Lượng giá trị của hàng hóa - Kinh tế chính trị Mác - Lênin | Đại học Tôn Đức Thắng
Lượng giá trị của hàng hóa: là lượng thời gian lao động xã hội cần thiết để sản xuất ra một hàng hóa nào đó. Thời gian lao động xã hội cần thiết là thời gian lao động được thực hiện trong những điều kiện sản xuất trung bình của xã hội, với trình độ kỹ thuật và tay nghề lao động trung bình, và cường độ lao động trung bình. Tài liệu giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao. Mời bạn đọc đón xem!
Preview text:
Lượng giá trị của hàng hóa: là lượng thời gian lao động xã hội cần thiết để sản
xuất ra một hàng hóa nào đó. Thời gian lao động xã hội cần thiết là thời gian lao động
được thực hiện trong những điều kiện sản xuất trung bình của xã hội, với trình độ kỹ
thuật và tay nghề lao động trung bình, và cường độ lao động trung bình.
Các yếu tố chính bao gồm:
- Thời gian lao động xã hội cần thiết: Thời gian lao động mà xã hội chấp nhận và
coi là cần thiết để sản xuất ra một hàng hóa.
- Điều kiện sản xuất trung bình: Bao gồm các yếu tố như trình độ phát triển của
công cụ lao động, công nghệ sản xuất, và điều kiện tự nhiên.
- Trình độ kỹ thuật và tay nghề lao động trung bình: Mức độ phổ biến của kỹ năng
và kiến thức kỹ thuật trong xã hội.
- Cường độ lao động trung bình: Mức độ tiêu hao lao động trung bình trong một đơn vị thời gian.
Lượng giá trị của hàng hóa là biểu hiện cụ thể của lượng lao động xã hội cần thiết,
phản ánh mức độ tiêu hao lao động để tạo ra hàng hóa đó, và là yếu tố quyết định giá trị
của hàng hóa trong nền kinh tế.
Định nghĩa này nhấn mạnh rằng giá trị hàng hóa không chỉ phụ thuộc vào thời gian
lao động cá nhân mà vào thời gian lao động xã hội cần thiết, tức là thời gian lao động
được xã hội thừa nhận trong những điều kiện sản xuất trung bình.
Trong kinh tế chính trị Mác-Lênin, lượng giá trị hàng hóa đóng vai trò rất quan trọng
và có vị trí then chốt trong việc hiểu và phân tích các hiện tượng kinh tế.
- Cơ sở của giá trị trao đổi: Lượng giá trị hàng hóa là cơ sở để xác định giá trị trao
đổi của hàng hóa trên thị trường. Giá trị trao đổi là tỷ lệ mà tại đó một hàng hóa có
thể được trao đổi với hàng hóa khác, và nó phản ánh lượng lao động xã hội cần
thiết để sản xuất ra các hàng hóa đó.
Bối cảnh: Sản xuất giày và áo sơ mi.
Lượng giá trị: Giày cần 5 giờ lao động, áo sơ mi cần 3 giờ lao động.
Giá trị trao đổi: 1 đôi giày = 1.67 áo sơ mi (5/3).
- Thước đo lao động xã hội: Lượng giá trị hàng hóa phản ánh mức độ tiêu hao lao
động xã hội cần thiết để sản xuất ra hàng hóa. Điều này giúp xác định xem một
hàng hóa cụ thể đòi hỏi bao nhiêu lao động xã hội và do đó, có thể so sánh giá trị
của các hàng hóa khác nhau trên cơ sở lượng lao động đã tiêu hao.
Bối cảnh: Sản xuất bánh mì và áo sơ mi.
Lượng giá trị: Bánh mì cần 2 giờ, áo sơ mi cần 4 giờ.
Phân chia lao động: Nếu một người làm 8 giờ/ngày, họ có thể sản xuất 4 bánh
mì hoặc 2 áo sơ mi. Sự phân chia này giúp xác định số lượng công nhân cần
thiết cho từng loại sản phẩm dựa trên nhu cầu xã hội.
- Cơ sở cho sự phân chia lao động xã hội: Trong một nền kinh tế hàng hóa, lượng
giá trị của các hàng hóa khác nhau giúp phân chia lao động xã hội một cách hợp
lý, đảm bảo rằng các nguồn lực lao động được phân bổ hiệu quả để sản xuất ra các
hàng hóa cần thiết cho xã hội.
Bối cảnh: Cộng đồng cần 30 ổ bánh mì, 15 áo sơ mi và 5 bàn ghế mỗi tuần.
Lượng giá trị: Bánh mì cần 2 giờ, áo sơ mi cần 4 giờ, bàn ghế cần 6 giờ.
Phân chia lao động: 6 người làm bánh mì, 6 người may áo sơ mi, 3 người làm bàn
ghế. Sự phân chia này dựa trên tổng thời gian lao động cần thiết cho mỗi loại hàng hóa.
- Tác động đến giá cả thị trường: Mặc dù giá cả thị trường của hàng hóa có thể bị
ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như cung và cầu, cạnh tranh, hay các chính sách kinh
tế, nhưng về dài hạn, giá cả thị trường có xu hướng xoay quanh giá trị của hàng
hóa, tức là lượng lao động xã hội cần thiết để sản xuất ra hàng hóa đó.
Bối cảnh: Sản xuất quần áo và giày dép.
Lượng giá trị: Mỗi bộ quần áo cần 6 giờ lao động, mỗi đôi giày cần 3 giờ lao động.
Tác động đến giá cả: Nếu cung cầu không cân bằng, giá cả của quần áo và giày
dép sẽ thay đổi tương ứng để điều hòa thị trường.
Điều chỉnh sản xuất:Dựa trên lượng giá trị này, các chính sách sản xuất và
phân phối có thể điều chỉnh để duy trì ổn định giá cả và đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng.
- Cơ sở cho việc phân tích lợi nhuận và bóc lột: Lượng giá trị hàng hóa giúp hiểu rõ
hơn về cấu trúc của giá trị thặng dư, lợi nhuận và mức độ bóc lột lao động trong xã
hội tư bản chủ nghĩa. Nó cho thấy mối quan hệ giữa lao động trực tiếp sản xuất và
các hình thức phân phối thu nhập trong xã hội.
Bối cảnh: Nhà máy giày, công nhân sản xuất 10 đôi giày/ngày (10 giờ lao động).
Giá trị sức lao động: Công nhân làm 8 giờ/ngày nhưng chỉ được trả lương 4 giờ.
Lợi nhuận: Nhà tư bản thu được 6 giờ lao động thặng dư từ mỗi công nhân mỗi
ngày, phần này tạo ra lợi nhuận và thể hiện sự bóc lột lao động.
- Công cụ cho phân tích kinh tế vĩ mô: Trong phân tích kinh tế vĩ mô, lượng giá trị
hàng hóa cung cấp một khung lý thuyết để hiểu về tổng sản phẩm xã hội, sự tích
lũy tư bản, và sự phát triển kinh tế.
Bối cảnh: Nền kinh tế sản xuất lúa mì và vải vóc.
Lượng giá trị: Lúa mì cần 1 giờ/kg, vải vóc cần 3 giờ/mét.
Phân tích tổng sản lượng: Tổng lượng lao động cần thiết cho lúa mì là 10,000
giờ, cho vải vóc là 15,000 giờ, tổng cộng 25,000 giờ.
Phân chia lao động: Lao động được phân bổ 40% cho lúa mì và 60% cho vải
vóc, giúp đánh giá hiệu quả sản xuất và định hướng phát triển kinh tế.