Đề Tài: Xu Hướng Mua Sắm Trực Tuyến Tại Việt Nam | Năng lực số ứng dụng

Đề Tài: Xu Hướng Mua Sắm Trực Tuyến Tại Việt Nam | Năng lực số ứng dụng với những kiến thức và thông tin bổ ích giúp sinh viên tham khảo, ôn luyện và phục vụ nhu cầu học tập của mình cụ thể là có định hướng, ôn tập, nắm vững kiến thức môn học và làm bài tốt trong những bài kiểm tra, bài tiểu luận, bài tập kết thúc học phần. Mời bạn đọc đón xem!

HỌC VIỆN NGÂN HÀNG
KHOA HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝ
BÁO CÁO BÀI TẬP LỚN HỌC PHẦN: NĂNG LỰC SỐ ỨNG DỤNG
ĐỀ TÀI: XU HƯỚNG MUA SẮM TRỰC TUYẾN TẠI VIỆT NAM
Giáo viên hướng dẫn : Lê Văn Hùng
Nhóm thực hiện: Nhóm 10
Ngô Phương Anh (Nhóm trưởng) Mã SV: 25A4022452
Trần Thị Kim Đan Mã SV: 25A4020494
Nguyễn Tiến Đạo Mã SV: 25A4020496
Nguyễn Vân Ngọc Mã SV: 25A4021841
Phan Hữu Thanh Mã SV: 25A4022485
Hà Nội – 2022
ĐỀ TÀI: XU HƯỚNG MUA SẮM TẠI VIỆT NAM
Giáo viên hướng dẫn : Lê Văn Hùng
Nhóm thực hiện: Nhóm 10
Ngô Phương Anh (Nhóm trưởng) Mã SV: 25A4022452
Trần Thị Kim Đan Mã SV: 25A4020494
Nguyễn Tiến Đạo Mã SV: 25A4020496
Nguyễn Vân Ngọc Mã SV: 25A4021841
Phan Hữu Thanh Mã SV: 25A4022485
Bảng phân công nhiệm vụ của nhóm
Họ và tên Nhiệm vụ Tỉ lệ đóng góp đề tài Chữ kí xác nhận
Ngô Phương
Anh
Phần nội dung “Ngoài
nước”, tổng hợp, chỉnh sửa
toàn bộ Word và
Powerpoint
25%
Trần Thị Kim
Đan
Phần nội dung “Trong
nước” 25%
Nguyễn Tiến
Đạo
Phần nội dung “giải pháp”,
kết luận, tham khảo 20%
Nguyễn Vân
Ngọc
Phần nội dung “cơ sở lí
luận”, phụ trách form khảo
sát
15%
Phan Hữu
Thanh
Phần nội dung “Đặt vấn
đề” và phần “Trong nước” 15%
Mục lục
2
Trang
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ ……………………………………………………….... 4
1. Lý do chọn chủ đề …………………………………………………………......
4
2. Đối tượng nghiên cứu ………………………………………………………….
4
3. Mục đích nghiên cứu ………………………………………………………......
4
4. Phương pháp nghiên cứu ………………………………………………………
4
PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ …………………………………………........ 6
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN ………………………………………………….
6
1. Mua sắm trực tuyến là gì …………………………………………………….... 6
2. Lịch sử hình thành ra đời của mua sắm trực tuyến .…………………………… 6
3. Tiện ích của mua sắm trực tuyến .……………………...……………………… 7
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ …………………………………...…….
10
1. Ngoài nước …………………………………………………………………… 10
1.1. Các trang thương mại điện tử phổ biến trên thế giới …………………….. 10
1.2. Thực trạng thị trường mua sắm trực tuyến trên thế giới …………………. 10
2. Trong nước …………………………………………………............................. 16
2.1. Khái quát chung …………………………………………………………...
16
2.2. Các kênh mua sắm phổ biến tại Việt Nam ……………………………….. 16
2.3. Doanh nghiệp ...…………………………………………………………....
20
3
2.4. Khách hàng ………………………………………………………………..
22
2.5. So sánh với các nước trong khu vực Đông Nam Á và thế giới ……………
28
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP ……………………………………………………….. 30
PHẦN KẾT LUẬN …………………………………………………………….... 32
TÀI LIỆU THAM KHẢO ……………………………………………………….. 33
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lí do chọn chủ đề
Hiện nay, việc mua sắm trực tuyến thông qua các trang thương mại điện tử, các
nền tảng mạng hội đang ngày càng phổ biến trên thế giới cũng như tại Việt Nam.
Trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 tiềm ẩn những mối nguy hại phức tạp, nền kinh
tế hàng hóa của thế giới lao đao những biện pháp giãn cách, cách li hội, thì mua
sắm trực tuyến đã nổi lên như một giải pháp cứu cánh. không chỉ giúp người tiêu
dùng bảo đảm nhu cầu thiết yếu cuộc sống cũng như công việc còn giúp các nhà
sản xuất, đơn vị phân phối hàng hóa không bị trì trệ trong việc phát triển sản xuất, kinh
doanh. Không chỉbiện pháp tạm thời mùa dịch bệnh sau khi tình hình xã hội đã
phần nào được ổn định, cuộc sống bình thường trở lại thì hình thức mua sắm trực tuyến
vẫn đang là xu hướng được mọi người ưa thích.
2. Đối tượng nghiên cứu
Xu hướng mua sắm trực tuyến trên các yếu tố: sàn thương mại điện tử, doanh
nghiệp, khách hàng.
3. Mục đích nghiên cứu
Như nhóm đã đề cập, hình thức mua sắm trực tuyến tuy đã và đang phổ biến, có
tiềm năng rất lớn để phát triển mạnh mẽ bùng nổ nhưng vẫn còn tồn tại nhiều hạn
chế. vậy mục tiêu nghiên cứu đề tài của nhóm tìm hiểu, khám phá phân tích
hành vi mua hàng trực tuyến cũng như các yếu tố, nhân tố ảnh hưởng đến hành vi mua
sắm của người tiêu dùng nhằm biết được các yếu tố ảnh hưởng đến thái độ của họ trên
thị trường thương mại điện tử. Nhờ thế các doanh nghiệp, đơn vị cung cấp, phân
phối sản phẩm thể tìm ra giải pháp điều chỉnh thái độ của người mua từ đó thể
tận dụng thế mạnh thị trường, cập nhật xu hướng thời đại để thu hút khách hàng, thu
được tối đa lợi nhuận
4. Phương pháp nghiên cứu
4.1. Phương pháp thu thập số liệu
4
Phương pháp thu thập số liệu sơ cấp
Phương pháp sử dụng phiếu điều tra dùng hệ thống những câu hỏi theo trật tự nhất
định nhằm ghi chép những thông tin thực tế mà người trả lời phản hồi có liên quan tới
mục đích nghiên cứu.
- Ưu điểm:
+ thể dễ dàng điều tra được trên diện rộng về mặt địa cũng như thu được
dữ liệu nghiên cứu từ số lượng lớn người tiêu dùng trong thời gian ngắn.
+ Dễ khái quát vấn đề bởi phương pháp này cho phép làm theo số đông, càng
đông càng dễ khái quát.
+ Đơn giản về thiết bị, quy trình dễ sử dụng đối với những đối tượng được
khảo sát.
+ Mang tính chủ động cao.
- Nhược điểm: Đặc điểm của phương pháp nàytiếp cận nghiên cứu tâm lý con
người dưới góc độ nhận thức luận, nghĩa thông qua câu trả lời sẵn để suy ra về
mặt tâm cho nên phần lớn kết quả sẽ không đảm bảo được độ khách quan tính
trung thực.
Phương pháp thu thập dữ liệu thứ cấp
Thu thập dữ liệu thứ cấp quá trình thu thập thông tin, dữ liệu dựa trên các báo
cáo kinh doanh của doanh nghiệp, báo cáo thương mại điện tử của Bộ Công Thương,
các dữ liệu thống độ uy tín cao... Những thông tin này đều nguồn gốc từ tài
liệu sơ cấp đã được tác giả chính phân tích, giải thích và diễn giải. Bài tập lớn sử dụng
những thông tin được lấy từ các dữ liệu báo cáo thống kê củ doanh nghiệp, từ báo chí,
tạp chí, internet,…
- Ưu điểm: đầy đủ thông tin, có tính xác thực cao, phong phú và logic.
- Nhược điểm: không dễ dàng để thu thập được những số liệu mới nhất, một số
trường dữ liệu không còn phù hợp với tình hình hiện tại.
4.3. Phương pháp định tính
Nghiên cứu định tính phương pháp tiếp cận với mục đích tìm cách tả
và phân tích đặc điểm của đối tượng từ quan điểm của nhóm nghiên cứu. Dữ liệu trong
nghiên cứu định tính thường phổ biến hơn dưới dạng chữ: mô tả tính chất, đặc điểm…
hơn dạng số: tả các giá trị đo lường… Phương pháp này cho phép nhóm phát
hiện những yếu tố mà các nhà nghiên cứu trước đó có thể chưa đề cập đến trước đó.
4.4. Phương pháp định lượng
5
Nghiên cứu định lượng những nghiên cứu hướng vào việc quan sát định
lượng các yếu tố, phương pháp đo lường, phân tích và giải thích mối quan hệ giữa các
yếu tố
bằng quan hệ định lượng. Nghiên cứu định lượng tả lại đối tượng thông qua
các số liệu thống kê, khái quát hóa kết quả nghiên cứu và suy diễn cho toàn bộ tổng thể
nghiên cứu. Kết quả nghiên cứu cuối cùng có thể được sử dụng cho phân tích dự
báo.
6
PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN
1. Mua sắm trực tuyến là gì?
Trong thời đại 4.0 hiện nay, sphát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin
các mạng lưới internet đã mở ra hàng trăm website thương mại điện tử. Chính vì vậy,
những nhu cầu thiết yếu hàng ngày trong cuộc sống của con người như mua sắm không
chỉ dừng lại ở hình thức truyền thống (mua bán trực tiếp) như trước đây mà bây giờ đã
ngày càng phổ biến hình thức mua sắm trực truyến. Chỉ cần có cho mình loại máy tính
và thiết bị bất kì bao gồm điện thoại thông minh, máy tính bảng hoặc máy tính xách tay
và ngồi tại nhà là bạn đã có thể mua sắm trực tuyến thoải mái, dễ dàng, nhanh chóng và
vô cùng thuận tiện.
Vậy mua sắm trực tuyến gì? Mua sắm trực tuyến hay còn gọi mua sắm
online, là hình thức người tiêu dùng mua hàng hóa, dịch vụ từ người bán mọi hoạt
động giao dịch, trao đổi thông tin cũng như việc tiến hành các phương thức giao dịch
đều thông qua qua các cửa hàng trên mạng hoặc website sử dụng các giao dịch mua
hàng trực tuyến. Người mua được gián tiếp chọn lựa các sản phẩmkhông cần phải
đến shop.
Để nắm hơn về hình thức này giao dịch này, chúng ta thể hiểu: mua sắm
trực tuyến một tiến trình liệt các loại hàng hóa, dịch vụ qua hình ảnh, video của
sản phẩm, cùng với thông tin về các đặc điểm, tính năng và giá cả của sản phẩm được
hiển thị từ xa thông qua các phương tiện điện tử. Người tiêu dùng tìm thấy sản phẩm,
dịch vụ ưng ý, họ thể đặt hàng nhanh chóng thuận tiện bằng cách truy cập trực
tiếp vào trang web của các nhà bán lẻ hoặc thể tìm kiếm sản phẩm từ công cụ tìm
kiếm mua sắm được hiển thị sẵn. Các đặc điểm, mẫu giá cả của tất cả các loại
sản phẩm liên quan đều được các nhà bán lẻ điện tử cung cấp trên môi trường trực
tuyến. Khi người tiêu dùng chọn mua các sản phẩm hoặc dịch vụ, giao dịch sẽ được
thực hiện một cách tự động bằng một trong những hình thức thanh toán cực kì đa dạng
như thanh toán bằng tiền mặt, thanh toán qua điện tử hoặc thanh toán qua chuyển
khoản ngân hàng...
2. Lịch sử hình thành ra đời của mua sắm trực tuyến
Đơn vị tiên phong trong lĩnh vực mua sắm trực tuyến IBM vào những năm
1960. Vào khoảng năm 1990, Tim Berners-Lee đã phát triển máy chủ trình duyệt
World Wide Web trên thế giới, dẫn đến sự bùng nổ của Internet cũng như kéo theo
nhiều tiện ích khác ra đời. World Wide Web được phổ biến và trở nên thông dụng hơn.
7
Nó đã mở ra hoạt động sử dụng thương mại vào năm 1991. Năm 1994, môi trường trực
tuyến đã sự tiến bộ mới. Chẳng hạn như ngân hàng trực tuyến (online banking) ra
đời, PizzaHut đã tự triển khai mua bán trực tuyến Trong cùng năm đó, Netscape
công bố SSL mã hóa dữ liệu truyền trên mạng nhằm tăng sự bảo mật trong quá trình
thanh toán trên Internet, một trong những yếu tố hàng đầu đảm bảo hoạt động mua
sắm trực tuyến an toàn. Cũng trong năm 1994, các công ty Đức Intershop đã ra mắt hệ
thống mua sắm trực tuyến đầu tiên của mình. Năm 1995, nền tảng thương mại điện tử
lớn Amazon ra
đời, và vào năm 1996 là sự xuất hiện của nền tảng mua sắm trực tuyến lớn khác là
eBay. Tiếp theo sự xuất hiện của một loạt các nền tảng thương mại điện tử lớn khác
trên thế giới như Alibaba, Taobao, Tmail… vào khoảng những năm 2003 – 2008.
3. Tiện ích của mua sắm trực tuyến
3.1. Đối với doanh nghiệp
Thị trường thương mại điện tử trên thế giới hiện nay đang ngày càng phát triển
những bước tiến lớn tạo điều kiện phát triển mảng mua sắm trực tuyến. Đây
mảnh đất màu mỡ, giàu tiềm năng để các doanh nghiệp khai thác cũng như mang đến
nhiều lợi ích cho người tiêu dùng.
Với các website bán hàng qua mạng, người bán (hay doanh nghiệp) có thể giảm
mức độ cạnh tranh nhờ vào việc cắt giảm được nhiều chi phí hơn so với việc bán hàng
truyền thống. Chính vì thế mà các doanh nghiệp vừa và nhỏ sẽ ít gặp khó khăn hơn khi
phải cạnh tranh với những doanh nghiệp lớn về các khoản chi như vốn, thị trường,
nhân lực khách hàng. Cùng với đó, các doanh nghiệp vừa nhỏ cũng thêm
nhiều cơ hội trong việc khẳng định thương hiệu của riêng mình và giữ vững vị thế trên
môi trường trực tuyến.
Thời buổi đất chật người đông như hiện nay thì chi phí thuê mặt bằng để kinh
doanh rất đắt đỏ tốn kém. Rất khó cho các doanh nghiệp trong việc tìm kiếm một
mặt bằng vừa ý với nhu cầu hay chi phí thuê văn phòng, bao gồm cả chi phí sản xuất
sản phẩm như in ấn, đóng gói chuyển giao tài liệu cũng thể tăng cao. Nhờ vào
hình thức mua sắm trực tuyến hiện nay, các chi phí trên đã được giảm bớt đáng kể,
cũng vì vậy tiết kiệm được chi phí tiền lương nhờ giảm thiểu số lượng nhân viên.
Với mạng lưới internet khủng và dày đặc các nền tảng bán hàng trực tuyến như
hiện nay, khi số lượng người tiêu dùng ngày càng gia tăng, các doanh nghiệp được mở
rộng thị trường với chi phí đầu thấp hơn đáng kể so với phương thức kinh doanh
truyền thống như trước kia, hơn nữa họ còn có cơ hội tìm kiếm tiếp cận nhà đầu
cũng như khách hàng, đối tác trên toàn thế giới.
8
Nhờ vào hệ thống bán hàng trực tuyến, các doanh nghiệp cải thiện được hệ
thống phân phối, giảm số lượng hàng tồn kho tiến độ chậm trễ khi phân phối sản
phẩm.
Việc tự động hóa các giao dịch qua hệ thống bán hàng trực tuyến cũng đã giúp
các doanh nghiệp vượt giới hạn về thời gian, hoạt động kinh doanh được thực hiện bất
cứ lúc nào mà không cần tốn thêm nhiều chi phí biến đổi.
Nhờ vào kinh doanh trực tuyến, các chi phí bán hàng tiếp thị đã được giảm
khá nhiều. Phải kể đến việc một nhân viên bán hàng có thể thực hiện giao dịch với rất
nhiều khách hàng trong một thời gian ngắn. Hơn nữa khi giao dịch trực truyến, các đơn
hàng được xử tự độngnhanh lẹ nên mảng chi phí thuê nhân viên bán hàng cũng
được giảm.
Khi mua sắm trực tuyến, không chỉ người tiêu dùng mà cả các doanh nghiệp có
thể giảm thiểu đáng kể thời gian các chi phí giao dịch. Qua số liệu thực tế hiện nay
cho thấy rằng, thời gian giao dịch qua Internet chỉ bằng 7% so với giao dịch qua Fax và
chỉ vỏn vẹn bằng 0,5% so với giao dịch qua bưu điện. Bên cạnh đó khi so sánh
các chi phí dao dịch ta thể thấy được chi phí dao dịch qua Internet bằng 5% giao
dịch qua Fax và chuyển phát nhanh. Chi phí thanh toán điện tử qua Internet cũng chỉ từ
10-20% so với chi phí thanh toán truyền thống.
3.2. Đối với khách hàng
Rất tiện lợi dễ dàng khi chỉ cần trong tay một chiếc điện thoại hoặcy
tính được kết nối mạng Internet ta có thể mua sắm thỏa thích các mặt hàng đa dạng
không cần phải mất thời gian đi chọn lựa các cửa hàng truyền thống hay chợ.
Đó chính một trong những yếu tố cốt lõi thu hút đáng kể số lượng người tiêu dùng
trên môi trường mua sắm trực tuyến.
Nhờ việc mua sắm trực tuyến mà người tiêu dùng thể dễ dàng trong việc so
sánh giá cả các sản phẩm dịch vụ trên mạng so sánh chất lượng sản phẩm dịch vụ
thông qua nhận xét để lại từ người mua trước, sau đó mới đưa ra quyết định mua hàng
hay không. Nếu chịu khó tìm kiếm, bạn thậm chí tìm được những sản phẩm với mức
giá tốt hơn và nhiều ưu đãi hơn so với hình thức mua sắm trực tiếp. Điều này có được
nhờ các doanh nghiệp tiết kiệm được nhiều chi phí cho việc thuê mặt bằng, thuê
nhân viên cũng như mục đích muốn thúc đẩy lượng tiêu thụ sản phẩm, tăng sức cạnh
tranh với các đơn vị khác cho nên giá bán sản phẩm sẽ giảm.
Các nền tảng mua sắm trực tuyến mạng lưới mua sắm cùng rộng rãi.
Khách hànghội tiếp cận sản phẩm với một lượng thông tin đầy đủ từ kiểu dáng,
màu sắc đến mẫu cùng đa dạng. Các sản phẩm cũng được cập nhật thường
xuyên bắt kịp xu thế trên thị trường với những ưu điểm mới nhất trong và ngoài nước.
9
Khi mua sắm trực tuyến, khách hàng nhiều phương thức thanh toán nhanh
chóng, tiện lợi như qua ví điện tử hoặc tài khoản ngân hàng là có thể dễ dàng mua “cả
thế giới”. Phương thức thanh toán trực tuyến còn rất an toàn khi bạn không cần mang
theo một món tiền lớn hay mang vác đồ cồng kềnh, tránh rủi ro bị trộm cắp. Hàng sẽ
được giao tận nơi và được bảo quản thật kĩ lưỡng.
Một trong những lí do khiến đa số khách hàng có xu hướng e ngại trong việc ra
ngoài mua sắm trực tiếp vì muốn đảm bảo an toàn cho bản thân, tránh xa những nơi
đông đúc, dịch bệnh, tránh xa khói bụi độc hại từ các thành phố lớn, phải chen lấn, xếp
hàng chờ đợi vào giờ cao điểm,… Bây giờ họ chỉ cần một click trong thời gian
ngắn sản phẩm sẽ được vận chuyển tới tận tay.
Theo khảo sát của nhóm thực hiện, khi được hỏi do khiến bạn mua sắm trực
tuyến, chiếm đến 85.3% cho rằng mua sắm trực tuyến giúp họ tiết kiệm được rất nhiều
thời gian công sức đi lại và lên đến 78,7% người tiêu dùng phản hồi rằng mua sắm trực
tuyến giúp họ dễ dàng so sánh giá cả, chất lượng, hơn nữa giá thành lại rẻ đa dạng
lựa chọn cho họ. Bên cạnh đó, 42,7% người tiêu dùng ưa thích mua sắm trực tuyến
mạng lưới mua sắm rộng rãi, bắt kịp xu thế thị trường và 41,3 cho rằng họ có thể chủ
động an toàn, thanh toán dễ dàng khi mua sắm trực tuyến, còn lại 26,7% do khiến
người tiêu dùng mua sắm trực tuyến vì có thể tránh được nơi đông đúc dịch bệnh.
(Nguồn: khảo sát của nhóm)
10
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ
1. Ngoài nước
1.1. Các trang thương mại điện tử phổ biến trên thế giới
Trong những năm gần đây, với sự phát triển mạnh mẽ của Internet, mua sắm
trực tuyến hay mua sắm qua mạng đã trở thành một phương thức mua sắm phổ biến và
ngày một phát triển trên thế giới. rất nhiều trang thương mại điện tử đã ra đời để
đáp ứng, phục vụ nhu cầu mua sắm của con người. Các trang thương mại điện tử
những kênh bán hàng online, kinh doanh trực tuyến phổ biến và vô cùng hữu ích, thuận
tiện trong bối cảnh công nghệ số, công nghệ thông tin phát triển như bão hiện nay.
Người tiêu dùng nhu cầu mua hàng hóa, dịch vụ giờ đây không cần phải đi đâu xa
nữa mà vẫn có thể sở hữu sản phẩm đó một cách nhanh chóng và dễ dàng.
Hiện nay, trên thế giới rất nhiều sàn giao dịch thương mại điện tử đang hoạt
động. Trong năm 2022, theo đánh giá của phần lớn người dùng đơn vị cung cấp
hàng hóa, sản phẩm cũng như dựa theo sliệu được phân tích, công bố, một số trang
thương mại điện tử lớn nhất thế giới có thể được liệt kê trong danh sách sau đây:
Amazon
Thành lập: 1994
Trụ sở chính: Seattle, Washington, Hoa Kỳ
Lượt truy cập hàng tháng: 524,47 triệu lượt truy cập
Amazon một trong năm tập đoàn lớn của Mỹ, đồng thời cũng một trong
những thương hiệu giá trị nhất. Theo thống Amazon công bố, hiện tại hơn
310 triệu khách hàng trên 180 quốc gia đang hoạt động trên trang thương mại điện tử
nổi tiếng này, 195 triệu khách truy cập hàng tháng (chỉ tính riêng tại khu vực Hoa Kỳ).
Những con số ấn tượng ấy đã đưa Amazon trở thành một trong 10 trang web thương
mại điện tử hàng đầu thế giới nhờ sự tiện lợi và đa dạng. Nền tảng này là nơi cung cấp
hàng trăm danh mục sản phẩm khác nhau được các nhà bán lẻ tải lên cho khách hàng.
11
Giao diện sàn TMĐT Amazon
eBay
Thành lập: 1995
Trụ sở chính: Bay Area, San Francisco, Hoa Kỳ
Lượt truy cập hàng tháng: 819,46 triệu lượt truy cập
eBay thị trường trực tuyến giữa người tiêu dùng với người tiêu dùng (C2C) và
doanh nghiệp với người tiêu dùng (B2C), nơi người tiêu dùng thể mua bán
nhiều loại sản phẩm dịch vụ khác nhau. Đây một trong những thị trường trực
tuyến lớn nhất thế giới với hơn 900 triệu thành viên tích cực. Tính đến quý I năm 2021,
nền tảng thị trường toàn cầu này đã có hơn 187 triệu người dùng. eBay đã tạo ra doanh
thu 10.2 tỷ đô la vào năm 2020 và doanh thu hằng năm tiếp tục tăng 5,1%.
12
Giao diện sàn TMĐT eBay
Alibaba
Thành lập: 1999
Trụ sở chính: Hàng Châu, Trung Quốc
Lượt truy cập hàng tháng: 601,45 triệu lượt truy cập
Alibaba một tổ chức thương mại điện tử nền tảng bán lẻ trên toàn thế giới
hoạt động cả thị trường doanh nghiệp với doanh nghiệp (B2B) doanh nghiệp với
người tiêu dùng (B2C). Các nhà xuất khẩu từ Trung Quốc và cả các quốc gia khác đều
có thể kết nối với khách hàng từ hơn 200 quốc gia thông qua nền tảng này. Các cơ quan
thương mại, nhà bán buôn, thương nhân, nhà sản xuất hay doanh nghiệp vừa nhỏ
tham gia vào lĩnh vực xuất nhập khẩu là những người mua phổ biến. Người bán có thể
bán nhiều mặt hàng khác nhau như sách, đồ trang sức, đồ dùng, quần áo, thực phẩm,...
trên nền tảng này. Trong các sự kiện mua sắm kéo dài hai tuần, thường được gọi lễ
hội mua sắm Ngày Độc thân, người tiêu dùng Trung Quốc đã chi khoảng 84,54 tỷ USD
cho các nền tảng thương mại điện tử của Alibaba. Nhờ sự tiện lợi cũng như chính sách
tốt và sản phẩm đa dạng, Alibaba được đánh giá là một trong 10 trang Thương mại điện
tử hàng đầu thế giới.
13
Giao diện sàn TMĐT Alibaba
Bên cạnh 3 trang mua sắm trực tuyến nói trên, trên thế giới còn có rất nhiều sàn
mua sắm được người tiêu dùng tin tưởng và lựa chọn có thể kể đến như AliExpress với
510.93 triệu lượt truy cập, Walmart với 617.19 triệu lượt truy cập, Esty với 450.35 triệu
lượt truy cập…. Những trang thương mại điện tử hàng đầu trên thế giới được đề cập
rất nhiều loại hình kinh doanh khác nhau đặc biệt nhấn mạnh vào danh mục
hàng hóa. Các trang web này đáng tin cậy và cung cấp các mặt hàng chất lượng cao với
giá cả hợp lý, bởi vậy luôn nằm trong những sự lựa chọn hàng đầu của người tiêu dùng
trên phạm vi toàn cầu.
1.2. Thực trạng thị trường mua sắm trực tuyến trên thế giới
Theo báo cáo Dự báo thương mại điện tử toàn cầu của eMarketer, năm 2021
chứng kiến doanh số bán lẻ thương mại điện tử hàng năm vượt qua 4,9 nghìn tỷ USD
trên toàn thế giới eMarketer dự đoán doanh số thương mại điện tử toàn cầu sẽ đạt
5,5 nghìn tỷ USDo năm 2022. Con số đáng kinh ngạc này cao hơn GDP của Đức
(khoảng 4,2 nghìn tỷ USD vào năm 2021) và Nhật Bản (khoảng 5,1 nghìn tỷ USD vào
năm 2021).
1.2.1. Tác động của đại dịch Covid tới các doanh nghiệp và sàn thương mại điện
tử
14
Mặc việc mua sắm trực tuyến đã tồn tại hơn hai thập kỷ, nhưng gần đây
đã trở nên phổ biến hơn khi đại dịch corona 2019 (COVID-19) xuất hiện. Trước đại
dịch, doanh số bán lẻ trực tuyến Hoa Kỳ chiếm 5,3% tổng doanh số bán lẻ vào năm
2012 và đã tăng lên 11,0% vào năm 2019 (Bộ Thương mại Hoa Kỳ, 2013, 2020a). Đại
dịch COVID-19 các biện pháp phong tỏa, cách ly,… tâm ngại mua sắm trực
tiếp nói chung đã hạn chế đáng kể khả năng mua sắm trực tiếp của mọi người. Điều đó
đã dẫn đến sự gia tăng hơn nữa hoạt động mua sắm trực tuyến. Trong năm qua, doanh
số thương mại điện tử đã tăng trưởng nhanh chóng hiện chiếm 14% tổng doanh số
bán lẻ tại Hoa Kỳ, tăng 32,4% so với năm 2019, đặc biệt đáng chú ý khi ta so sánh với
tổng doanh số bán lẻ chỉ tăng 3,4% trong cùng khoảng thời gian đó (Bộ Thương mại
Hoa Kỳ, 2021b). Trong khi lĩnh vực thương mại điện tử của Hoa Kỳ phải mất 5 năm
(2013–2018) để tăng từ 263,3 tỷ đô la lên 513,6 tỷ đô la, thì lĩnh vực này chỉ mất thêm
2 năm để tăng với mức tương tự, đạt 791,7 tỷ đô la vào năm 2020 (Bộ Thương mại
Hoa Kỳ, 2013, 2019b, 2021b).
Theo thống nhóm thu thập được, trang web của Amazon đã đạt 2,54 tỷ
lượt khách truy cập trong cả tháng 3 năm 2020, tăng 65% so với cùng kỳ năm 2019.
Trong khi đó, ứng dụng Walmart Grocery chứng kiến số lượt tải xuống kỷ lục, tăng
460% về số lượt tải xuống trung bình hàng ngày trong bối cảnh COVID-19, tức
nhiều hơn 20 % so với Amazon. Từ những con số biết nói ấy, ta có thể thấy rõ sức ảnh
hưởng mạnh mẽ của đại dịch đối với thị trường thương mại điện tử trên toàn thế giới
nói chung và đối với các doanh nghiệp vận hành các sàn thương mại điện tử nói riêng.
Thương mại điện tử trở thành một xu hướng tất yếu hiện nay. Năm 2021, tổng
doanh số của thương mại điện tử tăng 16.3% so với năm 2020, bất chấp đại dịch
COVID-19. Nhiều doanh nghiệp đã có ý thức trong việc nắm bắt xu hướng và nhu cầu
của khách hàng, chuyển hướng sang kinh doanh thương mại điện tử, áp dụng các công
nghệ mới bắt kịp với bước tiến chung của thị trường toàn cầu.
Với sự phát triển nhanh chóng của hoạt động mua sắm trực tuyến hiện nay, khi
quy thị trường mua sắm trực tuyến toàn cầu gần đạt 4 nghìn tỷ vào năm 2020,
các chuyên gia kinh tế dự đoán trong tương lai thị trường này sẽ còn đạt được những
cột mốc doanh số ấn tượng, sẽ chiếm ưu thế vô cùng lớn so với hình thức mua sắm trực
tiếp thông thường, chỉ riêng Hoa Kỳ dự kiến sẽ 300 triệu người mua sắm trực
tuyến vào năm 2023.
1.2.2. Tác động của đại dịch Covid tới khách hàng
Trong thực tế, COVID-19 đã thay đổi thói quen của người tiêu dùng. Thay
mua
15
sắm trực tiếp tại các cửa hàng, người tiêu dùng giờ đây đã chuyển hướng mua
sắm trực tuyến, tin tưởng hơn vào việc thanh toán nhận ra sự dễ dàng, thoải mái,
thuận tiện của nó. Với sự phát triển của thương mại điện tử, việc số lượng người mua
sắm trực tuyến trên toàn thế giới tăng lên cùng với điều đương nhiên. Tính đến
năm 2021, số lượng người mua sắm theo hình thức trực tuyến là 2,14 tỷ, tăng 4,4% so
với năm trước. Con số này chiếm 27,6% trong tổng số 7,74 tỷ người trên thế giới. Nói
cách khác, cứ bốn người bạn thấy xung quanh thì có hơn một người là người tiêu dùng
trực tuyến. Sự gia tăng này không gì đáng ngạc nhiên, khi mà kết nối internet thâm
nhập khắp nơi trên thế giới và việc mua sắm trực tuyến ngày càng trở nên thuận tiện.
2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
0
0.5
1
1.5
2
2.5
1.32
1.46
1.52
1.66
1.79
1.92
2.05
2.14
Sốố l ng ng i mua sắốm tr c tuyếốn trến thếố gi iượ ườ
Đ n v : t ng iơ ườ
Nguồn: Statista
Cho đến nay, theo dữ liệu nhóm đã tìm hiểu được thì 69% người Mỹ đã
mua sắm trực tuyến25% người Mỹ mua sắm trực tuyến ít nhất một lần mỗi tháng.
Phần lớn những người mua sắm này, chiếm khoảng 59%, đã mua các mặt hàng quần
áo 47% trong số đó đã mua mặt hàng đầu tiên của họ trên Amazon. Chỉ trong 10
ngày đầu tiên của tháng 11 năm 2020, người tiêu dùng Hoa Kỳ đã chi 21,7 tỷ USD trực
tuyến, đó là mức tăng 21% so với năm trước đó.
Nhưng tất nhiên người Mỹ không phải những người duy nhất sử dụng hình
thức mua sắm trực tuyến. Mọi người trên khắp thế giới đều hiểu những tiện ích to lớn
của hình thức mua sắm này. Theo Invesp, các quốc gia doanh thu thương mại điện
tử trung bình trên mỗi người mua sắm hàng đầu là: Hoa Kỳ ($1,804), Vương quốc Anh
16
($1,629), Thụy Điển ($1,446), Pháp ($1,228), Đức ($1,064), Nhật Bản ($968), Tây Ban
Nha ($849) , Trung Quốc ($626), Nga ($396) và Brazil ($350)…
Theo khảo sát được Facebook thực hiện trên 25.885 người tại nhiều quốc gia
trên toàn cầu, toàn thế giới ghi nhận 81% người tiêu dùng nói rằng họ đã thay đổi thói
quen mua sắm kể từ khi đại dịch bùng phát, và 92% trong số đó khẳng định sẽ tiếp tục
áp dụng hình thức mua sắm này dài hạn cả trong tương lai, dịch bệnh còn tiếp
diễn hay không. Chính vì thế nên hình thức mua sắm qua thương mại điện tử chắc chắn
sẽ trở thành xu hướng tiêu dùng mới thay chỉ hình thức đối phó trong thời gian
dịch bệnh hoành hành.
2. Trong nước
2.1. Khái quát chung
Theo kết quả Nghiên cứu thị trường thương mại điện tử nửa đầu năm 2022 của
Công ty nghiên cứu dữ liệu Metric, thương mại điện tử Việt Nam đã vươn lên trở thành
thị trường lớn thứ hai tại Đông Nam Á, chỉ xếp sau Indonesia.
Xét trên quytoàn thế giới, tốc độ tăng trưởng thương mại điện tử Việt Nam
cũng đã đạt con số vượt trội hơn so với những khoảng thời gian trước đó. Cụ thể, theo
Statista, tốc độ phát triển thương mại điện tử toàn cầu là 16,24% vào năm 2021dự
báo sẽ bứt phá lên 24.5% vào năm 2025. Con số này tại Việt Nam hơn 20% năm
2021 với quy mô 16 tỷ USD và dự đoán tốc độ phát triển của thương mại điện tử nước
ta năm 2025 có thể lên đến 29%, đạt 39 tỷ USD.
Vào năm 2015, quy mô của thị trường thương mại điện tử nước ta chỉ mức 4
tỷ. Trong suốt 7 năm vừa qua, ngành thương mại điện tử Việt Nam luôn giữ được tốc
độ tăng trưởng từ 16-30%. Theo sách trắng Thương mại điện tử Việt Nam, dự đoán quy
thị trường thương mại điện tử bán lẻ (B2C) trong năm 2022 của Việt Nam sẽ tăng
trưởng 20% so với năm trước, đạt 16,4 tỷ USD. Đến năm 2025, con số này được dự
báo sẽ lên đến 49 tỷ USD. Thậm chí, Google còn dự báo rằng quy của thị trường
thương mại điện tử tại Việt Nam trong năm 2025 sẽ lên đến 57 tỷ USD.
2.2.Các kênh mua sắm trực tuyến phổ biến ở Việt Nam
2.2.1. Mạng xã hội
Mạng hội bản chất nền tảng giải trí, giúp mọi người giao lưu, kết nối với
nhau một cách dễ dàng, nhanh chóng thuận tiện. Lượt tương tác trên các nền tảng
mạng xã hội cực kỳ ấn tượng. Các nhà bán hàng qua mạng xã hội như: Zalo, Facebook,
Instagram, Tiktok, Youtube… nhờ tận dụng lượt tương tác, truy cập khủng tại các nền
tảng này để kinh doanh trực tuyến đã đạt được nhiều hiệu quả tốt, doanh số bán hàng
ấn tượng, tạo nên ảnh hưởng tích cực tới cộng đồng.
17
2.2.2. Các sàn thương mại điện tử
Sàn giao dịch thương mại điện tử website thương mại điện tử cho phép các
doanh nghiệp, tổ chức, thương nhân hay các nhân không phải chủ sở hữu hoặc
người quản lý website có thể tiến hành bán hàng hoặc cung ứng các dịch vụ trên đó. Có
thể hiểu là trên cùng một website, người dùngthể tiến hành trao đổi, buôn bán trực
tuyến, thực hiện các giao dịch qua mạng Internet, đấu giá, đấu thầu, hợp tác thiết kế và
rất nhiều các chức năng, tiện ích khác.
Không chỉ là nơi tiến hành trao đổi hàng hóa, sàn thương mại điện tử còn là nơi
giới thiệu sản phẩm, thương hiệu để tiếp cận với nhiều người dùng. Đồng thời đây
cũng là nơi đăng tải các thông tin rao vặt hữu ích, thực hiện các giao dịch qua Internet
một cách thuận tiện, nhanh chóng và dễ dàng.
Theo thống từ công ty nghiên cứu dữ liệu Metric, 4 sàn thương mại điện tử
có thị phần lớn nhất tại Việt Nam lần lượt là Shopee, Lazada, Tiki và Sendo.
(Nguồn: https://subiz.com.vn/blog/thuong-mai-dien-tu-viet-nam.html)
Theo dữ liệu từ biểu đồ trên, Shopee hiện là sàn thương mại điện tử phổ biến nhất
Việt Nam. Đây một công ty thuộc tập đoàn Sea của Singapore. Hiện tại, Shopee
chiếm đến gần 73% trong tổng doanh số 4 sàn, tương ứng với khoảng 33,5 nghìn tỷ.
Ngay sau đó
Lazada chiếm 20% thị phần, tương ứng với doanh thu 9,7 nghìn tỷ, bằng
khoảng 1/3 doanh số Shopee. Lazadasàn thương mại điện tử của tập đoàn Alibaba,
18
Trung Quốc. Shopee Lazada đã bỏ xa hai đối thủ nội địa Tiki Sendo, lần lượt
chiếm vị trí số 3, 4 với thị phần doanh thu 5,8% và 1,4%.
*Tik Tok shop – sàn thương mại điện tử mới tại Việt Nam
Năm 2022, thị trường thương mại điện tử Việt Nam chứng kiến sphát triển
tiềm năng của sàn thương mại điện tử mới là Tik Tok shop, hứa hẹn trong tương lai sẽ
gây ra sự tái cơ cấu thị phần cực kỳ lớn trong ngành thương mại điện tử Việt Nam.
Tik Tok shop chính thức ra mắt thị trường Việt Nam ngày 28/04/2022 nhưng chỉ
mất 3 tháng để thể đạt được doanh số Tiki đã gây dựng trong 12 năm, mất 6
tháng đã gần đạt doanh số của Lazada gây dựng 10 năm tại Việt Nam.
Do mới ra nhập thị trường thương mại điện tử nên các số liệu thống về Tik
Tok shop chưa được cập nhật nhiều. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia kinh tế đã dự đoán sự
phát triển thần tốc của Tik Tok shop sẽ nhanh chóng soán ngôi á quân hiện tại
Lazada và cắt 20-30% doanh số của Shopee trong vài tháng tới.
2.2.3. Website
Ngày nay rất nhiều nhân, đơn vị cũng như các doanh nghiệp tìm đến các
công ty thiết kế chuyên nghiệp để thiết lập nên những trang web bán hàng, website
doanh nghiệp. Những website của một số doanh nghiệp, thương hiệu nổi tiếng thể
kể đến như: unilever.com.vn, locknlock.vn, vinamilk.com.vn,… Người tiêu dùng
nhu cầu mua sắm trực tuyến một số mặt hàng thuộc thương hiệu ưa thích nhất định
hoàn toàn có thể truy cập những trang web riêng của nhãn hàng ấykhông phải tốn
thời gian, công sức mua sắm trực tiếp tại cửa hàng.
Với các website bán hàng riêng lẻ, người bán (hay doanh nghiệp) thể giảm
mức độ cạnh tranh, đồng thời khẳng định thương hiệu của riêng doanh nghiệp mình và
giữ vững vị thế trên môi trường trực tuyến. Trong khi đó, vị trí khách hàng, người
mua sẽ yên tâm hơn về chất lượng sản phẩm “chính hãng” hàng công ty mà không phải
mua thông qua các đại lý, đơn vịn lẻ trong tâm thế lo lắng sẽ mua phải những mặt
hàng kém chất lượng, đặc biệt là các mặt hàng có tỉ lệ làm giả cao như đồ điện tử, thực
phẩm…
2.2.4. Nhược điểm khi mua hàng trên các kênh mua sắm trực tuyến
*Đối với người bán:
-Độ ổn định, bảo mật của Internet: Bán hàng trực tuyến chủ yếu hoạt động trên
môi trường Internet, bởi vậy việc kinh doanh sẽ không thuận lợi nếu độ ổn định mạng
thấp. Bên cạnh đó, độ bảo mật Internet cũng rất quan trọng. Hệ thống thông tin nếu
không được bảo mật càng sẽ dễ bị kẻ xấu lợi dụng xâm nhập đánh cắp dữ liệu
khách hàng, gây bất lợi cho người bán.
19
-Giao hàng bên thứ 3: Đơn vị giao hàng sẽ là bên trung gian giữa người bán với
khách hàng. Trong quá trình vận chuyển thể xảy ra các vấn đề như chuyển phát
chậm, thất lạc hàng, chất lượng sản phẩm đến tay người tiêu dùng không được đảm bảo
do lỗi trong quá trình vận chuyển hàng hóa dẫn đến giảm uy tín của người bán.
*Đối với người mua:
(Nguồn: khảo sát của nhóm)
- Không có đủ thông tin, cái nhìn trực quan về sản phẩm:
Khi mua hàng qua mạng, chúng ta chỉ thấy được hình ảnh, thông tin về sản
phẩm qua những người bán cung cấp. Điều này khiến nhiều người băn khoăn, nghi
ngờ về chất lượng cũng như thông tintả sản phẩm không đúng sự thật hoặc không
đầy đủ.
Mỗi loại mặt hàng đều có vô số thương hiệu khác nhau để khách hàng lựa chọn.
Thế nhưng một vài đơn vị kinh doanh thường mập mờ trong các chính sách bảo hành,
đổi trả khiến người tiêu dùng không thể đưa ra quyết định có nên mua hàng hay không.
thế, để thể đảm bảo quyền lợi mua hàng của chính mình, người mua nên chọn
những kênh thương mại điện tử lớn, đồng thời chỉ nên tin tưởng những gian hàng nhận
được nhiều phản hồi tích cực từ những khách hàng trước đó.
-Phải chờ giao hàng:
Nếu khách hàng muốn mua sắm một mặt hàng nào đó và muốn có nó ngay trong
ngày, thì mua sắm trực tuyến không phải sự lựa chọn hợp lí. Khi bạn đặt hàng trực
tuyến, phải mất ít nhất 3-5 ngày hoặc thậm chí vài tuần để hàng được giao đến bạn (đối
với những đơn ng quốc tế, đơn hàng vận chuyển trong thời gian dịch bệnh hoặc
những đơn hàng vấn đề phát sinh). Điều này xu hướng làm giảm sự phấn khích
của khách hàng trong hoạt động mua sắm trực tuyến.
-Đơn hàng có thể bị xử lý sai trong quá trình vận chuyển:
20
Mua sắm trực tuyến mang lại rủi ro rất lớn đối với các mặt hàng đã đặt nhưng bị
xử sai trong quá trình vận chuyển. Nếu sản phẩm bị phát hiện bị hỏng, không
đảm bảo chất lượng hàng hóa như ban đầu do quá trình vận chuyển, người mua sẽ mất
rất nhiều thời gian để giải quyết, xử lí vấn đề với đơn vị cung cấp sản phẩm.
-Khó khăn trong việc hoàn trả hàng:
Khi nhận hàng lỗi hay không đúng theo yêu cầu, chất lượng, hầu hết người tiêu
dùng đều không thể đổi trả hàng sau khi đã mua qua mạng. Hầu hết các cổng mua sắm
trực tuyến đều đưa ra những chính sách hoàn trả thân thiện với khách hàng. Nhưng sự
thực khi người mua muốn hoàn trả một sản phẩm, họ bắt buộc phải trả phí vận
chuyển trong hầu hết các trường hợp. Chỉ có một vài trang web uy tín thực hiện đổi trả
cho khách hàng đúng như chính sách họ đưa ra.
-Người mua có thể là nạn nhân của lừa đảo trực tuyến
Khi khách hàng thực hiện hoạt động mua sắm trên Internet, họ thể dễ dàng
trở thành nạn nhân của lừa đảo trực tuyến. Một số trang web đã đưa ra những chương
trình giảm giá sốc với cam kết đảm bảo chất lượng hàng đúng với giá thực khi chưa
giảm. Nhưng trên thực tế, sản phẩm khi đến tay người mua lại khác xa quảng cáo, chất
lượng thấp, bị lỗi, hư hỏng hoặc thậm chí là đồ đã qua sử dụng... Bên cạnh đó, có một
số trang web đột ngột ngừng hoạt động, bốc hơi trên thị trường thương mại điện tử sau
khi người tiêu dùng đã trả giá cao cho mặt hàng của họ. Và còn vô số những hình thức
lừa đảo khác với mức độ tinh vi cũng như nghiêm trọng hơn vẫn đang xảy ra mỗi ngày
trên môi trường mua sắm trực tuyến.
-Nguy cơ vị đánh cắp dữ liệu cá nhân
Khi nhấn nút đặt đơn hàng, thông tin riêng tư của khách hàng có thể dễ dàng bị
chiếm dụng và khai thác vào mục đích xấu nếu gặp phải các tổ chức, nhân lừa đảo.
Khi đã nắm được đầy đủ thông tin của một người nào đó, kẻ xấu hoàn toàn có thể mạo
danh họ để đăng các dịch vụ viễn thông, tài chính, vay tín dụng đen, chiếm đoạt
SIM… và đi cùng với đó là vô số hậu quả khôn lường người dùng có thể đối mặt: mất
tiền trong tài khoản, bị quấy rối, bôi nhọ danh dự, bị tống tiền…
2.3. Doanh Nghiệp
2.3.1. Tình hình chung
Theo báo cáo Chỉ số thương mại điện tử 2020 do Hiệp hội Thương mại điện tử
Việt Nam (VECOM) công bố, mức tăng trưởng thương mại điện tử trung bình của Việt
Nam trong giai đoạn 2016-2019 đạt trên 30%; tổng giá trị ngành thương mại điện tử
trong năm 2019 đạt khoảng 11,5 tỷ USD. Con số này có thể lên tới 15 tỷ USD vào cuối
năm 2020, gấp gần 4 lần so với số liệu thu thập được trong năm 2015. Điều này cho
thấy các doanh nghiệp đã dần nhận thức được việc phải chuyển đổi, đầu các gian
21
hàng trên môi trường trực tuyến. Không chỉ diễn ra tại các doanh nghiệp, nhiều chợ
đầu mối cũng muốn mang một số mặt hàng đặc trưng tại khu vực lên sàn thương mại
điện tử, tiến đến hình thức bán hàng trực tuyến để tối đa hóa doanh thu và lợi nhuận.
Cũng theo khảo sát của VECOM nhóm đã tìm hiểu được, tính đến năm
2019, 42% doanh nghiệp đã xây dựng website, 39% có cung cấp dịch vụ mua sắm trên
mạng hội, 17% số doanh nghiệp sử dụng hình thức kinh doanh trên các sàn
thương mại điện tử.
Trong vài năm trở lại đây, các sự kiện săn sale vào các ngày đôi như 9/9,
10/10… hay các dịp sale lớn như Black Friday, các ngày lễ, Tết… tại những sàn
thương mại điện tử như Shopee, Lazada…, đã thiết lập, hình thành nên thói quen mua
sắm mới của hàng triệu người tại Việt Nam. Nhanh chóng nắm bắt, tận dụng tâm lí tiêu
dùng này của khách hàng, các nhà cung cấp, doanh nghiệp, thương hiệu đã tung ra
hàng nghìn ưu đãi giảm giá, khuyến mãi hấp dẫn cho đa dạng ngành hàng. Điển hình
nhất ta thể kể đến chương trình "Sale 11.11 - Sale To Nhất Năm" vừa qua của
TikTok Shop đã ghi nhận tỷ lệ tăng trưởng doanh thu ấn tượng, đạt 167% tổng số
đơn đặt hàng tăng 156%. So với sự kiện của nền tảng này trước đó,“Super Sale 9.9”
tổng doanh thu hàng ngày của đợt sale 11.11 đã tăng gấp rưỡi, qua đó cho thấy tâm
người khách hàng thường sẽ chi tiêu nhiều hơn trong dịp cuối năm.
Một ông lớn khác trên thị trường thương mại điện tử Shoppe cũng vừa tiết lộ
nhiều kỷ lục đã lập được trong ngày hội 11/11 vừa kết thúc: Shoppe ghi nhận số đơn
hàng của các nhà bán lẻ lần đầu tham gia sự kiện 11/11 đã tăng gấp 8 lần; số sản phẩm
bán ra tăng gấp 12 lần so với trung bình của ngày bình thường...
2.3.2. Trong đại dịch Covid-19
Theo khảo sát từ Sapo, trong khoảng thời gian cả thế giới lao đao dịch bệnh
diễn biến phức tạp thì gần 70% nhà cung cấp sản phẩm cho biết doanh thu của họ bị
giảm sút hoặc không tăng trưởng so với năm 2019. Trong đó, 69% cửa hàng bán lẻ trực
tiếp, 76% nhà hàng, quán cafe59% cửa hàng kinh doanh trên sàn thương mại điện
tử bị giảm doanh thu hoặc chỉ duy trì doanh thu ở mức tương đương năm 2019. Mặc dù
thị trường gặp phải nhiều thách thức nhưng kết quả kinh doanh năm 2020 vẫn cho thấy
những tín hiệu đáng mừng: 30,6% đơn vị cung cấp sản phẩm cho biết họ sựng
trưởng doanh thu so với năm 2019. Đặc điểm chung của nhóm đơn vị này là đã nhanh
chóng nhận thức kịp thời chuyển đổi hình bán hàng trực tiếp sang bán hàng đa
kênh để thích ứng với biến động phức tạp của thị trường.
Nhằm đối phó với tình hình dịch bệnh, các hình kinh doanh truyền thống
đều xu hướng đẩy mạnh các kênh bán hàng online hơn trước. Gần 24% nhà bán lẻ
chuyển đổi hoàn toàn từ hình thức bán hàng truyền thống sang bán hàng online, nhờ
22
vậy 56% trong số họ đã sự hồi phục kinh doanh đạt hoặc thậm chí vượt mức
doanh thu của thời điểm trước khi diễn ra COVID-19.
Đơn cử, từ đầu tháng 2/2020, hệ thống siêu thị Big C đã triển khai tới khách
hàng dịch vụ "gọi điện đặt hàng" giao hàng miễn phí với hoá đơn từ 200.000 đồng
trở lên. Sau khi dịch vụ này được thực hiện, số đơn đặt hàng trực tuyến của hệ thống
siêu thị đã tăng trưởng mạnh với mức tăng trên 200% so với tháng trước.
Bên cạnh đó, hệ thống siêu thị Co.opmart ngoài việc bảo đảm nguồn hàng nhà
bán lẻ cũng đã đẩy mạnh triển khainh mua sắm online qua điện thoại, qua wesbite
thương mại điện tử nhằm đáp ứng nhu cầu mua sắm trực tuyến cho người dân cả nước
trong thời điểm dịch bệnh. Đặc biệt, đầu tháng 3/2020, kênh mua sắm qua điện thoại
của hệ thống siêu thị Co.opmart trên toàn quốc đã tăng gấp 10 lần so với ngày bình
thường.
Một số hệ thống siêu thị khác cũng tích cực kích cầu bằng cách đẩy mạnh hợp
tác với các trang bán hàng online nổi tiếng như Tiki, Shopee, Lazada,... và tăng cường
các hoạt động giảm giá, khuyến mãi tới người tiêu dùng để tối đa hóa lợi nhuận, tránh
tình trạng lỗ vốn, hàng tồn kho vượt mức dự tính...
2.4. Khách hàng
2.4.1. Tình hình chung
Phần lớn khách hàng đều nhận định rằng thói quen mua sắm trực tuyến của họ
thường sẽ tập trung vào các sản phẩm có giá trị nhỏ, hoặc sản phẩm đã từng tiêu dùng
trước đó, còn đối với các sản phẩm có giá trị lớn thì cần sự trải nghiệm, mua sắm trực
tiếp. Khảo sát từ Nielsen cũng chỉ ra tới 66% người tiêu dùng sẽ xem sản phẩm trực
tiếp tại cửa hàng rồi mới quyết định đặt hàng trực tuyến.
Trước đây khái niệm mua sắm online còn khá xa lạ, chưa được phổ biến rầm rộ,
vậy mà chỉ qua một vài năm trở lại đây, người tiêu dùng Việt Nam đã coi việc shopping
online trở thành thói quen mua sắm hợp thời, xu hướng. TheoSách trắng Thương
mại điện tử Việt Nam 2019”, từ năm 2015 đến 2019, số người dùng Internet tại Việt
Nam đã tăng từ 44 triệu người lên 61 triệu người. 70% trong số đó đã từng tham gia
mua sắm trực tuyến ít nhất một lần/năm, 61% tìm kiếm thông tin mua hàng trên nền
tảng trực tuyến. Những con số ấn tượng này đã cho thấy xu hướng tiêu dùng trên nền
tảng thương mại điện tử hiện nay đang những thay đổi cùng tích cực. Từ việc
khách hàng vốn chỉ quen với những hình thức giao dịch, kinh doanh truyền thống, mặt
đối mặt, được cầm, ngắm và có thể được trải nghiệm sản phẩm bằng góc nhìn trực tiếp,
thì nay họ đã dần tiếp cận yêu thích hình thức mua sắm trực tuyến. Theo dữ liệu
thống kê, 1-3 triệu VNĐ là số tiền mà người tiêu dùng sẵn sàng chi trả cho những giao
dịch trên môi trường thương mại điện tử.
23
Trong năm 2022, số lượng người Việt Nam s dụng hình thức mua hàng trực
tuyến đã chạm mốc hơn 51 triệu, tăng 13,5% so với năm trước; tổng chi tiêu cho việc
mua sắm trực tuyến ước tính đạt 12,42 tỷ USD.
Theo khảo sát của nhóm thực hiện, khi được hỏi về tần suất mua sắm, 74.7%
người được khảo sát trả lời họ chỉ mua khi có nhu cầu, còn lại là mua ở mức độ thường
xuyên.
Độ tuổi mua sắm trực tuyến phổ biến:
24
Đối tượng mua sắm trực tuyến chủ yếu:
2.4.2. Trong đại dịch Covid-19
Đại dịch Covid-19 là một trong những nhân tố chính làm thay đổi thói quen tiêu
dùng của nhiều người Việt Nam khi thị trường thương mại điện tử ngày càng phát
triển. Theo báo cáo tháng 12/2021 của PwC cho thấy: tại Việt Nam, tỷ lệ người mua
sắm trực tiếp cửa hàng giảm đã từ 76% (năm 2019) xuống 67% vào cuối năm 2021,
trong khi đó, việc mua sắm qua các thiết bị di động và điện thoại thông minh đã tăng từ
55% lên 69%. Do tình hình dịch bệnh, người dân hạn chế ra khỏi nhà khi chính phủ áp
dụng ác lệnh giãn cách, cách ly, hình thức mua sắm online dường như là giải pháp "cứu
cánh" giúp người tiêu dùng đáp ứng những nhu cầu của bản thân mà vẫn tuân thủ tuyệt
đối các biện pháp an toàn mùa dịch.
Theo thống của Cục Thương mại điện tử Kinh tế số, khách hàng tại Việt
Nam đang xu hướng chuyển dịch sang mua sắm chủ yếu trên các website hay các
sàn giao dịch thương mại điện tử. Cụ thể, riêng năm 2020 đã tới 74% người mua
sắm trên kênh website, sàn giao dịch thương mại điện tử, trong khi mua trên diễn đàn
25
các trang mạng hội đạt 33%. Tỷ lệ này sự chênh lệch đáng kể so với con số
ghi nhận năm trước đó là 52% trên kênh thương mại điện tử và 57% trên mạng xã hội.
Tỷ trọng tiêu dùng theo các ngành hàng đã sự thay đổi. Theo dữ liệu khảo
sát, hiện nay người dân vẫn đang có thói quen cắt giảm chi tiêu mua sắm các hoạt động
không thiết yếu. Các ngành thời trang, giải trí, m đẹp vốn chiếm tỷ trọng cao trước
đây đã xu hướng giảm, thay vào đó các ngành hàng mới thiết yếu như thực
phẩm, sức khỏe, đồ gia dụng tăng cao. Số liệu điều tra cho thấy 52% người dùng mua
sắm thực phẩm online, chiếm tỷ lệ cao nhất; tiếp theo các mặt hàng giày dép, quần
áo mỹ phẩm với 43% và đồ dùng gia đình là 33%.
26
website TMĐT/n TMĐT Diếễn đàn, m ng xã h i Hình th c khác
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
52%
57% 57%
0%
74%
33%
31%
0%
Tỉ lệ người tiêu dùng trực tuyến tại Việt Nam
Nắm 2019 Nắm 2020
(Nguồn: Sách trắng thương mại điện tử Việt Nam 2020)
Không chỉ mua hàng từ các website thương mại điện tử nội địa, tỷ lệ người
dùng mua hàng từ các website nước ngoài cũng đã ghi nhận số liệu cao hơn so với
trước đó. Hiện nay, các sàn thương mại điện tử như Shopee, Lazada, Tik Tok shop…
đều linh hoạt trong việc cho phép các nhà bán hàng nước ngoài tham gia vào thị trường
thương mại điện tử Việt Nam. Phần lớn các gian hàng nước ngoài từ Trung Quốc.
Theo số liệu ước tính, năm 2021 có đến 57% người tiêu dùng trực tuyến tại Việt Nam
mua hàng từ các gian hàng nước ngoài, tăng 16% so với năm 2020. do người tiêu
dùng chọn mua các sản phẩm từ nước ngoài do giá cả phải chăng, chất lượng sản
phẩm tốt, hàng hóa mang thương hiệu nước ngoài, do chính sách bảo hành đổi trả uy
tín…
27
(Nguồn: Sách trắng thương mại điện tử Việt Nam 2022)
Theo báo cáo của Lazada, 58% người tiêu dùng tại Việt Nam cho biết họ sẽ tiếp
tục mua sắm hàng hóa trên nền tảng thương mại điện tử bởi sự tiện lợi, nhanh chóng và
dễ dàng. và thói quen này sẽ được duy trì với 53% thừa nhận rằng mua hàng trực tuyến
đã trở thành một phần thói quen trong cuộc sống của họ. Người tiêu dùng cũng sẵn
sàng chi tiêu cho việc mua sắm trực tuyến nhiều hơn. Dữ liệu cho thấy tỷ lệ người tiêu
dùng trực tuyến mua sắm trên 5 triệu đồng trong năm 2020 tăng lên đáng kể so với
năm 2019.
(Nguồn: https://vku.udn.vn)
28
Theo số liệu mới nhất nhóm tìm hiểu, trong năm 2022 đã ghi nhận số lượng
người Việt mua hàng trực tuyến lên đến hơn 51 triệu, tăng 13,5% so với năm trước đó;
tổng chi tiêu cho việc mua sắm trực tuyến đạt 12,42 tỷ USD.
Bên cạnh đó, trái ngược với lối suy nghĩ thông thường rằng chỉ có giới trẻ mới
mua sắm trực tuyến, độ tuổi người tiêu dùng trực tuyến trên sàn các sàn thương mại
điện tử đã đang được mở rộng. Một báo cáo của DataReportal cho thấy, tại Việt
Nam có hơn 85% người dùng số trong độ tuổi từ 35-44, gần 84% người dùng số từ 45-
54 tuổi hơn 75% người dùng số trong độ tuổi từ 55-64 tuổi đã mua ít nhất một sản
phẩm trực tuyến vào tháng 1/2021. Ngoài ra, chúng ta cũng thấy được sự chuyển
dịch, mở rộng về khu vực địa lý của các nhóm người dùng thương mại điện tử. Trong
khi số lượng người dùng tại các thành phố lớn như Hà Nội và TP.Hồ Chí Minh gần như
bão hòa thì tỷ lệ người dùng ở các tỉnh thành khác lại cho thấy sự tăng trưởng đầy hứa
hẹn. Một báo cáo gần đây của Google, Temasek và Bain & Company cho thấy, gần
4,5 triệu người tiêu dùng trực tuyến mới đến từ các khu vực ngoại thành, chiếm 55%
trên tổng số 8 triệu người tiêu dùng trực tuyến mới của cả nước vào nửa đầu năm 2021.
Tuy nhiên, theo Cục thương mại điện tử và Kinh tế số, còn có khá nhiều trở ngại
khi người dùng tham gia mua hàng trực tuyến. Trong đó, tới 44% người dùng cho
rằng giá cảtrở ngại lớn nhất khi mua hàng; 42% e ngại các sản phẩm trên các trang
thương mại điện tử chất lượng kém so với quảng cáo; 33% lo ngại thông tin cá nhân bị
tiết lộ. Ngoài ra, các vấn đề liên quan đến quá trình vận chuyển, giao nhận và các dịch
vụ chăm sóc khách hàng kém cũng những nguyên nhân chính khiến người dùng
chưa thực sự cởi mở với hình thức mua sắm này.
2.5. Thị trường mua sắm trực tuyến Việt Nam so với các nước trong khu
vực Đông Nam Á và trên thế giới
Việt Nam một trong những thị trường thương mại điện tử năng động nhất
khu vực Đông Nam Á. Số liệu từ Sách trắng thương mại điện tử cho thấy, năm 2020 tại
Việt Nam, khoảng 49,3 triệu người tiêu dùng tham gia mua sắm trực tuyến trở
thành quốc gia tỷ lệ người tham gia mua sắm trực tuyến cao nhất trong khu vực.
Cùng với đó, theo kết quả ghi nhận từ báo cáo Kinh tế số Đông Nam Á do Google,
Temasek và Bain & Company nghiên cứu và công bố đầu năm 2021, trong khoảng thời
gian áp dụng các biện pháp giãn cách hội, người dùng bắt đầu tìm kiếm giải pháp
cho những vấn đề đột ngột phát sinh thông qua mạng Internet. Báo cáo này cũng cho
biết, có đến 41%người dùng mới tại Việt Nam, đưa nước ta trở thành nước có tỷ lệ
người dùng Internet mới cao nhất trong khu vực. tới 94% số người dùng mới này
cho rằng họ sẽ tiếp tục sử dụng các dịch vụ đó kể cả sau đại dịch chứ không chỉ đơn
29
thuần hình thức phát sinh tạm thời. Đây chính một trong những nền tảng vững
chắc nhất, là bệ phóng cho thương mại điện tử phát triển.
Ngày 12/7/2022, Công ty bưu chính thương mại điện tử (e-logistics) Ninja Van
đã công bố Báo cáo nghiên cứu về hình thức kinh doanh thương mại điện tử xuyên
biên giới. Theo ghi nhận tbáo cáo, Việt Nam hiện đang là quốc gia đứng đầu với số
lượng mua hàng trực tuyến trung bình lên đến 104 đơn hàng/năm, 73% cho biết họ
thường xuyên mua hàng trên các nền tảng mua sắm thương mại điện tử 59% cho
biết họ đã từng nhiều lần đặt hàng hoặc mua sắm trên các website quốc tế. Ngoài ra,
Việt Nam hiện tại đang chiếm 15% tổng thị trường mua sắm trực tuyến tại Đông Nam
Á, chỉ đứng sau Thái Lan với tỷ lệ 16% và ngang bằng với Philippines.
Theo báo cáo “Digital 2022 Global Overview Report” của We are social,
Hootsuite thìViệt Nam tỷ lệ người sử dụng Internet để mua sắm mỗi tuần đứng thứ
11 trong số các quốc gia với 58,2% ngang bằng với mức trung bình của toàn cầu,
cao hơn các nước Mỹ, Pháp, Đức, Nhật Bản, Úc nhưng thấp hơn Hàn Quốc, Trung
Quốc, Malaysia, Thái Lan, Indonesia, Singapore, Philippines, Ấn Độ và Anh.
30
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP MỞ RỘNG HÌNH THỨC MUA SẮM TRỰC TUYẾN
Người tiêu dùng là thành phần cốt lõi của mua sắm trực tuyến. Vì vậy muốn mở
rộng, phát triển hình thức này lâu dài thì các doanh nghiệp, cá nhân, đơn vị phải đưa ra
những giải pháp, chính sách hiệu quả để có thể thu hút được một số lượng lớn người
dùng.
Trên thực tế đã có rất nhiều giải pháp hiệu quả được các nhà cung cấp sản phẩm
trực tuyến đưa ra để mở rộng thị phần mua sắm trên môi trường thương mại điện tử.
Dưới đây là một số giải pháp mà nhóm tìm hiểu và đưa ra để mở rộng, phổ biến rộng
rãi hình thức mua sắm tiện lợi này:
Phát triển hoạt động Marketing thương mại: nhằm quảng rộng rãi hình thức
mua sắm trực tuyến đến mọi đối tượng người tiêu dùng, từ đó giúp thay đổi thói quen
mua sắm truyền thống, tạo được thói quen mua sắm mới tiết kiệm, nhanh chóng, tiện
lợi hiệu quả hơn. Các đơn vị cung cấp sản phẩm cần nêu được những lợi ích của
việc mua sắm trực tuyến và tránh những mặt tiêu cực đểthể kích thích được thị yếu
của người tiêu dùng và đạt được những doanh số ấn tượng.
Xây dựng website bán hàng chuyên nghiệp: giúp cho trải nghiệm của khách
hàng trở nên đơn giản và thuận tiện hơn. Các website bán hàng cũng cần nâng cao tính
bảo mật để giúp tạo lòng tin khi giao dịch trực tuyến đối với khách hàng, đồng thời
cũng xây dựng những chính sách cam kết đổi trả rõ ràng, uy tín để đảm bảo người tiêu
dùng được trải nghiệm tối đa tiện ích của dịch vụ mua sắm trực tuyến.
Không ngừng cập nhật, đổi mới, đa dạng các mặt hàng trên các sàn thương mại:
nhằm mang đến cho khách hàng những sản phẩm mới mẻ, hợp thời, bắt kịp xu hướng
thị trường. Đặc biệt phải luôn có ý thức bám sát yêu cầu của thị trường để phù hợp với
nhu cầu của khách hàng, mang đến cho khách hàng cảm giác nhà vẫn thể cập
nhật được những xu hướng hiện thời mới nhất.
Yêu cầu phải đầy đủ thông tin của sản phẩm: Sản phẩm khi bán ra phải đúng với
hình ảnh, mẫu mã, thông tin mô tảchất lượng như quảng cáo mà doanh nghiệp đưa
ra. Khi sai xót về sản phẩm phải làm việc trực tiếp những chính sách đổi trả
sản phẩm mới hợp để đảm bảo quyền lợi cho khách hàng. Như vậy mới tạo được
lòng tin của khách hàng với việc mua sắm trực tuyến, đồng thời cũng ghi điểm trong
mắt người tiêu dùng, tạo ra ưu thế lớn trong cạnh tranh trên môi trường thương mại
điện tử.
Phải xây dựng, hợp tác với đội ngũ giao hàng chất lượng, uy tín: Sản phẩm phải
đến tận tay của khách hàng, tránh tình trạng giao nhầm hàng hoặc hỏng sản phầm.
31
Nếu sai xót trong quá trình vận chuyển phải khắc phục sớm nhất để hàng hóa khi
được giao phải đến tay khách hàng một cách nhanh nhất .
Các cửa hàng trực tuyến phải có đội ngũvấn chuyên nghiệp: giúp cho khách
hàng có thể nắm bắt được thông tin sản phẩm một cách rõ nét giống như mua trực tiếp
tại cửa hàng. Nhờ vậy mới thể tạo được lòng tin đối với khách hàng giúp họ yên
tâm, thoải mái trong hoạt động mua sắm trực tuyến. Các dịch vụ vấn khách hàng là
một trong những công c đắc lực giúp duy trì, phát triển quan hệ lâu dài với khách
hàng bởi trải nghiệm mà khách hàng có được sẽ quyết định phần lớn đến doanh thu của
doanh nghiệp .
Các sàn thương mại nên xây dựng chiến lược về giá hấp dẫn: tới 87% khách
hàng thừa nhận giá cả là yếu tố quyết định để họ đưa ra lựa chọn có nên mua hàng hay
không. Con số này không hoàn toàn khẳng định người tiêu dùng ưa thích giá rẻ
nói lên rằng họ có xu hướng tìm kiếm những sản phẩm có giá cả hợp lí. Vì vậy muốn
mở rộng quy sản phẩm tiếp cận đến người tiêu dùng, thu hút được một số lượng
khách nhất định thì các sàn thương mại điện tử cần đưa ra những chương trình khuyến
mãi hấp dẫn theo định kì hoặc không định kì.
PHẦN KẾT LUẬN
32
Cuộc sống ngày càng phát triển, nhu cầu mua sắm của con người ngày càng tăng
cao thì việc lựa chọn hình thức mua sắm để tiết kiệm thời gian, tiền bạc cũng được
quan tâm nhiều hơn. Do đó thị trường mua sắm trực tuyến ngày càng có cơ hội được
mở rộng, bùng nổ hơn khi hình thức này giúp người tiêu dùng thuận tiện hơn rất nhiều
trong việc mua sắm.
Sau quá trình tìm hiểu, nghiên cứu và thực hiện đề tài thì nhóm đã nhận thấy:
Người tiêu dùng dần dần chuyển đổi qua hình thức mua sắm trực tuyến, với một
lượng lớn dân số Việt Nam là khách hàng thường xuyên trên môi trường thương mại
điện tử. Và không giống như nhận định chỉ giới trẻ mới là đối tượng duy nhất mua sắm
trực tuyến mà mọi lứa tuổi đều đã và đang hướng tới hình thức mua sắm thuận tiện,
đơn giản hơn này. Người tiêu dùng không chỉ mua được hàng ở tất cả các tỉnh thành
trong nước mà còn có thể mua được hàng từ các gian hàng quốc tế mà không cần quá
nhiều thủ tục phức tạp như hình thức mua sắm truyền thống. Qua góc nhìn trải nghiệm
từ thực tế, khi thực hiện đề tài, nhóm đã thấy được mua sắm trực tuyến ngày càng phổ
biến hơn bởi các sàn thương mại điện tử đã đánh trúng vào thị hiếu, vào lợi ích của
người tiêu dùng bằng những hình thức, trải nghiệm mới mẻ và hiệu quả hơn so với
mua sắm truyền thống.
Bên cạnh những lợi ích mà hình thức mua sắm này đem lại thì vẫn có những rủi ro
tồn tại trên thị trường, vì những nhược điểm này mà mua sắm trực tuyến chưa thể thay
thế hoàn toàn hình thức mua sắm truyền thống được. Bởi vậy, muốn tận dụng, đẩy
mạnh tiềm năng to lớn của thị trường thương mại điện tử thì các doanh nghiệp, cá
nhân, đơn vị phải loại bỏ, hạn chế tối đa những rủi ro đang tồn tại này.
Trong thời kì mà ngày càng xuất hiện nhiều loại virus nguy hiểm làm gián đoạn,
đe dọa đến cuộc sống thường nhật của con người thì việc phát triển hình thức mua sắm
trực tuyến là điều vô cùng quan trọng. Điển hình là đại dịch COVID-19 vừa qua đã cho
chúng ta một góc nhìn toàn cảnh để thấy được tầm quan trọng của các gian hàng trực
tuyến. Việc mua sắm tại môi trường thương mại điện tử đã giúp người tiêu dùng có thể
đáp ứng được nhu cầu của bản thân mà vẫn tuân thủ tối đa các quy định về an toàn sức
khỏe, về an toàn mùa dịch.
Do trình độ của nhóm còn nhiều hạn chế, phần nội dung của đề tài có thể còn
nhiều thiếu sót, nhầm lẫn. Nhóm chúng em rất mong nhận được sự đóng góp của thầy,
cô để chúng em có thể hoàn thiện hơn trong những đề tài sau này.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
33
1. Nguyễn Thu Hồng, 2020, “Xu thế kinh doanh bán hàng trực tuyến và những giải
pháp phát triển trong tương lai”, tapchicongthuong.
2. Công nghệ số & Truyền thông, 2021 , “49,3 triệu người Việt mua sắm trực tuyến”,
ictnews.vietnamnet.vn.
3. ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN, 2022, “Thực trạng thương mại điện tử ở Việt Nam”,
dhthainguyen.edu.vn.
4. Trang Le, 2022, “Tổng quan thị trường thương mại điện tử Việt Nam năm 2021 –
2025”, Subiz.com.vn .
5. Tuấn Việt, 2022, “Lazada, Shopee tuyên bố thắng lớn ở Ngày hội mua sắm 11/11”,
nhipsongkinhdoanh.vn .
6. Tạp chí điện tử , 2022, “7 nhược điểm của mua sắm trực tuyến”, vneconomy.vn.
7. Đại học Đà Nẵng, 2022, “Thị trường thương mại điện tử Việt Nam: Tăng trưởng
18%, quy mô 50 triệu người”, vku.udn.vn .
8. Tổng hợp, 2022, “Top 10 sàn thương mại điện tử lớn nhất hiện nay”, teecom.vn.
9. Giang Nguyễn, 2021, “WHAT ARE TOP 10 ECOMMERCE SITES IN THE
WORLD – UPDATED”, magenest.com.
10. MISCHA YOUNG, JAIME SOZA-PARRA, GIOVANNI CIRCELLA, “The
increase in online shopping during COVID-19: Who is responsible, will it last, and
what does it mean for cities?”, rsaiconnect.onlinelibrary.wiley.com.
11. OBERLO, “HOW MANY PEOPLE SHOP ONLINE IN 2022”, oberlo.com.
34
| 1/34

Preview text:

HỌC VIỆN NGÂN HÀNG
KHOA HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝ
BÁO CÁO BÀI TẬP LỚN HỌC PHẦN: NĂNG LỰC SỐ ỨNG DỤNG
ĐỀ TÀI: XU HƯỚNG MUA SẮM TRỰC TUYẾN TẠI VIỆT NAM
Giáo viên hướng dẫn : Lê Văn Hùng Nhóm thực hiện: Nhóm 10
Ngô Phương Anh (Nhóm trưởng) Mã SV: 25A4022452 Trần Thị Kim Đan Mã SV: 25A4020494 Nguyễn Tiến Đạo Mã SV: 25A4020496 Nguyễn Vân Ngọc Mã SV: 25A4021841 Phan Hữu Thanh Mã SV: 25A4022485 Hà Nội – 2022
ĐỀ TÀI: XU HƯỚNG MUA SẮM TẠI VIỆT NAM
Giáo viên hướng dẫn : Lê Văn Hùng Nhóm thực hiện: Nhóm 10
Ngô Phương Anh (Nhóm trưởng) Mã SV: 25A4022452 Trần Thị Kim Đan Mã SV: 25A4020494 Nguyễn Tiến Đạo Mã SV: 25A4020496 Nguyễn Vân Ngọc Mã SV: 25A4021841 Phan Hữu Thanh Mã SV: 25A4022485
Bảng phân công nhiệm vụ của nhóm Họ và tên Nhiệm vụ
Tỉ lệ đóng góp đề tài Chữ kí xác nhận Ngô Phương Phần nội dung “Ngoài Anh
nước”, tổng hợp, chỉnh sửa 25% toàn bộ Word và Powerpoint Trần Thị Kim Phần nội dung “Trong Đan nước” 25% Nguyễn Tiến
Phần nội dung “giải pháp”, Đạo kết luận, tham khảo 20% Nguyễn Vân
Phần nội dung “cơ sở lí Ngọc
luận”, phụ trách form khảo 15% sát Phan Hữu
Phần nội dung “Đặt vấn Thanh
đề” và phần “Trong nước” 15% Mục lục 2 Trang
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ ……………………………………………………….... 4
1. Lý do chọn chủ đề …………………………………………………………...... 4
2. Đối tượng nghiên cứu …………………………………………………………. 4
3. Mục đích nghiên cứu ………………………………………………………...... 4
4. Phương pháp nghiên cứu ……………………………………………………… 4
PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ …………………………………………........ 6
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN …………………………………………………. 6
1. Mua sắm trực tuyến là gì …………………………………………………….... 6
2. Lịch sử hình thành ra đời của mua sắm trực tuyến .…………………………… 6
3. Tiện ích của mua sắm trực tuyến .……………………...……………………… 7
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ …………………………………...……. 10
1. Ngoài nước …………………………………………………………………… 10
1.1. Các trang thương mại điện tử phổ biến trên thế giới …………………….. 10
1.2. Thực trạng thị trường mua sắm trực tuyến trên thế giới …………………. 10
2. Trong nước …………………………………………………............................. 16
2.1. Khái quát chung …………………………………………………………... 16
2.2. Các kênh mua sắm phổ biến tại Việt Nam ……………………………….. 16
2.3. Doanh nghiệp ...………………………………………………………….... 20 3
2.4. Khách hàng ……………………………………………………………….. 22
2.5. So sánh với các nước trong khu vực Đông Nam Á và thế giới …………… 28
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP ……………………………………………………….. 30
PHẦN KẾT LUẬN …………………………………………………………….... 32
TÀI LIỆU THAM KHẢO ……………………………………………………….. 33 PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Lí do chọn chủ đề
Hiện nay, việc mua sắm trực tuyến thông qua các trang thương mại điện tử, các
nền tảng mạng xã hội đang ngày càng phổ biến trên thế giới cũng như tại Việt Nam.
Trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 tiềm ẩn những mối nguy hại phức tạp, nền kinh
tế hàng hóa của thế giới lao đao vì những biện pháp giãn cách, cách li xã hội, thì mua
sắm trực tuyến đã nổi lên như một giải pháp cứu cánh. Nó không chỉ giúp người tiêu
dùng bảo đảm nhu cầu thiết yếu cuộc sống cũng như công việc mà còn giúp các nhà
sản xuất, đơn vị phân phối hàng hóa không bị trì trệ trong việc phát triển sản xuất, kinh
doanh. Không chỉ là biện pháp tạm thời mùa dịch bệnh mà sau khi tình hình xã hội đã
phần nào được ổn định, cuộc sống bình thường trở lại thì hình thức mua sắm trực tuyến
vẫn đang là xu hướng được mọi người ưa thích.
2. Đối tượng nghiên cứu
Xu hướng mua sắm trực tuyến trên các yếu tố: sàn thương mại điện tử, doanh nghiệp, khách hàng. 3. Mục đích nghiên cứu
Như nhóm đã đề cập, hình thức mua sắm trực tuyến tuy đã và đang phổ biến, có
tiềm năng rất lớn để phát triển mạnh mẽ và bùng nổ nhưng vẫn còn tồn tại nhiều hạn
chế. Vì vậy mục tiêu nghiên cứu đề tài của nhóm là tìm hiểu, khám phá và phân tích
hành vi mua hàng trực tuyến cũng như các yếu tố, nhân tố ảnh hưởng đến hành vi mua
sắm của người tiêu dùng nhằm biết được các yếu tố ảnh hưởng đến thái độ của họ trên
thị trường thương mại điện tử. Nhờ thế mà các doanh nghiệp, đơn vị cung cấp, phân
phối sản phẩm có thể tìm ra giải pháp điều chỉnh thái độ của người mua từ đó có thể
tận dụng thế mạnh thị trường, cập nhật xu hướng thời đại để thu hút khách hàng, thu
được tối đa lợi nhuận
4. Phương pháp nghiên cứu
4.1. Phương pháp thu thập số liệu 4
Phương pháp thu thập số liệu sơ cấp
Phương pháp sử dụng phiếu điều tra dùng hệ thống những câu hỏi theo trật tự nhất
định nhằm ghi chép những thông tin thực tế mà người trả lời phản hồi có liên quan tới mục đích nghiên cứu. - Ưu điểm:
+ Có thể dễ dàng điều tra được trên diện rộng về mặt địa lý cũng như thu được
dữ liệu nghiên cứu từ số lượng lớn người tiêu dùng trong thời gian ngắn.
+ Dễ khái quát vấn đề bởi phương pháp này cho phép làm theo số đông, càng đông càng dễ khái quát.
+ Đơn giản về thiết bị, quy trình và dễ sử dụng đối với những đối tượng được khảo sát.
+ Mang tính chủ động cao.
- Nhược điểm: Đặc điểm của phương pháp này là tiếp cận nghiên cứu tâm lý con
người dưới góc độ nhận thức luận, nghĩa là thông qua câu trả lời có sẵn để suy ra về
mặt tâm lý cho nên phần lớn kết quả sẽ không đảm bảo được độ khách quan và tính trung thực. •
Phương pháp thu thập dữ liệu thứ cấp
Thu thập dữ liệu thứ cấp là quá trình thu thập thông tin, dữ liệu dựa trên các báo
cáo kinh doanh của doanh nghiệp, báo cáo thương mại điện tử của Bộ Công Thương,
các dữ liệu thống kê có độ uy tín cao... Những thông tin này đều có nguồn gốc từ tài
liệu sơ cấp đã được tác giả chính phân tích, giải thích và diễn giải. Bài tập lớn sử dụng
những thông tin được lấy từ các dữ liệu báo cáo thống kê củ doanh nghiệp, từ báo chí, tạp chí, internet,…
- Ưu điểm: đầy đủ thông tin, có tính xác thực cao, phong phú và logic.
- Nhược điểm: không dễ dàng để thu thập được những số liệu mới nhất, một số
trường dữ liệu không còn phù hợp với tình hình hiện tại.
4.3. Phương pháp định tính
Nghiên cứu định tính là phương pháp tiếp cận với mục đích tìm cách mô tả
và phân tích đặc điểm của đối tượng từ quan điểm của nhóm nghiên cứu. Dữ liệu trong
nghiên cứu định tính thường phổ biến hơn dưới dạng chữ: mô tả tính chất, đặc điểm…
hơn là dạng số: mô tả các giá trị đo lường… Phương pháp này cho phép nhóm phát
hiện những yếu tố mà các nhà nghiên cứu trước đó có thể chưa đề cập đến trước đó.
4.4. Phương pháp định lượng 5
Nghiên cứu định lượng là những nghiên cứu hướng vào việc quan sát định
lượng các yếu tố, phương pháp đo lường, phân tích và giải thích mối quan hệ giữa các yếu tố
bằng quan hệ định lượng. Nghiên cứu định lượng mô tả lại đối tượng thông qua
các số liệu thống kê, khái quát hóa kết quả nghiên cứu và suy diễn cho toàn bộ tổng thể
nghiên cứu. Kết quả nghiên cứu cuối cùng có thể được sử dụng cho phân tích và dự báo. 6
PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN
1. Mua sắm trực tuyến là gì?
Trong thời đại 4.0 hiện nay, sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin và
các mạng lưới internet đã mở ra hàng trăm website thương mại điện tử. Chính vì vậy,
những nhu cầu thiết yếu hàng ngày trong cuộc sống của con người như mua sắm không
chỉ dừng lại ở hình thức truyền thống (mua bán trực tiếp) như trước đây mà bây giờ đã
ngày càng phổ biến hình thức mua sắm trực truyến. Chỉ cần có cho mình loại máy tính
và thiết bị bất kì bao gồm điện thoại thông minh, máy tính bảng hoặc máy tính xách tay
và ngồi tại nhà là bạn đã có thể mua sắm trực tuyến thoải mái, dễ dàng, nhanh chóng và vô cùng thuận tiện.
Vậy mua sắm trực tuyến là gì? Mua sắm trực tuyến hay còn gọi là mua sắm
online, là hình thức người tiêu dùng mua hàng hóa, dịch vụ từ người bán mà mọi hoạt
động giao dịch, trao đổi thông tin cũng như việc tiến hành các phương thức giao dịch
đều thông qua qua các cửa hàng trên mạng hoặc website sử dụng các giao dịch mua
hàng trực tuyến. Người mua được gián tiếp chọn lựa các sản phẩm mà không cần phải đến shop.
Để nắm rõ hơn về hình thức này giao dịch này, chúng ta có thể hiểu: mua sắm
trực tuyến là một tiến trình liệt kê các loại hàng hóa, dịch vụ qua hình ảnh, video của
sản phẩm, cùng với thông tin về các đặc điểm, tính năng và giá cả của sản phẩm được
hiển thị từ xa thông qua các phương tiện điện tử. Người tiêu dùng tìm thấy sản phẩm,
dịch vụ ưng ý, họ có thể đặt hàng nhanh chóng và thuận tiện bằng cách truy cập trực
tiếp vào trang web của các nhà bán lẻ hoặc có thể tìm kiếm sản phẩm từ công cụ tìm
kiếm mua sắm được hiển thị sẵn. Các đặc điểm, mẫu mã và giá cả của tất cả các loại
sản phẩm liên quan đều được các nhà bán lẻ điện tử cung cấp trên môi trường trực
tuyến. Khi người tiêu dùng chọn mua các sản phẩm hoặc dịch vụ, giao dịch sẽ được
thực hiện một cách tự động bằng một trong những hình thức thanh toán cực kì đa dạng
như thanh toán bằng tiền mặt, thanh toán qua ví điện tử hoặc thanh toán qua chuyển khoản ngân hàng...
2. Lịch sử hình thành ra đời của mua sắm trực tuyến
Đơn vị tiên phong trong lĩnh vực mua sắm trực tuyến là IBM vào những năm
1960. Vào khoảng năm 1990, Tim Berners-Lee đã phát triển máy chủ và trình duyệt
World Wide Web trên thế giới, dẫn đến sự bùng nổ của Internet cũng như kéo theo
nhiều tiện ích khác ra đời. World Wide Web được phổ biến và trở nên thông dụng hơn. 7
Nó đã mở ra hoạt động sử dụng thương mại vào năm 1991. Năm 1994, môi trường trực
tuyến đã có sự tiến bộ mới. Chẳng hạn như ngân hàng trực tuyến (online banking) ra
đời, PizzaHut đã tự triển khai mua bán trực tuyến… Trong cùng năm đó, Netscape
công bố SSL mã hóa dữ liệu truyền trên mạng nhằm tăng sự bảo mật trong quá trình
thanh toán trên Internet, là một trong những yếu tố hàng đầu đảm bảo hoạt động mua
sắm trực tuyến an toàn. Cũng trong năm 1994, các công ty Đức Intershop đã ra mắt hệ
thống mua sắm trực tuyến đầu tiên của mình. Năm 1995, nền tảng thương mại điện tử lớn Amazon ra
đời, và vào năm 1996 là sự xuất hiện của nền tảng mua sắm trực tuyến lớn khác là
eBay. Tiếp theo là sự xuất hiện của một loạt các nền tảng thương mại điện tử lớn khác
trên thế giới như Alibaba, Taobao, Tmail… vào khoảng những năm 2003 – 2008.
3. Tiện ích của mua sắm trực tuyến
3.1. Đối với doanh nghiệp
Thị trường thương mại điện tử trên thế giới hiện nay đang ngày càng phát triển
và có những bước tiến lớn tạo điều kiện phát triển mảng mua sắm trực tuyến. Đây là
mảnh đất màu mỡ, giàu tiềm năng để các doanh nghiệp khai thác cũng như mang đến
nhiều lợi ích cho người tiêu dùng.
Với các website bán hàng qua mạng, người bán (hay doanh nghiệp) có thể giảm
mức độ cạnh tranh nhờ vào việc cắt giảm được nhiều chi phí hơn so với việc bán hàng
truyền thống. Chính vì thế mà các doanh nghiệp vừa và nhỏ sẽ ít gặp khó khăn hơn khi
phải cạnh tranh với những doanh nghiệp lớn về các khoản chi như vốn, thị trường,
nhân lực và khách hàng. Cùng với đó, các doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng có thêm
nhiều cơ hội trong việc khẳng định thương hiệu của riêng mình và giữ vững vị thế trên
môi trường trực tuyến.
Thời buổi đất chật người đông như hiện nay thì chi phí thuê mặt bằng để kinh
doanh rất đắt đỏ và tốn kém. Rất khó cho các doanh nghiệp trong việc tìm kiếm một
mặt bằng vừa ý với nhu cầu hay chi phí thuê văn phòng, bao gồm cả chi phí sản xuất
sản phẩm như in ấn, đóng gói và chuyển giao tài liệu cũng có thể tăng cao. Nhờ vào
hình thức mua sắm trực tuyến hiện nay, các chi phí trên đã được giảm bớt đáng kể,
cũng vì vậy tiết kiệm được chi phí tiền lương nhờ giảm thiểu số lượng nhân viên.
Với mạng lưới internet khủng và dày đặc các nền tảng bán hàng trực tuyến như
hiện nay, khi số lượng người tiêu dùng ngày càng gia tăng, các doanh nghiệp được mở
rộng thị trường với chi phí đầu tư thấp hơn đáng kể so với phương thức kinh doanh
truyền thống như trước kia, hơn nữa họ còn có cơ hội tìm kiếm và tiếp cận nhà đầu tư
cũng như khách hàng, đối tác trên toàn thế giới. 8
Nhờ vào hệ thống bán hàng trực tuyến, các doanh nghiệp cải thiện được hệ
thống phân phối, giảm số lượng hàng tồn kho và tiến độ chậm trễ khi phân phối sản phẩm.
Việc tự động hóa các giao dịch qua hệ thống bán hàng trực tuyến cũng đã giúp
các doanh nghiệp vượt giới hạn về thời gian, hoạt động kinh doanh được thực hiện bất
cứ lúc nào mà không cần tốn thêm nhiều chi phí biến đổi.
Nhờ vào kinh doanh trực tuyến, các chi phí bán hàng và tiếp thị đã được giảm
khá nhiều. Phải kể đến việc một nhân viên bán hàng có thể thực hiện giao dịch với rất
nhiều khách hàng trong một thời gian ngắn. Hơn nữa khi giao dịch trực truyến, các đơn
hàng được xử lý tự động và nhanh lẹ nên mảng chi phí thuê nhân viên bán hàng cũng được giảm.
Khi mua sắm trực tuyến, không chỉ người tiêu dùng mà cả các doanh nghiệp có
thể giảm thiểu đáng kể thời gian và các chi phí giao dịch. Qua số liệu thực tế hiện nay
cho thấy rằng, thời gian giao dịch qua Internet chỉ bằng 7% so với giao dịch qua Fax và
chỉ vỏn vẹn bằng 0,5% so với giao dịch qua bưu điện. Bên cạnh đó khi so sánh
các chi phí dao dịch ta có thể thấy được chi phí dao dịch qua Internet bằng 5% giao
dịch qua Fax và chuyển phát nhanh. Chi phí thanh toán điện tử qua Internet cũng chỉ từ
10-20% so với chi phí thanh toán truyền thống.
3.2. Đối với khách hàng
Rất tiện lợi và dễ dàng khi chỉ cần có trong tay một chiếc điện thoại hoặc máy
tính được kết nối mạng Internet là ta có thể mua sắm thỏa thích các mặt hàng đa dạng
mà không cần phải mất thời gian đi chọn lựa ở các cửa hàng truyền thống hay ở chợ.
Đó chính là một trong những yếu tố cốt lõi thu hút đáng kể số lượng người tiêu dùng
trên môi trường mua sắm trực tuyến.
Nhờ việc mua sắm trực tuyến mà người tiêu dùng có thể dễ dàng trong việc so
sánh giá cả các sản phẩm dịch vụ trên mạng và so sánh chất lượng sản phẩm dịch vụ
thông qua nhận xét để lại từ người mua trước, sau đó mới đưa ra quyết định mua hàng
hay không. Nếu chịu khó tìm kiếm, bạn thậm chí tìm được những sản phẩm với mức
giá tốt hơn và nhiều ưu đãi hơn so với hình thức mua sắm trực tiếp. Điều này có được
là nhờ các doanh nghiệp tiết kiệm được nhiều chi phí cho việc thuê mặt bằng, thuê
nhân viên cũng như mục đích muốn thúc đẩy lượng tiêu thụ sản phẩm, tăng sức cạnh
tranh với các đơn vị khác cho nên giá bán sản phẩm sẽ giảm.
Các nền tảng mua sắm trực tuyến có mạng lưới mua sắm vô cùng rộng rãi.
Khách hàng có cơ hội tiếp cận sản phẩm với một lượng thông tin đầy đủ từ kiểu dáng,
màu sắc đến mẫu mã vô cùng đa dạng. Các sản phẩm cũng được cập nhật thường
xuyên bắt kịp xu thế trên thị trường với những ưu điểm mới nhất trong và ngoài nước. 9
Khi mua sắm trực tuyến, khách hàng có nhiều phương thức thanh toán nhanh
chóng, tiện lợi như qua ví điện tử hoặc tài khoản ngân hàng là có thể dễ dàng mua “cả
thế giới”. Phương thức thanh toán trực tuyến còn rất an toàn khi bạn không cần mang
theo một món tiền lớn hay mang vác đồ cồng kềnh, tránh rủi ro bị trộm cắp. Hàng sẽ
được giao tận nơi và được bảo quản thật kĩ lưỡng.
Một trong những lí do khiến đa số khách hàng có xu hướng e ngại trong việc ra
ngoài mua sắm trực tiếp là vì muốn đảm bảo an toàn cho bản thân, tránh xa những nơi
đông đúc, dịch bệnh, tránh xa khói bụi độc hại từ các thành phố lớn, phải chen lấn, xếp
hàng chờ đợi vào giờ cao điểm,… Bây giờ họ chỉ cần một cú click và trong thời gian
ngắn sản phẩm sẽ được vận chuyển tới tận tay.
Theo khảo sát của nhóm thực hiện, khi được hỏi lí do khiến bạn mua sắm trực
tuyến, chiếm đến 85.3% cho rằng mua sắm trực tuyến giúp họ tiết kiệm được rất nhiều
thời gian công sức đi lại và lên đến 78,7% người tiêu dùng phản hồi rằng mua sắm trực
tuyến giúp họ dễ dàng so sánh giá cả, chất lượng, hơn nữa giá thành lại rẻ và đa dạng
lựa chọn cho họ. Bên cạnh đó, 42,7% người tiêu dùng ưa thích mua sắm trực tuyến vì
mạng lưới mua sắm rộng rãi, bắt kịp xu thế thị trường và 41,3 cho rằng họ có thể chủ
động an toàn, thanh toán dễ dàng khi mua sắm trực tuyến, còn lại 26,7% lí do khiến
người tiêu dùng mua sắm trực tuyến vì có thể tránh được nơi đông đúc dịch bệnh.
(Nguồn: khảo sát của nhóm) 10
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ 1. Ngoài nước
1.1. Các trang thương mại điện tử phổ biến trên thế giới
Trong những năm gần đây, với sự phát triển mạnh mẽ của Internet, mua sắm
trực tuyến hay mua sắm qua mạng đã trở thành một phương thức mua sắm phổ biến và
ngày một phát triển trên thế giới. Có rất nhiều trang thương mại điện tử đã ra đời để
đáp ứng, phục vụ nhu cầu mua sắm của con người. Các trang thương mại điện tử là
những kênh bán hàng online, kinh doanh trực tuyến phổ biến và vô cùng hữu ích, thuận
tiện trong bối cảnh công nghệ số, công nghệ thông tin phát triển như vũ bão hiện nay.
Người tiêu dùng có nhu cầu mua hàng hóa, dịch vụ giờ đây không cần phải đi đâu xa
nữa mà vẫn có thể sở hữu sản phẩm đó một cách nhanh chóng và dễ dàng.
Hiện nay, trên thế giới có rất nhiều sàn giao dịch thương mại điện tử đang hoạt
động. Trong năm 2022, theo đánh giá của phần lớn người dùng và đơn vị cung cấp
hàng hóa, sản phẩm cũng như dựa theo số liệu được phân tích, công bố, một số trang
thương mại điện tử lớn nhất thế giới có thể được liệt kê trong danh sách sau đây: Amazon Thành lập: 1994
Trụ sở chính: Seattle, Washington, Hoa Kỳ
Lượt truy cập hàng tháng: 524,47 triệu lượt truy cập
Amazon là một trong năm tập đoàn lớn của Mỹ, đồng thời cũng là một trong
những thương hiệu giá trị nhất. Theo thống kê mà Amazon công bố, hiện tại có hơn
310 triệu khách hàng trên 180 quốc gia đang hoạt động trên trang thương mại điện tử
nổi tiếng này, 195 triệu khách truy cập hàng tháng (chỉ tính riêng tại khu vực Hoa Kỳ).
Những con số ấn tượng ấy đã đưa Amazon trở thành một trong 10 trang web thương
mại điện tử hàng đầu thế giới nhờ sự tiện lợi và đa dạng. Nền tảng này là nơi cung cấp
hàng trăm danh mục sản phẩm khác nhau được các nhà bán lẻ tải lên cho khách hàng. 11 Giao diện sàn TMĐT Amazon eBay Thành lập: 1995
Trụ sở chính: Bay Area, San Francisco, Hoa Kỳ
Lượt truy cập hàng tháng: 819,46 triệu lượt truy cập
eBay là thị trường trực tuyến giữa người tiêu dùng với người tiêu dùng (C2C) và
doanh nghiệp với người tiêu dùng (B2C), là nơi người tiêu dùng có thể mua và bán
nhiều loại sản phẩm và dịch vụ khác nhau. Đây là một trong những thị trường trực
tuyến lớn nhất thế giới với hơn 900 triệu thành viên tích cực. Tính đến quý I năm 2021,
nền tảng thị trường toàn cầu này đã có hơn 187 triệu người dùng. eBay đã tạo ra doanh
thu 10.2 tỷ đô la vào năm 2020 và doanh thu hằng năm tiếp tục tăng 5,1%. 12 Giao diện sàn TMĐT eBay Alibaba Thành lập: 1999
Trụ sở chính: Hàng Châu, Trung Quốc
Lượt truy cập hàng tháng: 601,45 triệu lượt truy cập
Alibaba là một tổ chức thương mại điện tử và nền tảng bán lẻ trên toàn thế giới
hoạt động ở cả thị trường doanh nghiệp với doanh nghiệp (B2B) và doanh nghiệp với
người tiêu dùng (B2C). Các nhà xuất khẩu từ Trung Quốc và cả các quốc gia khác đều
có thể kết nối với khách hàng từ hơn 200 quốc gia thông qua nền tảng này. Các cơ quan
thương mại, nhà bán buôn, thương nhân, nhà sản xuất hay doanh nghiệp vừa và nhỏ
tham gia vào lĩnh vực xuất nhập khẩu là những người mua phổ biến. Người bán có thể
bán nhiều mặt hàng khác nhau như sách, đồ trang sức, đồ dùng, quần áo, thực phẩm,...
trên nền tảng này. Trong các sự kiện mua sắm kéo dài hai tuần, thường được gọi là lễ
hội mua sắm Ngày Độc thân, người tiêu dùng Trung Quốc đã chi khoảng 84,54 tỷ USD
cho các nền tảng thương mại điện tử của Alibaba. Nhờ sự tiện lợi cũng như chính sách
tốt và sản phẩm đa dạng, Alibaba được đánh giá là một trong 10 trang Thương mại điện
tử hàng đầu thế giới. 13 Giao diện sàn TMĐT Alibaba
Bên cạnh 3 trang mua sắm trực tuyến nói trên, trên thế giới còn có rất nhiều sàn
mua sắm được người tiêu dùng tin tưởng và lựa chọn có thể kể đến như AliExpress với
510.93 triệu lượt truy cập, Walmart với 617.19 triệu lượt truy cập, Esty với 450.35 triệu
lượt truy cập…. Những trang thương mại điện tử hàng đầu trên thế giới được đề cập có
rất nhiều loại mô hình kinh doanh khác nhau và đặc biệt nhấn mạnh vào danh mục
hàng hóa. Các trang web này đáng tin cậy và cung cấp các mặt hàng chất lượng cao với
giá cả hợp lý, bởi vậy luôn nằm trong những sự lựa chọn hàng đầu của người tiêu dùng trên phạm vi toàn cầu.
1.2. Thực trạng thị trường mua sắm trực tuyến trên thế giới
Theo báo cáo Dự báo thương mại điện tử toàn cầu của eMarketer, năm 2021
chứng kiến doanh số bán lẻ thương mại điện tử hàng năm vượt qua 4,9 nghìn tỷ USD
trên toàn thế giới và eMarketer dự đoán doanh số thương mại điện tử toàn cầu sẽ đạt
5,5 nghìn tỷ USD vào năm 2022. Con số đáng kinh ngạc này cao hơn GDP của Đức
(khoảng 4,2 nghìn tỷ USD vào năm 2021) và Nhật Bản (khoảng 5,1 nghìn tỷ USD vào năm 2021).
1.2.1. Tác động của đại dịch Covid tới các doanh nghiệp và sàn thương mại điện tử 14
Mặc dù việc mua sắm trực tuyến đã tồn tại hơn hai thập kỷ, nhưng gần đây nó
đã trở nên phổ biến hơn khi đại dịch corona 2019 (COVID-19) xuất hiện. Trước đại
dịch, doanh số bán lẻ trực tuyến ở Hoa Kỳ chiếm 5,3% tổng doanh số bán lẻ vào năm
2012 và đã tăng lên 11,0% vào năm 2019 (Bộ Thương mại Hoa Kỳ, 2013, 2020a). Đại
dịch COVID-19 và các biện pháp phong tỏa, cách ly,… và tâm lý ngại mua sắm trực
tiếp nói chung đã hạn chế đáng kể khả năng mua sắm trực tiếp của mọi người. Điều đó
đã dẫn đến sự gia tăng hơn nữa hoạt động mua sắm trực tuyến. Trong năm qua, doanh
số thương mại điện tử đã tăng trưởng nhanh chóng và hiện chiếm 14% tổng doanh số
bán lẻ tại Hoa Kỳ, tăng 32,4% so với năm 2019, đặc biệt đáng chú ý khi ta so sánh với
tổng doanh số bán lẻ chỉ tăng 3,4% trong cùng khoảng thời gian đó (Bộ Thương mại
Hoa Kỳ, 2021b). Trong khi lĩnh vực thương mại điện tử của Hoa Kỳ phải mất 5 năm
(2013–2018) để tăng từ 263,3 tỷ đô la lên 513,6 tỷ đô la, thì lĩnh vực này chỉ mất thêm
2 năm để tăng với mức tương tự, đạt 791,7 tỷ đô la vào năm 2020 (Bộ Thương mại
Hoa Kỳ, 2013, 2019b, 2021b).
Theo thống kê mà nhóm thu thập được, trang web của Amazon đã đạt 2,54 tỷ
lượt khách truy cập trong cả tháng 3 năm 2020, tăng 65% so với cùng kỳ năm 2019.
Trong khi đó, ứng dụng Walmart Grocery chứng kiến số lượt tải xuống kỷ lục, tăng
460% về số lượt tải xuống trung bình hàng ngày trong bối cảnh COVID-19, tức là
nhiều hơn 20 % so với Amazon. Từ những con số biết nói ấy, ta có thể thấy rõ sức ảnh
hưởng mạnh mẽ của đại dịch đối với thị trường thương mại điện tử trên toàn thế giới
nói chung và đối với các doanh nghiệp vận hành các sàn thương mại điện tử nói riêng.
Thương mại điện tử trở thành một xu hướng tất yếu hiện nay. Năm 2021, tổng
doanh số của thương mại điện tử tăng 16.3% so với năm 2020, bất chấp đại dịch
COVID-19. Nhiều doanh nghiệp đã có ý thức trong việc nắm bắt xu hướng và nhu cầu
của khách hàng, chuyển hướng sang kinh doanh thương mại điện tử, áp dụng các công
nghệ mới bắt kịp với bước tiến chung của thị trường toàn cầu.
Với sự phát triển nhanh chóng của hoạt động mua sắm trực tuyến hiện nay, khi
mà quy mô thị trường mua sắm trực tuyến toàn cầu gần đạt 4 nghìn tỷ vào năm 2020,
các chuyên gia kinh tế dự đoán trong tương lai thị trường này sẽ còn đạt được những
cột mốc doanh số ấn tượng, sẽ chiếm ưu thế vô cùng lớn so với hình thức mua sắm trực
tiếp thông thường, chỉ riêng ở Hoa Kỳ dự kiến sẽ có 300 triệu người mua sắm trực tuyến vào năm 2023.
1.2.2. Tác động của đại dịch Covid tới khách hàng
Trong thực tế, COVID-19 đã thay đổi thói quen của người tiêu dùng. Thay vì mua 15
sắm trực tiếp tại các cửa hàng, người tiêu dùng giờ đây đã chuyển hướng mua
sắm trực tuyến, tin tưởng hơn vào việc thanh toán và nhận ra sự dễ dàng, thoải mái,
thuận tiện của nó. Với sự phát triển của thương mại điện tử, việc số lượng người mua
sắm trực tuyến trên toàn thế giới tăng lên cùng với nó là điều đương nhiên. Tính đến
năm 2021, số lượng người mua sắm theo hình thức trực tuyến là 2,14 tỷ, tăng 4,4% so
với năm trước. Con số này chiếm 27,6% trong tổng số 7,74 tỷ người trên thế giới. Nói
cách khác, cứ bốn người bạn thấy xung quanh thì có hơn một người là người tiêu dùng
trực tuyến. Sự gia tăng này không có gì đáng ngạc nhiên, khi mà kết nối internet thâm
nhập khắp nơi trên thế giới và việc mua sắm trực tuyến ngày càng trở nên thuận tiện. Sốố l ng ng ượ i mua s ườ ắốm tr c t
ựuyếốn trến thếố giới 2.5 2.14 2.05 2 1.92 1.79 1.66 i ườ 1.5 1.46 1.52 1.32 ngỷ : tị 1 n vơ Đ 0.5 0 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 Nguồn: Statista
Cho đến nay, theo dữ liệu mà nhóm đã tìm hiểu được thì có 69% người Mỹ đã
mua sắm trực tuyến và 25% người Mỹ mua sắm trực tuyến ít nhất một lần mỗi tháng.
Phần lớn những người mua sắm này, chiếm khoảng 59%, đã mua các mặt hàng quần
áo và 47% trong số đó đã mua mặt hàng đầu tiên của họ trên Amazon. Chỉ trong 10
ngày đầu tiên của tháng 11 năm 2020, người tiêu dùng Hoa Kỳ đã chi 21,7 tỷ USD trực
tuyến, đó là mức tăng 21% so với năm trước đó.
Nhưng tất nhiên người Mỹ không phải là những người duy nhất sử dụng hình
thức mua sắm trực tuyến. Mọi người trên khắp thế giới đều hiểu những tiện ích to lớn
của hình thức mua sắm này. Theo Invesp, các quốc gia có doanh thu thương mại điện
tử trung bình trên mỗi người mua sắm hàng đầu là: Hoa Kỳ ($1,804), Vương quốc Anh 16
($1,629), Thụy Điển ($1,446), Pháp ($1,228), Đức ($1,064), Nhật Bản ($968), Tây Ban
Nha ($849) , Trung Quốc ($626), Nga ($396) và Brazil ($350)…
Theo khảo sát được Facebook thực hiện trên 25.885 người tại nhiều quốc gia
trên toàn cầu, toàn thế giới ghi nhận 81% người tiêu dùng nói rằng họ đã thay đổi thói
quen mua sắm kể từ khi đại dịch bùng phát, và 92% trong số đó khẳng định sẽ tiếp tục
áp dụng hình thức mua sắm này dài hạn cả trong tương lai, dù dịch bệnh có còn tiếp
diễn hay không. Chính vì thế nên hình thức mua sắm qua thương mại điện tử chắc chắn
sẽ trở thành xu hướng tiêu dùng mới thay vì chỉ là hình thức đối phó trong thời gian dịch bệnh hoành hành. 2. Trong nước 2.1. Khái quát chung
Theo kết quả Nghiên cứu thị trường thương mại điện tử nửa đầu năm 2022 của
Công ty nghiên cứu dữ liệu Metric, thương mại điện tử Việt Nam đã vươn lên trở thành
thị trường lớn thứ hai tại Đông Nam Á, chỉ xếp sau Indonesia.
Xét trên quy mô toàn thế giới, tốc độ tăng trưởng thương mại điện tử Việt Nam
cũng đã đạt con số vượt trội hơn so với những khoảng thời gian trước đó. Cụ thể, theo
Statista, tốc độ phát triển thương mại điện tử toàn cầu là 16,24% vào năm 2021 và dự
báo sẽ bứt phá lên 24.5% vào năm 2025. Con số này tại Việt Nam là hơn 20% năm
2021 với quy mô 16 tỷ USD và dự đoán tốc độ phát triển của thương mại điện tử nước
ta năm 2025 có thể lên đến 29%, đạt 39 tỷ USD.
Vào năm 2015, quy mô của thị trường thương mại điện tử nước ta chỉ ở mức 4
tỷ. Trong suốt 7 năm vừa qua, ngành thương mại điện tử Việt Nam luôn giữ được tốc
độ tăng trưởng từ 16-30%. Theo sách trắng Thương mại điện tử Việt Nam, dự đoán quy
mô thị trường thương mại điện tử bán lẻ (B2C) trong năm 2022 của Việt Nam sẽ tăng
trưởng 20% so với năm trước, đạt 16,4 tỷ USD. Đến năm 2025, con số này được dự
báo sẽ lên đến 49 tỷ USD. Thậm chí, Google còn dự báo rằng quy mô của thị trường
thương mại điện tử tại Việt Nam trong năm 2025 sẽ lên đến 57 tỷ USD.
2.2.Các kênh mua sắm trực tuyến phổ biến ở Việt Nam 2.2.1. Mạng xã hội
Mạng xã hội bản chất là nền tảng giải trí, giúp mọi người giao lưu, kết nối với
nhau một cách dễ dàng, nhanh chóng và thuận tiện. Lượt tương tác trên các nền tảng
mạng xã hội cực kỳ ấn tượng. Các nhà bán hàng qua mạng xã hội như: Zalo, Facebook,
Instagram, Tiktok, Youtube… nhờ tận dụng lượt tương tác, truy cập khủng tại các nền
tảng này để kinh doanh trực tuyến đã đạt được nhiều hiệu quả tốt, doanh số bán hàng
ấn tượng, tạo nên ảnh hưởng tích cực tới cộng đồng. 17
2.2.2. Các sàn thương mại điện tử
Sàn giao dịch thương mại điện tử là website thương mại điện tử cho phép các
doanh nghiệp, tổ chức, thương nhân hay các cá nhân không phải chủ sở hữu hoặc
người quản lý website có thể tiến hành bán hàng hoặc cung ứng các dịch vụ trên đó. Có
thể hiểu là trên cùng một website, người dùng có thể tiến hành trao đổi, buôn bán trực
tuyến, thực hiện các giao dịch qua mạng Internet, đấu giá, đấu thầu, hợp tác thiết kế và
rất nhiều các chức năng, tiện ích khác.
Không chỉ là nơi tiến hành trao đổi hàng hóa, sàn thương mại điện tử còn là nơi
giới thiệu sản phẩm, thương hiệu để tiếp cận với nhiều người dùng. Đồng thời đây
cũng là nơi đăng tải các thông tin rao vặt hữu ích, thực hiện các giao dịch qua Internet
một cách thuận tiện, nhanh chóng và dễ dàng.
Theo thống kê từ công ty nghiên cứu dữ liệu Metric, 4 sàn thương mại điện tử
có thị phần lớn nhất tại Việt Nam lần lượt là Shopee, Lazada, Tiki và Sendo.
(Nguồn: https://subiz.com.vn/blog/thuong-mai-dien-tu-viet-nam.html)
Theo dữ liệu từ biểu đồ trên, Shopee hiện là sàn thương mại điện tử phổ biến nhất
Việt Nam. Đây là một công ty thuộc tập đoàn Sea của Singapore. Hiện tại, Shopee
chiếm đến gần 73% trong tổng doanh số 4 sàn, tương ứng với khoảng 33,5 nghìn tỷ. Ngay sau đó
là Lazada là chiếm 20% thị phần, tương ứng với doanh thu 9,7 nghìn tỷ, bằng
khoảng 1/3 doanh số Shopee. Lazada là sàn thương mại điện tử của tập đoàn Alibaba, 18
Trung Quốc. Shopee và Lazada đã bỏ xa hai đối thủ nội địa là Tiki và Sendo, lần lượt
chiếm vị trí số 3, 4 với thị phần doanh thu 5,8% và 1,4%.
*Tik Tok shop – sàn thương mại điện tử mới tại Việt Nam
Năm 2022, thị trường thương mại điện tử Việt Nam chứng kiến sự phát triển
tiềm năng của sàn thương mại điện tử mới là Tik Tok shop, hứa hẹn trong tương lai sẽ
gây ra sự tái cơ cấu thị phần cực kỳ lớn trong ngành thương mại điện tử Việt Nam.
Tik Tok shop chính thức ra mắt thị trường Việt Nam ngày 28/04/2022 nhưng chỉ
mất 3 tháng để có thể đạt được doanh số mà Tiki đã gây dựng trong 12 năm, mất 6
tháng đã gần đạt doanh số của Lazada gây dựng 10 năm tại Việt Nam.
Do mới ra nhập thị trường thương mại điện tử nên các số liệu thống kê về Tik
Tok shop chưa được cập nhật nhiều. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia kinh tế đã dự đoán sự
phát triển thần tốc của Tik Tok shop sẽ nhanh chóng soán ngôi á quân hiện tại là
Lazada và cắt 20-30% doanh số của Shopee trong vài tháng tới. 2.2.3. Website
Ngày nay có rất nhiều cá nhân, đơn vị cũng như các doanh nghiệp tìm đến các
công ty thiết kế chuyên nghiệp để thiết lập nên những trang web bán hàng, website
doanh nghiệp. Những website của một số doanh nghiệp, thương hiệu nổi tiếng có thể
kể đến như: unilever.com.vn, locknlock.vn, vinamilk.com.vn,… Người tiêu dùng có
nhu cầu mua sắm trực tuyến một số mặt hàng thuộc thương hiệu ưa thích nhất định
hoàn toàn có thể truy cập những trang web riêng của nhãn hàng ấy mà không phải tốn
thời gian, công sức mua sắm trực tiếp tại cửa hàng.
Với các website bán hàng riêng lẻ, người bán (hay doanh nghiệp) có thể giảm
mức độ cạnh tranh, đồng thời khẳng định thương hiệu của riêng doanh nghiệp mình và
giữ vững vị thế trên môi trường trực tuyến. Trong khi đó, ở vị trí khách hàng, người
mua sẽ yên tâm hơn về chất lượng sản phẩm “chính hãng” hàng công ty mà không phải
mua thông qua các đại lý, đơn vị bán lẻ trong tâm thế lo lắng sẽ mua phải những mặt
hàng kém chất lượng, đặc biệt là các mặt hàng có tỉ lệ làm giả cao như đồ điện tử, thực phẩm…
2.2.4. Nhược điểm khi mua hàng trên các kênh mua sắm trực tuyến *Đối với người bán:
-Độ ổn định, bảo mật của Internet: Bán hàng trực tuyến chủ yếu hoạt động trên
môi trường Internet, bởi vậy việc kinh doanh sẽ không thuận lợi nếu độ ổn định mạng
thấp. Bên cạnh đó, độ bảo mật Internet cũng rất quan trọng. Hệ thống thông tin nếu
không được bảo mật kĩ càng sẽ dễ bị kẻ xấu lợi dụng xâm nhập và đánh cắp dữ liệu
khách hàng, gây bất lợi cho người bán. 19
-Giao hàng bên thứ 3: Đơn vị giao hàng sẽ là bên trung gian giữa người bán với
khách hàng. Trong quá trình vận chuyển có thể xảy ra các vấn đề như chuyển phát
chậm, thất lạc hàng, chất lượng sản phẩm đến tay người tiêu dùng không được đảm bảo
do lỗi trong quá trình vận chuyển hàng hóa dẫn đến giảm uy tín của người bán. *Đối với người mua:
(Nguồn: khảo sát của nhóm)
- Không có đủ thông tin, cái nhìn trực quan về sản phẩm:
Khi mua hàng qua mạng, chúng ta chỉ thấy được hình ảnh, thông tin về sản
phẩm qua những gì người bán cung cấp. Điều này khiến nhiều người băn khoăn, nghi
ngờ về chất lượng cũng như thông tin mô tả sản phẩm không đúng sự thật hoặc không đầy đủ.
Mỗi loại mặt hàng đều có vô số thương hiệu khác nhau để khách hàng lựa chọn.
Thế nhưng một vài đơn vị kinh doanh thường mập mờ trong các chính sách bảo hành,
đổi trả khiến người tiêu dùng không thể đưa ra quyết định có nên mua hàng hay không.
Vì thế, để có thể đảm bảo quyền lợi mua hàng của chính mình, người mua nên chọn
những kênh thương mại điện tử lớn, đồng thời chỉ nên tin tưởng những gian hàng nhận
được nhiều phản hồi tích cực từ những khách hàng trước đó. -Phải chờ giao hàng:
Nếu khách hàng muốn mua sắm một mặt hàng nào đó và muốn có nó ngay trong
ngày, thì mua sắm trực tuyến không phải là sự lựa chọn hợp lí. Khi bạn đặt hàng trực
tuyến, phải mất ít nhất 3-5 ngày hoặc thậm chí vài tuần để hàng được giao đến bạn (đối
với những đơn hàng quốc tế, đơn hàng vận chuyển trong thời gian dịch bệnh hoặc
những đơn hàng có vấn đề phát sinh). Điều này có xu hướng làm giảm sự phấn khích
của khách hàng trong hoạt động mua sắm trực tuyến.
-Đơn hàng có thể bị xử lý sai trong quá trình vận chuyển: 20
Mua sắm trực tuyến mang lại rủi ro rất lớn đối với các mặt hàng đã đặt nhưng bị
xử lý sai trong quá trình vận chuyển. Nếu sản phẩm bị phát hiện bị hư hỏng, không
đảm bảo chất lượng hàng hóa như ban đầu do quá trình vận chuyển, người mua sẽ mất
rất nhiều thời gian để giải quyết, xử lí vấn đề với đơn vị cung cấp sản phẩm.
-Khó khăn trong việc hoàn trả hàng:
Khi nhận hàng lỗi hay không đúng theo yêu cầu, chất lượng, hầu hết người tiêu
dùng đều không thể đổi trả hàng sau khi đã mua qua mạng. Hầu hết các cổng mua sắm
trực tuyến đều đưa ra những chính sách hoàn trả thân thiện với khách hàng. Nhưng sự
thực là khi người mua muốn hoàn trả một sản phẩm, họ bắt buộc phải trả phí vận
chuyển trong hầu hết các trường hợp. Chỉ có một vài trang web uy tín thực hiện đổi trả
cho khách hàng đúng như chính sách họ đưa ra.
-Người mua có thể là nạn nhân của lừa đảo trực tuyến
Khi khách hàng thực hiện hoạt động mua sắm trên Internet, họ có thể dễ dàng
trở thành nạn nhân của lừa đảo trực tuyến. Một số trang web đã đưa ra những chương
trình giảm giá sốc với cam kết đảm bảo chất lượng hàng đúng với giá thực khi chưa
giảm. Nhưng trên thực tế, sản phẩm khi đến tay người mua lại khác xa quảng cáo, chất
lượng thấp, bị lỗi, hư hỏng hoặc thậm chí là đồ đã qua sử dụng... Bên cạnh đó, có một
số trang web đột ngột ngừng hoạt động, bốc hơi trên thị trường thương mại điện tử sau
khi người tiêu dùng đã trả giá cao cho mặt hàng của họ. Và còn vô số những hình thức
lừa đảo khác với mức độ tinh vi cũng như nghiêm trọng hơn vẫn đang xảy ra mỗi ngày
trên môi trường mua sắm trực tuyến.
-Nguy cơ vị đánh cắp dữ liệu cá nhân
Khi nhấn nút đặt đơn hàng, thông tin riêng tư của khách hàng có thể dễ dàng bị
chiếm dụng và khai thác vào mục đích xấu nếu gặp phải các tổ chức, cá nhân lừa đảo.
Khi đã nắm được đầy đủ thông tin của một người nào đó, kẻ xấu hoàn toàn có thể mạo
danh họ để đăng ký các dịch vụ viễn thông, tài chính, vay tín dụng đen, chiếm đoạt
SIM… và đi cùng với đó là vô số hậu quả khôn lường người dùng có thể đối mặt: mất
tiền trong tài khoản, bị quấy rối, bôi nhọ danh dự, bị tống tiền… 2.3. Doanh Nghiệp 2.3.1. Tình hình chung
Theo báo cáo Chỉ số thương mại điện tử 2020 do Hiệp hội Thương mại điện tử
Việt Nam (VECOM) công bố, mức tăng trưởng thương mại điện tử trung bình của Việt
Nam trong giai đoạn 2016-2019 đạt trên 30%; tổng giá trị ngành thương mại điện tử
trong năm 2019 đạt khoảng 11,5 tỷ USD. Con số này có thể lên tới 15 tỷ USD vào cuối
năm 2020, gấp gần 4 lần so với số liệu thu thập được trong năm 2015. Điều này cho
thấy các doanh nghiệp đã dần nhận thức được việc phải chuyển đổi, đầu tư các gian 21
hàng trên môi trường trực tuyến. Không chỉ diễn ra tại các doanh nghiệp, nhiều chợ
đầu mối cũng muốn mang một số mặt hàng đặc trưng tại khu vực lên sàn thương mại
điện tử, tiến đến hình thức bán hàng trực tuyến để tối đa hóa doanh thu và lợi nhuận.
Cũng theo khảo sát của VECOM mà nhóm đã tìm hiểu được, tính đến năm
2019, 42% doanh nghiệp đã xây dựng website, 39% có cung cấp dịch vụ mua sắm trên
mạng xã hội, 17% số doanh nghiệp có sử dụng hình thức kinh doanh trên các sàn thương mại điện tử.
Trong vài năm trở lại đây, các sự kiện săn sale vào các ngày đôi như 9/9,
10/10… hay các dịp sale lớn như Black Friday, các ngày lễ, Tết… tại những sàn
thương mại điện tử như Shopee, Lazada…, đã thiết lập, hình thành nên thói quen mua
sắm mới của hàng triệu người tại Việt Nam. Nhanh chóng nắm bắt, tận dụng tâm lí tiêu
dùng này của khách hàng, các nhà cung cấp, doanh nghiệp, thương hiệu đã tung ra
hàng nghìn ưu đãi giảm giá, khuyến mãi hấp dẫn cho đa dạng ngành hàng. Điển hình
nhất ta có thể kể đến chương trình "Sale 11.11 - Sale To Nhất Năm" vừa qua của
TikTok Shop đã ghi nhận tỷ lệ tăng trưởng doanh thu ấn tượng, đạt 167% và tổng số
đơn đặt hàng tăng 156%. So với sự kiện “Super Sale 9.9” của
nền tảng này trước đó,
tổng doanh thu hàng ngày của đợt sale 11.11 đã tăng gấp rưỡi, qua đó cho thấy tâm lí
người khách hàng thường sẽ chi tiêu nhiều hơn trong dịp cuối năm.
Một ông lớn khác trên thị trường thương mại điện tử là Shoppe cũng vừa tiết lộ
nhiều kỷ lục đã lập được trong ngày hội 11/11 vừa kết thúc: Shoppe ghi nhận số đơn
hàng của các nhà bán lẻ lần đầu tham gia sự kiện 11/11 đã tăng gấp 8 lần; số sản phẩm
bán ra tăng gấp 12 lần so với trung bình của ngày bình thường...
2.3.2. Trong đại dịch Covid-19
Theo khảo sát từ Sapo, trong khoảng thời gian cả thế giới lao đao vì dịch bệnh
diễn biến phức tạp thì gần 70% nhà cung cấp sản phẩm cho biết doanh thu của họ bị
giảm sút hoặc không tăng trưởng so với năm 2019. Trong đó, 69% cửa hàng bán lẻ trực
tiếp, 76% nhà hàng, quán cafe và 59% cửa hàng kinh doanh trên sàn thương mại điện
tử bị giảm doanh thu hoặc chỉ duy trì doanh thu ở mức tương đương năm 2019. Mặc dù
thị trường gặp phải nhiều thách thức nhưng kết quả kinh doanh năm 2020 vẫn cho thấy
những tín hiệu đáng mừng: 30,6% đơn vị cung cấp sản phẩm cho biết họ có sự tăng
trưởng doanh thu so với năm 2019. Đặc điểm chung của nhóm đơn vị này là đã nhanh
chóng nhận thức và kịp thời chuyển đổi mô hình bán hàng trực tiếp sang bán hàng đa
kênh để thích ứng với biến động phức tạp của thị trường.
Nhằm đối phó với tình hình dịch bệnh, các mô hình kinh doanh truyền thống
đều có xu hướng đẩy mạnh các kênh bán hàng online hơn trước. Gần 24% nhà bán lẻ
chuyển đổi hoàn toàn từ hình thức bán hàng truyền thống sang bán hàng online, nhờ 22
vậy mà 56% trong số họ đã có sự hồi phục kinh doanh đạt hoặc thậm chí vượt mức
doanh thu của thời điểm trước khi diễn ra COVID-19.
Đơn cử, từ đầu tháng 2/2020, hệ thống siêu thị Big C đã triển khai tới khách
hàng dịch vụ "gọi điện đặt hàng" và giao hàng miễn phí với hoá đơn từ 200.000 đồng
trở lên. Sau khi dịch vụ này được thực hiện, số đơn đặt hàng trực tuyến của hệ thống
siêu thị đã tăng trưởng mạnh với mức tăng trên 200% so với tháng trước.
Bên cạnh đó, hệ thống siêu thị Co.opmart ngoài việc bảo đảm nguồn hàng nhà
bán lẻ cũng đã đẩy mạnh triển khai kênh mua sắm online qua điện thoại, qua wesbite
thương mại điện tử nhằm đáp ứng nhu cầu mua sắm trực tuyến cho người dân cả nước
trong thời điểm dịch bệnh. Đặc biệt, đầu tháng 3/2020, kênh mua sắm qua điện thoại
của hệ thống siêu thị Co.opmart trên toàn quốc đã tăng gấp 10 lần so với ngày bình thường.
Một số hệ thống siêu thị khác cũng tích cực kích cầu bằng cách đẩy mạnh hợp
tác với các trang bán hàng online nổi tiếng như Tiki, Shopee, Lazada,... và tăng cường
các hoạt động giảm giá, khuyến mãi tới người tiêu dùng để tối đa hóa lợi nhuận, tránh
tình trạng lỗ vốn, hàng tồn kho vượt mức dự tính... 2.4. Khách hàng 2.4.1. Tình hình chung
Phần lớn khách hàng đều nhận định rằng thói quen mua sắm trực tuyến của họ
thường sẽ tập trung vào các sản phẩm có giá trị nhỏ, hoặc sản phẩm đã từng tiêu dùng
trước đó, còn đối với các sản phẩm có giá trị lớn thì cần sự trải nghiệm, mua sắm trực
tiếp. Khảo sát từ Nielsen cũng chỉ ra tới 66% người tiêu dùng sẽ xem sản phẩm trực
tiếp tại cửa hàng rồi mới quyết định đặt hàng trực tuyến.
Trước đây khái niệm mua sắm online còn khá xa lạ, chưa được phổ biến rầm rộ,
vậy mà chỉ qua một vài năm trở lại đây, người tiêu dùng Việt Nam đã coi việc shopping
online trở thành thói quen mua sắm hợp thời, là xu hướng. Theo “Sách trắng Thương
mại điện tử Việt Nam 2019”, từ năm 2015 đến 2019, số người dùng Internet tại Việt
Nam đã tăng từ 44 triệu người lên 61 triệu người. 70% trong số đó đã từng tham gia
mua sắm trực tuyến ít nhất một lần/năm, 61% tìm kiếm thông tin mua hàng trên nền
tảng trực tuyến. Những con số ấn tượng này đã cho thấy xu hướng tiêu dùng trên nền
tảng thương mại điện tử hiện nay đang có những thay đổi vô cùng tích cực. Từ việc
khách hàng vốn chỉ quen với những hình thức giao dịch, kinh doanh truyền thống, mặt
đối mặt, được cầm, ngắm và có thể được trải nghiệm sản phẩm bằng góc nhìn trực tiếp,
thì nay họ đã dần tiếp cận và yêu thích hình thức mua sắm trực tuyến. Theo dữ liệu
thống kê, 1-3 triệu VNĐ là số tiền mà người tiêu dùng sẵn sàng chi trả cho những giao
dịch trên môi trường thương mại điện tử. 23
Trong năm 2022, số lượng người Việt Nam sử dụng hình thức mua hàng trực
tuyến đã chạm mốc hơn 51 triệu, tăng 13,5% so với năm trước; tổng chi tiêu cho việc
mua sắm trực tuyến ước tính đạt 12,42 tỷ USD.
Theo khảo sát của nhóm thực hiện, khi được hỏi về tần suất mua sắm, 74.7%
người được khảo sát trả lời họ chỉ mua khi có nhu cầu, còn lại là mua ở mức độ thường xuyên.
Độ tuổi mua sắm trực tuyến phổ biến: 24
Đối tượng mua sắm trực tuyến chủ yếu:
2.4.2. Trong đại dịch Covid-19
Đại dịch Covid-19 là một trong những nhân tố chính làm thay đổi thói quen tiêu
dùng của nhiều người Việt Nam khi thị trường thương mại điện tử ngày càng phát
triển. Theo báo cáo tháng 12/2021 của PwC cho thấy: tại Việt Nam, tỷ lệ người mua
sắm trực tiếp ở cửa hàng giảm đã từ 76% (năm 2019) xuống 67% vào cuối năm 2021,
trong khi đó, việc mua sắm qua các thiết bị di động và điện thoại thông minh đã tăng từ
55% lên 69%. Do tình hình dịch bệnh, người dân hạn chế ra khỏi nhà khi chính phủ áp
dụng ác lệnh giãn cách, cách ly, hình thức mua sắm online dường như là giải pháp "cứu
cánh" giúp người tiêu dùng đáp ứng những nhu cầu của bản thân mà vẫn tuân thủ tuyệt
đối các biện pháp an toàn mùa dịch.
Theo thống kê của Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, khách hàng tại Việt
Nam đang có xu hướng chuyển dịch sang mua sắm chủ yếu trên các website hay các
sàn giao dịch thương mại điện tử. Cụ thể, riêng năm 2020 đã có tới 74% người mua
sắm trên kênh website, sàn giao dịch thương mại điện tử, trong khi mua trên diễn đàn 25
và các trang mạng xã hội đạt 33%. Tỷ lệ này có sự chênh lệch đáng kể so với con số
ghi nhận năm trước đó là 52% trên kênh thương mại điện tử và 57% trên mạng xã hội.
Tỉ lệ người tiêu dùng trực tuyến tại Việt Nam 80% 74% 70% 60% 57% 57% 52% 50% 40% 33% 31% 30% 20% 10%
0% website TMĐT/sàn TMĐT Diếễn đàn, mạng xã h iộ Hình thức khác 0% 0% Nắm 2019 Nắm 2020
Tỷ trọng tiêu dùng theo các ngành hàng đã có sự thay đổi. Theo dữ liệu khảo
sát, hiện nay người dân vẫn đang có thói quen cắt giảm chi tiêu mua sắm các hoạt động
không thiết yếu. Các ngành thời trang, giải trí, làm đẹp vốn chiếm tỷ trọng cao trước
đây đã có xu hướng giảm, và thay vào đó là các ngành hàng mới thiết yếu như thực
phẩm, sức khỏe, đồ gia dụng tăng cao. Số liệu điều tra cho thấy 52% người dùng mua
sắm thực phẩm online, chiếm tỷ lệ cao nhất; tiếp theo là các mặt hàng giày dép, quần
áo mỹ phẩm với 43% và đồ dùng gia đình là 33%. 26
(Nguồn: Sách trắng thương mại điện tử Việt Nam 2020)
Không chỉ mua hàng từ các website thương mại điện tử nội địa, tỷ lệ người
dùng mua hàng từ các website nước ngoài cũng đã ghi nhận số liệu cao hơn so với
trước đó. Hiện nay, các sàn thương mại điện tử như Shopee, Lazada, Tik Tok shop…
đều linh hoạt trong việc cho phép các nhà bán hàng nước ngoài tham gia vào thị trường
thương mại điện tử Việt Nam. Phần lớn các gian hàng nước ngoài là từ Trung Quốc.
Theo số liệu ước tính, năm 2021 có đến 57% người tiêu dùng trực tuyến tại Việt Nam
mua hàng từ các gian hàng nước ngoài, tăng 16% so với năm 2020. Lý do người tiêu
dùng chọn mua các sản phẩm từ nước ngoài là do giá cả phải chăng, chất lượng sản
phẩm tốt, hàng hóa mang thương hiệu nước ngoài, do chính sách bảo hành đổi trả uy tín… 27
(Nguồn: Sách trắng thương mại điện tử Việt Nam 2022)
Theo báo cáo của Lazada, 58% người tiêu dùng tại Việt Nam cho biết họ sẽ tiếp
tục mua sắm hàng hóa trên nền tảng thương mại điện tử bởi sự tiện lợi, nhanh chóng và
dễ dàng. và thói quen này sẽ được duy trì với 53% thừa nhận rằng mua hàng trực tuyến
đã trở thành một phần thói quen trong cuộc sống của họ. Người tiêu dùng cũng sẵn
sàng chi tiêu cho việc mua sắm trực tuyến nhiều hơn. Dữ liệu cho thấy tỷ lệ người tiêu
dùng trực tuyến mua sắm trên 5 triệu đồng trong năm 2020 tăng lên đáng kể so với năm 2019. (Nguồn: https://vku.udn.vn) 28
Theo số liệu mới nhất nhóm tìm hiểu, trong năm 2022 đã ghi nhận số lượng
người Việt mua hàng trực tuyến lên đến hơn 51 triệu, tăng 13,5% so với năm trước đó;
tổng chi tiêu cho việc mua sắm trực tuyến đạt 12,42 tỷ USD.
Bên cạnh đó, trái ngược với lối suy nghĩ thông thường rằng chỉ có giới trẻ mới
mua sắm trực tuyến, độ tuổi người tiêu dùng trực tuyến trên sàn các sàn thương mại
điện tử đã và đang được mở rộng. Một báo cáo của DataReportal cho thấy, tại Việt
Nam có hơn 85% người dùng số trong độ tuổi từ 35-44, gần 84% người dùng số từ 45-
54 tuổi và hơn 75% người dùng số trong độ tuổi từ 55-64 tuổi đã mua ít nhất một sản
phẩm trực tuyến vào tháng 1/2021. Ngoài ra, chúng ta cũng thấy rõ được sự chuyển
dịch, mở rộng về khu vực địa lý của các nhóm người dùng thương mại điện tử. Trong
khi số lượng người dùng tại các thành phố lớn như Hà Nội và TP.Hồ Chí Minh gần như
bão hòa thì tỷ lệ người dùng ở các tỉnh thành khác lại cho thấy sự tăng trưởng đầy hứa
hẹn. Một báo cáo gần đây của Google, Temasek và Bain & Company cho thấy, có gần
4,5 triệu người tiêu dùng trực tuyến mới đến từ các khu vực ngoại thành, chiếm 55%
trên tổng số 8 triệu người tiêu dùng trực tuyến mới của cả nước vào nửa đầu năm 2021.
Tuy nhiên, theo Cục thương mại điện tử và Kinh tế số, còn có khá nhiều trở ngại
khi người dùng tham gia mua hàng trực tuyến. Trong đó, có tới 44% người dùng cho
rằng giá cả là trở ngại lớn nhất khi mua hàng; 42% e ngại các sản phẩm trên các trang
thương mại điện tử chất lượng kém so với quảng cáo; 33% lo ngại thông tin cá nhân bị
tiết lộ. Ngoài ra, các vấn đề liên quan đến quá trình vận chuyển, giao nhận và các dịch
vụ chăm sóc khách hàng kém cũng là những nguyên nhân chính khiến người dùng
chưa thực sự cởi mở với hình thức mua sắm này.
2.5. Thị trường mua sắm trực tuyến Việt Nam so với các nước trong khu
vực Đông Nam Á và trên thế giới
Việt Nam là một trong những thị trường thương mại điện tử năng động nhất ở
khu vực Đông Nam Á. Số liệu từ Sách trắng thương mại điện tử cho thấy, năm 2020 tại
Việt Nam, có khoảng 49,3 triệu người tiêu dùng tham gia mua sắm trực tuyến và trở
thành quốc gia có tỷ lệ người tham gia mua sắm trực tuyến cao nhất trong khu vực.
Cùng với đó, theo kết quả ghi nhận từ báo cáo Kinh tế số Đông Nam Á do Google,
Temasek và Bain & Company nghiên cứu và công bố đầu năm 2021, trong khoảng thời
gian áp dụng các biện pháp giãn cách xã hội, người dùng bắt đầu tìm kiếm giải pháp
cho những vấn đề đột ngột phát sinh thông qua mạng Internet. Báo cáo này cũng cho
biết, có đến 41% là người dùng mới tại Việt Nam, đưa nước ta trở thành nước có tỷ lệ
người dùng Internet mới cao nhất trong khu vực. Có tới 94% số người dùng mới này
cho rằng họ sẽ tiếp tục sử dụng các dịch vụ đó kể cả sau đại dịch chứ không chỉ đơn 29
thuần là hình thức phát sinh tạm thời. Đây chính là một trong những nền tảng vững
chắc nhất, là bệ phóng cho thương mại điện tử phát triển.
Ngày 12/7/2022, Công ty bưu chính thương mại điện tử (e-logistics) Ninja Van
đã công bố Báo cáo nghiên cứu về hình thức kinh doanh thương mại điện tử xuyên
biên giới. Theo ghi nhận từ báo cáo, Việt Nam hiện đang là quốc gia đứng đầu với số
lượng mua hàng trực tuyến trung bình lên đến 104 đơn hàng/năm, 73% cho biết họ
thường xuyên mua hàng trên các nền tảng mua sắm thương mại điện tử và 59% cho
biết họ đã từng nhiều lần đặt hàng hoặc mua sắm trên các website quốc tế. Ngoài ra,
Việt Nam hiện tại đang chiếm 15% tổng thị trường mua sắm trực tuyến tại Đông Nam
Á, chỉ đứng sau Thái Lan với tỷ lệ 16% và ngang bằng với Philippines.
Theo báo cáo “Digital 2022 Global Overview Report” của We are social,
Hootsuite thì ở Việt Nam tỷ lệ người sử dụng Internet để mua sắm mỗi tuần đứng thứ
11 trong số các quốc gia với 58,2% và ngang bằng với mức trung bình của toàn cầu,
cao hơn các nước Mỹ, Pháp, Đức, Nhật Bản, Úc nhưng thấp hơn Hàn Quốc, Trung
Quốc, Malaysia, Thái Lan, Indonesia, Singapore, Philippines, Ấn Độ và Anh. 30
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP MỞ RỘNG HÌNH THỨC MUA SẮM TRỰC TUYẾN
Người tiêu dùng là thành phần cốt lõi của mua sắm trực tuyến. Vì vậy muốn mở
rộng, phát triển hình thức này lâu dài thì các doanh nghiệp, cá nhân, đơn vị phải đưa ra
những giải pháp, chính sách hiệu quả để có thể thu hút được một số lượng lớn người dùng.
Trên thực tế đã có rất nhiều giải pháp hiệu quả được các nhà cung cấp sản phẩm
trực tuyến đưa ra để mở rộng thị phần mua sắm trên môi trường thương mại điện tử.
Dưới đây là một số giải pháp mà nhóm tìm hiểu và đưa ra để mở rộng, phổ biến rộng
rãi hình thức mua sắm tiện lợi này:
Phát triển hoạt động Marketing thương mại: nhằm quảng bá rộng rãi hình thức
mua sắm trực tuyến đến mọi đối tượng người tiêu dùng, từ đó giúp thay đổi thói quen
mua sắm truyền thống, tạo được thói quen mua sắm mới tiết kiệm, nhanh chóng, tiện
lợi và hiệu quả hơn. Các đơn vị cung cấp sản phẩm cần nêu được những lợi ích của
việc mua sắm trực tuyến và tránh những mặt tiêu cực để có thể kích thích được thị yếu
của người tiêu dùng và đạt được những doanh số ấn tượng.
Xây dựng website bán hàng chuyên nghiệp: giúp cho trải nghiệm của khách
hàng trở nên đơn giản và thuận tiện hơn. Các website bán hàng cũng cần nâng cao tính
bảo mật để giúp tạo lòng tin khi giao dịch trực tuyến đối với khách hàng, đồng thời
cũng xây dựng những chính sách cam kết đổi trả rõ ràng, uy tín để đảm bảo người tiêu
dùng được trải nghiệm tối đa tiện ích của dịch vụ mua sắm trực tuyến.
Không ngừng cập nhật, đổi mới, đa dạng các mặt hàng trên các sàn thương mại:
nhằm mang đến cho khách hàng những sản phẩm mới mẻ, hợp thời, bắt kịp xu hướng
thị trường. Đặc biệt phải luôn có ý thức bám sát yêu cầu của thị trường để phù hợp với
nhu cầu của khách hàng, mang đến cho khách hàng cảm giác dù ở nhà vẫn có thể cập
nhật được những xu hướng hiện thời mới nhất.
Yêu cầu phải đầy đủ thông tin của sản phẩm: Sản phẩm khi bán ra phải đúng với
hình ảnh, mẫu mã, thông tin mô tả và chất lượng như quảng cáo mà doanh nghiệp đưa
ra. Khi có sai xót về sản phẩm phải làm việc trực tiếp và có những chính sách đổi trả
sản phẩm mới hợp lí để đảm bảo quyền lợi cho khách hàng. Như vậy mới tạo được
lòng tin của khách hàng với việc mua sắm trực tuyến, đồng thời cũng ghi điểm trong
mắt người tiêu dùng, tạo ra ưu thế lớn trong cạnh tranh trên môi trường thương mại điện tử.
Phải xây dựng, hợp tác với đội ngũ giao hàng chất lượng, uy tín: Sản phẩm phải
đến tận tay của khách hàng, tránh tình trạng giao nhầm hàng hoặc hư hỏng sản phầm. 31
Nếu có sai xót trong quá trình vận chuyển phải khắc phục sớm nhất để hàng hóa khi
được giao phải đến tay khách hàng một cách nhanh nhất .
Các cửa hàng trực tuyến phải có đội ngũ tư vấn chuyên nghiệp: giúp cho khách
hàng có thể nắm bắt được thông tin sản phẩm một cách rõ nét giống như mua trực tiếp
tại cửa hàng. Nhờ vậy mới có thể tạo được lòng tin đối với khách hàng giúp họ yên
tâm, thoải mái trong hoạt động mua sắm trực tuyến. Các dịch vụ tư vấn khách hàng là
một trong những công cụ đắc lực giúp duy trì, phát triển quan hệ lâu dài với khách
hàng bởi trải nghiệm mà khách hàng có được sẽ quyết định phần lớn đến doanh thu của doanh nghiệp .
Các sàn thương mại nên xây dựng chiến lược về giá hấp dẫn: có tới 87% khách
hàng thừa nhận giá cả là yếu tố quyết định để họ đưa ra lựa chọn có nên mua hàng hay
không. Con số này không hoàn toàn khẳng định người tiêu dùng ưa thích giá rẻ mà nó
nói lên rằng họ có xu hướng tìm kiếm những sản phẩm có giá cả hợp lí. Vì vậy muốn
mở rộng quy mô sản phẩm tiếp cận đến người tiêu dùng, thu hút được một số lượng
khách nhất định thì các sàn thương mại điện tử cần đưa ra những chương trình khuyến
mãi hấp dẫn theo định kì hoặc không định kì. PHẦN KẾT LUẬN 32
Cuộc sống ngày càng phát triển, nhu cầu mua sắm của con người ngày càng tăng
cao thì việc lựa chọn hình thức mua sắm để tiết kiệm thời gian, tiền bạc cũng được
quan tâm nhiều hơn. Do đó thị trường mua sắm trực tuyến ngày càng có cơ hội được
mở rộng, bùng nổ hơn khi hình thức này giúp người tiêu dùng thuận tiện hơn rất nhiều trong việc mua sắm.
Sau quá trình tìm hiểu, nghiên cứu và thực hiện đề tài thì nhóm đã nhận thấy:
Người tiêu dùng dần dần chuyển đổi qua hình thức mua sắm trực tuyến, với một
lượng lớn dân số Việt Nam là khách hàng thường xuyên trên môi trường thương mại
điện tử. Và không giống như nhận định chỉ giới trẻ mới là đối tượng duy nhất mua sắm
trực tuyến mà mọi lứa tuổi đều đã và đang hướng tới hình thức mua sắm thuận tiện,
đơn giản hơn này. Người tiêu dùng không chỉ mua được hàng ở tất cả các tỉnh thành
trong nước mà còn có thể mua được hàng từ các gian hàng quốc tế mà không cần quá
nhiều thủ tục phức tạp như hình thức mua sắm truyền thống. Qua góc nhìn trải nghiệm
từ thực tế, khi thực hiện đề tài, nhóm đã thấy được mua sắm trực tuyến ngày càng phổ
biến hơn bởi các sàn thương mại điện tử đã đánh trúng vào thị hiếu, vào lợi ích của
người tiêu dùng bằng những hình thức, trải nghiệm mới mẻ và hiệu quả hơn so với mua sắm truyền thống.
Bên cạnh những lợi ích mà hình thức mua sắm này đem lại thì vẫn có những rủi ro
tồn tại trên thị trường, vì những nhược điểm này mà mua sắm trực tuyến chưa thể thay
thế hoàn toàn hình thức mua sắm truyền thống được. Bởi vậy, muốn tận dụng, đẩy
mạnh tiềm năng to lớn của thị trường thương mại điện tử thì các doanh nghiệp, cá
nhân, đơn vị phải loại bỏ, hạn chế tối đa những rủi ro đang tồn tại này.
Trong thời kì mà ngày càng xuất hiện nhiều loại virus nguy hiểm làm gián đoạn,
đe dọa đến cuộc sống thường nhật của con người thì việc phát triển hình thức mua sắm
trực tuyến là điều vô cùng quan trọng. Điển hình là đại dịch COVID-19 vừa qua đã cho
chúng ta một góc nhìn toàn cảnh để thấy được tầm quan trọng của các gian hàng trực
tuyến. Việc mua sắm tại môi trường thương mại điện tử đã giúp người tiêu dùng có thể
đáp ứng được nhu cầu của bản thân mà vẫn tuân thủ tối đa các quy định về an toàn sức
khỏe, về an toàn mùa dịch.
Do trình độ của nhóm còn nhiều hạn chế, phần nội dung của đề tài có thể còn
nhiều thiếu sót, nhầm lẫn. Nhóm chúng em rất mong nhận được sự đóng góp của thầy,
cô để chúng em có thể hoàn thiện hơn trong những đề tài sau này. TÀI LIỆU THAM KHẢO 33
1. Nguyễn Thu Hồng, 2020, “Xu thế kinh doanh bán hàng trực tuyến và những giải
pháp phát triển trong tương lai”, tapchicongthuong.
2. Công nghệ số & Truyền thông, 2021 , “49,3 triệu người Việt mua sắm trực tuyến”, ictnews.vietnamnet.vn.
3. ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN, 2022, “Thực trạng thương mại điện tử ở Việt Nam”, dhthainguyen.edu.vn.
4. Trang Le, 2022, “Tổng quan thị trường thương mại điện tử Việt Nam năm 2021 – 2025”, Subiz.com.vn .
5. Tuấn Việt, 2022, “Lazada, Shopee tuyên bố thắng lớn ở Ngày hội mua sắm 11/11”, nhipsongkinhdoanh.vn .
6. Tạp chí điện tử , 2022, “7 nhược điểm của mua sắm trực tuyến”, vneconomy.vn.
7. Đại học Đà Nẵng, 2022, “Thị trường thương mại điện tử Việt Nam: Tăng trưởng
18%, quy mô 50 triệu người”, vku.udn.vn .
8. Tổng hợp, 2022, “Top 10 sàn thương mại điện tử lớn nhất hiện nay”, teecom.vn.
9. Giang Nguyễn, 2021, “WHAT ARE TOP 10 ECOMMERCE SITES IN THE
WORLD – UPDATED”, magenest.com.
10. MISCHA YOUNG, JAIME SOZA-PARRA, GIOVANNI CIRCELLA, “The
increase in online shopping during COVID-19: Who is responsible, will it last, and
what does it mean for cities?”, rsaiconnect.onlinelibrary.wiley.com.
11. OBERLO, “HOW MANY PEOPLE SHOP ONLINE IN 2022”, oberlo.com. 34