Soạn bài Nhớ đồng - Chân trời sáng tạo

Soạn bài Nhớ đồng Chân trời sáng tạo được biên soạn ra cho các em học sinh tham khảo, ôn tập đầy đủ kiến thức để chuẩn bị thật tốt cho kì thi sắp tới. Mời bạn đọc đón xem!

Son bài Nh đồng
Chun b đọc
Vùng đất hoặc con người nào để li trong em ấn tượng sâu đậm?
Gi ý:
- Nêu ra vùng đất hoặc con người để li ấn tượng sâu đậm cho em.
- dụ: Vùng đất th đô Nội, mảnh đất nghìn năm văn hiến. Nơi đây
nhiu danh lam thng cnh ni tiếng, m thực phong phú. Con người thanh lch,
hiếu khách…
Tri nghiệm cùng văn bản
Câu 1. Xác định cm xúc ca tác gi kh thơ này. Dựa vào đâu em xác đnh
như vậy?
- Cm xúc ca tác gi: Ni nh đồng da diết.
- Da vào: Câu hi tu t kết hp vi biện pháp điệp ng “đâu” các hình nh
của đồng quê hiện lên đầy chân thực, sinh động như gió cồn thơm đất nh
mùi”, “ruồng che mát th yên vui”, “từng ô m xanh mơn mởn”, “những nương
khoai ngt sắn bùi”.
Câu 2. Vic lp lại hai dòng thơ này có tác dng gì?
To nhịp điệu cho bài thơ.
Gây được sc ám nh ln, tiếng hò dường như bao trùm cả bài thơ.
Gi ra nỗi cô đơn, tù túng của người tù.
Suy ngm và phn hi
Câu 1. Xác định th thơ của bài thơ cách gieo vn, ngt nhp trong kh thơ
th hai.
- Th thơ: bảy ch
- Cách gieo: vn chân (mùi - vui - bùi; đời - hơi, đồng - ng, xưa - mưa)
- Cách ngt nhp: 4/3
Câu 2. Tìm những câu thơ, nhng t ng đưc lặp đi lặp lại trong bài thơ
nêu tác dng ca vic s dng các cách diễn đạt đó.
- Những câu thơ được lp li:
Gì sâu bng những trưa thương nhớ?
Hiu qunh bên trong mt tiếng hò!
Gì sâu bng những trưa hiu quanh
- Nhng t ng đưc lp li: Đâu…; Những…; Tôi…
- Tác dng: Góp phn to nhạc tính cho bài thơ; gi ra ni nh nhung da diết,
tri dài mênh mông với đồng quê; làm ng thêm nỗi đơn, trống tri trong
hoàn cnh ngc tù ca nhân vt tr tình.
Câu 3. Nhn xét v cách sp xếp các phn trong b cc của bài thơ. Từ đó, xác
định s vận động ca mch cảm xúc được tác gi th hin trong bài thơ.
- B cc 2 phn:
Phn 1. By kh thơ đầu: ni nh nhng cnh sc thân quen, bình d nhưng
đưm bun của quê hương.
Phn 2. Còn li: ni nh những gương mặt thân quen, nh chính bn thân
vi niềm vui khi tìm được lí tưởng sng và nim khao khát t do.
- Mch cm xúc: t cảm xúc thương nh mt không gian t do, sống động vi
nhng cnh sc thân thuc, bình d đến cm xúc bâng khuâng, nh nhng
gương mặt thân quen, trong đó hình nh bn thân nim khao khát t do
chy bng.
Câu 4. Nêu cm hng ch đạo của bài thơ. Căn cứ vào đâu để em xác định như
vy?
- Cm hng ch đạo: nim nh thương da diết, mãnh lit, khao khát t do ca
một người thanh niên tr tui trong nhng tháng ngày b giam cm, tách bit vi
thế gii bên ngoài.
- Căn cứ: điệp ngữ, điệp t th hin trc tiếp ni nh (đâu, sâu, ôi,...); hình
ảnh quê hương, con ngưi hin lên trong tâm trí; b cục bài thơ chia làm hai
phn, m đầu kết thúc mi kh gồm hai dòng t“Gì sâu bng những trưa
thương nhớ/Hiu quanh bên trong mt tiếng hò”.
Câu 5. Xác định ch đề của bài thơ. Chủ đề đó được th hin qua nhng hình
thc ngh thut nào?
Ch đề: bài thơ thể hin tình cm nh thương da diết cnh vật quê hương,
con người, nim khao khát t do của người tr tuổi trái tim căng tràn
s sng, tràn tr nhit huyết.
Ch đề đưc th hin qua giọng thơ, bố cục, điệp ng,...
Câu 6. Theo em, tác gi mun gửi thông điệp gì tới người đọc qua bài thơ này?
Thông điệp: trân trọng và theo đuổi s t do, lí tưởng sống cao đẹp.
Câu 7. Viết khong năm câu hoặc v bc tranh th hin s ởng tượng ca em
v cnh sắc, con người được gi t trong Nh đồng. Nhng hình ảnh tưởng
ợng đó có tác dụng thế o đối vi vic hiu nội dung bài thơ?
- Viết:
Đồng rung của quê hương hin lên vi nhng cồn thơm, ô m xanh mơn mởn,
nương khoai sắn ngt bùi. Phía xa xa, xóm nhà chìm trong yên lặng, con đường
mòn vng v. Cnh vt mang v đơn sơ, mộc mc biết bao. trong khung
cảnh đó, con người hin ra vi công vic nng nhọc, lưng đã còng xuống lung
cày, đôi bàn tay chai sn.
=> Hình nh góp phn th hiện được v đẹp của quê hương, con người cũng
như tâm trạng ca nhân vt tr tình.
| 1/3

Preview text:

Soạn bài Nhớ đồng Chuẩn bị đọc
Vùng đất hoặc con người nào để lại trong em ấn tượng sâu đậm? Gợi ý:
- Nêu ra vùng đất hoặc con người để lại ấn tượng sâu đậm cho em.
- Ví dụ: Vùng đất thủ đô Hà Nội, mảnh đất nghìn năm văn hiến. Nơi đây có
nhiều danh lam thắng cảnh nổi tiếng, ẩm thực phong phú. Con người thanh lịch, hiếu khách…
Trải nghiệm cùng văn bản
Câu 1. Xác định cảm xúc của tác giả ở khổ thơ này. Dựa vào đâu em xác định như vậy?
- Cảm xúc của tác giả: Nỗi nhớ đồng da diết.
- Dựa vào: Câu hỏi tu từ kết hợp với biện pháp điệp ngữ “đâu” và các hình ảnh
của đồng quê hiện lên đầy chân thực, sinh động như “gió cồn thơm đất nhả
mùi”, “ruồng che mát thở yên vui”, “từng ô mạ xanh mơn mởn”, “những nương khoai ngọt sắn bùi”.
Câu 2. Việc lặp lại hai dòng thơ này có tác dụng gì?
⚫ Tạo nhịp điệu cho bài thơ.
⚫ Gây được sức ám ảnh lớn, tiếng hò dường như bao trùm cả bài thơ.
⚫ Gợi ra nỗi cô đơn, tù túng của người tù.
Suy ngẫm và phản hồi
Câu 1. Xác định thể thơ của bài thơ và cách gieo vần, ngắt nhịp trong khổ thơ thứ hai. - Thể thơ: bảy chữ
- Cách gieo: vần chân (mùi - vui - bùi; đời - hơi, đồng - sông, xưa - mưa) - Cách ngắt nhịp: 4/3
Câu 2. Tìm những câu thơ, những từ ngữ được lặp đi lặp lại trong bài thơ và
nêu tác dụng của việc sử dụng các cách diễn đạt đó.
- Những câu thơ được lặp lại:
⚫ Gì sâu bằng những trưa thương nhớ?
⚫ Hiu quạnh bên trong một tiếng hò!
⚫ Gì sâu bằng những trưa hiu quanh
- Những từ ngữ được lặp lại: Đâu…; Những…; Tôi…
- Tác dụng: Góp phần tạo nhạc tính cho bài thơ; gợi ra nỗi nhớ nhung da diết,
trải dài mênh mông với đồng quê; làm tăng thêm nỗi cô đơn, trống trải trong
hoàn cảnh ngục tù của nhân vật trữ tình.
Câu 3. Nhận xét về cách sắp xếp các phần trong bố cục của bài thơ. Từ đó, xác
định sự vận động của mạch cảm xúc được tác giả thể hiện trong bài thơ. - Bố cục 2 phần:
⚫ Phần 1. Bảy khổ thơ đầu: nỗi nhớ những cảnh sắc thân quen, bình dị nhưng
đượm buồn của quê hương.
⚫ Phần 2. Còn lại: nỗi nhớ những gương mặt thân quen, nhớ chính bản thân
với niềm vui khi tìm được lí tưởng sống và niềm khao khát tự do.
- Mạch cảm xúc: từ cảm xúc thương nhớ một không gian tự do, sống động với
những cảnh sắc thân thuộc, bình dị đến cảm xúc bâng khuâng, nhớ những
gương mặt thân quen, trong đó có hình ảnh bản thân và niềm khao khát tự do chảy bỏng.
Câu 4. Nêu cảm hứng chủ đạo của bài thơ. Căn cứ vào đâu để em xác định như vậy?
- Cảm hứng chủ đạo: niềm nhớ thương da diết, mãnh liệt, khao khát tự do của
một người thanh niên trẻ tuổi trong những tháng ngày bị giam cầm, tách biệt với thế giới bên ngoài.
- Căn cứ: điệp ngữ, điệp từ thể hiện trực tiếp nỗi nhớ (đâu, gì sâu, ôi,...); hình
ảnh quê hương, con người hiện lên trong tâm trí; bố cục bài thơ chia làm hai
phần, mở đầu và kết thúc mỗi khổ gồm hai dòng thơ “Gì sâu bằng những trưa
thương nhớ/Hiu quanh bên trong một tiếng hò”.
Câu 5. Xác định chủ đề của bài thơ. Chủ đề đó được thể hiện qua những hình thức nghệ thuật nào?
⚫ Chủ đề: bài thơ thể hiện tình cảm nhớ thương da diết cảnh vật quê hương,
con người, niềm khao khát tự do của người tù trẻ tuổi có trái tim căng tràn
sự sống, tràn trề nhiệt huyết.
⚫ Chủ đề được thể hiện qua giọng thơ, bố cục, điệp ngữ,...
Câu 6. Theo em, tác giả muốn gửi thông điệp gì tới người đọc qua bài thơ này?
Thông điệp: trân trọng và theo đuổi sự tự do, lí tưởng sống cao đẹp.
Câu 7. Viết khoảng năm câu hoặc vẽ bức tranh thể hiện sự tưởng tượng của em
về cảnh sắc, con người được gợi tả trong Nhớ đồng. Những hình ảnh tưởng
tượng đó có tác dụng thế nào đối với việc hiểu nội dung bài thơ? - Viết:
Đồng ruộng của quê hương hiện lên với những cồn thơm, ô mạ xanh mơn mởn,
nương khoai sắn ngọt bùi. Phía xa xa, xóm nhà chìm trong yên lặng, con đường
mòn vắng vẻ. Cảnh vật mang vẻ đơn sơ, mộc mạc biết bao. Và trong khung
cảnh đó, con người hiện ra với công việc nặng nhọc, lưng đã còng xuống luống
cày, đôi bàn tay chai sần.
=> Hình ảnh góp phần thể hiện được vẻ đẹp của quê hương, con người cũng
như tâm trạng của nhân vật trữ tình.