Soạn bài Vĩnh biệt cửu trùng đài | Ngữ văn 11 Chân trời sáng tạo

Trước khi đọc
Câu hỏi: Đã bao giờ bạn tự hỏi: "Tôi là ai? Ước mơ lớn nhất của tôi là
gì? Tôi có thể làm gì để đạt được ước mơ ấy?". Hãy chia sẻ với các bạn
những suy nghĩ đó của mình. Bài làm
Chắc hẳn ai cũng đã tự đặt cho mình các câu hỏi như: " Tôi là ai? Ước mơ
lớn nhất của tôi là gì? Tôi có thể làm gì để đạt được ước mơ ấy?". Em
cũng đã từng như vậy. Ước mơ lớn nhất của em chính là có thể trở thành
một bác sĩ. rong tiềm thức của em thì bác sĩ là một người vô cùng vĩ đại,
vì bác sĩ chính là người chữa trị cho tất cả mọi người khi bị ốm đau, bệnh
tật. Đã có lần em bị ốm nặng, ho nhiều, người thì rất khó chịu. Bố mẹ đã
đưa em đi đến bác sĩ, sau khi được bác sĩ thăm khám và cho uống thuốc
thì em đã đỡ rất nhiều, không còn khó chịu như lúc trước nữa, vài ngày
sau thì em đã khỏi ốm. Em càng ngưỡng mộ nghề này hơn. Một lí do khác
mà em ước trở thành bác sĩ, đó chính là em muốn giúp đỡ cho các bạn,
các bác, các cô nghèo nhưng không có tiền đi bệnh viện. Những người đó
vô cùng đáng thương vì dù bệnh nặng đến đâu cũng chỉ có thể tự mình
cắn răng chịu đựng, không có tiền đi khám khiến cho bệnh tình ngày càng
trở nặng hơn. Em sẽ nỗ lực, cố gắng học tập thật tốt để có thể trở thành
một người bác sĩ giỏi. Để thực hiện được ước mơ của mình sẽ phải trải
qua rất nhiều khó khăn nhưng khi còn có mơ ước thì em sẽ cố gắng thực hiện đến cùng. Đọc văn bản
Câu 1: Lời thoại của Vũ Như Tô và Đan Thiềm cho thấy họ có quan điểm
như thế nào về hành động và cảm xúc của quần chúng nhân dân. Bài làm
Lời thoại của Vũ Như Tô và Đan Thiềm cho thấy họ có quan điểm ngạc
nhiên và cảm thấy oan ức về hành động và cảm xúc của quần chúng nhân
dân. Vũ Như Tô không hề nghĩ việc mình xây dựng Cửu Trùng Đài cho
đất nước lại là có tội. Đến khi cuộc nổi loạn nổ ra, Đan Thiềm khuyên Vũ
Như Tô chạy chốn nhưng ông vẫn không chịu vì tin vào việc làm “quang
minh chính đại” của mình, vẫn hy vọng sẽ thuyết phục được An Hòa Hầu
– kẻ cầm đầu phe phản loạn.
Câu 2: Vì sao Đan Thiềm luôn tỏ ra lo lắng còn Vũ Như Tô lại không? Bài làm
Vì nàng hiểu được tình thế hiện tại, lo lắng cho Vũ Như Tô. Vũ Như Tô
không hề nghĩ việc mình xây dựng Cửu Trùng Đài cho đất nước lại là có
tội. Đan Thiềm khuyên Vũ Như Tô chạy chốn nhưng ông vẫn không chịu
vì tin vào việc làm “quang minh chính đại” của mình, nàng khuyên Vũ
Như Tô chạy chốn để bảo toàn tính mạng -> Nàng có thể hy sinh tính
mạng để bảo vệ người tài.
Câu 3: Từ lời của Nguyễn Vũ, bạn dự đoán điều gì sẽ xảy ra với các nhân vật trong đoạn trích? Bài làm
Từ lời của Nguyễn Vũ, có thể thấy Duy Sản là người tiểu nhân sẽ quay lại
trả thù, làm hại hoàng thượng, làm hại Nguyễn Vũ vì đã khiến mình bị mất mặt
Câu 4: Chú ý giọng điệu các lời thoại của Đan Thiềm trong đoạn này. Bài làm
Gọng điệu các lời thoại của Đan Thiềm trong đoạn này thể hiện sự gấp
gáp, lo sợ người tài giỏi như Vũ Như Tô sẽ bị giết nên đã hạ mình van xin
để Vũ Như Tô được sống, vừa lo vừa thể hiện sự dũng cảm.
Câu 5: So sánh biểu cảm của Vũ Như Tô và quân sĩ trước sự sụp đổ của Cửu Trùng Đài. Bài làm
Vũ Như Tô: Đau đớn, xót xa khi Cửu Trùng Đài bị đốt.
Quân sĩ lại vui vẻ và ăn mừng hả hê.
-> Thể hiện sự mâu thuẫn: - Cửu Trùng Đài bị đốt, Vũ Như Tô chết, nhân
dân trước sau không hiểu gì về việc sáng tạo của nghệ sĩ, họ càng không
hiểu việc làm của quần chúng và phe cánh nổi loạn, nếu ông trốn đi thì
mâu thuẫn vẫn không thể giải quyết. Sau khi đọc
Câu 1: Tóm tắt diễn biến sự kiện và hành động của các nhân vật từ Lớp I đến Lớp IX. Bài làm
Ở hồi này, mâu thuẫn giữa dân chúng, những người bị bắt làm phu phen
khổ sai và tầng lớp phong kiến, vua chúa ngày càng gay gắt. Lợi dụng
điều đó, Quận công Trịnh Duy Sản – kẻ cầm đầu phe đối lập trong triều
đình – đã dấy binh nổi loạn, lôi kéo thợ làm phản, giết chết cả Lê Tương
Dực, Vũ Như Tô và Đan Thiềm. Còn Đài Cửu Trùng thì bị đập phá, thiêu hủy.
Câu 2: Qua hệ thống nhân vật ở các lớp kịch, hãy xác định những xung
đột cơ bản của văn bản Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài. Bài làm Các xung đột cơ bản:
- Mâu thuẫn giữa nhân dân lao động với tầng lớp phong kiến.
- Mâu thuẫn giữa Vũ Như Tô và những người phu phen bị bắt bớ, phu
dịch để xây Cửu Trùng Đài ⇒ Mâu thuẫn giữa nghệ thuật thuần túy, cao
siêu và đời sống hiện thực của con người.
Câu 3: Bạn hình dung thế nào về công trình " Cửu Trùng Đài" mà Vũ
Như Tô đang xây dựng dở dang? Việc xây dựng công trình ấy có phải là
nguyên nhân chính gây nên bạo loạn và kết cuộc bi thảm ở cuối Hồi V hay không? Vì sao? Bài làm
Mọi mâu thuẫn trong vở kịch đều xoay quanh công trình kiến trúc vĩ đại này.
Đó là một công trình kiến trúc mà tầm vóc không chỉ tính đếm bằng lượng
gỗ cây đại khối, cho dù là những con số nghe qua cũng đủ kinh hoàng:
200 vạn cây gỗ chất đống cao như núi, 20 vạn phiến đá lớn, 40 vạn phiến
đá nhỏ đều từ Chân Lạp tải ra. Đặc biệt công trình này lúc nào cũng cần
tới 15 vạn thợ - con số kinh hoàng ngang tầm với một cuộc chiến tranh.
Tầm vóc của nó phải hình dung bằng tầm vóc ý tưởng, khát vọng ngạo
nghễ của người tạo ra nó: một công trình độc nhất vô nhị vượt qua được
tất cả các kì quan của Ấn Độ, Trung Quốc, Chiêm Thành… mà người đời
thường truyền tụng. Một kì quan bền vững, bất diệt. Đặc biệt, tác giả của
nó không thèm tranh tinh xảo với người mà “tranh tinh xảo với hóa công”.
Đó là hiện thân của cái ĐẸP, không phải cái ĐẸP thông thường mà là cái
ĐẸP siêu đẳng. Nó còn là hiện thân cho cái đẹp của sự xa hoa, lãng phí.
Ý nghĩa biểu tượng thâm trầm của Cửu Trùng Đài được cắt nghĩa từ nhiều mối quan hệ.
 Với Vũ Như Tô, Cửu Trùng Đài hiện thân cho mộng lớn.
 Với Đan Thiềm, Cửu Trùng Đài hiện thân cho niềm kiêu hãnh nước nhà.
 Với Lê Tương Dực, Cửu Trùng Đài là quyền lực và ăn chơi.
 Với dân chúng, Cửu Trùng Đài là món nợ mồ hôi, xương máu, nước mắt.
Cuối vở kịch, Cửu Trùng Đài bị đốt, Vũ Như Tô và Đan Thiềm tột cùng
đau đớn vĩnh biệt Cửu Trùng Đài và vĩnh biệt nhau (- Đan Thiềm: Đài lớn
tan tành, ông Cả ơi! Xin cùng ông vĩnh biệt.
-Vũ Như Tô: Đan Thiềm! Xin cùng bà vĩnh biệt!) thì cái tên Cửu Trùng
Đài còn có ý nghĩa là biểu tượng cho “giấc mộng lớn”, cho sự bền vững,
trường tồn. Nhưng cái đẹp và sự tồn tại của nó hóa ra chỉ ngắn ngủi, mong
manh như một giấc chiêm bao.
-> Việc xây dựng công trình ấy là nguyên nhân chính gây nên bạo loạn và
kết cuộc bi thảm ở cuối Hồi V vì nó khiến cho Vũ Như Tô phải trả giá bằng mạng sống.
Câu 6: Thể loại bi kịch thường kết thúc với cái chết hoặc sự mất mát
khủng khiếp của nhân vật. Từ đoạn kết của bi kịch Vũ Như Tô, hãy chỉ ra
những mất mát mà nhân vật chính phải gánh chịu. Bài làm
Ở hồi cuối, mâu thuẫn giữa nghệ thuật cao siêu, vị nghệ thuật và nghệ
thuật vị nhân sinh vẫn chưa được giải quyết dứt khoát. Vũ Như Tô đến
tận lúc chết vẫn không nhận ra được bi kịch, mâu thuẫn mà mình mắc
phải, vẫn đinh ninh mình vô tội, thà chết chứ không nhận sai.
Câu 7: Theo bạn, bi kịch Vũ Như Tô là tác phẩm có một chủ đề hay nhiều
chủ đề? Điều đó đã được thể hiện trong Hồi V (Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài) như thế nào? Bài làm
Theo em, bi kịch Vũ Như Tô là tác phẩm có nhiều chủ đề. Điều đó đã
được thể hiện trong Hồi V (Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài) như qua lời tựa đề
và các tình huống. Lẽ phải thuộc về Vũ Như Tô hay những kẻ giết Vũ
Như Tô? Tác giả không thể đưa ra một lời giải đáp thỏa đáng. Qua đó có
thể thấy chân lí không hoàn toàn thuộc về phía nào: việc mất Cửu Trùng
Đài vừa nên mừng vừa nên tiếc....
Câu 8: Qua văn bản trên, tác giả muốn thể hiện thông điệp và tư tưởng
gì? Tư tưởng và thông điệp đó còn có ý nghĩa gì đối với đời sống đương đại không? Bài làm
Qua tấn bi kịch của Vũ Như Tô, tác giả đã đặt ra những vấn đề sâu sắc,
có ý nghĩa muôn thuở về mối quan hệ giữa nghệ thuật với cuộc sống, giữa
lí tưởng nghệ thuật cao siêu, thuần túy với lợi ích thiết thân và trực tiếp của nhân dân,...
--------------------------------