Học thuyết giải thích nguồn gốc Nhà nước | Trường Đại học Kinh tế – Luật
Nội dung: học thuyết này cho rằng, nhà nước là do Thượng đế sáng tạo ra. Thượng đế sáng tạo ra con người, sáng tạo ra thế giới, đồng thời sáng tạo ra nhà nước để cai quản con người. Tài liệu giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao. Mời đọc đón xem!
Môn: Lý luận nhà nước và pháp luật (llnnvpl)
Trường: Trường Đại học Kinh Tế - Luật, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh
Thông tin:
Tác giả:
Thông tin :
Môn:
Lý luận nhà nước và pháp luật (llnnvpl)
Trường:
Trường Đại học Kinh Tế - Luật, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh
Tác giả:
Tài liệu liên quan:
Preview text:
lOMoAR cPSD| 45943468
HỌC THUYẾT GIẢI THÍCH NGUỒN GỐC NHÀ NƯỚC CHIA THÀNH HAI NHÓM CHÍNH:
1. Quan điểm phi Mác-xít
THUYẾT THẦN HỌC:
Nguồn gốc: thời cổ đại, trung đại.
Nội dung: học thuyết này cho rằng, nhà nước là do Thượng đế sáng tạo ra.
Thượng đế sáng tạo ra con người, sáng tạo ra thế giới, đồng thời sáng tạo ra nhà
nước để cai quản con người.
Ý nghĩa: bảo vệ cho vị trí thống trị xã hội của giai cấp phong kiến, giữ quyền
lực vô hạn cho người lãnh đạo. Gồm 3 nhóm:
− Phái quân quyền: thượng đế trao quyền lại cho vua. Quyền của vua là tuyệt đối.
Vd: các nước phương Đông (các triều đại pk ở TQ, Việt Nam…)
Theo bộ luật manu, bộ luật cổ xưa nhất của ÂĐ, có ý kiến làm rõ hơn nội
dung của thần quyền, vua được tạo ra từ những phần của các vị thánh tối
cao…Người là vị thánh tối cao mang hình người”
Ấn Độ giáo coi vua sinh từ cánh tay
Thần Brahma, thay mặt cho Brahma nắm giữ quyền hành thống trị dân chúng.
− Phái giáo quyền: quyền lực được Thượng đế ban cho Giáo hội, từ đó
Giáo hội giữ quyền thông trị về mặt tinh thần còn quyền thống trị về mặt
thể xác trao lại cho nhà vua. lOMoAR cPSD| 45943468
Vd: Cộng hòa hồi giáo Iran: đứng đầu là lãnh tụ tối cao có quyền hạn lớn nhất
trong chính trị tôn giáo Iran và tiếng nói quyết định trong mọi vấn đề, từ đối nội,
đối ngoại đến quân sự và an ninh quốc gia.
Thành quốc Vatican: đứng đầu là Giáo hoàng dẫn dắt tinh thần cho hơn 1,3 tỷ
người Công giáo trên khắp thế giới.
− Phái dân quyền: nhân dân được Thượng đế trao quyền lực, từ đó ủy thác
=> chọn ra vua. Nhân dân phục tùng vua, vua chăm lo cho lợi ích cho nhân dân.
Có thể nói, tư tưởng nhà nước là của nhân dân bắt đầu từ đây. Vd:
Ưu điểm: Tạo được sự thống nhất, phát triển cho đất nước nếu có chính
sách hợp lí của người đứng đầu. Khuyết điểm:
• Học thuyết chỉ giải thích nguồn gốc nhà nước dựa trên góc độ duy tâm.
• Quyền lực chỉ tập trung vào một hay một nhóm dẫn đến độc đoán chuyên quyền.
THUYẾT GIA TRƯỞNG :
Nguồn gốc: Hy lạp cổ đại và Roma
Nội dung: nhà nước xuất hiện chính là kết quả sự phát triển của gia đình và quyền
gia trưởng. Xã hội như một gia đình mở rộng “nhà chính là cái nước nhỏ, nước
chính là cái nhà to”. Quyền lực nhà nước, về thực chất cũng giống như quyền lực
của người đứng đầu trong gia đình,nó chỉ là sự tiếp tục quyền lực của người gia trưởng trong gia đình.
Ý nghĩa: hình thành nhà nước được tổ chức theo khuôn khổ, đảm bảo trật tự, an toàn xã hội
Vd: thời đại phong kiến ở Việt Nam, quyền lực thuộc về người đứng đầu trong
gia đình (nam giới), phụ nữ không có quyền can thiệp vào công việc trong gia lOMoAR cPSD| 45943468
đình, không có tiếng nói. Hình thành tục lệ trọng nam khinh nữ ảnh hưởng sâu
sắc đến quyền lợi người phụ nữ. Ưu điểm:
• Gia đình là tế bào của xã hội, là nhà nước thu nhỏ => mỗi gia đình đều chăm
lo, nuôi dạy cho đời sống các thành viên đc đảm bảo => gia đình phát triển =>
sự phát triển chung của đất nước.
• Kêu gọi xã hội mang tính ruột thịt, đoàn kết với nhau. Khuyết điểm:
• Bất bình đẳng giới tính.
THUYẾT KHẾ ƯỚC XÃ HỘI:
Nguồn gốc: ra đời khi chuyên chế phong kiến dần suy tàn, cách mạng tư sản nổ ra.
Nội dung: nhà nước ra đời là kết quả của bản hợp đồng được kí kết bởi các
thành viên sống trong trạng thái tự nhiên của xã hội không có nhà nước.
Ý nghĩa: giúp cho xã hội phát triển, đảm bảo sự công bằng và bình đẳng cho
mọi người trong xã hội.
Vd: Hiệp ước xã hội về quyền của người lao động. (hiệp định này được kí kết
giữa các chính phủ, doanh nghiệp và các tổ chức đại diện cho người lao động
nhằm bảo vệ quyền lợi và điều kiện làm việc của người lao động). Hiệp ước xã
hội về quyền con người. (hiệp định này được kí kết giữa các quốc gia nhằm bảo
vệ và thúc đẩy quyền con người) Ưu điểm:
• Bảo vệ quyền lợi cá nhân.
• Tạo ra một nền tảng cho sự phát triển của xã hội. Khuyết điểm:
• Mang tính chất duy tâm. lOMoAR cPSD| 45943468
• Chỉ đáp ứng về vấn đề nhân quyền, vẫn chưa giải quyết các vấn đề về giai cấp.
• Không giải thích rõ về quá trình hình thành nền tảng kinh tế - chính trị.
THUYẾT BẠO LỰC:
Nguồn gốc: từ cuộc chiến tranh xâm lược chiếm đất.
Nội dung: vũ lực là cơ sở của sự thống trị, là nguyên nhân sinh ra nhà nước .
Nhà nước xuất hiện trực tiếp từ hệ quả của quá trình sử dụng bạo lực của thị tộc
này với thị tộc khác và thị tộc chiến thắng đã lập ra bộ máy đặc biệt (nhà nước)
duy trì quyền lực và để nô dịch thị tộc chiến bại.
Ý nghĩa: giữ được vị trí đứng đầu của phe thắng.
Ưu điểm: tạo thành cơ quan điều hòa mâu thuẫn giữa các giai cấp.
Nhiều quốc gia được hình thành qua con đường bạo lực tranh chấp.
Nhược điểm: gây xung đột trong xã hội.
Xã hội không có công lí, đạo đức, tình người. Vd: THUYẾT TÂM LÝ:
Nguồn gốc: người nguyên thủy
Nội dung: nhà nước xuất hiện do nhu cầu về tâm lý của con người nguyên thủy
luôn muốn phụ thuộc vào các thủ lĩnh, giáo sĩ…để lãnh đạo, dẫn dắt trong các
cuộc chiến tranh và chinh phục thiên nhiên.
Ý nghĩa: lãnh đạo xã hội, lãnh đạo cộng đồng trong các hoạt động đối nội và đối ngoại. Vd: Ưu điểm: Khuyết điểm: