



















Preview text:
DẠNG 7: GIÁ TRỊ LỚN NHẤT, NHỎ NHẤT A. Bài toán
Bài 1: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức:
A = ( x − )( x − )( 2 1 2
1 2x − 3x − ) 1 + 2017
Bài 2: a) Tìm GTLN : 2 2
x + 5y + 2xy − 4x − 8y + 2015 3(x + ) 1 b) Tìm GTLN : 3 2
x + x + x +1
Bài 3: Cho a + b = 1. Tìm giá trị nhỏ nhất (GTNN)của biểu thức A = a( 2
a + b) + b( 2 2 b − a)
Bài 4: Cho a,b,c là các số dương. Tìm giá trị nhỏ nhất của: = ( + + ) 1 1 1 P a b c + + a b c
Bài 5: Cho số thực x thỏa mãn điều kiện 0 x 1. Tìm giá trị lớn nhất, giá trị 2 2 x 1− x
nhỏ nhất của biểu thức P = + 2 2 2 − x 1+ x
Bài 6: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức: P = ( x − )2 + (x + )2 2012 2013 2015
Bài 7: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức A =
, với x là số nguyên. x − 3
Bài 8: Tìm giá trị nhỏ nhất của các biểu thức: 2 14x − 8x + 9
a) A = 3x +1 + x + 2 − 4x + 3 b) B = 2 3x + 6x + 9
Bài 9: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức: A = (x + x + )2 2 3 4
Bài 10: Tìm giá trị nhỏ nhất của: A = x −1 x − 3 x − 4 x − 6 +10 ( x) ( )( )( )( )
Bài 11: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức 2 2
A =13x + y + 4xy − 2y −16x + 2015
Bài 12: Tìm giá trị nhỏ nhất và lớn nhất của 27−12𝑥 𝐵 = 𝑥2+9
Bài 13: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức 4 3 2
A = a − 2a + 3a − 4a + 5
Bài 14: Tìm giá trị nhỏ nhất của 2
E = 2x − 8x +1 Bài 15:
a) Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức sau: 2 2
A = x − 2xy + 2y − 4y + 5 3( x + ) 1
b) Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức sau: B = 3 2
x + x + x +1
Bài 16: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức: 2 2
A = 2x + 3y + 4xy − 8x − 2y +18
Bài 17: Tìm giá trị lớn nhất hoặc nhỏ nhất của biểu thức sau (nếu có): 2
M = 4x + 4x + 5
Bài 18: Tìm giá trị nhỏ nhất của 2 2
B = 2x + y + 2xy − 8x + 2028 4 2 2 x + 2 x −1 x + 3
Bài 19: Cho biểu thức M = + − 6 4 2 4 2 x +1
x − x +1 x + 4x + 3 Trang 1 a) Rút gọn M
b) Tìm giá trị lớn nhất của M
Bài 20: Cho x, y 0 thỏa mãn x + 2 y 5.Tìm giá trị nhỏ nhất của 2 2 1 24
H = x + 2y + + x y
Bài 21: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức:
B = xy( x − )( y + ) 2 2 2
6 +12x − 24x + 3y +18y + 2045
Bài 22: Tìm giá trị nhỏ nhất của 2 2
P = x + y − 4( x + y) − 2010 2 2 x + x x +1 1 2 − x
Bài 23: Cho biểu thức P = : + + 2
x − 2x +1 x x −1 x
a) Tìm điều kiện xác định và rút gọn P
b) Tìm giá trị nhỏ nhất của P khi x 1
Bài 24: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức: 2010x + 2680 A = 2 x + 1
Bài 25: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức: = ( − )( − )( 2 A
x 1 2x 1 2x − 3x − 1) + 2017 2
Bài 26: Tìm giá trị lớn nhất (GTLN) của biểu thức : x + x + 1 A = 2 x − x + 1 Bài 27:
a) Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức sau: 2 2 A = x − 2xy + 2y − 4y + 5 3(x + 1)
b) Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức sau: B = 3 2 x + x + x + 1
Bài 28: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức : P = x − 2006 + x − 2007 + 2006
Bài 29: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức: 2010x + 2680 A = 2 x + 1
Bài 30. Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức , A biết:
A = ( x − )4 + ( x − )4 + ( x − )2 (x − )2 1 3 6 1 . 3
Bài 31. Cho x, y, z là các số dương thỏa mãn x + y + z = 1 1 1 1
Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức: P = + + 16x 4y z
Bài 32. Tìm giá trị nhỏ nhất : 2 2
A = x − 2xy + 6y −12x + 2y + 45 2 3x + 6x +10
Bài 33.Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức: B = 2 x + 2x + 3
Bài 34. Cho ba số a, b, c thỏa mãn điều kiện 0 ≤ a, b, c ≤ 2 và a + b + c = 3
Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức P = a2 + b2 + c2. 2 3x − 2x + 3
Bài 35. Tìm giá trị lớn nhất và giá trị nhỏ nhất của biểu thức: C = . 2 x +1
Bài 36. Cho a + b = 3 . Tính giá trị nhỏ nhất của biểu thức 2 2
a + b 2x−8x+7
Bài 37. Tìm giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ nhất của biểu thức: P = 2 x +1 Trang 2
Bài 38. Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức 2
C = 4 − x + 2x
Bài 39. Cho các số thực dương x, y, z thỏa mãn x + y + z = 3 1 1 1
Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức P = + + 2 2 2 x + x y + y z + z
Bài 40: Cho x, y, z là các số thực dương thỏa mãn: x + y + z = 1. 1 1 1
Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức: M = + + 16x 4y z Bài 41: 1 1 Cho a 0; b 0 và 2 2
a + b = 10. Tìm giá trị nhỏ nhất của Q = + 2 2 a b
Bài 42: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức = ( − )( − )( 2 A x 2 x 5 x − 7x − 10)
Bài 43: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức 4 3 2 P = x + 2x + 3x + 2x + 1
Bài 44: Cho hai số không âm a và b thỏa mãn: 2 2
a + b = a + b. Tính giá trị
lớn nhất của biểu thức: a b S = + a + 1 b + 1
Bài 45: Cho x,y,z là các số dương thỏa mãn x + y + z = 1. Tìm giá trị nhỏ 1 1 1 nhất của biểu thức P = + + 16x 4y z
Bài 46: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức : = ( − )2 +( + )2 P x 2012 x 2013
Bài 47: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức: = ( − )( + ) 2 2
B xy x 2 y 6 + 12x − 24x + 3y + 18y + 2045 4 2 2 Bài 48: + − + Cho biểu thức x 2 x 1 x 3 M = + − 6 4 2 4 2 x + 1 x − x + 1 x + 4x + 3 a) Rút gọn M
b) Tìm giá trị lớn nhất của M
Bài 49: Cho x,y 0 thỏa mãn x + 2y 5. Tìm giá trị nhỏ nhất của 2 2 1 24 H = x + 2y + + x y Bài 50:
Tìm giá trị nhỏ nhất của 2 2
P = x + y − 4 (x + y) − 2010
Bài 51: Cho a, , b c 0;
1 và a + b + c = 2.Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức 2 2 2
P = a + b + c
Bài 52: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức sau: 2 2
A = x − 2xy + 2y − 4y + 5 3( x + )
Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức sau: 1 B = 3 2
x + x + x +1
Bài 53: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức: 2010x + 2680 A = 2 x +1
Bài 54: Tìm các giá trị của x để biểu thức: P = ( x − )
1 ( x + 2)( x + 3)(x + 6) có giá trị nhỏ nhất. Tìm giá trị nhỏ nhất đó.
Bài 55: Tìm giá trị nhỏ nhất của 2 2
P = x + y − 4( x + y) − 2010 Trang 3
Bài 56: Tìm giá trị nhỏ nhất của 2
E = 2x – 8x + 1.
Bài 57: Tìm giá trị nhỏ nhất của M = 4x2 + 4x + 5 2
Bài 58: Tìm GTLN và GTNN của biểu thức: x + 2x + 3 A = . 2 x + 2
Bài 59: Tìm giá trị của biến x để: 2 + + a) 1 x x 1 P =
đạt giá trị lớn nhất b) Q =
đạt giá trị nhỏ nhất x2 + 2x + 6 x2 + 2x +1
Bài 60: : a) Tìm GTLN của A = x − 4 (2 − x − 4 )
b) Tìm GTNN của biểu thức 9x 2 B =
+ , với 0 x 2 2 − x x
Bài 61: Tìm GTNN của: 2 a) 16 x − 2x + 2018 A = x +
+ 2007, x 3 ; b) B = , x 0 ; x − 3 2 2018x 3 c) x + 2000 C = , x 0 x
Bài 62: Cho hai số x và y thoả mãn điều kiện: 3x + y =1
a) Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức 2 2
M = 3x + y ;
b) Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức N = xy
Bài 63: a) Cho x, y là các số dương thoả mãn 2x + 3y = 7 .
Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức 8 3 Q = + x y b) Tìm GTLN của 2 2
A = −x − y + xy + x + y
Bài 64: a) Cho x + y = 1, tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức 3 3
A = x + y b) Tìm GTNN của 2 2
B = 5x + 2y + 4xy − 2x + 4y + 2023
Bài 65: a) Tìm GTNN của 2 2
A = x + y biết x + y = 4
b) Tìm GTNN của B = x + ( − x)2 4 3
c) Tìm GTNN của C = (x − )
1 ( x − 3)( x + 5)( x + 7) d) Tìm GTLN của ( ) x D x = với x 0 (x + )2 2019
Bài 66: Tìm giá trị nhỏ nhất của Q = ( x − )2 2
3 − 4 2x − 3 + 7 và các giá trị của x tương ứng.
Bài 67: Cho x, y 0 thỏa mãn x + 2y 5. Tìm giá trị nhỏ nhất của 1 24 2 2
H = x + 2y + + GTLN x y
Bài 68: Cho hai số không âm a và b thỏa mãn: 2 2
a + b = a + .
b Tính giá trị lớn nhất của biểu thức: a b S = + a +1 b +1
Bài 69: Cho hai số dương a,b thỏa mãn: 2 2 a + b = 2 3 3
Tìm giá trị nhỏ nhất của a b M = +
2016a + 2017b 2017a + 2016b
Bài 70: Cho x, y, z là các số thực không âm. Tìm giá trị nhỏ nhất của: 4 4 4 x + y + z
biết x + y + z = 2 Trang 4
Bài 71: Tìm các giá trị của x để biểu thức: P = (x − )
1 ( x + 2)( x + 3)( x + 6) có giá trị
nhỏ nhất. Tìm giá trị nhỏ nhất đó.
Bài 72: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức 4 3 2
L = x − 4x + 7x −12x + 20
Bài 73: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức 2010x + 2680 A = 2 x +1
Bài 74: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức:
B = xy ( x − )( y + ) 2 2 2
6 +12x − 24x + 3y +18y + 2045
Bài 75: Cho x, y, z 0. Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức : x y z P = + + y + z
z + x x + y 2
Bài 76: Tìm GTLN và GTNN của biểu thức: x + 2x + 3 A = . 2 x + 2
Bài 77: Tìm giá trị của biến x để: 2 a) 1 x + x + 1 P =
đạt giá trị lớn nhất b) Q = đạt giá trị nhỏ x2 + 2x + 6 x2 + 2x +1 nhất
Bài 78: a) Tìm GTLN của A = x − 4 (2 − x − 4 )
b) Tìm GTNN của biểu thức 9x 2 B =
+ , với 0 x 2 2 − x x
Bài 79: Tìm GTNN của: 2 a) 16 x − 2x + 2018 A = x +
+ 2007, x 3 ; b) B = , x 0 ; c) x − 3 2 2018x 3 x + 2000 C = , x 0 x
Bài 80: Cho hai số x và y thoả mãn điều kiện: 3x + y =1
a) Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức 2 2
M = 3x + y ;
b) Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức N = xy
Bài 81: a) Cho x, y là các số dương thoả mãn 2x + 3y = 7 .Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức 8 3 Q = + x y b) Tìm GTLN của 2 2
A = −x − y + xy + x + y
Bài 82: a) Tìm GTNN của 2 2
A = x + y biết x + y = 4
b) Tìm GTNN của B = x + ( − x)2 4 3
c) Tìm GTNN của C = (x − )
1 ( x − 3)( x + 5)( x + 7) d) Tìm GTLN của ( ) x D x = với x 0 (x + )2 2019
Bài 83: : a) Cho x + y = 1, tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức 3 3
A = x + y b) Tìm GTNN của 2 2
B = 5x + 2y + 4xy − 2x + 4y + 2023
Bài 84: Tìm giá trị nhỏ nhất của Q = ( x − )2 2
3 − 4 2x − 3 + 7 và các giá trị của x tương ứng.
Bài 85: Cho a 0;b 0và 2 2 1 1
a + b = 10.Tìm giá trị nhỏ nhất của Q = + 2 2 a b
Bài 86: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức P = x4 + 2x3 + 3x2 + 2x + 1 Trang 5
Bài 87: Cho hai số không âm a và b thỏa mãn: a2 + b2 = a + b. Tính giá trị lớn nhất của biểu thức: a b S = + a+1 b+1
Bài 88: Cho x,y,z là các số dương thỏa mãn x + y + z =1. Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức : 1 1 1 P = + + 16x 4y z
Bài 89: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức : P = (x − 2012)2 + (x + 2013)2
Bài 90: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức 2010x + 2680 A = 2 x +1
Bài 91: a. Tìm giá trị lớn nhất của tổng x + y + z biết rằng x + 5y = 21 và 2x + 3z = 51 với x, y, z 0
b. Tìm giá trị nhỏ nhất, lớn nhất của các phân thức B = 4x + 3 2 x +1
Bài 92: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức 4 2 2
P = x − 2x − 3 x −1 − 9 .
Bài 93: Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức 2012 P = 2 2
x + y − 20(x + y) + 2213
Bài 94: Cho các số a, b,c thỏa mãn a + b + c = 3 . Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu 2 thức P = a2 + b2 + c2
Bài 95: Cho hai số dương x, y có tổng bằng 1. Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức: 1 1 Q = (1− )(1− ) + xy 2 2 x y
Bài 96: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức P =1− xy , trong đó x, y là các số
thực thoả mãn điều kiện: 2013 2013 1006 1006 x + y = 2x y . Bài 97:
a) Cho a , a ,..., a , m N *
a a ... a 1 2 2m thoả mãn 1 2 2m .
Tìm GTNN của biểu thức A = x − a + x − a + ...+ x − a + x − a 1 2 2m 1 − 2m .
b) Cho a , a ,..., a
, m N, m 2
a a ... a 1 2 2m 1 − thoả mãn 1 2 2m 1 − .
Tìm GTNN của biểu thức B = x − a + x − a + ...+ x − a + x − a 1 2 2m−2 2m 1 − . Bài 98:
Cho m, n là các số thực thay đổi sao cho 2 2
m + n 5 . Hãy tìm giá trị nhỏ
nhất của biểu thức: Q = m + n + mn +1. Bài 99: 3 − 4x
Tìm giá trị nhỏ nhất và giá trị lớn nhất của biểu thức K = 2 2x + 2
Bài 100: Cho x,y,z là các số thực dương thỏa mãn: x + y + z = 1. 1 1 1
Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức: M = + + 16x 4y z
Bài 101: Cho các số thực dương x,y,z thỏa mãn x + y + z = 3 1 1 1
Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức P = + + 2 2 2 x + x y + y z + z
Bài 102: Cho hai số x,y thỏa mãn điều kiện ( − )2 2 2 2 2 2 2 x y + 4x y + x − 2y = 0.
Tìm giá trị lớn nhất và giá trị nhỏ nhất của biểu thức 2 2 A = x + y
Bài 103: Tìm giá trị nhỏ nhất của 2 2
P = x + y − 4( x + y) − 2010 Trang 6
Bài 104: Cho x, y, z là các số dương thỏa mãn x + y + z = 1. 1 1 1
Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức : P = + + . 16x 4y z 1 1 1
Bài 105: Cho a,b,c là 3 số dương thỏa mãn: + + = 2.Tìm giá trị
1+ a 1+ b 1+ c
lớn nhất của biểu thức Q = ab . c
Bài 106: Cho 6a − 5b = 1.Tìm giá trị nhỏ nhất của 2 2 4a + 25b
Bài 107: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức 2 2
M = x + y − xy − x + y +1
Bài 108: Cho a,b 0 và a + b = 1.Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức: 2 2 1 1 M = 1+ + 1+ a b Bài 109:
a) Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức sau: 2 2
A = x − 2xy + 2y − 4y + 5 3( x + ) 1
b) Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức sau: B = 3 2
x + x + x +1
c) Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức 2 2
A = x + 2y + 2xy + 2x − 4y + 2013
Bài 110: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức: A = (x − )(x − )( 2 2
5 x − 7x −10) B. HƯỚNG DẪN
Bài 1: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức
A = ( x − )( x − )( 2 1 2
1 2x − 3x − ) 1 + 2017 Lời giải Trang 7
a)A = ( x − ) 1 (2x − ) 1 ( 2 2x − 3x − ) 1 + 2017 = ( 2 2x − 3x + ) 1 ( 2 2x − 3x − ) 1 + 2017
= (2x − 3x)2 −1+ 2017 = (2x − 3x)2 2 2 + 2016 2016 x = 0 Dấu " = " xảy ra 2 2x 3x 0 x(2x 3) 0 − = − = 3 x = 2 x = 0 Vậy A 2016 = min 3 x = 2
Bài 2: a) Tìm GTLN : 2 2
x + 5y + 2xy − 4x − 8y + 2015 3(x + ) 1 b) Tìm GTLN : 3 2
x + x + x +1 Lời giải a) P= 2 2
x + 5y + 2xy − 4x − 8y + 2015 2 2
P = x + 5y + 2xy − 4x − 8y + 2015 P = ( 2 2
x + xy + y ) − (x + y) 2 2 4
+ 4 + 4y − 4y +1+ 2010 Bài 1.
= (x + y)2 − 4(x + y) + 4 + (2y − )2 1 + 2010
= (x + y − 2)2 + (2y − )2 1 + 2010 2010 3 1
Suy ra MinP = 2010 x = ; y = 2 2 3( x + ) 1 3( x + ) 1 3( x + ) 1 3 b) Q = = = = 3 2
x + x + x +1 2 x ( x + ) 1 + ( x + ) 1
( 2x + )1(x + ) 2 1 x +1 Q đạt GTLN 2
x +1đạt GTNN mà 2 x +11
GTLN của C là 3 x = 0
Bài 3: Cho a + b = 1. Tìm giá trị nhỏ nhất (GTNN)của biểu thức A = a( 2
a + b) + b( 2 2
b − a) Lời giải 1 1
Do: a + b =1 a = + x,b = + y với x + y = 0 2 2 Ta có: A = a( 2
a + b) + b( 2 b − a) 3 3 2 2 2
= a + b + ab = a + b 2 2 1 1 1 2 2 1 = + x +
+ y = + x + y 2 2 2 2 GTNN ( A) 1 1
= x = y = 0 a = b = 2 2
Bài 4: Cho a,b,c là các số dương. Tìm giá trị nhỏ nhất của: Trang 8 = ( + + ) 1 1 1 P a b c + + a b c Lời giải a a b b c c
a b a c b c
P =1+ + + +1+ + + +1= 3 + + + + + + b c a c a b
b a c a c b
P 3 + 2 + 2 + 2 = 9
Vậy P = 9 a = b = c min
Bài 5: Cho số thực x thỏa mãn điều kiện 0 x 1. Tìm giá trị lớn nhất, giá trị 2 2 x 1− x
nhỏ nhất của biểu thức P = + 2 2 2 − x 1+ x Lời giải Đặt 2
x = a,0 a 1.Biểu thức đã cho trở thành: a 1− a a 1− a 2 2 P = + = +1+ +1− 2 = + − 2 2 − a 1+ a 2 − a 1+ a 2 − a 1+ a 3 3 = 2 (
− a)( + a) −1 = 2 + a( − a) −1 2 1 2 1 *) Vì 0 a 3 1. P 2 −1 =1 2 a = 0 x = 0 Đẳng thức xảy ra khi . a 1 = x =1 x = 0
Vậy MinP = 1 x =1
*) 0 a 1nên a và 1− a là hai số không âm
Áp dụng BĐT Cô si ta có: + −
a( − a) (a 1 a) 1 3 2 1 = P 2 −1 = 4 4 1 3 2 + 4 1
Đẳng thức xảy ra khi a =1− a a = hay 2 1 1 x = x = 2 2 2 2 1
Vậy MaxP = x = 3 2
Bài 6 : Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức : P = ( x − )2 + (x + )2 2012 2013 Lời giải Ta có: Trang 9
P = ( x − 2012)2 + ( x + 2013)2 2 2
= x − 4024x + 4048144 + x + 4026x + 4052169 2 2 1
= 2x + 2x + 8100313 = 2 x + + 8100312,5 8100312,5 x 2 1
Vậy MinP = 8100312,5 x = − 2 2015
Bài 7: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức A =
, với x là số nguyên. x − 3 Lời giải
- Xét x 3 x − 3 0 B 0
- Xét x 3 thì do x nên x 0;1; 2
+ Khi x = 0 B = 403 −
+ Khi x =1 x = 1 B = 50 − 3,75
+ Khi x = 2 x = 2 B = 20 − 15
Vậy min B = −2015 x = 2
Bài 8: Tìm giá trị nhỏ nhất của các biểu thức: 2 14x − 8x + 9
a) A = 3x +1 + x + 2 − 4x + 3 b) B = 2 3x + 6x + 9 Lời giải
a) Áp dụng tính chất a a,dấu " = " xảy ra a 0,ta có:
A = 3x +1 + x + 2 − 4x + 3 3x +1+ x − 2 − 4x + 3 = 6 A 6 1 −
Dấu “=” xảy ra 3x +1 0 và x + 2 0 x và x − 1 2 x − 3 3 1 −
Vậy min A = 6 x 3 2
2 14x − 8x + 9 2 b) Ta có B − = − 2 3 3x + 6x + 9 3 ( 2
14x − 8x + 9) − 2( 2 x + 2x + 3) = 3( 2 x + 2x + 3) 2 2 12x −12x + 3 (2x − ) 1 = = 3( 2
x + 2x + 3) (x + )2 1 + 2
Với mọi x, ta có: ( x − )2 ( x + )2 3 2 1 0, 1 + 2 2 0 (2x − )2 1 2 2 1 − = ( x + ) 0 B 0 B x 2 1 + 2 3 3 2
Bài 9: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức: A = (x + x + )2 2 3 4 Trang 10 Lời giải 2 Ta có: 2 3 7 7
A = x + 3x + 4 = x + + 2 4 4 2 7 49 3 A =
. Dấu bằng xảy ra x = − 4 16 2 49 3 Vậy min A = x = − 16 2
Bài 10: Tìm giá trị nhỏ nhất của : A = x −1 x − 3 x − 4 x − 6 +10 ( x) ( )( )( )( ) Lời giải A = ( 2 x − x + )( 2 7 6 x − 7x +12) ( ) +10 x Đặt 2
x − 7x + 6 = t A = t (t + 6)
= t + 6t + 9 +1 = (t + 3)2 2 ( ) +10 +11 t 7 + 13 x = Khi đó: 2 2 t = 3
− x − 7x + 6 = −3 7 − 13 x = 2 7 + 13 x = Vậy 2 M = ( inA x) 1 7 − 13 x = 2
Bài 11: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức 2 2
A =13x + y + 4xy − 2y −16x + 2015 Lời giải 2 2
A =13x + y + 4xy − 2y −16x + 2015 2 2
= y + 4xy − 2y +13x −16x + 2015
= y + 2y(2x − ) 1 + (2x − )2 2 2
1 + 9x −12x + 2015
= ( y + 2x − )2 1 + (3x − 2)2 + 2010 2 1
Chứng tỏ A 2010.dấu bằng xảy ra khi và chỉ khi x = ; y = − 3 3 2 x = Vậy 3 min A = 2010 −1 y = 3
Bài 12: Tìm giá trị nhỏ nhất và lớn nhất của 27−12𝑥 𝐵 = 𝑥2+9 Lời giải 27 −12x
−x − 9 + x −12x + 36 (x − 6)2 2 2 Ta có: B = = = −1+ −1 2 2 2 x + 9 x + 9 x + 9 Trang 11 MinB = 1 − x = 6 27 −12x
4x + 36 − 4x −12x − 9 (2x + 3)2 2 2 Ta có: B = = = 4 − 4 2 2 2 x + 9 x + 9 x + 9 3
MaxB = 4 x = 2
Bài 13: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức 4 3 2
A = a − 2a + 3a − 4a + 5 Lời giải Biến đổi để có: 2 A = a ( 2 a + 2) − 2a( 2 a + 2) + ( 2 a + 2) + 3
= (a + 2)(a − 2a + )
1 + 3 = (a + 2)(a − )2 2 2 2 1 + 3 Vì 2 a + 2 0 a và (a − )2 1 0 a
nên (a + )(a − )2 2 2 1 0 a
Do đó: (a + )(a − )2 2 2 1 + 3 3 a
Dấu " = " xảy ra khi và chỉ khi a −1 = 0 a = 1
Bài 14: Tìm giá trị nhỏ nhất của 2
E = 2x − 8x +1 Lời giải 2
E = 2x − 8x +1 2
= 2x − 8x + 8 − 7
= 2(x − 2)2 − 7 −7 (x)
Vậy giá trị nhỏ nhất của E = −7 x = 2
Bài 15: a) Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức sau: 2 2
A = x − 2xy + 2y − 4y + 5 3( x + ) 1
b) Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức sau: B = 3 2
x + x + x +1 Lời giải a) Ta có: 2 2 2
A = x − 2xy + y + y − 4y + 4 +1
= (x − y)2 + ( y − 2)2 +1
Do ( x − y)2 ( y − )2 0;
2 0 Nên A = ( x − y)2 + ( y − )2 2 +11
Dấu " = " xảy ra 1 x = y = 2
Vậy GTNN của A là 1 x = y = 2 3( x + ) 1 3( x + ) 1 3( x + ) 1 3 b) B = = = = 3 2 2
x + x + x +1 x ( x + ) 1 + x +1 ( 2 x + ) 1 ( x + ) 2 1 x +1 3 Do 2
x +1 1nên B =
3.Dấu " = " xảy ra x = 0 2 x +1
Vậy GTLN của B là 3 x = 0
Bài 16: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức: 2 2
A = 2x + 3y + 4xy − 8x − 2y +18 Lời giải Trang 12 Ta có: A = ( 2 2
x + xy + y ) 2 2 2
+ y − 8x − 2y +18
A = 2 ( x + y)2 − 4( x + y) + 4 + ( 2 y + 6y + 9) +1
A = 2( x + y − 2)2 + ( y + 3)2 +11 x = 5 Vậy min A = 1 y = 3 −
Bài 17: Tìm giá trị lớn nhất hoặc nhỏ nhất của biểu thức sau (nếu có): 2
M = 4x + 4x + 5 Lời giải
Ta có M = x + x + = ( x + x + ) + = ( x + )2 2 2 4 4 5 4 4 1 4 2 1 + 4
Vì ( x + )2 ( x + )2 2 1 0 2
1 + 4 4 M 4 1
Vậy Min = 4 x = − M 2
Bài 18: Tìm giá trị nhỏ nhất của 2 2
B = 2x + y + 2xy − 8x + 2028 Lời giải 2 2
B = 2x + y + 2xy − 8x + 2028 2 2 2
= x + 2xy + y + x − 8x +16 + 2012
= (x + y)2 + (x − 4)2 + 2012 2012 x + y = 0 x = 4 Đẳng thức xảy ra x − 4 = 0 y = −4 x = 4
Giá trị nhỏ nhất của B là 2012 y = −4 4 2 2 x + 2 x −1 x + 3
Bài 19: Cho biểu thức M = + − 6 4 2 4 2 x +1
x − x +1 x + 4x + 3
a) Rút gọn M b) Tìm giá trị lớn nhất của M Lời giải a) 4 2 2 x + 2 x −1 x + 3 M = ( + − 2 x + ) 1 ( 4 2 x − x + ) 4 2 1 x − x + 1
( 2x + )1( 2x + 3) 4 2 x + 2 x −1 1 = ( + − 2 x + ) 1 ( 4 2 x − x + ) 4 2 2 1 x − x + 1 x + 1 4 x + 2 + ( 2 x − ) 1 ( 2 x + ) 1 − ( 4 2 x − x + ) 4 4 4 2 1
x + 2 + x −1 − x + x −1 = ( = 2 x + ) 1 ( 4 2 x − x + ) 1 ( 2x + )1( 4 2 x − x + ) 1 2 x + x x .( 2 4 2 x + ) 2 1 x = ( = = 2 x + ) 1 ( 4 2 x − x + ) 1 ( 2x + )1( 4 2 x − x + ) 4 2 1 x − x + 1 2 x Vậy M = với mọi x 4 2 x − x +1 2 x b) Ta có : M = với mọi x 4 2 x − x +1
- Nếu x = 0 ta có M = 0 Trang 13 1
- Nếu x 0, chia cả tử và mẫu của M cho 2 x ta có: M = 2 1 x + −1 2 x 2 1 1 1 1 Ta có: 2 2 x + −1 = x − 2. . x + +1 = x − +11 2 2 x x x x 1 Nên ta có: M =
1. Dấu " = " xảy ra khi x =1. 2 1 x + 2 x −1
Vậy M lớn nhất là M = 1khi x = 1
Bài 20: Cho x, y 0 thỏa mãn x + 2 y 5.Tìm giá trị nhỏ nhất của 2 2 1 24
H = x + 2y + + x y Lời giải Ta có: 2 2 1 24
H = x + 2y + + x y = ( 2
x − x + ) + ( 2 y − y + ) 1 24 2 1 2 8 8 + + x − 2 + + 6y − 24 +
( x + 2y) +17 x y 2 2 ( − )2 x − y −
= x 1 + 2( y − 2)2 ( ) 1 6( 2) + + + (x + 2y) +17 x y 0 + 0 + 0 + 0 + 5 +17 = 22 2 2 x −1 6 y − 2
Dấu " = " xảy ra ( x − )2 1 = 2( y − 2)2 ( ) ( ) = =
= 0 và x + 2y = 5 x y
x = 1và y = 2.Vậy H nhỏ nhất là H = 22 x =1, y = 2
Bài 21: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức:
B = xy( x − )( y + ) 2 2 2
6 +12x − 24x + 3y +18y + 2045 Lời giải
B = xy( x − )( y + ) 2 2 2
6 +12x − 24x + 3y +18y + 2045
x − x + = ( x − )2 2 2 *) 2 1
1 0 x − 2x + 3 2 với mọi x (1)
y + y + = ( y + )2 2 2 6 9
3 0 y + 6y +12 3 với mọi y (2)
+B = xy( x − 2)( y + 6) 2 2
+12x − 24x + 3y +18y + 2045 = ( 2 x − 2x)( 2 y + 6 y) +12( 2 x − 2x) + 3( 2
y + 6 y) + 36 + 2009 = ( 2 x − 2x)( 2
y + 6 y +12) + 3( 2
y + 6 y +12) + 2009 = ( 2 x − 2x + 3)( 2
y + 6 y +12) + 2009 (3) Từ ( )
1 ,(2),(3) B 2.3 + 2009 B 2015
*)B = 2015 x =1& y = 3 − x =1
*)MinB = 2015 y = 3− Trang 14
Bài 22: Tìm giá trị nhỏ nhất của 2 2
P = x + y − 4( x + y) − 2010 Lời giải 2 2
P = x + y − 4( x + y) − 2010 = ( 2
x − 4x + 4) + ( 2
y − 4y + 4) − 2018
= (x − 2)2 + ( y − 2)2 − 2018 −2018 Vậy P = 2018 − x = y = 2 min 2 2 x + x x +1 1 2 − x
Bài 23: Cho biểu thức P = : + + 2
x − 2x +1 x x −1 x
a) Tìm điều kiện xác định và rút gọn P
b) Tìm giá trị nhỏ nhất của P khi x 1 Lời giải
a) ĐKXĐ: x 0; x 1; x −1 x( x + ) 1 ( x + ) 1 ( x − ) 2 1 x 2 − x P = + + ( x − ) : 2 1 x (x − ) 1 x( x − ) 1 x( x − ) 1 x( x + ) 2 2
1 x −1+ x + 2 − x x( x + ) 1 x +1 = = ( x − ) : : 2 1 x( x − ) 1 (x − )2 1 x( x − ) 1 x( x + ) 1 x( x − ) 2 1 x = = (x − ) . 2 1 x +1 x −1 b) 2 2 x x −1+1 ( x + ) 1 ( x − ) 1 +1 1 P = = = = x +1+ x −1 x −1 x −1 x −1 1 1 P = x +1+ = x −1+ + 2 x −1 x −1 1 1
Vì x 1nên x −1 0.Áp dụng BĐT Cosi ta có: x −1+ 2 (x − ) 1 = 2 x −1 x −1 1
Dấu “=” xảy ra x −1 = (x − )2
1 =1 x −1 =1 x = 2(TM ) x −1
Vậy GTNN của P là 4 x = 2 +
Bài 24: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức: 2010x 2680 A = 2 x + 1 Lời giải + Ta có: 2010x 2680 A = 2 x + 1 Trang 15 3
− 35x − 335 + 335x + 2010x + 3015 335(x + 3)2 2 2 = = 3 − 35 + 3 − 35 2 2 x + 1 x + 1
Vậy giá trị nhỏ nhất của A là −335 khi x = −3
Bài 25: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức: = ( − )( − )( 2 A
x 1 2x 1 2x − 3x − 1) + 2017 Lời giải A = (x − 1)(2x − 1)( 2 2x − 3x − 1) + 2017 = ( 2 2x − 3x + 1)( 2 2x − 3x − 1) + 2017
= (2x − 3x)2 −1+ 2017 = (2x − 3x)2 2 2 + 2016 2016 x = 0 Dấu " = " xảy ra 2
2x − 3x = 0 x(2x − 3) = 0 3 x = 2 x = 0 Vậy A 2016 = min 3 x = 2 2
Bài 26: Tìm giá trị lớn nhất (GTLN) của biểu thức : x + x + 1 A = 2 x − x + 1 Lời giải x + x + 3 1
(x −x+ )1+x +x+1−3(x −x+1) 2x − 4x + 2 2(x − )2 2 2 2 2 2 1 = = 3 − = 3 − 3 2 x − x + 2 1 x − x + 2 1 x − x + 2 1 x − x + 1 Vậy MaxA = 3 x = 1
Bài 27: a) Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức sau: 2 2 A = x − 2xy + 2y − 4y + 5
b)Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức sau: 3(x + 1) B = 3 2 x + x + x + 1 Lời giải a) Ta có: = − + + − + + = ( − )2 + ( − )2 2 2 2 A x 2xy y y 4y 4 1 x y y 2 + 1 Do ( − )2 ( − )2 2 2 x y 0; y 2
0 Nên A = (x − y) + (y − 2) +1 1
Dấu “=” xảy ra x = y = 2 Vậy MinA = 1 x = y = 2 3(x + 1) 3(x + 1) b) 3 B = = = 2 x (x + 1) + (x + 1) (x + 1)( 2 x + 1) 2 x + 1 Do 2 B x + 1 1
3 . Đẳng thức xảy ra x = 0 2 x + 1 Vậy MaxB = 3 x = 0
Bài 28: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức : P = x − 2006 + x − 2007 + 2006 Lời giải Ta có : Trang 16
P = x − 2006 + x − 2007 + 2006
= x − 2006 + 2007 − x + 2006 (x − 2006) + (2007 − x) + 2006 = 2007
Vậy min P = 2007 2006 x 2007
Bài 29: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức: 2010x + 2680 A = 2 x + 1 Lời giải 2010x + 2680 A = 2 x + 1
−335x − 335 + 335x + 2010x + 3015 335 (x + 3)2 2 2 = = −335 + −335 2 2 x + 1 x + 1
Vậy giá trị nhỏ nhất của A là −335 khi x = −3
Bài 30. Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức , A biết:
A = ( x − )4 + ( x − )4 + ( x − )2 (x − )2 1 3 6 1 . 3 Lời giải
Đặt a = x −1,b = 3 − x ta có: a + b = 2
A = a + b + 6(ab) = (a + b )2 2 4 4 2 2 2 2 + 4a b = (a + b) 2
2 − 2ab + 4a b = (4 − 2ab)2 2 2 2 2 + 4a b
= 8a b −16ab +16 = 8(ab − )2 2 2 1 + 8 8
Dấu " = " xảy ra a + b = 2 và ab =1 a = b = 1 x = 2
Vậy giá trị nhỏ nhất của A bằng 8 tại x = 2 Bài 31.
Cho x, y, z là các số dương thỏa mãn x + y + z = 1 1 1 1
Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức: P = + + 16x 4y z Lời giải 1 1 1 P = +
+ = (x + y + z) 1 1 1 + + 16x 4y z 16x 4y z y x z x z y 21 = + + + + + +
16x 4y 16x z 4y z 16 y x 1 Theo BĐT Cô si ta có: +
.Dấu " = " xảy ra y = 2x 16x 4y 4 z x 1 Tương tự:
+ , dấu “=” xảy ra z = 4x 16x z 2 z y
+ 1, dấu " = " xảy ra z = 2y 4y z 49 1 2 4 P
.Dấu " = " xảy ra x = ; y = ; z = 16 7 7 7 Trang 17 49 1 2 4 Vậy MinP =
khi với x = ; y = ; z = 16 7 7 7
Bài 32. Tìm giá trị nhỏ nhất : 2 2
A = x − 2xy + 6y −12x + 2y + 45 Lời giải 2 2
A = x − 2xy + 6y −12x + 2y + 45 2 2 2
= x + y + 36 − 2xy −12x +12y + 5y −10y + 5 + 4
= (x − y − 6)2 + 5( y − )2 1 + 4 4 y −1 = 0 x = 7
Giá trị nhỏ nhất A = 4 khi
x − y − 6 = 0 y =1 2 3x + 6x +10
Bài 33. Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức: B = 2 x + 2x + 3 Lời giải 2 3x + 6x +10 1 1 Ta có: B = = 3 + = 3 + 2 2 x + 2x + 3 x + 2x + 3 (x + )2 1 + 2 1 1 7 Mà 3 + + = ( x + ) 3 2 1 + 2 2 2 7
Vậy giá trị lớn nhất của B là x = 1 − 2
Bài 34. Cho ba số a, b, c thỏa mãn điều kiện 0 ≤ a, b, c ≤ 2 và a + b + c = 3
Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức P = a2 + b2 + c2. Lời giải
Từ giả thiết 0 ≤ a, b, c ≤ 2 suy ra (2 – a)(2 – b)(2 – c) + abc ≥ 0
8 – 4(a + b + c) + 2(ab + bc + ca) ≥ 0
8 – 12 + 2ab + 2bc + 2ac ≥ 0 (vì a + b + c = 3) 2ab + 2bc + 2ac ≥ 4
a2 + b2 + c2 + 2ab + 2bc + 2ac ≥ 4 + a2 + b2 + c2
( a + b + c)2 ≥ 4 + a2 + b2 + c2
a2 + b2 + c2 ≤ 5 (vì a + b + c = 3)
Dấu đẳng thức xảy ra (a; b; c) = (0; 1; 2) và các hoán vị của bộ số này.
Vậy P có GTLN nhất là 5 (a; b; c) = (0; 1; 2) và các hoán vị của bộ số này. 2 3x − 2x + 3
Bài 35. Tìm giá trị lớn nhất và giá trị nhỏ nhất của biểu thức: C = . 2 x +1 Lời giải 2 3x − 2x + 3 2 2
2(x +1) + (x − 2x +1) 2 (x−1) C = = = 2 + ≥ 2 2 x +1 2 x +1 2 x +1 Vậy min C = 2 x = 1 2 3x − 2x + 3 2 2
4(x +1) − (x + 2x +1) 2 (x+1) C = = = 4 − ≤ 4 2 x +1 2 x +1 2 x +1 Vậy max C = 4 x = -1 Trang 18
Bài 36. Cho a + b = 3 . Tính giá trị nhỏ nhất của biểu thức 2 2 a + b Lời giải (a −b)2 2 2 2 2
0 a − 2ab + b 0 a + b 2ab (với mọi a,b)
a + b = (a + b)2 2 2 3
= 9 a + b + 2ab = 9 ( 2 2 a + b ) 2 2 2
9 a + b 4,5
Vậy giá trị nhỏ nhất của 2 2 a + b = 4,5 2 x − 8x + 7
Bài 37. Tìm giá trị lớn nhất, giá trị nhỏ nhất của biểu thức: P = 2 x +1 Lời giải x − 8x + 7
2x − 8x + 8 − x −1 2( x − 2)2 2 2 2 P = = =
−1 −1 P = −1 x = 2 2 2 2 min x +1 x +1 x +1 x − 8x + 7
9x + 9 − 8x − 8x − 2 2(2x + )2 2 2 2 1 1 − P = = = 9 −
9 P = 9 x = 2 2 2 max x +1 x +1 x +1 2
Bài 38. Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức 2
C = 4 − x + 2x Lời giải
C = − x + x = − (x − x + ) = − (x − )2 2 2 4 2 5 2 1 5 1 5 Vậy C = 5 x =1 max
Bài 39. Cho các số thực dương x, y, z thỏa mãn x + y + z = 3 1 1 1
Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức P = + + 2 2 2 x + x y + y z + z Lời giải 1 1 1 1 1 1 a) P = + + = + + 2 2 2 x + x y + y z + z x(x + ) 1 y( y + ) 1 z (z + ) 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 = − + − + − = + + − + + x x + 1 y y + 1 z z + 1 x y z x +1 y + 1 z + 1 Áp dụng BĐT 1 1 1 9 + + và 1 1 1 1 . +
với a,b,c dương, dấu a b c a + b + c a + b 4 a b
bằng xảy ra a = b = c Ta có: 1 1 1 1 1 1 1 1 1 . + 1 ; . + 1 ; . + 1 x + 1 4 x y + 1 4 y z + 1 4 z Bởi vậy : 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 P = + + − + + + + − . + 1+ + 1+ + 1 x y z x +1 y + 1 z + 1 x y z 4 x y z 3 1 1 1 3 3 9 3 9 3 3 = . + + − . − = − = 4 x y z 4
4 x + y + z 4 4 4 2 3
Vậy MinP = x = y = z =1 2
Bài 40: Cho x, y, z là các số thực dương thỏa mãn: x + y + z = 1. Trang 19 1 1 1
Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức: M = + + 16x 4y z Lời giải
Vì x + y + z = 1 nên: 1 1 1 1 1 1 M = + + = + +
( x + y + z) 16x 4y
z 16x 4y z 21 x y x z y z = + + + + + +
16 4y 16x z 16x z 4y Ta có: x y 16x + 4y
( x − y)2 + x y ( x − y)2 2 2 4 2 2.4 .2 4 2 1 1 + = = = + ( x , y 0) 4 y 16x 64xy 64xy 64xy 4 4 x z 1 y z Tương tự: + ; + ( 1 , x y 0) z 16x 2 z 4y 1 x = 7
4x = 2y = z 21 1 1 49 2 Từ đó M + + +1=
. Dấu " = " xảy ra x + y + z =1 y = 16 4 2 16 7
x, y,z 0 4 x = 7 49 1 2 4 Vậy GTNN của M là
x = ; y = ; z = 16 7 7 7 Bài 41: 1 1 Cho a 0; b 0 và 2 2
a + b = 10. Tìm giá trị nhỏ nhất của Q = + 2 2 a b Lời giải 2 2 1 1 1 a + b 2ab; + 2 2 2 a b ab ( 2 2 + ) 1 1 2 1 1 4 2 a b + 2ab. 4 + = 2 2 2 2 a b ab a b 10 5 2 Vậy MinQ = a = b = 5 5
Bài 42: Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức = ( − )( − )( 2 A x 2 x 5 x − 7x − 10) Lời giải A = (x − 2)(x − 5)( 2 x − 7x − 10) = ( 2 x − 7x + 10)( 2 x − 7x − 10) Đặt 2
x − 7x = t, ta có biểu thức: = ( − )( + ) 2 A t 10 t 10 = t − 100 1 − 00
Dấu " = " xảy ra t = 0 Trang 20