Giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên thành phố Thái Bình hiện nay | Tiểu luận Nguyên lý công tác tư tưởng

Trong hệ thống tư tưởng toàn diện và sâu sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Người  luôn đánh giá cao vấn đề về con người, đặc biệt là vai trò của thanh niên và việc  giáo dục đạo đức cho thanh niên, bởi lẽ, thanh niên là lực lượng kế tục sự nghiệp  cách mạng, là tương lai của đất nước. Tài liệu giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao. Mời đọc đón xem!

Thông tin:
31 trang 1 tuần trước

Bình luận

Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để gửi bình luận.

Giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên thành phố Thái Bình hiện nay | Tiểu luận Nguyên lý công tác tư tưởng

Trong hệ thống tư tưởng toàn diện và sâu sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Người  luôn đánh giá cao vấn đề về con người, đặc biệt là vai trò của thanh niên và việc  giáo dục đạo đức cho thanh niên, bởi lẽ, thanh niên là lực lượng kế tục sự nghiệp  cách mạng, là tương lai của đất nước. Tài liệu giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao. Mời đọc đón xem!

11 6 lượt tải Tải xuống
M C L C
MỞ ĐẦU.................................................................................................................................1
NỘI DUNG.............................................................................................................................5
Chương 1: Cơ sở lý luận về Giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên..............................5
1.1 Khái niệm thanh niên...........................................................................................................5
1.2 Khái niệm đạo đức......................................................................................................................7
1.3 Khái niệm giáo dục và giáo dục đạo đức....................................................................................8
Chương 2: Giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên thành phố thái bình hiện nay........11
2.1 Các nhân tố tác động đến công tác giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên thành phố
Thái Bình........................................................................................................................................11
2.1.1 Điều kiện tự nhiên và xã hội của thành phố Thái Bình........................................................................11
2.1.2 Sự tác động của đời sống xã hội hiện nay..............................................................................................15
2.2 Thực trạng giáo dục đạo đức cách mạng cho hanh niên thành phố Thái BìnhT ......................19
2.2.1 Thành tựu đạt được.................................................................................................................................19
2.2.2 Hạn chế còn tồn tại....................................................................................................................................22
Chương 3: Một số giải pháp cơ bản nhằm nâng cao chất lượng công tác giáo dục đạo đức
cách mạng cho thanh niên thành phố Thái Bình.....................................................................25
KẾT LUẬN..............................................................................................................................28
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO.........................................................................................29
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong hệ thống tưởng toàn diện sâu sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh,
Người luôn đánh giá cao vấn đề về con người, đặc biệt là vai trò của thanh niên
việc giáo dục đạo đức cho thanh niên, bởi lẽ, thanh niên là lực lượng kế tục sự
nghiệp cách mạng, tương lai của đất nước. Trong “Di chúc” Người viết: “Đầu
tiên là công việc đối với con người”. Con người chính là động lực, là nguồn nội lực
dồi dào của cách mạng. Nhắc tới con người, Hồ Chí Minh nhấn mạnh tới vai trò vô
cùng to lớn của thanh thiếu niên đối với cách mạng. Người viết: “Một năm khởi
đầu từ mùa xuân. Một đời khởi đầu từ tuổi trẻ.Tuổi trẻ mùa xuân của hội”
Đặc biệt trong “Di chúc” Người viết: “Đoàn viên và thanh niên ta nói chung là tốt,
mọi việc đều hăng hái, xung phong, không ngại khó khăn, chí tiến thủ. Đảng
cần phải chăm lo giáo dục đạo đức cách mạng cho họ, đào tạo họ thành những
người thừa kế xây dựng xã hội chủ nghĩa vừa hồng vừa chuyên”. Thanh niên đóng
vai trò là lực lượng hùng hậu, đi đầu thực hiện các nhiệm vụ cách mạng của Đảng,
cho nên, Đảng cần phải thường xuyên quan tâm, dẫn đường, chỉ lối để thanh niên
thể thực hiện sứ mệnh “xung kích” của mình. Chính vậy, trong công cuộc
công nghiệp hóa - hiện đại hóa của nước ta hiện nay, việc xây dựng một đột ngũ
đoàn viên, thanh niên vừa “hồng” vừa “chuyên” là một yêu cầu khách quancấp
bách.
Trải qua gần 35 năm đổi mới, những thành tựu đạt được trong mọi lĩnh vực
đã tác động tích cực đến thanh niên, tạo điều kiện cho họ tiến bộ về chính trị,
tưởng, đạo đức, lối sống, trình độ học vấn, khoa học công nghệ. Về bản, thanh
niên đã kế tục xứng đáng sự nghiệp cách mạng của Đảng. Trên các lĩnh vực của
đời sống hội đã đang xuất hiện những nhà quản lý, nhà doanh nghiệp, nhà
khoa học, nhà hoạt động nghệ thuật có đức, có tài trong độ tuổi thanh niên. Nét nổi
bật của thanh niên nước ta ý chí vươn lên, tinh thần cần cù, sáng tạo trong lao
động sản xuất, ham mê nghiên cứu và ứng dụng khoa học công nghệ để thoát khỏi
nghèo nàn, lạc hậu, làm giàu cho bản thân, gia đình và xã hội.
Chính những do đó, em lựa chọn đề tài: “Giáo dục đạo đức cách mạng cho
thanh niên thành phố Thái Bình hiện nay” làm đề tài tiểu luận kết thúc học phần
Nguyên công tác tưởng. Do hạn chế về thời gian cũng như kiến thức, kinh
nghiệm của bản thân nên đề tài của em không tránh khỏi sai sót. Em mong nhận
được sự góp ý, đánh giá của cô để đề tài được hoàn thiện hơn. Em xin chân thành
cảm ơn cô!
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Do tầm quan trọng cấp bách của việc vận động thanh niên giáo dục
đạo đức cho thanh niên, nhiều nhà nghiên cứu đã dày công nghiên cứu,m hiểu
vấn đề này từ nhiều góc độ và khía cạnh khác nhau. Điển hình như các đề tài:
Phạm Phương Hồng; “Thanh niên học sinh, sinh viên với sự nghiệp công
nghiệp hóa, hiện đại hóa của đất nước”. NXB Chính trị quốc gia, Nội, (1997).
Đưa ra những vấn đề bức thiết đối với học sinh, sinh viên, các tầng lớp thanh
niên trong hội phải chuẩn bị kỹ cho mình nhằm đáp ứng mọi yêu cầu của thời
đại, sẵn sàng cho nền Công nghiệp hóa, hiện đại hóa của đất nước.
Đăng Quang Thành; “Xây dựng lối sống văn hóa của thanh niên thành
phố Hồ Chí Minh trong công cuộc đổi mới theo định hướng xã hội chủ nghĩa”, Ly
Th.s, Hà Nội, (2005). Luận văn trình bày những nội dung về xây dựng lối sống
văn hóa cho thanh niên ở thành phố Hồ Chí Minh trong yêu cầu mới.
Nguyễn Thành Long: “Công tác giáo dục tưởng, đạo đức, lối sống cho
thanh niên của Đảng Cộng sản Việt Nam (1996 - 2006)” Lv Th.s Nội (2008).
Luận văn trình bày những thành tựu đạt được trong công tác giáo dục lối sống cho
thanh niên của Đảng Cộng sản Việt Nam từ năm 1996 đến 2006 những biện
pháp để tiếp tục làm tốt công tác thanh niên trong thời gian tới.
Lương Gia Ban & Nguyễn Thế Kiệt (đồng chủ biên); “Giáo dục đạo đức
mới cho sinh viên trong điều kiện kinh tế thị trường ở Việt Nam hiện nay” (2013).
Tác phẩm đã nêu lên tầm quan trọng, thực trạng những vấn đề đặt ra của công
tác giáo dục đạo đức mới, giáo dục giá trị văn hóa truyền thống trong việc xây
dựng trong điều kiện KTTT ở Việt Nam hiện nay.
Trần Sỹ Phán; “Giáo dục đạo đức với sự phát triển nhân cách sinh viên Việt
Nam hiện nay”(2016), đã nêu lên thực trạng nhân cách sinh viên một số giá trị
nhân cách định hướng cho sinh viên Việt Nam trong điều kiện phát triển KTTT
định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam hiện nay. Từ đó, tác giả làm sáng tỏ thực
chất, vai trò, ý nghĩa, tầm quan trọng của giáo dục đạo đức thông qua công tác
giảng dạy ở các trường đại học, cao đẳng đối với việc hình thành và phát triển nhân
cách sinh viên Việt Nam.
Nhìn chung, các công trình đã đánh giá đúng vị trí, vai trò của tầng lớp thanh
niên, sinh viên trong hội hiện nay, đồng thời cũng đưa ra những đánh giá quan
trọng của vấn đề thế giới trong nước để từ đó đưa ra giải pháp, bài học nhằm
nâng cao chất lượng đạo đức và bồi dưỡng đạo đức, lối sống cho thế hệ thanh niên
Việt Nam. Bởi lẽ, đất nước và dân tộc ta thịnh hay suy, một phần rất lớn phụ thuộc
vào sự giác ngộ cách mạng và trách nhiệm, bổn phận của thanh niên, sinh viên. Vì
vậy, việc định hướng giác ngộ cho Thanh niên học tập làm theo tấm gương
đạo đức Hồ Chí Minh vấn đề thiết yếu cùng quan trọng. Tuy nhiên, đến
nay vẫn chưa công trình nào nghiên cứu vận dụng tưởng đạo đức Hồ Chí
Minh vào giáo dục đạo đức cho đoàn viên thanh niên thành phố Thái Bình.
công trình nói trên đã tạo tiền đề cho tác giả trong việc nghiên cứu và hoàn thiện đề
tài của mình.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu đề tài
3.1 Mục đích nghiên cứu
Trên sở nghiên cứu tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục đạo đức cách
mạng cho thanh niên, tác giả luận văn đề xuất những giải pháp nhằm nâng cao hiệu
quả công tác giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên theo tưởng Hồ Chí
Minh ở thành phố Thái Bình trong thời gian tới.
3.2 Nhiệm vụ nghiên cứu
- Làm rõ một số khái niệm, nội dung cơ bản trong công tác giáo dục đạo đức
cách mạng cho thanh niên.
- Đánh giá thực trạng công tác giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên ở
thành phố Thái Bình.
- Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của công tác giáo dục
đạo đức cách mạng cho thanh niên ở thành phố Thái Bình hiện nay.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài
4.1 Đối tượng nghiên cứu
- Công tác về giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên
- Giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên thành phố Thái Bình hiện nay.
4.2 Phạm vi nghiên cứu
- Đề tài tập trung nghiên cứu về những vấn đề bản về công tác giáo dục
đạo đức cách mạng cho thanh niên.
- Phạm vi thời gian: Từ năm 2015 đến nay
5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu của đề tài
5.1 Cơ sở lý luận
Đề tài dựa trên sở phương pháp luận duy vật biện chứng duy vật lịch
sử của chủ nghĩa Mác- Lênin, tưởng Hồ Chí Minh, đường lối quan điểm của
Đảng Nhà nước ta. Luận văn cũng kế thừa những kết quả nghiên cứu của các
tác giả đi trước có liên quan đến chủ đề luận văn.
5.2 Phương pháp nghiên cứu
Đề tài sử dụng một số phương pháp nghiên cứu cụ thể như: Phương pháp
logic, phương pháp lịch sử, phương pháp so sánh, phương pháp tổng hợp, phân
tích ...nhằm làm sáng tỏ những vấn đề đặt ra của đề tài.
6. Kết cấu của đề tài
Ngoài phần mở đầu kết luận, danh mục tài liệu tham khảo đề tài gồm 3
chương.
NỘI DUNG
Chương 1: Cơ sở lý luận về Giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên
1.1 Khái niệm thanh niên
Thanh niên Việt Nam chiếm số đông trong dân số, trải đều trên cả nước
mặt các ngành kinh tế, văn hóa, hội, an ninh, quốc phòng của đất nước.
Thanh niên không phải là một giai cấp nhưng được hiện diện ở tất cả giai cấp nông
dân, giai cấp công nhân và đội ngũ trí thức. Thanh niên không phải là một tầng lớp
hội độc lập nhưng mối quan hệ gắn với các tầng lớp khác trong hội.
Ngoài các quyền công dân, thanh niên còn quyền nghĩa vụ thiêng liêng
bảo vệ Tổ quốc, tham gia các lực lượng trang xây dựng giữ gìn quốc phòng
toàn dân.
Thanh niên luôn được coi chủ nhân tương lai của đất nước, lựcợng
hội hùng hậu, gồm những những lớp người trẻ tuổi, nòng cốt nguồn
nhân lực to lớn, dồi dào cả về trí tuệ, sức khỏe, đóng vai trò vô cùng to lớn và quan
trọng trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc. Thanh niên là đối tượng quần
chủng đặc thù của Đảng, họ có những yêu cầu, những lợi ích chính đáng về mặt xã
hội lứa tuổi như học tập, việc làm, vui chơi, giải trí lành mạnh, tình cảm, hôn
nhân, gia đình,...
Dân tộc ta truyền thống coi trọng phát huy vai trò của tuổi trẻ trong
dựng nước giữ nước, Hồ Chí Minh đã tiếp thu tưởng truyền thống đó, đồng
thời tiếp thu tưởng của chủ nghĩa Mác- Lenin từ đó tiếp biển, phát triển
những quan điểm sâu sắc mới toàn diện về thanh niên. Người luôn coi trọng
việc giáo dục thanh niên trong mọi khía cạnh của đời sống, để cho họ phát triển
được toàn diện nhất. Người cho rằng: “Thanh niên ta cần phải thấm nhuần tỉnh
thần làm chủ nước nhà phải trau dồi đạo đức của người cách mạng” (53, tr89]
Với cái nhìn toàn diện, Hồ Chí Minh cho rằng: “Tuổi trẻ mùa xuân của hội”
[44, tr.194]. Hồ Chí Minh nhìn nhậnđánh giá, nhận xét thanh niên ở nhiều khía
cạnh nhiều góc độ. góc độ xem xét mối quan hệ giữa thanh niên toàn thể
dân tộc: “Thanh niên là bộ phận quan trọng của dân tộc”. Thanh niên là người tiếp
sức cách mạng cho thế hệ thanh niên giả, đồng thời là người phụ trách giáo dục thể
hệ thanh niên tương lai. Hồ Chí Minh khẳng định tính xu hướng chính trị rõ ràng ở
thanh niên, đó quan điểm giai cấp, là tỉnh Đăng, thanh niên phải cánh tay đắc
lực của Đảng để thể hiện những chủ trương và chính sách của Đảng.
Trong các giai đoạn lịch sử, thanh niên luôn giữ vai trò quan trọng, luôn thể
hiện tinh thần thân trong các cuộc chiến tranh giữ nước lực lượng quan
trọng trong thời kỳ giữ nước và xây dựng đất nước. Thanh niên Việt Nam, dù trong
các cuộc cách mạng kháng chiến chống Pháp cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu
nước, sau các thời kỳ chiến tranh, trong thời kỳ xây dựng đất nước phát triển theo
công nghiệp hóa, hiện đại hóa luôn phát huy truyền thống của dân tộc, luôn nêu
cao tinh thần tình nguyện đi đầu, cống hiến.
Thanh niên Việt Nam người tiên phong đi đầu trong các phong trào, họ
được nhận định những nguồn lực tiềm năng về nhiệt huyết, hoài bão sức lực
mạnh mẽ. Để thúc đẩy phát triển khả năng của thanh niên Việt Nam,
Đảng và Nhà nước cần có chủ trương, đường lối đầu về chính sách làm kinh tế,
đào tạo học tập để rèn luyện cho thanh niên ý chí kiên cường, khát vọng khởi
nghiệp trong thời đại kinh tế thị trường.
Như vậy, có thể hiểu: Thanh niên là công dân Việt nam tuổi từ đủ 16 đến 30,
là lực lượng đứng ở vị trí trung tâm, là nguồn tài nguyên lởm của Quốc gia,vai
trò quyết định sự trường tồn của một dân tộc.
1.2 Khái niệm đạo đức
Từ ngàn đời nay, trong xã hội, bất cứ thời đại nào cũng luôn một quy tắc
chuẩn mực sống nhất định. Để những hoạt động của các nhân trong hội
không bị sai lệch không bị vượt quá khỏi những giới hạn hội, hội dùng
các biện pháp điều chỉnh, trong đó chuẩn mực về đạo đức. Đạo đức chứa đựng
đầy đủ các ý nghĩa nhân văn của hộitạo ra khả năng điều chỉnh tích cực đối
với con người. Trách nhiệm nhân về mặt đạo đức được biểu hiện trước hết
chịu sự đánh giá của dư luận xã hội về sự lựa chọn các hành vi đạo đức của mình.
Đạo đức là một từ Hán - Việt, được dùng từ xa xưa để chỉ một thành tố trong
tính cách giá trị của một con người. Khi nói một người đạo đức ý nói
người đó có sự rèn luyện thực hành các lời răn dạy về đạo đức, sống chuẩn mực và
có nét đẹp trong đời sống và tâm hồn.
Đạo đức một hiện tượng lịch sử xét cho cùng, sự phản ánh của các
quan hệ hội. đạo đức của hội nguyên thuỷ, đạo đức của chế độ chủ nô,
đạo đức phong kiến, đạo đức tư sản, đạo đức cộng sản. Lợi ích của giai cấp thống
trị duy trì củng cố những quan hệ hội đang có; trái lại, giai cấp bị bóc lột
tuỳ theo nhận thức về tính bất công của những quan hệ ấy đứng lên đấu tranh
chống lại và đề ra quan niệm đạo đức riêng của mình. Trong xã hội có giai cấp, đạo
đức tính giai cấp. Đồng thời, đạo đức cũng có tính kế thừa nhất định. Các hình
thái kinh tế - hội thay thế nhau, nhưng hội vẫn giữ lại những điều kiện sinh
hoạt, những hình thức cộng đồng chung. Tính kế thừa của đạo đức phản ánhnhững
luật lệ đơn giản và cơ bản của bất kì cộng đồng người nào.
Như vậy, đạo đứchệ thống các quy tắc, chuẩn mực xã hộinhờ đó con
người tự giác điều chỉnh hành vi của mình cho phù hợp với lợi ích của cộng đồng,
của xã hội.
1.3 Khái niệm giáo dục và giáo dục đạo đức
Giáo dục một khái niệm đa nghĩa, khi phân tích giáo dục với cách là
một hiện tượng hội ta thấy “Giáo dục một hiện tượng văn minh chỉ
hội loài người, về bản chất đó quá trình truyền đạt lĩnh hội kinh nghiệm lịch
sử xã hội của các thế hệ con người”.
Trong lao động và trong cuộc sống hàng ngày, con người tích luỹ được kinh
nghiệm sống, kinh nghiệm lao động, từ đó nảy sinh nhu cầu truyền đạt những hiểu
biết cho nhau. Nhu cầu đó nguồn gốc phát sinh của hiện tượng giáo dục. Giáo
dục hội giúp cho mỗi nhân phát triển toàn diện, hội để hoàn thiện bản
thân. Ban đầu giáo dục diễn ra một cách tự phát theo lối quan sát bắt chước, về sau
giáo dục diễn ra một cách tự giác, kế hoạch, tổ chức theo mục đích định
trước và trở thành một hoạt động có ý thức. Ngày giáo dục trở thành hoạt động đặc
biệt, đạt tới trình độ cao về tổ chức, nội dung, phương pháp trở thành động lực
thúc đẩy sự phát triển nhanh chóng của xã hội loài người.
Có thể xem xét giáo dục theo các khía cạnh sau:
Về bản chất: Giáo dục là quá trình truyền đạt và lĩnh hội kinh nghiệm lịch sử
-xã hội của các thế hệ. Thế hệ trước truyền đạt các kinh nghiệm lịch sử - xã hội cho
thế hệ sau thế hệ sau lĩnh hội các kinh nghiệm đó để tham gia vào đời sống
hội, lao động sản xuất các hoạt động khác. Sự truyền đạt lĩnh hội các kinh
nghiệm đã được tích luỹ trong quá trình lịch sử phát triển của hội loài người
nét đặc trưng cơ bản của giáo dục với tư cáchmột hiện tượng xã hội. Muốn duy
trì xã hội tiến bộ, thế hệ sau phải lĩnh hội tất cả những kinh nghiệm lịch sử - xã hội
thế hệ trước đã tích luỹ truyền đạt đồng thời làm phong phúthêm các kinh
nghiệm đó.
Về hoạt động: Giáo dục quá trình tác động đến các đối tượng giáo dục để
hình thành cho họ những phẩm chất và năng lực cần thiết.
Về phạm vi: Giáo dục bao hàm nhiều cấp độ:
cấp độ rộng nhất: Giáo dục quá trình hình thành nhân cách dưới ảnh
hưởng của các yếu tố chủ quan khách quan, ý thức không ý thức. Đó
quátrình xã hội hoá con người.
cấp độ thứ hai: Giáo dục hoạt động mục đích của hội với nhiều
lực lượng giáo dục tác động kế hoạch, hệ thống tới con người nhằm hình
thành nhâncách. Đó là giáo dục xã hội.
cấp độ thứ ba: Giáo dục quá trình tác động kế hoạch, phương
pháp của các nhà phạm trong nhà trường tới học sinh, sinh viên nhằm giúp họ
nhận thức, phát triển trí tuệ và hình thành phẩm chất nhân cách. Ở cấp độ này, giáo
dục bao gồm quá trình dạy học và giáo dục theo nghĩa hẹp. Ngày nay, cùng với sự
tiến bộ của khoa học kỹ thuật, người ta hiểu giáo dục là cho tất cả mọi người được
thực hiện bất cứ không gian thời gian nào thích hợp với từng loại đối tượng,
bằng các phương tiện dạy học khác nhau, với các kiểu học tập đa dạng linh
hoạt, thích ứng với mọi biến đổi.
xét khía cạnh nào, giáo dục không ngừng thích nghi với các thay đổi
của hội, luôn nhân tố then chốt của sự phát triển tiền đề cho sự phát
triển của con người và xã hội.
Quá trình giáo dục còn bao gồm cả tự giáo dục “Tự giáo dục là hoạt động có
ý thức của con người, giai đoạn phát triển cao của nhân cách. Tự giáo dục được
hình thành trên cơ sở con người tự ý thức được mục tiêu của cuộc sống và cố gắng
tìm ra các phương thức tốt nhất để đạt được mục tiêu đó”.
Như vậy, thể khái quát: Giáo dục một lĩnh vực hoạt động hội, xuất
hiện do nhu cầu truyền thụ nâng cao tri thức về tự nhiên, hội từ các thế hệ
trước sang thế hệ sau của nhân loại, nhằm sinh tồn phát triển không ngừng.
Giáo dục đạo đức luôn một phần không thể thiếu trong giáo dục. Giáo dục đạo
đức có vai trò rất to lớn trong việc hình thành ý thức, tình cảm cũng như các hành
vi đạo đức của con người nói chung, của học sinh, sinh viên nói riêng.
Giáo dục đạo đức giúp cho mỗi nhân nâng cao trình độ, nhận thức về các
giá trị đạo đức, để từ đó tự điều chỉnh hành vi sao cho phù hợp với những chuẩn
mực đạo đức hội đề ra, nhất trong đời sống hằng ngày trong học tập.
Hành vi đạo đức của mỗi người chính là sản phẩm cuối cùng của việc giáo dục đạo
đức. Giáo dục đạo đức góp phần to lớn trong việc chuyển các quan niệm đạo đức
từ tự phát sáng tự giác, từ bị động sang chủ động. Không ngừng nâng cao trình độ,
khả năng nhận thức các giá trị đạo đức cho mỗi nhân từ trình độ nhận thức
thông thường lên trình độ nhận thức khoa học. Giáo dục đạo đức góp phần tích cực
trong việc truyền lại cho thế hệ đang trưởng thành những giá trị đạo đức mà thế hệ
trước đã tạo ra, được thể hiện trong các truyền thống quý báu của dân tộc. Giáo
dục đạo đức giúp người được giáo dục nhận ra các giá trị đạo đức, nhận thấy giá trị
nhân văn, nhân ái, góp phần nhân đạo hóa con người để hình thành nhân cách tốt
đẹp.
Giáo dục đạo đức còn góp phần tạo ra những giá trị đạo đức mới, xây dựng
những phẩm chất đạo đức mới như chủ nghĩa tập thể, tinh thần dũng cảm, thái độ
cần trong lao động,... Đồng thời, giáo dục đạo đức cũng góp phần tích cực vào
việc khắc phục những quan điểm đạo đức lạc hậu, “lệch chuẩn” chống lại các hiện
tượng phi đạo đức, những thói hư tật xấu.
Như vậy, giáo dục đạo đức quá trình biến các chuẩn mực đạo đức từ
những đòi hỏi bên ngoài xã hội thành những đòi hỏi bên trong cá nhân, thành niềm
tin, nhu cầu, thói quen của người được giáo dục. Đồng thời, tác động nh thành
cho người được giáo dục ý thức tình cảm, niềm tin thói quen hành vi đạo đức,
thể hiện trong cuộc sống hàng ngày đối với gia đình, cộng đồng, làng xóm, với bạn
bè và tập thể.
Chương 2: Giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên thành phố thái bình
hiện nay
2.1 Các nhân tố tác động đến công tác giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh
niên thành phố Thái Bình
2.1.1 Điều kiện tự nhiên và xã hội của thành phố Thái Bình
Về đặc điểm tự nhiên:
Xét về vị trí địa lý
Thái Bình một tỉnh ven biển, thuộc đồng bằng châu thổ sông Hồng, nằm
trong vùng ảnh hưởng của tam giác tăng trưởng kinh tế Nội - Hải Phòng -
Quảng Ninh. Phía Bắc giáp với tỉnh Hưng Yên, Hải Dương Hải Phòng; phía
Tây và Tây Nam giáp với tỉnh Nam Định và Hà Nam, phía Đông giáp với vịnh Bắc
Bộ.Vị trí trung tâm của tỉnh Thái Bình thành phố Thái Bình, diện tích
67,71 km2, dân số theo tổng điều tra năm 2019 là 206.037 người.Phía đông nam và
phía nam giáp huyện Kiến Xương, phía tây phía tây nam giáp huyện Thư,
phía bắc giáp huyện Đông Hưng.
Xét về đặc điểm địa hình
Thành phố Thái Bình vùng đất bằng phẳng, cao độ khoảng 2,6m,
sông Trà chảy qua với chiều dài 6,7 km, hệ thống sông đào đã được nâng
cấp, kè bờ. Chất đất ở đây có nguồn gốc phát sinh từ các cồn và bãi cát biển nhưng
được bồi đắp phù sa nên rất thích hợp cho việc gieo trồng lúa nước và cây rau màu.
Nơi đây cũng rất ổn định về địa chất, phù hợp với việc phát triển các ngành công
nghiệp hay xây dựng những công trình cao tầng. Nằm trong vùng khí hậu cận nhiệt
đới ẩm, tiểu vùng khí hậu duyên hải. Thành phố 2 mùa rệt trong năm: mùa
nóng ẩm mưa nhiều kéo dài từ tháng 4 đến tháng 10, còn lại mùa khô hanh ít
mưa. Nhiệt độ trung bình đây 23 độ C, lượng mưa trung bình từ 1.500-1.900
mm, độ ẩm không khí dao động 70-90%, số giờ nắng khoảng 1.600-1.800 giờ mỗi
năm.
Về đặc điểm kinh tế - văn hóa, xã hội:
Xét về đặc điểm kinh tế
Thành phố Thái Bình là trung tâm chính trị - kinh tế - văn hóa của tỉnh Thái
Bình, vị trí quan trọng trong phát triển nội vùng, đầu mối giao thương trên
các hành lang kinh tế của tỉnh Thái Bình. Dân số thành phố khảong 206.037 người,
trong đótrên 63.000 lao động làm việc trong ngành công nghiệp, tỷ lệ tăng dân
số hàng năm 1,19%. Thành phố có 19 phường, xã. Tổng giá trị sản xuất năm 2019
(giá so sánh 2010) ước đạt 36.454,3 tỷ đồng, tăng 13,52% so với cùng kỳ. Trong
đó giá trị sản xuất ngành công nghiệp ước đạt 21.644,3 tỷ đồng tăng 13,53%.
cấu ngành công nghiệp tương đối cao, chiếm tỷ lệ 56% tổng số giá trị các ngành
kinh tế của thành phố và chiếm gần 30% giá trị ngành công nghiệp tỉnh Thái Bình.
Tính đến thời điểm hiện nay trên địa bàn thành phố Thái Bình có trên 1.700
doanh nghiệp, trong đó có 354 doanh nghiệp hoạt động sản xuất công nghiệp bằng
36.8% số doanh nghiệp công nghiệp toàn tỉnh: 8 doanh nghiệp nhà nước, 315
doanh nghiệp ngoài nhà nước, 31doanh nghiệp có đầu tư nước ngoài. Năm 2019 số
doanh nghiệp công nghiệp tăng 4.2% so với năm 2018. 80 doanh nghiệp hoạt
động 4 khu công nghiệp 78 doanh nghiệp hoạt động 2 Cụm công nghiệp
Phong Phú Trần Lãm, như vậy số lượng doanh nghiệp khu cụm công
nghiệp tương đối lớn chiếm tỷ lệ 44.6% doanh nghiệp công nghiệp toàn thành phố.
7 doanh nghiệp doanh thu cao trên 1.000 tỷ đồng một năm. Số sở sản
xuất công nghiệp có thể là 2.018 cơ sở.
Quá trình phát triển công nghiệp ở Thành phố bao gồm cả các hoạt động hỗ
trợ tiêu thụ sản phẩm đã tạo thuận lợi cho các ngành dịch vụ khác như vận tải kho
bãi, lưu trú ăn uống, ngân hàng, tài chính,...phát triển góp phần huy động vốn tích
lũy, đồng thời tác động đến phát triển các ngành khác trên địa bàn thành phố, làm
cho mức sống dân cư ngày một nâng cao.
Có thể nói, những thành quả về nền kinh tế nói trên đã mở ra cho nền kinh tế
thành phố Thái Bình những bước phát triển tốt đẹp, tuy nhiên một thực trạng cho
thấy rằng, tại Thái Bình vẫn chưa nhiều những khu công nghiệp lớn, điều này
làm giảm thiểu và hạn chế cơ hội việc làm cho những thanh niên, đặc biệt là những
đối tượng thanh niên trẻ, những thanh niên không theo học đại học. Phần nhiều đã
phải bỏ quê hương đi tìm cho mình hội việc làm tốt hơn, khiến cho số lượng
thanh niên còn lại tại địa phương không còn nhiều. Điều đó cũng gây ra những mặt
hạn chế rất lớn trong việc giáo dục đạo đức cho thanh niên nơi đây.
Xét về đặc điểm văn hóa, xã hội Thái Bình là một vùng đất nổi tiếng với nền
nông nghiệp trồng lúa nước lâu đời những vét văn hóa hội đặc sắc.Trong
những năm tháng kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Thái Bình đã sản xuất và đóng
góp cho nhà nước hơn 1 triệu tấn thóc. Chính những đóng góp to lớn đó trong
những năm tháng kháng chiến đã dần hình thành lên truyền thống yêu nước trong
mỗi người dân nơi đây nói chung, và hình thành nên đạo đức cách mạng cho thanh
niên nói riêng.
Về văn hóa xã hội, thành phố Thái Bình có những nét văn hóa rất đa dạng và
phong phú. Thái Bình có Nhà hát Chèo Thái Bình, Nhà hát Cải lương, Đoàn ca
múa nhạc, Nhà bảo tàng, Trung tâm thông tin triển lãm, Thư viện khoa học tỉnh.
Bảo tàng Thái Bình một trong những Bảo tàng lớn nhất của cả nước. Nơi đây
lưu giữ nhiều cổ vật quý hàng ngàn năm tuổi khai quật được ở mảnh đất Thái Bình
như: Trống đồng, Gạch nung cổ, các loại đồ kim loại cổ, sứ cổ. Ngoài ra còn trưng
bày các kỷ vật thời nay như xe tăng của Bùi Quang Thận, máy bay của Phạm Tuân.
Hằng năm các trường học trên địa bàn thành phố cũng như trên đại bàn tỉnh vẫn tổ
chức những buổi sinh hoạt ngoại khóa nơi đây, giúp cho các đoàn viên, thanh niên
những hiểu biết về lịch sử.
Thư viện khoa học tổng hợp Thái Bình được thành lập năm 1955, đến nay
còn lưu giữ hơn 155 nghìn bản sách liệu, phục vụ rất nhiều trong công tác
giảng dạy tại địa phương. Bên cạnh đó, thành phố đang xây dựng khu liên hiệp thể
thao tại Đông Hoà phường Hoàng Diệu gồm nhiều hạng mục như sân vận
động với 25.000 chỗ ngồi, nhà thi đấu đa năng, bể bơi trong nhà, ngoài trời, khu
tập luyện dành cho vận động viên,...
Những đặc điểm, điều kiện văn hóa hộinói trên tuy còn nhiều mặt hạn
chế, nhưng cũng đã góp một phần to lớn vào công tác giáo dục đạo đức cho thanh
niên thành phố Thái Bình.
Xét về đặc điểm tình hình của đoàn thanh niên thành phố Thái Bình
Hiện nay, toàn thành phố có khoảng 14.000 thanh niên (trong độ tuổi từ 16 -
30), chiếm khoảng 19% dân số 39,6% số người trong độ tuổi lao động. Nhìn
chung, phần lớn đông đảo thanh niên Thành phố lập trường chính trị tưởng
vững vàng, tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, vào công cuộc đổi mới đất nước,
trình độ học vấn nghề nghiệp ngày được nâng lên, năng động sáng tạo, dám
nghĩ dám làm, chịu khó học hỏi, nhạy bén trong việc tiếp thu cái mới, áp dụng
khoa học kỹ thuật công nghệ vào lao động sản xuất kinh doanh, đem lại hiệu quả
kinh tế cao, chuẩn bị hành trang cho mình lập thân lập nghiệp, đồng thời giữ vững
vai trò xung kích trong các lĩnh vực thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội
Đảng các cấp, Nghị quyết Đại hội Hội LHTNVN Thành phố Thái Bình lần thứ III
và Nghị quyết Đại hội Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Thành phố lần thứ XXVIII đề ra.
Đặc biệt, thanh niên công tác thanh niên luôn nhận được sự quan tâm của các
cấp uỷ Đảng, chính quyền, các lực lượng xã hội.
Bên cạnh những thuận lợi trên, công tác đoàn kết, tập hợp, giáo dục đạo đức
cho thanh niên thành phố Thái Bình cũng gặp phải những khó khăn, thách thức.
Vẫn còn một bộ phận thanh niên thiếu bản lĩnh chính trị, dao động về tư tưởng, thờ
ơ với các hoạt động chính trị - xã hội; có biểu hiện lệch lạc về giá trị đạo đức và lối
sống, thiếu những kiến thức, kỹ năng cần thiết cho yêu cầu phát triển hội nhập.
Một số còn coi nhẹ đạo lý, thuần phong mỹ tục, suy thoái về phẩm chất đạo đức,
lối sống, ý thức chấp hành kỷ luật kém, dễ bị lôi cuốn vào các tệ nạn hội, vi
phạm pháp luật,... Xu thế chuyển dịch lao động thanh niên đến các khu, cụm công
nghiệp, thay đổi nơi làm việc thường xuyên sẽ diễn ra mạnh mẽ gây khó khăn
trong đoàn kết tập hợp thanh niên.
Từ những tình hình chung của thanh niên thành phố Thái Bình nói trên, cả
về những mặt thuận lợi mặt hạn chế, Đoàn thanh niên thành phố Thái Bình cần
chú trọng hơn nữa việc giáo dục đạo đức cho các thanh niên tại địa bàn nơi đây,
nhằm giúp họ nhận thức được tầm quan trọng của bản thân trong việc đem tài sức,
trí tuệ để góp phần xây dựng quê hương, đất nước. Đồng thời hoàn thiện bản thân,
hướng tới giá trị chân - thiện - mỹ.
2.1.2 Sự tác động của đời sống xã hội hiện nay
Thực hiện công tác giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên thành phố
Thái Bình nhìn chung bị chịu tác động của rất nhiều yếu tố. Bên cạnh sự tác động
của yếu tố địa lý, truyền thống, văn hóa của tỉnh Thái Bình và vùng trung du, miền
núi phía Bắc, hoạt động giáo dục này còn chịu sự ảnh hưởng của những biến đổi
trong nước và quốc tế như: toàn cầu hóa, nền kinh tế thị trường, công nghiệp hóa -
hiện đại hóa, của cuộc cách mạng khoa học- công nghệ hiện nay. Sự tác động của
các yếu tố này mang tính hai mặt tích cực và tiêu cực.
Thứ nhất, đó là sự tác động của nền kinh tế thị trường
Ngay từ những năm đầu của thời đổi mới (1986), nền kinh tế tập trung
quan liêu bao cấp đã được xóa bỏ, thay vào đó định hướng nền kinh tế thị
trường định hướng hội chủ nghĩa, sự quảncủa Nhà nước.. Nền kinh tế thị
trường nước ta vừa ảnh hưởng tích cực, đồng thời những ảnh hưởng tiêu
cực đến đời sống xã hội nói chung lối sống nói riêng. Những tác động tích cực
mà nền kinh tế thị trường đem lại cho toàn xã hội là rất lớn. Trước hết, nền kinh tế
thị trường đã góp phần giải phóng các tiềm năng kinh tế như: tài nguyên, vốn,
nguồn lực con người, khoa học công nghệ,... mang lại hiệu quả ch cực cho sự
phát triển.
Nền kinh tế vận hành theo cơ chế thị trường tác động đến nhiều lĩnh vực đời
sống xã hội, đến sự phát triển nhân cách và định hướng sống của tất cả các tầng lớp
dân cưnước ta, đặc biệtthế hệ thanh niên, thanh niên thành phố Thái Bình
không nằm ngoài xu hướng chung đó. Cơ chế kinh tế thị trường đã hình thành nên
những phẩm chất tích cực ở thanh niên thành phố Thái Bình như: quyết đoán, năng
động, sáng tạo, tự chủ, tự chịu trách nhiệm với hành vi của mình. Đây cũng là điều
kiện thuận lợi để mỗi thanh niên, sinh viên rèn luyện, hoàn thiện về phẩm chất đạo
đức, lối sống trở thành những người kế tục sự nghiệp cách mạng vừa “hồng” vừa
“chuyên”.
Bên cạnh những điểm tích cực còn tồn tại những mặt hạn chế như hiện
tượng suy thoái về đạo đức, lối sống đang diễn ra ngày càng mạnh mẽ. Biểu hiện
của hiện tượng này là lối sống thực dụng, sùng bái đồng tiền, cá nhân, vị kỉ, tệ nạn
xã hội mỗi ngày một gia tăng. Nạn thất nghiệp, ô nhiễm môi trường sinh thái, bệnh
tật hiểm nghèo tràn lan. Tình trạng bất chấp luân thường đạo các giá trị tinh
thần, giá trị nhân văn, đề cao vật chất, khô cạn tinh thần, nghèo nàn về cảm xúc,
bàng quan với cuộc sống của cộng đồng ở thanh niên càng trở nên phổ biến. Cùng
với đó sự phân hóa giàu, nghèo làm sâu sắc thêm những mâu thuẫn hội; dễ
nảy sinh tham nhũng, lãng phí, kích thích chủ nghĩa thực dụng, chủ nghĩa cá nhân,
lối sống chạy theo đồng tiền bất chấp đạo lý; các tệ nạn xã hội. Chính từ những sự
tác động nhiều mặt của nền kinh tế thị trường, một số bộ phận thanh niên thành
phố Thái Bình lối sống buông thả, vi phạm nội quy, quy định của trường, vi
phạm pháp luật, sa vào các tệ nạn hội như: trộm cắp, bạo lực, mại dâm, nghiện
ma túy, cờ bạc, lô đề, nghiện game...
Thứ hai, đó là sự tác động của toàn cầu hóa
Ở nước ta, toàn cầu hóa diễn ra trên nhiều lĩnh vực, bên cạnh những thời cơ,
quá trình đó còn tạo ra những thách thức lớn đối với sự phát triển kinh tế, hội.
Đối với thanh niên cả nước nói chung và thanh niên thành phố Thái Bình nói riêng
những người trẻ tuổi, trình độ năng lực sáng tạo, khả năng tiếp nhận cái
mới nhanh, linh hoạt, thích nghi kịp thời với sự thay đổi nhanh chóng của hội,
nên toàn cầu hoá đã tác động không nhỏ tới đối tượng này. Sự tác động của quá
trình toàn cầu hóa đến thanh niên mang tính hai mặt tích cực tiêu cực. Về mặt
tích cực, toàn cầu hóa giúp cho họ hội học tập nâng cao dân trí, tiếp thu
những thành tựu của khoa học, công nghệ áp dụng vào quá trình học tập, nghiên
cứu. Toàn cầu hóaxu hướng đề cao tính cá nhân, theo đó là đề cao sự tu dưỡng
đạo đức phẩm chất nhân của mỗi sinh viên, tạo ra sự đồng nhất tương đối
trong quan điểm về đạo đức của sinh viên Việt Nam với quan niệm đạo đức mang
tính quốc tế, các giá trị đạo đức của sinh viên xu hướng dịch chuyển phù hợp
với xu thế hiện đại.
Bên cạnh mặt tích cực, toàn cầu hóa cũng có những tác động tiêu cực không
nhỏ đến lối sống của thanh niên thành phố Thái Bình hiện nay. Với việc mở cửa,
giao lưu, hội nhập được mở rộng, những văn hóa phẩm độc hại, các quan niệm sai
trái, lối sống thực dụng, vị kỉ, chủ nghĩa nhân dễ dàng xâm nhập vào các nước
đang phát triển, trong đó Việt Nam. Trong đó, thanh niên chính đối tượng
chịu ảnh hưởng nhiều nhất của sự tác động này. Do thiếu nhiều kiến thức, chưa
được trang bị những kĩ năng sống cần thiết nên trước sự tác động ạt của văn hóa
ngoại lai khi chúng ta mở cửa hội nhập và du nhập văn hóa các nước trên thế giới,
khả năng chống đỡ của thanh niên là rất hạn chế. Bộ phận thanh niên bị ảnh hưởng
bởi lối sống xa hoa, thực dụng, “sống gấp”, lối sống tiêu thụ phương Tây dẫn đến
sự què quặt nhân cách hóa tâm hồn ngày càng nhiều hơn. Không chỉ vậy,
nhiều bộ phận thanh niên tưởng quá đề cao lợi ích nhân làm ảnh hưởng
đến lợi ích tập thể, làm cho một bộ phận sinh viên xa rời các giá trị đạo đức truyền
thống tốt đẹp vẫn đang phù hợp với giai đoạn hiện nay. Từ đó dẫn đến tư tưởng đòi
hỏi nhiều hơn cống hiến, thờ ơ, lạnh nhạt với những người xung quanh, với các
mối quan hệ tình cảm, những biểu hiện tiêu cực trong học tập, rèn luyện, lối sống,
sinh hoạt ngày càng phổ biến.
Sự tác động của chế kinh tế thị trường sự tác động của toàn cầu hóa
nói trên, đến đạo đức thanh niên có cả thuận lợi và khó khăn. Do đó, công tác giáo
dục đạo đức nói chung giáo dục đạo đức cho đoàn viên, thanh niên thành phố
Thái Bình cần phải tranh thủ phát huy những ảnh hưởng tích cực và đẩy lùi những
ảnh hưởng tiêu cực mà xã hội để lại.
Thứ ba, đó là sự tác động của cuộc cách mạng Công nghiệp 4.0
Cuộc cách mạng Công nghiệp 4.0 (cách mạng Công nghiệp lần thứ tư) đang
tác động mạnh mẽ ảnh hưởng rất lớn đến tất cả các quốc gia, dân tộc trên
phạm vi toàn thế giới. Trong đó Việt Nam một quốc gia đang phát triển, với
nhiều thành phần giai cấp các lực lượng hội, thanh niên thành phần đông
đảo nhất cũng lực lượng chịu tác động mạnh mẽ nhất của cuộc cách mạng
khoa học lần thứ 4.
Cuộc cách mạng Công nghiệp 4.0 mang lại cả cơ hội và thách thức. Đó là
hội để nâng cao năng suất lao động, hiệu quả, sức cạnh tranh của nền kinh tế, hiệu
lực, hiệu quả quản lý xã hội thông qua nghiên cứu, chuyển giao và ứng dụng mạnh
mẽ các thành tựu tiên tiến cho các lĩnh vực của đời sống kinh tế - hội, nhất
một số ngành, lĩnh vực trọng điểm, có tiềm năng, lợi thế
Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực Công nghiệp 4.0 mang lại cho
đời sống xã hội nói chung, không thể không nói đến những tiềm ẩn, thách thức
những mặt hạn chế mang lại. Đặc biệt đối với thanh niên cả nước nói
chung thanh niên thành phố Thái Bình nói riêng. Sự ra đời của mạng Internet,
hay các trang mạng hội đang ngày càng phát triển, con người cũng nhờ đó
gắn kết với nhau hơn, nhưng không ít thanh niên đã lợi dụng việc đó để thực hiện
những hành động vô bổ, vô nghĩa, thậm chí mang ý nghĩa xấu. …
Dưới những mặt hạn chế mà công nghiệp 4.0 để lại và tác động trực tiếp đến
đời sống thanh niên hiện nay, thì hơn lúc nào hết, việc giáo dục đạo đức cho thanh
niên nói chung, và đặc biệt là thế hệ đoàn viên, thanh niên thành phố Thái Bình nói
riêng là vô cùng cần thiết.
2.2 Thực trạng giáo dục đạo đức cách mạng cho hanh niên thành phố Thái T
Bình
2.2.1 Thành tựu đạt được
Đảng, chính quyền ý thức ngày càng vai trò của thanh niên nên nỗ lực
trong việc tham gia về giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên.
Trong nhiều năm vừa qua, các cấp bộ Đoàn thành phố Thái Bình luôn xác
định vận dụng tốt tưởng Hồ Chí Minh vào công tác giáo dục tưởng cách
mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho đoàn viên thanh niên, đó nội dung xuyên
suốt, nhiệm vụ căn bản, bao trùm trong công tác giáo dục của Đoàn đã được
triển khai thường xuyên, liên tục, góp phần định hướng Đảng, chính quyền ý
thức ngày càng rõ vai trò của thanh niên nên nỗ lực trong việc tham gia về giáo dục
đạo đức cách mạng cho thanh niên.
Bên cạnh đó, đơn vị Thành đoàn Thái Bình đã chủ trì, xây dựng kế hoạch
triển khai thực hiện, tổ chức thực hiệnhiệu quả công tác giáo dục lý tưởng, đạo
đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ tại địa phương, quan, đơn vị. Chỉ đạo các
đơn vị trực thuộc xác định những nội dung giải pháp phù hợp để thực hiện
hiệu quả; cụ thể hóa nội dung công việc vào chương trình, kế hoạch công tác; tăng
cường công tác tham mưu, phối hợp với các ngành để cùng tham gia thực hiện,
nâng cao nhận thức chính trị cho đoàn viên, hội viên, hội viên.
Phối hợp với Sở Giáo dục Đào tạo; Sở Thông tin Truyền thông; Sở
Lao động- Thương binh hội; Sở Văn hóa- Thể thao Du lịch, Báo Thái
Bình, Đài Phát thanh Truyền hình tỉnh các đơn vị liên quan trong triển khai
thực hiện Kế hoạch này.
Thành tựu trong việc đa dạng hóa các nội dung giáo dục
| 1/31

Preview text:

M C L Ụ C Ụ
MỞ ĐẦU.................................................................................................................................1
NỘI DUNG.............................................................................................................................5
Chương 1: Cơ sở lý luận về Giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên..............................5 1.1
Khái niệm thanh niên...........................................................................................................5
1.2 Khái niệm đạo đức......................................................................................................................7
1.3 Khái niệm giáo dục và giáo dục đạo đức....................................................................................8
Chương 2: Giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên thành phố thái bình hiện nay........11
2.1 Các nhân tố tác động đến công tác giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên thành phố
Thái Bình........................................................................................................................................11
2.1.1 Điều kiện tự nhiên và xã hội của thành phố Thái Bình........................................................................11
2.1.2 Sự tác động của đời sống xã hội hiện nay..............................................................................................15
2.2 Thực trạng giáo dục đạo đức cách mạng cho Thanh niên thành phố Thái Bình......................19
2.2.1 Thành tựu đạt được.................................................................................................................................19
2.2.2 Hạn chế còn tồn tại....................................................................................................................................22
Chương 3: Một số giải pháp cơ bản nhằm nâng cao chất lượng công tác giáo dục đạo đức
cách mạng cho thanh niên thành phố Thái Bình.....................................................................25
KẾT LUẬN..............................................................................................................................28
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO.........................................................................................29 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài
Trong hệ thống tư tưởng toàn diện và sâu sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh,
Người luôn đánh giá cao vấn đề về con người, đặc biệt là vai trò của thanh niên và
việc giáo dục đạo đức cho thanh niên, bởi lẽ, thanh niên là lực lượng kế tục sự
nghiệp cách mạng, là tương lai của đất nước. Trong “Di chúc” Người viết: “Đầu
tiên là công việc đối với con người”. Con người chính là động lực, là nguồn nội lực
dồi dào của cách mạng. Nhắc tới con người, Hồ Chí Minh nhấn mạnh tới vai trò vô
cùng to lớn của thanh thiếu niên đối với cách mạng. Người viết: “Một năm khởi
đầu từ mùa xuân. Một đời khởi đầu từ tuổi trẻ.Tuổi trẻ là mùa xuân của xã hội”
Đặc biệt trong “Di chúc” Người viết: “Đoàn viên và thanh niên ta nói chung là tốt,
mọi việc đều hăng hái, xung phong, không ngại khó khăn, có chí tiến thủ. Đảng
cần phải chăm lo giáo dục đạo đức cách mạng cho họ, đào tạo họ thành những
người thừa kế xây dựng xã hội chủ nghĩa vừa hồng vừa chuyên”. Thanh niên đóng
vai trò là lực lượng hùng hậu, đi đầu thực hiện các nhiệm vụ cách mạng của Đảng,
cho nên, Đảng cần phải thường xuyên quan tâm, dẫn đường, chỉ lối để thanh niên
có thể thực hiện sứ mệnh “xung kích” của mình. Chính vì vậy, trong công cuộc
công nghiệp hóa - hiện đại hóa của nước ta hiện nay, việc xây dựng một đột ngũ
đoàn viên, thanh niên vừa “hồng” vừa “chuyên” là một yêu cầu khách quan và cấp bách.
Trải qua gần 35 năm đổi mới, những thành tựu đạt được trong mọi lĩnh vực
đã tác động tích cực đến thanh niên, tạo điều kiện cho họ tiến bộ về chính trị, tư
tưởng, đạo đức, lối sống, trình độ học vấn, khoa học công nghệ. Về cơ bản, thanh
niên đã kế tục xứng đáng sự nghiệp cách mạng của Đảng. Trên các lĩnh vực của
đời sống xã hội đã và đang xuất hiện những nhà quản lý, nhà doanh nghiệp, nhà
khoa học, nhà hoạt động nghệ thuật có đức, có tài trong độ tuổi thanh niên. Nét nổi
bật của thanh niên nước ta là ý chí vươn lên, tinh thần cần cù, sáng tạo trong lao
động sản xuất, ham mê nghiên cứu và ứng dụng khoa học công nghệ để thoát khỏi
nghèo nàn, lạc hậu, làm giàu cho bản thân, gia đình và xã hội.
Chính vì những lí do đó, em lựa chọn đề tài: “Giáo dục đạo đức cách mạng cho
thanh niên thành phố Thái Bình hiện nay” làm đề tài tiểu luận kết thúc học phần
Nguyên lý công tác tư tưởng. Do hạn chế về thời gian cũng như kiến thức, kinh
nghiệm của bản thân nên đề tài của em không tránh khỏi sai sót. Em mong nhận
được sự góp ý, đánh giá của cô để đề tài được hoàn thiện hơn. Em xin chân thành cảm ơn cô!
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Do tầm quan trọng và cấp bách của việc vận động thanh niên và giáo dục
đạo đức cho thanh niên, nhiều nhà nghiên cứu đã dày công nghiên cứu, tìm hiểu
vấn đề này từ nhiều góc độ và khía cạnh khác nhau. Điển hình như các đề tài:
Phạm Phương Hồng; “Thanh niên học sinh, sinh viên với sự nghiệp công
nghiệp hóa, hiện đại hóa của đất nước”. NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội, (1997).
Đưa ra những vấn đề bức thiết đối với học sinh, sinh viên, là các tầng lớp thanh
niên trong xã hội phải chuẩn bị kỹ cho mình nhằm đáp ứng mọi yêu cầu của thời
đại, sẵn sàng cho nền Công nghiệp hóa, hiện đại hóa của đất nước.
Đăng Quang Thành; “Xây dựng lối sống có văn hóa của thanh niên thành
phố Hồ Chí Minh trong công cuộc đổi mới theo định hướng xã hội chủ nghĩa”, Ly
Th.s, Hà Nội, (2005). Luận văn trình bày những nội dung về xây dựng lối sống có
văn hóa cho thanh niên ở thành phố Hồ Chí Minh trong yêu cầu mới.
Nguyễn Thành Long: “Công tác giáo dục lý tưởng, đạo đức, lối sống cho
thanh niên của Đảng Cộng sản Việt Nam (1996 - 2006)” Lv Th.s Hà Nội (2008).
Luận văn trình bày những thành tựu đạt được trong công tác giáo dục lối sống cho
thanh niên của Đảng Cộng sản Việt Nam từ năm 1996 đến 2006 và những biện
pháp để tiếp tục làm tốt công tác thanh niên trong thời gian tới.
Lương Gia Ban & Nguyễn Thế Kiệt (đồng chủ biên); “Giáo dục đạo đức
mới cho sinh viên trong điều kiện kinh tế thị trường ở Việt Nam hiện nay” (2013).
Tác phẩm đã nêu lên tầm quan trọng, thực trạng và những vấn đề đặt ra của công
tác giáo dục đạo đức mới, giáo dục giá trị văn hóa truyền thống trong việc xây
dựng trong điều kiện KTTT ở Việt Nam hiện nay.
Trần Sỹ Phán; “Giáo dục đạo đức với sự phát triển nhân cách sinh viên Việt
Nam hiện nay”(2016), đã nêu lên thực trạng nhân cách sinh viên và một số giá trị
nhân cách định hướng cho sinh viên Việt Nam trong điều kiện phát triển KTTT
định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam hiện nay. Từ đó, tác giả làm sáng tỏ thực
chất, vai trò, ý nghĩa, tầm quan trọng của giáo dục đạo đức thông qua công tác
giảng dạy ở các trường đại học, cao đẳng đối với việc hình thành và phát triển nhân cách sinh viên Việt Nam.
Nhìn chung, các công trình đã đánh giá đúng vị trí, vai trò của tầng lớp thanh
niên, sinh viên trong xã hội hiện nay, đồng thời cũng đưa ra những đánh giá quan
trọng của vấn đề thế giới và trong nước để từ đó đưa ra giải pháp, bài học nhằm
nâng cao chất lượng đạo đức và bồi dưỡng đạo đức, lối sống cho thế hệ thanh niên
Việt Nam. Bởi lẽ, đất nước và dân tộc ta thịnh hay suy, một phần rất lớn phụ thuộc
vào sự giác ngộ cách mạng và trách nhiệm, bổn phận của thanh niên, sinh viên. Vì
vậy, việc định hướng và giác ngộ cho Thanh niên học tập và làm theo tấm gương
đạo đức Hồ Chí Minh và vấn đề thiết yếu và vô cùng quan trọng. Tuy nhiên, đến
nay vẫn chưa có công trình nào nghiên cứu và vận dụng tư tưởng đạo đức Hồ Chí
Minh vào giáo dục đạo đức cho đoàn viên thanh niên thành phố Thái Bình. Và
công trình nói trên đã tạo tiền đề cho tác giả trong việc nghiên cứu và hoàn thiện đề tài của mình.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu đề tài 3.1 Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục đạo đức cách
mạng cho thanh niên, tác giả luận văn đề xuất những giải pháp nhằm nâng cao hiệu
quả công tác giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên theo tư tưởng Hồ Chí
Minh ở thành phố Thái Bình trong thời gian tới. 3.2 Nhiệm vụ nghiên cứu
- Làm rõ một số khái niệm, nội dung cơ bản trong công tác giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên.
- Đánh giá thực trạng công tác giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên ở thành phố Thái Bình.
- Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của công tác giáo dục
đạo đức cách mạng cho thanh niên ở thành phố Thái Bình hiện nay.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài
4.1 Đối tượng nghiên cứu
- Công tác về giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên
- Giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên thành phố Thái Bình hiện nay. 4.2 Phạm vi nghiên cứu
- Đề tài tập trung nghiên cứu về những vấn đề cơ bản về công tác giáo dục
đạo đức cách mạng cho thanh niên.
- Phạm vi thời gian: Từ năm 2015 đến nay
5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu của đề tài 5.1 Cơ sở lý luận
Đề tài dựa trên cơ sở phương pháp luận duy vật biện chứng và duy vật lịch
sử của chủ nghĩa Mác- Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối quan điểm của
Đảng và Nhà nước ta. Luận văn cũng kế thừa những kết quả nghiên cứu của các
tác giả đi trước có liên quan đến chủ đề luận văn.
5.2 Phương pháp nghiên cứu
Đề tài sử dụng một số phương pháp nghiên cứu cụ thể như: Phương pháp
logic, phương pháp lịch sử, phương pháp so sánh, phương pháp tổng hợp, phân
tích ...nhằm làm sáng tỏ những vấn đề đặt ra của đề tài.
6. Kết cấu của đề tài
Ngoài phần mở đầu và kết luận, danh mục tài liệu tham khảo đề tài gồm 3 chương. NỘI DUNG
Chương 1: Cơ sở lý luận về Giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên 1.1 Khái niệm thanh niên
Thanh niên Việt Nam chiếm số đông trong dân số, trải đều trên cả nước và
có mặt ở các ngành kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh, quốc phòng của đất nước.
Thanh niên không phải là một giai cấp nhưng được hiện diện ở tất cả giai cấp nông
dân, giai cấp công nhân và đội ngũ trí thức. Thanh niên không phải là một tầng lớp
xã hội độc lập nhưng có mối quan hệ gắn bó với các tầng lớp khác trong xã hội.
Ngoài các quyền công dân, thanh niên còn có quyền và nghĩa vụ thiêng liêng là
bảo vệ Tổ quốc, tham gia các lực lượng vũ trang xây dựng và giữ gìn quốc phòng toàn dân.
Thanh niên luôn được coi là chủ nhân tương lai của đất nước, là lực lượng
xã hội hùng hậu, gồm những những lớp người trẻ tuổi, là nòng cốt và là nguồn
nhân lực to lớn, dồi dào cả về trí tuệ, sức khỏe, đóng vai trò vô cùng to lớn và quan
trọng trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc. Thanh niên là đối tượng quần
chủng đặc thù của Đảng, họ có những yêu cầu, những lợi ích chính đáng về mặt xã
hội và lứa tuổi như học tập, việc làm, vui chơi, giải trí lành mạnh, tình cảm, hôn nhân, gia đình,...
Dân tộc ta có truyền thống coi trọng và phát huy vai trò của tuổi trẻ trong
dựng nước và giữ nước, Hồ Chí Minh đã tiếp thu tư tưởng truyền thống đó, đồng
thời tiếp thu tư tưởng của chủ nghĩa Mác- Lenin và từ đó tiếp biển, phát triển
những quan điểm sâu sắc mới và toàn diện về thanh niên. Người luôn coi trọng
việc giáo dục thanh niên trong mọi khía cạnh của đời sống, để cho họ phát triển
được toàn diện nhất. Người cho rằng: “Thanh niên ta cần phải thấm nhuần tỉnh
thần làm chủ nước nhà và phải trau dồi đạo đức của người cách mạng” (53, tr89]
Với cái nhìn toàn diện, Hồ Chí Minh cho rằng: “Tuổi trẻ là mùa xuân của xã hội”
[44, tr.194]. Hồ Chí Minh nhìn nhận và đánh giá, nhận xét thanh niên ở nhiều khía
cạnh và nhiều góc độ. Ở góc độ xem xét mối quan hệ giữa thanh niên và toàn thể
dân tộc: “Thanh niên là bộ phận quan trọng của dân tộc”. Thanh niên là người tiếp
sức cách mạng cho thế hệ thanh niên giả, đồng thời là người phụ trách giáo dục thể
hệ thanh niên tương lai. Hồ Chí Minh khẳng định tính xu hướng chính trị rõ ràng ở
thanh niên, đó là quan điểm giai cấp, là tỉnh Đăng, thanh niên phải là cánh tay đắc
lực của Đảng để thể hiện những chủ trương và chính sách của Đảng.
Trong các giai đoạn lịch sử, thanh niên luôn giữ vai trò quan trọng, luôn thể
hiện tinh thần và thân trong các cuộc chiến tranh giữ nước và là lực lượng quan
trọng trong thời kỳ giữ nước và xây dựng đất nước. Thanh niên Việt Nam, dù trong
các cuộc cách mạng kháng chiến chống Pháp và cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu
nước, sau các thời kỳ chiến tranh, trong thời kỳ xây dựng đất nước phát triển theo
công nghiệp hóa, hiện đại hóa luôn phát huy truyền thống của dân tộc, luôn nêu
cao tinh thần tình nguyện đi đầu, cống hiến.
Thanh niên Việt Nam là người tiên phong đi đầu trong các phong trào, họ
được nhận định là những nguồn lực tiềm năng về nhiệt huyết, hoài bão và sức lực
mạnh mẽ. Để thúc đẩy phát triển khả năng của thanh niên Việt Nam,
Đảng và Nhà nước cần có chủ trương, đường lối đầu tư về chính sách làm kinh tế,
đào tạo học tập để rèn luyện cho thanh niên ý chí kiên cường, khát vọng khởi
nghiệp trong thời đại kinh tế thị trường.
Như vậy, có thể hiểu: Thanh niên là công dân Việt nam tuổi từ đủ 16 đến 30,
là lực lượng đứng ở vị trí trung tâm, là nguồn tài nguyên lởm của Quốc gia, có vai
trò quyết định sự trường tồn của một dân tộc. 1.2 Khái niệm đạo đức
Từ ngàn đời nay, trong xã hội, bất cứ thời đại nào cũng luôn có một quy tắc
chuẩn mực sống nhất định. Để những hoạt động của các cá nhân trong xã hội
không bị sai lệch và không bị vượt quá khỏi những giới hạn xã hội, xã hội dùng
các biện pháp điều chỉnh, trong đó có chuẩn mực về đạo đức. Đạo đức chứa đựng
đầy đủ các ý nghĩa nhân văn của xã hội và tạo ra khả năng điều chỉnh tích cực đối
với con người. Trách nhiệm cá nhân về mặt đạo đức được biểu hiện trước hết là
chịu sự đánh giá của dư luận xã hội về sự lựa chọn các hành vi đạo đức của mình.
Đạo đức là một từ Hán - Việt, được dùng từ xa xưa để chỉ một thành tố trong
tính cách và giá trị của một con người. Khi nói một người có đạo đức là ý nói
người đó có sự rèn luyện thực hành các lời răn dạy về đạo đức, sống chuẩn mực và
có nét đẹp trong đời sống và tâm hồn.
Đạo đức là một hiện tượng lịch sử và xét cho cùng, là sự phản ánh của các
quan hệ xã hội. Có đạo đức của xã hội nguyên thuỷ, đạo đức của chế độ chủ nô,
đạo đức phong kiến, đạo đức tư sản, đạo đức cộng sản. Lợi ích của giai cấp thống
trị là duy trì và củng cố những quan hệ xã hội đang có; trái lại, giai cấp bị bóc lột
tuỳ theo nhận thức về tính bất công của những quan hệ ấy mà đứng lên đấu tranh
chống lại và đề ra quan niệm đạo đức riêng của mình. Trong xã hội có giai cấp, đạo
đức có tính giai cấp. Đồng thời, đạo đức cũng có tính kế thừa nhất định. Các hình
thái kinh tế - xã hội thay thế nhau, nhưng xã hội vẫn giữ lại những điều kiện sinh
hoạt, những hình thức cộng đồng chung. Tính kế thừa của đạo đức phản ánhnhững
luật lệ đơn giản và cơ bản của bất kì cộng đồng người nào.
Như vậy, đạo đức là hệ thống các quy tắc, chuẩn mực xã hội mà nhờ đó con
người tự giác điều chỉnh hành vi của mình cho phù hợp với lợi ích của cộng đồng, của xã hội.
1.3 Khái niệm giáo dục và giáo dục đạo đức
Giáo dục là một khái niệm đa nghĩa, khi phân tích giáo dục với tư cách là
một hiện tượng xã hội ta thấy “Giáo dục là một hiện tượng văn minh chỉ có ở xã
hội loài người, về bản chất đó là quá trình truyền đạt và lĩnh hội kinh nghiệm lịch
sử xã hội của các thế hệ con người”.
Trong lao động và trong cuộc sống hàng ngày, con người tích luỹ được kinh
nghiệm sống, kinh nghiệm lao động, từ đó nảy sinh nhu cầu truyền đạt những hiểu
biết cho nhau. Nhu cầu đó là nguồn gốc phát sinh của hiện tượng giáo dục. Giáo
dục là cơ hội giúp cho mỗi cá nhân phát triển toàn diện, cơ hội để hoàn thiện bản
thân. Ban đầu giáo dục diễn ra một cách tự phát theo lối quan sát bắt chước, về sau
giáo dục diễn ra một cách tự giác, có kế hoạch, có tổ chức theo mục đích định
trước và trở thành một hoạt động có ý thức. Ngày giáo dục trở thành hoạt động đặc
biệt, đạt tới trình độ cao về tổ chức, nội dung, phương pháp và trở thành động lực
thúc đẩy sự phát triển nhanh chóng của xã hội loài người.
Có thể xem xét giáo dục theo các khía cạnh sau:
Về bản chất: Giáo dục là quá trình truyền đạt và lĩnh hội kinh nghiệm lịch sử
-xã hội của các thế hệ. Thế hệ trước truyền đạt các kinh nghiệm lịch sử - xã hội cho
thế hệ sau và thế hệ sau lĩnh hội các kinh nghiệm đó để tham gia vào đời sống xã
hội, lao động sản xuất và các hoạt động khác. Sự truyền đạt và lĩnh hội các kinh
nghiệm đã được tích luỹ trong quá trình lịch sử phát triển của xã hội loài người là
nét đặc trưng cơ bản của giáo dục với tư cách là một hiện tượng xã hội. Muốn duy
trì xã hội tiến bộ, thế hệ sau phải lĩnh hội tất cả những kinh nghiệm lịch sử - xã hội
mà thế hệ trước đã tích luỹ và truyền đạt đồng thời làm phong phúthêm các kinh nghiệm đó.
Về hoạt động: Giáo dục là quá trình tác động đến các đối tượng giáo dục để
hình thành cho họ những phẩm chất và năng lực cần thiết.
Về phạm vi: Giáo dục bao hàm nhiều cấp độ:
Ở cấp độ rộng nhất: Giáo dục là quá trình hình thành nhân cách dưới ảnh
hưởng của các yếu tố chủ quan và khách quan, có ý thức và không ý thức. Đó là
quátrình xã hội hoá con người.
Ở cấp độ thứ hai: Giáo dục là hoạt động có mục đích của xã hội với nhiều
lực lượng giáo dục tác động có kế hoạch, có hệ thống tới con người nhằm hình
thành nhâncách. Đó là giáo dục xã hội.
Ở cấp độ thứ ba: Giáo dục là quá trình tác động có kế hoạch, có phương
pháp của các nhà sư phạm trong nhà trường tới học sinh, sinh viên nhằm giúp họ
nhận thức, phát triển trí tuệ và hình thành phẩm chất nhân cách. Ở cấp độ này, giáo
dục bao gồm quá trình dạy học và giáo dục theo nghĩa hẹp. Ngày nay, cùng với sự
tiến bộ của khoa học kỹ thuật, người ta hiểu giáo dục là cho tất cả mọi người được
thực hiện ở bất cứ không gian và thời gian nào thích hợp với từng loại đối tượng,
bằng các phương tiện dạy học khác nhau, với các kiểu học tập đa dạng và linh
hoạt, thích ứng với mọi biến đổi.
Dù xét ở khía cạnh nào, giáo dục không ngừng thích nghi với các thay đổi
của xã hội, luôn là nhân tố then chốt của sự phát triển và là tiền đề cho sự phát
triển của con người và xã hội.
Quá trình giáo dục còn bao gồm cả tự giáo dục “Tự giáo dục là hoạt động có
ý thức của con người, là giai đoạn phát triển cao của nhân cách. Tự giáo dục được
hình thành trên cơ sở con người tự ý thức được mục tiêu của cuộc sống và cố gắng
tìm ra các phương thức tốt nhất để đạt được mục tiêu đó”.
Như vậy, có thể khái quát: Giáo dục là một lĩnh vực hoạt động xã hội, xuất
hiện do nhu cầu truyền thụ và nâng cao tri thức về tự nhiên, xã hội từ các thế hệ
trước sang thế hệ sau của nhân loại, nhằm sinh tồn và phát triển không ngừng.
Giáo dục đạo đức luôn là một phần không thể thiếu trong giáo dục. Giáo dục đạo
đức có vai trò rất to lớn trong việc hình thành ý thức, tình cảm cũng như các hành
vi đạo đức của con người nói chung, của học sinh, sinh viên nói riêng.
Giáo dục đạo đức giúp cho mỗi cá nhân nâng cao trình độ, nhận thức về các
giá trị đạo đức, để từ đó tự điều chỉnh hành vi sao cho phù hợp với những chuẩn
mực đạo đức mà xã hội đề ra, nhất là trong đời sống hằng ngày và trong học tập.
Hành vi đạo đức của mỗi người chính là sản phẩm cuối cùng của việc giáo dục đạo
đức. Giáo dục đạo đức góp phần to lớn trong việc chuyển các quan niệm đạo đức
từ tự phát sáng tự giác, từ bị động sang chủ động. Không ngừng nâng cao trình độ,
khả năng nhận thức các giá trị đạo đức cho mỗi cá nhân từ trình độ nhận thức
thông thường lên trình độ nhận thức khoa học. Giáo dục đạo đức góp phần tích cực
trong việc truyền lại cho thế hệ đang trưởng thành những giá trị đạo đức mà thế hệ
trước đã tạo ra, được thể hiện trong các truyền thống quý báu của dân tộc. Giáo
dục đạo đức giúp người được giáo dục nhận ra các giá trị đạo đức, nhận thấy giá trị
nhân văn, nhân ái, góp phần nhân đạo hóa con người để hình thành nhân cách tốt đẹp.
Giáo dục đạo đức còn góp phần tạo ra những giá trị đạo đức mới, xây dựng
những phẩm chất đạo đức mới như chủ nghĩa tập thể, tinh thần dũng cảm, thái độ
cần cù trong lao động,... Đồng thời, giáo dục đạo đức cũng góp phần tích cực vào
việc khắc phục những quan điểm đạo đức lạc hậu, “lệch chuẩn” chống lại các hiện
tượng phi đạo đức, những thói hư tật xấu.
Như vậy, giáo dục đạo đức là quá trình biến các chuẩn mực đạo đức từ
những đòi hỏi bên ngoài xã hội thành những đòi hỏi bên trong cá nhân, thành niềm
tin, nhu cầu, thói quen của người được giáo dục. Đồng thời, tác động hình thành
cho người được giáo dục ý thức tình cảm, niềm tin và thói quen hành vi đạo đức,
thể hiện trong cuộc sống hàng ngày đối với gia đình, cộng đồng, làng xóm, với bạn bè và tập thể.
Chương 2: Giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên thành phố thái bình hiện nay
2.1 Các nhân tố tác động đến công tác giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh
niên thành phố Thái Bình
2.1.1 Điều kiện tự nhiên và xã hội của thành phố Thái Bình
Về đặc điểm tự nhiên: Xét về vị trí địa lý
Thái Bình là một tỉnh ven biển, thuộc đồng bằng châu thổ sông Hồng, nằm
trong vùng ảnh hưởng của tam giác tăng trưởng kinh tế Hà Nội - Hải Phòng -
Quảng Ninh. Phía Bắc giáp với tỉnh Hưng Yên, Hải Dương và Hải Phòng; phía
Tây và Tây Nam giáp với tỉnh Nam Định và Hà Nam, phía Đông giáp với vịnh Bắc
Bộ.Vị trí trung tâm của tỉnh Thái Bình là thành phố Thái Bình, có diện tích là
67,71 km2, dân số theo tổng điều tra năm 2019 là 206.037 người.Phía đông nam và
phía nam giáp huyện Kiến Xương, phía tây và phía tây nam giáp huyện Vũ Thư,
phía bắc giáp huyện Đông Hưng.
Xét về đặc điểm địa hình
Thành phố Thái Bình là vùng đất bằng phẳng, có cao độ khoảng 2,6m, có
sông Trà Lý chảy qua với chiều dài 6,7 km, có hệ thống sông đào đã được nâng
cấp, kè bờ. Chất đất ở đây có nguồn gốc phát sinh từ các cồn và bãi cát biển nhưng
được bồi đắp phù sa nên rất thích hợp cho việc gieo trồng lúa nước và cây rau màu.
Nơi đây cũng rất ổn định về địa chất, phù hợp với việc phát triển các ngành công
nghiệp hay xây dựng những công trình cao tầng. Nằm trong vùng khí hậu cận nhiệt
đới ẩm, tiểu vùng khí hậu duyên hải. Thành phố có 2 mùa rõ rệt trong năm: mùa
nóng ẩm mưa nhiều kéo dài từ tháng 4 đến tháng 10, còn lại là mùa khô hanh ít
mưa. Nhiệt độ trung bình ở đây là 23 độ C, lượng mưa trung bình từ 1.500-1.900
mm, độ ẩm không khí dao động 70-90%, số giờ nắng khoảng 1.600-1.800 giờ mỗi năm.
Về đặc điểm kinh tế - văn hóa, xã hội:
Xét về đặc điểm kinh tế
Thành phố Thái Bình là trung tâm chính trị - kinh tế - văn hóa của tỉnh Thái
Bình, có vị trí quan trọng trong phát triển nội vùng, là đầu mối giao thương trên
các hành lang kinh tế của tỉnh Thái Bình. Dân số thành phố khảong 206.037 người,
trong đó có trên 63.000 lao động làm việc trong ngành công nghiệp, tỷ lệ tăng dân
số hàng năm 1,19%. Thành phố có 19 phường, xã. Tổng giá trị sản xuất năm 2019
(giá so sánh 2010) ước đạt 36.454,3 tỷ đồng, tăng 13,52% so với cùng kỳ. Trong
đó giá trị sản xuất ngành công nghiệp ước đạt 21.644,3 tỷ đồng tăng 13,53%. Cơ
cấu ngành công nghiệp tương đối cao, chiếm tỷ lệ 56% tổng số giá trị các ngành
kinh tế của thành phố và chiếm gần 30% giá trị ngành công nghiệp tỉnh Thái Bình.
Tính đến thời điểm hiện nay trên địa bàn thành phố Thái Bình có trên 1.700
doanh nghiệp, trong đó có 354 doanh nghiệp hoạt động sản xuất công nghiệp bằng
36.8% số doanh nghiệp công nghiệp toàn tỉnh: Có 8 doanh nghiệp nhà nước, 315
doanh nghiệp ngoài nhà nước, 31doanh nghiệp có đầu tư nước ngoài. Năm 2019 số
doanh nghiệp công nghiệp tăng 4.2% so với năm 2018. Có 80 doanh nghiệp hoạt
động ở 4 khu công nghiệp và 78 doanh nghiệp hoạt động ở 2 Cụm công nghiệp
Phong Phú và Trần Lãm, như vậy số lượng doanh nghiệp có ở khu cụm công
nghiệp tương đối lớn chiếm tỷ lệ 44.6% doanh nghiệp công nghiệp toàn thành phố.
Có 7 doanh nghiệp có doanh thu cao trên 1.000 tỷ đồng một năm. Số cơ sở sản
xuất công nghiệp có thể là 2.018 cơ sở.
Quá trình phát triển công nghiệp ở Thành phố bao gồm cả các hoạt động hỗ
trợ tiêu thụ sản phẩm đã tạo thuận lợi cho các ngành dịch vụ khác như vận tải kho
bãi, lưu trú ăn uống, ngân hàng, tài chính,...phát triển góp phần huy động vốn tích
lũy, đồng thời tác động đến phát triển các ngành khác trên địa bàn thành phố, làm
cho mức sống dân cư ngày một nâng cao.
Có thể nói, những thành quả về nền kinh tế nói trên đã mở ra cho nền kinh tế
thành phố Thái Bình những bước phát triển tốt đẹp, tuy nhiên một thực trạng cho
thấy rằng, tại Thái Bình vẫn chưa có nhiều những khu công nghiệp lớn, điều này
làm giảm thiểu và hạn chế cơ hội việc làm cho những thanh niên, đặc biệt là những
đối tượng thanh niên trẻ, những thanh niên không theo học đại học. Phần nhiều đã
phải bỏ quê hương đi tìm cho mình cơ hội việc làm tốt hơn, khiến cho số lượng
thanh niên còn lại tại địa phương không còn nhiều. Điều đó cũng gây ra những mặt
hạn chế rất lớn trong việc giáo dục đạo đức cho thanh niên nơi đây.
Xét về đặc điểm văn hóa, xã hội Thái Bình là một vùng đất nổi tiếng với nền
nông nghiệp trồng lúa nước lâu đời và những vét văn hóa xã hội đặc sắc.Trong
những năm tháng kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Thái Bình đã sản xuất và đóng
góp cho nhà nước hơn 1 triệu tấn thóc. Chính những đóng góp to lớn đó trong
những năm tháng kháng chiến đã dần hình thành lên truyền thống yêu nước trong
mỗi người dân nơi đây nói chung, và hình thành nên đạo đức cách mạng cho thanh niên nói riêng.
Về văn hóa xã hội, thành phố Thái Bình có những nét văn hóa rất đa dạng và
phong phú. Thái Bình có Nhà hát Chèo Thái Bình, có Nhà hát Cải lương, Đoàn ca
múa nhạc, Nhà bảo tàng, Trung tâm thông tin triển lãm, Thư viện khoa học tỉnh.
Bảo tàng Thái Bình là một trong những Bảo tàng lớn nhất của cả nước. Nơi đây
lưu giữ nhiều cổ vật quý hàng ngàn năm tuổi khai quật được ở mảnh đất Thái Bình
như: Trống đồng, Gạch nung cổ, các loại đồ kim loại cổ, sứ cổ. Ngoài ra còn trưng
bày các kỷ vật thời nay như xe tăng của Bùi Quang Thận, máy bay của Phạm Tuân.
Hằng năm các trường học trên địa bàn thành phố cũng như trên đại bàn tỉnh vẫn tổ
chức những buổi sinh hoạt ngoại khóa nơi đây, giúp cho các đoàn viên, thanh niên
những hiểu biết về lịch sử.
Thư viện khoa học tổng hợp Thái Bình được thành lập năm 1955, đến nay
còn lưu giữ hơn 155 nghìn bản sách và tư liệu, phục vụ rất nhiều trong công tác
giảng dạy tại địa phương. Bên cạnh đó, thành phố đang xây dựng khu liên hiệp thể
thao tại xã Đông Hoà và phường Hoàng Diệu gồm nhiều hạng mục như sân vận
động với 25.000 chỗ ngồi, nhà thi đấu đa năng, bể bơi trong nhà, ngoài trời, khu
tập luyện dành cho vận động viên,...
Những đặc điểm, điều kiện văn hóa xã hộinói trên tuy còn nhiều mặt hạn
chế, nhưng cũng đã góp một phần to lớn vào công tác giáo dục đạo đức cho thanh
niên thành phố Thái Bình.
Xét về đặc điểm tình hình của đoàn thanh niên thành phố Thái Bình
Hiện nay, toàn thành phố có khoảng 14.000 thanh niên (trong độ tuổi từ 16 -
30), chiếm khoảng 19% dân số và 39,6% số người trong độ tuổi lao động. Nhìn
chung, phần lớn đông đảo thanh niên Thành phố có lập trường chính trị tư tưởng
vững vàng, tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, vào công cuộc đổi mới đất nước,
trình độ học vấn và nghề nghiệp ngày được nâng lên, năng động sáng tạo, dám
nghĩ dám làm, chịu khó học hỏi, nhạy bén trong việc tiếp thu cái mới, áp dụng
khoa học kỹ thuật công nghệ vào lao động sản xuất kinh doanh, đem lại hiệu quả
kinh tế cao, chuẩn bị hành trang cho mình lập thân lập nghiệp, đồng thời giữ vững
vai trò xung kích trong các lĩnh vực và thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội
Đảng các cấp, Nghị quyết Đại hội Hội LHTNVN Thành phố Thái Bình lần thứ III
và Nghị quyết Đại hội Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Thành phố lần thứ XXVIII đề ra.
Đặc biệt, thanh niên và công tác thanh niên luôn nhận được sự quan tâm của các
cấp uỷ Đảng, chính quyền, các lực lượng xã hội.
Bên cạnh những thuận lợi trên, công tác đoàn kết, tập hợp, giáo dục đạo đức
cho thanh niên thành phố Thái Bình cũng gặp phải những khó khăn, thách thức.
Vẫn còn một bộ phận thanh niên thiếu bản lĩnh chính trị, dao động về tư tưởng, thờ
ơ với các hoạt động chính trị - xã hội; có biểu hiện lệch lạc về giá trị đạo đức và lối
sống, thiếu những kiến thức, kỹ năng cần thiết cho yêu cầu phát triển hội nhập.
Một số còn coi nhẹ đạo lý, thuần phong mỹ tục, suy thoái về phẩm chất đạo đức,
lối sống, ý thức chấp hành kỷ luật kém, dễ bị lôi cuốn vào các tệ nạn xã hội, vi
phạm pháp luật,... Xu thế chuyển dịch lao động thanh niên đến các khu, cụm công
nghiệp, thay đổi nơi làm việc thường xuyên sẽ diễn ra mạnh mẽ gây khó khăn
trong đoàn kết tập hợp thanh niên.
Từ những tình hình chung của thanh niên thành phố Thái Bình nói trên, cả
về những mặt thuận lợi và mặt hạn chế, Đoàn thanh niên thành phố Thái Bình cần
chú trọng hơn nữa việc giáo dục đạo đức cho các thanh niên tại địa bàn nơi đây,
nhằm giúp họ nhận thức được tầm quan trọng của bản thân trong việc đem tài sức,
trí tuệ để góp phần xây dựng quê hương, đất nước. Đồng thời hoàn thiện bản thân,
hướng tới giá trị chân - thiện - mỹ.
2.1.2 Sự tác động của đời sống xã hội hiện nay
Thực hiện công tác giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên thành phố
Thái Bình nhìn chung bị chịu tác động của rất nhiều yếu tố. Bên cạnh sự tác động
của yếu tố địa lý, truyền thống, văn hóa của tỉnh Thái Bình và vùng trung du, miền
núi phía Bắc, hoạt động giáo dục này còn chịu sự ảnh hưởng của những biến đổi
trong nước và quốc tế như: toàn cầu hóa, nền kinh tế thị trường, công nghiệp hóa -
hiện đại hóa, của cuộc cách mạng khoa học- công nghệ hiện nay. Sự tác động của
các yếu tố này mang tính hai mặt tích cực và tiêu cực.
Thứ nhất, đó là sự tác động của nền kinh tế thị trường
Ngay từ những năm đầu của thời kì đổi mới (1986), nền kinh tế tập trung
quan liêu bao cấp đã được xóa bỏ, mà thay vào đó là định hướng nền kinh tế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa, có sự quản lí của Nhà nước.. Nền kinh tế thị
trường ở nước ta vừa có ảnh hưởng tích cực, đồng thời có những ảnh hưởng tiêu
cực đến đời sống xã hội nói chung và lối sống nói riêng. Những tác động tích cực
mà nền kinh tế thị trường đem lại cho toàn xã hội là rất lớn. Trước hết, nền kinh tế
thị trường đã góp phần giải phóng các tiềm năng kinh tế như: tài nguyên, vốn,
nguồn lực con người, khoa học công nghệ,... mang lại hiệu quả tích cực cho sự phát triển.
Nền kinh tế vận hành theo cơ chế thị trường tác động đến nhiều lĩnh vực đời
sống xã hội, đến sự phát triển nhân cách và định hướng sống của tất cả các tầng lớp
dân cư ở nước ta, đặc biệt là thế hệ thanh niên, và thanh niên thành phố Thái Bình
không nằm ngoài xu hướng chung đó. Cơ chế kinh tế thị trường đã hình thành nên
những phẩm chất tích cực ở thanh niên thành phố Thái Bình như: quyết đoán, năng
động, sáng tạo, tự chủ, tự chịu trách nhiệm với hành vi của mình. Đây cũng là điều
kiện thuận lợi để mỗi thanh niên, sinh viên rèn luyện, hoàn thiện về phẩm chất đạo
đức, lối sống trở thành những người kế tục sự nghiệp cách mạng vừa “hồng” vừa “chuyên”.
Bên cạnh những điểm tích cực còn tồn tại những mặt hạn chế như hiện
tượng suy thoái về đạo đức, lối sống đang diễn ra ngày càng mạnh mẽ. Biểu hiện
của hiện tượng này là lối sống thực dụng, sùng bái đồng tiền, cá nhân, vị kỉ, tệ nạn
xã hội mỗi ngày một gia tăng. Nạn thất nghiệp, ô nhiễm môi trường sinh thái, bệnh
tật hiểm nghèo tràn lan. Tình trạng bất chấp luân thường đạo lí và các giá trị tinh
thần, giá trị nhân văn, đề cao vật chất, khô cạn tinh thần, nghèo nàn về cảm xúc,
bàng quan với cuộc sống của cộng đồng ở thanh niên càng trở nên phổ biến. Cùng
với đó là sự phân hóa giàu, nghèo làm sâu sắc thêm những mâu thuẫn xã hội; dễ
nảy sinh tham nhũng, lãng phí, kích thích chủ nghĩa thực dụng, chủ nghĩa cá nhân,
lối sống chạy theo đồng tiền bất chấp đạo lý; các tệ nạn xã hội. Chính từ những sự
tác động nhiều mặt của nền kinh tế thị trường, một số bộ phận thanh niên thành
phố Thái Bình có lối sống buông thả, vi phạm nội quy, quy định của trường, vi
phạm pháp luật, sa vào các tệ nạn xã hội như: trộm cắp, bạo lực, mại dâm, nghiện
ma túy, cờ bạc, lô đề, nghiện game...
Thứ hai, đó là sự tác động của toàn cầu hóa
Ở nước ta, toàn cầu hóa diễn ra trên nhiều lĩnh vực, bên cạnh những thời cơ,
quá trình đó còn tạo ra những thách thức lớn đối với sự phát triển kinh tế, xã hội.
Đối với thanh niên cả nước nói chung và thanh niên thành phố Thái Bình nói riêng
là những người trẻ tuổi, có trình độ và năng lực sáng tạo, khả năng tiếp nhận cái
mới nhanh, linh hoạt, thích nghi kịp thời với sự thay đổi nhanh chóng của xã hội,
nên toàn cầu hoá đã tác động không nhỏ tới đối tượng này. Sự tác động của quá
trình toàn cầu hóa đến thanh niên mang tính hai mặt tích cực và tiêu cực. Về mặt
tích cực, toàn cầu hóa giúp cho họ có cơ hội học tập nâng cao dân trí, tiếp thu
những thành tựu của khoa học, công nghệ áp dụng vào quá trình học tập, nghiên
cứu. Toàn cầu hóa có xu hướng đề cao tính cá nhân, theo đó là đề cao sự tu dưỡng
đạo đức và phẩm chất cá nhân của mỗi sinh viên, tạo ra sự đồng nhất tương đối
trong quan điểm về đạo đức của sinh viên Việt Nam với quan niệm đạo đức mang
tính quốc tế, các giá trị đạo đức của sinh viên có xu hướng dịch chuyển phù hợp với xu thế hiện đại.
Bên cạnh mặt tích cực, toàn cầu hóa cũng có những tác động tiêu cực không
nhỏ đến lối sống của thanh niên thành phố Thái Bình hiện nay. Với việc mở cửa,
giao lưu, hội nhập được mở rộng, những văn hóa phẩm độc hại, các quan niệm sai
trái, lối sống thực dụng, vị kỉ, chủ nghĩa cá nhân dễ dàng xâm nhập vào các nước
đang phát triển, trong đó có Việt Nam. Trong đó, thanh niên chính là đối tượng
chịu ảnh hưởng nhiều nhất của sự tác động này. Do thiếu nhiều kiến thức, chưa
được trang bị những kĩ năng sống cần thiết nên trước sự tác động ồ ạt của văn hóa
ngoại lai khi chúng ta mở cửa hội nhập và du nhập văn hóa các nước trên thế giới,
khả năng chống đỡ của thanh niên là rất hạn chế. Bộ phận thanh niên bị ảnh hưởng
bởi lối sống xa hoa, thực dụng, “sống gấp”, lối sống tiêu thụ phương Tây dẫn đến
sự què quặt nhân cách và xơ hóa tâm hồn ngày càng nhiều hơn. Không chỉ vậy,
nhiều bộ phận thanh niên có tư tưởng quá đề cao lợi ích cá nhân làm ảnh hưởng
đến lợi ích tập thể, làm cho một bộ phận sinh viên xa rời các giá trị đạo đức truyền
thống tốt đẹp vẫn đang phù hợp với giai đoạn hiện nay. Từ đó dẫn đến tư tưởng đòi
hỏi nhiều hơn cống hiến, thờ ơ, lạnh nhạt với những người xung quanh, với các
mối quan hệ tình cảm, những biểu hiện tiêu cực trong học tập, rèn luyện, lối sống,
sinh hoạt ngày càng phổ biến.
Sự tác động của cơ chế kinh tế thị trường và sự tác động của toàn cầu hóa
nói trên, đến đạo đức thanh niên có cả thuận lợi và khó khăn. Do đó, công tác giáo
dục đạo đức nói chung và giáo dục đạo đức cho đoàn viên, thanh niên thành phố
Thái Bình cần phải tranh thủ phát huy những ảnh hưởng tích cực và đẩy lùi những
ảnh hưởng tiêu cực mà xã hội để lại.
Thứ ba, đó là sự tác động của cuộc cách mạng Công nghiệp 4.0
Cuộc cách mạng Công nghiệp 4.0 (cách mạng Công nghiệp lần thứ tư) đang
tác động mạnh mẽ và có ảnh hưởng rất lớn đến tất cả các quốc gia, dân tộc trên
phạm vi toàn thế giới. Trong đó có Việt Nam là một quốc gia đang phát triển, với
nhiều thành phần giai cấp và các lực lượng xã hội, thanh niên là thành phần đông
đảo nhất và cũng là lực lượng chịu tác động mạnh mẽ nhất của cuộc cách mạng khoa học lần thứ 4.
Cuộc cách mạng Công nghiệp 4.0 mang lại cả cơ hội và thách thức. Đó là cơ
hội để nâng cao năng suất lao động, hiệu quả, sức cạnh tranh của nền kinh tế, hiệu
lực, hiệu quả quản lý xã hội thông qua nghiên cứu, chuyển giao và ứng dụng mạnh
mẽ các thành tựu tiên tiến cho các lĩnh vực của đời sống kinh tế - xã hội, nhất là
một số ngành, lĩnh vực trọng điểm, có tiềm năng, lợi thế
Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực mà Công nghiệp 4.0 mang lại cho
đời sống xã hội nói chung, không thể không nói đến những tiềm ẩn, thách thức và
những mặt hạn chế mà nó mang lại. Đặc biệt là đối với thanh niên cả nước nói
chung và thanh niên thành phố Thái Bình nói riêng. Sự ra đời của mạng Internet,
hay các trang mạng xã hội đang ngày càng phát triển, con người cũng nhờ đó mà
gắn kết với nhau hơn, nhưng không ít thanh niên đã lợi dụng việc đó để thực hiện
những hành động vô bổ, vô nghĩa, thậm chí mang ý nghĩa xấu. …
Dưới những mặt hạn chế mà công nghiệp 4.0 để lại và tác động trực tiếp đến
đời sống thanh niên hiện nay, thì hơn lúc nào hết, việc giáo dục đạo đức cho thanh
niên nói chung, và đặc biệt là thế hệ đoàn viên, thanh niên thành phố Thái Bình nói
riêng là vô cùng cần thiết.
2.2 Thực trạng giáo dục đạo đức cách mạng cho Thanh niên thành phố Thái Bình
2.2.1 Thành tựu đạt được
Đảng, chính quyền ý thức ngày càng rõ vai trò của thanh niên nên nỗ lực
trong việc tham gia về giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên.
Trong nhiều năm vừa qua, các cấp bộ Đoàn thành phố Thái Bình luôn xác
định và vận dụng tốt tư tưởng Hồ Chí Minh vào công tác giáo dục lý tưởng cách
mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho đoàn viên thanh niên, đó là nội dung xuyên
suốt, nhiệm vụ căn bản, bao trùm trong công tác giáo dục của Đoàn và đã được
triển khai thường xuyên, liên tục, góp phần định hướng lý Đảng, chính quyền ý
thức ngày càng rõ vai trò của thanh niên nên nỗ lực trong việc tham gia về giáo dục
đạo đức cách mạng cho thanh niên.
Bên cạnh đó, đơn vị Thành đoàn Thái Bình đã chủ trì, xây dựng kế hoạch
triển khai thực hiện, tổ chức thực hiện có hiệu quả công tác giáo dục lý tưởng, đạo
đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ tại địa phương, cơ quan, đơn vị. Chỉ đạo các
đơn vị trực thuộc xác định những nội dung và giải pháp phù hợp để thực hiện có
hiệu quả; cụ thể hóa nội dung công việc vào chương trình, kế hoạch công tác; tăng
cường công tác tham mưu, phối hợp với các ngành để cùng tham gia thực hiện,
nâng cao nhận thức chính trị cho đoàn viên, hội viên, hội viên.
Phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo; Sở Thông tin và Truyền thông; Sở
Lao động- Thương binh và Xã hội; Sở Văn hóa- Thể thao và Du lịch, Báo Thái
Bình, Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh và các đơn vị liên quan trong triển khai
thực hiện Kế hoạch này.
Thành tựu trong việc đa dạng hóa các nội dung giáo dục