Đề thi giữa học kì 1 Tiếng Việt lớp 5 Cánh Diều - Đề số 3
Thời gian làm bài: ... phút (Không kể thời gian phát đề)
I. TIẾNG VIỆT (6,0 điểm)
1. Đọc hiểu văn bản (2,0 điểm)
Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi: Cây lá đỏ
Vườn nhà Loan có rất nhiều cây ăn quả. Riêng ở góc vườn có một cây,
chẳng hiểu là cây gì. Hồi còn ở nhà, chị Phương rất quý nó và gọi nó là
“cây lá đỏ”, vì cứ vào dịp gần Tết là lá cây ấy lại đỏ rực lên như một đám lửa.
Một lần, đang nằm thiu thiu ngủ, Loan láng máng nghe mấy ông bàn với
bà và bố mẹ định trồng cây nhãn Hưng Yên nhưng vườn chật quá. Có lẽ
phải chặt cây lá đỏ đi. Loan lo quá, liền nhắn tin cho chị Phương biết. Ba
hôm sau, Loan nhận được thư của chị Phương: “Chị phải viết thư ngay
cho em kẻo không kịp. Loan ơi, em nói với ông bà và bố mẹ hộ chị là
đừng chặt cây lá đỏ ấy đi em nhé! Tuy quả nó không ăn được nhưng chị
rất quý cây đó. Em còn nhớ chị Duyên không? Chị bạn thân nhất của chị
hồi xưa ấy mà! Sau khi tốt nghiệp phổ thông, chị đi học sư phạm còn chị
Duyên đi xung phong chống Mĩ cứu nước. Một lần, chị Duyên đem về
cho chị một nắm hạt cây lá đỏ. Chị Duyên bảo ở vùng rừng núi, nơi chị
ấy làm việc có nhiều thứ cây ấy lắm. Cứ nhìn thấy cây lá đỏ, chị Duyên
lại nhớ đến chị, nhớ những kỉ niệm của thời học sinh thật là đẹp đẽ. Sau
lần gặp ấy, chị Duyên đã anh dũng hy sinh giữa lúc đang cùng đồng đội
lấp hố bom cho xe ta ra chiến trường, em ạ…”
Loan đọc lá thư của chị Phương giữa một buổi chiều mưa. Ngồi bên cửa
sổ nhìn ra, em bỗng thấy cây lá đỏ đẹp hơn và thấy quý cây lá đỏ hơn bao giờ hết. Theo Trần Hoài Dương.
Câu 1. Cây lá đỏ trồng ở góc vườn nhà Loan là do ai đem về? (0.5 điểm) A. Chị Phương B. Ông của Loan C. Mẹ của Loan D. Chị Duyên
Câu 2. Vì sao ông bàn với bà và bố mẹ định chặt cây lá đỏ? (0.5 điểm)
A. Vì lá cây rụng nhiều hằng ngày gia đình Loan phải mất rất nhiều thời gian quét lá.
B. Vì cây lá đỏ không ra quả để thu hoạch
C. Vì muốn có đất để trồng nhãn
D. Vì sợ cây lá đỏ đem lại điều không may mắn cho gia đình
Câu 3. Đối với chị Duyên, cây lá đỏ có ý nghĩa như thế nào? (0.5 điểm)
A. Gợi nhớ những ngày ở chiến trường ác liệt nhiều lửa đạn.
B. Gợi nhớ một vùng rừng núi đẹp đẽ, nơi chị Duyên làm việc.
C. Gợi nhớ đến quê hương và những ngày tháng hạnh phúc bên gia đình
D. Gợi nhớ đến chị Phương và tình bạn đẹp đẽ thời đi học.
Câu 4. Vì sao đọc xong thư của chị Phương, Loan bỗng thấy cây lá đỏ
đẹp và thấy quý hơn bao giờ hết? (0.5 điểm)
A. Vì cây lá đỏ gợi cho Loan nhớ về quê hương với những kỉ niệm tuổi thơ trong sáng
B. Vì Loan cảm phục sự hi sinh cao quý của chị Duyên và tình bạn đẹp của hai chị.
C. Vì cây lá đỏ gợi nhớ nơi xa xôi mà chị Phương đang công tác.
D. Vì Loan khâm phục sự dũng cảm của chị Phương, thêm yêu quý người chị gái của mình.
2. Luyện từ và câu (4,0 điểm)
Câu 5 (2,0 điểm). Cho các từ ngữ sau:
Đánh trống, đánh giày, đánh tiếng, đánh trứng, đánh đàn, đánh cá, đánh
răng, đánh bức điện, đánh bẫy.
a) Xếp các từ ngữ trên theo các nhóm có từ đánh cùng nghĩa với nhau.
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
b) Hãy nêu nghĩa của từ đánh trong từng nhóm từ ngữ đã phân loại nói trên
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
Câu 6 (2,0 điểm) Đặt câu cho mỗi nghĩa sau đây của từ đầu một câu tương ứng.
- Bộ phận trên cùng của người, có chứa bộ não.
- Vị trí ngoài cùng của một số đồ vật.
- Vị trí trước hết của một khoảng không gian.
- Thời điểm trước hết của một khoảng thời gian.
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
II. TẬP LÀM VĂN (4,0 điểm)
Câu 7. Viết bài văn (4,0 điểm)
Đề bài: Em hãy viết bài văn tả người bạn mà em quý mến.
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………
HƯỚNG DẪN CHẤM KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ 1
MÔN: TIẾNG VIỆT 5 – CÁNH DIỀU - Đề số 3
I. TIẾNG VIỆT: (6,0điểm)
1. Đọc hiểu văn bản (2,0 điểm)
Mỗi câu trả lời đúng được 0,5 điểm. Câu 1 Câu 2 Câu 3 Câu 4 D C D B
2. Luyện từ và câu (4,0 điểm) Câu 5 (2,0 điểm)
a) Xếp thanh các nhóm như sau:
 Nhóm 1: đánh trống, đánh giày, đánh trứng, đánh đàn, đánh răng, đánh cá
 Nhóm 2: đánh tiếng, đánh bức điện, đánh bẫy b) Giải nghĩa:
 Nhóm 1: từ đánh chỉ hành động tác động lực vật lí trực tiếp lên đồ vật, sự vật, con vật
 Nhóm 2: từ đánh chỉ việc sử dụng một loạt hành động, lời nói, suy
tính để đạt được mục đích ban đầu
Câu 6 (2,0 điểm) Đặt câu cho mỗi nghĩa sau đây của từ đầu một câu tương ứng.
- Bộ phận trên cùng của người, có chứa bộ não.
→ Thầy giáo đội vòng nguyệt quế lên đầu của người đạt số điểm cao nhất
- Vị trí ngoài cùng của một số đồ vật.
→ Đầu đũa được khắc các vòng tròn nhỏ, giúp đồ vật không bị tuột ra khi gắp
- Vị trí trước hết của một khoảng không gian.
→ Đầu ngõ hôm nay vắng ngắt, bởi trời vừa mưa lại còn rét.
- Thời điểm trước hết của một khoảng thời gian.
→ Đầu năm, mọi người nô nức đi trảy hội, du xuân.
II. TẬP LÀM VĂN: (4,0 điểm) Dàn ý
Mở bài: Giới thiệu về người bạn mà em muốn miêu tả - Tên bạn ấy là gì?
- Bạn ấy là bạn như thế nào của em? Thân bài: a. Tả hình dáng
- Chiều cao, cân nặng của bạn ấy là bao nhiêu?
- Bạn ấy để kiểu tóc gì?
- Khuôn mặt bạn ấy như thế nào?
- Đôi mắt của bạn ấy có màu gì?
- Nụ cười của bạn ấy có gì đặc biệt?
- Trang phục đi học, đi chơi của bạn ấy thế nào?
b. Tả tính cách, hoạt động
- Tính cách của bạn ấy như thế nào?
- Tính cách ấy được thể hiện qua những hành động gì?
- Những người xung quanh nhận xét bạn ấy thế nào?
- Em thích nhất điều gì ở bạn ấy?
Kết bài: Tình cảm của em đối với người bạn đó
- Em cảm thấy như thế nào khi chơi với bạn đó?
- Kì vọng, mong muốn của em dành cho tình bạn của hai người là gì? Bài tham khảo 1:
Nhanh thật! Thế là đã ba năm rồi kể từ khi Minh Thúy chuyển sang học ở
lớp em và trở thành bạn thân nhất của em.
Minh Thúy vóc người thon nhỏ, hơi gầy. Da bạn trắng mịn, đôi mắt lá
răm tinh, sắc và miệng như mỉm cười làm cho mọi người dễ mến. Minh
Thúy rất vui tính, hay hát và có giọng hát hay, ngọt ngào, ấm áp, pha chút
tinh nghịch. Làm gì bạn cũng nhanh nhẹn, gọn gàng, tay thoăn thoát,
miệng luôn vui đùa. Đến nhà bạn. Tính bạn xởi lởi, quý bạn bè, khiêm
tốn và nhường nhịn cho nên chưa hề cãi cọ với ai. Bạn chăm học chăm
làm, sẵn sàng giúp bạn. Trong lớp có bạn nào ốm không đi học được là
Minh Thúy biết ngay và tranh thủ đến thăm dù bạn đó không phải là
người cùng tổ. Minh Thúy thường chép hộ bài vào vở và cùng ôn lại bài
bạn bị mất. Chúng em thường “bắt” Minh Thúy kể chuyện vì bà của bạn
công tác ở Hội nhà văn có nhiều sách hay và khó kiếm. Minh Thúy đọc
nhanh và nhớ rất tốt các tình tiết. Lúc bạn kể, chúng em xúm xít vây
quanh đến nỗi đám ở giữa phải đẩy bớt mấy đứa ra ngoài cho đỡ chật. Tất
cả ồ lên kinh ngạc khi Minh Thúy kể về Pô-rê-hê đánh nhau với sư tử và
lợn rừng hoặc bò ra mà cười nghe những chuyện oái oăm, bất ngờ trích
trong cuốn Con cái chúng ta giỏi thật! của nhà văn hài hước Thổ Nhĩ Kì.
Em rất quý mến Minh Thúy. “Gần đèn thì sáng”, em thầm hứa sống chan
hoà, cởi mở, vui vẻ với mọi người như Minh Thúy. Bài tham khảo 2:
Lớp 5C của em có ba mươi hai bạn, bạn nào cùng dễ thương và đáng yêu,
nhưng người bạn mà em yêu quý nhất là Minh Trang.
Minh Trang năm nay vừa tròn mười tuổi, bằng tuổi em. Bạn có thân hình
cân đối, khỏe mạnh. Dáng đi nhanh nhẹn, mỗi khi có công việc gì cần
thiết bạn đi một lát là xong ngay. Khuôn mặt tròn tròn bầu bĩnh đáng yêu,
sống mũi không cao lắm nhưng rất hợp với khuôn mặt. Nước da trắng
hồng làm cho gương mặt bạn thêm phần rạng rỡ, vầng trán cao, biểu lộ sự
thông minh. Đôi mắt của bạn một mí rất sáng và đen, biểu lộ sự chân thật
và ngay thẳng. Hằng ngày đến lớp Minh Trang thường mặc áo sơ mi
trắng, quần tây xanh, rất sạch sẽ. Chiếc khăn quàng đỏ luôn nổi bật trên
cổ áo trắng, trông xinh xinh như cánh bướm.
Minh Trang luôn vui vẻ, hoà nhã với bạn bè, bạn luôn giúp đỡ những bạn
học yếu trong lớp. Minh Trang rất chăm học, ở trường cũng như ở nhà.
Bạn giỏi đều các môn, xuất sắc nhất là môn Toán. Hà không những là
người trò giỏi mà còn là người con ngoan vì ở nhà Trang thường giúp mẹ
nấu cơm, rửa chén, quét nhà, giặt quần áo.
Người bạn thân thương của em làm cho em nhớ mãi những năm tháng
tuổi học trò thời thơ ấu. Hình ảnh của Trang đã để lại trong em nhiều ấn
tượng khó quên. Minh Trang là tấm gương sáng để em và các bạn noi
theo. Em sẽ cùng với bạn ấy học tập thật tốt, cùng với bạn ấy vui chơi,
chúng em sẽ cùng nhau gìn giữ tình bạn đẹp này mãi mãi.