PHÒNG GIÁO DỤC NGHI LỘC
TRƯỜNG THCS PHÚC THỌ
ĐỀ KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI NĂM HỌC 2023-2024
MÔN: TOÁN 8
(Thời gian làm bài 120 phút)
Bài 1 (4,0 điểm)
1) Tính giá trị biểu thức
22
22
63 47
215 105
A
=
2) nh giá trị của biểu thức
65432
50 50 50 50 50 50Bxxxxxx=+−+−+
tại x = 49
Bài 2 (4,0 điểm)
1) Phân tích đa thức sau thành nhân tử
32 2
2
x x x xy +−
2) Tìm số tự nhiên n để
2
2 20
nn++
là số chính phương.
Bài 3 (5,0 điểm)
1) Cho các số thực a, b, c thoả mãn abc = 1. Chứng minh rằng:
1
111
abc
ab a bc b ca c
++=
++ ++ ++
2) Cho a, b, c là các số nguyên thoả mãn
3
a b 2024c c++ =
. Chứng minh
rằng:
333
abc++
chia hết cho 6
3) Tìm tất cả các cặp số nguyên (x, y) thoả mãn
Bài 4 (6,0 điểm)
1) Cho hình vuông ABCD trên các cạnh AB, BC, CD, DA lần lượt lấy các điểm
M, N, P, Q sao cho AM = BN = CP = DQ.
a) Chứng minh MNPQ hình vuông.
b) Tìm vị trí của M, N, P, Q để diện tích tứ giác MNPQ đạt giá trị nhỏ nhất.
2. Cho tam giác ABC (AB <AC), M là trung điểm của BC. Một đường thẳng qua
M và song song với phân giác của góc BAC cắt AC, AB lần lượt tại E, F.
Chứng minh CE = BF
Bài 5 (1,0 điểm):
Cho các số nguyên dương a b thoả n
(
)
22
3 2023S a b ab a b
=++ + ++
chia hết
cho 5. Tìm số dư khi chia a - b cho 5
Họ và tên thí sinh:
................................................................................................................
Số báo danh:
.................................................Phòng.............................................................
ĐÁP ÁN BIỂU ĐIỂM CHẤM TOÁN 8
Bài
Nội dung
Điểm
Bài1
(4,0 đ)
( )( )
( )
( )
22
22
63 47 63 47
63 47
1)
215 105 215 105 215 105
16.110 1
110.320 20
A
−+
= =
−+
= =
1,0
1,0
2) Ta có x = 49 nên x + 1 = 50 thay vào biểu thức B, ta được
( ) (
) (
) (
)
( )
( )
65432
6655443322
111111
1
1
Bxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxx
=−+ ++ −+ ++ −+ ++
=−−++−−++−−++
=
0,5
0,5
0,5
0,5
Bài 2
(4,0 đ)
1)
( )
32 2 2 2
2 21x x x xy x x x y−+−= +
( )
( )
( )
( )
( )( )
22
2
2
21
1
11
11
xx x y
xx y
xx y x y
xx y x y

= +−


= −−

= −− −+
= −− +−
0,5
0,5
0,5
0,5
2) Đặt
22
2 20pn n=++
( )
( )
( )(
)
2
2
2
2
1 19
1 19
1 1 19
pn
pn
pn pn
=++
−+ =
−− ++ =
Do p, n là các số tự nhiên nên (p - n - 1) < (p + n + 1)
Khi đó
11
1 19
pn
pn
−=
++=
Suy ra n = 8 (TM)
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,5
Bài 3
(5,0 đ)
1)
111 1
a b c abc b cb
ab a bc b ca c abbc abc bc bc b cab cb b
++= ++
++ ++ ++ + + ++ + +
1
111
b bc
bc b bc b bc b
=++
++ ++ ++
1
1
1
b bc
bc b
++
= =
++
pcm)
0,5
0,5
0,5
2) Ta có
3
a b 2024c c++ =
( )( )
3
2022
1 1 2022
abc c c c
abc cc c c
++= −−
++= +
Ta có
( )( )
1 16
cc c−+
;
2022 6c
nên
( )
6abc++
Xét
( ) ( ) ( )
333 3 3 3
( )( )a b c abc a a b b c c++ −++= + −+
( )( ) ( )( ) (
)( )
11 11 11aaabbbccc= ++ ++ +
Ta có
( )( )
1 16aa a−+
;
( )( )
1 16bb b−+
;
( )( )
1 16cc c−+
Nên
( )
333
)(a b c abc+ + ++
chia hết cho 6
0,5
0,5
0,25
( )
6abc++
(cm trên)
Vậy
(
)
333
6abc
++
pcm)
0,25
3)
2
2022 2023 2024 0x xy x y
−− + =
( )
(
)
(
) ( )
( )
( )
2
2
2023 2023 2023 1 0
2023 2023 2023 1
1 2023 1 1
1 2023 1
x xy x x y
x xy x x y
xxy xy
xy x
+ + −=
+− + =
−+ −+ =
−+ =
Trường hợp 1:
1 1 2024
2023 1 2024
xy x
xy
+= =


−= =

Trường hợp 2:
1 1 2022
2023 1 2020
xy x
xy
+= =


−= =

Vậy cặp số (x, y) là (2024, 2024); (-2022, -2020)
0,5
0,5
0,5
0,5
Bài 4
(6,0 đ)
1)
0,5
a) Chứng minh được MNPQ là hình vuông
2,0
b)
MNPQ
S
nhỏ nhất khi và chỉ khi
AMQ
S
lớn nhất, mà
.
2
AMQ
AM AQ
S =
Ta có
( )
2
2
..
44
AM MB
AB
AM AQ AM MB
+
=≤=
AMQ
S
lớn nhất là
2
8
AB
, đạt được khi AM = MB
Vậy SMNPQ nhỏ nhất khi chỉ khi M, N, P, Q lần lượt trung điểm
AB, BC, CD, DA.
0,5
0,5
0,5
2)
0,5
Gọi AD là phân giác của góc BAC
Ta có: AD // FM nên
(1)
BA BD BF BA
BF BM BM BD
=⇒=
ME // AD nên
(2)
CE CM CE CA
CA CD CM CD
=⇒=
Do AD là phân giác nên ta có:
(3)
BA BD BA CA
CA CD BD CD
=⇒=
Từ (1), (2), (3) suy ra
BF CE
BM CM
=
, mà BM = CM nên BF = CE (đpcm)
0,25
0,25
0,5
0,5
Bài 5
(1,0 đ)
Ta có
(
)
22
3 2023S a b ab a b=++ + ++
chia hết cho 5 nên ta được:
( )
22
4 4 4 12 4.3 4.2020a b ab a b+ + + ++ +
chia hết cho 5
( )
22
4 4 4 12 12a b ab a b+ + + ++
chia hết cho 5
( ) ( )
22
2 331ab b++ + +
chia hết cho 5
Đặt x = 2a + b + 3, y = b + 1 thì ta được
22
35xy+
+ Nếu y
2
chia hết cho 5, khi đó x
2
ng phải chia hết cho 5. Từ đó ta có:
( )
( )
( )
( )
( )
( )
( )
2
2
235235235
2 25
15 3 15
15
ab ab ab
ab
bb
b
++ ++ ++


⇒⇒⇒

++

+



Suy ra 2(a - b)
5
. Vậy số dư khi chia a - b cho 5 là 0
+ Nếu y
2
chia 5 dư 1, thì x
2
chia 5 phải dư 2. Vô lí
+ Nếu y
2
chia 5 dư 4, thì x
2
chia 5 phải dư 3. Vô lí
Kết luận: Vậy số dư khi chia a - b cho 5 là 0
0,25
0,25
0,25
0,25
Lưu ý : Nếu học sinh làm theo cách khác mà đúng thì cho điểm tối đa

Preview text:

PHÒNG GIÁO DỤC NGHI LỘC ĐỀ KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI NĂM HỌC 2023-2024
TRƯỜNG THCS PHÚC THỌ MÔN: TOÁN 8
(Thời gian làm bài 120 phút)
Bài 1
(4,0 điểm) 2 2
1) Tính giá trị biểu thức 63 47 A − = 2 2 215 −105
2) Tính giá trị của biểu thức 6 5 4 3 2
B = x − 50x + 50x − 50x + 50x − 50x + 50 tại x = 49 Bài 2 (4,0 điểm)
1) Phân tích đa thức sau thành nhân tử 3 2 2
x − 2x + x xy
2) Tìm số tự nhiên n để 2
n + 2n + 20 là số chính phương.
Bài 3 (5,0 điểm)
1) Cho các số thực a, b, c thoả mãn abc = 1. Chứng minh rằng: a b c + + = 1
ab + a +1 bc + b +1 ca + c +1
2) Cho a, b, c là các số nguyên thoả mãn 3
a + b + 2024c = c . Chứng minh rằng: 3 3 3
a + b + c chia hết cho 6
3) Tìm tất cả các cặp số nguyên (x, y) thoả mãn 2x xy − 2022x + 2023y − 2024 = 0
Bài 4 (6,0 điểm)
1) Cho hình vuông ABCD trên các cạnh AB, BC, CD, DA lần lượt lấy các điểm
M, N, P, Q sao cho AM = BN = CP = DQ.
a) Chứng minh MNPQ hình vuông.
b) Tìm vị trí của M, N, P, Q để diện tích tứ giác MNPQ đạt giá trị nhỏ nhất.
2. Cho tam giác ABC (AB M và song song với phân giác của góc BAC cắt AC, AB lần lượt tại E, F. Chứng minh CE = BF
Bài 5 (1,0 điểm):
Cho các số nguyên dương a và b thoả mãn 2 2
S = a + b + ab + 3(a + b) + 2023 chia hết
cho 5. Tìm số dư khi chia a - b cho 5
Họ và tên thí sinh: ................................................................................................................
Số báo danh: .................................................Phòng.............................................................
ĐÁP ÁN BIỂU ĐIỂM CHẤM TOÁN 8 Bài Nội dung Điểm 2 2 63 − 47 (63− 47)(63+ 47) 1) A = = 2 2 215 −105 (215−105)(215+105) 1,0 Bài1 16.110 1 = = (4,0 đ) 110.320 20 1,0
2) Ta có x = 49 nên x + 1 = 50 thay vào biểu thức B, ta được 0,5 6
B = x − (x + ) 5 1 x + (x + ) 4 1 x − (x + ) 3 1 x + (x + ) 2 1 x − (x + ) 1 x + (x + ) 1 0,5 6 6 5 5 4 4 3 3 2 2
= x x x + x + x x x + x + x x x + x +1 0,5 = 1 0,5 1) 3 2 2
x x + x xy = x( 2 2 2
x − 2x +1− y ) 0,5
= x ( 2x − 2x + ) 2 1 − y  0,5 2 2 =  − −  x (x ) 1 y   0,5
= x(x −1− y)(x −1+ y)
= x(x y − ) 1 (x + y − ) 1 0,5 Bài 2 2) Đặt 2 2
p = n + 2n + 20 0,25 (4,0 đ) 2 p = (n + )2 1 +19 0,25 2 p − (n + )2 1 =19
( p n − )1( p + n + )1 =19 0,25
Do p, n là các số tự nhiên nên (p - n - 1) < (p + n + 1) 0,25 0,25
Khi đó p n −1=1 
p + n +1 = 19 0,25 Suy ra n = 8 (TM) 0,5 1) a b c abc b cb + + = + + 0,5
ab + a +1 bc + b +1 ca + c +1 abbc + abc + bc bc + b +1 cab + cb + b 1 b bc 0,5 = + +
bc + b +1 bc + b +1 bc + b +1 1+b +bc 0,5 = = 1 (đpcm) bc + b +1 2) Ta có 3 a + b + 2024c = c Bài 3 3
a +b + c = c c − 2022c (5,0 đ)
a + b + c = c(c − ) 1 (c + ) 1 − 2022c 0,5 Ta có c(c − ) 1 (c + )
1 6 ; 2022c6 nên (a + b + c)6 Xét 3 3 3
a + b + c a + b + c = ( 3 a a) + ( 3 b b) + ( 3 ( ) ( ) c c) = a(a − ) 1 (a + ) 1 + b(b − ) 1 (b + ) 1 + c(c − ) 1 (c + ) 1 0,5 Ta có a(a − ) 1 (a + )
1 6 ; b(b − ) 1 (b + )
1 6 ; c(c − ) 1 (c + ) 1 6 Nên ( 3 3 3
a + b + c ) − (a + b + c) chia hết cho 6 0,25
Mà (a +b + c)6 (cm trên) Vậy ( 3 3 3
a + b + c )6 (đpcm) 0,25
3) 2x xy − 2022x + 2023y − 2024 = 0 2
x xy + x − 2023x + 2023y − 2023−1 = 0
( 2x xy + x)−(2023x−2023y +2023) =1 0,5
x(x y + )
1 − 2023(x y + ) 1 =1 (x y + ) 1 (x − 2023) =1 0,5
Trường hợp 1: x y +1=1 x = 2024  ⇔ x 2023 1  − = y = 2024 0,5
Trường hợp 2: x y +1= 1 − x = 2022 −  ⇔ x 2023 1  − = − y = 2020 −
Vậy cặp số (x, y) là (2024, 2024); (-2022, -2020) 0,5 1) 0,5
a) Chứng minh được MNPQ là hình vuông 2,0 b) S
nhỏ nhất khi và chỉ khi S lớn nhất, mà AM.AQ S = 0,5 MNPQ AMQ AMQ 2 Bài 4 (6,0 đ) Ta có ( AM + MB)2 2 . = . AB AM AQ AM MB ≤ = 4 4 0,5 2 S
lớn nhất là AB , đạt được khi AM = MB AMQ 8
Vậy SMNPQ nhỏ nhất khi và chỉ khi M, N, P, Q lần lượt là trung điểm 0,5 AB, BC, CD, DA. 2) 0,5
Gọi AD là phân giác của góc BAC
Ta có: AD // FM nên BA BD BF BA = ⇒ = (1) BF BM BM BD 0,25 ME // AD nên CE CM CE CA = ⇒ = (2) CA CD CM CD 0,25
Do AD là phân giác nên ta có: BA BD BA CA = ⇒ = (3) CA CD BD CD 0,5
Từ (1), (2), (3) suy ra BF CE =
, mà BM = CM nên BF = CE (đpcm) BM CM 0,5 Ta có 2 2
S = a + b + ab + 3(a + b) + 2023 chia hết cho 5 nên ta được: 2 2
4a + 4b + 4ab +12(a + b) + 4.3+ 4.2020 chia hết cho 5 2 2
4a + 4b + 4ab +12(a + b) +12 chia hết cho 5 0,25
( a +b + )2 + (b + )2 2 3 3 1 chia hết cho 5
Đặt x = 2a + b + 3, y = b + 1 thì ta được 2 2 x + 3y 5
Bài 5 + Nếu y2 chia hết cho 5, khi đó x2 cũng phải chia hết cho 5. Từ đó ta có:
(1,0 đ) (2a+b+3)2 0,25 5 (
 2a + b + 3)5 (   
 2a + b + 3)5  ⇒  ⇒ 
⇒ (2a − 2b)5 (  b +  )2 1 5 (  b +  ) 1 5 3  (b + ) 1 5
Suy ra 2(a - b) 5. Vậy số dư khi chia a - b cho 5 là 0
+ Nếu y2 chia 5 dư 1, thì x2 chia 5 phải dư 2. Vô lí
+ Nếu y2 chia 5 dư 4, thì x2 chia 5 phải dư 3. Vô lí 0,25
Kết luận: Vậy số dư khi chia a - b cho 5 là 0 0,25
Lưu ý : Nếu học sinh làm theo cách khác mà đúng thì cho điểm tối đa