Giải pháp giảm ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường đô thị | Phân tích môi trường | Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội

KHBV
UTGT là một vấn đề nan giải đối với hầu hết các thành phố lớn trên thế
giới, kể cả các quốc gia phát triển cũng như các quốc gia đang phát triển.
Hệ lụy của UTGT ảnh hưởng tiêu cực tới nhiều mặt của đời sống xã hội như
làm tăng thời gian đi lại, tăng tiêu hao nhiêu liệu và hao mòn phương tiện,
tăng chi phí đi lại, tăng lượng khí thải và tiếng ồn, làm giảm sự cơ động
của giao thông đô thị, giảm chất lượng môi trường sống đô thị, kìm hãm
sự phát triển của kinh tế đô thị… Theo đánh giá của Cơ quan Hợp tác quốc
tế Nhật Bản (JICA), tổn thất kinh tế do UTGT tại các đô thị lớn của Việt
Nam như Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh có thể lên đến từ 2% đến 3% tổng sản
phẩm quốc nội (GDP) [2]. Vì vậy, việc nghiên cứu đề xuất các giải pháp
góp phần giảm thiểu UTGT cho các đô thị lớn của Việt Nam là rất cần thiết
và cấp bách. https://tapchigiaothong.vn/thuc-trang-va-giai-phap-
gop-phan-giam-thieu-un-tac-giao-thong-o-cac-do-thi-lon-cua-viet- nam-18317525.htm
Khí thải ô nhiễm môi trường ở đô thị có tới 70% bắt nguồn từ các phương
tiện giao thông. Ở các đô thị, giao thông vận tải là nguồn gây ô nhiễm
không khí lớn nhất, đặc biệt là sự phát thải vào khí quyển như bụi, các khí
CO, VOC và NO2 từ ô tô, xe máy và các phương tiện sử dụng nhiên liệu
hóa thạch để hoạt động. Khi các phương tiện này sử dụng nhiên liệu để
vận hành, động cơ sẽ phát thải một lượng lớn các chất khí có thành phần
độc hại gây ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe người
tham gia giao thông và những người dân sinh sống dọc các tuyến đường
giao thông. Lượng phát thải các khí này tăng lên hàng năm cùng với sự gia
tăng về số lượng của các phương tiện giao thông đường bộ. Đặc biệt, khi
xảy ra tình trạng ùn ứ giao thông, mức độ ô nhiễm hơi xăng dầu có thể
tăng lên 4 - 5 lần so với lúc bình thường. Ô nhiễm khí CO và hơi xăng dầu
(HC) thường xảy ra ở các nút giao thông lớn. Do đó, nguồn khí thải từ giao
thông vận tải đang trở thành một nguồn gây ô nhiễm chính đối với môi
trường không khí ở đô thị, nhất là ở các đô thị lớn như Hà Nội, TP.HCM.
https://scem.gov.vn/vi/tin-tuc-trung-tam/van-de-moi-truong/khi-
thai-phuong-tien-giao-thong-dang-tro-thanh-ganh-nang-cho-moi- truong-985.html
Phát triển giao thông xanh là xu thế tất yếu nhằm góp phần cải thiện điều
kiện giao thông, giảm thời gian và chi phí đi lại, giảm thiểu ô nhiễm môi
trường… Đây là yêu cầu cần thiết để hướng tới phát triển đô thị xanh, bền
vững trên thế giới cũng như tại Việt Nam. Ưn Xác định được tầm quan
trọng của vấn đề này, tại Quyết định số 876/QĐ-TTg ngày 22-7-2022 của
Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình hành động về chuyển đổi
năng lượng xanh, giảm phát thải khí các bon và khí mêtan của ngành Giao
thông vận tải, đã đặt ra các mục tiêu quan trọng cho Hà Nội và thành phố
Hồ Chí Minh là nâng tỷ lệ sử dụng xe buýt xanh lên 50% vào năm 2030 và
đạt 100% vào năm 2035. Thời gian qua, cả hai thành phố có lượng phương
tiện tham gia giao thông lớn nhất cả nước này đã ghi nhận những tín hiệu
tích cực trong việc người dân sử dụng phương tiện giao thông chạy bằng
năng lượng điện. Chính quyền các thành phố và doanh nghiệp đã đầu tư
phương tiện, hệ thống hạ tầng liên quan nhằm đưa vào sử dụng các
phương tiện giao thông thân thiện với môi trường. Trong đó, thành phố Hà
Nội hiện có hơn 2.000 xe buýt thì có 277 xe điện và xe sử dụng nhiên liệu
sạch CNG, chiếm 13,6% tổng số phương tiện. Thành phố cũng đã cấp
phép hoạt động cho hàng nghìn xe taxi điện; đưa xe đạp, xe đạp điện
công cộng vào phục vụ nhu cầu đi lại của người dân tại một số quận.
Ngoài ra, tiếp nối thành công của tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà
Đông hoạt động từ năm 2021, ngày 8-8 vừa qua, thành phố chính thức
đưa vào khai thác đoạn trên cao tuyến đường sắt đô thị Nhổn - Ga Hà Nội.
Việc sử dụng phương tiện xanh trong vận tải hành khách công cộng của
Hà Nội không chỉ góp phần bảo vệ môi trường, mà còn dần thay đổi thói
quen sử dụng phương tiện cá nhân của người dân, chuyển sang phương
tiện vận tải công cộng. Tuy nhiên, để có thể về đích đúng thời hạn theo
mục tiêu tại Quyết định số 876/QĐ-TTg là nhiệm vụ không hề đơn giản với
cả Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh. Đặc biệt là những khó khăn trong xây
dựng mạng lưới giao thông công cộng xanh; thay đổi thói quen cho người
dân từ việc sử dụng các phương tiện gây ảnh hưởng đến môi trường sang
sử dụng phương tiện xanh... Trước yêu cầu cấp thiết trên, Văn phòng
Chính phủ vừa ban hành Thông báo số 372/TB-VPCP ngày 10-8-2024 kết
luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà tại cuộc họp về chính
sách phát triển phương tiện giao thông xanh và chính sách phát triển trạm
sạc điện cho phương tiện giao thông xanh. Theo đó, chuyển đổi năng
lượng xanh là nhiệm vụ cơ bản và quan trọng nhất trong quá trình thực
hiện mục tiêu tăng trưởng xanh cũng như thực hiện các cam kết của Việt
Nam tại các hội nghị quốc tế. Theo đó, để thực hiện được yêu cầu phát
triển giao thông xanh cần thực hiện đồng bộ, quyết liệt nhiều giải pháp.
Trước hết, các bộ, ngành, địa phương liên quan cần chủ động tiếp tục triển
khai các nội dung của Quyết định số 876/QĐ-TTg. Đặc biệt, các địa phương
cần rà soát những khó khăn, vướng mắc cả về cơ chế chính sách, công
nghệ đến nguồn lực... để kiến nghị giải pháp thực hiện. Cùng với đó là tiếp
tục tạo cơ chế, chính sách ưu đãi, hỗ trợ đối với hoạt động sản xuất, nhập
khẩu, khuyến khích người dân sử dụng phương tiện giao thông cơ giới
đường bộ sử dụng năng lượng xanh. Trong đó, bao gồm cả chính sách thiết
thực, hiệu quả như hỗ trợ đầu tư các trạm sạc điện, hỗ trợ chuyển đổi từ
phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang phương tiện giao thông
xanh… Người dân đóng vai trò quan trọng trong quá trình xanh hóa
phương tiện giao thông, bởi họ là những người trực tiếp sử dụng phương
tiện, tham gia giao thông. Do vậy, cơ quan quản lý cần đẩy mạnh công tác
truyền thông, phổ biến kiến thức cho người dân, qua đó thay đổi nhận
thức để họ thấy được lợi ích lâu dài của việc xanh hóa phương tiện giao
thông. https://hanoimoi.vn/giao-thong-xanh-xu-huong-tat-yeu- 674673.html
Triển khai các cam kết của Việt Nam tại COP26, Thủ tướng Chính phủ đã
ban hành Quyết định 876 ngày 2/7/2022 phê duyệt Chương trình hành
động về chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí cacbon và khí
mêtan của ngành giao thông vận tải, với mục tiêu phát triển hệ thống giao
thông xanh, nhằm thực hiện mục tiêu đưa phát thải ròng khí nhà kính về 0
vào năm 2050. Chương trình hành động đã đưa ra các giải pháp cụ thể
cho 5 chuyên ngành giao thông vận tải quốc gia và giao thông đô thị, bao
gồm: phát triển hệ thống đường sắt đô thị, đường sắt tốc độ cao, đường
sắt quốc gia điện khí hoá, phát triển cảng xanh và lộ trình chuyển đổi
phương tiện sang sử dụng điện và năng lượng xanh. “Trong lĩnh vực phát
triển kết cấu hạ tầng giao thông, đặc biệt là giao thông xanh, Bộ Giao
thông vận tải đã xây dựng được tuyến đường sắt đô thị, triển khai được
hàng trăm xe buýt điện, hàng chục nghìn ô-tô điện, xe máy điện đang vận
hành. Tuy nhiên, so với mục tiêu đặt ra thì đây mới là kết quả bước đầu,
cần tiếp tục dành nguồn lực, có cơ chế, chính sách ưu tiên để khuyến
khích người dân, doanh nghiệp, bao gồm cả doanh nghiệp sản xuất và sử
dụng phương tiện. Đây là vấn đề rất quan trọng để thực hiện mục tiêu đầy
thách thức là giảm phát thải ròng về bằng 0 vào năm 2050”, Bộ trưởng
Nguyễn Văn Thắng đánh giá.
https://nhandan.vn/phat-trien-giao-thong-xanh-de-xay-dung-nen- kinh-te-xanh-post826021.html