lOMoAR cPSD| 48302938
HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM
------- ֎ ------- TIỂU LUẬN
LỊCH SỬ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM
( Phân tích Cương lĩnh chính trị ầu tiên
của Đảng, làm rõ tính úng ắn và sáng tạo của Cương lĩnh )
Nhóm sinh viên thực hiện: Nhóm 3
Giáo viên hướng dẫn: 1) Thạc sĩ Vũ Hải Hà
2) Thạc sĩ Hà Thị Hồng Yến 3) Thạc sĩ Lê Thị Dung
Nhóm l ớp: 17
Hà Nội, ngày 1 tháng 10 năm 2024
Downloaded by Tran Anh (anhtran1406@gmail.com) lOMoAR cPSD| 48302938 MỤC LỤC
PHẦN 1. MỞ ĐẦU ................................................................................................... 3 1.1.
Tính cấp thiết của ề tài ............................................................................. 3 1.2.
Mục tiêu nghiên cứu
................................................................................... 3
1.2.1. Mục tiêu chung ........................................................................................ 3
1.2.2. Mục tiêu cụ thể ......................................................................................... 4 1.3.
Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
............................................................. 4
1.3.1. Đối tượng nghiên cứu .............................................................................. 4
1.3.2. Phạm vi nghiên cứu ................................................................................. 5 1.4.
Phương pháp nghiên cứu
........................................................................... 5
PHẦN 2. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ...................................................................... 7 2.1.
Nội dung Cương lĩnh chính trị ầu tiên của Đảng .................................. 7
2.1.1. Hoàn cảnh ra ời của Cương lĩnh chính trị ầu tiên của Đảng ........... 7
2.1.2. Nội dung của Cương lĩnh chính trị ầu tiên của Đảng ......................... 9 2.2.
Phân tích tính úng ắn và sáng tạo của Cương lĩnh ........................... 12
2.2.1. Tính úng ắn của Cương lĩnh ............................................................. 13
2.2.2. Tính sáng tạo của Cương lĩnh............................................................... 15 2.3.
Giá trị lý luận và thực tiễn của Cương lĩnh ở thời ại ngày nay ......... 17
2.3.1. Giá trị lý luận ......................................................................................... 17
2.3.2. Giá trị thực tiễn ...................................................................................... 17 lOMoAR cPSD| 48302938 2.4.
Liên hệ sinh viên về Cương lĩnh chính trị ầu tiên ............................... 18
PHẦN 3. KẾT LUẬN ............................................................................................. 20
DANH MỤC VÀ TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................... 21 2 PHẦN 1. MỞ ĐẦU
1.1. Tính cấp thiết của ề tài
Trong bối cảnh ất nước bị thực dân Pháp thống trị, các phong trào yêu
nước trước ó ều thất bại do thiếu ường lối úng ắn và sự lãnh ạo thống nhất. Sự ra
ời của Cương lĩnh chính trị ầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam ã ánh dấu một
bước ngoặt lớn, xác ịnh nhiệm vụ hàng ầu là giải phóng dân tộc và kết hợp với
cách mạng xã hội chủ nghĩa.
Đề tài nghiên cứu của chúng em tập trung vào việc phân tích Cương lĩnh
này, làm rõ tính úng ắn và sáng tạo trong bối cảnh lịch sử cụ thể của Việt Nam.
Nhiều nghiên cứu trước ây chỉ dừng lại ở mức ộ mô tả, chưa phân tích sâu sắc về
tính úng ắn và sáng tạo của Cương lĩnh ầu tiên. Nghiên cứu của chúng em sẽ lấp
ầy khoảng trống này, giúp hiểu rõ hơn về khả năng thích ứng của Đảng với iều
kiện xã hội Việt Nam và khẳng ịnh vai trò tiên phong của Đảng.
Nghiên cứu này không chỉ có ý nghĩa học thuật mà còn mang tính thực
tiễn cao, củng cố niềm tin vào sự lãnh ạo của Đảng và áp ứng yêu cầu của công 3 lOMoAR cPSD| 48302938
cuộc ổi mới. Nó có thể áp dụng vào giáo dục lịch sử và chính trị, nâng cao nhận
thức của người dân về vai trò của Đảng, và vận dụng vào hoạch ịnh chính sách
phát triển kinh tế - xã hội.
Tóm lại, việc nghiên cứu Cương lĩnh chính trị ầu tiên của Đảng là rất cấp
thiết và có ý nghĩa thực tiễn cao, óng góp vào sự phát triển của xã hội.
1.2. Mục tiêu nghiên cứu
1.2.1. Mục tiêu chung
Phân tích các yếu tố lịch sử, nội dung, tính úng ắn và sáng tạo của
Cương lĩnh chính trị ầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam. Làm rõ vai trò của
Cương lĩnh ối với cách mạng Việt Nam, chứng minh tính úng ắn và sáng tạo của
Cương lĩnh. Cung cấp một cái nhìn toàn diện về Cương lĩnh chính trị ầu tiên của
Đảng, không chỉ trên khía cạnh lý luận mà còn qua thực tiễn lịch sử. Từ lOMoAR cPSD| 48302938
ó, khẳng ịnh những bài học giá trị và vai trò quan trọng của Cương lĩnh ối với
tiến trình cách mạng Việt Nam.
1.2.2. Mục tiêu cụ thể
Bài tiểu luận tập trung nghiên cứu về:
- Năm 1930, Việt Nam bị thực dân Pháp cai trị và áp bức. Bối cảnh xã
hội, kinh tế và chính trị rất phức tạp, cùng với ảnh hưởng của các
phong trào cách mạng trên thế giới, ã tạo ra nhu cầu cấp thiết cho
một ường lối cách mạng úng ắn.
- Cương lĩnh ầu tiên của Đảng ề ra nhiệm vụ ánh ổ thực dân Pháp và
phong kiến, giành ộc lập cho dân tộc. Đồng thời, Cương lĩnh nhấn
mạnh việc xây dựng chính quyền công - nông và thực hiện cách
mạng vô sản, cùng với các giải pháp cụ thể ể ạt ược mục tiêu này.
- Cương lĩnh chứng minh sự phù hợp với tình hình thực tiễn của Việt
Nam lúc bấy giờ, phản ánh rõ tính chất của cuộc ấu tranh dân tộc và giai cấp.
- Cương lĩnh có vai trò quan trọng trong việc ịnh hướng và dẫn dắt các
phong trào cách mạng giải phóng dân tộc, và tác ộng mạnh mẽ ến sự
phát triển của phong trào cách mạng Việt Nam trong các giai oạn tiếp theo.
- Rút ra nhiều bài học quan trọng cho các giai oạn ấu tranh cách mạng.
Những iểm sáng tạo trong Cương lĩnh có thể áp dụng vào các chiến
lược xây dựng và bảo vệ ất nước hiện nay.
1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
1.3.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu chính của bài tiểu luận này là Cương lĩnh chính trị
ầu tiên của Đảng. Bài tiểu luận sẽ tập trung phân tích và nghiên cứu các khía cạnh sau: 5 lOMoAR cPSD| 48302938
- Nội dung của Cương lĩnh, bao gồm các vấn ề cấp thiết và tình hình,
hoàn cảnh cách mạng tại Việt Nam thời iểm ó.
- Nhận xét và phân tích tính sáng tạo và úng ắn của Cương lĩnh do
Nguyễn Ái Quốc viết, so sánh với luận Cương của ồng chí Trần Phú,
ặc biệt là những iểm mới và sáng tạo phù hợp với tình hình nước ta lúc bấy giờ.
- Giá trị lý luận và thực tiễn to lớn của Cương lĩnh chính trị ầu tiên,
vai trò của nó như ngọn cờ soi sáng, ịnh hướng cho sự phát triển của
ất nước và chỉ ường cho mọi hoạt ộng của Đảng và nhân dân ta. Điều
này ược thể hiện rõ qua thực tiễn lịch sử dân tộc và cách mạng Việt Nam từ năm 1930 ến nay.
1.3.2. Phạm vi nghiên cứu
Phạm vi nghiên cứu bao gồm:
- Nghiên cứu hoàn cảnh ra ời của Cương lĩnh, bối cảnh xã hội và cách
mạng Việt Nam năm 1930, ánh giá tính cấp thiết trong việc bổ sung
và hoàn thiện những mục tiêu mà luận Cương trước ó chưa ạt ược.
- Đảm bảo tính chính xác tuyệt ối về nội dung và tính khoa học của
Cương lĩnh chính trị. Phân tích tính úng ắn, sáng tạo và ảnh hưởng
của Cương lĩnh từ khi ra ời ến nay.
1.4. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp phân tích:
- Phân tích Cương lĩnh chính trị ầu tiên của Đảng ể làm rõ tính úng ắn và sáng tạo.
- Tập hợp và chọn lọc thông tin từ các nguồn chính thống như giáo trình lịch sử Đảng. 6 lOMoAR cPSD| 48302938
- Phân tích nội dung Cương lĩnh, những iều tiến bộ và mới mẻ mà
Nguyễn Ái Quốc ã nêu ra. Phương pháp tổng hợp:
- Tổng hợp tài liệu từ các nguồn hợp pháp và chính xác nhất.
- Lựa chọn và sắp xếp tài liệu cần thiết, chính thống về Cương lĩnh ầu tiên.
- Sử dụng lý thuyết ã tổng hợp ể nêu rõ iểm khác biệt, mới mẻ và úng
ắn của Cương lĩnh, hoàn thiện bài tiểu luận. 7 lOMoAR cPSD| 48302938
PHẦN 2. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
2.1. Nội dung Cương lĩnh chính trị ầu tiên của Đảng
2.1.1. Hoàn cảnh ra ời của Cương lĩnh chính trị ầu tiên của Đảng Tình
hình thế giới:
Cuối thế kỷ XIX, ầu thế kỷ XX, chủ nghĩa tư bản chuyển sang giai oạn ế
quốc, tăng cường bóc lột và xâm lược ể tối a hóa lợi nhuận, gây mâu thuẫn gay
gắt giữa các dân tộc thuộc ịa và chủ nghĩa thực dân. Thắng lợi của Cách mạng
tháng Mười Nga năm 1917 ã thúc ẩy phong trào ấu tranh giải phóng dân tộc.
Chủ nghĩa Mác - Lênin mở ra thời ại mới, soi ường cho các dân tộc bị áp bức.
Quốc tế Cộng sản ra ời năm 1919, kêu gọi oàn kết và ủng hộ phong trào giành
ộc lập.1 Tình hình trong nước:
Giữa thế kỷ XIX, thực dân Pháp xâm lược Việt Nam, áp ặt chính sách cai
trị thuộc ịa, gây mâu thuẫn gay gắt giữa dân tộc Việt Nam và ế quốc phong
kiến. Các cuộc khởi nghĩa và phong trào ấu tranh diễn ra mạnh mẽ nhưng thất
bại do thiếu tổ chức và lực lượng. Cách mạng Việt Nam rơi vào khủng hoảng
về ường lối cứu nước.
Nguyễn Ái Quốc ra i tìm ường cứu nước, truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin,
ào tạo cán bộ Đảng và hợp nhất các tổ chức cộng sản, chấm dứt khủng hoảng
và lãnh ạo cách mạng Việt Nam.
Sự ra ời Cương Lĩnh chính trị ầu tiên của Đảng:
Trước nhu cầu cấp bách của phòng trào cách mạng trong nước, với tư cách
là phái viên của Quốc tế Cộng sản, ngày 23/12/1929, Nguyễn Ái Quốc ến Hồng
1 Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam 8 lOMoAR cPSD| 48302938
Kông (Trung Quốc) triệu tập ại biểu của Đông Dương Cộng sản Đảng và An
Nam Cộng sản Đảng ến họp tại Cửu Long (Hồng Kông) ể tiến hành
hội nghị hợp nhất các tổ chức cộng sản thành một chính ảng duy nhất của Việt Nam.
Hội nghị diễn ra từ ngày 6/1 ến ngày 7/2/1930. Trong báo cáo gửi Quốc tế
Cộng sản ngày 18/2/1930, Nguyễn Ái Quốc viết: “ Chúng tôi họp vào ngày
mồng 6/1. Với tư cách là phái viên của Quốc tế Cộng sản có ầy ủ quyền quyết
ịnh mọi vấn ề liên quan ến phòng trào cách mạng ở Đông Dương, tôi nói cho
họ biết những sai lầm và họ phải làm gì. Họ ồng ý thống nhất vào một ảng.
Chúng tôi cùng nhau xác ịnh cương lĩnh và chiến lược theo ường lối của Quốc
tế Cộng sản.... Các ại biểu trở về An Nam ngày 8/2”.
Thành phần tham dự Hội nghị gồm: 2 ại biểu của Đông Dương Cộng sản
Đảng (Trịnh Đình Cửu và Nguyễn Đức Cảnh), 2 ại biểu của Ăn Năm Cộng
sản Đảng ( Châu Văn Liêm và Nguyễn Thiệu), dưới sự chủ trì của lãnh tụ
Nguyễn Ái Quốc – ại biểu của Quốc tế Cộng sản.
Chương trình nghị sự của Hội nghị:
- Đại biểu của Quốc tế Cộng sản nói lý do cuộc hội nghị.
- Thảo luận ý kiến của ại biểu Quốc tế Cộng sản về: a) Việc hợp nhất
tất cả các nhóm cộng sản thành một tổ chức chung, tổ chức này sẽ
là một Đảng Cộng sản chân chính; b) Kế hoạch thành lập tổ chức ó.
Lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc nêu ra năm iểm lớn cần thảo luận và thống nhất:
“1. Bỏ mọi thành kiến xung ột cũ, thành thật hợp tác ể thống nhất các nhóm cộng sản Đông Dương;
2. Định tên Đảng là Đảng Cộng sản Việt Nam; 9 lOMoAR cPSD| 48302938
3. Thảo Chính cương và Điều lệ sơ lược của Đảng;
4. Định kế hoạch thực hiện việc thống nhất trong nước;
5. Cử một ban Trung ương lâm thời...”
Hội nghị họp bí mật ã thảo luận hoàn toàn nhất trí tán thành việc hợp nhất
hai tổ chức Đông Dương Cộng sản Đảng và An Nam Cộng sản Đảng thành 1
Đảng và lấy tên là Đảng Cộng sản Việt Nam và nhất trí thông qua 7 tài liệu,
văn kiện, trong ó có 4 văn bản hợp thành nội dung Cương lĩnh chính trị:
- Chính cương văn tắt của Đảng - Sách lược vắn tắt của Đảng
- Chuơng trình tm tắt của Đảng
- Điều lệ vắn tắt của
Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng ịnh: "Việc thành lập Đảng là một bước ngoặt
vô cùng quan trọng trong lịch sử cách mạng Việt Nam ta, Nó chứng tỏ giai cấp
vô sản ta ã trưởng thành và ủ sức lãnh ạo cách mạng". Hội nghị hợp nhất các
tổ chức cộng sản, ược xem như Đại hội ầu tiên của Đảng, do Nguyễn Ái Quốc
khởi thảo các tài liệu dựa trên chủ nghĩa Mác - Lênin và ường lối Đại hội VI
của Quốc tế Cộng sản.
2.1.2. Nội dung của Cương lĩnh chính trị ầu tiên của Đảng
Trong các văn kiện do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc soạn thảo, ược thông qua
tại Hội nghị thành lập Đảng, có hai văn kiện, ó là: Chánh cương vắn tắt của
Đảng và Sách lược vắn tắt của Đảng ã phản ánh về ường hướng phát triển và
những vấn ề cơ bản về chiến lược và sách lược của cách mạng Việt Nam. Vì
vậy, hai văn kiện trên là Cương lĩnh chính trị ầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam.
Cương lĩnh chính trị ầu tiên của Đảng vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác -
Lênin vào hoàn cảnh thuộc ịa - phong kiến của Việt Nam. Đảng giải quyết úng
ắn mối quan hệ giai cấp và dân tộc, kết hợp truyền thống yêu nước với kinh
nghiệm cách mạng thế giới, và chủ nghĩa yêu nước với chủ nghĩa quốc tế. Đặc 10 lOMoAR cPSD| 48302938
biệt, Đảng kết hợp nhuần nhuyễn yêu cầu cách mạng Việt Nam với tư tưởng
tiên tiến của thời ại, vận dụng chủ nghĩa Mác - Lênin một cách sáng tạo và
phát triển trong iều kiện lịch sử mới.
Nội dung ược ề cập trong Cương lĩnh chính trị ầu tiên của Đảng ã phản
ánh một cách súc tích những vấn ề cơ bản có tính quy luật của cách mạng Việt
Nam, trong ánh giá ặc iểm, tính chất xã hội thuộc ịa - phong kiến ở Việt Nam,
chỉ rõ những mâu thuẫn cơ bản và chủ yếu trong xã hội, ặc biệt là ánh giá úng
ắn, sát thực thái ộ các giai cấp, tầng lớp trong xã hội Việt Nam lúc bấy giờ,
xác ịnh ường lối chiến lược và sách lược; xác ịnh phương pháp cách mạng,
nhiệm vụ cách mạng và lực lượng của cách mạng. Cụ thể:2
Thứ nhất, Cương lĩnh ầu tiên của Đảng xác ịnh mục tiêu chiến lược của
cách mạng Việt Nam là làm tư sản dân quyền cách mạng và thổ ịa cách mạng
ể i tới xã hội cộng sản. Điều này xuất phát từ phân tích thực trạng và mâu thuẫn
trong xã hội thuộc ịa nửa phong kiến, ặc biệt là mâu thuẫn giữa dân tộc Việt
Nam (công nhân, nông dân) với ế quốc. Mục tiêu này làm rõ nội dung cách
mạng thuộc ịa nằm trong phạm trù cách mạng vô sản.
Thứ hai, xác ịnh nhiệm vụ chủ yếu trước mắt của cách mạng Việt Nam:
Về phương diện chính trị: “Đánh ổ ế quốc chủ nghĩa Pháp và bọn phong
kiến”, “Làm cho nước Nam ược hoàn toàn ộc lập”. Cương lĩnh ã xác ịnh:
Chống ế quốc và chống phong kiến là nhiệm vụ cơ bản ể giành ộc lập cho dân
tộc và ruộng ất cho dân cày, trong ó chống ế quốc, giành ộc lập cho dân tộc
ược ặt ở vị trí hàng ầu.
Về phương diện xã hội: Cương lĩnh xác ịnh rõ: “a) Dân chúng ược tự do tổ
chức; b) Nam nữ bình quyền, v.v...; c) Phổ thông giáo dục theo công nông hóa”.
2 Giáo trình Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam 2019 11 lOMoAR cPSD| 48302938
Về phương diện kinh tế: Cương lĩnh xác ịnh: Thủ tiêu hết các thứ quốc
trái; thâu hết sản nghiệp lớn (như công nghiệp, vận tải, ngân hàng, v.v...) của
tư bản ế quốc chủ nghĩa Pháp ể giao cho Chính phủ công nông binh quản lý;
thâu hết ruộng ất của ế quốc chủ nghĩa làm của công chia cho dân cày
nghèo; bỏ sưu thuế cho dân cày nghèo; mở mang công nghiệp và nông nghiệp;
thi hành luật ngày làm tám giờ... 3
Những nhiệm vụ cách mạng Việt Nam về xã hội và kinh tế phản ánh úng
tình hình cần giải quyết, thể hiện tính cách mạng, toàn diện, triệt ể nhằm xóa
bỏ ách thống trị, bóc lột của ngoại bang, giải phóng dân tộc, giai cấp và xã hội,
ặc biệt là công nhân và nông dân. Đây là cơ sở quan trọng ể Đảng xác ịnh lực
lượng cách mạng và thực hiện các phương pháp, sách lược ấu tranh, ưa cách
mạng ến thành công trong giành ộc lập và xây dựng chủ nghĩa xã hội, bảo vệ Tổ quốc.
Thứ ba, xác ịnh lực lượng cách mạng: oàn kết công nhân, nông dân - ây là
lực lượng cơ bản, trong ó giai cấp công nhân lãnh ạo; ồng thời chủ trương oàn
kết tất cả các giai cấp, các lực lượng tiến bộ, yêu nước ể tập trung chống ế quốc
và tay sai. Đảng “phải thu phục cho ược ại bộ phận giai cấp mình”, “phải thu
phục cho ược ại bộ phận dân cày,... hết sức liên lạc với tiểu tư sản, trí thức,
trung nông... ể kéo họ i vào phe vô sản giai cấp. Còn ối với bọn phú nông,
trung, tiểu ịa chủ và tư bản An Nam mà chưa rõ mặt phản cách mạng thì phải
lợi dụng, ít lâu mới làm cho họ ứng trung lập”. 4Đây là cơ sở của tư tưởng
chiến lược ại oàn kết toàn dân tộc, xây dựng khối ại oàn kết rộng rãi các giai
3 Giáo trình Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam 2021
4 Giáo trình Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam 2021 12 lOMoAR cPSD| 48302938
cấp, các tầng lớp nhân dân yêu nước và các tổ chức yêu nước, cách mạng, trên
cơ sở ánh giá úng ắn thái ộ các giai cấp phù hợp với ặc iểm xã hội Việt Nam.
Thứ tư, phương pháp tiến hành cách mạng giải phóng dân tộc, Cương lĩnh
khẳng ịnh phải bằng con ường bạo lực cách mạng của quần chúng, trong bất
cứ hoàn cảnh nào cũng không ược thỏa hiệp “không khi nào nhượng một chút
lợi ích gì của công nông mà i vào ường thỏa hiệp”. Có sách lược ấu tranh cách
mạng thích hợp ể lôi kéo tiểu tư sản, trí thức, trung nông về phía giai
cấp vô sản, nhưng kiên quyết: “bộ phận nào ã ra mặt phản cách mạng (Đảng
Lập hiến, v.v...) thì phải ánh ổ”.
Thứ năm, xác ịnh tinh thần oàn kết quốc tế, Cương lĩnh chỉ rõ: trong khi
thực hiện nhiệm vụ giải phóng dân tộc, ồng thời tranh thủ sự oàn kết, ủng hộ
của các dân tộc bị áp bức và giai cấp vô sản thế giới, nhất là giai cấp vô sản
Pháp. Cương lĩnh nêu rõ cách mạng Việt Nam liên lạc mật thiết và là một bộ
phận của cách mạng vô sản thế giới: “Trong khi tuyên truyền cái khẩu hiệu
nước An Nam ộc lập, phải ồng thời tuyên truyền và thực hành liên lạc với bị
áp bức dân tộc và vô sản giai cấp thế giới”. Như vậy, ngay từ khi thành lập,
Đảng Cộng sản Việt Nam ã nêu cao chủ nghĩa quốc tế và mang bản chất quốc
tế của giai cấp công nhân.
Thứ sáu, vai trò lãnh ạo của Đảng: “Đảng là ội tiên phong của vô sản giai
cấp phải thu phục cho ược ại bộ phận giai cấp mình, phải làm cho giai cấp
mình lãnh ạo ược dân chúng”. “Đảng là ội tiên phong của ạo quân vô sản gồm
một số lớn của giai cấp công nhân và làm cho họ có ủ năng lực lãnh ạo quần
chúng”. Đảng lấy chủ nghĩa Mác - Lênin làm nền tảng tư tưởng. Nội dung này
vừa khẳng ịnh vai trò và bản chất giai cấp của Đảng, vừa là sự ịnh hướng quan
trọng cho công tác xây dựng Đảng. Chính vì vậy, trong suốt quá trình lãnh ạo
cách mạng, Đảng luôn khẳng ịnh và quan tâm bồi ắp bản chất giai cấp công 13 lOMoAR cPSD| 48302938
nhân của Đảng; khẳng ịnh chủ nghĩa Mác – Lênin là nền tảng tư tưởng, kim
chỉ nam cho hành ộng của Đảng.
Như vậy, Cương lĩnh chính trị ầu tiên của Đảng phản ánh các luận iểm cơ
bản của cách mạng Việt Nam, thể hiện bản lĩnh chính trị ộc lập, tự chủ và sáng
tạo trong việc ánh giá xã hội thuộc ịa nửa phong kiến Việt Nam. Văn kiện xác
ịnh ường lối chiến lược, sách lược, phương pháp, nhiệm vụ và lực lượng cách
mạng. Trước yêu cầu lịch sử, Nguyễn Ái Quốc ã triệu tập và chủ trì hợp nhất
các tổ chức cộng sản, ưa cách mạng Việt Nam sang trang sử mới.
2.2. Phân tích tính úng ắn và sáng tạo của Cương lĩnh
2.2.1. Tính úng ắn của Cương lĩnh
Thứ nhất, Đảng Cộng sản Việt Nam xác ịnh mục tiêu cuối cùng là hoàn
thành cách mạng giải phóng dân tộc và tiếp tục cách mạng xã hội chủ nghĩa,
ưa cả nước tiến lên chủ nghĩa xã hội. Hai cuộc cách mạng này liên quan mật
thiết và thúc ẩy lẫn nhau. Đảng nắm vững nguyên lý chủ nghĩa Mác - Lênin,
vận dụng sáng tạo kinh nghiệm cách mạng thế giới, nhận rõ mối quan hệ biện
chứng giữa cách mạng dân tộc dân chủ và cách mạng xã hội chủ nghĩa. Con
ường cách mạng mà Cương lĩnh chính trị nêu ra mang tính triệt ể, soi sáng
hướng phát triển mới cho cách mạng Việt Nam, và là chân lý cách mạng mà
Đảng và nhân dân phấn ấu thực hiện: Giải phóng dân tộc, xã hội và con người;
tự do và hạnh phúc của nhân dân là giá trị chân thực của ộc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.
Thứ hai, việc giải quyết mối quan hệ giữa nhiệm vụ chống ế quốc và chống
phong kiến là vấn ề phức tạp. Trong hai nhiệm vụ chiến lược “phản ế, phản
phong”, Cương lĩnh chính trị ã nêu rõ rằng cả hai nhiệm vụ phải ược tiến hành
ồng thời, nhưng nhiệm vụ giải phóng dân tộc ược ặt lên hàng ầu với khẩu hiệu
“Tổ quốc trên hết”. Việc xác ịnh úng kẻ thù và nhiệm vụ chủ yếu ể nắm vững
ngọn cờ dân tộc, tập hợp lực lượng, phát huy sức mạnh dân tộc mà không coi
nhẹ nhiệm vụ giải phóng giai cấp là tư tưởng úng ắn, sáng tạo của Đảng. Điều 14 lOMoAR cPSD| 48302938
này bắt nguồn từ việc khéo léo kết hợp yếu tố dân tộc với yếu tố giai cấp trong xem xét vấn ề xã hội.
Thứ ba, Cương lĩnh xác ịnh rằng cách mạng giải phóng dân tộc phải dựa
trên liên minh công – nông, với giai cấp công nhân giữ vai trò lãnh ạo. Đồng
thời, cần lôi kéo và tập hợp những người yêu nước ở tầng lớp tiểu tư sản, trí
thức, trung nông, và lợi dụng trung lập phú nông, trung và tiểu ịa chủ, tư sản
dân tộc. Sự phân chia giai cấp tư sản, ịa chủ thành các nhóm ối tượng khác
nhau ể có chính sách ối xử phù hợp, tranh thủ lôi kéo những người yêu nước,
trung lập những người có thể trung lập nhằm làm suy yếu kẻ thù và kiên quyết
trừng trị kẻ thù thể hiện sự nhận thức và ánh giá úng của Đảng ối với mỗi giai
cấp, mỗi tầng lớp trong xã hội. Điều này thừa nhận tính tích cực và sự óng góp
của họ trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ ất nước.
Thứ tư, Cương lĩnh ầu tiên khẳng ịnh vai trò lãnh ạo của Đảng Cộng sản
Việt Nam là yếu tố quyết ịnh mọi thắng lợi của cách mạng. Đảng ra ời mở ầu
thời ại mới, với giai cấp công nhân và ảng tiên phong ở vị trí trung tâm, kết
hợp các phong trào yêu nước và cách mạng. Sức mạnh của Đảng nằm ở việc
kết nạp ảng viên từ nhiều tầng lớp, không chỉ công nhân tiên tiến mà còn nông
dân, trí thức và các tầng lớp khác. Đảng là ội tiên phong của giai cấp vô sản,
lấy chủ nghĩa Mác - Lênin làm nền tảng tư tưởng, thống nhất ý chí và hành
ộng. Đảng viên phải “tin theo chủ nghĩa cộng sản, chương trình Đảng và Quốc
tế cộng sản, hăng hái tranh ấu, dám hy sinh, phục tùng mệnh lệnh Đảng và óng kinh phí”.5
Thứ năm, Cương lĩnh khẳng ịnh cách mạng Việt Nam phải tiến hành bằng
bạo lực cách mạn ể ánh ổ ế quốc Pháp và phong kiến, dựng ra nhà nước công
nông binh, không phải bằng con ường cải lương. Đây là kinh nghiệm từ các
cuộc ấu tranh cách mạng trên thế giới, khẳng ịnh rằng bản chất của chủ nghĩa
5 Tạp chí nghiên cứu, hướng dẫn công tác tổ chức xây dựng Đảng của Ban tổ chức Trung ương 15 lOMoAR cPSD| 48302938
ế quốc và giai cấp vô sản là hoàn toàn ối lập, cần dùng bạo lực cách mạng ể
ánh ổ bạo lực phản cách mạng. Chiến thắng của Cách mạng Tháng Tám 1945,
Chiến dịch Điện Biên Phủ 1954 và Chiến dịch Hồ Chí Minh 1975 chứng minh
phương pháp này là úng ắn ể giành ộc lập dân tộc.
Thứ sáu, Cương lĩnh khẳng ịnh cách mạng Việt Nam là một bộ phận của
cách mạng vô sản thế giới, ứng trong mặt trận cách mạng của các dân tộc bị
áp bức và giai cấp công nhân thế giới, với Liên Xô là ội quân tiên phong.
Nguyễn Ái Quốc cho rằng: “Những tư tưởng dân tộc chân chính ồng thời cũng
là những tư tưởng quốc tế chân chính”. Sự bóc lột thuộc ịa là nền móng của
chủ nghĩa ế quốc, do ó, cách mạng giải phóng dân tộc phải trở thành bộ phận
khăng khít của cách mạng vô sản toàn cầu và là một trào lưu lớn của cách
mạng thế kỷ này. Tư tưởng này là cơ sở cho chính sách oàn kết quốc tế của
Đảng, luôn ược bổ sung, hoàn thiện, tăng thêm sức mạnh và là nhân tố thắng
lợi của cách mạng Việt Nam.6
Vậy nên, ngay từ khi ra ời, Đảng Cộng sản Việt Nam ã nắm vững bản chất
khoa học và cách mạng của chủ nghĩa Mác - Lênin, giải quyết úng ắn mối quan
hệ giữa yếu tố dân tộc và giai cấp. Đảng kết hợp sáng tạo yếu tố giai cấp với
yếu tố dân tộc, gắn kết chủ nghĩa yêu nước với chủ nghĩa quốc tế vô sản, phát
huy truyền thống yêu nước và ánh giá úng vị trí của từng giai cấp cách mạng.
Nhờ ó, Đảng oàn kết ược các lực lượng yêu nước và nắm quyền lãnh ạo cách mạng.
2.2.2. Tính sáng tạo của Cương lĩnh
Thứ nhất, Cương lĩnh chính trị ầu tiên của Đảng năm 1930 thể hiện tính
sáng tạo qua việc kết hợp lý luận cách mạng vô sản của chủ nghĩa Mac-Lênin 6 Infornet.vn 16 lOMoAR cPSD| 48302938
với tình hình thực tiễn của Việt Nam, một nước thuộc ịa nửa phong kiến. Thay
vì áp dụng cứng nhắc mô hình cách mạng vô sản như ở phương Tây, Đảng ã
ưa ra chiến lược cách mạng giải phóng dân tộc, coi ây là nhiệm vụ hàng ầu,
phù hợp với nguyện vọng của nhân dân Việt Nam thời kỳ ó.
Thứ hai, Cương lĩnh khẳng ịnh vai trò tiên phong của giai cấp công nhân
và tầm quan trọng của nhân dân lao ộng trong cách mạng. Đảng nhấn mạnh
chỉ có giai cấp công nhân, với ội tiên phong là Đảng Cộng sản, mới ủ sức lãnh
ạo cách mạng ến thắng lợi. Tuy nhiên, ể ạt ược thắng lợi, Đảng chủ trương oàn
kết mọi lực lượng yêu nước, không phân biệt tầng lớp xã hội, từ
nông dân, trí thức, tiểu tư sản ến các tầng lớp lao ộng khác. Sự oàn kết này tạo
nên sức mạnh tổng hợp ể ánh bại kẻ thù và giành ộc lập, tự do cho dân tộc.
Thứ ba, Cương lĩnh ã xác ịnh một con ường cách mạng ộc áo, kết hợp hài
hòa giữa cách mạng dân tộc và cách mạng xã hội. Không chỉ tập trung vào
nhiệm vụ giải phóng dân tộc khỏi ách thống trị của ế quốc và phong kiến,
cương lĩnh còn ặt ra mục tiêu xây dựng một xã hội cộng sản chủ nghĩa sau khi
hoàn thành cách mạng dân tộc dân chủ. Đây là một bước tiến sáng tạo và táo
bạo, thể hiện tầm nhìn xa trông rộng của Đảng trong việc xác ịnh mục tiêu cuối
cùng của cách mạng Việt Nam.
Thứ tư, Cương lĩnh chính trị ầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam năm
1930 thể hiện sự linh hoạt và sáng tạo trong chiến lược. Đảng nhấn mạnh liên
minh với các lực lượng yêu nước, tạo mặt trận oàn kết rộng rãi, và kết hợp ấu
tranh bạo lực và hòa bình, chính trị và quân sự. Đảng nhận thức rõ sự ủng hộ
của quần chúng là yếu tố quyết ịnh cho thành công của cách mạng, giúp Đảng
thích ứng với tình hình thực tiễn và dẫn dắt cuộc cách mạng ến thắng lợi.
Thứ năm, phương pháp cách mạng ược ề ra trong cương lĩnh bao gồm
chiến lược kháng chiến và tổng tiến công, thể hiện sự linh hoạt và sáng tạo 17 lOMoAR cPSD| 48302938
trong việc ứng phó với thực tiễn lịch sử và iều kiện cụ thể của Việt Nam. Đảng
khéo léo iều chỉnh và áp dụng các lý thuyết Mác – Lênin vào bối cảnh Việt
Nam, biến những lý thuyết trừu tượng thành những công cụ cụ thể và hiệu quả.
Sự sáng tạo này không chỉ giúp cách mạng phù hợp với tình hình thực tế mà
còn tạo ra những bước tiến vững chắc trên con ường giải phóng dân tộc và xây dựng xã hội mới.
Qua trên, khẳng ịnh tính sáng tạo của Cương lĩnh chính trị ầu tiên của
Đảng thể hiện rõ qua việc kết hợp lý luận cách mạng của chủ nghĩa Mác-Lênin
với các iều kiện lịch sử, xã hội ở Việt Nam. Sự kết hợp này ã tạo nên một nền
tảng vững chắc, góp phần quan trọng vào sự thành công của cách mạng Việt
Nam trong những giai oạn sau này.
2.3. Giá trị lý luận và thực tiễn của Cương lĩnh ở thời ại ngày nay
2.3.1. Giá trị lý luận
Cương lĩnh chính trị ầu tiên của Đảng phản ánh các luận iểm cơ bản của
cách mạng Việt Nam, thể hiện bản lĩnh chính trị ộc lập, tự chủ và sáng tạo
trong việc ánh giá xã hội thuộc ịa nửa phong kiến. Văn kiện chỉ rõ mâu thuẫn
cơ bản của dân tộc, ánh giá úng ắn thái ộ các giai tầng xã hội ối với nhiệm vụ
giải phóng dân tộc, xác ịnh ường lối chiến lược, sách lược, phương pháp,
nhiệm vụ và lực lượng cách mạng.
Cương lĩnh chính trị ã giải quyết úng ắn các mối quan hệ cốt lõi trong cách
mạng Việt Nam: kết hợp úng ắn vấn ề giai cấp và vấn ề dân tộc; kết hợp truyền
thống yêu nước và tinh thần cách mạng của nhân dân ta với những kinh nghiệm
của cách mạng thế giới; kết hợp chủ nghĩa yêu nước với chủ nghĩa quốc tế
trong sáng. Đặc biệt, thể hiện sự kết hợp nhuần nhuyễn và ầy sáng tạo giữa ặc
iểm thực tiễn, yêu cầu của cách mạng Việt Nam với tư tưởng tiên tiến cách mạng của thời ại. 18 lOMoAR cPSD| 48302938
2.3.2. Giá trị thực tiễn
Đánh giá quá trình cách mạng Việt Nam hơn 80 năm thực hiện Cương lĩnh
chính trị ầu tiên của Đảng, Cương lĩnh xây dựng ất nước trong thời kỳ quá ộ
lên chủ nghĩa xã hội (bổ sung, phát triển năm 2011) ã nhận ịnh: “Từ năm 1930
ến nay, Đảng Cộng sản Việt Nam do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập và rèn
luyện, ã lãnh ạo nhân dân ta tiến hành cuộc ấu tranh cách mạng lâu dài, gian
khổ, vượt qua muôn vàn khó khăn, thử thách và giành ược những thắng lợi vĩ ại."
Dưới sự lãnh ạo của Đảng, Việt Nam ã ạt ược những thắng lợi to lớn và có
ý nghĩa lịch sử. Nền kinh tế thị trường ịnh hướng xã hội chủ nghĩa phát triển
mạnh mẽ, giúp ất nước thoát khỏi khủng hoảng. Hơn nữa, Việt Nam còn mở
rộng quan hệ ối ngoại, tích cực tham gia các tổ chức quốc tế và khu vực, óng
góp vào hòa bình và phát triển toàn cầu. Vai trò quốc tế của Việt Nam ngày
càng ược nâng cao, thể hiện qua việc ảm nhận các vị trí quan trọng trong các tổ chức quốc tế.7
Chủ tịch Hồ Chí Minh ã từng khẳng ịnh: “Cương lĩnh ấy rất phù hợp với
nguyện vọng thiết tha của ại a số nhân dân ta là nông dân. Vì vậy, Đảng ã oàn
kết ược những lực lượng cách mạng to lớn chung quanh giai cấp mình. Còn
các ảng phái của các giai cấp khác thì hoặc bị phá sản, hoặc bị cô lập. Do ó,
quyền lãnh ạo của Đảng ta - Đảng của giai cấp công nhân - không ngừng củng cố và tăng cường.”8
Tóm lại, cần phát huy việc nghiên cứu và vận dụng sáng tạo các giá trị lý
luận và thực tiễn của Cương lĩnh chính trị ầu tiên của Đảng trong từng giai oạn
cách mạng. Cương lĩnh cần là ngọn cờ chiến ấu của Đảng, ặc biệt trong thời
kỳ quá ộ lên chủ nghĩa xã hội và phát triển kinh tế thị trường ịnh hướng xã hội
chủ nghĩa. Điều này sẽ góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII,
7 Bộ ngoại giao Việt Nam
8 Trang thông tin điện tử BAN TUYÊN GIÁO TỈNH ỦY KON TUM 19 lOMoAR cPSD| 48302938
ưa ất nước phát triển bền vững, công bằng và văn minh. Trong bối cảnh hiện
nay, việc nghiên cứu và vận dụng sáng tạo các giá trị của Cương lĩnh càng trở nên quan trọng.
2.4. Liên hệ sinh viên về Cương lĩnh chính trị ầu tiên
Ngày nay, sinh viên, với tư cách là trí thức trẻ, ã và ang óng vai trò quan
trọng trong việc thực hiện các mục tiêu của Cương lĩnh. Dù bối cảnh xã hội ã
thay ổi, giá trị của Cương lĩnh vẫn giữ nguyên ý nghĩa lịch sử và lý luận sâu
sắc. Cương lĩnh nhấn mạnh tầm quan trọng của giáo dục, nâng cao dân trí và
ào tạo nhân tài. Vì thế, sinh viên cần nhận thức rõ vai trò của mình trong học
tập, nghiên cứu và cống hiến cho xã hội, phát huy tinh thần sáng tạo,
ộc lập, tiếp cận tri thức mới, và giữ vững bản lĩnh chính trị cùng tinh thần trách nhiệm với cộng ồng.
Sinh viên vận dụng sáng tạo Cương lĩnh bằng cách tích cực tham gia các
hoạt ộng xã hội, tình nguyện và khởi nghiệp, góp phần xây dựng và phát triển
ất nước. Họ học tập và nghiên cứu ể nâng cao tri thức và còn tham gia phong
trào bảo vệ môi trường, hỗ trợ cộng ồng và phát triển kinh tế. Những hoạt ộng
này thể hiện rõ sự kế thừa và phát huy tinh thần cách mạng của Cương lĩnh chính trị ầu tiên.
Phong trào “Ngày Chủ nhật xanh” thu hút nhiều sinh viên tham gia dọn
dẹp vệ sinh, trồng cây và tuyên truyền bảo vệ môi trường, góp phần xây dựng
môi trường sống xanh, sạch, ẹp9. Trong nghiên cứu khoa học, sinh viên tham
gia các dự án sáng tạo và ứng dụng công nghệ, như Giải thưởng Sinh viên 9 Baobaclieu.vn 20