Đề cương khởi sự doanh nghiệp - Quản trị kinh doanh | Trường Đại học Kinh tế, Đại học Huế

ĐỀ CƯƠNG KHỞI SỰ DOANH NGHIỆP:
Kim Ngân và Kiều Nhung – 2023 CẤU TRÚC ĐỀ:
6đ tình huống, giải thích
4đ lý thuyết (2 Câu: Chương 1 và Chương 5)
Trình bày phải có dẫn chứng cụ thể với những gì mình nói, giải thích ngắn gọn, đúng ý dễ hiểu. NỘI DUNG:
CHƯƠNG 1: KHỞI SỰ DOANH NGHIỆP, KINH DOANH & DOANH NHÂN
1. Phân tích những thuận lợi và khó khăn khi khởi sự doanh nghiệp bằng cách mua lại
một hệ thống kinh doanh có sẵn? Ưu điểm Nhược điểm
- giảm những sự việc không lường trước
- Hạn chế về thông tin và tính xác
được có thể xảy ra trong quá trình tạo
thực của thông tin có thể dẫn tới
lập và điều hành công ty mới quyết định sai lầm.
- Có khả năng rút ra các kinh nghiệm
(Vd: chủ cửa hàng đưa ra báo cáo
kinh doanh từ cách thức kinh doanh
tài chính sai sự thật hoặc ảo hay
trong quá khứ. Ví dụ như trong quá khứ
cũng có thể chủ cửa hàng họ sẽ
mô hình kinh doanh đó mang lại ưu hay
dấu nhẹm đi những nhược điểm
nhược gì, lý do? và từ đó mà ta có thể
hay những lý do sâu xa khiến họ
khắc phục cũng như tận dụng được từ
không còn muốn tiếp tục kinh
những ưu điểm đó và phát triển cửa
doanh tại cửa hàng này nữa). hàng này trong tương lai.
- Nhiều rủi ro không lường trước
-Thừa hưởng các nguồn lực công ty cũ, được
có thể là tệp khách hàng hiện tại của cửa
- Quy định pháp luật không rõ
hàng đó hay thương hiệu của cửa hàng
ràng về hoạt động đầu tư của bên đó trên thị trường…. bán.
- Có thể tiếp cận dễ dàng hơn tới các nguồn vốn vay ngân hàng
- Chi phí mua lại trong đa số trường hợp
thấp hơn so với chi phí đầu tư mới
- Bớt được một đối thủ cạnh tranh
2. Phân tích những phẩm chất cá nhân cần có khi khởi sự doanh nghiệp? Theo bạn,
trong những phẩm chất cá nhân đó thì phẩm chất nào là quan trọng nhất? Vì sao? câu
này có thể ra tình huống, tương tự với tình huống của quán cafe rang xay tại Huế.
Theo em, để một cá nhân khởi sự doanh nghiệp thì cần có những phẩm chất cá nhân sau:
Phẩm chất về kiến thức và kỹ năng bao gồm:
- Kiến thức chuyên môn về ngành/nghề mà mình muốn khởi nghiệp: bởi vì trước
khi kinh doanh hay khởi nghiệp bất kỳ lĩnh vực, sp nào thì em nghĩ rằng điều tiên
quyết và quan trọng là chúng ta phải hiểu về sp hay cơ bản nhất là những điều liên
quan đến sản phẩm đó để có thể phát triển sp của mình cũng như có những định hướng
riêng dành cho sản phẩm.
- Kiến thức về kinh doanh: Các kiến thức ở đây có thể là kiến thức các lĩnh vực như
tài chính, marketing, quản trị, pháp luật…. Bởi vì khi khởi sự kinh doanh ngoài đòi hỏi
những hiểu biết về sp kinh doanh ra thì chúng ta phải biết những kiến thức như tài
chính để có thể dự báo doanh thu, tỉ suất lợi nhuận… cũng như hiểu biết về marketing
để có thể nắm bắt nhu cầu, hiểu biết khách hàng và lựa chọn đối tượng khách hàng phù
hợp, định giá sao cho hợp lý… Những kiến thức này sẽ kết hợp với nhau góp phần
quan trọng đến sự thành công khi chúng ta khởi sự kinh doanh.
- Kỹ năng giải quyết vấn đề: trong khởi sự kinh doanh cũng như trong tất cả mọi việc
thì sẽ có rất nhiều sự cố phát sinh cũng như rủi ro bất ngờ xảy ra, vì vậy mà giải quyết
vấn đề là một trong những điều quan trọng trong khởi sự kd.
- Kỹ năng giao tiếp và quản lý thời gian: kỹ năng này để cân bằng giữa công việc và cuộc sống
- Kỹ năng lãnh đạo: để có thể truyền cảm hứng cho các thành viên trong đội ngũ.
Phẩm chất về tính cách bao gồm:
- Đam mê: đam mê là yếu tố quan trọng quyết định thành công của một doanh nhân,
đam mê sẽ giúp chúng ta vượt qua mọi khó khăn và thử thách.
- Quyết tâm: là phẩm chất giúp chúng ta kiên trì theo đuổi mục tiêu của mình
- Chấp nhận rủi ro: cần sẵn sàng chấp nhận rủi ro để đổi lấy thành công
- Tư duy tích cực: sẽ giúp chúng ta nhìn thấy cơ hội trong khó khăn.
3. Những hình thức chính của khởi sự dn (lập một dn hoàn toàn mới, mua 1 dn
hay 1 hệ thống kinh doanh có sẵn và nhượng quyền kinh doanh). mỗi hình thức
đưa ra ưu và nhược?
Các hình thức của khởi sự doanh nghiệp: Lập một doanh nghiệp hoàn toàn mới. mua
một doanh nghiệp hay một hệ thống kinh doanh có sẵn; nhượng quyền
1. Lập một doanh nghiệp hoàn toàn mới:
Là việc lập một doanh nghiệp mới hoàn toàn Ưu điểm: -
Lợi ích về mục tiêu kinh doanh giúp các doanh nghiệp đạt được mục tiêu kinh
doanh của mình ban đầu đề ra -
Lợi ích về mặt pháp lý: Pháp luật cũng quy định cụ thể về quyền lợi và trách
nhiệm của từng thành viên, bộ phận bên trong doanh nghiệp, việc thành lập một
doanh nghiệp mới hoàn toàn sẽ tránh được các tranh cãi hay các điều khoản về công ty sẽ minh bạch -
Lợi ích trong hoạt động kinh doanh: chủ sở hữu sẽ đồng thời tạo nên một
thương hiệu riêng. Đây chính là bước đầu của phát triển doanh nghiệp, tạo nên
thế cạnh tranh trên thị trường. Chủ doanh nghiệp có thể từng bước xây dựng ấn
tượng và tác động đến nhận thức của người tiêu dùng và mở rộng quy mô. Nhược điểm: - Sức
ép và khối lượng công việc quá lớn: Việc xây dựng, lên kế hoạch ngay từ
những ngày đầu có thể sẽ tạo nên một khối lượng công việc quá lớn. Điều này
có thể vô tình gây ra những sức ép đến tinh thần, thể chất khi đối diện với áp lực công việc. - Phải tự mình làm mọi
thứ: Xây dựng nên một doanh nghiệp mới đồng nghĩa với
việc bạn phải tự chủ làm tất cả mọi thứ. Bên cạnh kiến thức chuyên môn, những
doanh nhân trẻ cũng phải không ngừng trau dồi, học hỏi, tự khám phá ở thực
tiễn. Hơn hết, tỷ lệ mắc sai lầm của họ càng tăng lên khi không có người cạnh bên hướng dẫn. - Xây
dựng mọi thứ từ con số 0: Để thành lập một doanh nghiệp, bạn bắt buộc
phải xây dựng nền móng từ những bước đầu tiên như lên ý tưởng kinh doanh,
loại hình doanh nghiệp,.. Tiếp đến, chắc chắn phải hoàn thành các thủ tục pháp
lý về đăng ký doanh nghiệp, các kế hoạch phát triển nội bộ và xây dựng công ty. - Sức ép về tà
i chính tăng cao: Là một nhân viên, bạn chỉ cần làm việc, cống hiến
và sẽ luôn được đảm bảo trả lương hàng tháng. Tuy nhiên, với vị trí là chủ
doanh nghiệp, bạn chắc chắn phải làm điều ngược lại và chi trả rất nhiều tiền
cho chi phí văn phòng, nhân sự, văn phòng phẩm… Do đó, các chủ thành lập dễ
dàng gặp phải nhiều áp lực về mặt tài chính ở giai đoạn đầu tiên. - Luôn
tiềm ẩn nguy cơ thất bại: Kinh doanh trên thương trường luôn tiềm ẩn
những rủi ro. Đặc biệt, nguy cơ thất bại càng lớn hơn khi các doanh nghiệp mới
được phát triển, mở rộng mô hình kinh doanh. Đối với các chủ thành lập, thất
bại là cụm từ rất nặng nề. Họ có thể mất đi toàn bộ tài sản, gây nên những sức
ép lớn về vật chất lẫn tinh thần.
2. Mua lại một doanh nghiệp hay một hệ thống kinh doanh có sẵn: Ưu điểm: -
Giảm những sự việc không lường trước được có thể xảy ra trong quá trình tạo
lập và điều hành công ty mới -
Có khả năng rút ra kinh nghiệm kinh doanh từ cách thức kinh doanh trong quá khứ -
Thừa hưởng các nguồn lực từ công ty cũ -
Có thể tiếp cận dễ dàng hơn tới các nguồn vốn vay ngân hàng -
Chi phí mua lại trong đa số trường hợp thấp hơn so với chi phí đầu tư mới -
Bớt được một đối thủ cạnh tranh Nhược điểm: -
Hạn chế về thông tin và tính xác thực của thồn tin có thể dẫn tới quyết định sai lầm -
Nhiều rủi ro không lường trước được -
Quy định pháp luật không rõ ràng về hoạt động đầu tư bên bán
3. Nhượng quyền kinh doanh: Ưu điểm: -
Cung cấp cơ hội cho họ được sở hữu một công việc kinh doanh đã được kiểm
chứng và một mô hình kinh doanh đã hoàn thiện. -
Sản phẩm và dịch vụ đã được kiểm chứng và được nhiều người tiêu dùng chấp
nhận. Có sức mạnh thị trường nhất định -
Thông qua hình thức mua franchise các doanh nghiệp nhỏ có thể mở những cửa
hàng với thương hiệu quốc tế -
Được cung cấp các hỗ trợ: Đào tạo nghiệp vụ, quản lý kinh doanh, trợ giúp
Marketing, hỗ trợ tài chính. Nhược điểm: -
Chi phí là nhược điểm chính: Phí nhượng quyền ban đầu; Vốn đầu tư; … -
Doanh nghiệp bị hạn chế trong ở rộng, phát triển kinh doanh sáng tạo -
Rủi ro liên quan tới việc tranh chấp, hiểm nhầm hoặc thiếu sự cam kết lâu dài của bên nhượng quyền -
Danh tiếng của thương hiệu gặp trục trắc
Ví dụ: Mixue thương hiệu kem tại Trung Quốc, mới đây Mixue dính phải lùm xùm
chia sẽ bản đồ hình lưỡi bò (liên quan đến chính trị) và bị người dân Việt Nam tẩy
chay vì vậy các cửa hàng nhượng quyền tại Việt Nam chịu ảnh hưởng không hề nhỏ.
4. Nhà kinh doanh là ai? Mô hình tiếp cận GEM là mô hình gì? giải thích và đưa ra ví dụ? (Câu phụ)
CHƯƠNG 2: LẬP Ý TƯỞNG KINH DOANH Các mục chính:
ý tưởng kinh doanh và đánh giá ý tưởng kinh doanh
Cơ hội kinh doanh, nhận diện và đánh giá cơ hội kinh doanh. Câu hỏi:
Cơ hội kinh doanh khác với ý tưởng kinh doanh ở điểm nào?
Để đánh giá tính khả thi của một cơ hội kinh doanh, cần quan tâm đến tính khả thi của
4 yếu tố nào? giải thích?
thứ 1: tính khả thi của sp/vu
thứ 2: tính khả thi về thị trường mục tiêu/ngành
thứ 3: tính khả thi về tổ chức
thứ 4: tính khả thi về tài chính
Chương 3: MÔ HÌNH KINH DOANH
Nêu hiểu biết của bạn về khung mô hình kinh doanh CANVAS model
Tại sao doanh nghiệp thường cân nhắc sử dụng mô hình Canvas để tạo dựng mô hình kinh doanh?
**Câu hỏi phụ: giải thích vì sao trong mô hình canvas, yếu tố 6 7 8 thì liên quan
đến chi phí 1 2 3 4 thì liên quan đến doanh thu?
CHƯƠNG 4: LẬP KẾ HOẠCH KINH DOANH
(ít xuất hiện trong đề thi nhưng nếu có thì chủ yếu là phần tài chính)
1. Tại sao nói bản kế hoạch kinh doanh chính là công cụ để tìm kiếm nguồn tài
chính cho việc khởi sự doanh nghiệp?
Kế hoạch kinh doanh là một tài liệu mô tả về công ty, công việc kinh doanh, công việc
dự định thực hiện, cách đạt được các mục đích và mục tiêu kinh doanh.
Mục đích của lập kế hoạch kinh doanh: - Đối nội:
Cung cấp cho thành viên trong công ty tầm nhìn của doanh nghiệp nhằm hướng đến 1 mục tiêu chung
Định hướng hoạt động của doanh nghiệp trong một thời gian
Phương pháp triển khai kế hoạch trong từng giai đoạn. - Đối ngoại: Hợp tác kinh doanh Thuyết phục khách hàng
Kêu gọi vốn, kêu gọi đầu tư, vay vốn ngân hàng Ký kết hợp đồng
Xin cấp giấy phép đầu tư hoặc giấy phép thực hiện dự án
Kế hoạch kinh cần khi doanh nghiệp mở rộng sản xuất – kinh doanh, cải tiến chất
lượng/ năng suất, Nâng cấp/ hiện đại hóa, Phát triển sản phẩm, dịch vụ, hoặc thị
trường mới, khởi sự doanh nghiệp và bản kế hoạch luôn được cập nhật theo định kì
Người chuẩn bị bản kế hoạch: Những người chủ, cán bộ quản lý chủ chốt, chuyên gia
tư vấn (về mục tiêu, thông tin, kỹ năng, …v..v)
Người sử dụng bản kế hoạch: Những người chủ; các bộ quản lý; các chủ đầu tư, ngân
hàng, các tổ chức tài chính; Các đối tác, cơ quan quản lý
Qua đó, có thể thấy bản kế hoạch kinh doanh cho chúng ta cái nhìn toàn diện về một
doanh nghiệp, thông qua đó nhà đầu tư sẽ hiểu rõ hơn về doanh nghiệp, đây chính là
cộng cụ tìm kiếm nguồn tài chính cho doanh nghiệp.
2. Nêu các phương pháp định giá sản phẩm mà bạn biết? Theo bạn nếu 1 sp mới
lạ lần đầu tiên xuất hiện trên thị trường và bước đầu thu hút nhu cầu sử dụng
của người dân, bạn sử dụng phương pháp định giá nào?
Thông thường có hai phương pháp định giá: Định giá cạnh tranh và định giá cộng thêm
1. Phương pháp định giá cộng thêm:
Là phương pháp cộng tất cả các chi phí để sản xuất ra sản phẩm hay dịch vụ ta được
chi phí sản xuất đơn vị sản phẩm (giá thành)
Chi phí sản xuất đơn vị sản phẩm = Chi phí biến đổi + Chiphícốđịnh Doanhsốkỳvọng
Nếu định giá vào lãi dự kiến theo doanh thu thì:
Gía bán = Chi phí sảnxuấtđơnvịsản phẩm (giábán ) 1−%lãitrêndoanhthu Ước tính doanh số: -
Góp phần quyến định đến số vốn kinh doanh cần có trong năm đầu tiên -
Để có con số khả dĩ tin cậy là điều không đơn giản:
Bạn dự định kinh doanh hàng hóa gì?
Bạn cho rằng một ngày, một tháng, một năm sẽ bán được bao nhiêu hàng?
Làm thế nào để bạn tính toán được con số đó?
Một số phương pháp ước tính doanh số: -
Dựa vào các kết quả kinh doanh của các đối thủ cạnh tranh trên địa bàn -
Dựa vào kinh nghiệm và khả năng phân tích của bản thân -
Dựa vào thông tin từ các nguồn trung gian (thuế, hải quan, quản lý thị trường) -
Bán thử/ hoạt động thử rồi điều chỉnh
Một số điểm cần lưu ý trong ước tính doanh số: -
Người ta thường có xu hướng tính quá cao cho số lượng hàng bán ra của mình -
Thông thường, các đối thủ cạnh tranh sẽ bán được nhiều hơn chúng ta trong
những tháng đầu tiên kinh doanh -
Chúng ta nên ước tính lượng hàng bán ra theo từng tháng trong năm kinh doanh đầu tiên -
Xác định trước địa bàn hoạt động của doanh nghiệp mình trong những năm đầu
tiên vì nó quyết định quy mô kinh doanh -
Tính đên những dự báo tương lai về những yếu tố: thay đổi dân số, công trình kinh tế mới, …
2. Phương pháp định giá cạnh tranh: -
Tình hiểu giá cả trên thị trường và quyết định mức giá của mình sao cho có khả năng canh tranh -
Không phải dựa vào chi phí của người bán mà dựa và sự chấp nhận của người mua -
Dựa vào giá của đối thủ cạnh tranh, ít quan tâm đến chi phí sản xuất và cầu thị
trường. Doanh nghiệp có thể định sản phẩm của mình thấp hơn hoặc cao hơn,
hoặc bằng giá với đối thủ cạnh tranh -
Phương pháp này được các doanh nghiệp áp dụng khá phổ biến vì việc ghi chép
và xác định được chính xác chi phí sản xuất và tính được giá thàn sản phẩm còn nhiều hạn chế.
Theo em nếu 1 sản phẩm mới lạ lần đầu tiên xuất hiện trên thị trường và bước đầu thu
hút nhu cầu sử dụng của người dân, bạn sử dụng phương pháp định giá nào?
Em sẽ sử dụng phương pháp định giá cộng thêm, đây là phương pháp người bán sẽ
tính toán các chi phí cố định và chi phí phát sinh trong quá trình
sản xuất hàng hóa, sau đó sẽ cộng tỷ lệ phần trăm tăng thêm để
ra giá thành cuối cùng của sản phẩm.
Ví dụ: Đây là phương pháp mà “ông lớn” Netflix đã sử dụng vào
giai đoạn độc quyền thị trường phát trực tuyến. Hãng này dễ dàng
đặt ra các mức giá theo các điều khoản và thu về lợi nhuận mong
muốn. Bởi tại thời điểm đó Netflix không có đối thủ cạnh tranh
trong thị trường “béo bở đó”.
CHƯƠNG 5: KẾ HOẠCH TÀI CHÍNH
1. Nêu một số phương pháp giúp doanh nghiệp dự báo doanh thu?
Cơ sở dự báo doanh thu: -
Dự báo doanh thu cho năm đầu tiên -
Dự báo doanh thu cho những năm tiếp theo trên cơ sở con số dự báo năm một -
Bất kì các nhân tố hoặc yếu tố ảnh hưởng tới năng lực sản xuất và cầu sản phẩm trong tương lai
Phương pháp dự báo doanh thu: -
Dựa vào các kết quả kinh doanh của các đối thủ cạnh tranh trên địa bàn -
Dựa vào kinh nghiệm và khả năng phân tích của bản thân -
Dựa vào thông tin từ các nguồn trung gian (thuế, hải quan, quản lý thị trường) -
Bán thử rồi điều chỉnh - Bắt đầu từ khách quen
Ví dụ: Khi bắt đầu kinh doanh hiệu sách, để dự tính được doanh thu thì cần phải biết
được số lượng đầu sách được bán ra. Xác định số lượng đầu sách bằng các quan sát số
lượng ra vào hiệu sách, hỏi nhân viên số lượng sách bán ra trung bình một ngày của
tiệm từ đó rút ra được doanh thu dự báo.
2. Bạn hiểu thế nào là vốn đầu tư mạo hiểm? Nêu các con đường thoát (exit way)
cho các nhà đầu tư mạo hiểm khi đầu tư vào Startup? Ưu điểm và nhược điểm
của mỗi con đường?
2.1 Vốn đầu tư mạo hiểm:
Theo quan điểm của OECD (1996), Vốn đầu tư mạo hiểm là vốn được cung cấp
bởi các công ty vừa tiến hành đầu tư vừa tham gia quản lý các doanh nghiệp non trẻ
chưa niêm yết trên thị trường chứng khoán.
Mục đích chính của hoạt động đầu tư mạo hiểm là lợi nhuận cao.
Vốn đầu tư mạo hiểm có đặt trưng cơ bản khác với những vốn đầu tư cổ phần
đại chúng/ cổ phần khác: -
Đối tượng đầu tư: Doanh nghiệp nhỏ có tiềm năng tăng trưởng lớn những
doanh nghiệp này thường chưa đủ trưởng thành để mua bán ở thị trường đại chúng. -
Chủ thể cung cấp vốn: Thường là các nhà đầu tư chuyên nghiệp có năng lực
kinh tế mạnh, có khả năng hỗ trợ. -
Thời điểm và hình thành thói vốn: Vòng quay vốn kéo dài 5 đến 7 năm , thời
điểm thói vốn là khi doanh nghiệp trưởng thành sẽ chọn 1 trong hai cách: Cổ
phần hóa, TPO/ M&A. Thời điểm rút vốn thường xảy ra sau giai đoạn phát triển
sản phẩm hoàn thiện, quảng bá Marketing, mở rộng thị trường -
Tính thanh khoản kém, bởi do doanh nghiệp chưa có gì trong tay, mức độ rủi ro cao, tăng trưởng nhanh Vai trò: -
Đóng vai trò quan trong và rất cần thiết đối với việc chuyển hóa kết quả nghiên
cứu khoa học và phát triển công nghệ vào cuộc sống. -
Đầu tư mạo hiểm là công cụ quan trọng giúp hình thành và pháy ytieenr các
doanh nghiệp khởi nghiệp.
2.2 Nêu các con đường thoát (exit way) cho các nhà đầu tư mạo hiểm khi đầu tư
vào Startup? Ưu điểm và nhược điểm của mỗi con đường?
Có hai con đường thoát cho các nhà đầu tư nạo hiểm khi đầu tư vào Startup.
1. Niêm yết cố phiếu lần đầu – Cổ phần hóa:
Là các hoạt động của tổ chức khi phát hành cổ phiếu đạt tiêu chuẩn niêm yết
của sàn chứng khoán. Sở giao dịch cho phép chứng khoán niêm yết lần trong đầu tiên
đăng ký thì được gọi là IPO. Ưu điểm: -
Dòng tiền liên tục, không lệ thuộc -
Tăng uy tín, nhiều người biết đến doanh nghiệp hơn -
Tăng chất lượng và độ chính xác của các con số trong báo cáo tài chính của doanh nghiệp -
Có thể cân nhắc như ngườn thưởng cho nhân viên -
Có khả năng mua công ty khác Nhược điểm: - Chi phí cao -
Hầu hết thông tin cần phải được kê khai minh bạch ra cộng đồng -
Các nhà quản lý cần bỏ ra nhiều thời gian hơn trong việc để ý đến các mối quan hệ đầu tư mới -
Nếu giá cổ phiếu giảm, nhân viên giảm động lực khi làm việc.
2. Sát nhập và mua lại (M&A)
Là hoạt động giành quyền kiểm soát doanh nghiệp thông qua hình thức sáp
nhập hay mua lại 1 phần (số cổ phần) hoặc toàn bộ doanh nghiệp khác. Ưu điểm: -
Nâng cao quy mô doanh nghiệp -
Đội ngũ quản lý tập trung vào chuyên môn thay vì quan tâm đến các nhà đầu tư
mới trong trường hợp cổ phần hóa -
Các nhà đầu tư mạo hiểm/ CEO của doanh nghiệp khởi nghiệp có thể nhận
được tiền mặt ngay, thay vì phải chờ để bán được cổ phần trên thị trường chứng khoán -
Chi phí gián tiếp cho M&A thấp Nhược điểm: -
Khó khăn trong việc hòa hợp với bộ máy quản lý mới -
Nếu CEO, người sáng lập cũ ỏ đi, họ có thể tiết lộ những thông tin bảo mật của công ty -
Khác biệt về văn hóa doanh nghiệp
(3. Chuyển đổi nhà đầu tư mạo hiểm cũ sang nhà đầu tư mạo hiểm mới: RẤT ÍT KHI
CÓ TRƯỜNG HỢP NÀY XẢY RA)
Con đường thoát mà các nhà đâu tư chọn đầu tiên và mong muốn là Sát nhập & Mua lại (M&A)