Soạn bài Bồng chanh đỏ - Chân trời sáng tạo

Soạn bài Bồng chanh đỏ Chân trời sáng tạo được biên soạn ra cho các em học sinh tham khảo, ôn tập đầy đủ kiến thức để chuẩn bị thật tốt cho kì thi sắp tới. Mời bạn đọc đón xem!

Bồng chanh đỏ
Theo em, chúng ta nên nuôi nhốt các loài động vt hoang dã hay không? Vì sao?
Gi ý:
Theo em, chúng ta không nên nuôi nhốt các loài đng vt hoang dã. Bi nhng
hành vi trên trái vi quy lut t nhiên, gây ảnh hưởng đến các loài động vt
hoang dã. Chúng bản năng hoang dã, với nhng tp tính phù hp vi môi
trường sng. Việc chúng được sống trong môi trường t nhiên mi th khe
mnh, phát trin.
Tri nghiệm cùng văn bản
Câu 1. Em hình dung như thế nào v v đẹp ca chim bồng chanh đỏ qua li miêu
t ca chú bé Hoài?
V đẹp ca chim bồng chanh đỏ: b lông rc r, dáng v tinh khôn
Câu 2. Điu gì xảy ra khi hai anh em ra đầu nước, nơi chim bồng chanh làm t?
Mi hôm nào đây còn nhng thm lúa chiêm tt bi bi, nay gt hái coi
như đã xong. Trước mt hai anh em một đầm sen rm im phăng phắc,
không th phân biệt được đâu lá, đâu hoa, tr cây vi ven đầm đang v lên
nn tri những đường ri rm.
Câu 3. Hành động vuốt ve đôi cánh mượt ca chú chim bng chanh th hin
nét tính cách gì ca Hoài?
Hoài là mt cu bé nh nhàng, tình cm.
Câu 4. Em đã bao giờ tri nghim cm giác “tiếc ngn tiếc ngơ” khi t b mt th
mình yêu thích?
Có/chưa trải nghim
Suy ngm và phn hi
Câu 1. Xác định đề tài và ni dung bao quát của văn bản.
Đề tài: Tình yêu thương đng vt.
Ni dung bao quát: Hai anh em Hoài Hin vn yêu thích loài chim bng chanh
đỏ đầm nước nên đã m cách bt chúng v nuôi. Nhưng sau khi bt xong, Hin
li quyết định th con chim v t đoàn tụ với gia đình của nó. Ban đầu, Hoài không
chịu, định bng r bn quay li bắt chúng. Nhưng đến khi nghe Hin gii thích, cu
đã hiểu ra.
Câu 2. Lit các chi tiết miêu t hành đng, tình cảm, suy nghĩ của nhân vt
Hoài trong các thời điểm:
- Khi hai v chng bồng chanh đỏ mới đến đầm nước.
- Khi đi bắt chim bồng chanh đỏ vi anh Hiền trong đêm.
- Khi ra đầm nước mt mình sau s kin anh Hin tr chim bng chanh v t cũ.
T nhng chi tiết đó, em nhn xét v s chuyn hóa trong tình cm nhn
thc ca nhân vt Hoài?
Gi ý:
- Khi hai v chng bồng chanh đỏ mới đến đầm nước:
Hành động: ngày nào cũng ra đầm nước ngm nhìn.
Tình cm: say mê v đẹp ca bng chanh
Suy nghĩ: bồng chanh đỏ là ging chim quý
- Khi đi bắt chim bồng chanh đỏ vi anh Hiền trong đêm:
Hành đng: sn sàng li xung bùn; thò tay vào t để bt chim; vut ve chú
chim khi bắt được
Tình cm: hi hp, lo lng khi tham gia bt chim; tc gin anh Hin th con
chim đi.
Suy nghĩ: đi bắt chim bồng chanh đỏ để đưc s hu chúng.
- Khi ra đầm nước mt mình sau s kin anh Hin tr chim bng chanh v t cũ:
Hành động: trn anh Hiền đi bắt chim
Tình cm: hào hc vi kế hoạch riêng; thương chim bng chanh phải n
khi t.
Suy nghĩ: có thể quay tr li bt chim bồng chanh đỏ
=> S chuyn hóa trong tình cm ca Hoài:
- V mt nhn thức: Hoài đã chuyển t mong mun s hu sang tôn trng s t do
ca chim bng chanh
- V mt tình cm: chuyn tình yêu ích k sang tình cm v tha, lo lng, biết cu
mong những điều tốt đẹp cho chim bng chanh.
Câu 3. Phân tích mt s đim giống khác nhau (trong suy nghĩ, tình cm, hành
động) ca Hin Hoài. Qua vic miêu t hai nhân vật này, nvăn thể hin cách
nhìn cuc sống, con người như thế nào?
- Ging nhau:
Tình cảm: đều yêu mến loài chim bồng chanh đỏ
Suy nghĩ: đều có ý định ban đầu là bắt đưc chim bồng chanh đỏ v nuôi
- Khác nhau:
Suy nghĩ: anh Hiền chín chn, chng chạc đã ý thức được v vic tôn trng
quyn t do của đôi chim bng chanh, phân tích cho Hoài hiu sao th chim
đi.
Hành động: anh Hiền đã ngăn cản Hoài bt chim bng chanh ln hai.
Câu 4. La chọn và phân tích ý nghĩa của mt s chi tiết trong truyn.
- Anh Hin tr li chim bng chanh vào t sau khi bắt được: th hin tính cách chín
chn ca nhân vt, nhn thức được hành đng sai trái bắt chim; gây nên thái độ
chống đối ngm của Hoài, thúc đy s kiện Hoài đi bt chim bng chanh mt
mình.
- Anh Hiền ngăn Hoài bắt bng chanh li: lòng nhân hu, biết sai ca chú bé Hoài;
hóa gii mâu thun ca hai anh em.
- Hoài thm trò chuyn vi bng chanh sau khi biết chúng phi b t: th hin tình
yêu thương của Hoài dành cho chim bng chanh, chứa đựng nim hi vng bng
chanh s v li t cũ để hai anh em s không còn phi ân hn na.
Câu 5. Ch đề ca truyn này là gì? Nêu một vài căn cứ giúp em xác định ch đề.
- Ch đề: tình yêu thương và sự tôn trng vi quyn sng ca loài vt.
- Căn cứ:
S kin: phát hin chim bồng chanh, đi bắt ging chim quý, tr chim v t cũ,
lén đi bắt chim một mình, mong ước nguyn yên ổn cho gia đình bồng chanh
Nhân vt, mi quan h gia các nhân vt: Hoài trong mi quan h vi làng quê,
đầm sen thơ mộng - nơi sinh sng của đàn chim bng chanh, mi quan h ca
Hoài vi anh trai, vi những người xung quanh (bn bè).
Chi tiết mi quan h gia các chi tiết: nhan đề Bồng chanh đỏ vi các chi
tiết liên quan đến loài chim này
Đim nhìn, ngôi k, cách k chuyn: nhân vt Hoài, mt nhân vt trong truyn
k li câu chuyn của anh em mình…
Câu 6. Li nhn nh ca chú Hoài dành cho v chng bồng chanh đ cui
truyn gợi cho em suy nghĩ v cách ng x của con người với loài đng vt?
Viết khoảng năm câu để tr li câu hi.
Gi ý:
Li nhn nh ca chú Hoài dành cho v chng bồng chanh đ cui truyện đã
gi cho em nhiều suy nghĩ v cách ng x của con người với loài động vt. Chúng
ta cn biết sng chan hòa với các loài động vt, không bt nht hay sát hi chúng.
Vic tìm hiu v v đẹp giá tr ca chúng, t đó cách ng x hp
cùng cn thiết. Đặc bit, mỗi người cùng cần đc biệt quan tâm đến các loài động
vật có nguy cơ bị tuyt chng.
| 1/5

Preview text:

Bồng chanh đỏ
Theo em, chúng ta có nên nuôi nhốt các loài động vật hoang dã hay không? Vì sao? Gợi ý:
Theo em, chúng ta không nên nuôi nhốt các loài động vật hoang dã. Bởi vì những
hành vi trên là trái với quy luật tự nhiên, gây ảnh hưởng đến các loài động vật
hoang dã. Chúng có bản năng hoang dã, với những tập tính phù hợp với môi
trường sống. Việc chúng được sống trong môi trường tự nhiên mới có thể khỏe mạnh, phát triển.
Trải nghiệm cùng văn bản
Câu 1. Em hình dung như thế nào về vẻ đẹp của chim bồng chanh đỏ qua lời miêu tả của chú bé Hoài?
Vẻ đẹp của chim bồng chanh đỏ: bộ lông rực rỡ, dáng vẻ tinh khôn
Câu 2. Điều gì xảy ra khi hai anh em ra đầu nước, nơi chim bồng chanh làm tổ?
Mời hôm nào ở đây còn là những thảm lúa chiêm tốt bời bời, mà nay gặt hái coi
như đã xong. Trước mặt hai anh em là một đầm sen rậm rì và im phăng phắc,
không thể phân biệt được đâu là lá, đâu là hoa, trừ cây vối ven đầm đang vẽ lên
nền trời những đường rối rắm.
Câu 3. Hành động vuốt ve đôi cánh mượt mà của chú chim bồng chanh thể hiện
nét tính cách gì của Hoài?
Hoài là một cậu bé nhẹ nhàng, tình cảm.
Câu 4. Em đã bao giờ trải nghiệm cảm giác “tiếc ngẩn tiếc ngơ” khi từ bỏ một thứ mình yêu thích? Có/chưa trải nghiệm
Suy ngẫm và phản hồi
Câu 1. Xác định đề tài và nội dung bao quát của văn bản.
Đề tài: Tình yêu thương động vật.
Nội dung bao quát: Hai anh em Hoài và Hiền vốn yêu thích loài chim bồng chanh
đỏ ở đầm nước nên đã tìm cách bắt chúng về nuôi. Nhưng sau khi bắt xong, Hiền
lại quyết định thả con chim về tổ đoàn tụ với gia đình của nó. Ban đầu, Hoài không
chịu, định bụng rủ bạn quay lại bắt chúng. Nhưng đến khi nghe Hiền giải thích, cậu đã hiểu ra.
Câu 2. Liệt kê các chi tiết miêu tả hành động, tình cảm, suy nghĩ của nhân vật
Hoài trong các thời điểm:
- Khi hai vợ chồng bồng chanh đỏ mới đến ở đầm nước.
- Khi đi bắt chim bồng chanh đỏ với anh Hiền trong đêm.
- Khi ra đầm nước một mình sau sự kiện anh Hiền trả chim bồng chanh về tổ cũ.
Từ những chi tiết đó, em có nhận xét gì về sự chuyển hóa trong tình cảm và nhận
thức của nhân vật Hoài? Gợi ý:
- Khi hai vợ chồng bồng chanh đỏ mới đến ở đầm nước:
⚫ Hành động: ngày nào cũng ra đầm nước ngắm nhìn.
⚫ Tình cảm: say mê vẻ đẹp của bồng chanh
⚫ Suy nghĩ: bồng chanh đỏ là giống chim quý
- Khi đi bắt chim bồng chanh đỏ với anh Hiền trong đêm:
⚫ Hành động: sẵn sàng lội xuống bùn; thò tay vào tổ để bắt chim; vuốt ve chú chim khi bắt được
⚫ Tình cảm: hồi hộp, lo lắng khi tham gia bắt chim; tức giận vì anh Hiền thả con chim đi.
⚫ Suy nghĩ: đi bắt chim bồng chanh đỏ để được sở hữu chúng.
- Khi ra đầm nước một mình sau sự kiện anh Hiền trả chim bồng chanh về tổ cũ:
⚫ Hành động: trốn anh Hiền đi bắt chim
⚫ Tình cảm: hào hức với kế hoạch riêng; thương chim bồng chanh phải sơ tán khỏi tổ.
⚫ Suy nghĩ: có thể quay trở lại bắt chim bồng chanh đỏ
=> Sự chuyển hóa trong tình cảm của Hoài:
- Về mặt nhận thức: Hoài đã chuyển từ mong muốn sở hữu sang tôn trọng sự tự do của chim bồng chanh
- Về mặt tình cảm: chuyển tình yêu ích kỉ sang tình cảm vị tha, lo lắng, biết cầu
mong những điều tốt đẹp cho chim bồng chanh.
Câu 3. Phân tích một số điểm giống và khác nhau (trong suy nghĩ, tình cảm, hành
động) của Hiền và Hoài. Qua việc miêu tả hai nhân vật này, nhà văn thể hiện cách
nhìn cuộc sống, con người như thế nào? - Giống nhau:
⚫ Tình cảm: đều yêu mến loài chim bồng chanh đỏ
⚫ Suy nghĩ: đều có ý định ban đầu là bắt được chim bồng chanh đỏ về nuôi - Khác nhau:
⚫ Suy nghĩ: anh Hiền chín chắn, chững chạc đã ý thức được về việc tôn trọng
quyền tự do của đôi chim bồng chanh, phân tích cho Hoài hiểu vì sao thả chim đi.
⚫ Hành động: anh Hiền đã ngăn cản Hoài bắt chim bồng chanh lần hai.
Câu 4. Lựa chọn và phân tích ý nghĩa của một số chi tiết trong truyện.
- Anh Hiền trả lại chim bồng chanh vào tổ sau khi bắt được: thể hiện tính cách chín
chắn của nhân vật, nhận thức được hành động sai trái là bắt chim; gây nên thái độ
chống đối ngầm của Hoài, thúc đẩy sự kiện Hoài đi bắt chim bồng chanh một mình.
- Anh Hiền ngăn Hoài bắt bồng chanh lại: lòng nhân hậu, biết sai của chú bé Hoài;
hóa giải mâu thuẫn của hai anh em.
- Hoài thầm trò chuyện với bồng chanh sau khi biết chúng phải bỏ tổ: thể hiện tình
yêu thương của Hoài dành cho chim bồng chanh, chứa đựng niềm hi vọng bồng
chanh sẽ về lại tổ cũ để hai anh em sẽ không còn phải ân hận nữa.
Câu 5. Chủ đề của truyện này là gì? Nêu một vài căn cứ giúp em xác định chủ đề.
- Chủ đề: tình yêu thương và sự tôn trọng với quyền sống của loài vật. - Căn cứ:
⚫ Sự kiện: phát hiện chim bồng chanh, đi bắt giống chim quý, trả chim về tổ cũ,
lén đi bắt chim một mình, mong ước nguyện yên ổn cho gia đình bồng chanh
⚫ Nhân vật, mối quan hệ giữa các nhân vật: Hoài trong mối quan hệ với làng quê,
đầm sen thơ mộng - nơi sinh sống của đàn chim bồng chanh, mối quan hệ của
Hoài với anh trai, với những người xung quanh (bạn bè).
⚫ Chi tiết và mối quan hệ giữa các chi tiết: nhan đề Bồng chanh đỏ với các chi
tiết liên quan đến loài chim này
⚫ Điềm nhìn, ngôi kể, cách kể chuyện: nhân vật Hoài, một nhân vật trong truyện
kể lại câu chuyện của anh em mình…
Câu 6. Lời nhắn nhủ của chú bé Hoài dành cho vợ chồng bồng chanh đỏ ở cuối
truyện gợi cho em suy nghĩ gì về cách ứng xử của con người với loài động vật?
Viết khoảng năm câu để trả lời câu hỏi. Gợi ý:
Lời nhắn nhủ của chú bé Hoài dành cho vợ chồng bồng chanh đỏ ở cuối truyện đã
gợi cho em nhiều suy nghĩ về cách ứng xử của con người với loài động vật. Chúng
ta cần biết sống chan hòa với các loài động vật, không bắt nhốt hay sát hại chúng.
Việc tìm hiểu về vẻ đẹp và giá trị của chúng, từ đó có cách ứng xử hợp lí là vô
cùng cần thiết. Đặc biệt, mỗi người cùng cần đặc biệt quan tâm đến các loài động
vật có nguy cơ bị tuyệt chủng.