lOMoARcPSD| 58448089
NHỮNG THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU DỊCH TỄ HỌC
Phân loại
Mục đích
Chiến lược
Nghiên cứu
QUAN SÁT
Mô tả bệnh trạng
Hình thành giả thuyết nhân
quả
Mô tả
So sánh
Mô tả:
Tương quan
Báo cáo một ca
Báo cáo loạt ca
Cắt ngang
Xác định nguyên nhân
So sánh
Phân tích:
Bệnh chứng
Đoàn hệ
CAN THIỆP
Đánh giá biện pháp can thiệp
So sánh
Thử nghiệm lâm sàng
Thử nghiệm thực địa
Can thiệp cộng đồng
I. Nghiên cứu quan sát
Chỉ quan sát, ghi nhận đặc điểm của đối tượng nghiên cứu, không có can thiệp
Có 2 loại:
Nghiên cứu mô tả
Nghiên cứu phân tích
1. Nghiên cứu mô tả: mô tả bệnh trạng
a) Nghiên cứu tương quan (Correlational study)
Mô tả mối liên quan giữa bệnh và yếu tố quan tâm
🡪 Hình thành giả thuyết giữa nguyên nhân (yếu tố quan tâm) với hậu quả (bệnh)
Đối tượng nghiên cứu: trị số trung bình của dân số b) Nghiên cứu báo cáo một
ca (Case report)
Mô tả đặc tính bệnh trạng trên 1 đối tượng duy nhất
c) Nghiên cứu báo cáo hàng loạt ca (Case series report)
Mô tả đặc tính bệnh trạng trên 1 nhóm người
lOMoARcPSD| 58448089
Có thể giúp phát hiện dịch hoặc bệnh mới
d) Nghiên cứu cắt ngang (Cross-sectional study)Đo lường tỉ lệ
hiện mắc của bệnh
Thu thập dữ liệu tại 1 thời điểm
2. Nghiên cứu phân tích: xác định mối liên hệ nhân quả giữa YTNC và bệnh
Thực hiện trên 2 nhóm người để so sánh nguy cơ mắc bệnh a) Nghiên cứu bệnh
chứng (Case control study)
Quan sát nhóm người bệnh và nhóm người không bệnh (nhóm chứng)
Đi ngược về quá khứ để thu thập thông tin về tiếp xúc với YTNC ở 2 nhóm So
sánh tỉ lệ tiếp xúc với YTNC giữa 2 nhóm bệnh và chứng để tìm mối liên quan b)
Nghiên cứu đoàn hệ (Cohort study)
Từ dân số chưa mắc bệnh, chọn 2 nhóm có và không có tiếp xúc với YTNC
Theo dõi trong 1 khoảng thời gian để ghi nhận có hoặc không có bệnh mới khởi phát
So sánh tỉ suất mới mắc bệnh giữa nhóm có tiếp xúc và không có tiếp xúc
Đoàn hệ tiến cứu
(Prospective cohort study)
Đoàn hệ hồi cứu
(Retrospective cohort study)
Thời gian nghiên cứu
Theo dõi từ hiện tại đến tương
lai
Dựa trên dữ liệu đã xảy ra
trong quá khứ
Dữ liệu phơi nhiễm và kết
quả
Được thu thập theo thời gian
thực
Được trích xuất từ hồ sơ, dữ
liệu sẵn có
Ví dụ:
lOMoARcPSD| 58448089
lOMoARcPSD| 58448089
Nghiên cứu mô tả
Nghiên cứu phân tích
Nghiên cứu cắt ngang
Nghiên cứu bệnh chứng
Đặc điểm
- Không có điểm
xuất phát cụ thể
- Không có chiều
nghiên cứu rõ ràng
- Xuất phát bằng có
bệnh
- Chiều nghiên cứu
đi ngược chiều thời gian
Ưu điểm
Ít tốn kém về thời gian
và chi phí
Ít tốn kém về thời gian và
chi phí
Hạn chế
Không xác định trình tự
thời gian giữa nguyên
nhân và hậu quả
- Khó xác định trình
tự thời gian giữa
nguyên nhân và hậu
quả - Dễ có sai số
II. Nghiên cứu can thiệp
Thử nghiệm lâm sàng
(Thử nghiệm ngẫu nhiên
có kiểm soát)
Thử nghiệm thực địa
Thử nghiệm can
thiệp cộng đồng
Đối tượng
nghiên cứu
Bệnh nhân
Người không bị bệnh
nhưng có nguy cơ
mắc bệnh
Cả cộng đồng
Mục đích
Xác định hiệu quả của 1
phương pháp điều trị
Tìm biện pháp phòng
ngừa các bệnh phổ
biến hoặc trầm trọng
Giải quyết vấn đề sức
khỏe của cộng đồng
Cách tiến hành
- Chia 2 nhóm: có và
không có can thiệp
- So sánh tỉ suất xuất
hiện
vấn đề nghiên cứu ở 2
nhóm
- Chia 2 nhóm:
có và không có tiếp
xúc yếu tố cần nghiên
cứu
- So sánh kết
quả ở 2
nhóm
Biện pháp dễ áp dụng
cho cộng đồng hơn là
cá nhân như cung cấp
Flo cho nước sinh
hoạt, GDSK,...
Lưu ý
Cần chú ý vấn đề y đức
trong nghiên cứu
Chỉ có thể khảo sát
một lượng nhỏ các
cộng đồng và khó
chọn ngẫu nhiên
lOMoARcPSD| 58448089

Preview text:

lOMoAR cPSD| 58448089
NHỮNG THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU DỊCH TỄ HỌC Phân loại Mục đích Chiến lược Nghiên cứu QUAN SÁT Mô tả bệnh trạng Mô tả Mô tả:
Hình thành giả thuyết nhân So sánh ● Tương quan quả ● Báo cáo một ca ● Báo cáo loạt ca ● Cắt ngang Xác định nguyên nhân So sánh Phân tích: ● Bệnh chứng ● Đoàn hệ CAN THIỆP
Đánh giá biện pháp can thiệp So sánh ● Thử nghiệm lâm sàng
● Thử nghiệm thực địa
● Can thiệp cộng đồng
I. Nghiên cứu quan sát
Chỉ quan sát, ghi nhận đặc điểm của đối tượng nghiên cứu, không có can thiệp Có 2 loại: ● Nghiên cứu mô tả ● Nghiên cứu phân tích 1.
Nghiên cứu mô tả: mô tả bệnh trạng
a) Nghiên cứu tương quan (Correlational study)
Mô tả mối liên quan giữa bệnh và yếu tố quan tâm
🡪 Hình thành giả thuyết giữa nguyên nhân (yếu tố quan tâm) với hậu quả (bệnh)
Đối tượng nghiên cứu: trị số trung bình của dân số b) Nghiên cứu báo cáo một ca (Case report)
Mô tả đặc tính bệnh trạng trên 1 đối tượng duy nhất
c) Nghiên cứu báo cáo hàng loạt ca (Case series report)
Mô tả đặc tính bệnh trạng trên 1 nhóm người lOMoAR cPSD| 58448089
Có thể giúp phát hiện dịch hoặc bệnh mới
d) Nghiên cứu cắt ngang (Cross-sectional study)Đo lường tỉ lệ hiện mắc của bệnh
Thu thập dữ liệu tại 1 thời điểm 2.
Nghiên cứu phân tích: xác định mối liên hệ nhân quả giữa YTNC và bệnh
Thực hiện trên 2 nhóm người để so sánh nguy cơ mắc bệnh a) Nghiên cứu bệnh
chứng (Case control study)

Quan sát nhóm người bệnh và nhóm người không bệnh (nhóm chứng)
Đi ngược về quá khứ để thu thập thông tin về tiếp xúc với YTNC ở 2 nhóm So
sánh tỉ lệ tiếp xúc với YTNC giữa 2 nhóm bệnh và chứng để tìm mối liên quan b)
Nghiên cứu đoàn hệ (Cohort study)
Từ dân số chưa mắc bệnh, chọn 2 nhóm có và không có tiếp xúc với YTNC
Theo dõi trong 1 khoảng thời gian để ghi nhận có hoặc không có bệnh mới khởi phát
So sánh tỉ suất mới mắc bệnh giữa nhóm có tiếp xúc và không có tiếp xúc
Đoàn hệ tiến cứu
Đoàn hệ hồi cứu
(Prospective cohort study)
(Retrospective cohort study)
Thời gian nghiên cứu
Theo dõi từ hiện tại đến tương Dựa trên dữ liệu đã xảy ra lai trong quá khứ
Dữ liệu phơi nhiễm và kết
Được thu thập theo thời gian
Được trích xuất từ hồ sơ, dữ quả thực liệu sẵn có Ví dụ: lOMoAR cPSD| 58448089 lOMoAR cPSD| 58448089 Nghiên cứu mô tả
Nghiên cứu phân tích
Nghiên cứu cắt ngang
Nghiên cứu bệnh chứng
Nghiên cứu đoàn hệ Đặc điểm - Không có điểm - Xuất phát bằng có - Xuất phát bằng sự xuất phát cụ thể bệnh tiếp xúc - Không có chiều - Chiều nghiên cứu - Chiều nghiên cứu nghiên cứu rõ ràng
đi ngược chiều thời gian đi cùng chiều thời gian Ưu điểm
Ít tốn kém về thời gian
Ít tốn kém về thời gian và
Có thể xác lập mối liên hệ và chi phí chi phí
nhân quả giữa tiếp xúc và bệnh Hạn chế
Không xác định trình tự - Khó xác định trình - Tốn kém về thời thời gian giữa nguyên tự thời gian giữa gian và chi phí nhân và hậu quả nguyên nhân và hậu - Đối tượng bỏ tham quả - Dễ có sai số gia
II. Nghiên cứu can thiệp
Thử nghiệm lâm sàng
Thử nghiệm thực địa Thử nghiệm can
(Thử nghiệm ngẫu nhiên thiệp cộng đồng có kiểm soát) Đối tượng Bệnh nhân Người không bị bệnh Cả cộng đồng nghiên cứu nhưng có nguy cơ mắc bệnh Mục đích
Xác định hiệu quả của 1 Tìm biện pháp phòng
Giải quyết vấn đề sức phương pháp điều trị ngừa các bệnh phổ khỏe của cộng đồng biến hoặc trầm trọng Cách tiến hành - Chia 2 nhóm: có và - Chia 2 nhóm: Biện pháp dễ áp dụng không có can thiệp có và không có tiếp cho cộng đồng hơn là -
So sánh tỉ suất xuất xúc yếu tố cần nghiên cá nhân như cung cấp hiện cứu Flo cho nước sinh
vấn đề nghiên cứu ở 2 - So sánh kết hoạt, GDSK,... nhóm quả ở 2 nhóm Lưu ý
Cần chú ý vấn đề y đức Chỉ có thể khảo sát trong nghiên cứu một lượng nhỏ các cộng đồng và khó chọn ngẫu nhiên lOMoAR cPSD| 58448089