Phân tích vai trò của các kỹ năng trong hoạt động tư vấn pháp luật

lOMoAR cPSD| 45619127
Đề 17: Phân tích vai trò của các kỹ năng trong hoạt động tư vấn pháp luật Bài làm I. Mở bài
Hiện nay, nhu cầu của con người muốn tìm hiểu và giải quyết các vụ việc liên
quan đến pháp luật ngày càng nhiều và có xu hướng gia tăng. Vì vậy tư vấn pháp luật
đang là một trong những nhu cầu hết sức cần thiết, vừa để giải quyết các vấn đề về
pháp lý, vừa phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh. Để hoạt động tư vấn pháp
luật có hiệu quả đòi hỏi người tư vấn viên cần có những kỹ năng chuyên môn đặc thù
của ngành, qua đó giúp cho việc tư vấn pháp luật trở nên dễ dàng góp phần quan
trọng trong việc giải quyết các vấn đề một cách nhanh chóng và thuận tiện nhất.
II. Khái niệm và các kỹ năng trong hoạt động tư vấn pháp luật 1. Khái
niệm tư vấn pháp luật
Theo từ điển Tiếng Việt, “tư vấn là đóng góp ý kiến về những vấn đề được hỏi
đến nhưng không có quyền quyết định”.
Theo từ điển Luật học, “tư vấn pháp luật được hiểu là người có chuyên môn về
pháp luật và được hỏi ý kiến để tham khảo khi giải quyết, quyết định công việc”.
Điều 28 Luật Luật sư cũng có quy định “tư vấn pháp luật là việc luật sư hướng
dẫn, đưa ra ý kiến, giúp khách hàng soạn thảo các giấy tờ liên quan đến việc thực
hiện thẩm quyền, nghĩa vụ của họ”.
Tuy nhiên để hiểu một cách khái quát và đẩy đủ có thể định nghĩa như sau: Tư
vấn pháp luật là việc giải đáp pháp luật, hướng dẫn cá nhân, tổ chức trong nước và
nước ngoài xử sự đúng pháp luật; cung cấp dịch vụ pháp lý giúp cho các cá nhân, tổ
chức thực hiện và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình.
2. Khái niệm kỹ năng tư vấn pháp luật
Kỹ năng tư vấn pháp luật là khả năng của người tư vấn vận dụng kiến thức pháp
luật, kinh nghiệm cuộc sống để hướng dẫn, giải đáp, đưa ra các ý kiến giúp cho người
được tư vấn biết cách xử sự hoặc giải quyết những vướng mắc phù hợp với pháp luật,
đạo đức xã hội, phù hợp với lợi ích của mình.
3. Các kỹ năng trong hoạt động tư vấn pháp luật
Thứ nhất, kỹ năng tiếp xúc khách hàng, tìm hiểu yêu cầu tư vấn: Với mục đích
tìm hiểu khách hàng, nội dung vụ việc; tìm hiểu yêu cầu tư vấn của khách hàng và
thỏa thuận, ký hợp đồng tư vấn. Kỹ năng này nhằm tạo ấn tượng tốt đẹp với khách
hàng, để đạt được mục đích của giai đoạn này là ký được hợp đồng tư vấn. Một số
kỹ năng như giao tiếp, kỹ năng lắng nghe, ghi chép, đặt câu hỏi. lOMoAR cPSD| 45619127
Thứ hai, thỏa thuận hợp đồng dịch vụ pháp lý: Hợp đồng tư vấn pháp luật là cơ
sở để thực hiện hoạt động tư vấn pháp luật, là cơ sở pháp lý để đảm bảo quyền và
nghĩa vụ của các bên. Các loại hợp đồng tư vấn pháp luật như tư vấn pháp luật theo
giờ thì sử dụng phiếu yêu cầu tư vấn, tư vấn theo vụ việc thì sử dụng hợp đồng tư
vấn theo vụ việc, hợp đồng tư vấn thường xuyên khi tư vấn pháp luật thường xuyên.
Ngoài ra cần phải có kỹ năng đàm phán, soạn thảo, ký kết hợp đồng tư vấn pháp luật.
Thứ ba, nghiên cứu hồ sơ, phân tích vụ việc và xác định vấn đề pháp lý: Nắm
bắt được bối cảnh vụ việc là đòi hỏi tất yếu được đặt ra cho Luật sư khi đưa ra ý kiến
pháp lý cho khách hàng. Làm tốt công việc này Luật sư sẽ có nguyên liệu và định
hướng trong việc xác định vấn đề pháp lý và căn cứ vào các quy định pháp luật có
liên quan để lên phương án tư vấn cho khách hàng.
Thư tư, xác định luật áp dụng: Đây là việc tìm ra các câu hỏi pháp lý của hồ sơ.
Quy định pháp luật là nơi tìm ra câu trả lời cho các câu hỏi pháp lý, vì vậy công việc
tiếp theo chính là tra cứu các văn bản pháp luật có liên quan đến tình huống của khách
hàng. Khi tiến hành tra cứu cần phải lưu ý đến hiệu lực, lĩnh vực pháp luật, điều luật liên quan…
Thứ năm, kỹ năng khảo sát đánh giá chứng cứ và xây dựng phương án tư vấn:
Khảo sát, xem xét, nghiên cứu nhằm đưa ra những phương án phù hợp.
Thứ sáu, kỹ năng trả lời tư vấn bằng lời nói: Tư vấn pháp luật bằng lời nói được
hiểu là người tư vấn trao đổi với khách hàng, trao đổi mọi thông tin liên quan cần
thiết đến vấn đề mà khách hàng cần tư vấn. Qua thực tiễn hoạt động tư vấn pháp luật
cho thấy hình thức tư vấn bằng miệng là hình thức phổ biến. Với các vụ có tính chất
đơn giản, các khách hàng thường gặp gỡ luật sư để tìm hiểu bản chất pháp lý của vụ
việc trên cơ sở đó giúp cho họ tìm giải pháp để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp một
cách nhanh chóng và có hiệu quả. Tuy vậy, hoạt động tư vấn pháp luật là một hoạt
động đa dạng, phức tạp đòi hỏi một quá trình lao động trí óc. Vì vậy, khi tư vấn trực
tiếp bằng lời nói cho khách hàng, quá trình tư vấn cần phải lưu ý nhiều vấn đề.
Thứ bảy, kỹ năng soạn thảo văn bản khi tư vấn bằng văn bản: Kỹ năng soạn thảo
văn bản lại là một trong những kỹ năng căn bản nhất mà bất kỳ luật sư nào cũng phải
nắm vững trong suốt cuộc đời hành nghề của mình. Khi soạn thảo văn bản tư vấn
pháp luật, luật sư cần chú ý tới những vấn đề như đảm bảo tính logic của văn bản,
câu từ xúc tích, đơn nghĩa, dễ hiểu, đảm bảo độ chính xác của ngôn từ, sử dụng phải
là ngôn ngữ trang trọng, lịch sự, kỹ thuật trình bày và trả lời đúng hẹn.
Thứ tám, kỹ năng đại diện ngoài tố tụng: Cần phải nghiên cứu các quy định của
pháp luật và các tài liệu có liên quan tới công việc đại diện; phân tích yêu cầu đại
diện của khách hàng thành từng yếu tố có căn cứ hợp pháp, hợp lý theo từng mức độ;
thu thập thông tin có liên quan; lập phương án thực hiện với khách hàng; tiến hành lOMoAR cPSD| 45619127
xác lập. thực hiện giao dịch được ủy quyền, thường xuyên thông báo diễn tiến và đề
xuất các ý kiến mới; kết thúc công việc được ủy quyền.
Ngoài ra, cũng còn rất nhiều những kỹ năng khác được người tư vấn đúc rút từ
chính kinh nghiệm trong quá trình hành nghề.
III. Phân tích vai trò của các kỹ năng trong hoạt động tư vấn pháp luật
Bất kỳ loại công việc, hoạt động nào nếu muốn mang lại kết quả tốt đều phải có
những kỹ năng nhất định, và mỗi người đều phải nắm chắc các kỹ năng mới mang
lại hiệu quả công việc như mong muốn, kỹ năng đóng vai trò vô cùng quan trọng,
mang tính quyết định đối với các hoạt động, công việc. Hoạt động tư vấn pháp luật
cũng vậy, kỹ năng đóng vai trò vô cùng trọng yếu. Bởi kỹ năng sẽ góp phần bổ trợ
cho những kiến thức chuyên môn của người tư vấn pháp luật nhằm tăng năng suất
lao động tạo ra hiệu quả cao trong công việc. Do đó, cần hiểu rõ vai trò quan trọng
của kỹ năng và tăng cường học tập, trau dồi những kỹ năng này.
Đầu tiên, việc nắm rõ kỹ năng làm tăng sự tin tưởng của khách hàng đối với luật
sư. Vì khi nắm bắt được các kỹ năng, bản thân cảm thấy quen thuộc, tạo thành một
mạch hoạt động tự nhiên, tự tin, rõ ràng, mà chính sự tự tin chính là điểm thuyết phục
khách hàng lớn nhất, khiến khách hàng tin tưởng vào hoạt động tư vấn. Khi rèn luyện
được những kỹ năng cần thiết cho công việc thì hoạt động tư vấn sẽ diễn ra thuận lợi
và đạt hiệu quả cao hơn. Và việc hiểu rõ, thuần thục các kỹ năng được rèn luyện tốt
nhất qua hoạt động tư vấn trên thực tế, qua đó tích lũy kinh nghiệm. Có thể thấy giữa
một luật sư chỉ có kiến thức pháp luật mà thiếu những kinh nghiệm thực tế, chưa có
kỹ năng giúp cho khách hàng tin tưởng vào khả năng của mình với một người tư vấn
pháp luật có kiến thức, có kinh nghiệm, ngay từ lần tiếp xúc đầu tiên đã tạo được cho
khách hàng sự tin cậy và thái độ tốt thì rõ ràng người luật sư có kỹ năng sẽ đạt được
kết quả cao hơn và được khách hàng tin tưởng hơn. Khi đã trang bị cho mình được
những kỹ năng như kỹ năng tiếp xúc, tìm hiểu yêu cầu của khách hàng. Kỹ năng soạn
thảo tài liệu… luật sư sẽ cảm thấy tự tin, biết cách tạo ấn tượng cho khách hàng, đồng
thời sẽ khiến khách hàng tin tưởng hơn vào khả năng của mình.
Thứ hai, kỹ năng giao tiếp tốt là một thế mạnh đối với bất cứ ai trong công việc,
đặc biệt là đối với người tư vấn. Việc giao tiếp tốt được thể hiện qua nhiều khía cạnh
như giao tiếp bằng lời nói, thư từ, văn bản,… và điều này giúp thúc đẩy hiệu suất
công việc đặc biệt là các hoạt động tư vấn pháp luật. Bởi đối với các hoạt động tư
vấn về pháp luật, khách hàng thường là những người đang có khúc mắc về pháp luật,
cần phải có kỹ năng giao tiếp tốt mới mang lại sự thoải mái, cũng như việc trao đổi
về các vấn đề vụ việc với khách hàng được thuận lợi hơn, việc truyền đạt thông tin
cũng chính xác hơn, không bị hiểu sai, thiếu đồng nhất. Giao tiếp là phương tiện cho
phép luật sư tư vấn xây dựng cầu nối với khách hàng, thuyết phục khách hàng chấp
nhận ý kiến của mình và bày tỏ nhu được những nhu cầu của khách hàng khi tìm đến lOMoAR cPSD| 45619127
những người tư vấn. Trong quá trình thực hiện hoạt động tư vấn của mình, người tư
vấn có thể chưa hiểu rõ yêu cầu tư vấn của khách hàng, nhưng nếu có kỹ năng, người
tư vấn sẽ dễ dàng có phương pháp khai thác thông tin và đi vào trọng tâm vấn đề.
Thứ ba, kỹ năng tư vấn pháp luật giúp cho người hành nghề từ vấn có phong
cách làm việc chuyên nghiệp hơn, thể hiện rõ năng lực trình độ chuyên môn của mình
trước khách hàng và các đối tượng khác. Kỹ năng giúp cho người tư vấn nâng cao
năng suất, chất lượng, hiệu quả trong hoạt động tư vấn. Kỹ năng thuyết phục khách
hàng cũng góp phần quan trọng vào quá trình tư vấn của luật sư. Để khách hàng nghe
và hiểu những điều mình nói thì cần có phương pháp khác nhau đối với từng đối
tượng. Tùy vào từng đối tượng khách hàng mà người thực hiện hoạt động tư vấn linh
hoạt trong việc tiếp xúc và trình bày quan điểm về vụ việc.
Bên cạnh đó, những kỹ năng như soạn thảo văn bản, soạn thảo hợp đồng tư vấn
sẽ giúp cho luật sư thực hiện công việc một cách dễ dàng hơn. Những kỹ năng này
sẽ giúp cho hoạt động tư vấn của người tư vấn trở nên chuyên nghiệp hơn, khiến cho
khách hàng dễ nắm bắt được những quyền và nghĩa vụ của mình khi làm việc với
luật sư. Việc trang bị cho mình kỹ năng tìm kiếm văn bản pháp luật phù hợp với vụ
việc cũng là rất quan trọng, bởi lẽ khi đã có kỹ năng này người thực hiện hoạt động
tư vấn sẽ nhanh chóng tìm được những văn bản pháp luật liên quan có thể sử dụng
được, văn bản còn hiệu lực pháp lý và có giá trị cao. Đồng thời sẽ không bị mắc phải
những văn bản đã hết hiệu lực, không đem lại hiệu quả trong công việc cần giải quyết.
Ngoài ra, kỹ năng khảo sát đánh giá chứng cứ và xây dựng phương án tư vấn.
kỹ năng nghiên cứu hồ sơ, phân tích vụ việc và xác định vấn đề pháp lý, kỹ năng xác
định điều luật cũng là cũng là một trong những kỹ năng quan trọng. Các kỹ năng này
nghiêng về mặt chuyên môn nhiều hơn là kỹ năng bắt buộc phải có, tuy nhiên lại là
các kỹ năng mấu chốt trong hoạt động tư vấn pháp luật, đảm bảo được tính chính xác
cao nhất khi tiến hành phân tích, đánh giá cho ra kết quả tư vấn. Việc tư vấn có đạt
kết quả tốt nhất hay không cũng phụ thuộc vào các kỹ năng này. Bất kỳ vụ việc nào
cũng cần có sự nghiên cứu, tìm tòi kỹ lưỡng mới cho ra được đáp án tư vấn phù hợp
nhất. Về phần nghiên cứu hồ sơ, phân tích vụ việc, nếu không có kỹ năng này có thể
dẫn đến việc người tư vấn không biết được tình tiết nào trong hồ sơ mà khách hàng
giao cho là quan trọng, tình tiết nào là không quan trọng, không biết làm công việc
nào trước, công việc nào sau. Như vậy, sẽ rất khó để nắm bắt được bối cảnh tư vấn,
nội dung cần tư vấn, xác định câu trả lời phù hợp nhất.
Một người tư vấn giỏi chuyên môn nhưng giao tiếp với đồng nghiệp và khách
hàng không tốt cũng không mang lại hiệu quả tư vấn cho khách hàng và cho sự thành
công của chính bản thân mình. Một người tư vấn có kỹ năng cao sẽ đóng góp tích
cực vào sự thành công của một tổ chức, đặc biệt với những tổ chức phục vụ khách
hàng hay cộng đồng như trung tâm tư vấn pháp luật thì kỹ năng là tố chất cực kỳ
quan trọng mà người tư vấn pháp luật cần được đào tạo. lOMoAR cPSD| 45619127 IV. Kết luận
Với vai trò quan trọng của các kỹ năng tư vấn pháp luật, mỗi người tư vấn cần
phải nâng cao hơn nữa tinh thần học tập, tích cực rèn luyện kỹ năng đặc biệt bằng
cách tăng cường trao đổi kỹ năng, chủ động tham gia vào nhiều hoạt động tư vấn
nhằm tích lũy kinh nghiệm, thay đổi và học hỏi những kinh nghiệm, rèn luyện những
kỹ năng nhỏ ngay từ lúc đang học tập. Vì khi đã có đủ những kinh nghiệm trong kỹ
năng tư vấn pháp luật, mới có thể giúp cho các vấn đề liên quan đến pháp luật có
những hướng xử lý và giải pháp hiệu quả, thuận tiện cho người dân, đồng thời giúp
cho các vấn đề liên quan đến pháp luật được giải quyết một cách nghiêm mình, đúng quy định pháp luật.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Giáo trình Kỹ năng chung về tư vấn pháp luật – Trường Đại học Luật HàNội.
2. Luật luật sư 2006, sửa đổi bổ sung năm 2012.
3. Luật trợ giúp pháp lý năm 2017.
4. Kỹ năng thể hiện sự trung thực với khách hàng của luật sư trong tư vấn
Phápluật – Chu Liên Anh.