Đề khảo sát chất lượng đầu năm môn Văn lớp 11 năm 2025 (Đề 3)
Đề khảo sát chất lượng đầu năm môn Văn lớp 11 năm 2025 (Đề 3) được sưu tầm và soạn thảo dưới dạng file PDF để gửi tới các bạn sinh viên cùng tham khảo, ôn tập đầy đủ kiến thức, chuẩn bị cho các buổi học thật tốt. Mời bạn đọc đón xem!
Preview text:
Đề khảo sát chất lượng đầu năm lớp 11 môn Văn
I. Đọc hiểu văn bản (3đ):
Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi:
Một mai, một cuốc, một cần câu,
Thơ thẩn dầu ai vui thú nào.
Ta dại, ta tìm nơi vắng vẻ,
Người khôn, người đến chốn lao xao.
Thu ăn măng trúc, đông ăn giá,
Xuân tắm hồ sen, hạ tắm ao.
Rượu đến bóng cây ta hãy uống,
Nhìn xem phú quý tựa chiêm bao.
Câu 1 (0,5đ): Bài thơ được viết theo thể thơ nào? Tác giả là ai?
Câu 2 (0,5đ): Nêu những chi tiết miêu tả cuộc sống của tác giả?
Câu 3 (1đ): Nêu nét đặc sắc nghệ thuật của hai câu thơ:
Ta dại, ta tìm nơi vắng vẻ,
Người khôn, người đến chốn lao xao
Câu 4 (1đ): Qua bài thơ, anh/chị hiểu thế nào về cách sống của tác giả? Từ đó rút
ra bài học gì cho bản thân? II. Làm văn (7đ):
Câu 1 (2đ): Viết bài văn nêu suy nghĩ của anh/chị về ý kiến: “Trong cuộc sống,
con người cần biết kiềm chế sự tức giận”.
Câu 2 (5đ): Cảm nhận về bài thơ Cảnh ngày hè của Nguyễn Trãi.
Đáp án Đề khảo sát chất lượng đầu năm lớp 11 môn Văn
I. Đọc hiểu văn bản (3đ):
Câu 1 (0,5đ): Bài thơ được viết theo thể thơ thất ngôn bát cú đường luật. Tác giả Nguyễn Bỉnh Khiêm. Câu 2 (0,5đ):
Những chi tiết miêu tả cuộc sống của tác giả: một mai, một cuốc, một cần câu, thơ
thẩn, sống ở nơi vắng vẻ, ăn uống đạm bạc (thu ăn măng trúc, đông ăn giá), xuân
tắm hồ sen hạ tắm ao, uống rượu dưới bóng cây và coi thường vinh hoa phú quý. Câu 3 (1đ):
Nét nghệ thuật đặc sắc: đối lập: (ta - người, dại - khôn, vắng vẻ - lao xao).
Tác dụng: nhấn mạnh sự an nhàn, mặc kệ sự đời, mặc kệ người đời cho là dại để
tác giả sống một cuộc sống của mình. Câu 4 (1đ):
Cách sống của tác giả: an nhàn, đạm bạc nhưng bình yên không bon chen, vướng bận sự đời.
Điều học tập được: không nên tranh giành, đấu đá nhau, bon chen trong xã hội mà
cố gắng sống một cuộc sống bình yên, thanh thản, tận hưởng trọn vẹn vẻ đẹp của cuộc sống. II. Làm văn (7đ); Câu 1 (2đ):
Dàn ý nghị luận về ý kiến:
Trong cuộc sống, con người cần biết kiềm chế sự tức giận 1. Mở bài
Giới thiệu vấn đề cần nghị luận: Trong cuộc sống, con người cần biết kiềm chế sự tức giận. 2. Thân bài
a. Giải thích
Sự tức giận là những cảm xúc tiêu cực được bộc lộ khi con người ở trong hoàn
cảnh không tốt: bị xúc phạm, lừa dối hay thất bại…. b. Phân tích
Khi tức giận con người thường sẽ cảm thấy khó chịu, bức bối tột độ mà đánh mất
đi sự kiểm soát khách quan đối với những lời nói, hành vi của mình.
Những cơn tức giận có thể làm rạn nứt những mối quan hệ, gây đổ vỡ mọi chuyện
tốt đẹp, đánh mất những thời cơ.
Không thể đưa ra những cách giải quyết thấu đáo, hợp lí nhất. c. Chứng minh
Học sinh lựa chọn những dẫn chứng tiêu biểu để minh họa cho luận điểm của mình.
d. Phản biện
Ảnh hưởng đến sức khỏe, kinh tế.
Có những người luôn biết cách làm chủ cuộc sống, biết kiềm chế những cơn tức
giận và điều khiển cảm xúc của mình → đáng để chúng ta học tập và noi theo. 3. Kết bài
Liên hệ bản thân và rút ra bài học. Câu 2 (5đ):
Dàn ý Cảm nhận về bài thơ Cảnh ngày hè của Nguyễn Trãi 1. Mở bài
Giới thiệu tác giả Nguyễn Trãi và bài thơ Cảnh ngày hè. 2. Thân bài
Rồi hóng mát thuở ngày trường
Khung cảnh nhàn rỗi, ung dung, tự tại của tác giả không hề vướng bận sự đời.
Hòe đục đùn đùn tán rợp giương
Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ
Hồng liên trì đã tiễn mùi hương
Bức tranh thiên nhiên với nhiều hình ảnh và những nét nổi bật về màu sắc mang
nét đặc trưng riêng của không gian mùa hè.
Màu xanh của lá hòe tạo thành một bóng mát khổng lồ gợi cho ta sự mát mẻ.
Động từ "đùn đùn" có sức bao quát cảnh vật rất lớn, vừa gợi được sức sống mãnh
liệt của thiên nhiên, vừa gợi cảm giác phóng khoáng.
Màu đỏ thắm của hoa lựu cùng sắc hồng nhẹ nhàng của hoa sen ta hương thơm ngát.
→ Một bức tranh đủ sắc và hương vừa sang trọng, gần gũi, tươi tắn, rực rỡ, thiên
nhiên không những đẹp mà còn mang bao cảm xúc tinh tế.
Lao xao chợ cá làng ngư phủ
Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương
Tiếng "lao xao" âm vang từ chợ cá, làng chài vọng đến đó là tín hiệu của cuộc sống
nhộn nhịp đan xen vào cảm nhận của nhà thơ về thiên nhiên thanh bình → Nguyễn
Trãi đang chủ động hướng cảm nhận của mình đến cuộc sống của những người dân
làng chài để bản thân không tạo một khoảng cách quá xa với nhân dân.
Tiếng ve "dắng dỏi", âm thanh mảnh, dứt khoát, nhịp nhàng được so sánh với tiếng
đàn là một liên tưởng so sánh rất độc đáo của Nguyễn Trãi → tràn đầy sức sống.
→ Bức tranh thiên nhiên qua con mắt của Nguyễn Trãi là sự hòa phối hoàn hảo
giữa màu sắc âm thanh, giữa thiên nhiên và cuộc sống con người.
Dẽ có Ngu Cầm đàn một tiếng
Dân giàu nước mạnh khắp đòi phương.
Mong muốn chân thành, một khát vọng cao đẹp của một triết nhân: mong có cây
đàn của vua Nghiêu Thuấn để gảy khúc Nam Phong → một điển tích tác giả sử
dụng nhằm ca ngợi cuộc sống thanh bình của nhân dân.
→ Tuy đã lánh mình tránh xa nơi "ồn ào" nhưng trong Nguyễn Trãi vẫn luôn nung
nấu hoài bão cống hiến cho xã tắc, cho giang sơn để dân giàu nước mạnh, ấm no hạnh phúc.. 3. Kết bài
Khẳng định lại giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm. -----------------------