
3.2 Kinh nghiệm chuyển giao quyền
lực cầm quyền
3.2.1 Các phương thức (chuyển giao
quyền lực) đặc trưng trong lịch sử
3.2.2 Các mô hình chuyển giao
quyền lực cầm quyền
- Thảo luận nhóm:
+ Những tình huống
có thể diễn ra khi
chuyển giao quyền
lực
20
| 1/26
| | Tải xuống

Có thể bạn quan tâm:

Preview text:

ĐỀ CƯƠNG MÔN CHÍNH TRỊ HỌC PHẦN I
TỔNG QUAN VỀ MÔN HỌC
1. Thông tin chung về môn Chính trị học
Tổng số tiết: 40 tiết (Lý thuyết: 35 tiết, thảo luận 05 tiết).
Khoa giảng dạy: Khoa Chính trị học & Quan hệ quốc tế
Số điện thoại: 02438 540 210
Các yêu cầu của môn Chính trị học:
- Yêu cầu đối với người học:
+ Trước giờ lên lớp: Nghiên cứu đề cương môn học; tìm và đọc sách, tài liệu
đã được giới thiệu trong đề cương môn học; chuẩn bị ý kiến phát biểu; trước buổi
thảo luận, chuẩn bị đề cương thảo luận nhóm.
+ Trong giờ lên lớp: Nghe giảng, ghi chép, chuẩn bị ý kiến tham gia bài
giảng, phát biểu ý kiến khi được phép, làm việc nhóm.
+ Sau giờ lên lớp: Tự học, củng cố kiến thức, kỹ năng, thái độ, chuẩn bị ôn thi
kết thúc học phần theo yêu cầu môn học.
- Yêu cầu đối với giảng viên:
+ Trước giờ lên lớp: Chuẩn bị đề cương, kế hoạch bài giảng, tài liệu học tập,
các công cụ hỗ trợ dạy - học, giao nhiệm vụ cho học viên.
+ Trong giờ lên lớp: Giảng dạy đúng đề cương, kế hoạch bài giảng; chú trọng
phát triển kỹ năng, định hướng thái độ tư tưởng của học viên; ứng dụng phương pháp
giảng dạy tích cực phù hợp và hiệu quả; kiểm tra việc học viên thực hiện yêu cầu của
giảng viên nhằm phục vụ tốt hoạt động dạy - học.
+ Sau giờ lên lớp: Yêu cầu học viên củng cố lại kiến thức chuyên đề đã học và
chuẩn bị nội dung chuyên đề sau; gợi ý những vấn đề “then chốt” để học viên khi
“xào bài” có thể có ý kiến phản hồi; trên cơ sở đó, điều chỉnh nội dung và phương pháp giảng dạy. 1
2. Mô tả tóm tắt nội dung môn Chính trị học
2.1. Vị trí, vai trò
- Vị trí: Chính trị học là môn học trong Chương trình cao cấp lý luận chính trị
theo Quyết định số 3092/QĐ-HVCTQG ngày 24 tháng 7 năm 2017 của Giám đốc Học
viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh; có vị trí đứng sau các môn chủ nghĩa Mác - Lênin,
tư tưởng Hồ Chí Minh (Triết học, Kinh tế chính trị học, Chủ nghĩa xã hội khoa học và
Tư tưởng Hồ Chí Minh); từ đó, môn Chính trị học làm cơ sở cho các môn Lãnh đạo học,
Nhà nước và Pháp luật, Xây dựng Đảng, Kinh tế, Quan hệ quốc tế).
- Vai trò: Cung cấp trang bị những kiến thức cơ bản về chính trị học nhằm đáp
ứng yêu cầu thực tiễn đời sống chính trị đặt ra cho học viên ở cơ quan, đơn vị hoặc địa phương, cơ sở.
2.2. Mục tiêu chung
Môn Chính trị học cung cấp cho người học:
- Về kiến thức: Hiểu biết chuyên ngành chuyên sâu về những hiện tượng, biểu
hiện, bản chất, có tính quy luật của đời sống chính trị; đồng thời, đi sâu vào những
vấn đề cơ bản của chính trị học, như Khái luận về Chính trị học; Quyền lực chính trị
trong xã hội hiện đại; Văn hóa chính trị; Các mô hình hệ thống chính trị; Nhà chính
trị tiêu biểu; Kinh nghiệm xử lý tình huống chính trị; Vấn đề an ninh chính trị trong
bối cảnh thế giới biến đổi.
- Về kỹ năng: Học viên có tư duy chính trị, có khả năng phân tích các vấn đề
chính trị đang diễn ra; có năng lực hoạt động chính trị, có kỹ năng xử lý, giải quyết
các tình huống mà thực tiễn chính trị đặt ra, đảm bảo ổn định, phát triển trong điều
kiện hội nhập quốc tế hiện nay.
- Về thái độ: Trên cơ sở nền tảng tri thức Chính trị học, người học có cơ sở
khoa học để vững tin vào chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và quan
điểm của Đảng ta về chính trị; có thái độ khách quan khoa học trước các hiện tượng
chính trị, có tri thức khoa khọc, lập trường đúng đắn chống lại các luận điệu xuyên
tạc chống phá của các thế lực thù địch. 2 PHẦN II
CÁC BÀI GIẢNG MÔN CHÍNH TRỊ HỌC I. BÀI 01
1. Tên bài giảng: KHÁI LUẬN VỀ CHÍNH TRỊ HỌC
2. S= ti>t lên l@p: 05 tiết
3. Mục tiêu: Bài giảng này cung cấp cho học viên:
- Về kiến thức: Những nội dung cơ bản về chính trị, chính trị học; Các nội
dung nghiên cứu của Chính trị học trên thế giới và ở Việt Nam; Sự phát triển của các
tri thức chính trị trong lịch sử, như: Nguồn gốc quyền lực nhà nước; các mô hình thể
chế [hình thức cầm quyền]; pháp quyền và kiểm soát quyền lực nhà nước; vai trò của nhân dân trong chính trị.
- Về kỹ năng: Học viên có khả năng phân tích, đánh giá được những nội dung
cơ bản về chính trị, Chính trị học trên thế giới và ở Việt Nam hiện nay; từ đó ứng
dụng vào thực tiễn chính trị ở Việt Nam.
- Về thái độ: Giúp cho học viên tin tưởng vào chủ trương, đường lối, chính
sách của Đảng và Nhà nước; có thái độ đúng đắn trước các vấn đề chính trị, tích cực
tham gia vào đời sống chính trị.
4. Chuẩn đầu ra và đánh giá người học
Chuẩn đầu ra (Sau khi kết thúc bài giảng
Đánh giá người học
này, học viên có thể đạt được) Yêu cầu đánh giá HLnh thMc đánh giá
- Về kiến thức:
- Xác định được vị trí, vai - Thi viết
+ Hiểu được khái niệm về chính trị, xác định trò của chính trị học trong -Thi Vấn đáp
được đối tượng nghiên cứu của Chính trị thực tiễn chính trị. học.
- Hiểu được những nội
+ Phân tích, luận giải để thấy được sự phát dung về nguồn gốc quyền
triển các tri thức chính trị trong lịch sử về lực nhà nước, mô hình thể
nguồn gốc quyền lực nhà nước; mô hình thể chế [hình thức cầm quyền],
chế [hình thức cầm quyền]; pháp quyền và pháp quyền và kiểm soát
kiểm soát quyền lực chính trị; vai trò của quyền lực chính trị, vai trò
nhân dân trong chính trị. của nhân dân trong chính
- Về kỹ năng:
trị; từ đó, vận dụng thực
Đánh giá, rút ra giá trị về pháp quyền và 3
kiểm soát quyền lực chính trị, vai trò của
nhân dân trong chính trị; từ đó, vận dụng vào
thực tiễn chính trị ở địa phương, cơ sở hoặc
cơ quan, đơn vị công tác.
- Về thái độ:
tiễn chính trị ở địa phương,
Có thái độ khách quan, khoa học khi nhìn cơ sở hoặc cơ quan, đơn vị.
nhận về các vấn đề chính trị, từ đó vững tin
vào chủ trương, đường lối đổi mới chính trị ở Việt Nam hiện nay.
5. Nội dung chi tiết và hình thức tổ chức dạy học HLnh thMc tổ
Câu hSi đánh giá quá Nội dung chi ti>t chMc dạy học trLnh
I. Những vấn đề cơ bản về Chính trị học - Thuyết trình
*Câu h+i trước giờ lên lớp:
1.1. Chính trị và sự ra đời Chính trị học - Hỏi - Đáp
1.2. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu - Tự học: 1. Chính trị? của Chính trị học
1.3.Các cách tiếp 2. Sự ra đời Chính trị học
II. Các nội dung nghiên cMu chính của cận nghiên cứu trên thế giới và Việt Nam?
Chính trị học trên th> gi@i và ở Việt Nam Chính trị học
*Câu h+i trong giờ lên lớp: hiện nay
2.1. Các nội dung nghiên cứu của Chính trị
1. Vai trò của Chính trị học. học trên thế giới
2. Những tư tưởng chính trị
2.2. Nội dung môn Chính trị học trong
cơ bản nào trong lịch sử?
chương trình cao cấp lý luận chính trị hiện nay
3. Quyền lực nhà nước đến
III. Sự phát triển của các tri thMc chính từ đâu? trị trong lịch sử
*Câu h+i sau giờ lên lớp:
3.1. Về nguồn gốc quyền lực nhà nước
1. Chính trị là gì? Đối
3.1.1. Quan niệm quyền lực nhà nước có
tượng nghiên cứu của Chính
nguồn gốc siêu nhiên trị học?
3.1.2. Quan niệm quyền lực nhà nước có
2. Những giá trị về nhà
nguồn gốc trần thế
nước pháp quyền và kiểm
3.2. Các mô hình thể chế [hình thức cầm quyền]
soát quyền lực nhà nước. 3.2.1 Phương Đông 3. Vai trò của nhân dân 3.2.2 Phương Tây trong chính trị.
3.3. Về pháp quyền và kiểm soát quyền lực nhà nước 3.3.1 Thời Cổ đại 3.3.2 Thời Trung cổ 3.3.3 Thời Cận đại
3.4. Về vai trò của nhân dân trong chính trị 4
3.4.1 Trong chế độ chiếm hữu nô lệ và Phong kiến 3.4.2 Thời Cận đại
3.4.3 Chủ nghĩa Mác - Lênin
3.4.4 Tư tưởng Hồ Chí Minh 6. Tài liê a u học tâ a p 6.1. T5i liê 6 u ph7i đọc
1. Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh (2018), Giáo trình cao cấp lý luận
chính trị: Chính trị học, Nxb Lý luận chính trị, Hà Nội.
2. Lê Văn Phụng (chủ biên, 2013), Tập bài giảng Chính trị học, Nxb Quân đội nhân dân, Hà Nội.
3. Đảng Cộng sản Việt Nam (2016). Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần
thứ XII, Nxb. Chính trị quốc gia sự thật, Hà Nội.
6.2. T5i liệu nên đọc
1. John Locke, Khảo luận thứ hai về chính quyền – chính quyền dân sự, Nxb Tri thức, Hà Nội, 2007.
2. Jean- Jacques Rousseau, Bàn về Khế ước xã hội, Nxb Lý luận chính trị, Hà Nội, 2006.
3. Montesquieu, Bàn về tinh thần pháp luật, Nxb Lý luận chính trị, Hà Nội, 2004.
7. Yêu cầu v@i học viên
- Chuẩn bị nội dung thảo luận; - Chuẩn bị nô y i dung tự học;
- Chuẩn bị nội dung câu hỏi trước, trong, sau giờ lên lớp;
- Đọc tài liệu theo hướng dẫn; - Tâ y
p trung nghe giảng, tích cực tham gia trả lời các câu hỏi, đóng góp ý kiến , thảo luận.
8. Tài liệu học tập
- Chính trị là gì? Đối tượng nghiên cứu của Chính trị học.
- Các mô hình thể chế [hình thức cầm quyền]
- Về pháp quyền và kiểm soát quyền lực nhà nước
- Về vai trò của nhân dân trong chính trị. 5 II. BÀI 02
1. Tên bài giảng: QUYỀN LỰC CHÍNH TRỊ TRONG XÃ HỘI HIỆN ĐẠI
2. S= ti>t lên l@p: 05 tiết
3. Mục tiêu: Bài giảng này cung cấp cho học viên:
- Về kiến thức: Một số kiến thức cơ bản về quyền lực, quyền lực chính trị; sự
biến đổi quyền lực chính trị trong xã hội hiện đại; một số vấn đề cơ bản trong việc
thực hiện quyền lực chính trị của nhân dân lao động và kiểm soát quyền lực chính trị ở nước ta hiện nay.
- Về kỹ năng: Học viên có khả năng phân tích, đánh giá những biểu hiện về
quyền lực, quyền lực chính trị và sự biến đổi quyền lực chính trị cũng như việc thực
thi quyền lực chính trị của nhân dân và kiểm soát quyền lực chính trị ở Việt Nam hiện nay.
- Về thái độ: Củng cố nhận thức lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng
Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng và Nhà nước về thực thi quyền lực chính trị của
nhân dân và kiểm soát quyền lực chính trị ở Việt Nam hiện nay.
4. Chuẩn đầu ra và đánh giá người học
Chuẩn đầu ra (Sau khi kết thúc bài giảng
Đánh giá người học
này, học viên có thể đạt được) Yêu cầu đánh giá HLnh thMc đánh giá
- Về kiến thức
- Vận dụng kiến thức về
+ Hiểu được các khái niệm “quyền lực”, quyền lực chính trị, quyền - Thi viết
“quyền lực xã hội”, “quyền lực chính trị” và lực nhà nước, kiểm soát - Thi vấn đáp
“quyền lực nhà nước”.
quyền lực chính trị để
+ Làm rõ được những biến đổi quyền lực đánh giá thực hiện kiểm
chính trị trong xã hội hiện đại; điều kiện đảm soát quyền lực chính trị ở
bảo thực hiện quyền lực chính trị của nhân địa phương, cơ sở và đề
dân và nội dung về kiểm soát quyền lực xuất các kiến nghị, giải chính trị. pháp cụ thể. - Về kỹ năng:
+ Nhận diện được những biến đổi của quyền - Vận dụng được cơ sở lý
lực chính trị ở địa phương, đơn vị.
luận về quyền lực, quyền
+ Phân tích, đánh giá được thực trạng quyền lực chính trị và quyền lực
làm chủ của nhân dân và thực hiện kiểm soát chính trị của nhân dân lao
quyền lực chính trị theo tinh thần đổi mới 6
chính trị ở Việt Nam hiện nay. - Về thái độ:
+ Có thái độ tích cực, ủng hộ và đúng đắn
trong thực hiện kiểm soát quyền lực chính trị ở Việt Nam hiện nay.
+ Nhận biết đúng đắn biểu hiện các điều kiện động, đề xuất giải pháp
thực hiện quyền lực chính trị của nhân dân phát huy quyền làm chủ
trong thực tiễn và đề xuất biện pháp hoàn của nhân dân ở địa
thiện nội dung từng điều kiện nhằm phát huy phương, cơ quan công
quyền làm chủ của nhân dân ở địa phương, tác.
cơ sở hoặc cơ quan, đơn vị công tác.
5. Nội dung chi tiết và hình thức tổ chức dạy học
HLnh thMc tổ Câu hSi đánh giá Nội dung chi ti>t chMc dạy học quá trLnh
I. Quyền lực và quyền lực chính trị -Thuyết trình
*Câu h+i trước giờ
1.1. Quyền lực và quyền lực xã hội - Thảo luận: lên lớp: 1.1.1. Quyền lực Quyền lực là gì? 1. Quyền lực?
1.1.2. Quyền lực xã hội
- Thảo luận nhóm 2. Quyền lực chính
1.2. Quyền lực chính trị
“Đặc điểm quyền trị? 1.2.1. Khái niệm lực chính trị” 1.2.2. Đặc điểm
- Tự học: Phân *Câu h+i trong giờ
1.2.3 Quyền lực nhà nước loại quyền lực lên lớp:
II. Những bi>n đổi của quyền lực chính - Thuyết trình
trị trong xã hội hiện đại -Thảo luận nhóm: 1. Tại sao lại có sự
Những biến đổi biến đổi quyền lực
1. Đa dạng hóa chủ thể quyền lực
của quyền lực trong xã hội hiện đại?
2. Sự dịch chuyển của QLNN
chính trị hiện nay?
3. Sự biến đổi trong cơ sở QLCT 2. Tại sao phải kiểm
4. Sự tác động của toàn cầu hóa - Tự học:
2.1. Ảnh hưởng của soát quyền lực chính cách mạng khoa học trị? - công nghệ và quá
trình toàn cầu hóa *Câu h+i sau giờ lên
đến quyền lực chính lớp (định hướng tư trị
học v5 ôn tâ 6 p):
III. Thực hiện quyền lực chính trị ở Việt - Thuyết trình Nam -Thảo luận nhóm: 1. Khái niệm và đặc
3.1. Quyền lực chính trị trong thời kỳ quá + Các điều kiện điểm của quyền lực
độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam
đảm bảo thực hiện chính trị?
3.1.1 Thắng lợi của Cách mạng Tháng quyền lực chính trị 2. Kiểm soát quyền
Tám (1945) mở đầu thời kỳ quá độ của nhân dân lực chính trị ở Việt 7
3.1.2 Quyền lực chính trị của nhân dân lao + Kiểm soát quyền Nam hiện nay? động
lực chính trị ở Việt 3. Điều kiện đảm bảo
3.2. Kiểm soát quyền lực chính trị Nam hiện nay thực hiện quyền lực
3.2.1 Tính tất yếu kiểm soát quyền lực chính trị của nhân chính trị dân.
3.2.2 Cơ chế kiểm soát quyền lực chính trị
* Cơ chế kiểm soát “bên trong”
* Cơ chế kiểm soát “bên ngoài”
* Tự kiểm soát của “con người quyền lực” 6. Tài liê a u học tâ a p 6.1. T5i liê 6 u ph7i đọc:
1. Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh (2018), Giáo trình cao cấp lý luận
chính trị: Chính trị học, Nxb. Lý luận chính trị, Hà Nội.
2. Lê Văn Phụng (chủ biên, 2013), Tập bài giảng Chính trị học, Nxb Quân đội nhân dân, Hà Nội
3. Đảng Cộng sản Việt Nam (2016). Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần
thứ XII, Nxb. Chính trị quốc gia sự thật, Hà Nội.
6.2. T5i liệu nên đọc
1. Viện Chính trị học, Lý luận về quyền lực chính trị (Tập bài giảng dành cho
cao học Chính trị học), Hà Nội, 2014.
2. Trịnh Thị Xuyến (2009), Kiểm soát quyền lực nhà nước - Một số vấn đề lý
luận và thực tiễn ở Việt Nam hiện nay, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
3. Nye, Joseph S.jr, Tương lai của quyền lực, Nxb. Thông tin và Truyền thông, Hà Nội, 2016.
7. Yêu cầu v@i học viên
- Chuẩn bị nội dung thảo luận; - Chuẩn bị nô y i dung tự học;
- Chuẩn bị nội dung câu hỏi trước, trong, sau giờ lên lớp;
- Đọc tài liệu theo hướng dẫn; - Tâ y
p trung nghe giảng, tích cực tham gia trả lời các câu hỏi, đóng góp ý kiến , thảo luận. 8
8. Tài liệu hư@ng dẫn học
- Quyền lực, quyền lực xã hội, quyền lực chính trị và quyền lực nhà nước.
- Quyền lực chính trị của nhân dân lao động.
- Kiểm soát quyền lực chính trị. BÀI 03:
1. Tên bài giảng: VĂN HÓA CHÍNH TRỊ
2. S= ti>t lên l@p: 05 tiết
3. Mục tiêu: Bài giảng này s€ cung cấp cho học viên:
- Về kiến thức: Hiểu rõ khái niệm văn hóa chính trị (VHCT); Các thành tố,
chức năng của VHCT; Thực trạng và giải pháp mang tính định hướng nâng cao VHCT Việt Nam hiện nay.
- Về kỹ năng: Có kỹ năng phân tích và đề xuất các giải pháp để nâng cao
VHCT của cá nhân, tổ chức ở địa phương, đơn vị.
- Về thái độ: Nhận thức được vai trò của VHCT trong đời sống chính trị, sự
ảnh hưởng của nó đối với hành vi của từng cá nhân, từng nhóm xã hội khi các chủ thể
này tham gia vào đời sống chính trị; qua đó giúp họ ý thức được bổn phận và trách
nhiệm của mình trong việc thúc đẩy, nâng cao VHCT ở cơ quan, địa phương.
4. Chuẩn đầu ra và đánh giá người học
Chuẩn đầu ra (Sau khi
Đánh giá người học kết thúc bài giảng này,
học viên có thể đạt được) Yêu cầu đánh giá HLnh thMc đánh giá
- Về kiến thức: - Thi viết
+ Hiểu được khái niệm và + Vận dụng kiến thức cơ bản - Thi vấn đáp
chức năng của VHCT; về VHCT vào đánh giá thực
phân tích được các thành trạng VHCT ở Việt Nam hiện tố của VHCT nay.
+ Đánh giá thực trạng và
đề xuất được những giải + Từ cơ sở lí luận về VHCT,
pháp mang tính định đề xuất giải pháp nhằm nâng
hướng để nâng cao VHCT cao VHCT ở địa phương, nơi
ở cơ quan, địa phương công tác. công tác.
- Về kỹ năng: 9 + Đưa ra được khuyến
nghị, giải pháp để nâng cao VHCT Việt Nam. - Về thái độ
+ Chủ động, tích cực để nâng cao VHCT của cá nhân, tổ chức ở địa
phương, đơn vị, nơi mình công tác. + Có quan điểm rõ ràng
và hành động đúng đắn trước những biểu hiện
tiêu cực về VHCT ở Việt Nam hiện nay.
5. Nội dung chi ti>t và hLnh thMc tổ chMc dạy học
Câu hSi đánh giá quá Nội dung chi ti>t
HLnh thMc tổ chMc dạy học trLnh
I. Các vấn đề chung về VHCT - Thuyết trình
Câu h+i trước giờ lên 1.1 Khái niệm - Hỏi - Đáp lớp:
1.1.1. Khái niệm văn hóa
1. “Văn hóa”, “văn
1.1.2. Khái niệm VHCT hóa chính trị” ?
1.2. Các thành t= của VHCT
-Tự học: “Phân loại văn
1.2.1. Hệ tư tưởng chính trị
hóa chính trị; các nhân Câu h+i trong giờ lên
1.2.2. Các giá trị và chuẩn mực tố ảnh hưởng đến quá lớp: chính trị
trình xã hội hóa văn hóa 1. Phân biệt văn hóa
1.2.3 VHCT truyền thống chính trị”. và văn hóa chính trị?
1.2.4. Ý thức, thái độ và hành vi 2. VHCT được cấu
của các chủ thể khi tham gia vào thành bởi các thành tố
đời sống chính trị thực tiễn nào?
1.3. ChMc năng của VHCT
Câu h+i sau giờ lên 1.3.1, Giáo dục lớp:
1.3.2. Giao tiếp và liên kết cộng
1. Phân tích khái niệm đồng VHCT.
1.3.3. Điều chỉnh hành vi của các
2. Để xây dựng VHCT
chủ thể khi tham gia vào đời sống cần những thành tố chính trị nào? Phân tích nội
1.3.4. Dự báo hành vi chính trị dung của các thành tố 10
2. Văn hóa chính trị Việt Nam -Thuyết trình đó.
2.1. Các giá trị đặc trưng của văn -Thảo luận nhóm.
3. Phân tích giải pháp hóa chính trị Việt Nam
-Nội dung thảo luận để nâng cao VHCT ở
2.2. Thực trạng văn hóa chính trị nhóm: Thực trạng văn Việt Nam hiện nay. ở Việt Nam hiện nay
hóa chính trị ở Việt
2.3. Giải pháp mang tính định Nam hiện nay
hướng nhằm nâng cao văn hóa
chính trị ở Việt Nam hiện nay
2.3.1. Tăng cường và củng
cố giáo dục chủ nghĩa Mác -
Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh.
2.3.2. Hoàn thiện hệ thống
chính trị, chăm lo xây dựng
văn hóa chính trị trong Đảng,
trong các cơ quan nhà nước và
các tổ chức chính trị - xã hội;
coi đây là nhân tố quan trọng
để xây dựng hệ thống chính trị
trong sạch vững mạnh.
2.3.3. Xác định những chuẩn
mực và giá trị của văn hóa
chính trị làm căn cứ để xây
dựng và thực thi các quyết sách
chính trị, điều chỉnh hành vi
của các chủ thể chính trị, tạo
môi trường và điều kiện để
phát triển văn hóa công dân.
2.3.4. Kế thừa một cách sáng
tạo, có chọn lọc tinh hoa văn
hóa chính trị truyền thống của
dân tộc và nhân loại. 6. Tài liê a u học tâ a p 6.1. T5i liê 6 u ph7i đọc:
1. Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Viện Chính trị học, Giáo
trình Chính trị học, Nhà xuất bản Lý luận chính trị, Hà Nội, 2018. 6.2. T5i liê 6 u nên đọc:
1. Khoa Chính trị học - Học viện chính trị khu vực I: “Chính trị học – Một
số vấn đề lý luận và thực tiễn” Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2010.
2. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ
XII. Nxb Chính trị Quốc gia. H.2016. (tr. 22-54; 113-145) 11
3. Đảng Cộng sản Việt Nam: Nghị quyết Trung ương IX, Khóa XI: Xây
dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển
bền vững đất nước. Nxb Chính trị Quốc gia. H.2014.
7. Yêu cầu v@i học viên
- Chuẩn bị nội dung thảo luận; - Chuẩn bị nô y i dung tự học;
- Chuẩn bị nội dung câu hỏi trước, trong, sau giờ lên lớp;
- Đọc tài liệu theo hướng dẫn; nghiên cứu đề cương bài học; - Tâ y
p trung nghe giảng, tích cực tham gia trả lời các câu hỏi, đóng góp ý kiến, thảo luận. IV. BÀI 04:
1. Tên bài giảng: CÁC MÔ HÌNH HỆ THỐNG CHÍNH TRỊ
2. S= ti>t lên l@p: 05 tiết
3. Mục tiêu: Bài giảng này s€ cung cấp cho học viên:
- Về kiến thức: Một số kiến thức về khái niệm hệ thống chính trị (HTCT) và
các loại mô hình HTCT chủ yếu trên thế giới; đặc điểm, cấu trúc và định hướng đổi
mới HTCT ở Việt Nam hiện nay.
- Về kỹ năng: Phân tích, so sánh các mô hình HTCT điển hình cũng như phân
tích đánh giá cơ cấu, tổ chức và hoạt động của HTCT Việt Nam; xây dựng kỹ năng
tham gia quá trình đổi mới, hoàn thiện HTCT ở địa phương, cơ sở.
- Về thái độ: Nắm vững quan điểm của Đảng, nâng cao ý thức trách nhiệm của
bản thân, tích cực đóng góp vào sự đổi mới HTCT ở địa phương, nơi công tác.
4. Chuẩn đầu ra và đánh giá người học
Chuẩn đầu ra (Sau khi kết thúc
Đánh giá người học
bài giảng học viên có thể đạt được) Yêu cầu đánh giá HLnh thMc đánh giá
- Về kiến thức:
- Vận dụng những kiến - Thi viết
+ Hiểu được khái niệm HTCT; thức về 03 mô hình HTCT - Thi vấn đáp
phân tích, so sánh ba mô hình cơ bản, rút ra những giá
HTCT cơ bản trên thế giới.
trị góp phần vào quá trình
+ Phân tích đặc điểm, cấu trúc và đổi mới HTCT ở nước ta 12
các thành tố cơ bản của HTCT ở hiện nay. nước ta.
- Vận dụng những kiến
+ Nắm vững những quan điểm thức về HTCT ở nước ta,
mang tính nguyên tắc trong đổi mới đề xuất những giải pháp
HTCT ở nước ta hiện nay; vận khắc phục hạn chế và
dụng vào thực tiễn và đề xuất giải nâng cao hiệu quả hoạt
pháp đổi mới HTCT ở địa phương, động HTCT ở địa cơ sở nơi mình công tác phương, cơ sở. - Về kỹ năng:
+ Rút ra được ưu, nhược điểm và
giá trị của 3 mô hinh đóng góp vào
quá trình đổi mới HTCT ở nước ta hiện nay
+ Khuyến nghị giải pháp nâng cao
hiệu quả hoạt động trong quá trình
đổi mới HTCT địa phương. - Về thái độ:
 + Vững tin vào đường lối đổi mới
HTCT ở Việt Nam hiện nay.
+ Tích cực chủ động, sáng tạo đóng
góp vào quá trình đổi mới và hoàn
thiện HTCT ở địa phương.
5. Nội dung chi tiết và hình thức tổ chức dạy học Nội dung chi ti>t
HLnh thMc tổ chMc Câu hSi đánh giá quá trLnh dạy học
I. Lý luận chung về hệ th=ng - Thuyết trình
Câu h+i trước giờ lên lớp: chính trị - Hỏi - Đáp 1. HTCT là gì? 1.1. Khái niệm HTCT - Tự học
2. Kể tên các loại mô hình
1.2. Phân loại mô hình HTCT
Phần “Những yếu tố HTCT trên thế giới hiện nay?
cốt lõi của lý thuyết hệ thống và chức
Câu h+i trong giờ lên lớp: năng của HTCT”
1. Ưu điểm, hạn chế của 3 mô tr.123, 124)
hình HTCT trên thế giới là gì?
II. Ba mô hLnh HTCT chủ y>u - Thảo luận nhóm: 2. HTCT VN có những đặc
2.1. Mô hình cơ b7n tổ chức nh5 “về 3 mô hình cơ điểm gì?
nước nghị viện bản” 2.1.1. Cơ cấu tổ chức
Câu h+i sau giờ lên lớp. 2.1.2. Đặc điểm chính
1. Trình bày khái niệm HTCT.
2.2.Mô hình cơ b7n tổ chức nh5 13
nước tổng thống
2. Phân tích những điểm mạnh 2.2.1. Cơ cấu tổ chức
và hạn chế của mô hình tổng 2.2.2. Đặc điểm chính
thống? (hoặc mô hình nghị
2.3. Mô hình cơ b7n tổ chức nh5
viện, hoặc mô hình hỗn hợp).
nước hỗn hợp
3. Phân tích các đặc điểm; cấu 2.3.1. Cơ cấu tổ chức
trúc và các thành tố cơ bản 2.3.2. Đặc điểm chính của HTCT Việt Nam.
III. Hệ th=ng chính trị Việt Nam - Thảo luận nhóm:
4. Liên hệ thực trạng cơ cấu tổ 3.1. Đặc điểm
“Về cấu trúc và thực
chức bộ máy và hoạt động của
3.1.1. Một đảng duy nhất cầm quyền trạng của HTCT ở HTCT ở địa phương.
là Đảng Cộng sản Việt Nam Việt Nam”.
3.1.2. Nhà nước hoạt động theo mô hình cộng hòa XHCN 3.1.3. Tính nhân dân
3.2. Cấu trúc và các thành tố của HTCT Việt Nam 3.2.1. Cấu trúc
3.2.2. Các thành tố cơ bản của HTCT ở nước ta
3.3. Định hướng đổi mới HTCT Việt Nam hiện nay
3.3.1 Quan điểm mang tính nguyên tắc
3.3.2 Những giải pháp cơ bản
6. Tài liệu học tập
6.1. T5i liệu ph7i đọc.
1. Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh (2018), Giáo trình Cao cấp lý
luận chính trị: Chính trị học,
Nxb. Lý luận chính trị, Hà Nội, (tr.121-tr.165).
2. Đảng Cộng sản Việt Nam (2016), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần
thứ XII, Nxb Chính trị quốc gia sự thật. Hà Nội.
3. Đảng Cộng sản Việt Nam (2017), Nghị quyết Hội nghị Ban Chấp hành
Trung ương lần thứ sáu khóa XII, Nxb Chính trị quốc gia sự thật.
6.2. T5i liệu nên đọc.
1. Lê Văn Phụng (chủ biên, 2013), Tập bài giảng Chính trị học, Nxb Quân đội
nhân dân, Hà Nội (tr.235 - tr.306). 14
2. Ngô Huy Đức, Trịnh Thị Xuyến (đồng chủ biên - 2013), Chính trị học so
sánh: Từ cách tiếp cận cấu trúc chức năng, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
3. Tô Huy Rứa (chủ biên, 2008), Mô hình tổ chức và hoạt động của hệ thống
chính trị một số nước trên thế giới, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
7. Yêu cầu v@i học viên.
- Chuẩn bị nội dung thảo luận; - Chuẩn bị nô y i dung tự học;
- Chuẩn bị nội dung câu hỏi trước, trong, sau giờ lên lớp;
- Đọc tài liệu theo hướng dẫn; nghiên cứu đề cương bài học; - Tâ y
p trung nghe giảng, tích cực tham gia trả lời các câu hỏi, đóng góp ý kiến , thảo luận.
8. Tài liệu học tập
- Khái niệm hệ thống chính trị.
- Mô hình cơ bản tổ chức nhà nước nghị viện; mô hình cơ bản tổ chức nhà
nước tổng thống; mô hình cơ bản tổ chức nhà nước hỗn hợp.
- Hệ thống chính trị Việt Nam (đặc điểm, cấu trúc, thành tố và tiếp tục đổi mới
hệ thống chính trị Việt Nam hiện nay). V. BÀI 05:
1. Tên bài giảng: NHÀ CHÍNH TRỊ TIÊU BIỂU
2. S= ti>t lên l@p: 05 tiết
3. Mục tiêu bài giảng: Bài giảng này cung cấp cho học viên:
- Về kiến thức: Cung cấp cho học viên những kiến thức cơ bản về nhà chính trị
tiêu biểu, như: khái niệm, vai trò, các giá trị cốt lõi và điều kiện hội hợp của một nhà chính
trị tiêu biểu; một nhà chính trị tiêu biểu trong bối cảnh hiện nay cần có những tiêu chuẩn nào.
- Về kỹ năng: Học viên nhận thức, nhận diện được đúng đắn về người lãnh đạo
tiêu biểu cụ thể trong thực tiễn. Học viên có thể vận dụng các tri thức để phân tích và giải
quyết các trường hợp cụ thể về người lãnh đạo chính trị. 15
- Về tư tưởng: Bồi dưỡng cảm tình đối với người lãnh đạo chính trị. Thúc đẩy ý
chí và hành động phấn đấu trở thành người lãnh đạo tiêu biểu. Bồi dưỡng trí tuệ, rèn luyện
tác phong, điều chỉnh cách thức làm việc khi đã là người lãnh đạo chính trị.
4. Chuẩn đầu ra và đánh giá người học Chuẩn đầu ra
(Sau khi kết thúc bài giảng này
Đánh giá người học
học viên có thể đạt được) Yêu cầu đánh giá HLnh thMc đánh giá - Về kiến thức:
+ Học viên hiểu được thế nào là
- Vận dụng kiến thức về - Thi vấn đáp
nhà chính trị tiêu biểu, vai trò và
nhà chính trị tiêu biểu, học - Thi viết
những giá trị cốt lõi của nhà chính trị tiêu biểu.
viên xác lập nhận thức cho
+ Học viên nhận thức được điều
mình và lý giải được các giá
kiện hội hợp của một nhà chính trị trị cốt lõi, ba điều kiện hội
tiêu biểu và những tiêu chuẩn cần hợp để tạo dựng lên một
có của nhà chính trị tiêu biểu trong bối cảnh hiện nay.
nhà chính trị tiêu biểu. - Về kỹ năng:
+ Học viên vận dụng được những
tri thức đã học để phân tích, đánh - Phân tích, đánh giá được
giá đúng những giá trị cốt lõi của đúng trí tuệ, năng lực và
người lãnh đạo chính trị cụ thể khả năng lãnh đạo của trong thực tiễn.
người lãnh đạo cụ thể ở địa
+ Học viên là lãnh đạo có thể vận phương, cơ quan công tác.
dụng để tự đánh giá bản thân, điều
chỉnh, rèn luyện trong hoạt động
lãnh đạo chính trị của mình cho
phù hợp và xứng đáng với vị trí lãnh đạo.
+ Học viên vận dụng được những
tri thức đã học để phấn đấu trở
thành hoặc tạo dựng nhà chính trị tiêu biểu. - Về thái độ:
+ Học viên có thái độ tích cực và 16
đúng đắn đối với những người
lãnh đạo chính trị trong hiện thực.
+ Học viên có quan điểm rõ ràng
trong việc ủng hộ hoặc đấu tranh
đối với người lãnh đạo chính trị cụ thể.
5. Nội dung chi tiết và hình thức tổ chức giảng dạy NỘI DUNG CHI TIẾT
HÌNH THỨC TỔ CHỨC
CÂU HỎI ĐÁNH GIÁ QUÁ GIẢNG DẠY TRÌNH
I. Nhà chính trị và nhà chính trị tiêu biểu Thuyết trình
Câu h+i trước giờ lên lớp: 1. Nhà chính trị Hỏi - Đáp
1) Đ/c hiểu thế nào là nhà 1.1 Khái niệm
chính trị, nhà chính trị tiêu 1.2 Vai trò
biểu? Hãy nhận diện nhà
2. Nhà chính trị tiêu biểu 2.1 Khái niệm
chính trị trong thực tiễn? 2.2 Vai trò
II. Các giá trị c=t lõi của nhà chính trị tiêu biểu
1. Nhãn quan chính trị của nhà Thuyết trình
Câu h+i trong giờ lên lớp:
chính trị tiêu biểu (hợp lý). Hỏi - Đáp
1) Trở thành một nhà chính
2. Sự vận dụng sáng tạo của nhà
trị tiêu biểu thì điều kiện
chính trị tiêu biểu (hợp l€).
CẦN là gì?, điều kiện ĐỦ
3. Hành động thực tiễn của nhà
chính trị tiêu biểu (hợp thời). là gỉ?
4. Kiến tạo tri thức mới của nhà chính trị tiêu biểu. 2) Đ/c cho biết một nhà
5. Sử dụng quyền lực của bản thân.
chính trị tiêu biểu hiện nay
III. Nhà chính trị tiêu biểu trong - Thuyết trình b=i cảnh hiện nay - Hỏi - Đáp
cần có những tiêu chuẩn gì? 1. Bối cảnh hiện nay
2. Những tiêu chuẩn cần có của
nhà chính trị tiêu biểu trong bối
Câu h+i sau giờ lên lớp: cảnh hiện nay
1) Một người hội tụ đủ các 2.1 Nhạy bén chính trị.
tố chất, phẩm chất cần thiết,
2.2 Am hiểu bản chất vấn đề, biết
diễn đạt, chuyển tải đúng bản chất
tại sao không trở thành nhà của vấn đề. chính trị tiêu biểu?
2.3 Đánh giá tình hình chung.
2.4 Biết thúc đẩy trí tuệ tập thể, 17
khơi dậy tiềm năng sáng tạo của
2) Hãy đề xuất giải pháp để người khác.
xác lập một nhà chính trị
2.5 Tôn trọng quyền lực và sử
tiêu biểu trong bối cảnh
dụng tốt quyền lực được ủy nhiệm. hiện nay?
6. Tài liệu học tập
6.1. T5i liệu ph7i đọc
1. Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh (2018), Giáo trình Cao cấp lý
luận chính trị: Chính trị học,
Nxb. Lý luận chính trị, Hà Nội.
2. Học viện CTQG HCM (2014): Giáo trình Cao cấp Lý luận Chính trị, khối kiến
thức thứ ba, các vấn đề khoa học chính trị và lãnh đạo quản lý, tập 9, Chính trị học, “bài
Con người chính trị”, tr.101, Nxb Lý luận Chính trị, Hà Nội.
6.2. T5i liệu nên đọc
1. Lưu Cường Luân và Uông Đại Lý (2010), Đặng Tiểu Bình – Một trí tuệ siêu việt, Nxb Lao động, Hà Nội.
2. Sergeant, John (2007), Sự nghiệp chính trị của nguyên nữ thủ tướng Anh
Margaret Thatcher, Nxb Văn hóa thông tin, Hà Nội.
3. Tiêu Thi Mỹ (1996), Mưu lược Đặng Tiểu Bình, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
7. Yêu cầu đ=i v@i học viên - Đọc tài liệu
- Chuẩn bị câu trả lời cho các “câu h+i đánh giá quá trình” ở Mục 5 bên trên.
- Chuẩn bị điều kiện cho Thảo luận nhóm.
- Chuẩn bị đầy đủ tài liệu học tập cần thiết.
- Tập trung nghe giảng, tích cực tham gia trả lời các câu hỏi giảng viên đưa ra. VI. BÀI 06:
1. Tên bài giảng: KINH NGHIỆM XỬ LÝ TÌNH HUỐNG CHÍNH TRỊ
2. S= ti>t lên l@p: 05 tiết
3. Mục tiêu: Bài giảng này s€ cung cấp cho học viên:
- Về kiến thức: Những kiến thức cơ bản về tình huống chính trị (THCT), như:
khái niệm, dấu hiệu, bản chất; kinh nghiệm xử lý ba THCT cơ bản ở Việt Nam hiện nay. 18
- Về kỹ năng: Có các kỹ năng trong nhận diện, đánh giá, xử lý THCT trong
thực tiễn ở địa phương, nơi công tác của mình.
- Về thái độ: Có thái độ đúng đắn khoa học, khách quan trong xử lý THCT;
nâng cao tính tích cực, chủ động, sáng tạo của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý trước
các THCT xảy ra trong thực tiễn.
4. Chuẩn đầu ra và đánh giá người học
Chuẩn đầu ra (Sau khi
Đánh giá người học
kết thúc bài giảng, học
viên có thể đạt được) Yêu cầu đánh giá HLnh thMc đánh giá
- Về kiến thức:
- Từ những khái niệm về xung - Thi viết
+ Học viên hiểu được đột xã hội, điểm nóng chính trị - Thi vấn đáp
các khái niệm cơ bản: - xã hội, chuyển giao quyền THCT,
điểm nóng lực, tham nhũng; phân tích,
chính trị - xã hội, nhận diện được ba THCT trong
chuyển giao quyền lực, thực tiễn ở địa phương, đơn vị. tham nhũng
- Vận dụng kiến thức về kinh
+ Phân tích nguyên nghiệm xử lý THCT; đề xuất
nhân trực tiếp dẫn đến những giải pháp cụ thể phòng
điểm nóng chính trị - ngừa, xử lý điểm nóng chính trị
xã hội; yêu cầu và các - xã hội tại địa phương; giải
bước cơ bản khi pháp về công tác đào tạo, bồi
chuyển giao thế hệ lãnh dưỡng cán bộ trong chuyển
đạo; xử lý THCT khi giao giữa các thế hệ lãnh đạo ở
có nạn tham nhũng ở địa phương và giải pháp phòng,
dạng vĩ mô tiềm ẩn; từ chống tham nhũng trên địa bàn
đó, vận dụng vào thực công tác.
tiễn ở địa phương hoặc đơn vị công tác. - Về kỹ năng:
+ Nhận diện chính xác được các dạng THCT ở nước ta hiện nay + Vận dụng được các kiến thức cơ bản về THCT, để xử lý các THCT cụ thể ở địa phương, đơn vị.
- Về thái độ: 19 Có thái độ tích cực đúng đắn, khách quan khoa học trong nhận diện, đánh giá, xử lý THCT
5. Nội dung chi tiết và hình thức tổ chức dạy học Nội dung chi ti>t
HLnh thMc tổ chMc Câu hSi đánh giá quá trLnh dạy học
I. TLnh hu=ng chính trị - - Thuyết trình
Câu h+i trước giờ lên lớp: 1. Khái niệm - Hỏi đáp 1. Khái niệm tình huống, 1.1 Tình huống.
- Tự học: Những dấu tình huống chính trị?
1.2 Tình huống chính trị.
hiệu cơ bản của tình 1.2. Phân loại THCT huống chính trị
Câu h+i trong giờ lên lớp:
-Tự học: Các loại
1. Điểm nóng chính trị -xã
tình huống chính trị, hội là gì?
tính chất chung của
2. Chuyển giao quyền lực là
tình huống chính trị.
II. Xử lý THCT: Điểm nóng chính - Thảo luận:
gì? Có những phương thức trị - xã hội + Nguyên nhân trực chuyển giao quyền lực 2.1 Khái niệm
tiếp dẫn đến điểm nào?.
2.1.1 Điểm nóng chính trị
nóng chính trị-xã hội 3. Khi nào tham nhũng trở
2.1.2 Điểm nóng chính trị - xã hội
2.2 Nguyên nhân trực tiếp dẫn đến
thành tình huống chính trị?
điểm nóng chính trị -xã hội
Câu h+i sau giờ lên lớp:
2.3 Xử lý điểm nóng chính trị -xã hội
1.Trình bày các khái niệm: THCT, điểm nóng xã hội,
III. Xử lý tLnh hu=ng: Chuyển giao - Thảo luận nhóm:
quyền lực cầm quyền
+ Những tình huống
điểm nóng chính trị -xã hội,
3.1 Chuyển giao quyền lực trong bộ
có thể diễn ra khi chuyển giao quyền lực, máy cầm quyền chuyển giao quyền tham nhũng... 3.1.1 Khái niệm lực 2. Phân tích nguyên nhân
3.1.2 Các cấp độ chuyển giao
3.1.3 Chuyển giao quyền lực chính
dẫn đến điểm nóng chính trị
trị là một tình huống chính trị
- xã hội. Những tình huống
3.2 Kinh nghiệm chuyển giao quyền trong chuyển giao quyền lực cầm quyền
lực, khi có nạn tham nhũng.
3.2.1 Các phương thức (chuyển giao
quyền lực) đặc trưng trong lịch sử
3. Nêu kinh nghiệm và giải
3.2.2 Các mô hình chuyển giao pháp phòng ngừa, xử lý
quyền lực cầm quyền 20