Mục tiêu Quản lý Tài Chính Công: Hiệu quả và Kỷ luật Tài chính Công | Môn Tài Chính Công - Học viện Chính sách và Phát triển

lOMoAR cPSD| 58583460 Mục tiêu quản lý TCC 1. Mục tiêu tổng quát:
- Là tạo ra sự cân đối và hiệu quả của tài chính công, tạo môi trường thuận lợi cho sự ổn định và
phát triển kinh tế - xã hội nhằm thực hiện thắng lợi các mục tiêu của chiến lược phát triển đất nước trong từng thời kỳ. 2. Mục tiêu cụ thể:
Trong quản lý tài chính công cần phải đạt được 3 mục tiêu:
- Kỷ luật tài khóa tổng thể - Hiệu quả phân bổ - Hiệu quả hoạt động
Những mục tiêu này được giải thích trong Sổ tay Quản lý chi tiêu công như
Những mục tiêu này được giải thích trong sổ tay quản lý chi tieu công như sau: "Tổng số tiền mà
Chính phủ chi nên gắn sát với những gì có thể chi trả được trong trung hạn, và theo đó trong ngân
sách năm; chi tiêu nên được phân bổ phù hợp với ưu tiên chính sách; và chi tiêu nên đạt được các
kết quả mong muốn với chi phí thấp nhất" (World Bank 1998, tr.3)
a. Kỷ luật tài khóa tổng thể:
- Được hiểu là ngân sách phải được duy trì 1 cách tiết kiệm trong trung hạn, đảm bảo quản lý thu,
chi, không làm mất ổn định kinh tế vĩ mô.
- Ví dụ: không gây thâm hụt ngân sách, nợ công lớn và không bền vững
- Có thể đo lường kỷ luật tài khóa tổng thể bằng các chỉ số như tỷ lệ phần trăm của thu vs GDP;
tỷ lệ bội chi ngân sách vs GDP, etc.
- Kiểm soát trần chi tiêu là mục đích cơ bản của các chính phủ, do xuất phát từ thực tế là nguồn
lực khan hiếm và nhu cầu chi gần như vô hạn, nhất là trong hoạt động ngân sách khi không một
đơn vị chi tiêu nào phải chịu trách nhiệm trực tiếp về chi phí liên quan đến bất ổn kinh tế vĩ mô.
- Kỷ luật tài khóa tổng thể là kết quả của các dự báo đáng tin cậy về thu và chi. Đồng thời nói
đến sự liên kết của chi tiêu công vs tổng thu bao gồm cả thu nội địa và các khoản vay nước ngoài một cách bền vững.
- Để đảm bảo kỷ luật tài khóa tổng thể tổng số chi ngân sách cho các bộ, ngành, địa phương
phảiđược quyết định một cách độc lập trước khi ra các quyết định chi tiêu thành phần.
- Để duy trì kỷ luật tài khóa cần có các yếu tố nội sinh cơ bản sau:
+ Khi lập kế hoạch ngân sách cần xem xét ổn định kinh tế vĩ mô không chỉ từ góc độ năm tài khóa
hiện hành mà cả chu kỳ kinh tế và giai đoạn dài hơn. Mục tiêu trần ngân sách phải có tính hiện
thực, xem xét kỹ lưỡng các rủi ro về thu ngân sách trong kế hoạch tài chính – ngân sách trung hạn (3 – 5 năm)
Nhằm đảm bảo duy trì ổn định kinh tế vĩ mô.
+ Ngoài giới hạn về tổng thu, tổng chi, thâm hụt hay nợ công thì những mục tiêu bổ trợ cơ bản
như mức trần chi tiêu cho các bộ, ngành hoặc các khoản chi tiêu chính như chi thường xuyên, chi
đầu tư nên được thiết lập trước khi dự thảo ngân sách trong khuôn khổ tài chính trung hạn. + Đảm
bảo tính toàn diện và tính minh bạch của chi ngân sách là 2 yếu tố cơ bản để duy trì kỷ luật tài khóa tổng thể.
b. Hiệu quả phân bổ:
- Hiệu quả phân bổ có thể nhìn nhận trên 2 khía cạnh: lOMoAR cPSD| 58583460
+ Khía cạnh thu: là phải đảm bảo chia sẻ “gánh nặng” thuế giữa các nhóm người trong xã hội nhằm
giảm thiểu những tác động “bóp méo” gây “mất trắng” của thuế. Chính sách thuế phải đảm bảo
tính trung lập và các cơ chế quản lý thuế phải giúp giảm thiểu chi phí hành thu và chi phí tuân thủ.
+ Khía cạnh chi: là kế hoạch chi ngân sách phải phù hợp với các ưu tiên trong chính sách của Nhà
nước và khuyến khích khả năng tái phân bổ các nguồn lực tài chính.
- Trong quản lý tài chính công cần phải thiết lập trần ngân sách cho các bộ, ngành trong khuôn
khổ ngân sách trung hạn; yêu cầu đầu ra và chỉ số kết quả cho chính sách hiện hành/cơ sở và đề
xuất mới; trao quyền cho các bộ, ngành trong việc quyết định phân bổ nguồn lực vào các chương
trình; ưu tiên nguồn lực cho việc theo dõi, đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ.
- Sự phi tập trung hoá có ưu điểm cơ bản là:
+ Giúp cho cơ quan tài chính, cơ quan kế hoạch và đầu tư có điều kiện giảm bớt nhu cầu về thông
tin phân bổ chi phí, tập trung thảo luận ngân sách về các đề xuất mới và những điểm thay đổi của
các chương trình hiện có.
+ Biện pháp này còn có tác dụng giảm xung đột giữa người chi tiêu và người kiểm soát, khuyến
khích các bộ, ngành, địa phương tái phân bổ vào những chương trình sát với nhu cầu của họ chứ
không phải là thúc đẩy họ tìm cách đối phó lên các danh mục nhu cầu chi tiêu để giành giật nguồn lực.
c. Hiệu quả hoạt động.
- Hiệu quả hoạt động liên quan đến việc cung cấp các đầu ra của dịch vụcông với 1 chất lượng
nhất định ở mức chi phí hợp lý. Và xem xét mối quanhệ giữa đầu vào và kết quả thực hiện nhiệm
vụ ở cấp độ đầu ra, mối quan hệtỷ lệ giữa đầu vào và đầu ra.
- Hoạt động của khu vực công thường thiếu sức ép của thị trường cạnh tranh. Ngoài ra, một số
hàng hóa, dịch vụ mang nhiều tính chất ngoại ứng nên khó đo lường kết quả nhiệm vụ ở cả cấp
độ đầu ra và kết quả phát triển.
Vì vậy, để tiết kiệm chi trong hoạt động ngân sách thì 1 trong những cách
Vì vậy, để tiết kiệm chi trong hoạt động ngân scahs thì 1 trong các cách thức kiểm soát tài
chính lâu đời chính là kiểm soát các yếu tố đầu vào (nhân công, hàng hóa, dịch vụ, thiết bị,..)
- Hoạt động của khu vực công dù có cách thức kiểm soát đầu vào đa dạng, chặt chẽ và có nhiều
cải tiến tuy nhiên hiệu quả hoạt động vẫn thường xếp sau khu vực tư. Nguyên nhân: việc kiểm
soát đầu vào đã không khuyến khích đơn vị chi
Nguyên nhân: việc kiểm soát đầu vào đã không khuyến khích đơn vị chi tiêu hướng về kết
quả thực hiện nhiệm vụ.
- Nhiệm vụ chính của nhà kiểm soát ngân sách và nhà quản lý đơn vị chi tiêu là đảm bảo tuân thủ
nghiêm ngặt những quy định của nhà nước như định mức, tiêu chuẩn, chế độ; chứ không phải là
suy nghĩ tìm cách sử dụng sao cho hiệu quả đồng vốn
- Quản lý chi tiêu công mới có xu hướng tăng cường hiệu quả hoạt động bằng cách chuyển dịch
sự tập trung kiểm soát chi tiêu từ đầu vào sang kết quả thực hiện nhiệm vụ, từ việc kiểm soát đơn
vị công lập mua gì sang việc các đơn vị này sản xuất ra sản phẩm, dịch vụ gì và điều đó đem lại
lợi ích gì với khách hàng, với xã hội.
- Chính trách nhiệm giải trình đã nâng cao hiệu quả hoạt động theo 2 cách:
+ Thứ nhất: Bằng cách thiết lập các mục tiêu về đầu ra, kết quả phát triển trong dự thảo ngân sách
buộc nhà quản lý phải suy nghĩ tìm cách sử dụng nguồn tiền tiết kiệm đảm bảo số lượng, chất
lượng cũng như thời gian, quy trình cung ứng hàng hóa, nhiệm vụ tốt nhất. lOMoAR cPSD| 58583460
+ Thứ hai: Cho phép nhà quản lý chủ dộng sử dụng nguồn lực trong khuôn khổ chi tiêu trung hạn,
thì bằng nỗ lực của mình, họ sẽ lựa chọn được nỗ lực đầu vào tối ưu nhất trong dài hạn. Để theo
đuổi hiệu quả hoạt động Chính phủ phải tăng cường giám sát số lượng và chất lượng dịch vụ mà
các đơn vị cung cấp cho xã hội.
Đó là lý do tại sao để thực hiện mục tiêu hiệu quả hoạt động cần phải
Đó là lý do tại sao để thực hiện mục tiêu hiệu quả hoạt động cần phải nhấn mạnh việc theo
dõi, đánh giá đầu ra, kết quả phát triển và đánh giá chỉ tiêu công