Lý luận chủ nghĩa Mác Lênin về thời kì quá độ ở Việt Nam. Liên hệ thực tiễn | Tiểu luận môn chủ nghĩa xã hội khoa học Trường đại học sư phạm kĩ thuật TP. Hồ Chí Minh
Kể từ khi con ngừoi xuất hiện, xã hội loài người đã trải qua và hình thành xã hội: cuộc sống nguyên thuỷ, chiếm hữu nô lệ, phong kiến, tư bản chủ nghĩa và đỉnh cao đang hướng tới xã hội chủ nghĩa. Muốn hướng tới một xã hội ở đó con người có quyền bình đẳng , không còn đói nghèo và áp bức bóc lột, vật chất sản xuất ra có thể đáp ứng mọi nhu cầu..Tài liệu giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao. Mời bạn đọc đón xem!
Môn: Chủ nghĩa xã hội khoa học (LLCT120405)
Trường: Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh
Thông tin:
Tác giả:
Preview text:
MÔN HÞC: CHĂ NGH)A XÃ HÞI KHOA HÞC TIÂU LU¾N
LÝ LU¾N CĂA CHĂ NGH)A MÁC - LÊNIN VÀ THÞI Kþ QUÁ ĐÞ 1
DANH MĀC VI¾T TÀT CNXH: Chă ngh*a xã hái HCM: Hồ Chí Minh CNTB: Ch ă nghiã t° bÁn CCVS: Chuyên chính vô sÁn TBCN: T° bÁn chă ngh*a XHCN: Xã hái chă ngh*a
LLSX: Lực l°ÿng sÁn xu¿t TKQĐ: Thái kì quá đá CM: Cách m¿ng 2 MĀC LĀC
BÀNG PHÂN CÔNG NHIàM VĀ .............................................................................. 2 DANH MĀ
C VIÀT TÂT ............................................................................................. 3
Mâ ĐÀU ..................................................................................................................... 5
1. Lý do chọn đà tài: .............................................................................................. 5
2. Māc đích và nhiám vā nghiên cứu: .................................................................... 5
3. Đối t°ÿng và ph¿m vi nghiên cứu: ..................................................................... 6
4. C¢ sã lý luÁn và ph°¢ng pháp nghiên cứu:......................................................... 6
CH¯¡NG 1 LÝ LUÀN CĂA CHĂ NGH)A MAC – LENIN V THàI KÌ QUÁ Đà.7 1.1 Khái niám c¢ bÁn v
à quá đá lên CNXH .............................................................. 7
1.1.1 Nái dung căa quá đá lên CNXH ................................................................... 7
1.1.2 KhÁ năng quá đá lên CNXH bỏ qua chÁ đá t° bÁn chă ngh*a ........................ 7
1.2 Tính t¿t yÁu và các lo¿i hình quá đá .................................................................... 8
1.2.1 Tính t¿t yÁu .................................................................................................. 8
1.2.2 Các lo¿i hình quá đá ..................................................................................... 9
CH¯¡NG 2: THàI Kþ QUÁ Đà â VIàT NAM ..................................................... 11
2.1 Quan điểm căa HCM và ĐÁng Cáng sÁ
n Viát Nam và thái kÿ quá đá lên CNXH
... ............ ...... ...... ............ ...... ...... ...... ............ .... ...... ............ ...... ...... ..... .. .... ..11 2.2
ThuÁn lÿi và khó khăn..........................................................................................13
2.2.1 ThuÁn lÿi .................................................................................................... 13
2.2.2 Khó khăn .................................................................................................... 14
2.3 Liên há thực tißn ............................................................................................... 14
KÀT LUÀN ............................................................................................................... 16
TÀI LIàU THAM KHÀO.......................................................................................... 17 3 Mà ĐÀU
1. Lý do chßn đ Á tài:
Kể từ khi con ng°ái xu¿t hián, xã hái loài ng°ái đã trÁi qua và hình thành xã hái:
cuác sống nguyên thuỷ, chiÁm hữu nô lá, phong kiÁn, t° bÁn chă ngh*a và đỉnh cao đang
h°ßng tßi xã hái chă ngh*a. Muốn h°ßng tßi mát xã hái ã đó con ng°ái có quyÃn bình
đẳng , không còn đói nghèo và áp bức bóc lát, vÁt ch¿t sÁn xu¿t ra có thể đáp ứng mọi
nhu cÁu căa con ng°ái đó chính là chÁ đá xã hái chă ngh*a. Nh°ng liáu xã hái tiÁn lên
cáng sÁn chă ngh*a bằng con đ°áng nào và trong bao lâu, đây là mát bài toán nan giÁi
đã đang và s¿ đặt ra vßi t¿t cÁ nhân lo¿i. Để tiÁn lên xã hái chă ngh*a thì cÁn phÁi trÁi
qua hai giai đo¿n: đó là giai đo¿n chă ngh*a xã hái và giai đo¿n chă ngh*a cáng sÁn.
Hián nay n°ßc ta đang ã trong thái kì quá đá lên chă ngh*a xã hái; mát thái kì mang
tính ch¿t quá đá, cái mßi thì ch°a thành cái cũ thì ch° hoàn toàn dứt bỏ, thái kì này có
sự giao nhÁp căa nhiÃu t° t°ãng. D°ßi ngọn cá căa ĐÁng là kim chỉ nam Mác - Lê nin
và t° t°ãng Hồ Chí Minh chúng ta cũng không thể đốt cháy giai đo¿n hay phă nhÁn
hoàn toàn những thành tựu mà chă ngh*a t° bÁn đ¿t đ°ÿc, nh¿t là chă ngh*a t° bÁn nhà
n°ßc. Theo Lênin thì trong giai đo¿n quá đá lên xã hái chă ngh*a , chúng ta không thể
vứt bỏ hoàn toàn chă ngh*a t° bÁn nhà n°ßc mà phÁi th¿y đ°ÿc những điểm m¿nh căa
nó dể phát huy. Cũng vì thÁ chúng em đã quyÁt định chọn đà tài: Lý lu¿n chă ngh*a
Mac-Lênin và liên há thực tißn á thßi kì quá đß á Viát Nam để nÃm bÃt đ°ÿc tình
hình và có cái nhìn tổng quát và lý luÁn ,quan điểm chă ngh*a căa Mac-Lênin đồng thái
liên há tißn và thái kì quá đá ã Viát Nam, đ°a ra các giÁi pháp tốt h¢n phát triển nÃn kinh t
Á theo định h°ßng xã hái chă ngh*a.
2. Māc đích và nhiám vā nghiên cứu:
* Māc đích nghiên cứu:
Nghiên cứu t° t°ãng lý luÁn căa chă ngh*a Mác-Lênin và chă ngh*a xã hái, thái kì quá
đá lên chă ngh*a xã hái để đ°a ra những đánh giá thực tr¿ng nÃn kinh tÁ đ¿t n°ßc hián
nay. Từ đó liên há thực tißn đ°a ra những ph°¢ng h°ßng cÁn quán triát trong quá trình
vÁn dāng t° t°ãng căa Mác-Lênin nhằm phát triển kinh tÁ n°ßc nhà đ¿t hiáu quÁ cao,
bÃn vững đúng định h°ßng xã hái chă ngh*a. * Nhiám vā:
Để đ¿t đ°ÿc māc đích nghiên cứu trên, tiểu luÁn có nhiám vā làm rõ: 4
+ Phân tích nái dung lý luÁn căa chă ngh*a Mác-Lênin và thái kÿ quá đá.
+ Nêu lên quan điểm căa ĐÁng và Hồ Chí Minh và thái k
ÿ quá đá ã Viát Nam, làm
rõ những thuÁn lÿi và khó khăn căa Viát Nam trong thái kÿ này và liên há thực tißn.
3. Đối t°ÿng và ph¿m vi nghiên cứu:
Xu¿t phát từ māc đích nghiên cứu, đà tài này tÁp trung nghiên cứu quá trình vÁn dāng
lý luÁn căa chă ngh*a Mác - Lênin và tính đác lÁp t°¢ng đối căa quan há sÁn xu¿t đối
vßi lực l°ÿng sÁn xu¿t ã n°ßc từ khi đ¿t n°ßc hoàn toàn giÁi phóng (1975) đÁn nay.
4. C¢ sá lý lu¿n và ph°¢ng pháp nghiên cứu:
* Cơ sở lý luận: là chă ngh*a Mác - Lênin và quan điểm căa ĐÁng Cáng sÁ n Viát
Nam và tính đác lÁp t°¢ng đối căa quan há sÁ
n xu¿t đối vßi lực l°ÿng sÁ n xu¿t.
* Phương pháp nghiên cứu: ph°¢ng pháp phân tích - tổng hÿp, ph°¢ng pháp quy n¿p
- dißn dịch, ph°¢ng pháp kÁt hÿp lịch sử - lôgic, ph°¢ng pháp so sánh và các ph°¢ng
pháp chung căa khoa học xã hái.
5. Ý ngh*a khoa hßc và thực tißn căa tiÃu lu¿n:
Nhằm làm sáng tỏ những nguyên lý chă ngh*a Mác-Lênin, đó s¿ nÃn tÁng t° t°ãng cho
ĐÁng Cáng sÁn Viát Nam, chă ngh*a Mác-Lênin và t
° t°ãng Hồ Chí Minh cung c¿p thÁ
gißi quan, ph°¢ng pháp luÁn khoa học. Và có sự vÁn dāng sáng t¿o trong nhÁn thức xu
h°ßng, quy luÁt phát triển căa quan há quốc tÁ trong bối cÁnh thÁ gißi đang có những
biÁn đáng nhanh chóng, khó l°áng.
6. K¿t c¿u căa tiÃu lu¿n:
Ngoài mã đÁu, kÁt luÁn, tài liáu tham khÁo, tiểu luÁn đ°ÿc chia làm 2 ch°¢ng:
Ch°¢ng 1: Lý luÁn căa chă ngh*a Mác - Lênin và thái kÿ quá đá
1.1 Khái niám và thái kÿ quá đá lên CNXH
1.2 Nái dung và tính t¿t yÁu căa thái kÿ quá đá
Ch°¢ng 2: Thái kÿ quá đá ã Viát Nam
2.1 Quan điểm căa ĐÁng và Hồ Chí Minh và thái k ÿ quá đá ã Viát Nam
2.2 Những thuÁn lÿi và khó khăn căa Viát Nam trong thái kÿ quá đá 2.3 Liên há thực tißn 5
CH¯¡NG 1: LÝ LU¾N CĂA CHĂ NGH)A MAC – LENIN VÀ THÞI KÌ QUÁ ĐÞ
1.1 Khái niám c¢ bÁn vÁ quá đß lên CNXH
Quá đá lên Chă ngh*a Xã hái là sự chuyển tiÁp quá đồ bằng cách m¿ng để cố định
mát trÁt tự căa xã hái cũ sang má ttrÁt tự xã hái mßi vßi ph°¢ng thức sÁn xu¿t mßi quan
há sÁn xu¿t và chÁ đá sã hữu mßi mang tính ch¿t Xã Hái Chă Ngh*a vßi nhà n°ßc kiểu
mßi là mát chă thể quyÃn lực giữa giai c¿p công nhân và nhân dân lao đáng
1.1.1 Nßi dung căa quá đß lên CNXH
- Thái kÿ quá đá - Quá đá lên CNXH là mát cuác đ¿u tranh cách m¿ng phức t¿p, gian khổ và lâu dài
chứ - Thay đổi triát để những nÁp sống, thói quen, ý ngh* và thành kiÁn có gốc rß hàng
ngàn năm... biÁn n°ßc ta từ mát n°ßc nông nghiáp thành mát n°ßc công nghiáp=. Tuy
nhiên, muốn chă ngh*a xã hái. NÁu nhân dân ta mọi ng°ái cố gÃng, ph¿n khãi thi đua xây dựng, thì
thái kÿ quá đá có thể rút ngÃn h¢n.
1.1.2 KhÁ năng quá đß lên CNXH bỏ qua ch¿ đß t° bÁn chă ngh*a
Khi phân tích đặc điểm căa chă ngh*a t° bÁn trong thái kÿ đác quyÃn, phát hián ra
quy luÁt phát triển không đÃu và kinh tÁ và chính trị căa chă ngh*a t° bÁn, Lenin và rút
ra kÁt luÁn quan trọng và khÁ năng thÃng lÿi căa chă ngh*a xã hái ã mát số n°ßc hoặc ã
mát n°ßc riêng lẻ chứ không thể thÃng lÿi cùng mát lúc ã t¿t cÁ các n°ßc. Khi chă ngh*a
xã hái thÃng lÿi ã mát n°ßc thì nhân lo¿i b°ßc vào mát thái kÿ mßi - thái đ¿i quá đá lên
Chă ngh*a xã hái trên ph¿m vi toàn thÁ gißi. Trong điÃu kián đó các n°ßc l¿c hÁu có thể
quá đá lên Chă ngh*a Xã hái bỏ qua chÁ đá t° bÁn chă ngh*a. Theo Lênin điÃu kián để
mát n°ßc có thể quá đá lên Chă ngh*a Xã hái bỏ qua chÁ đá t° bÁn chă ngh*a là:
- Thứ nh¿t: điÃu kián bên trong có ĐÁng cáng sÁn lãnh đ¿o giành đ°ÿc chính quyÃn
và sử dāng chính quyÃn Nhà n°ßc công, nông, trí thức liên minh làm điÃu kián tiên
quyÁt để xây dựng chă ngh*a xã hái.
- Thứ hai: ĐiÃu kián bên ngoài có sự giúp đỡ căa giai c¿p vô sÁn căa các n°ßc tiên
tiÁn đã giành thÃng lÿi trong cách m¿ng vô sÁn. 6
Các n°ßc l¿c hÁu có khÁ năng quá đá lên Chă ngh*a Xã hái bỏ qua chÁ đá t° bÁn
chă ngh*a nh°ng không phÁi là quá đá trực tiÁp mà phÁi qua con đ°áng gián tiÁp.
1.2 Tính t¿t y¿u và các lo¿i hình quá đß
1.2.1 Tính t¿t y¿u
- Mát là, b¿t kÿ quá trình chuyển biÁn từ mát xã hái này lên mát xã hái khác đÃu
nh¿t định phÁi trÁi qua mát hái kÿ gọi là thái kÿ quá đá. Đó là thái kỹ còn có sự đan xen
l¿n nhau giữa các yÁu tố mßi và cũ trong cuác đ¿u tranh vßi nhau. Có thể nói đây là thái
kÿ căa cuác đ¿u tranh yÁu phát triển lịch sử thì cái mßi th°áng chiÁn thÃng cái cũ, cái l¿ c hÁu. Từ chă ngh*a t°
bÁn lên chă ngh*a xã hái không là ngo¿i lá lịch sử. H¢n nữa, từ chă ngh*a t° bÁn lên chă
ngh*a xã hái là mát b°ßc nhÁy lßn và căn bÁn và ch¿t so vßi các quá trình thay th Á từ xã
hái cũ lên xã hái mßi đã từng dißn ra trong lịch sử thì thái kÿ quá đá l¿i càng là mát t¿t
yÁu, thÁm chí có thể kéo dài. Nh¿t là đối vßi những n°ßc còn ã trình đá tiÃn t° bÁn thực
hián thái kÿ quá đá lên chă ngh*a xã hái thì vßi nhiÃu b°ßc quanh co.
- Hai là, sự ra đái căa mát xã hái mßi bao giá cũng có những sự kÁ thừa nh¿t định
từ những nhân tố do xã hái cũ t¿o ra. Sự ra đái căa chă ngh*a xã hái là sự kÁ thừa đối
vßi chă ngh*a t° bÁn, đặc biát là trên ph°¢ng dián kÁ thừa c¢ sã vÁt ch¿t kỹ thuÁt đã
đ°ÿc t¿o ra bãi sự phát triển căa nÃn đ¿i công nghiáp t° bÁn chă ngh*a. Tuy nhiên, c¢
sã vÁt ch¿t căa chă ngh*a xã hái mặc dù cũng là nÃn sÁn xu¿t đ¿i công nghiáp nh°ng đó là nÃn sÁ
n xu¿t đ¿i công nghiáp xã hái chă ngh*a chứ không phÁi là nÃn đ¿i công nghiáp
t° bÁn chă ngh*a. Do đó nó cũng cÁn phÁi có thái kÿ quá đá căa b°ßc cÁi t¿o, kÁ thừa
và tái c¿u trúc nÃn công nghiáp t° bÁn chă ngh*a. Đối vßi những n°ßc ch°a từng trÁi
qua quá trình công nghiáp hóa tiÁn lên chă ngh*a xã hái, thái kÿ quá đá cho viác xây
dựng c¢ sã vÁt ch¿t, kỹ thuÁt cho chă ngh*a xã hái càng có thể kéo dài vßi nhiám vā
trọng tâm căa nó là tiÁ
n hành công nghiáp hóa xã hái chă ngh*a. Đó là mát nhiám vā vô
cùng to lßn và đÁy khó khăn, không thể <đốt cháy giai đo¿n= đ°ÿc.
- Ba là, các quan há xã hái căa chă ngh*a xã hái không tự phát nÁy sinh trong lòng
chă ngh*a t° bÁn, chúng là kÁt quÁ căa quá trình xây dựng và cÁi t¿o xã hái chă ngh*a.
Sự phát triển căa chă ngh*a t° bÁn, dù đã ã trình đá cao cũng chỉ có thể t¿o ra những 7
điÃu kián, tiÃn đà cho sự hình thành các quan há xã hái mßi xã hái chă ngh*a, đo vÁy
cũng cÁn phÁi có thái gian nh¿t định để xây dựng và phát triển những quan há đó.
- Bốn là, công cuác xây dựng chă ngh*a xã hái là mát công viác mßi mẻ, khó khăn
và phức t¿p. Vßi t° cách là ng°ái chă căa xã hái mßi, giai c¿p công nhân và nhân dân
lao đáng không thể ngay lÁp tức có thể đÁm đ°¢ng đ°ÿc công viác ¿y, nó cÁn phÁi có thái gian nh¿t dịnh.
Thái kÿ quá đá lên chă ngh*a xã hái ã các n°ßc có trình đá phát triển kinh tÁ - xã
hái khác nhau có thể dißn ra khoÁng thái gian dài, ngÃn khác nhau. Đối vßi những n°ßc
đã trÁi qua chă ngh*a t° bÁn phát triển ã trình đá cao khi tiÁn lên chă ngh*a xã hái thì
thái kÿ quá đá có thể t°¢ng đối ngÃn. Những n°ßc đã trÁi qua giai đo¿n phát triển ch*
ngh*a t° bÁn ã trình đá trung bình, đặc biát là những n°ßc còn ã trình đá phát triển tiÃn
t° bÁn, có nÃn kinh tÁ l¿c hÁu thì thái kÿ quá đá th°áng kéo dài vßi r¿t nhiÃu khó khăn, phức t¿p.
1.2.2 Các lo¿i hình quá đß
- Theo quan điểm căa các nhà kinh điển căa chă ngh*a Mác – Lênin, thì có hai con
đ°áng quá đá tiÁn lên CNXH. Con đ°áng thứ nh¿t là con đ°áng + quá đá trực tiÁ
p lên chă ngh*a xã hái từ những n°ßc t° bÁn phát triển ã trình đá cao.
Theo C. Mác, quá đá chính trị căa CNTB không phÁi chỉ là sự thể hián ra ã mát,
hay mát số cuác cách m¿ng chính trị. Đây là cÁ mát thái kÿ quá đá chính trị lâu dài và
khó khăn, từ CNTB phát triển cao trực tiÁp lên CNXH. Đây là mát quá trình cách m¿ng
không ngừng thực hián không chỉ mát điểm quá đá, mà là mát giai đo¿n quá đá t¿t yÁu.
Trong đó, chính trị (chuyên chính vô sÁn- CCVS) là điÃu kián tiên quyÁt để thực hián
quá đá trong mọi l*nh vực khác căa xã hái
+ quá đá gián tiÁp lên chă ngh*a xã hái ã những n°ßc chă ngh*a t° bÁn phát triển
còn th¿p hoặc các n°ßc tiÃn t° bÁn.
Thái kÿ quá đá bỏ qua chÁ đá TBCN. Theo V. I. Lênin, từ cuối thÁ kỷ XIX, CNTB
có nhiÃu biÁn chuyển quan trọng: đác quyÃn thay thÁ c¿nh tranh, viác mã mang thị
tr°áng thÁ gißi đã đ¿t đÁn gißi h¿n địa lý toàn cÁu. Mâu thu¿n giữa các n°ßc ph°¢ng
Tây trã nên gay gÃt. ChiÁn tranh thÁ gißi thứ nh¿t bùng nổ. Xu¿t hián c¢ hái cho cách
m¿ng XHCN có thể thÃng lÿi ã mát n°ßc riêng biát không phÁi là n°ßc tiên tiÁn, và đó 8
chính là n°ßc Nga. TiÁp theo, n°ßc này có thể b°ßc vào TKQĐ gián tiÁ p lên CNXH, bỏ
qua chÁ đá TBCN. Thái kÿ quá đá gián tiÁp có mát nái dung chă yÁu là, d°ßi sự kiểm
soát, bÁo đÁm căa nhà n°ßc XHCN, cÁn sử dāng, phát triển kinh t Á TBCN để xây dựng
LLSX. Sau đó, tiÁp tāc chuyển sang thực hián nhiám vā căa TKQĐ trực tiÁp, là xây
dựng c¢ sã ban đÁu cho CNXH.
- Trên c¢ sã vÁn dāng lý luÁn và CM không ngừng, và thái kÿ quá đá lên CNXH
căa chă ngh*a Mác – Lênin, từ đặc điểm tình hình thực tÁ căa Viát Nam, Hồ Chí Minh
đã khẳng định con đ°áng cách m¿ng Viát Nam là tiÁn hành giÁi phóng dân tác, hoàn
thành cách m¿ng dân tác dân chă nhân dân, tiÁn dÁn lên chă ngh*a xã hái. Nh° vÁy, thái
kÿ quá đá lên CNXH ã Viát Nam là quan niám và mát hình thái quá đá gián tiÁp cā thể
– quá đá từ mát xã hái thuác địa, nửa phong kiÁn, nông nghiáp l¿ c hÁu đi lên chă ngh*a xã hái.
- Theo Hồ Chí Minh, khi b°ßc vào thái kÿ quá đá lên CNXH, n°ßc ta có đặc điểm lßn
nh¿t là từ mát n°ßc nông nghiáp l¿c hÁu tiÁn lên chă ngh*a xã hái không phÁi kinh qua
giai đo¿n phát triển t° bÁn chă ngh*a. Đặc điểm này chi phối các đặc điểm khác, thể
hián trong t¿t cÁ các l*nh vực căa đái sống xã hái và làm c¢ sã nÁy sinh nhiÃu mâu
thu¿n. Trong đó, Ng°ái đặc biát l°u ý đÁn mâu thu¿n c¢ bÁn căa thái kÿ quá đá, đó là
mâu thu¿n giữa nhu cÁu phát triển cao căa đ¿t n°ßc theo xu h°ßng tiÁn bá và thực
tr¿ng kinh tÁ – xã hái quá th¿p kém căa n°ßc ta. 9
CH¯¡NG 2: THÞI Kþ QUÁ ĐÞ à VIàT NAM
2.1 Quan điÃm căa HCM và ĐÁng Cßng sÁn Viát Nam vÁ thßi kÿ quá đß lên CNXH
VÃ tính t¿t yÁu và nhiám v ā căa thái k
ÿ quá đá lên chă ngh*a xã hái ã Viát Nam:
Trung thành vßi lý luÁn chă ngh*a Mác - Lênin, nÃm vững thực tißn đặc điểm
Viát Nam, Hồ Chí Minh khẳng định tính t¿t yÁu căa thái kÿ quá đá lên chă ngh*a xã hái
ã Viát nam, thái kÿ cÁi biÁn cách m¿ng từ xã hái thuác địa nửa phong kiÁn sang xã hái
xã hái chă ngh*a. Sau khi hoàn thành cách m¿ng giÁi phóng dân tác, tiÁn thẳng lên chă
ngh*a xã hái, không kinh qua giai đo¿n T° bÁn chă ngh*a, bãi vÁy cách m¿ng n°ßc ta
t¿t yÁu phÁi trÁi qua mát thái kÿ quá đá lên chă ngh*a xã hái và quá đá lên chă ngh*a xã
hái ã n°ßc ta thuác lo¿i hình quá đá gián tiÁp.
Quá đá gián tiÁp lên chă ngh*a xã hái đã đặt ra cho chúng ta biÁt bao khó khăn
phức t¿p, khiÁn chúng ta không thể chă quan, nóng vái, đốt cháy giai đo¿n.
Đặc điểm và mâu thu¿n căa thái kÿ quá đá lên chă ngh*a xã hái ã Viát Nam đã
đ°ÿc Hồ Chí Minh chỉ rõ. Theo Ng°ái, đặc điểm to lßn nh¿t là từ mát n°ßc nông nghiáp
l¿c hÁu tiÁn thẳng lên chă ngh*a xã hái không kinh qua giai đo¿n phát triển T° bÁn chă
ngh*a. Đặc điểm này chi phối tác đáng đÁn mọi l*nh vực căa đái sống xã hái và làm nÁy
sinh nhiÃu mâu thu¿n. Mâu thu¿
n c¢ bÁn nh¿t trong thái k ÿ quá đá lên chă ngh* a xã hái
ã Viát nam là mâu thu¿n giữa nhu cÁu phát triển cao căa đ¿t n°ßc và thực tr¿ng kinh tÁ
xã hái quá th¿p kém căa ta. Do đó cách m¿ng phức t¿p, gian khổ và lâu dài=, bãi vì hoàn toàn mßi x°a nay ch°a từng có trong lịch sử dân tá
c ta. Chúng ta phÁi thay đổi triát
để những nÁp sống, thói quen, ý ngh* và thành kiÁn có gốc rß hàng ngàn năm... biÁn
n°ßc ta từ mát n°ßc nông nghiáp thành mát n°ßc công nghiáp=.
Nhiám vā lịch sử căa thái kÿ quá đá lên chă ngh*a xã hái ã Viát Nam theo Hồ Chí Minh gồm:
Mát là: xây dựng nÃn tÁng vÁt ch¿t và kỹ thuÁt cho chă ngh*a xã hái, xây dựng
các tiÃn đà kinh tÁ, chính tri, văn hoá, t° t°ãng cho chă ngh*a xã hái.
Hai là: CÁi t¿o xã hái cũ, xây dựng xã hái mßi, kÁt hÿp xây dựng vßi cÁi t¿o,
trong đó l¿y xây dựng làm trọn
g tâm, làm nái dung cốt yÁu lâu dài.
ĐÃ cÁp các nhiám vā nói trên căa thái kÿ quá đá lên chă ngh*a xã hái ã Viát Nam,
Ng°ái đã viÁt: <...phÁi xây dựng nÃn tÁng vÁt ch¿t và kỹ thuÁ tcăa chă ngh*a xã hái... 10
trong quá trình cách m¿ng xã hái chă ngh*a, chúng ta phÁi cÁi t¿o nÃn kinh tÁ cũ, xây
dựng nÃn kinh tÁ mßi, mà xây dựng là nhiám vā chă chốt lâu dài=.
VÃ nái dung xây dựng chă ngh*a xã hái ã n°ßc ta trong thái kÿ quá đá
Theo Hồ Chí Minh, công cuác xây dựng chă ngh*a xã hái ã n°ßc ta là mát sự
nghiáp cách m¿ng mang tính toàn dián, vßi nái dung nhiám vā cā thể trên những l*nh vực chă yÁu sau:
Trong l*nh vực chính trị: Nái dung quan trọng nh¿t là phÁi giữ vững và phát huy
vai trò lãnh đ¿o căa ĐÁng. Trong điÃu kián ĐÁng cÁm quyÃn, mối quan tâm hàng đÁu
căa Ng°ái là làm sao cho ĐÁng không bị các bánh quan liêu, xa dân, thoái hoá biÁn
ch¿t... làm m¿t lòng tin căa dân, làm suy giÁm năng lực lãnh đ¿o căa ĐÁng. Đồng thái
phÁi chú trọng xây dựng nhà n°ßc pháp quyÃn xã hái chă ngh*a Viát Nam ngày càng
trong s¿ch, vững m¿nh và ho¿t đáng hiáu quÁ, thực sự là nhà n°ßc căa dân, do dân, vì dân.
Mát nái dung quan trọng khác trong l*nh vực chính trị mà Hồ Chí Minh hÁt sức
quan tâm là căng cố mã ráng Mặt trÁn dân tác thống nh¿t vßi nòng cốt là liên minh công
nhân - nông dân - trí thức, d°ßi sự lãnh đ¿o căa ĐÁng cáng sÁn nhằm không ngừng tăng
c°áng khối đ¿i đoàn kÁt toàn dân vì sự nghiáp xây dựng chă ngh*a xã hái. Nái dung kinh t
Á trong xây dựng chă ngh*a xã hái đ°ÿc Hồ Chí Minh đà cÁp trên
các mặt: Lực l°ÿng sÁn xu¿t, quan há sÁn xu¿t, c¢ chÁ quÁn lý kinh tÁ. Ng°ái nh¿n m¿nh
v¿n đà tăng năng su¿t lao đáng trên c¢ sã công nghiáp hoá xã hái chă ngh*a. Và c¢ c¿u
kinh tÁ Ng°ái đã đà cÁp cÁ c¢ c¿u ngành, c¢ c¿u các thành phÁn kinh tÁ và c¢ c¿u kinh tÁ vùng, lãnh thổ.
Hồ Chí Minh có quan niám đác đáo và c¢ c¿u kinh tÁ công - nông nghiáp vßi t°
t°ãng l¿y nông nghiáp làm mặt trÁn hàng đÁu, căng cố há thống th°¢ng nghiáp làm cÁu
nối giữa các ngành sÁn xu¿t xã hái, thoÁ mãn nhu cÁu thiÁt yÁu căa nhân dân. Ng°ái nêu
yêu cÁu phát triển đồng đÃu giữa các vùng kinh tÁ, đặc biát phÁi chú trọng phát triển
kinh tÁ miÃn núi, hÁi đÁo, biên gißi... Ng°ái chă tr°¢ng phát triển c¢ c¿u kinh tÁ nhiÃu
thành phÁn trong thái kÿ quá đá. Đặc biát cÁn °u tiên phát triển kinh tÁ quốc doanh, t¿o
nÃn tÁng vÁt ch¿t cho chă ngh*a xã hái; KhuyÁn khích, h°ßng d¿n, giúp đỡ cho hình
thức sã hữu tÁp thể căa nhân dân lao đáng phát triển; Trong tổ chức hÿp tác xã, Ng°ái
nh¿n m¿nh nguyên tÃc dÁn dÁn, từ th¿p đÁn cao, tự nguyán cùng có lÿi; KhuyÁn khích 11
những ng°ái lao đáng thă công cá thể đi vào con đ°áng hÿp tác; H°ßng d¿n giúp đỡ
các nhà t° sÁn công th°¢ng cÁi t¿o theo chă ngh*a xã hái bằng hình thức t° bÁn nhà
n°ßc, góp phÁn xây dựng n°ßc nhà.
Hồ Chí Minh r¿t coi trọng quan há phân phối và quÁn lý kinh tÁ. Theo Ng°ái,
quÁn lý kinh tÁ phÁi dựa trên c¢ sã h¿ch toán, đem l¿i hiáu quÁ cao, sử dāng tốt các đòn
bẩy để phát triển sÁn xu¿t. Ng°ái khẳng định chă tr°¢ng thực hián nguyên tÃc phân phối
theo lao đáng: làm nhiÃu h°ãng nhiÃu, làm ít h°ãng ít, không làm không h°ãng. Đồng
thái Hồ Chí Minh b°ßc đÁu đà cÁp v¿n đà khoán trong sÁn xu¿t. Theo Ng°ái, khoán là mát điÃu kián căa chă ngh*a xã hái... làm khoán là ích chung và lÿi riêng... làm
khoán tốt ,thích hÿp và công bằng d°ßi chÁ đá ta hián nay=.
Trong l*nh vực văn hoá - xã hái: Hồ Chí Minh khẳng định phÁi triát để xoá bỏ
nÃn văn hoá nô dịch l¿c hÁu, xây dựng nÃn văn hoá mßi xã hái chă ngh*a, xây dựng lối
sống mßi. Ng°ái đặc biát nh¿n m¿nh nái dung xây dựng con ng°ái mßi, đồng thái
Ng°ái đà cao vai trò căa văn hoá, giáo dāc và khoa học kỹ thuÁt; Ng°ái luôn coi trọng
viác nâng cao dân trí, đào t¿o sử dāng nhân tài trong xây dựng chă ngh*a xã hái.2.2
ThuÁn lÿi và khó khăn căa Viát Nam trong thái kÿ quá đá
2.2 Thu¿n lÿi và khó khăn
2.2.1 Thu¿n lÿi
Thứ nh¿t, thực tißn phát triển đ¿t n°ßc và xu h°ßng vÁn đáng căa thÁ gißi t¿o c¢
hái cho Viát Nam phân tích, tổng kÁt, hình dung ngày càng rõ h¢n mô hình, con đ°áng
đi lên CNXH. CNXH không phÁi đối lÁp vßi thị tr°áng, mà chính thông qua nÃn kinh
tÁ thị tr°áng là ph°¢ng thức phù hÿp cho phep chúng ta huy đáng các nguồn lực xây
dựng c¢ sã vÁt ch¿t căa xã hái mßi - xã hái XHCN. Đối vßi Viát Nam đó chính là nÃn
kinh tÁ thị tr°áng định h°ßng XHCN. Đây chính là con đ°áng phù hÿp để Viát Nam
thực hián: Dân giàu, n°ßc m¿nh, dân chă, công bằng, văn minh
Thứ hai, c¢ hái trong hÿp tác giao l°u, tìm kiÁn nguồn vốn, công nghá và quÁn
lý đối vßi các n°ßc đi sau. Quá trình giao l°u, hái nhÁp, mát mặt, t¿o điÃu kián nâng cao
trình đá dân trí, sự hiểu biÁt l¿n nhau; mặt khác, t¿o điÃu kián cho viác tiÁp thu các thành
tựu và kinh nghiám phát triển căa những n°ßc đi tr°ßc, có trình đá phát triển cao, để t¿o
ra khÁ năng <đi tÃt đón đÁu=, phát triển rút ngÃn đối vßi các n°ßc đang phát triển nói chung, Viát Nam nói riêng. 12
Thứ ba, điÃu kián hián nay mã ráng c¢ hái tÁp hÿp lực l°ÿng tiÁ n bá vì hòa bình,
dân chă và CNXH. Có thể nói, trong điÃu kián thÁ gißi hián nay, ph°¢ng thức tÁp hÿp
lực l°ÿng trã nên phong phú và đa d¿ng h¢n. Viát Nam có nhiÃu c¢ hái tham gia các tổ
chức quốc tÁ để đ¿u tranh bÁo vá quyÃn lÿi, đồng thái tham gia xác định các cho phù hÿp, có lÿi vßi mình và vßi hoà bình phát triển
Thứ t°, kinh nghiám 30 năm đổi mßi t¿o tiÃm lực, cÁ và vÁt lực và trí lực. Đây
chính là điÃu kián và c¢ hái cực kÿ quan trọng cho viác vững b°ßc trên con đ°áng
XHCN đã đ°ÿc lựa chọn. Thực tißn phát triển căa Viát Nam cho th¿y, đác lÁp dân tác
là điÃu kián tiên quyÁt để thực hián CNXH và CNXH là c¢ sã bÁo đÁm vững chÃc cho
đác lÁp dân tác. Chính vì vÁy, đác lÁp dân tác luôn gÃn liÃn vßi CNXH và trã thành
ngọn cá cách m¿ng và niÃm tin sÃt đá trong mßi ng°ái dân Viát Nam.
Thứ năm, truyÃn thống yêu n°ßc, cÁn cù, yêu lao đáng, hiÁu học, đà cao tính
cáng đồng - đà cao trách nhiám xã hái và giá trị gia đình trong bối cÁnh hái nhÁp hián
nay cũng đã và đang mã ra những c¢ hái cho tiÁp thu những giá trị tinh hoa căa nhân
lo¿i, từ đó nhân lên sức m¿nh căa dân tác trên con đ°áng phát triển .
2.2.2 Khó khăn
- BÁ tÃc và mặt t° t°ãng. Thực sự, trong nhiÃu năm qua, ĐÁng đã thành công
trong công tác tuyên truyÃn nh°ng không có tiÁn bá và nghiên cứu phát triển t° t°ãng.
Chỉ biÁt dùng những kiÁn thức cũ, và c¢ bÁn là đúng, nh°ng ã kỷ nguyên mßi thì cÁn nâng c¿p.
- YÁu kém trong công tác tổ chức. Quan liêu, tham nhũng ngày càng nhiÃu. Lãng
phí ngày càng tăng. D¿n đÁn niÃm tin căa nhân dân ngày càng suy giÁm.
- Tình hình kinh tÁ - chính trị - xã hái -môi tr°áng, khí hÁu toàn cÁu ngày càng
có nhiÃu dißn biÁn b¿t th°áng.
- Các thÁ lực thù địch không ngừng chống phá.
- Tinh thÁn đ¿u tranh căa cán bá, đÁng viên thực sự là yÁu kem đÁn mức báo đáng.
2.3 Liên há thực tißn
Trong tình hình hián nay, ĐÁng và Nhà n°ßc cÁn đẩy m¿nh các viác sau
- Mát là, đẩy m¿nh công nghiáp hoá, hián đ¿i hoá gÃn vßi phát triển kinh t Á tri
thức, bÁo vá tài nguyên môi tr°áng. 13
- Hai là, phát triển kinh tÁ thị tr°áng định h°ßng xã hái chă ngh*a.
- Ba là, xây dựng nÃn văn hoá tiên tiÁn, đÁm đà bÁn sÃc dân tác ;xây dựng con
ng°ái, nâng cao đái sống nhân dân, thực hián tiÁn bá và công bằng xã hái.
- Bốn là, bÁo đÁm vững chÃc quốc phòng và an ninh quốc gia, trÁt tự, an toàn xã hái.
- Năm là, thực hián đ°áng lối đối ngo¿i, đác lÁp, tự chă, hoà bình, hữu nghị, hÿp
tác và phát triển; chă đáng và tích cực hái nhÁp quốc tÁ.
- Sáu là, xây dựng nÃn dân chă xã hái chă ngh*a, thực hián đ¿i đoàn kÁt toàn dân
tác, tăng c°áng và mã ráng mặt trÁn dân tác thống nh¿t.
- BÁy là, xây dựng Nhà n°ßc pháp quyÃn xã hái chă ngh*a căa nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân.
- Tám là, xây dựng ĐÁng trong s¿ch, vững m¿nh. 14 K¾T LU¾N
Chă ngh*a Mác Lênin và thái kì quá đá ã Viát Nam là mát đà tài lý luÁn và thực
tißn r¿t c¢ bÁn, quan trọng, nái dung r¿t ráng lßn, phong phú và phức t¿p, có nhiÃu
cách tiÁp cÁn khác nhau, đòi hỏi phÁi có sự nghiên cứu r¿t công phu, nghiêm túc, tổng
kÁt thực tißn mát cách sâu sÃc, khoa học nên có còn nhiÃu sai sót mong thÁy bỏ qua.
Qua bài tiểu luÁn cÁ lý luÁn và thực tißn cho chúng ta th¿y, xây dựng chă ngh*a xã hái
là kiÁn t¿o mát kiểu xã hái mßi và ch¿t, hoàn toàn không hà đ¢n giÁn, dß dàng. Đây là
cả một sự nghiệp sáng tạo vĩ đại, đầy thử thách, khó khăn, một sự nghiệp tự giác, liên
tục, hướng đích lâu dài, không thể nóng vội. Vì vÁy, bên c¿nh viác xác định chă
tr°¢ng, đ°áng lối đúng, bÁo đÁm vai trò lãnh đ¿o căa ĐÁng, phÁi phát huy m¿nh m¿
vai trò sáng t¿o, sự ăng há và tham gia tích cực căa nhân dân. Nhân dân tiÁp nhÁn, ăng
há và nhiát tình tham gia thực hián đ°áng lối căa ĐÁng vì th¿y đ°áng lối đó đáp ứng
đúng yêu cÁu, nguyán vọng căa mình. Sức m¿nh nhân dân là cái nguồn sâu xa căa
thÃng lÿi, căa phát triển. 15 TÀI LIà U THAM KHÀO
1. Giáo trình 2. PGS, TS. Ph¿m Văn Chúc, Th° ký khoa học Hái đồng Lý luÁn Trung °¢ng
https://tulieuvankien.dangcongsan.vn/c-mac-angghen-lenin-ho-chi-minh/c-
mac/nghien-cuu-hoc-tap-tu-tuong/thoi-ky-qua-do-len-chu-nghia-xa-hoi-ly-luan-cua-
chu-nghia-mac-lenin-va-thuc-tien-tren-the-gioi-mot-the-3424
3. Đ¿i tá, PGS. TS. Lê Xuân Thăy, Học vián Chính trị Bá Quốc phòng
http://tuyengiao.vn/nghien-cuu/ly-luan/tu-tuong-ho-chi-minh-ve-thoi-ky-qua-do-len-
cnxh-o-viet-nam-gia-tri-va-nhung-luan-diem-can-bo-sung-123889
4. PGS, TS. Vũ Văn Hà , Quá độ lên chủ nghĩa xã hội bỏ qua chế độ tư bản
chủ nghĩa: Cơ hội và thách thức, T¿p chí Cáng sÁn ,26/10/2015
https://www.tapchicongsan.org.vn/web/guest/nghien-cu/-/2018/35821/qua-do-len-chu-
nghia-xa-hoi-bo-qua-che-do-tu-ban-chu-nghia--co-hoi-va-thach-thuc.aspx. 16