Lễ hội Viêt Nam. Trường đại học ngoại ngữ, đại học Đà Nẵng

18:29 4/9/24
Tài liệu csvhvn - hacbhsbcua 1--Vi t ệ Nam là m t ộ qu c
ố gia đã có hàng nghìn năm l c ị h s . ử Gi n ố g nh ư bao qu c ố gia khác trên th ế gi i ớ , nó cũng có m t ộ n n ề văn hóa mang b n ả s c ắ riêng c a ủ chính mình. Chính nh n ữ g nét đó làm nên c t ố cách, hình hài và b n ả s c ắ c a ủ dân t c ộ Vi t ệ . M t ộ trong nh n ữ g đ c ặ tr n ư g đ c ộ đáo t o ạ nên m t ộ đ t ấ n c ướ có chi u ề sâu l c ị h s ử v ề văn hóa không th ể thi u ế l ễ h i ộ – m t ộ s ự kiện văn hóa đ c ượ t ổ ch c ứ mang tính c n ộ g đ n ồ g sâu s c ắ . Có r t ấ nhi u ề l ễ h i ộ trải dài kh p ắ m i ọ mi n ề đ t ấ n c ướ Vi t ệ , r t ấ khó đ ể có th ể tìm m t ộ đ a ị ph n ươ g mà không có b t ấ c ứ m t ộ l ễ h i ộ truy n ề th n ố g nào. Các l ễ h i ộ đ u ề mang cho mình nh n ữ g nét riêng bi t ệ nh n ư g không kém ph n ầ đ c ộ đáo ch a ứ đ n ự g tinh hoa dân t c ộ đến từ 54 dân t c ộ anh em cùng nhau l n ớ lên trên mảnh đ t ấ thân th n ươ g này. M c ặ dù, m i ỗ l ễ h i ộ sẽ có nh n ữ g ý nghĩa khác nhau, những nghi th c ứ th c ự hi n ệ cũng trái ng c ượ nhau. Th ế nh n ư g, nó v n ẫ ph n ả ánh đ c
ượ các giá tr ịvăn hóa mà c ụ th ể đó là tính c n ộ g đ n ồ g làng xã - đi u ề t o ạ nên m t ộ Vi t ệ Nam đa d n ạ g văn hóa nh n ư g v n ẫ gi ữ đ c ượ s ự liên k t
ế chặt chẽ giữa các dân t c ộ . Nh c ắ đ n ế nh n ữ g l ễ h i ộ c ổ truy n ề Vi t ệ Nam mang tính c n ộ g đ n ồ g làng xã y ấ thì không ph i ả ng u ẫ nhiên ng i ườ ta l i ạ ch n ọ l ễ h i ộ L n ồ g t n ồ g (h i ộ xu n ố g đ n ồ g) là m t ộ trong nh n ữ g l ễ h i ộ x a ư bi u ể hi n ệ manh mẽ nh t ấ tinh th n ầ c n ộ g đ n ồ g. Và cái tinh th n ầ y ấ không nh n ữ g không bi t ế m t
ấ mà còn trở thành di s n ả văn hóa quý báu đ c ượ các thế hệ sau gìn gi ữ cho đến t n ậ ngày nay. H n ằ g năm, c ứ vào d p ị sau T t ế Nguyên đán, ở kh p ắ các b n ả làng c a ủ t c ộ ng i ườ Tày, Nùng ở các t n ỉ h phía B c ắ l i ạ nô n c ứ ch ờ đón nh n ữ g ngày h i ộ r n ộ ràng c a ủ l ễ h i ộ L n ồ g t n ồ g (Lùng tùng, l n ồ g th n
ồ g…), hay có tên khác là Oóc t n ồ g, nghĩa là xu n ố g đ n ồ g (l n ồ g là xu n ố g, t n ồ g là đ n ồ g). Do đó, l ễ h i ộ này còn đ c ượ g i ọ là l ễ h i ộ xu n ố g đ n ồ g, m t ộ l ễ h i ộ mang tính ch t ấ nghi l ễ nông nghi p ệ c ổ x a ư , m ở đ u ầ cho m t ộ mùa s n ả xu t ấ m i ớ ; trong l ễ h i ộ còn có l ễ t ạ n ơ Thành Hoàng, Th n ầ Nông, c u ầ cho mùa màng b i ộ thu, gia súc phát tri n ể , con ng i ườ kh e ỏ mạnh, b n ả làng yên vui, m i ọ ng i ườ , m i ọ nhà m
ấ no, sung túc. Nó mang l i ạ nh n ữ g gi ờ phút nghỉ ng i ơ , thanh th n ả , m i ọ ng i ườ có c ơ h i ộ g p ặ g ỡ thăm h i ỏ , chúc t n ụ g nhau; đ n ồ g th i ờ cũng là d p ị giao l u ư tình c m ả gi a ữ các cô gái, chàng trai sau m t ộ năm lao đ n ộ g v t ấ v . ả L ễ h i ộ th n ườ g đ c ượ di n ễ ra sau d p ị T t ế , vào kho n ả g th i ờ gian t ừ ngày 4 đ n
ế ngày 25 tháng Giêng, tùy theo yêu c u ầ c a ủ từng địa ph n ươ g mà t ổ ch c ứ vào nh n ữ g ngày khác nhau và th i ờ gian th n
ườ g kéo dài trong 3 ngày. Thông qua tìm hi u ể và nghiên c u ứ về lễ hội Lồng t n ồ g, ta có th ể th y ấ đ c ượ tính c n ộ g đ n ồ g đ c ặ tr n ư g, rõ nét qua nh n ữ g nghi th c ứ th ờ cúng và vui ch i ơ gi i ả trí. L ễ h i ộ L n ồ g t n ồ g r t ấ phong phú, đa d n ạ g c ả v ề ph n ầ l ễ và ph n ầ h i ộ , có th ể xem nó nh ư m t ộ “B o ả tàng s n ố g”, nói lên các ho t ạ đ n ộ g đ i ờ th n ườ g c a ủ c n ộ g đ n ồ g t c ộ about:blank 1/3 18:29 4/9/24
Tài liệu csvhvn - hacbhsbcua ng i ườ . Không nh n ữ g thế dù là ph n ầ l ễ hay ph n ầ h i ộ c a ủ l ễ h i ộ L n ồ g Tông cũng đã nói lên đ c ượ cái ý nghĩa quan tr n ọ g c a ủ ngày l ễ này. Ph n ầ l ễ th ể hiện lối s n ố g t p ậ thể c a ủ ng i ườ dân Tày, Nùng khi h ọ s n ố g theo nh n ữ g phong tục t p ậ quán c ổ truy n ề nh n ữ g quy t c ắ mà làng đ t ặ ra th ể hi n ệ đ c ượ tính c n ộ g đ n ồ g làng xã. Ph n ầ h i ộ miêu t ả không khí sôi n i ổ và vui nh n ộ v i ớ s ự tham gia c a ủ hàng nghìn ng i
ườ dân trong làng và th m ậ chí c ả khách th p ậ ph n ươ g v i ớ các trò ch i ơ dân gian nh : ư b n ắ n , ỏ đánh y n ế , đ y ẩ g y ậ , ném còn… Nh n ữ g hình th c ứ sinh ho t ạ mang đ m ậ b n ả s c ắ văn hóa dân t c ộ y ấ đã tr ở thành n i ơ giao l u ư gi a ữ các dân t c
ộ Tày, Nùng và các dân t c ộ khác trong vùng. T t ấ c ả các trò ch i ơ trong h i ộ đã th ể hi n ệ s ự g n ầ gũi và tinh th n ầ c n ộ g đồng cao của nh n ữ g ng i ườ tham gia. Không c n ầ bi t ế h ọ là ai, đ n ế t ừ n i ơ nào, chỉ c n ầ đ n ế và vui ch i ơ th a ỏ thích, chính đi u ề này đã cho ta th y ấ đ c ượ s ự g n ắ kết b n ề ch t ặ , cách s n ố g hòa đ n ồ g, g n ắ bó t p ậ th ể c a ủ dân t c ộ Tày - Nùng cũng nh ư c ả dân t c ộ Vi t ệ Nam, h ọ nh ư hòa mình vào m t ộ lối s n ố g đoàn k t ế yêu th n ươ g l n ẫ nhau, m t ộ l i ố s n ố g t t ố đ p ẹ đã đ c ượ minh ch n
ứ g qua hàng nghìn năm chi n ế đ u ấ gi ữ n c ướ và d n ự g n c ướ c a ủ dân t c ộ Vi t ệ t ừ x a ư đ n ế nay. L ễ h i ộ L n ồ g t n ồ g là m t ộ nét sinh ho t ạ c n ộ g đồng đ c ặ s c ắ , ch a ứ đ n ự g nhi u
ề giá tr ịnhân văn, là n i ơ tôn vinh văn hóa, ph n
ả ánh tâm tư, nguyện v n ọ g ng i ườ Tày, Nùng v i ớ mong c ướ c ả năm đ c ượ mùa, khoẻ m n ạ h và m t ộ năm m i ớ nhi u ề t t ố lành. L ễ h i ộ bao gi ờ cũng nh n ộ nhịp, tưng b n ừ g v i ớ c ờ bay ph t ấ ph i ớ , áo qu n ầ r c ự r , ỡ v i ớ nh n ữ g trò ch i ơ dân gian cu n ố hút mê say. L ễ h i ộ L n ồ g t n ồ g đã mang l i ạ s ự g n ắ bó
đoàn kế cùng hướng về ngu n ồ c i ộ , giúp đ ỡ nhau trong ho n ạ n n ạ khó khăn.
Đó là nét đẹp văn hóa c n ộ g đ n ồ g làng xã Vi t ệ Nam. Bên c n ạ h đó, l ễ h i ộ còn là dịp để để m i ọ người giao l u ư tình c m ả , t o ạ nên m i ố quan h ệ thân thi t ế , đoàn k t ế , g n ắ bó cùng chung tay b o ả t n ồ và phát huy nh n ữ g giá tr ịvăn hóa quê h n ươ g sao cho không tr n ộ l n ẫ vào nh n ữ g dòng văn hóa khác. M Ở Đ U Ầ Có lẽ ch a ư bao gi ờ l ễ h i ộ ở n c ướ ta l i ạ n ở r ộ nh ư hi n ệ nay và thuật ngữ lễ h i ộ l i ạ đ c ượ nh c ắ đ n ế nhi u ề nh ư v y ậ trên các ph n ươ g ti n ệ thông tin đ i
ạ chúng, trong các công trình nghiên c u ứ , trong các cu c ộ h i ộ thảo, tọa đàm và c ả trong đ i ờ s n ố g c a ủ dân chúng. L ễ h i ộ dân gian v n ố là thuật ng ữ đ c ượ dùng đ ể chỉ những l ễ h i ộ c a
ủ dân chúng, trong đó ph ổ bi n ế nh t ấ là nh n ữ g l ễ h i ộ ở các làng quê do nh n ữ g ng i ườ dân quê t ổ ch c ứ nh m ằ đáp n ứ g nhu c u ầ hưởng th ụ văn hoá và tín ng n ưỡ g c a ủ h . ọ Chính vì v y ậ mà l ễ h i ộ dân gian còn đ c ượ xem là h i ộ làng và có th ể g n ầ v i ớ nhi u ề tên g i ọ khác n a ữ nh ư l ễ h i ộ làng, l ễ h i ộ truy n ề th n ố g, hay l ễ h i ộ c ổ truy n ề , about:blank 2/3 18:29 4/9/24
Tài liệu csvhvn - hacbhsbcua dù những khái ni m ệ này không h n ẳ là gi n ố g nhau hoàn toàn v ề n i ộ hàm. Có th ể hi u ể l ễ h i ộ dân gian là s n ả ph m ẩ văn hóa c a ủ dân chúng c a ủ m t ộ c n ộ g đồng (phổ bi n ế là c n ộ g đ n ồ g làng hay nhi u ề làng) cùng th ờ m t ộ v ị th n ầ nào đó. Vào m t ộ th i ờ gian nh t ấ đ n ị h trong năm, ở m t ộ đ a ị đi m ể c ụ th , ể ng i ườ ta ti n ế hành nh n ữ g nghi th c ứ th ờ ph n ụ g t p ậ th ể nh ư t , ế l , ễ r c ướ , sau đó là các ho t ạ đ n ộ g vui ch i ơ , ăn u n ố g c n ộ g c m ả nh m ằ c ố k t ế c n ộ g đồng, gi i ả t a ỏ căng thẳng, c n ủ g c ố ni m ề tin và s c ứ m n ạ h cho m i ỗ thành viên. L ễ h i ộ dân gian ở m i ỗ vùng mi n ề , m i ỗ t c ộ ng i ườ có nh n ữ g s ự
khác nhau tạo nên một b c ứ tranh l ễ h i ộ đa màu s c ắ c a ủ xã h i ộ Vi t ệ Nam đ n ươ g đ i ạ . Bài vi t ế này là nh n ữ g quan đi m ể c a ủ tôi v ề ý ki n ế c a ủ nhà báo Lê Văn Ch n
ươ g : “Lễ hội là trung tâm tích tụ, lưu truyền văn hóa”
https://dangcongsan.vn/tu-tuong-van-hoa/le-hoi-va-ban-sac-van-hoa- 424705.html
https://vhnt.org.vn/gia-tri-cua-le-hoi-truyen-thong-trong-xa-hoi-hien-
nay/#:~:text=L%E1%BB%85%20h%E1%BB%99i%20l%C3%A0%20ho
%E1%BA%A1t%20%C4%91%E1%BB%99ng,nhi%C3%AAn%20che
%20ch%E1%BB%9F%2C%20ph%C3%B9%20h%E1%BB%99.&text=Do
%20v%E1%BA%ADy%2C%20l%E1%BB%85%20h%E1%BB%99i%20c
%C3%B3,%2C%20qu%C3%AA%20h%C6%B0%C6%A1ng%2C
%20%C4%91%E1%BA%A5t%20n%C6%B0%E1%BB%9Bc.
https://www.qdnd.vn/van-hoa/doi-song/bai-1-gia-tri-lich-su-truyen-
thong-van-hoa-cua-le-hoi-254584
http://trangandanhthang.vn/tin-tuc/bao-ton-gia-tri-van-hoa-truyen- thong-cua-le-hoi-15 about:blank 3/3