Thực tập Nghiệp vụ Kinh doanh Xuất Nhập Khẩu | Đại học Kinh tế kỹ thuật công nghiệp

lOMoAR cPSD| 40551442 BỘ CÔNG THƯƠNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ - KỸ THUẬT CÔNG NGHIỆP
KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH
Tài liệu học tập
THỰC TẬP NGHIỆP VỤ KINH DOANH XUẤT NHẬP KHẨU
(LƯU HÀNH NỘI BỘ)
Đối tượng: Sinh viên Đại học
Ngành ào tạo: Kinh doanh thương mại Hà Nội, 2022 1 lOMoAR cPSD| 40551442 MỤC LỤC
DANH MỤC BẢNG BIỂU ................................................................................................................... 6
DANH MỤC HÌNH VẼ ........................................................................................................................ 7
ĐỀ BÀI THỰC HÀNH NGHIỆP VỤ KINH DOANH XUẤT NHẬP KHẨU..................................... 8
Nội dung 1: Thực hành nghiên cứu, ánh giá, tìm kiếm thị trường XNK....................................... 8
Nội dung 2: Tìm kiếm ối tác nhập khẩu ......................................................................................... 8
Nội dung 3: Viết thư giao dịch với ối tác nhập khẩu ...................................................................... 9
Nội dung 4: Soạn thảo hợp ồng XNK ............................................................................................. 9
Nội dung 5: Xin giấy phép XNK ....................................................................................................... 9
Nội dung 6: Xin giấy chứng nhận chất lượng hàng hóa (CQ).......................................................... 9
Nội dung 7: Thuê phương tiện vận tải và giao nhận hàng hóa (vận tải tầu biển) ........................... 9 Nội
dung 8. Mua bảo hiểm hàng hóa .............................................................................................. 10
Nội dung 9: Thanh toán quốc tế ..................................................................................................... 10
Nội dung 10: Nghiệp vụ hải quan ................................................................................................... 10
PHẦN I: NGHIÊN CỨU THỊ TRƯỜNG, TÌM KIẾM ĐỐI TÁC VÀ KÝ KẾT HỢP ĐỒNG......... 11
NỘI DUNG 1: THỰC HÀNH NGHIÊN CỨU, ĐÁNH GIÁ, TÌM KIẾM THỊ TRƯỜNG XUẤT
NHẬP KHẨU .................................................................................................................................. 11
I. MỤC ĐÍCH ............................................................................................................................... 11
II. YÊU CẦU ............................................................................................................................... 11
III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN ................................................................................................ 11
1. Giới thiệu về web site Trademap.org .................................................................................. 11
2. Hướng dẫn sử dụng Trade Map .......................................................................................... 13 2.1.
Truy cập Trade Map....................................................................................................... 13 2.2.
Bảng chọn chính ............................................................................................................ 14 2.3.
Menu iều hướng........................................................................................................... 20 2.4.
Phân tích sản phẩm ....................................................................................................... 24
IV. KẾT QUẢ CẦN ĐẠT ĐƯỢC ............................................................................................... 31
V. TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................................................... 31
NỘI DUNG 2: TÌM KIẾM ĐỐI TÁC NHẬP KHẨU .................................................................... 32
I. MỤC ĐÍCH .............................................................................................................................. 32
II. YÊU CẦU ............................................................................................................................... 32
III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN ................................................................................................ 32 1.
Tìm kiếm ngưới bán trên Alibaba
....................................................................................... 33 2.
Tìm kiếm người bán trên Cantonfair
.................................................................................. 36 2 lOMoAR cPSD| 40551442 3.
Tìm kiếm người bán trên trade key
.................................................................................... 41 IV. KẾT QUẢ CẦN ĐẠT ĐƯỢC
............................................................................................... 44
V. TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................................................... 44
NỘI DUNG 3: VIẾT THƯ GIAO DỊCH VỚI ĐỐI TÁC NHẬP KHẨU ...................................... 45
I. MỤC ĐÍCH .............................................................................................................................. 45
II. YÊU CẦU ............................................................................................................................... 45
III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN ................................................................................................ 45
1. Các kiến thức cơ bản khi viết thư giao dịch ........................................................................ 45
1.1. Hỏi hàng (Inquiry) .......................................................................................................... 46
1.2. Chào hàng, phát giá (Offer) ........................................................................................... 46
1.3. Hoàn giá (Counter – offer) ............................................................................................ 47
1.4. Chấp nhận chào hàng, ặt hàng .................................................................................... 47
2. Một số thư giao dịch mẫu .................................................................................................... 48 VI.
KẾT QUẢ CẦN ĐẠT ĐƯỢC ............................................................................................... 55
V. TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................................................... 56
NỘI DUNG 4: SOẠN THẢO HỢP ĐỒNG XUẤT NHẬP KHẨU ................................................ 57
I. MỤC ĐÍCH .............................................................................................................................. 57
II. YÊU CẦU ............................................................................................................................... 57
III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN ................................................................................................ 57
1. Những vấn ề cơ bản của hợp ồng KDXNK ..................................................................... 57
1.1. Các lưu ý khi kí hợp ồng KDXNK ................................................................................ 57
1.2. Quy chế pháp lý riêng cho hợp ồng kinh doanh xuất nhập khẩu ................................. 58
2. Các iều khoản sử dụng trong hợp ồng ............................................................................ 59 IV.
KẾT QUẢ CẦN ĐẠT ĐƯỢC ............................................................................................... 71
V. TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................................................... 71
PHẦN II: CÁC NGHIỆP VỤ XUẤT NHẬP KHẨU ......................................................................... 72
1. Các nguyên tắc thực hiện hợp ồng .................................................................................... 72
2. Trình tự thực hiện hợp ồng kinh doanh xuất nhập khẩu ................................................. 72
NỘI DUNG 5: XIN GIẤY PHÉP XUẤT NHẬP KHẨU ................................................................ 75
I. MỤC ĐÍCH .............................................................................................................................. 75
II. YÊU CẦU ............................................................................................................................... 75
III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN ................................................................................................ 75 1.
Quy ịnh của pháp luật về việc xin giấy phép xuất nhập khẩu .......................................... 75 2.
Danh mục hàng hóa cấm xuất khẩu, nhập khẩu theo phụ lục 1 Nghị ịnh số 69/2018/NĐ-
CP ............................................................................................................................................ 78 3 lOMoAR cPSD| 40551442 3.
Danh mục hàng hóa XNK theo giấy phép, iều kiện .......................................................... 81
IV. KẾT QUẢ CẦN ĐẠT ĐƯỢC ............................................................................................... 90
V. TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................................................... 91
NỘI DUNG 6: XIN GIẤY CHỨNG NHẬN CHẤT LƯỢNG HÀNG HÓA (CQ) ......................... 92
I. MỤC ĐÍCH .............................................................................................................................. 92
II. YÊU CẦU ............................................................................................................................... 92
III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN ................................................................................................ 92 1.
Kiểm tra hàng hoá XK ........................................................................................................ 92
1.1. Tại cơ sở ......................................................................................................................... 92
1.2. Tại các cửa khẩu ............................................................................................................ 93 2.
Kiểm tra hàng nhập khẩu ................................................................................................... 94 3. Giấy chứng nhận chất lượng hàng hóa
............................................................................... 95 IV. KẾT QUẢ CẦN ĐẠT ĐƯỢC
............................................................................................... 96
V. TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................................................... 96
NỘI DUNG 7: THUÊ PHƯƠNG TIỆN VẬN TẢI VÀ GIAO NHẬN HÀNG HÓA (VẬN TẢI
TẦU BIỂN CONTAINER) ............................................................................................................. 97
I. MỤC ĐÍCH .............................................................................................................................. 97
II. YÊU CẦU ............................................................................................................................... 97
III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN ................................................................................................ 97
1. Một số lưu ý trước khi thuê tầu vận tải container .............................................................. 97
1.1. Vận tải container hàng hải ............................................................................................ 97
1.2. Xác ịnh người thuê tầu theo Incoterms ........................................................................ 99
2. Nghiệp vụ thuê tầu vận tải container ................................................................................ 100
2.1. Gửi hàng ầy một container ......................................................................................... 100 2.2.
Gửi hàng lẻ .................................................................................................................. 101 3. Một số
chứng từ vận tải ..................................................................................................... 103
3.1. Booking confirmation và Booking note........................................................................ 103
3.2. Vận ơn hàng FCL ...................................................................................................... 105 3.3.
Phiếu óng gói hàng hóa (Packing list) ....................................................................... 107
4. Tìm lịch tầu container ....................................................................................................... 109 IV.
KẾT QUẢ CẦN ĐẠT ĐƯỢC ..............................................................................................110
V. TÀI LIỆU THAM KHẢO .....................................................................................................110
NỘI DUNG 8: MUA BẢO HIỂM HÀNG HÓA ........................................................................... 111
I. MỤC ĐÍCH .............................................................................................................................111
II. YÊU CẦU ..............................................................................................................................111 4 lOMoAR cPSD| 40551442
III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN ...............................................................................................111
1. Điều kiện bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu bằng ường biển ..................................... 111
1.1. Bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu bằng ường biển là gì? ...................................... 111
1.2. Rủi ro trong bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu bằng ường biển ............................ 111
1.3. Tổn thất trong bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu bằng ường biển ......................... 112 1.4.
Các iều kiện bảo hiểm trong bảo hiểm hàng hóa XNK bằng ường biển................... 112 2. Giá trị bảo
hiểm, số tiền bảo hiểm và phí bảo hiểm .......................................................... 114
2.1. Giá trị bảo hiểm ........................................................................................................... 114
2.2. Số tiền bảo hiểm ........................................................................................................... 114
2.3. Phí bảo hiểm ................................................................................................................ 115
3. Hợp ồng bảo hiểm hàng hoá xuất nhập khẩu vận chuyển bằng ường biển ................. 115
3.1. Khái niệm và tính chất của hợp ồng bảo hiểm ........................................................... 115 3.2.
Các loại hợp ồng bảo hiểm ......................................................................................... 116
4. Công tác giám ịnh – bồi thường tổn thất ........................................................................ 118
4.1. Công tác giám ịnh tổn thất ......................................................................................... 118
4.2. Công tác bồi thường tổn thất ....................................................................................... 119
5. Mẫu bảo hiểm hàng hóa xuất nhập khẩu .......................................................................... 119 IV.
KẾT QUẢ CẦN ĐẠT ĐƯỢC ..............................................................................................120
V. TÀI LIỆU THAM KHẢO .....................................................................................................120
NỘI DUNG 9: THANH TOÁN QUỐC TẾ BẰNG HÌNH THỨC TÍN DỤNG CHỨNG TỪ ..... 122
I. MỤC ĐÍCH .............................................................................................................................122
II. YÊU CẦU ..............................................................................................................................122
III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN ...............................................................................................122
1. Quy ịnh về việc ban hành và sử dung L/C theo UCP600................................................ 122
2. Quy trình thanh toán bằng thư tín dụng........................................................................... 124
3. Nội dung cơ bản của thư tín dụng ..................................................................................... 126
4. Một số chứng từ thanh toán bằng L/C .............................................................................. 127 IV. KẾT QUẢ CẦN ĐẠT ĐƯỢC
..............................................................................................134
V. TÀI LIỆU THAM KHẢO .....................................................................................................134
NỘI DUNG 10: NGHIỆP VỤ HẢI QUAN ................................................................................... 135
I. MỤC ĐÍCH .............................................................................................................................135
II. YÊU CẦU ..............................................................................................................................135
III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN ...............................................................................................135
1. Xác ịnh nguồn gốc xuất xứ hàng hóa .............................................................................. 135
1.1. Khái quát chung về xuất xứ hàng hóa ......................................................................... 135 5 lOMoAR cPSD| 40551442
1.2. Giấy chứng nhận xuất xứ ưu ãi ................................................................................. 136
1.3. Quy trình xin CO cho hàng xuất khẩu tại VCCI .......................................................... 137
2. Xác ịnh mã HS hàng hóa ................................................................................................. 141
2.1. Khái quát về mã HS hàng hóa ..................................................................................... 141
2.2. Cách tra mã HS............................................................................................................ 143
2.3. Các nguyên tắc áp mã HS ............................................................................................ 144
3. Xác ịnh thuế suất cho lô hàng nhập khẩu ....................................................................... 148 4.
Khai báo hải quan iện tử cho lô hàng nhập .................................................................... 150
4.1. Giới thiệu phần mềm khai báo hải quan iện tử ECUS5VNACCS .............................. 150
4.2. Hướng dẫn ăng ký tờ khai nhập khẩu ....................................................................... 150 IV. KẾT
QUẢ CẦN ĐẠT ĐƯỢC ..............................................................................................161
V. TÀI LIỆU THAM KHẢO .....................................................................................................161
DANH MỤC BẢNG BIỂU
Bảng 1.1. Các mục trên Menu 14
Bảng 1.2. Các thông tin có thể tìm kiếm trên Trade Map 16
Bảng 1.3. Ý nghĩa các thông số trên menu iều hướng 22
Bảng 1.4. Chú giải thông số tìm kiếm trên Trade map 25
Bảng 3.1. Kết cấu một thư hỏi hàng 46
Bảng 3.2. Kết cấu một thư chào hàng 47
Bảng 4.1. Các iều khoản trong hợp ồng kinh doanh xuất nhập khẩu 59
Bảng 5.1. Quy trình thực hiện hợp ồng xuất nhập khẩu 72
Bảng 5.2. Các quy ịnh của pháp luật về xin giấy phép XNK 76
Bảng 5.3. Danh mục hàng hóa cấm xuất khẩu 78
Bảng 5.4. Danh mục hàng hóa cấm nhập khẩu 79
Bảng 5.5. Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu theo giấy phép, iều kiện 81
thuộc phạm vi quản lí của bộ công thương
Bảng 5.6. Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu theo giấy phép, iều kiện 83
thuộc phạm vi quản lí của bộ giao thông vận tải
Bảng 5.7. Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu theo giấy phép, iều kiện 83
thuộc phạm vi quản lí của bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn
Bảng 5.8. Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu theo giấy phép, iều kiện 87 6 lOMoAR cPSD| 40551442
thuộc phạm vi quản lí của bộ thông tin và truyền thông
Bảng 5.9. Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu theo giấy phép, iều kiện 87
thuộc phạm vi quản lý của bộ văn hóa, thể thao và du lịch
Bảng 5.10. Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu theo giấy phép, iều kiện 88
thuộc phạm vi quản lý của bộ y tế
Bảng 5.11. Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu theo giấy phép, iều kiện 90
thuộc phạm vi quản lý của ngân hàng nhà nước Việt Nam
Bảng 10.1. Quy trình xin cấp CO tại VCCI 138
Bảng 10.2. Cách tính thuế nhập khẩu 149 DANH MỤC HÌNH VẼ
Hình 3.1. Quy trình giao dịch trong KDXNK 45
Hình 5.1. Quy trình tổ chức thực hiện hợp ồng xuất khẩu 73
Hình 5.2. Quy trình tổ chức thực hiện hợp ồng nhập khẩu 74
Hình 7.1. Sơ ồ luân chuyển chứng từ xuất nhập container 101
Hình 9.1. Quy trình thanh toán bằng thư tín dụng 124
Hình 10.1. Quy trình cấp CO tại VCCI 137
Hình 10.2. Trình tự tính thuế cho mặt hàng XNK 149 7 lOMoAR cPSD| 40551442
ĐỀ BÀI THỰC HÀNH NGHIỆP VỤ KINH DOANH XUẤT NHẬP KHẨU
Sinh viên xây dựng một hồ sơ công ty hoạt ộng trong lĩnh vực xuất nhập khẩu với
các thông tin cơ bản sau: Tên công ty, ịa chỉ, mã số thuế, người ại diện, ngành nghề kinh
doanh, mặt hàng kinh doanh/sản xuất và thực hiện các yêu cầu sau: Nội dung 1: Thực
hành nghiên cứu, ánh giá, tìm kiếm thị trường XNK
Nghiên cứu, ánh giá, tìm
kiếm thị trường XNK dựa trên Website: - https://www.trademap.org/ - https://www.macmap.org/
1.1. Sinh viên lựa chọn một mặt hàng và một quốc gia bất kỳ mà công ty mình muốn xuất khẩu
sang ể thực hiện một số yêu cầu sau:
- Đánh giá tổng quát về thị trường ó trong 5 năm trở lại ây: Tổng sản lượng và giá trị nhập nhập
khẩu; Xác ịnh thị phần 5 quốc gia xuất khẩu lớn nhất vào thị trường ó; Xác ịnh mức thuế quốc
gia ó áp dụng cho Việt Nam.
- Đánh giá thị phần của Việt Nam tại các quốc gia ó.
- Xác ịnh các rào cản thương mại mà quốc gia ó áp dụng.
- Xác ịnh các yêu cầu quy ịnh nhập khẩu của quốc gia ó về mặt hàng ã chọn.
1.2. Sinh viên lựa chọn một mặt hàng muốn nhập khẩu về Việt Nam và thục hiện một số yêu cầu:
- Đánh giá tổng quát về thị trường Việt Nam trong 5 năm trở lại ây: Tổng sản lượng và giá trị
nhập khẩu; Xác ịnh thị phần 5 quốc gia VN nhập khẩu nhiều nhất; Xác ịnh mức thuế suất VN
áp dụng cho các quốc gia ó.
- Xác ịnh các rào cản thương mại mà Việt Nam áp dụng.
- Xác ịnh các quy ịnh nhập khẩu của Việt Nam ối với các mặt hàng ó.
Nội dung 2: Tìm kiếm ối tác nhập khẩu
Sinh viên lựa chọn một mặt hàng bất kỳ, óng vai trò là một công ty ang muốn tìm kiếm ối
tác ể nhập khẩu. Sinh viên sử dụng các kênh khác nhau ể tìm kiếm ối tác nhập khẩu và báo cáo các nội dung sau sau:
- Xác ịnh 5 ối tác có thể bán mặt hàng ó và báo cáo về cụ thể về các công ty ó: ví dụ về quy mô,
ngành nghề kinh doanh, năng lực sản xuất, liên lạc…
- Lựa chọn một mặt hàng muốn nhập khẩu ể so sánh giữa 5 công ty ó bao gồm: ặc iểm hàng hóa,
giá cả, thanh toán, óng gói, giao hàng…
Sinh viên có thể sử dụng các kênh thương mại iện tử: - https://www.amazon.com/
- https://www.cantonfair.org.cn/en/ - https://www.tradekey.com/ 8 lOMoAR cPSD| 40551442
Nội dung 3: Viết thư giao dịch với ối tác nhập khẩu
Căn cứ vào thông tin trong yêu cầu 2, sinh viên gửi thư giao dịch ến 5 ối tác theo yêu cầu sau:
- Viết thư hỏi hàng gửi mail ến 5 công ty ó. Trong thư hỏi hàng yêu cầu các ối tác cung cấp thông
tin về sản phẩm mà mình có nhu cầu nhập: tên hàng, quy cách sản phẩm, giá cả, iều kiện thanh
toán, iều kiện giao hàng.
- Đóng vai trò là ối tác, dựa trên những thông tin tìm kiếm ược, viết thư báo giá ể hồi áp các thông tin trên.
- Lựa chọn một ối tác phù hợp, tiếp tục viết thư thương lượng với họ ể thương lượng về một số
nội dụng: Giá cả, iều kiện giao hàng, iều kiện thanh toán.
- Đóng vai trò là ối tác, viết thư phúc áp
- Thỏa thuận các iều khoản cơ bản về giá, giao dịch, thanh toán, giao hàng ể chuẩn bị tiến tới ký kết hợp ồng.
Nội dung 4: Soạn thảo hợp ồng XNK
Dựa trên những thỏa thuận ở trên, sinh viên tiến hành soạn thảo hợp ồng XNK với các iều khoản sau:
(1) Giá; (2) Cơ sở giao hàng (incoterms); (3) Tên hàng; (4) Chất lượng hàng hóa; (5) Bao
bì hàng hóa; (6) Số lượng hàng hóa; (7) Thanh toán; (8) Bảo hiểm hàng hóa; (9) Giao hàng;
(10) Điều kiện khiếu nại; (11) Điều kiện bảo hành; (12) Điều kiện bất khả kháng; (13) Điều
kiện trọng tài; (14) Điều kiện vận tải, bốc dỡ.
Nội dung 5: Xin giấy phép XNK
Tùy theo yêu cầu của pháp luật về mặt hàng ó, sinh viên ánh giá xem mặt hàng mình
NK có cần cần xin giấy phép không và nếu có thì xây dựng một giấy phép NK theo mẫu sẵn.
Nội dung 6: Xin giấy chứng nhận chất lượng hàng hóa (CQ)
Sinh viên thực hiện việc hoàn thành mẫu chứng nhận chất lượng hàng hóa cho một lô
hàng nhập khẩu do một bên thứ 3 cấp.
Nội dung 7: Thuê phương tiện vận tải và giao nhận hàng hóa (vận tải tầu biển)
Sinh viên dựa trên ặc trưng của mặt hàng, khu vực ịa lý của ối tác, thực hiện một số yêu cầu sau: -
Xác ịnh lịch tầu chạy trên website: https://shippingschedule.com.vn/, từ ó lựa chọn
hãng tàu, và lịch trình tầu chạy. -
Xây dựng một số chứng từ vận tải: Booking note, Booking confirmation, B/L.
Nội dung 8. Mua bảo hiểm hàng hóa 9 lOMoAR cPSD| 40551442
Sinh viên xây dựng một hợp ồng bảo hiểm cho lô hàng nhập khẩu theo mẫu sẵn. Nội
dung 9: Thanh toán quốc tế
Sinh viên thực hành tín dụng chứng từ tại ngân hàng TM Việt Nam (L/C) dựa trên các
chứng từ nghiệp vụ có sẵn. Nội dung 10: Nghiệp vụ hải quan -
Sinh viên thực hiện nghiệp vụ xin giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (CO) tại VCCI. -
Xác ịnh trị giá hải quan và mã HS hàng hóa cho lô hàng nhập khẩu. -
Thực hành khai hải quan iện tử trên ECUSS. -
Sinh viên chuẩn bị bộ chứng từ hải quan nhập khẩu: Tờ khai hải quan, Hợp ồng
XNK, Hóa ơn thương mại, Packing list, B/L, CO, CQ, giấy phép NK…
PHẦN I: NGHIÊN CỨU THỊ TRƯỜNG, TÌM KIẾM ĐỐI TÁC VÀ KÝ KẾT HỢP ĐỒNG
NỘI DUNG 1: THỰC HÀNH NGHIÊN CỨU, ĐÁNH GIÁ, TÌM KIẾM THỊ
TRƯỜNG XUẤT NHẬP KHẨU I. MỤC ĐÍCH
Rèn luyện cho sinh viên các kiến thức và kỹ năng về:
- Tìm kiếm thông tin tổng quan tại thị trường của các quốc gia khác nhau: quy mô thị phần của
thị trường ó, các quy ịnh về thuế và hàng rào phi thuế tại các thị trường khác nhau…
- Tổng hợp, so sánh ược các thị trường khác nhau, ề từ ó làm căn cứ tiến hành xuất/nhập khẩu hàng hóa.
- Sử dụng tiếng Anh thương mại cho các công việc liên quan ến giao dịch quốc tế. II. YÊU CẦU
1.1. Sinh viên lựa chọn một mặt hàng và một quốc gia bất kỳ mà công ty mình muốn xuất khẩu
sang ể thực hiện một số yêu cầu sau:
- Đánh giá tổng quát về thị trường ó trong 5 năm trở lại ây: Tổng sản lượng và giá trị nhập nhập
khẩu? Xác ịnh thị phần 5 quốc gia xuất khẩu lớn nhất vào thị trường ó? Xác ịnh mức thuế quốc
gia ó áp dụng cho Việt Nam?
- Đánh giá thị phần của Việt Nam tại các quốc gia ó?
- Xác ịnh các rào cản thương mại mà quốc gia ó áp dụng?
- Xác ịnh các yêu cầu quy ịnh nhập khẩu của quốc gia ó về mặt hàng ã chọn?
1.2. Sinh viên lựa chọn một mặt hàng muốn nhập khẩu về Việt Nam và thực hiện một số yêu cầu: 10 lOMoAR cPSD| 40551442
- Đánh giá tổng quát về thị trường Việt Nam trong 5 năm trở lại ây: Tổng sản lượng và giá trị
nhập khẩu? Xác ịnh thị phần 5 quốc gia VN nhập khẩu nhiều nhất? Xác ịnh mức thuế suất VN
áp dụng cho các quốc gia ó?
- Xác ịnh các rào cản thương mại mà Việt Nam áp dụng?
- Xác ịnh các quy ịnh nhập khẩu của Việt Nam ối với các mặt hàng ó?
III. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN
1. Giới thiệu về web site Trademap.org
Doanh nghiệp và các tổ chức xúc tiến thương mại rất cần thông tin về thực trạng và
hướng phát triển của thị trường thế giới. Khi theo dõi thị trường thế giới nhằm tìm kiếm cơ
hội xuất khẩu, các doanh nghiệp thường gặp phải các câu hỏi sau: -
Quy mô thị trường thế giới cho một loại hàng hóa cụ thể lớn ến mức nào? -
Xu hướng thay ổi của thị trường ó ra sao? Ví dụ, thị trường ang tăng hay giảm? Tăng bao nhiêu? -
Đối với một mặt hàng cụ thể, Việt Nam hiện ang có quan hệ thương mại với quốc gia nào? -
Liệu có thể tìm kiếm ược thị trường mới hoặc thay thế những thị trường ã có không? -
Khi tiếp cận thị trường một nước nhập khẩu cụ thể thì sẽ gặp phải những rào cản nào? -
Có những quốc gia nào cạnh tranh với doanh nghiệp Việt Nam ể cung cấp
một thứ hàng hóa cho một nước nhập khẩu hoặc cho toàn thế giới?
Các tổ chức xúc tiến thương mại thường phải xác ịnh ược các lĩnh vực và quốc gia
nào mình cần chú trọng. Việc phân tích cụ thể các số liệu thống kê thương mại quốc tế sẽ
giúp nâng cao năng lực cạnh tranh cho Việt Nam, ồng thời xác ịnh ược những mặt hàng và
thị trường xuất khẩu cần ược ưu tiên phát triển. Các câu hỏi thường gặp là: -
Những sản phẩm và thị trường nào nên ược ưu tiên xúc tiến thương mại? -
Quốc gia nào xuất hàng vào Việt Nam? -
Liệu có thể tìm ược các nguồn cung khác không? -
Thực trạng thương mại quốc tế của Việt Nam? -
Những sản phẩm nào Việt Nam có tiềm năng thương mại song phương với một ối tác cụ thể? -
Dòng chảy thương mại giữa Việt Nam và một quốc quốc gia khác hoặc một tổ chức kinh tế? 11 lOMoAR cPSD| 40551442
Trade Map ược Trung tâm Thương mại Thế giới (ITC) xây dựng nhằm trợ giúp cả
những cơ quan xúc tiến thương mại và các doanh nghiệp trả lời các câu hỏi liên quan và
giúp nghiên cứu thị trường chiến lược. Trade Map hệ thống hóa rất nhiều dữ liệu thương
mại sơ cấp và trình bày dữ liệu dưới dạng tiện dụng, thân thiện với người dùng mà không
cần mất thời gian cài ặt phần mềm. Trade Map có thể cung cấp thông tin theo từng quốc
gia hoặc từng sản phẩm, người dùng có thể tra cứu nhu cầu của thị trường, các thị trường
thay thế và cả các ối thủ cạnh tranh. Trade Map ưa thông tin dưới dạng bảng, biểu ồ, bản ồ
và cho phép lọc dữ liệu xuất nhập khẩu theo hàng hóa, theo quốc gia, theo nhóm sản phẩm hoặc nhóm quốc gia.
Trade Map sử dụng rất nhiều nguồn thông tin ầu vào. Trước tiên, Trade Map dựa
trên cơ sở dữ liệu lớn nhất thế giới về thống kê thương mại, COMTRADE, do Cơ quan
Thống kê Liên Hợp Quốc (UNSD) lưu trữ - http://unstats.un.org/unsd/comtrade.
COMTRADE bao gồm hơn 90% thương mại thế giới của khoảng 200 quốc gia. Trade Map
còn có khả năng cung cấp dữ liệu của nhiều nước và các vùng lãnh thổ hơn nữa (khoảng
220) bằng cách sử dụng cả thống kê trực tiếp (báo cáo quốc gia) và gián tiếp. Dữ liệu ược
trình bày ở cấp ộ 2,4 hoặc 6 chữ số của hệ thống HS.
2. Hướng dẫn sử dụng Trade Map
2.1. Truy cập Trade Map
Sinh viên có thể lựa chọn ngôn ngữ (Tiếng Anh, Tiếng Pháp hoặc tiếng Tây Ban Nha) ở hộp nhỏ
góc trên bên phải màn hình.
Trên trang chủ của Trade Map, iền email và mật khẩu vào hai ô bên phải (như hình
vẽ) rồi nhấp chuột vào chữ “Log in”, truy cập vào Bảng chọn (Selection Menu) của Trade Map (xem hình vẽ). 12 lOMoAR cPSD| 40551442
2.2. Bảng chọn chính 13 lOMoAR cPSD| 40551442
Bảng 1.1. Các mục trên Menu
Mục trên Menu Mô tả Home
Trở về trang chủ của Trade Map (www.trademap.org) Selection Menu Liên kết với trang Selection Menu
(www.trademap.org/SelectionMenu.aspx) Investment Chuyển ến Investment Map
Market Access Chuyến ến Market Access Reference -
Data Availability: cho biết những thông tin nào Trade Map có thể Material
cung cấp về từng quốc gia -
Data source: nguồn thông tin mà Trade Map có ược -
Corresponding Product Code: tra cứu mã HS cho từng loại hàng hóa -
Developing Countries and Territories và Developed Countries and
Territories: danh sách các quốc gia ang phát triển và các quốc gia phát triển.
Glossary: giải thích thuật ngữ. My account -
Manage my Country Groups: tạo và quản lý các nhóm quốc gia mà bạn quan tâm. -
Manage my Product Groups: tạo và quản lý nhóm sản phẩm mà bạn quan tâm FAQ Câu hỏi thường gặp About
Tìm hiểu thêm về Trade Map Nguồn: Trademap.org 14 lOMoAR cPSD| 40551442
Dữ liệu của Trade Map có thể ược tra cứu theo 3 cách khác nhau: theo loại hàng
hóa, theo quốc gia và theo cặp quốc gia. Tra cứu theo hàng hóa giúp bạn có ược thông tin
về từng loại sản phẩm cụ thể ở các cập dộ chi tiết và tổng thể khác nhau. Tìm kiếm theo
quốc gia sẽ giúp bạn ọc ược hồ sơ xuất nhập khẩu của một quốc gia. Tìm kiếm theo cặp
quốc gia/khu vực cho phép bạn phân tích quan hệ song phương giữa hai quốc gia hoặc khu vực.
Hình vẽ trên là màn hình tìm kiếm chính của Trade Map. Ba lựa chọn chính là Sản
phẩm - Product, Quốíc gia - Country và Đối tác - Partner (phần Đối tác - Partner chỉ hiển
thị khi bạn ã chọn một quốc gia trong phần Quốc gia - Country.
Các lựa chọn của bạn phải dựa trên các phương án có sẵn của Trade Map. Bạn tìm
kiếm phương án lựa chọn mình mong muốn bằng cách iền nội dung vào các hộp trên hình
vẽ. Trang web sẽ hiện ra các lựa chọn tương ứng nhất với miêu tả của bạn. Bạn có thể iền
tên sản phẩm (bằng tiếng Anh) hoặc mã HS của sản phẩm ó. Lưu ý: -
Lựa chọn: Bạn buộc phải lựa chọn bằng cách nhấp chuột vào các phương án
có sẵn của Trade Map hiển thi ra. Kể cả khi bạn iền chính xác dòng chữ nhưng không nhấp
chuột vào phương án có sẵn thì hệ thống cũng sẽ coi là bạn chưa lựa chọn. -
Chính tả: chính tả rất quan trọng trong khu vực tìm kiếm này. Trade Map chỉ
hiển thị các phương án có chuỗi ký tự chính xác như chuỗi ký tự mà bạn iền vào. Ví dụ:
nếu bạn iền “oranges” thì hệ thống sẽ chỉ cho ra các kết quả có chính xác chữ “oranges”.
Còn các kết quả chỉ có chữ “orange” (ví dụ như orange juice) thì sẽ không ược hiển thị. -
Từ ồng nghĩa: hệ thống không xác ịnh ược từ ồng nghĩa. Do ó, nếu bạn không
tìm ược sản phẩm mình cần, hãy thử những tên khác của sản phẩm hoặc những cách mô tả 15 lOMoAR cPSD| 40551442
khác. Ví dụ: thay vì nhập chữ “beef”, bạn hãy nhập chữ “bovine” hoặc thay vì nhập “raisin”
bạn hãy nhập chữ “grapes”. -
Tìm kiếm nâng cao - Advanced Search: nếu bạn vẫn không thể tìm ược sản
phẩm mà mình mong muốn thì hãy nhấp chuột vào chữ Advanced Search.
Sau khi ã iền thông tin bạn cần tra cứu, bạn có thể xem thông tin theo nhiều cách khác
nhau theo các nút ở dưới. Lưu ý các nút sẽ ở trạng thái mờ nếu Trade Map không thể cung cấp
thông tin bạn yêu cầu. Cụ thể như sau:
Bảng 1.2. Các thông tin có thể tìm kiếm trên Trade Map Trade Indicators
Trade Indicators: nếu bạn bấm vào nút này thì hệ thống sẽ cung
cấp cho bạn dữ liệu dưới dạng thô cùng với một số chỉ số khác như
tốc ộ tăng trưởng, thị phần... (xem bảng 9). Yearly Time Series
Xem số liệu theo từng năm Quarterly Time Series
Xem số liệu theo từng quý (nếu Trade Map không có số liệu chi
tiết ến từng quý thì nút này sẽ ở trạng thái mờ và bạn không thể ấn ược) Monthly Time Series
Xem số liệu theo từng tháng (nếu Trade Map không có số liệu chi
tiết ến từng tháng thì nút này sẽ ở trạng thái mờ và bạn không thể ấn ược) Companies
Xem số liệu theo từng công ty/nhà cung cấp (nếu Trade Map
không có số liệu chi tiết ến từng công ty/nhà cung cấp thì nút này
sẽ ở trạng thái mờ và bạn không thể ấn ược) Nguồn: trademap.org
2.2.1. Chọn một sản phẩm hoặc nhóm sản phẩm
2.2.1.1. Chọn một sản phẩm hoặc nhóm sản phẩm từ Selection Menu
Nếu bạn muốn chọn một sản phẩm, hãy ể ô lựa chọn ở chế ộ “Single” sau ó iền mã
HS của sản phẩm vào hộp. Ví dụ, nếu bạn iền “coffee”, thì hộp sẽ hiện ra bên dưới một số
mã HS có cùng từ khóa “coffee”. Nếu bạn iền “09” vào hộp, bạn sẽ thấy một số sản phẩm
có cùng mã HS là 09, bắt ầu từ HS 2 chữ số. Nếu bạn iền “0903” thì bên dưới hộp sẽ hiện
ra một số sản phẩm có cùng mã HS là “0903” bắt ầu từ HS 4 chữ số. 16 lOMoAR cPSD| 40551442
Hình vẽ trên minh họa trường hợp iền “oran” vào hộp. Hệ thống sẽ ưa ra 20 mã HS
có chứa chuỗi ký tự “oran”. Nếu bạn vẫn không tìm ược sản phẩm mình mong muốn, hãy
nhấp chuột vào chữ “Advanced Search”.
Trong trường hợp bạn sử dụng mã HS phiên bản cũ hoặc thấy có nhiều mã HS khác
nhau cho cùng một sản phẩm,có thể tra cứu các phiên bản mã HS khác nhau bằng việc chọn
trên Menu chính, Mục “Reference Material”(Tài liệu tham khảo), sau ó chọn
“Corresponding Product Codes” (Mã sản phẩm tương ứng). Mục này sẽ cho phép so sánh
giữa các phiên bản mã HS khác nhau. Sinh viên cũng có thể xem các phiên bản này bằng
việc truy cập vào ịa chỉ sau:
http://www.trademap.org/stCorrespondingProductCodes.aspx Đọ c thêm
M ột phương pháp khác ể tra c ứ u mã HS cho các DN Vi ệ t Nam là s ử d ụ ng bi ể u
thu ế xu ấ t nh ậ p kh ẩ u c ủ a H ả i quan Vi ệ t Nam. D ị ch v ụ này ượ c cung c ấ p t ại ị a ch ỉ
http://www.customs.gov.vn/SitePages/Tariff.aspx.
2.2.1.2. Tìm kiếm nâng cao 17 lOMoAR cPSD| 40551442
Khi bạn gặp khó khăn trong việc tìm sản phẩm mà mình muốn tra cứu trong Selection
Menu, bạn có thể nhấp chuột vào chữ “Advanced Search” ể có thể tra cứu mã HS thuận tiện hơn.
Hình vẽ trên ây là màn hình tìm kiếm nâng cao. -
Search by Keywords (Tìm kiếm theo từ khóa) / Search by Hierarchy (Tìm
kiếm theo cấp bậc): bạn có thể lựa chọn hai chế ộ tìm kiếm khác nhau dựa trên 2 thẻ,
‘Search by Keywords' và ‘Search by Hierarchy'. Thẻ Search by Keywords cho phép bạn
tìm kiếm dựa trên từ khóa của sản phẩm bạn cần tra cứu. Thẻ Search by Hierarchy cho
phép bạn tìm kiếm dựa trên việc phân loại hàng hóa theo mã HS từ tổng hợp ến chi tiết. -
At 2, 4, 6 Digit levels (Theo cấp ộ 2, 4, 6 chữ số)/ At Tariff Line levels (Theo
cấp ộ dòng thuế): bạn có thể lựa chọn hai cấp ộ tìm kiếm khác nhau. Nếu bạn chọn “At 2,
4, 6 Digit levels”, hệ thống sẽ cung cấp các kết quả theo mã HS ở mức ộ 2, 4 và 6 chữ số.
Nhắc lại: ây là mã HS dùng chung cho toàn thế giới. Nếu bạn chọn At Tariff Line level, hệ
thống sẽ cho phép bạn tìm kiếm mã sản phẩm ở cấp ộ cao hơn (từ 8 chữ số trở lên). Lưu ý,
mã này phụ thuộc vào quy ịnh của từng quốc gia luôn phải gắn liền với một quốc gia cụ thể. -
Từ khóa - Keywords: việc tìm kiếm bằng từ khóa ở ây linh hoạt hơn so với ở trên Selection Menu.
+ Bạn có thể tìm kiếm dựa trên các từ ồng nghĩa, số ít-số nhiều (ví dụ: apple và apples, freeze và frozen).
+ Bạn có thể ưa nhiều từ khóa ể tìm kiếm một sản phẩm, mỗi từ khóa cách nhau bằng dầu cách. 18 lOMoAR cPSD| 40551442
Ví dụ: Tìm kiếm mã HS cho một sản phẩm cụ thể
Nếu cần tìm dữ liệu thương mại cho “eucalyptus oil” (dầu gió làm từ lá bạch àn). Khi nhìn vào
“cấp ộ 2, 4, 6 chữ số”, ta không thể tìm ược mã HS. Ta sẽ chọn “at the tariff line level” và gõ vào
hộp “search by keywords” dòng chữ “eucalyptus oil”. 19 lOMoAR cPSD| 40551442
Ví dụ: Tìm kiếm theo phân nhóm hàng hóa
Hình vẽ dưới ây minh họa việc tìm kiếm theo phân nhóm mã HS. Nhấp chuột vào các dấu (+) ể
mở rộng hoặc dấu (-) ể thu gọn danh sách phân nhóm hàng hóa.
Ví dụ, Mã HS-31 là dành cho các loại phân bón (fertilizers). Mã HS-3104 là các loại phân bón
chứa Kali. Mã HS-310420 là phân Kali Clorua KCl.
2.2.2. Cách chọn một quốc gia, một khu vực hoặc một nước ối tác
Để chọn một quốc gia hoặc một khu vực, bạn nhập tên của quốc gia hoặc nhóm quốc gia trong hộp.
Khi bạn ã chọn một quốc gia, một hộp có tên là "Partner" (Đối tác) sẽ xuất hiện.
Mục này cho phép bạn chọn thêm 1 quốc gia khác ể tạo thành một cặp quốc gia, sẽ cho
phép bạn nghiên cứu quan hệ thương mại song phương giữa 2 quốc gia này. Bạn cũng có
thể chọn một nhóm quốc gia bằng cách nhấp chuột vào chữ “Region” (khu vực). 20