lOMoARcPSD| 50120533
THỊ TRƯỜNG VÀ CÁC ĐỊNH CHẾ TÀI CHÍNH
1. Điều kiện phát hành cổ phiếu
Căn cứ theo quy định tại Khoản 1 Điều 15 Luật Chứng khoán năm 2019: •
Doanh nghiệp có mức vốn điều lệ đã góp tại thời điểm đăng ký chào bán từ
30 tỷ đồng trở lên theo giá trị ghi trên sổ kế toán. •
Hoạt động kinh doanh của 02 năm liên tục liền trước năm đăng ký chào
bán phải có lãi, đồng thời không có lỗ lũy kế tính đến năm đăng ký chào bán; •
Có phương án phát hành và sử dụng vốn thu được từ đợt chào bán được
Đại hội đồng cổ đông thông qua. •
Tối thiểu 15% cổ phiếu có quyền biểu quyết phải bán cho ít nhất 100 nhà
đầu tư không là cổ đông lớn; nếu vốn điều lệ từ 1.000 tỷ đồng trở lên, tỷ lệ là 10%. •
Cổ đông lớn trước thời điểm chào bán cổ phiếu lần đầu phải cam kết cùng
giữ ít nhất 20% vốn điều lệ tối thiểu 01 năm từ ngày kết thúc đợt chào bán. •
Tổ chức không bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc đã bị kết án tội
xâm phạm trật tự quản lý kinh tế chưa được xóa án tích. •
Có công ty chứng khoán tư vấn hồ sơ đăng ký chào bán. •
Có cam kết và phải thực hiện niêm yết hoặc đăng ký giao dịch cổ phiếu
trên hệ thống giao dịch sau khi kết thúc đợt chào bán. •
Tổ chức phải mở tài khoản phong tỏa nhận tiền mua cổ phiếu của đợt chào bán.
2. Phát hành cổ phiếu ra công chúng
Phát hành cổ phiếu ra công chúng là việc chào bán cổ phiếu của công ty cho một
số lượng lớn nhà đầu tư không xác định, nhằm mục đích huy động vốn để phát
triển hoạt động kinh doanh. •
Số lượng nhà đầu tư: Theo Điều 15 Luật chứng khoán, chào bán cổ phiếu ra
công chúng phải chào bán cho tối thiểu 100 nhà đầu tư hoặc chào bán cho
các nhà đầu tư không xác định. •
Số lượng cổ phiếu chào bán ra công chúng không được giới hạn, nhưng phải
đáp ứng các yêu cầu sau:
Tuân thủ quy định về tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài: tối đa 50% vốn
điều lệ. (Luật Đầu tư 2020, Điều 10).
Đảm bảo số lượng cổ phiếu lưu hành sau chào bán: tối thiểu 10% (Luật
Chứng Khoán 2019, Điều 15).
Có hai hình thức phát hành chứng khoán ra công chúng:
1. Phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO): Khi một công ty bán cổ
phiếu trên các sàn giao dịch niêm yết lần đầu tiên. lOMoARcPSD| 50120533
2. Chào bán thứ cấp hoặc tiếp theo: Cho phép các công ty huy động thêm vốn
sau khi IPO hoàn tất, điều này có thể làm loãng cổ đông hiện hữu.
Tuy nhiên, bất kỳ việc bán chứng khoán nào cho hơn 35 người được coi là một đợt
chào bán chứng khoán ra công chúng và yêu cầu nộp các báo cáo đăng ký với các
cơ quan quản lý thích hợp
3. Các tổ chức bảo lãnh phát hành cổ phiếu ở Việt Nam •
Công ty chứng khoán: (Luật Chứng Khoán 2019, Điều 102)
Đáp ứng các điều kiện về vốn, năng lực tài chính, trình độ nghiệp vụ theo
quy định của pháp luật và được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cấp phép
hoạt động bảo lãnh phát hành.
VD: Công ty Chứng khoán SSI, Công ty Chứng khoán VCSC, Công ty Chứng khoán HSC •
Ngân hàng thương mại: (Luật Các tổ chức tín dụng 2010, Điều 16)
Đáp ứng các điều kiện về vốn, năng lực tài chính, trình độ nghiệp vụ theo
quy định của pháp luật và được Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cấp phép
hoạt động bảo lãnh phát hành.
VD: Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank), Ngân hàng
TMCP Kỹ thương Việt Nam (Techcombank)
4. Quy trình phát hành cổ phiếu ra công chúng1. Chuẩn bị hồ sơ đăng ký chào bán: •
Điều 28 Nghị định 155/2020/NĐ-CP: Hồ sơ đăng ký chào bán chứng khoán
ra công chúng bao gồm: o Phương án phát hành; o Báo cáo tài chính; o Báo
cáo đánh giá độc lập; o Bản cáo bạch; o Các tài liệu khác theo quy định của UBCKNN.
2. Nộp hồ sơ cho UBCKNN: •
Điều 29 Nghị định 155/2020/NĐ-CP: Doanh nghiệp nộp hồ sơ đăng ký
chào bán chứng khoán ra công chúng trực tiếp hoặc qua bưu điện cho UBCKNN.
3. UBCKNN công bố thông tin về chào bán: •
Điều 31 Nghị định 155/2020/NĐ-CP: UBCKNN công bố thông tin về chào
bán chứng khoán ra công chúng trên Cổng thông tin điện tử của UBCKNN và website của UBCKNN.
4. Chào bán cổ phiếu: lOMoARcPSD| 50120533 •
Điều 32 Nghị định 155/2020/NĐ-CP: Doanh nghiệp có thể chào bán chứng
khoán ra công chúng theo phương thức chào bán qua sàn giao dịch chứng
khoán hoặc chào bán trực tiếp cho nhà đầu tư.
5. Phân bổ cổ phiếu: •
Điều 33 Nghị định 155/2020/NĐ-CP: Doanh nghiệp thực hiện phân bổ
chứng khoán chào bán ra công chúng theo nguyên tắc "đầu tiên đến trước,
phục vụ trước" hoặc theo tỷ lệ đăng ký mua.
6. Niêm yết cổ phiếu: •
Điều 34 Nghị định 155/2020/NĐ-CP: Doanh nghiệp niêm yết chứng khoán
trên sàn giao dịch chứng khoán theo quy định của pháp luật về chứng khoán. Duy and Kvy BT2: 1. Điều kiện lên sàn:
Điều kiện để niêm yết trên các sàn chứng khoán chung: Vốn điều lệ
Căn cứ theo quy định tại Điều 15 Luật chứng khoán 2019, vốn điều lệ đã góp tại
thời điểm đăng ký chào bán từ 30 tỷ đồng trở lên. Mức vốn điều lệ này tính theo
giá trị ghi trên sổ kế toán.
Thời gian và kết quả hoạt động •
Công ty Cổ phần có thời gian hoạt động trên 01 năm tính đến thời điểm đăng ký niêm
yết. Ngoại trừ trường hợp Doanh nghiệp Nhà nước cổ phần hoá gắn với niêm yết. •
Tình hình hoạt động kinh doanh của 02 năm liên tục trước thời điểm đăng ký niêm
yết có lãi. Bên cạnh đó tính đến năm đăng ký niêm yết, không có lỗ lũy kế. •
Doanh nghiệp yêu cầu niêm yết không thuộc trường hợp đang bị truy cứu trách nhiệm
hình sự hoặc bị kết án về một trong các tội có liên quan đến xâm phạm trật tự quản lý
kinh tế mà chưa được xoá án tích. Cơ cấu cổ đông •
Phương án phát hành và phương án sử dụng vốn phải được Đại hội đồng cổ đông thông qua. •
Tối thiểu 15% số cổ phiếu có quyền biểu quyết của Công ty phát hành phải được bán
cho ít nhất 100 nhà đầu tư không phải cổ đông lớn. Nếu vốn điều lệ của công ty phát
hành từ 1000 tỷ đồng trở lên, tỷ lệ tối thiểu là 10% số cổ phiếu có quyền biểu quyết của Công ty. •
Trước khi doanh nghiệp chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng, các cổ công lớn
của công ty phải cam kết cùng nhau nắm giữ ít nhất 20% vốn điều lệ của công ty phát
hành tối thiểu 01 năm kể từ thời điểm kết thúc đợt chào bán. Các điều kiện khác niêm yết khác •
Doanh nghiệp yêu cầu niêm yết phải có hồ sơ Đăng ký niêm yết cổ phiếu hợp lệ. •
Có công ty chứng khoán tư vấn hồ sơ đăng ký niêm yết cổ phiếu ra công chúng.
Ngoại trừ công ty có yêu cầu niêm yết là công ty chứng khoán. lOMoARcPSD| 50120533 •
Công ty chứng khoán phải mở tài khoản phong tỏa nhận tiền mua cổ phiếu của đợt
chào bán lần đầu tiên ra công chúng. •
Công ty và người đại diện theo pháp luật không bị xử lý vi phạm do thực hiện hành vi
bị nghiêm cấm trong hoạt động về chứng khoán và thị trường chứng khoán trong vòng
2 năm tính tới thời điểm đăng ký niêm yết.
Căn cứ Điều 111 Nghị định số 155/2020/NĐ-CP, thủ tục đăng ký niêm yết quy định như sau: •
Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ đăng ký niêm yết cổ phiếu đầy
đủ và hợp lệ, Sở giao dịch chứng khoán có quyết định chấp thuận niêm yết. Trong
trường hợp từ chối phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do. •
Trong thời hạn 90 ngày kể từ ngày được chấp thuận niêm yết, công ty đăng ký niêm
yết phải đưa chứng khoán vào giao dịch. HOSE HNX
Vốn điều lệ 120l tỉ đồng trở lên 30 tỉ đồng trở lên
(tính theo giá trị ghi trên sổ kế toán) Thời gian
Ít nhất 2 năm hoạt động dưới hình
Ít nhất 1 năm hoạt động dưới hình hoạt động
thức công ty cổ phần (tính từ thời thức công ty cổ phần
điểm đăng ký niêm yết) Hiệu quả
1. Tỉ lệ lợi nhuận sau thuế trên vốn chủ sở hữu (ROE) năm gần nhất kinh doanh tối thiểu là 5%
2. Không có các khoản nợ phải trả quá hạn trên một năm
3. Không có lỗ luỹ kế tính đến năm đăng ký niêm yết
4. Tuân thủ các quy định của pháp luật về kế toán báo cáo tài chính
Cơ cấu cổ Tối thiểu 20% cổ phiếu có quyền
Tối thiểu 15% cổ phiếu có quyền đông
biểu quyết của công ty do ít nhất
biểu quyết của công ty do ít nhất
300 cổ đông không phải cổ đông lớn 100 cổ đông không phải cổ đông nắm giữ lớn nắm giữ Cam kết nắm giữ cổ -
Cổ đông là cá nhân, tổ chức có đại diện sở hữu là thành viên phần
HĐQT, ban kiểm soát, giám đốc (tổng giám đốc), phó giám đốc (phó tổng
giám đốc) và kế toán trưởng của công ty -
Cổ đông lớn nhất là người có liên quan với thành viên HĐQT, ban
kiểm soát, giám đốc (tổng giám đốc), phó giám đốc (phó tổng giám đốc)
và kế toán trưởng của công ty - Số cổ phiếu do mình nắm giữ: •
Nắm giữ 100% trong 6 tháng kể từ ngày niêm yết •
Nắm giữ 50% trong những tháng tiếp theo
Underwriting là quá trình mà một tổ chức tài chính (như một ngân hàng
hoặc công ty bảo hiểm) sử dụng để đánh giá và phân loại rủi ro khi họ quyết
định cung cấp một khoản vay, bảo hiểm, hoặc đầu tư. lOMoARcPSD| 50120533
Ở Việt Nam, có một số công ty cung cấp dịch vụ underwriting. Một ví dụ
tiêu biểu là Underwriters Laboratories (UL), một công ty chuyên tư vấn và
cấp giấy chứng nhận, có trụ sở tại Mỹ.
2. Các lệnh ở trang 27 •
Khớp lệnh là gì: Bản chất của việc khớp lệnh là giao dịch giữa người mua và
người bán đồng ý giao dịch khi có chung một mức giá với một số lượng cụ
thể. Tất cả các giao dịch đều được thực hiện công khai do đó nhà đầu tư có
thể dễ dàng kiểm soát các giao dịch của mình cũng như các biến động trên
thị trường. Mức giá mà người bán và người mua sử dụng để giao dịch lúc
này được gọi là giá khớp lệnh.
Vào 9h, ta sẽ có mức giá tham chiếu của tất cả cp → NĐT có thể đặt lệnh mua/bán
Đến 9h15 hệ thống trên sàn giao dịch sẽ bắt đầu so khớp khối lượng để xác
định đc giá mở cửa → những NĐT đặt lệnh ATO đến 9h15 sẽ khớp lệnh ( tương tự vs ATC) •
An At-the-opening order (ATO): lệnh giao dịch tại mức giá khớp lệnh xác
định giá mở cửa: ATO là một trong những lệnh được nhà đầu tư sử dụng phổ
biến vào đầu phiên giao dịch hàng ngày khi giao dịch cổ phiếu. Giá được
chọn là giá mở cửa được xác định trong 15 phút đầu tiên của phiên giao dịch
(từ 09h đến 09h15). Nếu đến cuối phiên giao dịch mà lệnh chưa được khớp
thì lệnh ATO sẽ bị hủy. Khác với các lệnh chứng khoán khác, lệnh ATO tại lOMoARcPSD| 50120533
Việt Nam chỉ áp dụng đối với các cổ phiếu niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán TP.HCM (HOSE).
→ mua hoặc bán cp bằng mọi giá trong các phien mở cửa từ 9-9h15 sáng,
sau 15p cp sẽ tự khớp theo giá ATO lệnh ATC sẽ đc ưu tiên khớp trc lệnh LO •
An At-the-Close order (ATC): lệnh giao dịch tại mức giá đóng cửa (ATC):
được các nhà đầu tư mua hoặc bán sẵn sàng chấp nhận mọi mức giá tại phiên
giao dịch khớp lệnh định kỳ thời điểm đóng cửa. Lệnh này được ưu tiên
đứng trước lệnh LO (lệnh giới hạn) trong khi so khớp lệnh. Và cũng là lệnh
quyết định giá tham chiếu của ngày hôm sau.Tương tự như lệnh ATO, ATC
cũng có giá trị trong 15 phút và được nhập vào hệ thống giao dịch trong thời
gian khớp lệnh định kỳ 14h30 - 14h45 để xác định giá đóng cửa. Lệnh cũng
sẽ tự động hủy nếu đến cuối phiên giao dịch mà lệnh chưa được hoàn thành.
Lệnh ATC được áp dụng cho cả chứng khoán niêm yết trên sàn tại Hà Nội (HNX) và TP.HCM (HOSE).
→ mua hoặc bán cp bằng mọi giá trong các phiên đóng cửa từ 14h30 -
14h45, sau 15p cp sẽ tự khớp theo giá ATC
lệnh ATC sẽ đc ưu tiên khớp trc lệnh LO
Lệnh ATO/ATC: là lệnh đặt mua hoặc đặt bán chứng khoán tại mức giá mở
cửa/đóng cửa; không ghi mức giá cụ thể, ghi ATO/ ATC; được ưu tiên trước
lệnh LO khi so khớp lệnh và tự động hủy nếu không khớp.
CÁC TRƯỜNG HỢP NÊN SỬ DỤNG ATO/ATC:
TH1: Bán cắt lỗ cổ phiếu khi có tin rất xấu ảnh hưởng đến ngưỡng buộc cắt lỗ
TH2: Đua mua cổ phiếu sắp vào trend tăng mạnh •
LO: lệnh giới hạn, đặt theo giá cụ thể mà NĐT mong muốn, nếu chưa khớp
NĐT có thể điều chỉnh về giá. có hiệu lực kể từ khi nhập vào hệ thống giao
dịch cho đến khi hết ngày giao dịch hoặc đến khi lệnh bị hủy bỏ
+ Lệnh LO thường dùng là lệnh chờ: tức là khi bạn đặt lệnh thì bạn sẽ treo
lệnh và xếp hàng chờ mua bán
+ Lệnh LO có thể khớp ngay nếu bạn đặt mua vs giá cao hơn hoặc bằng giá
đang được bán thấp nhất. Tương tự nếu bạn đặt bán vs giá thấp hơn hoặc
bằng giá đang đặt mua cao nhất. Phần còn lại của lệnh chưa khớp vẫn là lệnh
LO chờ mua, chờ bán ở mức giá đã đặt từ trước
+ Trong phiên khớp lệnh liên tục, NĐT có thể sửa giá của lệnh LO nếu lệnh
chưa khớp hoặc chưa khớp hết
+ Theo thống kê, 95% lệnh trên thị trường là lệnh LO lOMoARcPSD| 50120533 •
vd: NĐT A muốn mua cp HAH vs giá 70k, giá cao hơn là 71k thì kh mua
NĐT A đặt lệnh LO: mua 10.000 HAH - giá 70K
NĐT B đặt lệnh bán 10.000 HAH - giá 70k hoặc giá 69,5k thì lệnh khớp toàn bộ
nếu NĐTB đặt giá là 71K thì lệnh sẽ kh khớp •
Lệnh giao dịch sau giờ - PLO: là lệnh đặt mua hoặc lệnh đặt bán chứng
khoán tại mức giá đóng cửa sau khi kết thúc đợt khớp lệnh định kỳ đóng cửa.
Lệnh PLO chỉ được nhập vào hệ thống trong đợt giao dịch sau giờ, lệnh PLO
được khớp ngay khi nhập vào hệ thống nếu có lệnh đối ứng chờ sẵn, giá thực
hiện là giá đóng cửa của ngày giao dịch. Trong trường hợp không xác định
được giá đóng cửa, lệnh PLO sẽ không được nhập vào hệ thống; tự động hủy
bỏ sau khi kết thúc phiên giao dịch sau giờ