Một số biện pháp giúp trẻ 24-36 tháng học tốt môn nhận biết tập nói | Môn Giáo dục mầm non - Đại học Thủ đô Hà Nội

lOMoAR cPSD| 61164048
BẢN MÔ TẢ SÁNG KIẾN
“Một số biện pháp cho trẻ làm quen và học
tốt môn nhận biết tập nói cho trẻ 24- 36 tháng tuổi”
Sáng kiến thuộc lĩnh vực: Lĩnh vực phát triển ngôn ngữ Tác giả:
Trình độ chuyên môn: Cao đẳng mầm non. Chức vụ: Giáo viên. Nơi công tác: Điện thoại liên hệ:
Địa chỉ thư điện tử:
Đề nghị công nhận sáng kiến cấp: Cơ sở
.............., tháng 3 năm 202 lOMoAR cPSD| 61164048 Mục lục STT Nội dung Trang
Tóm tắt sáng kiến 3 I MỞ ĐẦU 3 1
Lý do chọn đề tài 3 2
Mục đích của sáng kiến 5 3
Phạm vi của sáng kiến 5 II
CƠ SỞ LÝ LUẬN, CỚ THỰC TIỄN 5 1 Cơ sở lý luận 5 2 Cơ sở thực tiễn 5 III
NỘI DUNG SÁNG KIẾN 6 1
Nội dung và những kết quả của sáng kiến 6 2
Đánh giá kết quả thu được 25 2.1
Tính mới, tính sáng tạo 25 2.2
Khả năng áp dụng và mang lại lợi ích 26
thiết thực của sáng kiến Khả năng áp a dụng 26 b
Khả năng mang lại lợi ích thiết thực 26 IV KẾT LUẬN 28
Danh mục tài liệu tham khảo 30
ĐỀ TÀI: “MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHO TRẺ LÀM QUYEN VÀ HỌC
TỐT MÔM NHẬN BIẾT TẬP NÓI CHO TRẺ 24 - 36 THÁNG TUỔI”
TÓM TẮT SÁNG KIẾN
Như chúng ta đã biết trong cuộc sống của mỗi người ai cũng phải sử dụng
ngôn ngũ để giao tiếp với mọi người và để nhận thức thế giới xung quanh. Ngôn
ngữ chính là phương tiện giao tiếp giữa con người với con người là phương tiện
cho việc dạy và hoc, ngôn ngũ nói đọc viết có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong
việc phát triển nhân cách của trẻ mầm nan nói riêng của con người và xã hội nói
chung, lứa tuổi mầm non là thời kì phát triển tốt nhất, là giai đoạn có nhiều thuận
lợi nhất cho sự lĩnh hội ngôn ngũ nói và các kĩ năng nghe hiểu trả lời các câu hỏi của trẻ. lOMoAR cPSD| 61164048
Đề tài đã mang lại hiệu quả rất lớn trong việc dạy và học: Trẻ tích cực hoạt
động, tự khám phá bằng các giác quan, chú trọng đến phát triển ngôn ngữ cho trẻ,
kết hợp giáo dục trong nhóm giữa hoạt động chung và hoạt động góc, tăng cường
giao tiếp giữa cô và trẻ. Giáo viên linh hoạt, sáng tạo không bị gò bó khi tổ chức
các hoạt động cho trẻ nhất là hoạt động chung có mục đích học tập và hoạt động
góc chơi, giáo viên có thể sử dụng tối đa nguồn nguyên vật liệu sẵn có ở địa
phương, để làm phong phú các hoạt động của trẻ, trẻ ham học nghiên cứu tìm tòi
khám phá giao tiếp ngôn ngữ tình cảm . ngôn ngữ chính là công cụ để tư duy vì
thế ngôn ngữ có ý nghĩa quan trọng đến việc phát triển nhận thức, giải quyết vấn
đề của trẻ. Đối với trẻ 24-36 tháng tuổi ngôn ngữ nhận thức của trẻ còn rất nhiều
hạn chế, chính vì vậy mà tôi chọn đề tài “ Một số biện phát cho trẻ làm quen và
học tốt môn nhận biết tập nói cho trẻ 24 - 36 tháng tuổi” I. MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn sáng kiến
Như chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: "Học ăn, học nói, học gói, học mở". Đúng
vậy, việc hướng dẫn và dạy cho trẻ ở lứa tuổi 24- 36 tháng tuổi làm quen và học tốt
môn nhận biết tập nói là việc vô cùng quan trọng và cần thiết. Vì ở lứa tuổi này trẻ
con non nớt, vụng về, trẻ cần được chăm sóc về mọi mặt: cả về tinh thần lẫn thể chất.
Nhất là trong giai đoạn trẻ đang còn tập nói và nói chưa đủ câu.
Trẻ 24- 36 tháng mới phát âm được một đến 2 từ, lời nói của trẻ còn chưa rõ
ràng mạch lạc, vốn từ của trẻ còn ít, đa số các cháu còn nói ngọng, nói lắp, nói
không rõ chữ, rõ ý, hay lặp lại các câu nói của cô. Mặt khác các cháu còn nhỏ nên
thường có phản ứng chậm chạp hoặc rất khó khăn để hiểu những yêu cầu của cô
giáo. Vì bộ máy phát âm của trẻ còn yếu ớt rất nhạy cảm và còn tiếp tục hoàn
chỉnh cùng với sự phát triển chung của cơ thể.
Thông qua quá trình quan sát ở những giờ hoạt động nhận biết tập nói, tôi
thấy các cháu rất thích được trò chuyện, thích được giao tiếp và thích được nói
nhưng vì ngôn ngữ vốn từ còn hạn chế, các cháu sử dụng ngôn ngữ thụ động nhiều
trẻ rất muốn nói những lại không thể diễn đạt được hết những suy nghĩ yêu cầu
của mình dẫn đến tình trạng cô hiểu sai ý trẻ, hoặc có một số cô không hiểu trẻ
nói gì, không đáp ứng được nhu cầu của trẻ khiến trẻ sợ đến lớp. lOMoAR cPSD| 61164048
Bản thân tôi là một giáo viên được trực tiếp chăm sóc nuôi dưỡng và giáo
dục trẻ. Tôi nhận thấy rằng cô giáo có một trọng trách rất quan trọng đối với trẻ
là người chịu trách nhiệm hướng dẫn bảo ban trẻ, chỉ bảo cho trẻ mọi điều và việc
quan trọng hơn cả là cô giáo phải chú ý và quan tâm đến trẻ hơn về mặt câu từ của
trẻ có nói đúng ngữ pháp không? có đủ câu chưa? đã tròn âm chữ khi phát âm ra
chưa? không những vậy là người giáo viên chúng ta còn dạy trẻ thêm những vốn
kiến thức sơ khai, những chào hỏi lễ phép tưởng như đơn giản những không kém
phần khó khăn vất vả ở đây. Chính vì vậy tôi chọn đề tài : “Một số biện pháp cho
trẻ làm quen và học tốt môn nhận biết tập nói cho trẻ 24-36 tháng tuổi” làm đề
tài nghiên cứu tại lớp 24-36 tháng tuổi trường Mầm non ...
2. Mục tiêu của sáng kiến:
Tôi chọn đề tài: “Một số biện pháp cho trẻ làm quen và học tốt môn nhận
biết tập nói cho trẻ 24-36 tháng” nhằm giúp trẻ phát triển khả năng nghe, hiểu, trả
lời câu hỏi một cách có lô gíc, có trình tự, chính xác. -
Giúp trẻ mạnh dạn tự tin trước mọi người. -
Làm phong phú vốn từ cho trẻ. -
Giúp giáo viên hiểu được tầm quan trọng của việc phát triển
ngôn ngữ cho trẻ từ đó có những kế hoạch cụ thể về việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ.
3. Phạm vi của sáng kiến: Trong khuôn khổ của đề tài, tôi chỉ tập trung
nghiên cứu và áp dụng “Một số biện pháp cho trẻ làm quen và học tốt môn nhận
biết tập nói cho trẻ 24-36 tháng tuổi” tại lớp 24-36 tháng tuổi C- Trường Mầm non .... Năm học ....
II. CƠ SỞ LÝ LUẬN, CƠ SỞ THỰC TIỄN 1. Cơ sở lý luận
Trong cuộc sống chúng ta ai cũng phải sử dụng ngôn ngũ để giao tiếp với
mọi người xung quanh và ngôn ngũ chính là phương tiện cho việc dạy và học. đối
với trể mầm non thì qua giao tiếp bằng ngôn ngũ và tư duy trẻ thu được các kinh
nghiệm sống làm phong phú thêm sự hiểu biết của trẻ. Cụ thể trẻ nhà trẻ thì nhận
thức và ngôn ngũ của trẻ con hạn chế, trẻ mới đang tập nói, có trẻ mới nói được
câu 2-3 từ có trẻ thì câu 4-6 từ, có trẻ nói chua chọn vẹn cả câu trẻ chưa diễn đạt lOMoAR cPSD| 61164048
bằng được ý muốn của mình bằng những câu đơn giản… chính vì vậy mà phát
triển ngôn ngũ cho trẻ là việc làm cần thiết. đối với trẻ nhà trẻ phát triển ngôn ngũ
chính là việc phát triển các khả năng, nghe, hiểu, nói của trẻ, để phát triển các khả
năng này thì việc dạy trẻ đọc thơ, kể chuyện, tập nói, trò chuyện, giao tiếp vói trẻ
thông qua các hoạt động giáo dục trẻ trong ngày chính là việc giúp trẻ phát triển ngôn ngữ.
2. Cơ sở thực tiễn
Qua việc dự giờ và giảng dạy các tiết học ở lớp 2 tuổi C tôi thấy khả năng
diễn đạt của trẻ vẫn còn hạn chế. Trong các giờ đọc, kể, khả năng diễn đạt còn ấp
úng, nói ngọng, câu còn cụt, thiếu chủ ngữ và vị ngữ, ngôn ngữ của trẻ chưa đồng
đều. Khi giao tiếp, trẻ chưa thể hiện được đúng ngữ điệu, cử chỉ của lời nói, phát
âm còn ngọng, dùng từ chưa chính xác, diễn đạt chưa lôgic, câu từ chưa lưu loát,
trẻ hay nói lắp, vậy cô cần phải hiểu rõ nguyên nhân dẫn đến nói lắp của trẻ và từ
đó có biện pháp khắc phục giúp trẻ không nói lắp nữa.
Những trẻ nhút nhát, ít tiếp xúc với bạn ở trong lớp, ở xung quanh mình
dẫn đến trẻ kém hiếu động thì vốn từ ngữ cũng bị hạn chế, nghèo nàn, việc diễn
đạt câu từ thể hiện ngữ điệu kém.
Qua quá trình phát triển ngôn ngữ diễn đạt câu từ mạch lạc, việc diễn đạt
biểu cảm ngoài xã hội trẻ tiếp thu còn rời rạc, còn ngọng, nói trống không nhiều... ở
gia đình, bố mẹ đôi khi còn bận nhiều công việc, vẫn chưa chú trọng đến việc phát
triển ngôn ngữ cho trẻ, trẻ còn hay nói trống không, nói câu cụt, chưa thể hiện rõ ý hiểu của mình.
Qua hai cơ sở trên cho ta thấy: Việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ là một việc
làm hết sức cần thiết trong cuộc sống. Cần phải coi việc phát triển ngôn ngữ cho
trẻ là một trong những nội dung quan trọng nhất của giáo dục mầm non. Bởi vậy,
nên tôi chọn đề tài “Một số biện pháp cho trẻ làm quen và học tốt môn nhận biết
tập nói cho trẻ 24-36 tháng tuổi” để nghiên cứu.
III. NỘI DUNG SÁNG KIẾN
1. Nội dung và những kết quả nghiên cứu của sáng kiến 1.1. Nội dung. lOMoAR cPSD| 61164048 -
Bồi dưỡng kinh nghiệm để tổ chức tốt môn học nhận biết tập nói cho trẻ. -
Tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lý của trẻ. -
Tạo môi trường cho trẻ hoạt động: -
Thay đổi hình thức vào bài -
Dạy trẻ thông qua các tiết học chính -
Lấy trẻ làm trung tâm dựa vào nhu cầu, khả năng và kinh nghiệm của trẻ. -
Dạy trẻ mọi lúc mọi nơi thông qua các hoạt động trong ngày ở trường mầm non. -
Sử dụng trò chơi để phát triển ngôn ngữ cho trẻ -
Tuyên truyền và phối hợp với phụ huynh 1.2. Giải pháp
Giải pháp 1: Bồi dưỡng kinh nghiệm để tổ chức tốt môn học nhận biết tập nói cho trẻ.
Để tổ chức giờ học môn nhận biết tập nói cho trẻ nói riêng và các môn học
khác nói chung cho trẻ, trước hết tôi luôn tham gia đầy đủ các lớp tập huấn, các
buổi hội thảo, hội nghị chuyên đề do phòng giáo dục và nhà trường tổ chức.
Tham gia sinh hoạt chuyên môn tổ để cùng trao đổi về việc tổ chức các môn
học cho trẻ, dự giờ các môn học từ đồng nghiệp để học hỏi và rút kinh nghiệm cho bản thân.
Bản thân cũng chưa có nhiều kiến thức và hiểu biết nhiều về môn học nên
đã tự nghiên cứu tài liệu, xem sách báo, tìm hiểu thêm trên mạng internet, các
phương tiện thông tin đại chúng như đài, ti vi…để có thêm vốn kiến thức về môn học.
Ngoài ra, tôi cũng dành những thời gian rảnh để thực hiện tốt công tác bồi
dưỡng thường xuyên nhằm nâng cao năng lực tự học, tự bồi dưỡng giúp bản thân
nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ.
Giải pháp 2: Tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lý của trẻ.
Khi bước vào năm học đầu tiên của độ tuổi nhà trẻ, thông thường trẻ trong
độ tuổi này bắt đầu biết nói những câu đơn giản và có thể đối thoại ngắn với người lOMoAR cPSD| 61164048
lớn. Tuy nhiên thời gian này, vốn từ của trẻ thì chưa đủ để diễn đạt hết những hiểu
biết của trẻ, trẻ nhút nhát, thụ động.
Ví dụ: Trong lớp tôi phụ trách có cháu Đình Hưng, cháu Bảo An, cháu Công
Tuấn thường hay nhút nhát, thụ động không trả lời câu hỏi của cô, vì vậy tôi thường
xuyên chú ý trò chuyện cởi mở với trẻ, tạo nhiều cơ hội để trẻ tự nói chuyện có tinh
thần thoải mái, Khuyến khích động viên, khen gợi trẻ để trẻ mạnh dạn, tự tin trong
giao tiếp gợi cho trẻ những việc mà trẻ thích hoặc muốn làm.
Vì vậy phải chú ý đến từng đặc điểm tâm sinh lý cá nhân của từng trẻ, để
có những biện pháp phù hợp với trẻ. Từ đó phát huy hết khả năng của từng trẻ, có
các phương pháp dạy cho trẻ hứng thú hơn trong mọi hoạt động.
Giải pháp 3: Tạo môi trường cho trẻ hoạt động:
Khi mới bắt đầu đi học trẻ tạm thời rời gia đình đến với vòng tay cô giáo
với các bạn cùng lứa tuổi với đầy bỡ ngỡ. Trẻ chủ yếu khóc, nhớ nhà và rất cần
tình thương của từ cô giáo vỗ về, các cô cũng rất vất vả trong giai đoạn đầu trẻ
đến lớp. Nhất là tạo lòng tin cho phụ huynh cũng như khích lệ trẻ thích đến lớp. Do
đó mà giáo viên phải có nhiệm vụ hướng dẫn cũng như dạy bảo trẻ thêm nhiều điều
và trao đổi với phụ huynh để có biện pháp chủ đạo nhằm bồi dưỡng thêm kiến thức
cho trẻ thông qua quá trình dạy học và làm quen các bộ môn trong lứa tuổi nhà trẻ
nhất là lĩnh vực phát triển ngôn ngữ bộ môn Nhận biết và tập nói.
Với trẻ mầm non nói chung và lứa tuổi nhà trẻ nói riêng thì phát âm đúng từ
ngữ là việc khó khăn vì bản thân trẻ còn nói ngọng, chưa chuẩn. Cô là người củng
cố, uốn nắn trẻ nói từng câu, từng từ, trẻ nói đúng, nói chuẩn, nói đủ câu để trẻ
phát triển được ngôn ngữ cũng như tư duy một cách tốt nhất. Chính vì vậy mà
phải tạo môi trường cho trẻ hoạt động để trẻ có nhiều cơ hội được quan sát, được
thỏa mãn trí tò mò, lòng ham muốn khám phá thế giới thông qua các giờ trẻ được
hoạt động, và hoạt động với đồ vật là chủ đạo trong suốt quá trình học ở mầm non.
Môi trường cho trẻ hoạt động trong phòng, nhóm lớp:
Tôi luôn suy nghĩ để tạo ra ở quanh trẻ một môi trường với nhiều hình ảnh
bắt mắt nhất là ở các góc chơi của trẻ (Ví dụ: trang trí phù hợp với từng chủ điểm)
và gợi mở đối với trẻ. Để lớp học lôi cuốn trẻ tôi đã trang trí những hình ảnh ngộ
nghĩnh, màu sắc sinh động, bố trí sắp xếp các góc hợp lý: Góc hoạt động cần yên lOMoAR cPSD| 61164048
tĩnh xa góc ồn ào, có góc bên trong và góc bên ngoài lớp học, tận dụng những
nguyên vật liệu sẵn có tại địa phương làm những đồ dùng, đồ chơi tự tạo phù hợp
với từng chủ đề cho từng góc. Đối với bộ môn Nhận biết tập nói tôi tận dụng hầu
hết các không gian trong góc chơi bởi trẻ hoàn toàn có thể lĩnh hội được kiến thức
của bộ môn thông qua các hoạt động khác tại các góc hoạt động. Nhất là có kế
hoạch đề xuất để tìm biện pháp sao cho tốt nhất trong quá trình dạy cũng như hoạt
động với đồ vật của trẻ.
Tôi thường xuyên thiết kế, bổ sung thay đổi đồ dùng và trang trí các góc
trong lớp học. Tôi trang trí và thay đổi đồ dùng phù hợp với chủ đề mới và theo
từng chủ đề nhánh để cung cấp thêm hình ảnh phong phú cũng như khung cảnh
lớp luôn mới với trẻ, trẻ được nói đúng, nói đủ câu và nhất là khi trẻ thấy được
tranh ảnh này trẻ được phát triển thêm vốn từ ở mọi lúc, mọi nơi.
( Giờ hoạt động góc) (Chơi trò chơi)
Môi trường ngôn ngữ hoạt động ngoài lớp học:
Môi trường ngoài lớp học là yếu tố góp phần tích cực trong các hoạt động
nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục toàn diện trẻ. Trường tôi đã tập trung xây
dựng môi trường giáo dục ngoài lớp học an toàn, đẹp, hấp dẫn trẻ. Môi trường lOMoAR cPSD| 61164048
ngoài lớp học(Khu vui chơi ngoài trời, khu phát triển vận động, góc thư viện, góc
thôn quê….) là nơi tạo cơ hội cho trẻ được khám phá, tìm tòi, trải nghiệm, phát
triển khả năng sáng tạo.
Các khu vực chơi của trẻ ngoài lớp học phải được thiết kế thẩm mĩ, an toàn,
thân thiện với trẻ. Đồ dùng, đồ chơi tại các khu vực được để gọn gàng, trong tầm
tay trẻ, an toàn khi sử dụng và luôn được thay đổi để kích thích trẻ tham gia hoạt
động. Ngoài ra có thể tận dụng các nguồn nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương để
trẻ khám phá, đặc biệt là nguồn nguyên liệu tự nhiên và phế liệu.
(Khu vực phát triển vận động) (Góc thôn quê)
Trường mầm non là môi trường thuận lợi để hình thành các kỹ năng xã hội
cho trẻ: Đảm bảo môi trường giao tiếp thân thiện, hòa đồng, ấm cúng, cởi mở giữa
cô và trẻ, giữa trẻ với trẻ, giữa trẻ với môi trường xung quanh. Quan hệ giữa cô
và trẻ, người lớn với trẻ phải thể hiện tình cảm yêu thương, thái độ tôn trọng, tin
tưởng trẻ, tạo cơ hội cho trẻ bộc lộ những suy nghĩ, tâm tư nguyện vọng của mình.
Tạo điều kiện cho trẻ giao tiếp và thể hiện sự quan tâm của mình đối với mọi
người, đối với sự vật hiện tượng gần gũi xung quanh. Mọi cử chỉ, lời nói, việc làm
của cô giáo và người lớn phải luôn mẫu mực để trẻ noi theo. Mối quan hệ giữa trẻ
với trẻ là quan hệ bạn bè cùng học cùng chơi, đoàn kết, hợp tác, chia sẻ, đồng
cảm, học hỏi lẫn nhau. Giáo viên cần nhạy cảm để tận dụng các mối quan hệ giữa
trẻ với trẻ để giáo dục trẻ và có sự thống nhất giữa trường mầm non, gia đình và
cộng đồng xã hội trong việc chăm sóc, giáo dục trẻ.
Giải pháp 4: Thay đổi hình thức vào bài . lOMoAR cPSD| 61164048
Tùy thuộc từng nội dung bài dạy trong từng chủ đề mà tôi lựa chọn cách
gây hứng thú cho trẻ một cách linh hoạt nhẹ nhàng. Vì vậy tôi phải xác định được
mục đích, yêu cầu của bài dạy, tôi luôn nghiên cứu kĩ giáo án thì mới vận dụng
các phương pháp, biện pháp giảng dạy tạo cho trẻ cảm giác gần gũi, vui vẻ, kích
thích trẻ thích tham gia vào hoạt động của cô.
Ngoài việc tôi phải chuẩn bị giáo án kĩ càng ra tôi còn cần phải chuẩn bị đồ
dùng, tranh ảnh vật thật, mô hình sinh động, hấp dẫn, mới lạ. Sử dụng mô hình:
Ví dụ: trong tiết Nhận biết tập nói: Đề Tài : Rau bắp cải, củ su hào
Tận dụng nhạc của bài “Bắp cải xanh” cho trẻ hát và đi thăm mô hình sau
đó quan sát các loại rau trong mô hình và cho trẻ gọi tên các loại rau đó, từ đó
giáo dục trẻ biết chăm sóc các loại rau, ăn rau cung cấp vitamin và muối khoáng cho cơ thể...
Sử dụng hình ảnh: lOMoAR cPSD| 61164048
Giúp trẻ cảm nhận và nắm được nội dung thông qua câu đố, hình ảnh bằng các hình thức:
Ví dụ: Với con chó : Cho trẻ nghe tiếng kêu của con chó? Sau đó hỏi trẻ:
Tiếng con gì vừa kêu? Tôi có thể sử dụng hình ảnh con chó tạo sự hấp dẫn cho trẻ quan sát.
Cho trẻ giả làm tiếng chó sủa gâu...gâu!
Ví dụ: Với con mèo : Cô cho trẻ xem hình ảnh con mèo hoặc bắt trước tiếng
mèo kêu tạo sự hứng thú đối với trẻ. lOMoAR cPSD| 61164048
Thông qua mỗi hình thức làm quen với một số con vật gần gũi trẻ thì trẻ
được củng cố, nói nhiều lần sao cho chính xác từ và tên các con vật cần làm quen
và tìm hiểu thêm về một số đặc điểm đơn giản của con vật đang tìm hiểu (tiếng
kêu, món ăn yêu thích…).
Lúc đầu trẻ nói tên con vật to, rõ ràng cùng cả lớp 2- 3 lần . Sau đó cô mời
tổ, nhóm, cá nhân nói thật to ràng, mạch lạc: 5- 6 trẻ .
Sử dụng vật thật: Ví dụ : Dạy trẻ nhận biết “ Quả chuối , quả quýt ”.
Tôi chuẩn bị quả thật quả chín và quả xanh, quả có màu sắc rõ ràng, quả
chuối, quả quýt bóc vỏ cắt miếng nhỏ, bỏ trong đĩa.
Tôi cho trẻ sờ, ngửi, nếm để trẻ có thể cảm nhận được màu sắc, mùi vị thông
qua hoạt động này trẻ sẽ nhớ lâu hơn và có thể nhận biết được màu sắc, mùi vị
của từng loại quả một cách nhanh chóng, chính xác.
Ngoài sự chuẩn bị đồ dùng đầy đủ, đẹp trong tiết dạy tôi cũng áp dụng linh
hoạt, sáng tạo thay đổi hình thức dạy, lồng ghép các hoạt động để thu hút trẻ tập
trung sự chú ý của trẻ.
Sử dụng các câu đố:
Ví dụ: Trong chủ đề: "Những con vật đáng yêu" tôi có thể sử dụng các câu
đố để thay đổi hình thức vào bài như: Con gì tai thính mắt tinh
Nấp trong bóng tối ngồi rình chuột qua? (Con mèo)
Con gì đuôi ngắn tai dài lOMoAR cPSD| 61164048
Mắt hồng lông mượt có tài chạy nhanh? (Con thỏ).....
Sử dụng các trò chơi, trải nghiệm:
Khi cho trẻ quan sát bồn hoa thật trong khuôn viên trường và chơi các trò chơi
Tôi hỏi trẻ : Các con quan sát xem trong bồn hoa có những loại hoa gì ? Trẻ
kể tên các loại hoa trong bồn hoa hoặc cô sẽ nói để trẻ biết và nói theo
đó là hoa gì? (Khi cô nói đến hoa nào cô sẽ chỉ vào hoa đó)
- Các con thấy hoa cúc như thế nào ? ( Rất đẹp )
- Còn hoa cúc thì sao? có màu gì? ( Màu vàng ) ( cho trẻ nhắc lại "Hoa cúc màu vàng")
- Khi ngửi hoa các con thấy như thế nào ? ( Mùi thơm ) ( cô cho trẻ ngửi)
- Cánh hoa như thế nào ? ( Nhẵn ) ( cô cho trẻ sờ vào cánh hoa)
Dạy trẻ thông qua các tiết học chính.
Qua thời gian trực tiếp chăm sóc và giáo dục trẻ tôi thấy khả năng phát âm
của trẻ ở lứa tuổi nhà trẻ phát âm sai sót nhiều.
Ví dụ : Trong lớp tôi có cháu Công tuấn còn nói ngọng, cháu thường phát âm: lOMoAR cPSD| 61164048
“Con chó” đọc là “ con tó ”
“Cầu trượt” đọc là “ cầu tượt”
Chính vì vậy, đối với những trẻ phát âm sai, ngọng như cháu Công tuấn thì
ngay trong giờ học đó tôi đã chú ý sửa sai cho trẻ. Tôi nói trước rõ lời, nói chậm
cho trẻ phát âm theo, khuyến khích động viên trẻ đứng lên phát âm đúng, rõ ràng.
Nói từ từ, chính xác từng chữ một, có thể cho trẻ nói hai ba lần để trẻ nhớ.
Trong lớp học tôi chia trẻ thành 3 tổ, trong từng tổ có các cháu tiếp thu bài
ở các mức độ khác nhau. Để giúp trẻ làm quen và học tốt môn nhận biết tập nói
cho trẻ 24-36 tháng tuổi đạt kết quả cao tôi luôn tìm ra những cách dạy hay, sáng
tạo để gây hứng thú cho trẻ.
Ví dụ : Dạy trẻ nhận biết tập nói “ Con voi, con khỉ”
Chủ đề : Những con vật đáng yêu
Với tiết nhận biết tập nói này, tôi chuẩn bị: Mũ voi, Mũ khỉ, một số hình
ảnh video các con vật sống trong rừng.
Mở đầu bài dạy tôi cho trẻ hát bài "Cho trẻ xem video các con sống trong
rừng", Trẻ quan sát lắng nghe xem và nhận xét, kể tên các con vật, sau đó tôi cho
trẻ về chỗ ngồi ổn định và suất hiện hình ảnh con voi, con khỉ qua mà hình nhỏ,
cho trẻ quan sát, gọi tên và nhận xét đặc điểm của con voi, con khỉ .
Sau khi dạy trẻ nhận biết về tên gọi tôi tiến hành cho trẻ phân biệt giữa các đối tượng. Tôi thường cho
trẻ phân biệt qua tên gọi, một số đặc điểm nổi bật nhằm phát triển tư duy của trẻ như:
Đặc điểm phân biệt Con voi Con khỉ - Tên gọi - Con voi - Con khỉ - Đặc điểm nổi bật - Ngà, mắt, tai, chân..
- Mồm, mũi,mắt, tai chân.. - Sống ở trong rừng,..
- Sống ỏ trong rừng,....
Đến khi kết thúc tiết học tôi tiếp tục sử dụng các biện pháp tích hợp, múa
hát đọc thơ, trò chơi…Để củng cố nội dung bài mà trẻ vừa được học. Với cách
giới thiệu như vậy, tôi thấy các cháu hứng thú học. Tôi thường xuyên thay đổi
phương pháp, cách thức dựa vào nội dung bài nhận biết tập nói để tìm cách giới
thiệu hay nhất làm sao để tạo được sự hứng thú sau đó đi sâu vào phần chính rèn
cho trẻ cách phát âm đúng, chính xác nhất. lOMoAR cPSD| 61164048
Trong quá trình dạy tôi luôn chú ý rèn luyện cho trẻ có thói quen nề nếp
trong học tập, cũng như giáo dục lễ giáo cho trẻ, đó là cơ sở ban đầu hỗ trợ cho
giờ dạy đạt hiệu quả cao.
Giờ học: Nhận biết tập nói “Con voi, con khỉ”
Giải pháp 5: Lấy trẻ làm trung tâm dựa vào nhu cầu, khả năng và kinh nghiệm của trẻ.
Đối với phương pháp này giúp phát triển tính độc lập và tự tin của trẻ. Trẻ
có khả năng suy nghĩ, khám phá mà mà không cần tuân theo bất kì sự chỉ dẫn nào.
Tôi cho trẻ trải nghiệm thực tế bằng việc cho trẻ đi tham quan, ngoài trời quan sát
bồn hoa, cây cảnh qua đó phát triển vốn từ cho trẻ.
Trong giờ học tôi luôn để trẻ tự thể hiện, cô luôn là người động viên, khuyến
khích trẻ sáng tạo. Trẻ cần được động viên để thể hiện ý muốn, tình cảm, cảm xúc
và những hiểu biết của trẻ đối với sự vật, trẻ muốn được lựa chọn.
Cô giáo nên đưa ra câu hỏi gợi ý giúp trẻ củng cố và áp dụng những kinh
nghiệm đã lĩnh hội trong các hoạt động khác nhau, động viên trẻ suy nghĩ, thăm
dò, tìm cách giải quyết vấn đề của trẻ. Hãy để tự trẻ miêu tả những gì trẻ biết và lOMoAR cPSD| 61164048
có thể làm. Nhằm giúp trẻ tăng trí thông minh, khả năng ghi nhớ, nhận biết môi
trường tự nhiên. Sau khi nắm được nhu cầu, hứng thú, khả năng của từng trẻ để
có cách giảng dạy phù hợp. Và cũng chính sự khác nhau đó, đòi hỏi tôi phải tạo
cho trẻ có nhiều cơ hội để học tìm hiểu thực tế. Tạo môi trường trong lớp học và
tận dụng tất cả không gian trong và ngoài lớp học nhằm tạo điều kiện cho trẻ
được học, được trải nghiệm, được khám phá mọi lúc, mọi nơi.
Cần phải xây dựng tổ chức môi trường giáo dục, tạo nhiều cơ hội cho trẻ
học bằng nhiều cách khác nhau để trẻ chủ động tham gia các hoạt động vui chơi,
khám phá, trải nghiệm theo phương châm “học mà chơi, chơi mà học” phù hợp
với từng độ tuổi khác nhau.
Tôi tự xây dựng kế hoạch giảng dạy để dạy trẻ đạt kết quả tốt nhất, căn cứ
vào khả năng, nhu cầu học tập, kinh nghiệm sống của trẻ ở lớp mình phụ trách để
xác định mục tiêu, nội dung cụ thể trong từng hoạt động và đảm bảo tốt mục tiêu
giáo dục đề ra. Việc đổi mới nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức hoạt động
nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của trẻ trong quá trình tham gia
các hoạt động giáo dục tại trường. Trẻ sẽ tích cực, chủ động tham gia các hoạt
động, làm việc theo nhóm để được trải nghiệm, trao đổi, chia sẻ và trình bày ý
kiến của mình; biết suy nghĩ và vận dụng những điều đã học vào thực tế cuộc
sống, giải quyết các tình huống mà trẻ gặp phải… Từ đó, trẻ mạnh dạn, tự tin, tích
cực, chủ động, tư duy, sáng tạo, thích thú tìm tòi, khám phá trong quá trình tham
gia các hoạt động giáo dục ở trường, ở lớp.
Giải pháp 6: Dạy trẻ mọi lúc mọi nơi thông qua các hoạt động trong
ngày ở trường mầm non.
Ngoài những hoạt động chính ra tôi thường dạy trẻ phát tiển vốn từ thông
qua các hoạt động trong ngày của trẻ tại trường. Giờ đón trẻ:
Trong giờ đón trẻ tôi luôn trò chuyện cởi mở với trẻ, tôi trò chuyện với trẻ,
nhắc trẻ nói tròn câu, nói mạch lạc, không nói lắp…Qua đó, trẻ phải dùng ngôn ngữ,
cử chỉ để diễn đạt những suy nghĩ của trẻ để trả lời các câu hỏi của cô….Tôi hướng
dẫn trẻ cách chào cô khi trẻ đến lớp, chào tạm biệt ông bà, bố mẹ khi ông bà, bố
mẹ về hoặc đến đón trẻ. lOMoAR cPSD| 61164048
VD: Cô trò chuyện với trẻ về gia đình của trẻ:
+ Gia đình con có những ai?
+ Trong gia đình ai yêu con nhất?
+ Mẹ yêu con như thế nào?
+ Buổi sáng ai đưa con đến lớp?
+ Bố con đưa đi bằng phương tiện gì?
Như vậy khi trò chuyện với cô trẻ tự tin vào vốn từ của mình, ngôn ngữ của
trẻ nhờ đó mà được mở rộng và phát triển hơn. Giờ điểm danh:
Trong giờ điểm danh tôi gọi trẻ theo thứ tự trong sổ theo dõi trẻ sau đó hỏi
trẻ lớp mình hôm nay có bạn nào nghỉ không? Các con có biết tại sao bạn lại nghỉ không?
Giờ hoạt động ngoài trời:
Trong các giờ hoạt động ngoài trời giáo viên cần tạo môi trường giao lưu
ngôn ngữ tích cực cho trẻ. Để phát triển khả năng nghe, nói cho trẻ, không gì tích
cực và nhanh chóng bằng việc thường xuyên và tích cực cho trẻ nghe, nói. Ngoài
ra, bản thân tôi còn tạo ra các kênh giao tiếp thường xuyên, được tiến hành giữa
trẻ với trẻ, giữa trẻ với cô và giữa trẻ với mọi người xung quanh, tạo cho trẻ cơ
hội nghe và cảm nhận các âm thanh khác nhau từ môi trường : Tiếng gió thổi, mưa
rơi, âm thanh các phương tiện giao thông, tiếng kêu các con vật… Ví dụ: Quan
sát góc thiên nhiên của lớp.
Cô cho trẻ quan sát và nêu cảm nhận của mình về góc thiên nhiên của lớp,
quan sát xem góc thiên nhiên lớp mình có những loại hoa, loại cây cảnh nào. Qua đó
giáo dục trẻ biết chăm sóc, bảo vệ bồn hoa, cây cảnh, không ngắt lá, bẻ hoa... trẻ hiểu
được cây hoa làm đẹp cho cuộc sống và phải làm như thế nào để hoa luôn tươi tốt…. lOMoAR cPSD| 61164048
Các bé lớp 2 tuổi C đang quan sát ở góc thiên nhiên
Giờ hoạt động góc:
Vui chơi là hoạt động chủ đạo của trẻ mầm non, đặc biệt là các trò chơi
đóng vai theo chủ đề góp phần tạo ra những biến đổi về ngôn ngữ của trẻ. Trong
hoạt động vui chơi trẻ được thực hành trải nghiệm với nhiều vai chơi khác nhau
qua đó trẻ phát triển về mọi mặt “Đức- Trí- Thể- Mĩ” và hơn thế nữa vốn từ của
trẻ cũng được hoàn thiện thông qua hoạt động vui chơi. lOMoAR cPSD| 61164048
(Trẻ hoạt động với đồ vật) (Góc thao tác vai)
Giờ ăn trưa: Trước khi ăn tôi hỏi trẻ hôm nay các con ăn gì ? ( Cô giới thiệu
cho trẻ nhắc lại tên món ăn) . Tôi dạy trẻ những thói quen, văn hóa khi ăn uống
như trước khi ăn phải biết mời cô, mời các bạn và trẻ nhận ra hôm nay mình ăn
món gì. Ngoài ra trước khi ăn tôi thường cho trẻ đọc bài thơ “ Giờ ăn” để lồng
ghép kỹ năng vệ sinh vào giờ ăn và giúp hình thành thói quen và phát triển vốn từ cho trẻ. lOMoAR cPSD| 61164048 Giờ ngủ :
Khi cho trẻ lên giường đi ngủ tôi thường dạy trẻ đọc bài thơ "giờ ngủ" nhằm
hình thành thói quen nề nếp cho trẻ, đồng thời cũng phát triển vốn từ cho trẻ.
Giải pháp 7: Sử dụng trò chơi để phát triển ngôn ngữ cho trẻ.
Đây là phương pháp mà tôi sẽ sử dụng các loại trò chơi khác nhau để phát
triển thêm vốn từ cho trẻ. Trò chơi chiếm một vị trí quan trọng trong các hoạt động
giáo dục ở trường mầm non. Đối với việc dạy nói cho trẻ thì điều này lại càng rõ.
Có nhiều trò chơi có thể sử dụng được vào mục đích dạy nói cho trẻ. Đó là các trò
chơi luyện phát âm, luyện thở ngôn ngữ, phát triển vốn từ, nói đúng ngữ pháp, nói mạch lạc...
Ví dụ: Trò chơi dân gian “Nu na nu nống”.