Soạn bài Trong lời mẹ hát - Chân trời sáng tạo

Soạn bài Trong lời mẹ hát Chân trời sáng tạo được biên soạn ra cho các em học sinh tham khảo, ôn tập đầy đủ kiến thức để chuẩn bị thật tốt cho kì thi sắp tới. Mời bạn đọc đón xem!

Son bài Trong li m hát
Chun b đọc
Chia s vi các bn một bài thơ hoặc bài ca dao v m mà em yêu thích.
Gi ý:
- Mt s bài thơ hay v m như Bầm ơi (Tố Hu), Con yêu m (Xuân Qunh),
Con cò (Chế Lan Viên)...
- Ca dao:
Chiu chiều ra đứng ngõ sau
Trông v quê m ruột đau chín chiều.
*
M già như chuối ba hương,
Như xôi nếp một, như đường mía lau.
*
Công cha như núi ngất tri,
Nghĩa mẹ như nước ngoài biển Đông.
Núi cao bin rng mênh mông,
Cù lao chín ch ghi lòng con ơi!
Tri nghiệm cùng văn bản
Câu 1. Kh thơ này gợi cho em đến nhng li hát ru nào?
Mt s lời hát ru như:
Cái cò đi đón cơn mưa
Tối tăm mù mịt ai đưa cò về
Cò v thăm quán cùng quê
Thăm cha thăm mẹ cò v thăm anh.
*
Con cò, cò bay l, l, bay la
Bay t t ca ph,
Bay ra, ra cánh đồng
Tình tính tang, là tang tính tình
Duyên tình rng, ấy duyên tình ơi,
Rng có nh, nh hay chăng?
Rng có biết biết hay chăng
*
Con cò mà đi ăn đêm,
Đậu phi cành mm ln c xung ao.
Ông ơi, ông vớt tôi nao,
Tôi có lòng nào ông hãy xáo măng.
Có xáo thì xáo nước trong,
Đừng xáo nước đục đau lòng cò con.
Câu 2. Điều mà con “nghe” đưc trong li m hát kh thơ này có gì khác bit
so vi by kh thơ trước đó?
- Trong by kh trước, li hát ca m k v v đẹp của quê hương, đất nước.
- kh thơ này, li hát ca m nhc nh, động viên con biết nuôi dưỡng ước
mơ, cố gắng vì tương lai.
Suy ngm và phn hi
Câu 1. Xác định th thơ của bài thơ.
Th thơ: Sáu chữ
Câu 2. V sơ đ b cc của bài thơ? Nét độc đáo ca cách b cc y là gì?
B cc ca bài t:
Phn 1 (Kh 1,2): li ru ca m cha nhng k nim tuổi thơ
Phn 2 (Kh 3,4,5,6,7): hình ảnh người m t lúc còn tr đến khi già đi
Phn 3 (Kh cui): li ru chắp cánh cho con bay xa, trưởng thành
=> Nét độc đáo trong bố cc là gi t s ln dn theo thi gian ca nhân vt con,
t khi con bé đến lúc trưởng thành.
Câu 3. Ch ra nét đặc sc trong các hình nh Chòng chành nhp võng ca dao
Vầng trăng mẹ thi con gái,/ Vẫn còn thơm ngát hương cau.
Chòng chành nhp võng ca dao: gi t hình nh m đang đu võng ru con,
đồng thi gi t âm điệu trm bng ca nhng câu hát m ru con,
Vầng trăng mẹ thi con gái,/ Vẫn còn thơm ngát hương cau: gợi t v đẹp
rng r của người m.
Câu 4. Em hình dung như thế nào v hình ảnh người m đưc miêu t t kh
thơ thứ ba đến kh thơ th by? Cách khc ha hình ảnh người m độc
đáo?
Hình ảnh người m vi v đẹp thời con gái như vầng trăng”, hình nh tn
to chịu khó trong lao động - va ggo va nuôi con, tm áo bc phếch,
màu trng nôn nao trên mái tóc mẹ, lưng còng gánh nng thi gian,
nhưng vất v thì li ru vn tht ngt ngào, thảo thơm, gi gm tình cm
ca m.
Độc đáo: hình nh m gn vi li ru, m hin lên song hành trong tình cm
ca con dành cho m.
Câu 5. Vần trong bài thơ vần cách hay vn lin? Dựa vào đâu đ xác định
như vậy?
Vn cách, dựa vào câu thơ trong bài (Ví d như ở kh 1, câu 1 là ngao - câu 3 là
dao; kh 2 câu 2 là xanh - câu 4 là chanh,…)
Câu 6. Nêu cm hng ch đạo của bài thơ cho biết tác dng ca vn, nhp,
cách s dng hình nh trong vic th hin cm hứng đó.
Cm hng ch đạo: tình cảm yêu thương, gắn bó dành cho người m.
Tác dng ca vn, nhp, cách s dng hình nh trong vic th hin cm
hng: góp phn th hin trc tiếp tình cảm dành cho người m.
Câu 7. Theo em, nhan đề Trong li m hát có vai trò như thế nào trong vic th
hin ch đề của bài thơ.
Nhan đề đã thể hiện được tưởng, ch đề ca tác phẩm. Nhan đề “Trong lời
m hát” gợi ra đối tượng của bài thơ viết v li ru của người m.
Câu 8. Cách th hin hình nh ngưi m trong bài thơ này khác vi cách
th hin hình nh người m trong bài thơ khác mà em biết?
Văn bn Trong li m hátgi gm s yêu thương và biết ơn mẹ bng cách s
dng nhng hình nh bình d đặc bit s dng li ru. Tác gi không trc tiếp
nói ra nhưng từng câu, tng nh nh li th hiện điều đó, điều này va cho
thy s tinh tế của nhà thơ vừa thấy được cái tài của Trương Nam Hương.
| 1/4

Preview text:

Soạn bài Trong lời mẹ hát Chuẩn bị đọc
Chia sẻ với các bạn một bài thơ hoặc bài ca dao về mẹ mà em yêu thích. Gợi ý:
- Một số bài thơ hay về mẹ như Bầm ơi (Tố Hữu), Con yêu mẹ (Xuân Quỳnh), Con cò (Chế Lan Viên)... - Ca dao:
Chiều chiều ra đứng ngõ sau
Trông về quê mẹ ruột đau chín chiều. *
Mẹ già như chuối ba hương,
Như xôi nếp một, như đường mía lau. *
Công cha như núi ngất trời,
Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển Đông.
Núi cao biển rộng mênh mông,
Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi!
Trải nghiệm cùng văn bản
Câu 1. Khổ thơ này gợi cho em đến những lời hát ru nào?
Một số lời hát ru như:
Cái cò đi đón cơn mưa
Tối tăm mù mịt ai đưa cò về
Cò về thăm quán cùng quê
Thăm cha thăm mẹ cò về thăm anh. *
Con cò, cò bay lả, lả, bay la
Bay từ từ cửa phủ,
Bay ra, ra cánh đồng
Tình tính tang, là tang tính tình
Duyên tình rằng, ấy duyên tình ơi,
Rằng có nhớ, nhớ hay chăng?
Rằng có biết biết hay chăng *
Con cò mà đi ăn đêm,
Đậu phải cành mềm lộn cổ xuống ao.
Ông ơi, ông vớt tôi nao,
Tôi có lòng nào ông hãy xáo măng.
Có xáo thì xáo nước trong,
Đừng xáo nước đục đau lòng cò con.
Câu 2. Điều mà con “nghe” được trong lời mẹ hát ở khổ thơ này có gì khác biệt
so với bảy khổ thơ trước đó?
- Trong bảy khổ trước, lời hát của mẹ kể về vẻ đẹp của quê hương, đất nước.
- Ở khổ thơ này, lời hát của mẹ nhắc nhở, động viên con biết nuôi dưỡng ước
mơ, cố gắng vì tương lai.
Suy ngẫm và phản hồi
Câu 1. Xác định thể thơ của bài thơ. Thể thơ: Sáu chữ
Câu 2. Vẽ sơ đồ bố cục của bài thơ? Nét độc đáo của cách bố cục ấy là gì? Bố cục của bài thơ:
⚫ Phần 1 (Khổ 1,2): lời ru của mẹ chứa những kỷ niệm tuổi thơ
⚫ Phần 2 (Khổ 3,4,5,6,7): hình ảnh người mẹ từ lúc còn trẻ đến khi già đi
⚫ Phần 3 (Khổ cuối): lời ru chắp cánh cho con bay xa, trưởng thành
=> Nét độc đáo trong bố cục là gợi tả sự lớn dần theo thời gian của nhân vật con,
từ khi con bé đến lúc trưởng thành.
Câu 3. Chỉ ra nét đặc sắc trong các hình ảnh Chòng chành nhịp võng ca dao
Vầng trăng mẹ thời con gái,/ Vẫn còn thơm ngát hương cau.
Chòng chành nhịp võng ca dao: gợi tả hình ảnh mẹ đang đu võng ru con,
đồng thời gợi tả âm điệu trầm bổng của những câu hát mẹ ru con,
Vầng trăng mẹ thời con gái,/ Vẫn còn thơm ngát hương cau: gợi tả vẻ đẹp
rạng rỡ của người mẹ.
Câu 4. Em hình dung như thế nào về hình ảnh người mẹ được miêu tả từ khổ
thơ thứ ba đến khổ thơ thứ bảy? Cách khắc họa hình ảnh người mẹ có gì độc đáo?
⚫ Hình ảnh người mẹ với vẻ đẹp thời con gái như “vầng trăng”, hình ảnh tần
tảo chịu khó trong lao động - vừa giã gạo vừa nuôi con, tấm áo bạc phếch,
màu trắng nôn nao trên mái tóc mẹ, lưng còng vì gánh nặng thời gian,
nhưng dù vất vả thì lời ru vẫn thật ngọt ngào, thảo thơm, gửi gắm tình cảm của mẹ.
⚫ Độc đáo: hình ảnh mẹ gắn với lời ru, mẹ hiện lên song hành trong tình cảm của con dành cho mẹ.
Câu 5. Vần trong bài thơ là vần cách hay vần liền? Dựa vào đâu để xác định như vậy?
Vần cách, dựa vào câu thơ trong bài (Ví dụ như ở khổ 1, câu 1 là ngao - câu 3 là
dao; khổ 2 câu 2 là xanh - câu 4 là chanh,…)
Câu 6. Nêu cảm hứng chủ đạo của bài thơ và cho biết tác dụng của vần, nhịp,
cách sử dụng hình ảnh trong việc thể hiện cảm hứng đó.
⚫ Cảm hứng chủ đạo: tình cảm yêu thương, gắn bó dành cho người mẹ.
⚫ Tác dụng của vần, nhịp, cách sử dụng hình ảnh trong việc thể hiện cảm
hứng: góp phần thể hiện trực tiếp tình cảm dành cho người mẹ.
Câu 7. Theo em, nhan đề Trong lời mẹ hát có vai trò như thế nào trong việc thể
hiện chủ đề của bài thơ.
Nhan đề đã thể hiện được tư tưởng, chủ đề của tác phẩm. Nhan đề “Trong lời
mẹ hát” gợi ra đối tượng của bài thơ viết về lời ru của người mẹ.
Câu 8. Cách thể hiện hình ảnh người mẹ trong bài thơ này có gì khác với cách
thể hiện hình ảnh người mẹ trong bài thơ khác mà em biết?
Văn bản “Trong lời mẹ hát” gửi gắm sự yêu thương và biết ơn mẹ bằng cách sử
dụng những hình ảnh bình dị và đặc biệt sử dụng lời ru. Tác giả không trực tiếp
nói ra nhưng từng câu, từng hình ảnh lại thể hiện rõ điều đó, điều này vừa cho
thấy sự tinh tế của nhà thơ vừa thấy được cái tài của Trương Nam Hương.