Đề giao lưu HSG Toán 8 năm 2014 – 2015 phòng GD&ĐT Vĩnh Lộc – Thanh Hóa

Xin giới thiệu đến quý thầy, cô giáo và các em học sinh lớp 8 đề giao lưu HSG Toán 8 năm 2014 – 2015 phòng GD&ĐT Vĩnh Lộc – Thanh Hóa; đề thi có đáp án và lời giải chi tiết.

Trích dẫn đề giao lưu HSG Toán 8 năm 2014 – 2015 phòng GD&ĐT Vĩnh Lộc – Thanh Hóa:
+ Cho tam giác nhọn ABC (AB < AC) có đường cao AH sao cho AH = HC. Trên AH lấy một điểm I sao cho HI = BH. Gọi P và Q là trung điểm của BI và AC. Gọi N và M là hình chiếu của H trên AB và IC ; K là giao điểm của đường thẳng CI với AB; D là giao điểm của đường thẳng BI với AC.
a) Chứng minh I là trực tâm của tam giác ABC.
b) Tứ giác HNKM là hình vuông.
c) Chứng minh bốn điểm N, P, M, Q thẳng hàng.
+ Cho x là số nguyên. Chứng minh rằng biểu thức M = (x + 1)(x + 2)(x + 3)(x + 4) + 1 là bình phương của một số nguyên.

UBND HUYỆN VĨNH LỘC
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
KỲ GIAO LƯU HỌC SINH GIỎI LỚP 6, 7, 8 CỤM THCS
Năm học 2014 – 2015
ĐỀ GIAO LƯU MÔN: TOÁN LỚP 8
Thời gian làm bài: 150 phút ( Không kể thời gian giao đề )
( Đề giao lưu gồm có 01 trang )
Bài 1 (4,0 điểm):
Cho biểu thức A =
32
23
1
1
:
1
1
xxx
x
x
x
x
với x khác -1 và 1.
1) Rút gọn biểu thức A.
2) Tính giá trị của biểu thức A tại x
3
2
1
.
3) Tìm giá trị của x để A < 0.
Bài 2 ( 4,0 điểm ):
a)Giải phương trình sau:
2 2 2
1 2 6
2 2 2 3 2 4
x x x x x x
b) Cho x là số nguyên. Chứng minh rằng biểu thức
M= (x+1)(x+2)(x+3)(x+4) +1 là bình phương của một số nguyên
Bài 3 ( 4,0 điểm ):
a). Cho x,y,z là các số nguyên thỏa mãn: x + y + z chia hết cho 6
Chứng minh M = ( x + y)( x + z )( y + z ) – 2xyz chia hết cho 6
b). Cho a,b,c là các số khác 0 thỏa mãn:
3 3 3 3 3 3 2 2 2
3
a b b c c a a b c
Tính giá trị biểu thức
1 1 1
a b c
P
b c a
Bài 4 (6,0 điểm).
Cho tam giác nhọn ABC ( AB < AC), đường cao AH sao cho AH = HC. Trên
AH lấy một điểm I sao cho HI = BH. Gọi P và Q là trung điểm của BI và AC. Gọi
N và M là hình chiếu của H trên AB và IC ; K là giao điểm của đường thẳng CI với
AB ; D là giao điểm của đường thẳng BI với AC.
a). Chứng minh I là trực tâm của tam giác ABC
b). Tứ giác HNKM là hình vuông
c). Chứng minh bốn điểm N, P, M, Q thẳng hàng.
Bài 5 ( 2,0 điểm ):
Cho x,y,z là các số dương thỏa mãn điều kiện:
2015 2015 2015
3
x y z
Tìm giá tr ln nht ca biu thc:
2 2 2
x y z
- Họ và tên thí sinh:……………………………………………………………..; Số báo danh:
Chú ý: Cán bộ coi thi không được giải thích gì thêm.
ĐỀ CHÍNH THỨC
UBND HUYỆN VĨNH LỘC
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
KỲ GIAO LƯU HỌC SINH GIỎI LỚP 6, 7, 8 CẤP HUYỆN
Năm học 2014 – 2015
HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN: TOÁN LỚP 8
( Gồm có 04 trang )
I. Một số chú ý.
1. Tổng số điểm của 5 bài trong đề thi là 20 điểm.
2. Không được làm tròn điểm của từng bài và tổng điểm đạt được của thí sinh.
3. Thí sinh có thể giải bằng c cách khác với lời giải trong hướng dẫn chấm,
nếu lời giải đúng, đủ bước thì người chấm vẫn thcho điểm tối đa theo biểu điểm
quy định cho từng câu.
II. Đáp án, biểu điểm và hướng dẫn chấm.
Bài Câu Yêu cầu cần đạt và lời giải tóm tắt
Mức
điểm
1
(4,0
điểm
1.1
(2,0
điểm
Với x khác -1 và 1 thì :
A=
)1()1)(1(
)1)(1(
:
1
1
2
23
xxxxx
xx
x
xxx
=
)21)(1(
)1)(1(
:
1
)1)(1(
2
2
xxx
xx
x
xxxx
=
)1(
1
:)1(
2
x
x
=
)1)(1(
2
xx
0,5đ
0,5đ
0,5đ
0,5đ
1.2
(1,0
điểm)
Tại x =
3
2
1
=
3
5
thì A =
)
3
5
(1)
3
5
(1
2
=
)
3
5
1)(
9
25
1(
27
2
10
27
272
3
8
.
9
34
0,25đ
0,25đ
0,5đ
1.3
(1,0
điểm)
Với x khác -1 và 1 thì A < 0 khi và chỉ khi
0)1)(1(
2
xx
(1)
01
2
x
với mọi x nên (1) xảy ra khi và chỉ khi 01
x
1
x
KL
0,25đ
0,5đ
0,25đ
2
2.a
2 2 2
1 2 6
2 2 2 3 2 4
x x x x x x
Đặt t = x
2
-2x + 3 = ( x-1)
2
+2.
Với
2
t
(4,0
điểm)
(2,0
điểm)
Phương trình đã cho trở thành:
2
1 2 6
1 1
3 7 2 0
2
1
3
t t t
t t
t
t
Kết hợp với ĐK ta được t = 2
Do đó ta có: ( x-1)
2
+2 =2
( x-1)
2
= 0.
.
x = 1
Vậy phương trình có nghiệm duy nhất x = 1
0,25đ
0,25đ
0,5đ
0,5đ
0,25đ
0,25đ
2.b
(2,0
điểm)
Ta có: M= (x+1)(x+2)(x+3)(x+4) +1
= (x
2
+ 5x + 4)(x
2
+ 5x + 6) + 1
Đặt t = x
2
+ 5x + 5
Khi đó M = (t – 1)(t + 1) +1
= t
2
– 1 + 1 = t
2
Vì x là số nguyên nên t là số nguyên.
Vậy M là bình phương của một số nguyên
0,25đ
0,25đ
0,5đ
0,5đ
0,25đ
0,25đ
3
(4,0
điểm)
(2,0
điểm)
2,0
điểm
a).
Ta có: M = ( x + y)( x + z )( y + z ) – 2xyz
Học sinh biến đổi được
M = ( x +y +z ) ( xy +yz + zx) – 3 xyz
Vì x,y,z là các số nguyên thỏa mãn x + y + z chia hết cho 6
Nên ( x +y +z ) ( xy +yz + zx) chia hết cho 6
Trong 3 số x,y,z tồn tại ít nhất một số chia hết cho 2. Suy ra
3xyz chia hết cho 6
Do đó: ( x +y +z ) ( xy +yz + zx) – 3 xyz chia hết cho 6
Vậy: M chia hết cho 6
Đặt ab =x; bc = y; ca = z
Ta có: x
3
+ y
3
+z
3
= 3xyz
- Học sinh chứng minh : x+y+z = 0
hoặc x
2
+y
2
+z
2
-xy-yz-zx = 0
- TH1: x+y+z = 0
HS sử dụng hằng đẳng thức :
( x+y+z)
3
– x
3
- y
3
- z
3
= 3 (x+y)(y+z)(z+x)
=> -xyz = (x+y)(y+z)(z+x)
Ta có: -a
2
b
2
c
2
=(ab+bc)(bc+ca)(ca+ab)
-abc = (a+b)(b+c)(c+a)
0,75đ
0,25đ
0,5đ
0,25đ
0,25đ
0,25đ
0,5đ
0,25đ
=>
1 1 1 1
a b c
P
b c a
-TH2: x
2
+y
2
+z
2
-xy-yz-zx = 0
=> ( x-y)
2
+ (y-z)
2
+ (z-x)
2
= 0
=> x=y=z
=> ab=bc=ca
=>a=b=c
P=8
KL:
0,5đ
0,5đ
4
(6,0
điểm)
4.a.
(2,0
điểm)
Xét tam giác BHI có: BH = HI ;
0
90
H
Tam giác BHI vuông cân tại H.=>
0
45
IBH
Tam giác AHC có AH = HC;
0
90
H
Tam giác AHC vuông cân tại H =>
0
45
ACH
Suy ra tam giác BCD vuông cân tại D
Tam giác ABC có 2 đường cao AH, BD.
V
ậy I l
à tr
ực tâm của tam giác ABC
0,5đ
0,5đ
0,25đ
0,5đ
0,25đ
4.
b.
(2,0
điểm)
- Xét tứ giác HMKN có:
0
90
M N
0
90
K
. ( CK là đường cao).
Tứ giác HMKN là hình chữ nhật. (1)
Xét tam giác MIH và tam giác NBH có:
0
90
( )
HMI HNB
HB HI gt
HIC HBN
Suy ra
HMI HNB
=> HM = HN (2)
Từ (1) và (2): Tứ giác HMKN hình vuông
0,25đ
0,25đ
0,25đ
0,5đ
0,25đ
0,25đ
0,25đ
4.c
(2,0
điểm)
- Theo câu b: Tứ giác HMKN là hình vuông nên M, N
thuộc trung trực của đoạn thẳng KH
- Xét 2 tam giác vuông AHC và AKC; trung tuyếnHQ,KQ.
Ta có: HQ = ½ AC; KQ = ½ AC; Suy ra Q thuộc trung trực
KH
0,5đ
1,0 đ
j
I
P
B C
A
H
D
Q
K
N
M
- Hoàn toàn tương tự ta cũng có P thuộc trung trực KH
V
ậy 4 điểm M,N,P,Q thẳng h
àng
0,5 đ
5
(2,0
điểm)
- Áp dụng bất đẳng thức cô si cho 2015 số dương
x
2015
; x
2015
; 1;1;1;......;1;1 ta được
x
2015
+x
2015
+1+1+1+......+1+1
2015
2015 2015 2
2015 . .1.1.1.....1 2015
x x x
2x
2015
+2013
2
2015
x
Hoàn toàn tương tự ta cũng có:
2y
2015
+2013
2
2015
y
2z
2015
+2013
2
2015
z
2015 2015 2015 2 2 2
2 6039 2015( )
x y z x y z
=>
2 2 2
3
x y z
Dấu “=” xảy ra khi x=y=z=1
Vậy x
2
+ y
2
+ z
2
đạt giá trị lớn nhất là 3 tại x = y = z =1
1,0đ
0,5đ
0,5đ
| 1/5

Preview text:

UBND HUYỆN VĨNH LỘC
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
KỲ GIAO LƯU HỌC SINH GIỎI LỚP 6, 7, 8 CỤM THCS Năm học 2014 – 2015 ĐỀ CHÍNH THỨC
ĐỀ GIAO LƯU MÔN: TOÁN LỚP 8
Thời gian làm bài: 150 phút ( Không kể thời gian giao đề )
( Đề giao lưu gồm có 01 trang ) Bài 1 (4,0 điểm): 3 2 1 x  1  x Cho biểu thức A =  x :   2 3 với x khác -1 và 1. 1 x 1  x  x  x  
1) Rút gọn biểu thức A.
2) Tính giá trị của biểu thức A tại x 2  1  . 3
3) Tìm giá trị của x để A < 0. Bài 2 ( 4,0 điểm ): a)Giải phương trình sau: 1 2 6   2 2 2 x  2x  2 x  2x  3 x  2x  4
b) Cho x là số nguyên. Chứng minh rằng biểu thức
M= (x+1)(x+2)(x+3)(x+4) +1 là bình phương của một số nguyên Bài 3 ( 4,0 điểm ):
a). Cho x,y,z là các số nguyên thỏa mãn: x + y + z chia hết cho 6
Chứng minh M = ( x + y)( x + z )( y + z ) – 2xyz chia hết cho 6
b). Cho a,b,c là các số khác 0 thỏa mãn: 3 3 3 3 3 3 2 2 2
a b  b c  c a  3a b c
Tính giá trị biểu thức  a  b  c  P  1 1 1      b  c  a  Bài 4 (6,0 điểm).
Cho tam giác nhọn ABC ( AB < AC), có đường cao AH sao cho AH = HC. Trên
AH lấy một điểm I sao cho HI = BH. Gọi P và Q là trung điểm của BI và AC. Gọi
N và M là hình chiếu của H trên AB và IC ; K là giao điểm của đường thẳng CI với
AB ; D là giao điểm của đường thẳng BI với AC.
a). Chứng minh I là trực tâm của tam giác ABC
b). Tứ giác HNKM là hình vuông
c). Chứng minh bốn điểm N, P, M, Q thẳng hàng. Bài 5 ( 2,0 điểm ):
Cho x,y,z là các số dương thỏa mãn điều kiện: 2015 2015 2015 x  y  z  3
Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức: 2 2 2 x  y  z
- Họ và tên thí sinh:……………………………………………………………..; Số báo danh:
Chú ý: Cán bộ coi thi không được giải thích gì thêm. UBND HUYỆN VĨNH LỘC
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
KỲ GIAO LƯU HỌC SINH GIỎI LỚP 6, 7, 8 CẤP HUYỆN Năm học 2014 – 2015
HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN: TOÁN LỚP 8 ( Gồm có 04 trang ) I. Một số chú ý.
1. Tổng số điểm của 5 bài trong đề thi là 20 điểm.
2. Không được làm tròn điểm của từng bài và tổng điểm đạt được của thí sinh.
3. Thí sinh có thể giải bằng các cách khác với lời giải trong hướng dẫn chấm,
nếu lời giải đúng, đủ bước thì người chấm vẫn có thể cho điểm tối đa theo biểu điểm quy định cho từng câu.
II. Đáp án, biểu điểm và hướng dẫn chấm. Mức Bài Câu
Yêu cầu cần đạt và lời giải tóm tắt điểm 1 1.1 Với x khác -1 và 1 thì : 3 2 A= 1 x  x  x 1 (  x) 1 (  x) : 2       0,5đ 1 x 1 ( x) 1 ( x x ) x 1 ( x) 1 (  x) 1 ( 2  x  x  x) 1 (  x) 1 (  x) (2,0 = : 0,5đ 1 x 1 (  x) 1 (  2 2 x  x ) (4,0 điểm 1 điểm = 1 ( 2  x ) : 0,5đ 1 (  x) = 1 ( 2  x ) 1 (  x) 0,5đ 1.2 Tại x = 2  5  5 2   5  1 =  thì A = 1 ( )  1  ( ) 3 3      3   3  0,25đ (1,0 = 25 5 1 (  ) 1 (  ) 0,25đ điểm) 9 3 34 8 272 2  .   10 0,5đ 9 3 27 27 1.3
Với x khác -1 và 1 thì A < 0 khi và chỉ khi 1 ( 2  x ) 1 (  x)  0 (1) 0,25đ (1,0 Vì 1 2
 x  0 với mọi x nên (1) xảy ra khi và chỉ khi 1 x  0 0,5đ điểm)  x 1 KL 0,25đ 2 2.a 1 2 6   2 2 2 x  2x  2 x  2x  3 x  2x  4
Đặt t = x2 -2x + 3 = ( x-1)2 +2. Với t  2
Phương trình đã cho trở thành: 0,25đ (4,0 1 2 6 điểm) (2,0   t 1 t t 1 0,25đ điểm) 2  3t  7t  2  0 t  2 0,5đ   1 t   3
Kết hợp với ĐK ta được t = 2 Do đó ta có: ( x-1)2 +2 =2 0,5đ ( x-1)2 = 0. . x = 1
Vậy phương trình có nghiệm duy nhất x = 1 0,25đ 0,25đ 2.b
Ta có: M= (x+1)(x+2)(x+3)(x+4) +1
= (x2 + 5x + 4)(x2 + 5x + 6) + 1 0,25đ Đặt t = x2 + 5x + 5 0,25đ
Khi đó M = (t – 1)(t + 1) +1 (2,0 0,5đ điểm) = t2 – 1 + 1 = t2 0,5đ
Vì x là số nguyên nên t là số nguyên. 0,25đ
Vậy M là bình phương của một số nguyên 0,25đ 3 a).
Ta có: M = ( x + y)( x + z )( y + z ) – 2xyz
Học sinh biến đổi được
M = ( x +y +z ) ( xy +yz + zx) – 3 xyz 0,75đ (4,0
(2,0 Vì x,y,z là các số nguyên thỏa mãn x + y + z chia hết cho 6
điểm) điểm) Nên ( x +y +z ) ( xy +yz + zx) chia hết cho 6 0,25đ
Trong 3 số x,y,z tồn tại ít nhất một số chia hết cho 2. Suy ra 3xyz chia hết cho 6 0,5đ
Do đó: ( x +y +z ) ( xy +yz + zx) – 3 xyz chia hết cho 6 0,25đ Vậy: M chia hết cho 6 0,25đ Đặt ab =x; bc = y; ca = z Ta có: x3 + y3 +z3= 3xyz 0,25đ
- Học sinh chứng minh : x+y+z = 0 hoặc x2+y2+z2-xy-yz-zx = 0 0,5đ 2,0 - TH1: x+y+z = 0
điểm HS sử dụng hằng đẳng thức :
( x+y+z)3 – x3- y3- z3 = 3 (x+y)(y+z)(z+x) 0,25đ => -xyz = (x+y)(y+z)(z+x)
Ta có: -a2b2c2=(ab+bc)(bc+ca)(ca+ab) -abc = (a+b)(b+c)(c+a) =>  a  b  c  P  1 1 1  1      b  c  a  0,5đ -TH2: x2+y2+z2-xy-yz-zx = 0
=> ( x-y)2 + (y-z)2 + (z-x)2 = 0 => x=y=z => ab=bc=ca =>a=b=c P=8 0,5đ KL: 4 4.a. A D K I Q (6,0 j điểm) (2,0 M điểm) P N B C H
Xét tam giác BHI có: BH = HI ; 0 H  90
Tam giác BHI vuông cân tại H.=> 0 IBH  45 0,5đ Tam giác AHC có AH = HC; 0  H  90
Tam giác AHC vuông cân tại H => 0 ACH  45 0,5đ
Suy ra tam giác BCD vuông cân tại D 0,25đ
Tam giác ABC có 2 đường cao AH, BD. 0,5đ
Vậy I là trực tâm của tam giác ABC 0,25đ 4.b. - Xét tứ giác HMKN có: 0 M  N  90 0,25đ 0
K  90 . ( CK là đường cao). 0,25đ
Tứ giác HMKN là hình chữ nhật. (1) 0,25đ (2,0
Xét tam giác MIH và tam giác NBH có: điểm) 0 HMI  HNB  90 HB  HI (gt)  HIC   HBN 0,5đ Suy ra HMI  HNB 0,25đ => HM = HN (2) 0,25đ
Từ (1) và (2): Tứ giác HMKN là hình vuông 0,25đ 4.c
- Theo câu b: Tứ giác HMKN là hình vuông nên M, N
thuộc trung trực của đoạn thẳng KH 0,5đ (2,0
- Xét 2 tam giác vuông AHC và AKC; trung tuyếnHQ,KQ. điểm) 1,0 đ
Ta có: HQ = ½ AC; KQ = ½ AC; Suy ra Q thuộc trung trực KH
- Hoàn toàn tương tự ta cũng có P thuộc trung trực KH 0,5 đ
Vậy 4 điểm M,N,P,Q thẳng hàng 5
- Áp dụng bất đẳng thức cô si cho 2015 số dương
x2015; x2015; 1;1;1;......;1;1 ta được x2015+x2015+1+1+1+......+1+1 2015 2015 2015 2  2015 x .x .1.1.1.....1  2015x 2x2015+2013 2  2015x 1,0đ
Hoàn toàn tương tự ta cũng có: (2,0 2y2015+2013 2  2015y điểm) 2z2015+2013 2  2015z 2015 2015 2015  x  y  z  2 2 2 2
 6039  2015(x  y  z ) 0,5đ => 2 2 2 x  y  z  3
Dấu “=” xảy ra khi x=y=z=1
Vậy x2 + y2 + z2 đạt giá trị lớn nhất là 3 tại x = y = z =1 0,5đ