Tiểu luận ôn tập môn Kinh tế quốc tế | Học viện Chính sách và Phát triển

Tiểu luận ôn tập môn Kinh tế quốc tế | Học viện Chính sách và Phát triển được sưu tầm và soạn thảo dưới dạng file PDF để gửi tới các bạn sinh viên cùng tham khảo, ôn tập đầy đủ kiến thức, chuẩn bị cho các buổi học thật tốt. Mời bạn đọc đón xem!

Chương 1: Vấn đề toàn cầu
I. ẢNH HƯỞNG CỦA DỊCH BỆNH COVID TỚI NỀN KINH TẾ THẾ GIỚI
1.Giải thích vấn đề dịch bệnh toàn cầu
-ĐạidịchCovid19luônlàvấnđềgâynhứcnhối.Nóxuấtpháttừcuốinăm2019tạithành
phốVũHán,TrungQuốc.Tácnhângâybệnhsauđóđượcxácđịnh1chủngcủavirus
corona,mộtloạibệnhtruyềnnhiễm.Vấnđềdịchbệnhđây1tìnhhuốngcùngkhó
khăn,tácđộngnghiêmtrọngđếnnềnkinhtếtoàncầuvàtrênrấtnhiềuphươngdiệnkhácmà
đòihỏitấtcảmọingườiphảicósựđồnglòngđưaragiảiphápđểcânbằngđượctrạngtháiổn
địnhnhất.
2. Số liệu tình hình của vấn đề
-Tínhđến09/02/2023toànthếgiớicóhơn755triệucanhiễmvàhơn6,8triệutrườnghợptử
vong.
-KểtừkhiCovid-19xuấthiện,Mỹquốcgiachịuảnhhưởngnặngnềnhất.Tớinay,hơn
100triệungườiMỹ(tươngđươnggần1/3dânsốMỹ)từngmắcCovid-19,hơn1,1triệu
trường hợp tử vong.
-Thếgiớiliêntiếpchứngkiến4lànsóngdịchbệnhCOVID-19,tácđộngmạnhtớimọimặt
đờisốngxãhội,cướpđisinhmạngcủahàngtriệungườitrênthếgiới.
-ỞViệtNamtínhđếnhếtngày31/10/2023ghinhận11.624.114trườnghợpnhiễmCOVID-
1943.206trườnghợptửvong.Tuynhiênsốcanhiễmthựctếcủamộtsốtỉnhthểcao
gấp4-5lầnsốliệuBộYtếcôngbố.
3. Tác động của dịch bệnh (COVID 19) tới nền kinh tế
-DịchCOVID-19“gâyramốiđedọanghiêmtrọngđốivớinềnkinhtếvàcảsựổnđịnhcủa
hệthốngtàichính”.
Làmgiảmtốcđộpháttriểncủanềnkinhtế,kéothờikìkhủnghoảngkinhtếtớigần
Tácđộngxấuđếnngànhdịchvụ
Ảnhhưởngtiêucựctớingànhhàngkhông
Làmtrìtrệtrongsảnxuấtkinhdoanhhànghóavàxuấtnhậpkhẩu
Gâysứcéplớnlêncácdoanhnghiệpvừa,nhỏvàsiêunhỏ
Nảysinhcácvấnđềliênquanđếnviệclàmcủangườidân
Ảnhhưởngtớihệthốngngânhàng:
Theosốliệuthốngnăm2020:Dohậuquảcủanhữngchươngtrìnhhỗtrợtàichính
màcácchínhphủđãbổsungkhoảng11.000tỷUSDnợ. choQuỹ Tiền tệ Quốc tế(IMF)
biếttạicácnềnkinhtếtiêntiến,nợcôngđượcdựbáosẽtănggần19%trongnămnay
lêntươngđương130%GDPtoàncầu.
Chínhphủphảtăngchiphítrợcấp,phụcấp,miễn,giảmmộtsốloạithuếđểgiảiquyết
vấnđềansinhxãhội.
Tăngcườngsựphụthuộcnhưngđồngthờipháttriểncôngnghệ
4. Nguyên nhân và giải pháp của dịch bệnh
- Nguyênnhân:
Nguyên nhân trực tiếp: do virus SARS-CoV-2 gây ra. Virus này thuộc họ
Coronaviridae,cóthểgâyracácbệnhtừnhẹđếnnặngởngườivàđộngvật.Virusnàycó
thểlâytruyềntừngườisangngườiquađườnghôhấp,chủyếulàkhingườibệnhho,hắt
hơihoặcnóichuyện.Viruscũngthểlâytruyềnquatiếpxúcvớibềmặt bịnhiễm
virus.
Nguyênnhângiántiếpbaogồmcácyếutốsau:
1. Tiếpxúcgiữangườivàđộngvật:SARS-CoV-2cóthểlâytruyềntừđộngvậtsang
người,sauđólâytruyềntừngườisangngười.
2. Chủquan,chưathựchiệncácbiệnphápphòngtránhdịchhayphòngtránhchưa
hiệuquả.
3. Chínhphủchưabiệnphápphòng tránhdịchkịpthời,làmdịchbệnhylan
nhanh.
4. DulịchlàmlâylandịchbệnhCOVID-19
5. Tìnhtrạngthiếuhụtcơsởhạtầngytếởmộtsốquốcgia.
- Giảipháp:
Về xã hội:
1. Giải pháp cá nhân
TiêmvaccineCOVID-19đầyđủ
Giữkhoảngcáchantoànvớingườikhác
Rửataythườngxuyênbằngxàphòngvànước
Vệsinhbềmặtthườngxuyên
Hạnchếtiếpxúcvớingườibệnh
2. Giải pháp cộng đồng
Tăngcườngtruyềnthông,nângcaonhậnthứccủangườidânvềnguycơlâylancủa
dịchCOVID-19
Tăngcườngkiểmtra,giámsátcáchoạtđộngkinhdoanh,dịchvụ
Tuyêntruyền,vậnđộngngườidânthựchiệnnghiêmcácbiệnphápphòng,chốngdịch
bệnh
3. Giải pháp của chính phủ
Banhànhcácnghịđịnhthôngtưvềphòngchốngdịch
Quảnlýchặtchẽviệcnhậpcảnh
Tăngcườngnănglựchệthốngytế
Pháttriểnvắcxin,thuốcđiềutrịCOVID-19
Về kinh tế:
Nhànướcđãbanhànhcácchínhsách,cácgiảiphápnhằmgiảmbớtkhókhăn,hỗtrợ
doanhnghiệp,ngườidânvượtquagiaiđoạnkhókhăndodịchbệnhgâyra,đồngthời
khôiphụcnềnkinhtếsauđạidịch.
Giảiphápổnđịnhkinhtếvĩmô:
*Điềuhànhchínhsáchtiềntệ,tíndụnglinhhoạt,phùhợpvớidiễnbiếnkinhtế
mô.
*Điềuhànhchínhsáchtàikhóachặtchẽ,đảmbảocânđốingânsáchnhànước.
*Tăngcườngquảnlýthịtrường,chốngđầucơ,thaotúnggiácả.
Giảiphápphụchồivàpháttriểnkinhtế:
*Tiếptụcđẩymạnhcơcấulạinềnkinhtế,chuyểnđổimôhìnhtăngtrưởng.
*Tậptrungđầutưpháttriểnhạtầng,nhấtlàhạtầnggiaothông,logistics.
*Khuyếnkhíchđổimớisángtạo,ứngdụngkhoahọc,côngnghệ.
*Tăngcườnghộinhậpkinhtếquốctế.
Việcthựchiệnđồngbộcácgiảipháptrênsẽgiúpngănngừasựlây lancủadịch
COVID-19,bảovệsứckhỏevàtínhmạngcủangườidân,đồngthờikhôiphụclạinền
kinhtếtrongnướcvàthếgiớisauđạidịch.
II. KHỦNG HOẢNG KINH TẾ , TÀI CHÍNH TOÀN CẦU TÁC ĐỘNG CỦA
CUỘC KHỦNG HOẢNG TÀI CHÍNH NĂM 2008
1.Nguyên nhân và diễn biến
1.1.Nguyên nhân
BongbóngbấtđộngsảncùngvớigiámsáttàichínhthiếuhoànthiệnHoaKỳđãdẫntới
mộtcuộckhủnghoảngtàichínhởnướcnàytừnăm2007,bùngphátmạnhtừcuốinăm2008.
ThôngquaquanhệtàichínhnóiriêngkinhtếnóichungmậtthiếtcủaHoaKỳvớinhiều
nước.CuộckhủnghoảngtừHoaKỳđãlanrộngranhiềunướctrênthếgiới,dẫntớinhữngđổ
vỡtàichính,suythoáikinhtế,suygiảmtốcđộtăngtrưởngkinhtếởnhiềunướctrênthếgiới.
Xétmộtcáchsâuxa,cuộckhủnghoảngkinhtế2008bắtnguồntừkhủnghoảngtronglĩnh
vựctàichínhbaogồmbảohiểm,tíndụng,chứngkhoán,...Yếutốđượccoilàchủchốtgâyra
cuộckhủnghoảngkinhtế2008làdosựpháttriểnquá“nóng”củathịtrườngbấtđộngsảntại
Mỹ.Chínhđiềunàyđãkhởiđầuchomộtchuỗiphảnứngdâychuyểnkhimộtmắtxíchtrong
hệthốngbịphávỡ.
1.2.Diễn biến
9-8-2007 ThịtrườngtíndụngđóngbăngkhiBNPParibastạmdừnghoạtđộngba
quỹcủahọdotínhthanhkhoảnkémcủacáckhoảnthếchấpdướichuẩnmà
họđangnắmgiữ.
14-9-2007 CuộcchạyđuatrênNorthernRockbắtđầu,cuộcchạyđuađầutiêndiễnra
tạimộtngânhàngAnhtrong150năm.
17-2-2008 NorthernRockbịThủtướngcủaExchequerAlistairDarlingquốchữuhóa.
16-3-2008 JPMorganChaseđồngýgiảicứungânhàngđầuBearStearns,vớiviệc
chínhphủHoaKỳcungcấpkhoảnbảolãnhtrịgiá30tỷUSDchokhoảnlỗ
củangânhàngnày.
7-9-2008 ChínhphủMỹđưaFannieMaevàFreddieMac–haitổchứcđảmbảocác
khoảnthếchấp–thànhsởhữucôngtạmthời.
15-9-2008 NgânhàngMỹLehmanBrothersnộpđơnxinphásản.
17-9-2008 Lloyds-TSBđồngýgiảicứuHBOSvớisựkhuyếnkhíchcủachínhphủ
Anh.
27-9-2008 ChínhphủAnhquốchữuhóaNgânhàngBradfordvàBingley.
30-9-2008 ChínhphủIrelandhứahẹnsẽbảolãnhchotoànbộhệthốngngânhàngcủa
đấtnước.
3-10-2008 QuốchộiMỹthôngquagóicứutrợtrịgiá700tỷUSDchocácngânhàng
Mỹ-Chươngtrìnhcứutrợtàisảngặpkhókhăn(TARP).
13-10-2008 ChínhphủAnhbảolãnhchoNgânhàngHoànggiaScotland,Lloyds-TSB
vàHBOSbằngcáchnắmgiữcổphầnsởhữulớntrongđóđảmbảotài
sảncủahọ.
16-12-2008 Fedcắtgiảmlãisuấtchủchốtxuốnggầnbằng0,mứcthấpnhấttừtrước
đếnnaytronglịchsử95năm.
22-4-2009 BộtrưởngTàichínhtiếtlộrằngviệccứutrợhệthốngngânhàngsẽdẫnđến
thâmhụtngânsáchlớnnhấttronglịchsửVươngquốcAnh.
2. Tác động của cuộc khủng hoảng đến nền kinh tế thế giới
 :2.1.GPD
Kìkhủnghoàngtàichínhnăm2008đãgâyrasựsụtgiảmGDPtoàncầukhoảng5,3nghìntỷ
dollartươngđương3,7%gâyratácđộngtiêucựcđếnnềnkinhtếtoànthếgiớikéodàiđến
đầunăm2009.
Nguồn:IMF
2.2. Tác động đến Đầu tư quốc tế:
Trongkhilượngđầutưquốctếnăm2007là13,2%thìđếnnăm2008còn3,5%.Dotácđộng
kéodàicủacuộckhủnghoảng,đầutrựctiếpranướcngoài(FDI)toàncầunăm2009đã
giảm38,7%sovớinăm2008,xuốngcòn1040tỷUSD.
2.3. Tác động đến Thương mại quốc tế:
TheoWB,Tínhchungnăm2008xuấtkhẩutrêntoànthếgiớităng2%tuynhiênchịuảnh
hoảngnặngnềcủakhủnghoảngtàichínhnăm2009xuấtkhẩuthếgiớigiảmmạnhxuống
chỉcòn-12,5%.

2.4. Tác động đến Tỷ lệ lạm phát:
Ảnhhưởngcủacuộckhủnghoảngtàichínhtoàncầuđãkhiếntỷlệlạmpháttăngcaotừ4,8%
năm2007cánmốc8,9%năm2008.
2.5. Tác động đến Tỷ lệ thất nghiệp:
Tỷlệthấtnghiệp:Tỷlệngườicóviệclàmsụtgiảmmạnhtronggiaiđoạnnàycũngmột
dấuhiệuchothấysứcảnhhưởngcủacuộckhủnghoảngtàichínhtoàncầu,khitỷlệthất
nghiệptăngtừ5,5%đến6%.
 :2.6. Tác động đến Giá cổ phiếu
Giácổphiếugiảmkhoảng50%từđỉnhtớiđáytừtháng10năm2007đếntháng3năm
2009.Nhữngđợtgiảmgiácổphiếunàylàlớnsovớinhữngđợtgiảmgiáliênquanđếncác
cuộcsuythoáitrướcđókểtừThếchiếnthứhai.Sựsụtgiảmbấtthườngvềgiácổphiếunày
cóthểphảnánhảnhhưởngcủacuộckhủnghoảngtàichínhhơnlàthunhậpthấphơntừmột
cuộcsuythoáiđặcbiệtnghiêmtrọng.
Nguồn:CenterforResearchinSecurityPrices,StandardandPoor’s,andNBER
Chương 2: Vị trí của VN trong PCLĐQT
1.Những lợi thế của Việt Nam.
-Vềvịtríchiếnlược.:ViệtNamnằmởtrungtâmcủakhuvựcĐôngNamÁ,làcửangõgiao
thươnggiữaĐôngNamÁvớicácnềnkinhtếlớnnhưTrungQuốc,NhậtBản,HànQuốc,...
Điềunàytạothuậnlợichoviệcthuhútđầutưnướcngoài,đặcbiệtlàtừcácnướctrongkhu
vực.Ngoàira,sởhạtầnggiaothôngpháttriểntốtcủaViệtNam,baogồmcảng,đường
caotốcvàsânbay,giúpcácdoanhnghiệpdễdàngdichuyểnhànghóadịchvụtrong
ngoàinước.
-Tàinguyênthiênnhiên:ViệtNamcónguồntàinguyênthiênnhiênphongphúvàđadạng,
trongđócónhiềuloạicógiátrịkinhtếlớn(than,sắt,đầumỏ,bôxit,aptit...).Tuynhiên,một
sốtàinguyênvẫnchưađượcđưavàokhaithác(hoặckhaithácởmứcđộthấp),việcsửdụng
cũngchưathậthợplý.Đâychínhlànhữngnguồnlựcbêntrongđểpháttriểnkinhtế,đồng
thờicònlàđốitượngđầutưvớicácnướctrênthếgiới.
-Chiphílaođộngthấp:ViệtNamlợithếcạnhtranhvềchiphílaođộngthấp,đâylàmột
trongnhữnglýdochínhthuhútcácnhàđầunướcngoài.Đấtnướcnàycólựclượnglao
độnglớn,trẻvàcótaynghềcao,sẵnsànglàmviệcvớimứclươngthấphơnsovớicácnước
trongkhuvực.ĐiềunàyđãđưaViệtNamtrởthànhtrungtâmcủacácngànhsửdụngnhiều
laođộngnhưdệtmay,dagiàyvàđiệntử.
-Chínhsáchthuậnlợicủachínhphủ:ChínhphủViệtNamđãthựchiệnnhiềuchínhsách
khácnhauđểkhuyếnkhíchđầutưnướcngoàivàthúcđẩytăngtrưởngkinhtế.Nhữngchính
sáchnàybaogồmưuđãithuế,bảovệđầubộmáyquanliêuhợplý,giúpcácdoanh
nghiệphoạtđộngtrongnướcdễdànghơn.Ngoàira,ViệtNamđãkýnhiềuhiệpđịnhthương
mạitựdo,tiếptụcmởcửathịtrườngvàmanglạinhiềucơhộihơnchothươngmạivàđầu
quốctế.
2.Chuyên môn hoá
ViệtNamtậptrungvàoxuất-nhậpkhẩumộtsốsảnphẩmnhấtđịnh.
2.1.Xuất khẩu.
Kimngạchxuấtkhẩuhànghóatháng11/2023ướcđạt31,08tỷUSD,giảm3,6%sovớitháng
trước.Trongđó,khuvựckinhtếtrongnướcđạt8,49tỷUSD,giảm2,4%;khuvựcvốn
đầutưnướcngoài(kểcảdầuthô)đạt22,59tỷUSD,giảm4,1%.Sovớicùngkỳnămtrước,
kimngạchxuấtkhẩuhànghóathángMườiMộttăng6,7%,trongđókhuvựckinhtếtrong
nướctăng13,5%,khuvựccóvốnđầutưnướcngoài(kểcảdầuthô)tăng4,4%.
Tínhchung11thángnăm2023,kimngạchxuấtkhẩuhànghóaướcđạt322,50tỷUSD,giảm
5,9%sovớicùngkỳnămtrước.Trongđó,khuvựckinhtếtrongnướcđạt85,94tỷUSD,
giảm2,2%,chiếm26,6%tổngkimngạchxuấtkhẩu;khuvựcvốnđầunướcngoài(kể
cảdầuthô)đạt236,56tỷUSD,giảm7,1%,chiếm73,4%.
Trong11thángnăm202333mặthàngđạtkimngạchxuấtkhẩutrên1tỷUSD,chiếm
93,1%tổngkimngạchxuấtkhẩu(có07mặthàngxuấtkhẩutrên10tỷUSD,chiếm66%).
Vềcấunhómhàngxuấtkhẩu11thángnăm2023,nhómhàngnhiênliệuvàkhoángsản
ướcđạt3,96tỷUSD,chiếm1,2%;nhómhàngcôngnghiê Žpchếbiếnướcđạt284,87tỷUSD,
chiếm88,3%;nhómhàngnôngsản,lâmsảnướcđạt25,43tỷUSD,chiếm7,9%;nhómhàng
thủysảnướcđạt8,24tỷUSD,chiếm2,6%.
Vềthịtrườngxuấtkhẩuhànghóa11thángnăm2023,HoaKỳlàthịtrườngxuấtkhẩulớn
nhấtcủaViệtNamvớikimngạchướcđạt88tỷUSD.
2.2.Nhập khẩu.
Kimngạchnhậpkhẩuhànghóatháng11/2023ướcđạt29,8tỷUSD,tăng1%sovớitháng
trước.Trongđó,khuvựckinhtếtrongnướcđạt10,6tỷUSD,giảm0,4%;khuvựcvốn
đầunướcngoàiđạt19,2tỷUSD,tăng1,7%.Sovớicùngkỳnămtrước,kimngạchnhập
khẩuhànghóathángMườiMộttăng5,1%,trongđókhuvựckinhtếtrongnướctăng4,2%;
khuvựccóvốnđầutưnướcngoàităng5,6%.
Tínhchung11thángnăm2023,kimngạchnhậpkhẩuhànghóaướcđạt296,67tỷUSD,giảm
10,7%sovớicùngkỳnămtrước,trongđókhuvựckinhtếtrongnướcđạt105,94tỷUSD,
giảm8,8%;khuvựccóvốnđầutưnướcngoàiđạt190,73tỷUSD,giảm11,7%.
Trong11thángnăm2023có43mặthàngnhậpkhẩuđạttrịgiátrên1tỷUSD,chiếmtỷtrọng
92,2%tổngkimngạchnhậpkhẩu(có03mặthàngnhậpkhẩutrên10tỷUSD,chiếm43,3%).
Vềcấunhómhàngnhậpkhẩu11thángnăm2023,nhómhàngliê Žusảnxuấtướcđạt
279,94tỷUSD,chiếm94,4%,trongđónhómhàngmáymócthiếtbị,dụngcụphụtùngchiếm
48,4%;nhómhàngnguyên,nhiên, Žtliê Žuchiếm46%.Nhómhàngvậtphẩmtiêudùngước
đạt16,73tỷUSD,chiếm5,6%.
Vềthịtrườngnhậpkhẩuhànghoátháng11/2023,TrungQuốcthịtrườngnhậpkhẩulớn
nhấtcủaViệtNamvớikimngạchướcđạt99,6tỷUSD.
3.Hợp tác sản xuất quốc tế
Hìnhthứchợptácsảnxuấtquốctếquátrìnhcácquốcgiatrênthếgiớicùngnhauhợptác
chiasẻnguồnlực,côngnghệvàkiếnthức.ViệtNamhợptácsảnxuấtquốctếtrongnhiều
lĩnhvực,baogồm:
Công nghiệp điện tử, công nghệ thông tin:ViệtNammộttrongnhữngtrungtâm
sảnxuấtđiệntử,côngnghệthôngtinlớnnhấtthếgiới.Cácdoanhnghiệpnướcngoài,
chủyếuđếntừHànQuốc,NhậtBản,TrungQuốc,đãđầumạnhmẽvàolĩnhvực
nàytạiViệtNam.Samsung,LG,Foxconn,Intel,...nhữngtậpđoànđaquốcgia
hàngđầuthếgiớitronglĩnhvựcđiệntử,côngnghệthôngtinđãcónhữngdựánđầu
tưlớntạiViệtNam.Cácdựánnàyđãgópphầntạorahàngtriệuviệclàmchongười
laođộngViệtNam,đồngthờithúcđẩypháttriểnngànhcôngnghiệpđiệntử,công
nghệthôngtincủaViệtNam.Vàonăm2020,ViệtNamđãvươnlênxếpthứ12trên
thếgiớitừvịtríthứ47vàonăm2001đứngthứ3trongASEANvềxuấtkhẩu
ngànhđiệntử.
Dệt may, da giày:Dệtmay,dagiàyhaingànhxuấtkhẩuchủlựccủaViệtNam.
Cácdoanhnghiệpnướcngoài,chủyếuđếntừTrungQuốc,HànQuốc,NhậtBản,đã
đầumạnhmẽvàolĩnhvựcnàytạiViệtNam.CôngtyTNHHmaymặcT.C.M,
CôngtyTNHHdệtmayViệtTiến,CôngtyTNHHgiàydépBata,...lànhữngdoanh
nghiệphàngđầuViệtNamtronglĩnhvựcdệtmay,dagiày.Cácdoanhnghiệpnàyđã
hợptácvớicácđốitácnướcngoàiđểpháttriểnsảnxuất,mởrộngthịtrườngxuất
khẩu.DệtmaylàmộttrongnhữngngànhcôngnghiệplớnnhấtcủaViệtNam.Năm
2020,ngànhdệtmaycủaViệtNamđãđạtkimngạchxuấtkhẩu39tỷUSD,chiếm
6,4%tổngkimngạchxuấtkhẩucủacảnước.Trongđó,cácsảnphẩmmaymặcchiếm
tỷtrọnglớnnhấtvới38,6tỷUSD,tăng6,5%sovớinăm2019.
Chế biến nông, lâm, thủy sản:ViệtNamlàmộtquốcgianguồntàinguyênnông,
lâm,thủysảnphongphú.Cácdoanhnghiệpnướcngoài,chủyếuđếntừTrungQuốc,
HànQuốc,NhậtBản,đãđầumạnhmẽvàolĩnhvựcnàytạiViệtNam.Côngty
TNHHNamCầuKiền,CôngtyCPXuấtnhậpkhẩuthủysảnAnGiang,CôngtyCP
thựcphẩmC.P.ViệtNam,...nhữngdoanhnghiệphàngđầuViệtNamtronglĩnh
vựcchếbiếnnông,lâm,thủysản.Cácdoanhnghiệpnàyđãhợptácvớicácđốitác
nướcngoàiđểnângcaochấtlượngsảnphẩm,mởrộngthịtrườngtiêuthụ.Chếbiến
nônglâmthuỷsảnmộttrongnhữngngànhcôngnghiệplớnnhấtcủaViệtNam.
Năm2020,kimngạchxuấtkhẩunônglâmthuỷsảncủaViệtNamđạt41,2tỷUSD,
chiếm6,8%tổngkimngạchxuấtkhẩucủacảnước.
Luyện kim, cơ khí, hóa chất: ViệtNamđangcónhữngbướcpháttriểnmạnhmẽtrong
cáclĩnhvựcluyệnkim,cơkhí,hóachất.Cácdoanhnghiệpnướcngoài,chủyếuđến
từNhậtBản,HànQuốc,TrungQuốc,đãđầumạnhmẽvàolĩnhvựcnàytạiViệt
Nam.:CôngtyCPthépViệtNam,CôngtyCPôtôTrườngHải,CôngtyCPhóachất
vậtliệuxâydựngViệtNam,...nhữngdoanhnghiệphàngđầuViệtNamtrong
lĩnhvựcluyệnkim,cơkhí,hóachất.
Xây dựng:ViệtNamlàmộtquốcgiađangpháttriểnvớinhucầuxâydựngngàycàng
cao.Cácdoanhnghiệpnướcngoài,chủyếuđếntừTrungQuốc,HànQuốc,NhậtBản,
đãđầutưmạnhmẽvàolĩnhvựcnàytạiViệtNam.CôngtyCPxâydựngCoteccons,
CôngtyCPxâydựngHòaBình,CôngtyCPTậpđoànĐầutưvàXâydựngRicons,...
nhữngdoanhnghiệphàngđầuViệtNamtronglĩnh vực xây dựng. Các doanh
nghiệpnàyđãhợptácvớicácđốitácnướcngoàiđểthicôngcácdựánlớntrongvà
ngoàinước.Năm2020,tổnggiátrịsảnxuấtcủangànhxâydựngđạt1.100.000tỷ
đồng,tăng7,8%sovớinăm2019.
Việt Nam đã rất tích cực trong việc tham gia phân công lao động quốc tế khu vự, tuy
nhiên vẫn chưa hiệu quả vì:
- ViệtNamxuấtkhẩuchủyếunhữngmặthàngthô,chưathươnghiệutrênthị
trườngthếgiới
- Tavẫnchỉthamgiavàoquátrìnhsảnxuất,manglạigiátrịgiatăngthấp,chủyếu
cungcâpbaobì.
- Chưanghiêncứuđượccôngnghệ,chưalàmchủđượccôngnghệ.
- Chấtlượngnguồnlaođộngcònthấp,chảymáuchấtxám,thiếuđộingũcácnhàkhoa
học,nghiêncứu.
- Thiếukiếnthứcvềquảnlívàmarketing(vìtiếpcậnnềnkinhtếthịtrườngmuộn)
4.Giải pháp
-Nhànướcphốihợpvớicácbộ,ngành,địaphươngđánhgiáđúngthựcchấtxuhướng
chuyểndịchđầutư,tổchứclạichuỗicungứngtoàncầuđểđốisáchphùhợp;chủđộng
tiếpcận,vậnđộngcáctậpđoànlớn,nhấtlàcáctậpđoàncôngnghệthuhútđầutưvàonhững
lĩnhvựccôngnghiệptrọngđiểm.
-ViệtNamcầnđầutưchogiáodụcvàđàotạo,tạođiềukiệnchongườidânđượctiếpcậnvới
giáodụcchấtlượngcao.
-Xâydựngcácchínhsáchchocácngànhcôngnghiệpnhằmtạodunglượngthịtrườngphát
triểnngànhcôngnghiệphỗtrợnộiđịavàthuhútđầutư.
-Việt nam cần đẩy mạnh đầu cho khoa học công nghệ, những chính sách phù
hợpđểthúcđẩypháttriển.Quantâmđếnnhữngdoanhnghiệpđểcóthểhỗtrợkịpthờivàcải
thiệncáckhókhăncủadoanhnghiệp.
-Doanhnghiệpcầnthiếtlậpbộmáynhânsựthíchnghivớicôngnghệcao,đặcbiệtlàcấp
quảnlý,pháttriểnđàotạonhânsựnộibộnhưcửnhânsựđihọctrong,ngoàinướcđểnâng
caotrìnhđộchuyênmônnănglực quản lý.Nhiềudoanhnghiệpchọngiảiphápmời
chuyêngiatưvấnhoặccốvấnđộclậpvềhuấnluyệnchocánbộchủchốt
Chương 3: Thương mại quốc tế
I. ẢNH HƯỞNG CỦA CHIẾN TRANH THƯƠNG MẠI MỸ - TRUNG ĐẾN NỀN
KINH TẾ TOÀN CẦU
1. Nguồn gốc của chiến tranh Mỹ - Trung
- Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung "khai hỏa":SaukhitrởthànhTổngthốngMỹ,ông
DonaldTrumpđãnhiềulầnđedọasẽcóbiệnphápmạnhnhằmtrảđũatronglĩnhvựcthương
mạiđốivớiTrungQuốc
-Nguyên nhân sâu xa:CuộcchiếntranhthươngmạiMỹ-Trunglàmâuthuẫnngàycàng
gaygắtgiữa2cườngquốckinhtếlớnnhấtthếgiới.. Nhữngnămgầnđây,sựcạnhtranhgiữa
2siêucườngcàngtrởnêngaygắttrongbốicảnhsứcmạnhcủaMỹdấuhiệusuygiảm
trongkhiTrungQuốcđangbộclộthamvọngthaythếMỹởvịtríthốnglĩnhbàncờđịachính
trịthếgiới.
- NguyênnhâncủachiếntranhthươngmạiMỹTrung:
Thứ nhất,chínhsáchbảohộcủachínhquyềnTổngthốngTrump
Thứ hai, thâmhụtthươngmạilớncủaMỹvớiTrungQuốc
Thứ ba, thamvọngcủaTrungQuốctrởthànhquốcgiacôngnghệhàngđầuthếgiới
Thứ tư,tìnhtrạngviphạmbảnquyềnnghiêmtrọngởTrungQuốc
Thứ năm, cácbiệnpháphạnchếđầutưcủaTrungQuốc
2. Tác động của cuộc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung với thế giới và Việt Nam
2.1.Đối với thế giới
ChiếntranhthươngmạiMỹ-Trungcóthểcoilàcuộcsotàigiữahainềnkinhtếlớnnhất
củanềnkinhtếthếgiớihiệnnay..CáctácđộngcủachiếntranhthươngmạiMỹ-Trungdiễn
ratrênnhiềukhíacạnhcủahệthốngkinhtếtoàncầunhưthươngmại,đầutư,tàichínhtiền
tệ,dođónógâyảnhhưởngđếnsựtăngtrưởngkinhtếtoàncầuvàmỗiquốcgia.
-Đốivớithươngmại:
Thươngmạilĩnhvựcbịảnhhưởnglớnnhấtbởicuộcchiếnnày.Trongđóthươngmại
củaMỹvàTrungQuốcsẽbịảnhhưởngnhiềunhất,sauđódotínhchấtdâychuyềncủachuỗi
sảnxuất,rấtnhiềuquốcgiakháccũngchịuảnhhưởngdosựchuyểnhướngcủathươngmại
gâyra.
Hình2:Tốcđộtăngtrưởngcủathươngmạitoàncầunăm2017-2019NguồnOECD
Ngoàiraviệctranhchấpthươngmạicóxuhướngtănglên.Năm2018,chínhquyềnMỹ
đãápthuếnhậpkhẩulênhànghóatừMexico,CanadaLiênminhchâuÂu(EU)nhằm
khuyếnkhíchngườitiêudùngMỹmuahànghóasảnxuấttrongnước.cácquốcgianày
đềuđãcóđộngtháiđáptrảbằngviệcáphoặctăngthuếlênhàngnhậptừmỹ

Hình3.TranhchấpthươngmạisongphươngbùngnổsauCTTMNguồn:BBC
-Đốivớicácvấnđềtàichínhtiềntệ:
Năm2018thịtrườngtàichínhtiềntệtoàncầuchaođảo.Đốivớithịtrườngchứngkhoán,
chỉsốHangSengcủaHồngKônggiảmhơn13%,cònShanghaiCompositecủachứngkhoán
TrungQuốcsụtgần25%.Trongkhiđó,chỉsốcôngnghiệpDowJonescủaMỹgiảmgần6%
trongnăm2018.
Hình4:DiễnbiếnthịtrườngchứngkhoántoàncầusauCTTMNguồn:Bloomberg
2.2. Đối với Việt Nam
- Tácđộngtíchcực:
Gia tăng xuất khẩu: CuộcchiếntranhthươngmạiMỹ-TrungđãđemlạicơhộichoViệt
namxuấtkhẩusangthịtrườngMỹdocácsảnphẩmbịtừTrungQuốcbịhạnchế
Thúc đẩy đầu tư trực tiếp nước ngoài: Hiệnnay,mộtsốdoanhnghiệpcủaMỹđangđầutưtại
TrungQuốccũngcóxuhướngchuyểndịchsảnxuấtsangcácquốcgiakhácvàViệtNam
-Tácđộngtiêucực:
Cạnhtranhởthịtrườngtrongnước:KhibịMỹápthuế,TrungQuốccóthểđẩyhànghóa
sangcácnướcxungquanhtrongđóViệtNam,dođógâyáplựccạnhtranhlớnđốivới
hànghóanộiđịa.
Cạnhtranhthịtrườngnướcngoài:KhihànghoátừMỹvàTrungQuốcbịápthuếtừ
bênđốiphươngsẽdẫntớiviệchànghoátừhaiquốcgianàytrànsangcácnướckhác,dẫntới
nguycơhànghoácủaViệtNamphảiđốimặtvớinguycơgiảmthịphầnởmộtsốthịtrường
trênthếgiớivàtrongkhuvực.
TácđộngtiêucựctớimôitrườngvàanninhxãhộicủaViệtNam
II. TÌNH HÌNH XUẤT NHẬP KHẨU Ở VIỆT NAM
1. Quy mô, tốc độ tăng trưởng của xuất nhập khẩu Việt Nam

Nguồn: Bộ Công Thương
2018 2019 2020 2021 2022
0
100,000
200,000
300,000
400,000
500,000
600,000
700,000
800,000
Kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam 2018-2022
(ĐV: Tỷ USD )
Xuất khẩu Nhập khẩu
BiểuđồtrênthểhiệntổnggiátrịkimngạchxuấtnhậpkhẩucủaViệtNamquacácnămtừ
20182022.Cóthểthấymộtxuhướngtăngtrưởngnhanhvàrõràngquamỗinăm,vớitỷlệ
tăngtrungbình14,34%mỗinăm.
VớisựnỗlựcrấtlớncủaChínhphủ,cácBộ,ngànhvàđặcbiệtlàcộngđồngdoanhnghiệp,
hoạtđộngxuấtnhậpkhẩutrongcảgiaiđoạn2018-2020đãđạtnhữngkếtquảtíchcực,đáng
khíchlệvớiđiểmnổibậtlàxuấtkhẩutăngtrưởngcaovàliêntục;côngtácpháttriểnvàmở
rộngthịtrườngxuấtkhẩu,đadạnghóamặthàngxuấtkhẩukiểmsoátnhậpkhẩuđạthiệu
quảcao.
2. Các mặt hàng xuất, nhập khẩu chủ yếu của Việt Nam trong giai đoạn 2018-2022.
2.1. Một số mặt hàng xuất khẩu chủ yếu của Việt Nam giai đoạn 2018-2022
Nguồn: Tổng cục thống kê Việt Nam
Tronggiaiđoạn2018-2022, .Cácmặtquy các mặt hàng xuất khẩu tiếp tục được mở rộng
hàngxuấtkhẩuchủyếucủaViệtNamgồmcácsảnphẩmngànhnôngnghiệp,côngnghiệp,
hàngđiệntử,máytính,linhkiện...
Tổnggiátrịsảnphẩmxuấtkhẩubiếnđộngquacácnăm.Mặthàngđiệntử,máytínhvàlinh
kiệnluôngiữvịtrítopđầutronggiaiđoạnnày,TuymặthàngnàyđượcxuấtkhẩutừViệt
Nam,tuynhiênphầnlớnnódocáccôngtynướcngoàiđầutưtrựctiếp.Nhấtlàcácsảnphẩm
điệnthoạicủacáchãngnổitiếngnhư:Samsung,LG,MicrosoftđềuchủyếuxuấtkhẩutạiViệt
Nam.
DướitácđộngcủatìnhhìnhkinhtếthếgiớiđặcbiệttìnhhìnhdịchbệnhCovid-19nênlượng
cácmặthàngxuấtkhẩunướctaxuhướnggiảm.Tuynhiên,dướisựchỉđạocủaĐảngvà
Nhànước,năm2021lượngxuấtkhẩucủaViệtNamtăngtrưởngdươngởmộtsốmặthàngchủ
lực
2.2. Một số mặt hàng nhập khẩu chủ yếu của Việt Nam giai đoạn 2018-2022
Nguồn tổng cụ thống kê Việt Nam
Kiểmsoátnhậpkhẩuđượcthựchiệntốt.Theođó,nhómhàngcầnhạnchếnhậpkhẩuđã
tăngtrưởngchậmlại.Nhậpkhẩutậptrungchủyếuởnhómhàngcầnthiếtphụcvụsảnxuất,
xuấtkhẩuvàphụcvụcácdựánđầutưtrongnước.
Mộtsốmặthàngnhậpkhẩuchủyếugiaiđoạn2018-2022xăngdầu,sảnphẩmhoáchất,
sảnphẩmsảnphẩmtừsắt,thép,hàngđiệntử,máytính,linhkiệnvàôtônguyênchiếc.Hầu
cácmặthàngnhậpkhẩutốpđầucủaViệtNamđềuđạtmứctăngtrưởngdương,mộtsốmặt
hàngđạtmứctăngtrưởngấntượng.
Trongđómặthàngđiệntử,máytính,linhkiệnlàmặthàngnhậpkhẩunhiềunhấtquacác
nămvìViệtNamcómốiquanhệthươngmạivớicácquốcgiatrênthếgiớitrongviệchợptác
sảnxuấtđểtạosảnphẩmhoànchỉnh,phânphốitrênthếgiới).
3. Đánh giá thành tựu, hạn chế, nguyên nhân của xuất nhập khẩu Việt Nam.
3.1 Thành tựu
Trướcbốicảnhgiảmsúttrongtổngcầucủakinhtếthếgiới,hoạtđộngthươngmạivàđầutư
thếgiớisuygiảm,songxuấtkhẩuhànghóacủaViệtNamvẫnduytrìtốcđộtăngtrưởngcao
Thịtrườngxuấtnhậpkhẩuđượcmởrộng:HànghóaxuấtkhẩucủaViệtNamđãvươntới
hầuhếtcácthịtrườngtrênthếgiới,nhiềusảnphẩmđãdầncóchỗđứngvữngchắcvànângcao
đượckhảnăngcạnhtranhtrênnhiềuthịtrườngyêucầucaovềchấtlượngnhưEU,Nhật
Bản,Mỹ,Úc,…
3.2. Hạn chế của xuất nhập khẩu Việt Nam
Xuất khẩu
QuyXKHHcònnhỏ,tăngtrưởngxuấtkhẩuhiệntạiđạttốcđộcaonhưngchưathậtsự
bềnvữngtrongtrungvàdàihạn,tiềmẩnnhiềurủirocóthểảnhhưởngđếntăngtrưởngxuất
khẩuổnđịnh.
Pháttriểnnguồnhàngxuấtkhẩuchưabềnvững,thiếutínhliênkếtvàdễbịtácđộngtiêucực
khithịtrườngnướcngoàicóbiếnđộng.Sảnxuấthànghóaquylớndựatrêncôngnghệ
hiệnđạicònít.
Khảnăngcạnhtranhtrongxuấtkhẩucònhạnchếởcảbacấpđộ:Cấpsảnphẩm,cấpdoanh
nghiệpvàcấpquốcgia.
MứcđộđadạnghóathịtrườngcủanhiềumặthàngxuấtkhẩuchủlựccủaViệtNamchưa
cao,
Nhiềumặthàngxuấtkhẩuchủlựclàhànggiacông,giátrịgiatăngthấp.
XuấtkhẩuvẫncònphụthuộcnhiềuvàokhốidoanhnghiệpFDI.
Nhập khẩu
NhữngđiểmhạnchếdochínhsáchcủaNhànước:
Cáchạnchếnhậpkhẩuđượcápdụngvớimụcđíchbảovệsảnxuấttrongnướccóthểdẫnđến
tănggiáhànghóa,làmgiảmtínhcạnhtranhcủanềnkinhtế.Cáchạnchếnhậpkhẩuthể
tạoracơhộichothamnhũng.
Nhữngđiểmhạnchếdođiềukiệnkinhtế-xãhội:
CơsởhạtầngthươngmạiquốctếcủaViệtNamcònhạnchế,dẫnđếnchiphínhậpkhẩucao.
Hệthốngquảnlýxuấtnhậpkhẩucònchưađồngbộ,dẫnđếnthủtụcnhậpkhẩuphứctạp,tốn
thờigian.
Nănglựccủacácdoanhnghiệpnhập khẩucònyếu,chưađápứngđượcyêucầucủa thị
trường.
3.3. Nguyên nhân
Xuất khẩu
Tìnhhìnhkinhtếthếgiớicònnhiềubiếnđộng
Sựcạnhtranhgaygắtcủacácnướcxuấtkhẩukhác:
Cácràocảnthươngmạicủacácnướcnhậpkhẩu:
Cơcấuhànghóaxuấtnhậpkhẩucònchưacânđối:
Nănglựccạnhtranhcủadoanhnghiệpxuấtnhậpkhẩucònyếu
Khảnăngtiếpcậnthịtrườngcủadoanhnghiệpxuấtnhậpkhẩucònhạnchế
Nhập khẩu
Cáchạnchếnhậpkhẩuđượcápdụngvớimụcđíchbảovệsảnxuấttrongnướccóthể
dẫnđếntănggiáhànghóa.
Cáchạnchếnhậpkhẩucóthểlàmgiảmtínhcạnhtranhcủanềnkinhtế,tạoracơhội
chothamnhũng.
Chínhsáchpháttriểnkinhtế:ChínhsáchpháttriểnkinhtếcủaViệtNamcònchưa
tậptrungpháttriểncôngnghiệpnặngvàcôngnghiệpchếbiến,giacông.
Trìnhđộcôngnghệ:TrìnhđộcôngnghệcủaViệtNamcònthấp,chưađápứngđược
yêucầucủasảnxuấthiệnđại.
Nănglựcquảncủadoanhnghiệp:NănglựcquảncủadoanhnghiệpViệtNam
cònhạnchế,chưađápứngđượcyêucầucủahộinhậpkinhtếquốctế.
4. Các giải pháp thúc đẩy xuất nhập khẩu hàng hóa đến năm 2030
4.1. Giải pháp đối với hoạt động xuất khẩu
Hoànthiệncơchế,chínhsách,tạomôitrườngvĩmôthuậnlợichoxuấtkhẩuhàng
hóa.
Nângcaonănglựccạnhtranhquốcgiatrongxuấtkhẩuhànghóavànângcaonăng
lựccạnhtranhdoanhnghiệpvàsảnphẩmxuấtkhẩu.
ĐadạngthịtrườngXKHH.
TậndụngtấmvéthônghànhsangEU:
Tăngcườnghỗtrợdoanhnghiệptiếpcậnthịtrường
Đẩymạnhhộinhậpkinhtếquốctế
4.2 Giải pháp đối với hoạt động nhập khẩu
Tăngcườngđầutưpháttriểnkinhtế,đặcbiệtlàcôngnghiệpnặngvàcôngnghiệpchế
biến,giacông.
Tậptrungnângcaotrìnhđộcôngnghệcủadoanhnghiệp.
Tăngcườngnănglựcquảnlýcủadoanhnghiệp.
Đẩymạnhhộinhậpkinhtếquốctế,tạođiềukiệnchodoanhnghiệpViệtNamtiếpcận
vớithịtrườngthếgiới.
Chương 4: Đầu tư quốc tế
I. THỰC TRẠNG ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TẠI VIỆT NAM
1. Khái niệm FDI
Đầunướcngoài(FDI)thểđượchiểuhoạtđộngđầutưdocáctổchứckinhtế,
nhânnướcngoàitựmìnhhoặckếthợpvớicáctổchứckinhtếcủanướcstạibỏvốnbằng
tiềnhoặctàisảnvàomộtđốitượngnhấtđịnh,dướimộthìnhthứcđầunhấtđịnh.Họtự
mìnhhoặccùngchịutráchnhiệmquảntrựctiếpđiềuhànhhoạtđộngsảnxuấtkinh
doanhcũngnhưkếtquảkinhdoanhcăncứvàotỷlệnắmgiữquyềnkiểmsoátvàsởhữuvốn.
2. Đặc điểm
-Ngườisởhữuvốnđồngthờilàngườitrựctiếpquảnlývàđiềuhành
-Nhiềuhìnhthứctùyquyđịnhcủaphápluật:Liêndoanh,100%vốnnướcngoài,BOT,
BTO,BT,…
-Mụcđích:lợinhuận
-Tuânthủquyđịnhluậtphápnướcsởtại
-Tínhkhảthivàhiệuquảcao
-Quyềnlợiphânchiadựatrênvốngóp
-Mộtquốcgia:tiếpnhậnvàđiđầutư
-Lợiíchlâudài
-Gắnvớiquátrìnhhộinhậpvàtựdohóatàikhoảnvốngiữacácnước
3. Thực trạng
3.1. Khái quát chung về đầu tư FDI ở Việt Nam
SốliệuvềđầutưFDIvàoViệtNamtrong5nămgầnnhất(đv:triệuUSD)
Năm Số vốn đăng kí Số vốn thực
hiện
Số dự án
2018 36368,6 19876 2750
2019 38951,7 20380 4082
2020 28530 19980 2523
2021 31150 19740 2723
2022 27720 22405 3188
(nguồn Tổng cục Thống Kê và tính toán của tác giả)
Nhìnchung,vốnđầutưtrựctiếpnướcngoàiFDIcósựtăngnhẹquacácnămtronggiaiđoạn
2018-2022.TuynhiêndoảnhhưởngcủadịchCovid19khiếnchokhánhiềuchuyếnxúctiến
đầutư,tìmkiếmcáccơhộiđầutưkinhdoanhcủacácđốitácnướcngoàiởViệtNamđãhuỷ
bỏnênvốnFDIđãcósựsụtgiảmtrongnhữngnăm2019-2021vàđếnnăm2022đãgiatăng
trởlại.
3.2.Cơ cấu đầu tư FDI vào Việt Nam theo đối tác đầu tư
Tínhđếnnăm2022đãcó108quốcgiavùnglãnhthổđầutạiViệtNam. Trongđó,
Singaporedẫnđầu,sauđólàHànQuốc,NhậtBản,TrungQuốc,HồngKôngvàĐàiLoan.
3.3. Cơ cấu đầu tư FDI vào Việt nam theo ngành
Cácnhàđầunướcngoàiđầuvào18ngànhtrongtổngsố21ngànhkinhtếquốcdân.
Theosốliệutháng03/2022,2lĩnhvựcnhậnđượcvốnđầutưnhiềunhấtbaogồm:
- Ngànhcôngnghiệpchếbiến,chếtạo
- Ngànhkinhdoanhbấtđộngsản
3.4. Cơ cấu đầu tư FDI vào Việt Nam theo vùng kinh tế
Hiệnnay,hầuhếtcáctỉnh,thànhphốtrêncảnướcđềucócácdựánđầutưFDI,tuynhiên
cấuđầutưtheođịaphương,vùngkinhtếcósựphânbốkhôngđồngđều,docácdựánFDI
chỉtậptrungchủyếuvàocácđịaphươngnằmtrongvùngkinhtếtrọngđiểm,đặcbiệtlàvùng
ĐôngNamBộ.
Bảng: Cơ cấu FDI theo vùng lãnh thổ, tính đến hết ngày 31/12/2022
Vùnglãnhthổ Sốdự
án
Tổngsốvốnđầu
tư(tỷUSD)
Tỷ trọng
(%)
ĐôngNamBộ 1.725 206,93 54,1%
ĐồngbằngsôngHồng 916 91,67 24,0%
Trungdu miền núi
phíaBắc
221 37,47 9,8%
Bắc Trung Bộ
DuyênhảimiềnTrung
282 28,24 7,4%
TâyNguyên 98 9,78 2,5%
TâyNamBộ 52 5,18 1,3%
Nguồn: Tổng cục thống kê
3.5.Cơ cấu đầu tư FDI vào Việt Nam theo hình thức đầu tư
Hìnhthứcđầutư100%vốnnướcngoàiđangchiếmtỉtrọngcaonhấtsauđóđếnliêndoanh,
hợpđồngBOT,BT,BTOcáchợpđồnghợptáckinhdoanhkhác.Thựctếnàychothấy
hầuhếtcácnhàđầutưnướcngoàimuốnchủđộngtrongviệctriểnkhaicácdựánvàquản
hoạtđộngkinhdoanhtaiViệtNamthayvìhợptácthôngqualiêndoanhvớimộtđốitácnội
địaViệtNamTuynhiên,khôngphảilĩnhvựcnàoViệtNamcũngchophépđầutư100%vốn
nướcngoàimàvẫnphảiliêndoanhvớinhàđầutrongnướcvớisốvẫnnướcngoàibịhạn
chế.
3.6.Đánh giá chung về đầu tư nước ngoài(FDI) ở Việt Nam
a,Nhữngthànhtựuđạtđược
ThôngquaphântíchthựctrạngđầutưFDIởViệtNamtrongthờigianquachothấyFDI
nhữngđónggóptíchcựcchonềnkinhtế:
Thứ nhất,FDIcungcấpnguồnvốnquantrọngđểcảithiệntăngtrưởngkinhtếcủaViệtNam.
DòngvốnFDIvàoViệtNamđãtạoracúhíchchonềnkinhtếViệtNamtrongbốicảnhtỷlệ
tiếtkiệmcủanềnkinhtếchođầutưcònthấp.
Thứ hai,FDItạocôngănviệclàmchongườilaođộngViệtNam.
Thứ ba,doanhnghiệpFDIgópphầnthúcđẩyxuấtkhẩu,mởrộngquanhệkinhtếđốingoại
vànângcaonănglựccạnhtranhcủaViệtNamtrongquátrìnhhộinhậpkinhtếquốctế.
Thứ tư,hoạtđộngFDIgópphầnchuyểngiaocôngnghệtiêntiến,côngnghệcaovàoViệt
Nam.
b,Hạnchế
Thứ nhất,quymôdựánđầutưcònnhỏ.
Thứ hai,nhiềudoanhnghiệpFDIhoạtđộngkhôngtuânthủphápluậtViệtNam.
Thứ ba,nhiềudoanhnghiệpFDIsửdụngcôngnghệkémhiệnđạisovớicôngnghệhiện
tạiViệtNam
Thứ tư,cácnhàđầutưnướcngoàivẫnxuhướngđầutưvàocácdựánsửdụngnhiềulao
động,chưatạođượctácđộnglantỏatíchcựcđếncácdoanhnghiệptrongnướchoạtđộng
cùnglĩnhvực
Thứ năm, sựmấtcânđốivềngànhnghề,vùnglãnhthổ
Thứ sáu, tranhchấplaođộngtrongkhuvựcvốnđầutưnướcngoàichưađượcgiảiquyết
kịpthời.
c,Nguyênnhân
Hệthống,phápluậtchínhsáchliênquanđếnđầuchưađồngbộthiếu
nhấtquán.
Chínhsáchưuđãiđầutưchưađủsứchấpdẫn.
Sựpháttriểncủasởhạtầngchưađápứngđượcnhucầupháttriểncủanềnkinhtế
cũngnhưchưatạođiềukiệntốtđểdòngvốnĐTNNpháthuyhiệuquả.
Hạnchếvềnguồnnhânlực.
Sựpháttriểncủacácngànhcôngnghiệphỗtrợcònhạnchế.
ChưathựchiệntốtcôngtácphâncấpquảnlýĐTNN.
4. Các giải pháp nâng cao khả năng thu hút vốn FDI, sử dụng vốn hiệu quả
4.1. Các giải pháp nâng cao khả năng thu hút vốn FDI
Tạomôitrườngđầukinhdoanhthôngthoáng, minh bạch,thuậnlợi,đảmbảo
quyềnvàlợiíchhợpphápcủacácnhàđầutư.
Tăngcườngxúctiếnđầutư:Thamgiacáchộichợ,triểnlãmquốctế.Tìmkiếmđối
tácđầutưnướcngoàithôngquacáckênhthôngtin,mạnglướiquanhệ.
Lựachọnđốitácđầuphùhợp:Nănglựctàichính,côngnghệcủanhàđầutư.Khả
nănghợptác,kinhdoanhcủanhàđầutư.Mụctiêuđầutưcủanhàđầutư.
4.2. Các biện pháp sử dụng vốn đầu tư nước ngoại hiệu quả.
TăngcườngthuhútFDIvàocácngành,lĩnhvựccólợithếcạnhtranhcủaViệtNam
nhưcôngnghiệpchếbiến,chếtạo,côngnghệthôngtin,nôngnghiệpứngdụngcông
nghệcao,dulịch,dịchvụ.
HỗtrợdoanhnghiệpFDIchuyểnđổisố,pháttriểnsảnphẩm,dịchvụmới,nângcao
năngsuất,chấtlượng,hiệuquả.
ThúcđẩyliênkếtgiữadoanhnghiệpFDIdoanhnghiệptrongnước,pháttriển
chuỗicungứng.
Tăngcườngđàotạo,bồidưỡngnguồnnhânlựcchấtlượngcaochocácdoanhnghiệp
FDI
II. THỰC TRẠNG ĐẦU TƯ GIÁN TIẾP NƯỚC NGOÀI Ở VIỆT NAM
1. Tổng quan và tốc độ tăng trưởng
BảnggiátrịgiaodịchcủanhàđầutưnướcngoàitrênTTCKnăm2016-2020
VềgiaiđoạntốcđộtăngtrưởngcủaFPI,cóthểchiadòngvốnFPIvàoViệtNamtừnăm
2007-2020thành5giaiđoạnnhưsau:Giaiđoạnthứnhấttừ2007-2009:trồisụtthấtthường
dòngvốnFPItăngtrưởngmạnh2007nhưnglạigiảmmạnhnhanhchóngdotácdộngcủa
khủnghoảngkinhtếtoàncầu.Giaiđoạnthứhai(2010-2013),giaiđoạnnàyđượcgọilàphục
hồisaukhủnghoảngkinhtếtoàncầu.Giaiđoạntiếptheotừ2014đếnnăm2016:Ởgiai
đoạnnày,FPIrấtảmđạm;dòngvốnFPIlại1lầnnữarútkhỏiViệtNamdotácđộngcủa
cuộckhủnghoảnggiádầuvàTTCKTrungQuốc.Giaiđoạn4(2017-2019),FPIđãphụchồi
mạnhmẽvàoViệtNam.Vàgiaiđoạncuốicùnglàtừ2020đếnnay,dòngvốnFPIvàoViệt
NamcósựsụtgiảmnhanhchóngdoảnhhưởngcủadịchCovid19cùngvớisựbiếnđộngcủa
thịtrườngtàichínhtiềntệthếgiới
2. Số dự án và quy mô dự án
TổngnguồnvốnFPIđầutưvàonướctaquacácnăm(đơnvịtriệuUSD)
Nguồn:WDI
VềquymôđầutưgiántiếpcủanhàđầutưnướcngoàisovớiTTCKvẫncònnhiềubiếnđộng
tănggiảmthấtthườngquacácnămvàcònchiếmtỷtrọngthấp.Điểnhìnhnăm2006-2007số
lượngtàikhoảngiaodịchcủacasnhàđầutưnướcngoàiđãtăngvọtchiếm6243triệuUSD
nhưnglạisuygiảmnhanhchóngđếnnăm2010nguồnvốnFPIchỉcòn2383triệuUSDqua
cácnămtiếptheotănggiảmrấtthấpđếnnăm2019chỉcòn2995triệuUSD
3. Top nhưng lĩnh vực tiếp nhận đầu tư
Ngànhpháthànhtráiphiếu lớnnhấtthuộcvềngànhbấtđộngsản,chiếm30%tráiphiếu
doanhnghiệppháthànhnăm2020,tiếptheolàngânhàngchiếm30%,tiếpđếnlànănglượng
(8%),sảnxuất(6%)vàcònlạilàcácngànhkhác.Tuynhiên,chỉcónhàđầutưnướcngoài
trênthịtrườngtráiphiểudoanhnghiệpchỉchiếm3,1%tổngpháthànhtráiphiếunăm2019,
1,2%năm2020.
FPItrênthịtrườngcổphiếucóquymôluônduytrìởtrạngtháimuaròngmứccao.Chỉsố
FPItrênthịtrườngcổphiếuViệtNamcũngtănggiảmtheogiaiđoạn2007-2009;2010-2016;
2017-2020vớigiátrịgiaodịchbiếnđộngthấtthườngvàsựchênhlệchgiữacổphiếuniêm
yếtvàcổphiếuđăngkýgiaodịchrấtrõrệt
4.Top nhà đầu tư FPI vào Việt Nam
Tínhđếntháng7/2018,giátrịdanhmụcđầucủanhàđầutưtừMỹ,NhậtBản,HànQuốc
nằmtrongtop10quốcgiagiátrịdanhmụcđầulớnnhấttrênthịtrườngchứngkhoán
(TTCK)ViệtNam.SốlượngnhàđầuđếntừcácnướcMỹ,NhậtBản,HànQuốctăng
mạnhvớimứckhoảng22%sovớitrướcthờiđiểmxúctiếnđầutư.Giátrịdanhmụccủanhà
đầutưNhậtBảnvàHànQuốctănggầngấp2lầnvàgiátrịdanhmụccủanhàđầutưMỹtăng
khoảng3lầnsovớitrướckhixúctiếnđầutư.
5.Đóng góp tích cực
Bổsungvốncầnthiếtchothịtrườngtàichínhnộiđịavàgiảmchiphívốnthôngqua
đadạnghóarủiro
Pháttriểnthịtrườngtàichínhvàhoànthiệncácthểchếvàcơchếthịtrường
Tăngcườngcơhộivàđadạnghóaphươngthứcđầutư
Gópphầnnângcaonănglựchiệuquảquảnlínhànước
6.Hạn chế và giải pháp
Hạnchế
KinhtếViệtNamtronggiaiđoạn2017-2021cònnhiềubấtổn,ảnhhưởnglớnđếndòngvốn
FPIvàoViệtNam
CácvănbảnpháplýliênquanđếnFPIđangcònnhiềuhạnchế,mâuthuẫncầntháogỡ.Thiếu
minhbạchtrongcôngbốthôngtinvàgiámsátthịtrườngchứngkhoán.
Doanhnghiệpnhànướcchậmcổphầnhoáthoáivốn,gâycảntrởviệcniêmyếttrênthị
trườngchứngkhoánvàhoạtđộngmuabán,sápnhậpdoanhnghiệp.
SựgiatăngFPIquámứcgâytìnhtrạng“nềnkinhtếbongbóng”đầybấtổn,hệthốngtài
chínhtrongnướcdễbịtổnthương
Giảmtínhđộclậpcủachínhsáchtiềntệvàtỷgiá
Giảipháp
Sựổnđịnhcủaquốcgiasẽlàyếutốquantrọngđểthuhútcácnhàđầutư.
Cácdoanhnghiệpcầnminhbạch,côngkhaikếtquảkinhdoanhcủamìnhvàthựchiệnkiểm
toántheochuẩnmựcquốctế.
Đẩymạnhtiếntrìnhcổphầnhoávàniêmyếttrênthịtrườngchứngkhoán,đặcbiệtlàđốivới
cácDNNN
BộTàichính(quảnhoạtđộngđầutư)cầnphốihợpchặtchẽvớiNgânhàngNhànước
(quảnlýdòngluânchuyểnvốnvàngoạihối)trongviệcthuhútvốnFPIvàquảnlýdòngvốn
FPIra,vàotrongphạmviquốcgia.
Tăngcườngquảnlýthịtrườngngoạihối,quảnlýchặtchẽviệcmuabánvàthuđổingoạitệ,
ngănchặnhiệntượngđầucơngoạitệvàhiệntượngnhàđầutưFPIrúttiềnVNDhàngloạtđể
chuyểnthànhngoạitệtráiphép,gâysứcéplêntỷgiávàdựtrữngoạihốicủaNhànước.
Chương 5: Chuyển giao công nghệ quốc tế ở Việt Nam và chuyển giao
công nghệ thông qua FDI
1. Thành tựu
Pháttriểncơsởhạtầngcôngnghệ:chuyểngiaocôngnghệđãđónggópvàoviệcxâydựngcơ
sởhạtầngcôngnghệ.Điềunàycungcấpmộtmôitrườngthuậnlợichoviệcchuyểngiao
côngnghệvàpháttriểnnguồnnhânlựcchấtlượngcao.
Pháttriểncácngànhcôngnghiệpmới:khuyếnkhíchsựpháttriểncủacácngànhcôngnghiệp
đổimới,nhưcôngnghệthôngtin,điệntử,ôtô,nănglượngtáitạo.Từđó,ViệtNam
thểnắmbắtcáccôngnghệtiêntiếnvàápdụngchúngvàoviệcpháttriểnngànhcôngnghiệp
trongnước.
Nângcaonănglựccạnhtranh:ViệtNamđãhọchỏitừcáccôngnghệtiêntiếnthôngqua
chuyểngiaocôngnghệ,từđónângcaonănglựccạnhtranhcủacácdoanhnghiệptrongnước
họchỏitừcôngnghệquốctếvàápdụngchúngvàosảnxuấtvàkinhdoanh.ViệtNamcòncó
thểthamgiavàochuỗigiátrịtoàncầuvàcạnhtranhtrênthịtrườngquốctế.Điềunàyđãgiúp
đẩymạnhnăngsuấtvàhiệuquảsảnxuất,gópphầngiatăngGDPcủaViệtNam.
Một số công nghệ tiêu biểu đã được chuyển giao thông qua FDI
Côngnghệthôngtinvàviễnthông:ViệcđầuFDItronglĩnhvựccôngnghệthôngtinvà
truyềnthônggiúpnângcaonănglựcvềhạtầngmạng,pháttriểnứngdụngphầnmềmvàdịch
vụtrựctuyến,pháttriểncácgiảiphápcôngnghệtiêntiếnkhác.ViệtNamđãpháttriển
mạnhmẽtronglĩnhvựccôngnghệthôngtinvàviễnthôngnhờchuyểngiaocôngnghệ.Các
côngtycôngnghệnhưFPT,ViettelvàVingroupđãthànhcôngtrongviệcpháttriểnvàtriển
khaisảnphẩmcôngnghệ.VídụnhưViettelđãpháttriểnmạngdiđộng4Gvà5G,FPTđã
xâydựnghệsinhtháicôngnghệ.
Côngnghệsảnxuất:Chuyểngiaocôngnghệsảnxuấttiêntiếntừnhữngdoanhnghiệpnước
ngoàicóthểgiúpnângcaonăngsuất,chấtlượngsảnphẩmđểcảitiếnquytrìnhsảnxuất.
Côngnghệxửlýtáichếchấtthải:ViệcđầutưFDItronglĩnhvựccôngnghệxửlývàtái
chếchấtthảigiúpgiảmônhiễmmôitrường,tăngcườngsửdụngtàinguyêntáichế,vàđóng
gópvàobảovệmôitrường.
Côngnghệnôngnghiệpchếbiếnthựcphẩm:ĐầuFDItronglĩnhvựcnàygiúptăng
cườngnăngsuấtchấtlượngnôngsản,tăngcườngứngdụngcôngnghệtrongsảnxuất
nôngnghiệpvàxửlýthựcphẩm.
Côngnghệgiaothông:Việcápdụngcôngnghệtronglĩnhvựcgiaothônggiúpcảithiệnhạ
tầnggiaothông,tăngcườngantoàngiaothông,vàkhaitháchiệuquảcácnguồnvậntải.Các
côngnghệhệthốngthôngtin,quảnlýgiaothôngthôngminh,cácphươngtiệngiaothông
tựhành.
Côngnghệsinhhọcvàytế:Chuyểngiaocôngnghệquốctếđãđónggópquantrọngvàophát
triểncôngnghệsinhhọcytếởViệtNam.Cácsảnphẩmytếtiêntiếnđếntừcáccông
nghệkhôngchỉcungcấpgiảiphápchocácbệnhhiếm,màcòncảithiệnchấtlượngcuộcsống
củangườidân.
2. Hạn chế
Sựphụthuộcvàocôngnghệnướcngoài:Việcphụthuộcquánhiềuvàocôngnghệtừnước
ngoàithểgâyrarủirovềviệckiểmsoátcôngnghệvàsựphụthuộckinhtế.Ảnhhưởng
đếnsựpháttriểnbềnvữngcủanềnkinhtếViệtNam.
Sựthiếuchủđộngtrongviệcnhậnkiếnthức,kỹnăngquachuyểngiaocôngnghệcũngbộclộ
rấtrõtrongquátrìnhthẩmđịnhdựán,đặcbiệtlàdựáncôngnghệcao.Nănglựcthẩmđịnh
cácdựánFDIhạnchếkhiếnmộtsốđịaphươngchưathuhútđượccáccôngnghệcao,hiện
đạikèmtheoviệcchuyểngiaocôngnghệ. Cùngvớisựthiếuhụtvềnguồnnhânlựcchất
lượngcao
Thiếukhảnăngnghiêncứupháttriểncôngnghệ:Mặcdùcôngcuộcnghiêncứuvàphát
triểncôngnghệđangđượckhuyếnkhích,nhưngViệtNamvẫnđangđốimặtvớisựthiếuhụt
vềkhảnăngnghiêncứuvàinovasiđểsởhữuvàpháttriểncáccôngnghệmới.
Thiếuhệthốngcơsởhạtầng:Việcxâydựngvàcảithiệncơsởhạtầng,baogồmviễnthông,
giaothôngvàđiệnlực,cầnđượcthựchiệnđểtạođiềukiệnthuậnlợichoviệcchuyểngiao
côngnghệ.Hiệnnay,mộtsốvùngmiềnvẫnđanggặpkhókhănvềsởhạtầng,dẫnđến
khókhăntrongviệctiếpcậncôngnghệmới.
Hiệuquảkhôngđồngđều:Mộtsốdựánchuyểngiaocôngnghệkhôngđạtđượchiệuquả
chuyểngiaocôngnghệmongđợidonhiềudokhácnhau.Đasốcôngnghệđượcchuyển
giaolànhữngcôngnghệlạchậu.
3. Nguyên nhân
chế quản kinh tế chưa tạo môi
trườngthuậnlợichohoạtđộngchuyển
giaocôngnghệ.
Đầutưpháttriểnkhoahọccôngnghệcòn
hạnhẹp,sựthiếuđồngbộ,thiếuhoànchỉnh
củacơsởhạtầngkinhtếchohoạtđộngchuyểngiaocôngnghệ.Sựchuyểngiaocôngnghệ
ViệtNamđượcthựchiệnchủyếutronglĩnhvựcsảnxuấthàngtiêudùng,ngànhcôngnghiệp
chếtạomáy,đặcbiệtmáycôngcụthựchiệnđổimớivàchuyểngiaocôngnghệmớichưa
đángkể,trongkhiđótrìnhđộkỹthuậtvàcôngnghệcủangànhthấp,haophínănglượngcao
hơnmứcbìnhquânthếgiớikhoảng1,5lần,khảnăngchịunhiệt,chịuvađập,cácđiều
kiệnkhắcnghiệtcủamôitrường...rấthạnchế.
Chuyểngiaocôngnghệtrongđiềukiệnđổimớicôngnghệcònlẻtẻ,thiếuquyhoạch
chiếnlược.NănglựctiếpnhậncôngnghệcủadoanhViệtNamcònyếu.Trìnhđộthẩmđịnh
côngnghệcònnhiềubấtcập,dẫnđếntìnhtrạngnânggiácôngnghệquámức,gâythiệthại
trướcmắtvàlâudàichophíaViệtNam.
Thiếuhệthốngmạnglướithôngtinvềcôngnghệvàcácdịchvụhỗtrợcầnthiếtvàhữuhiệu
khácchohoạtđộngchuyểngiaocôngnghệcủacácdoanhnghiệpnóichungvàdoanhnghiệp
nhànướcnóiriêng.
Nhữngcôngnghệđượcchuyểngiaođổimớitrongthờigianquachưatạođượclựcđẩycần
thiếtchoviệctiếptụcnângcaonănglựccôngnghệvàtựđổimớicôngnghệ.
Nănglựcnộisinhcủacácdoanhnghiệpnhànướccònyếu,chưađủkhảnăngtựraquyếtđịnh
trongvấnđềcông.
4.Giải pháp
Đổimớicơchếquảnlýhoạtđộngchuyểngiaocôngnghệtheohướnghìnhthànhcơchếmới
phùhợpvớichếthịtrườngvớiđặcthùcủahoạtđộngchuyểngiaocôngnghệyêucầu
chủđộnghộinhậpkinhtếquốctế,nângcaotínhtựchủ,tựchịutráchnhiệmcủacáctổchức
vàcánhânhoạtđộngchuyểngiaocôngnghệ.Thựchiệnđadạngcáchoạtđộngchuyểngiao
côngnghệbaogồmcảđốitượng,luồngchuyểngiao,nộidunglẫnhìnhthứctừnướcngoài
vàoViệtNam.
Pháthuynănglựcnộisinhđểnângcaohiệuquảchuyểngiaocôngnghệ.Triểnkhaicácchính
sáchhỗtrợ,thúcđẩyđổimớivàchuyểngiaocôngnghệ.
Thựchiệnđadạnghoácácđốitượngchuyểngiaocôngnghệbằngcáchmởrộngquanhệvới
nhiềunước,nhiềutrìnhđộcôngnghệ,nhiềuhãng,nhiềuhướngpháttriểncôngnghệ.Mặt
khác,cầntạoáplực,sứcépđốivớicácdoanhnhànước,nhanhchóngtiếpcậnđổimới
côngnghệđểnângcaonănglựccạnhtranhcủasảnphẩmViệtNam...
Lựachọncôngnghệphùhợptronghoạtđộngchuyểngiaocôngnghệ.Côngnghệthíchhợp
cónghĩalàphảitínhđếnnhiềunhântốảnhhưởngtớisảnxuất,kinhdoanhtrongnướcnhư:
yếutốdânsố,tàinguyên,môitrườngvănhóa–xãhộivàcáchệthốngpháplý–chínhtrị.
Pháttriểnhệthốngthôngtinquốcgiavềcáchoạtđộngchuyểngiaocôngnghệ.
Chương 6: Ảnh hưởng của phá giá đồng NDT đến các quan hệ KTQT
của Việt Nam
1. Thực trạng phá giá đồng nhân dân tệ
1.1.Khái niệm phá giá tiền tệ
Phágiátiềntệlàviệcchủđộnglàmgiảmgiátrịcủađồngnộitệsovớicácngoạitệmàchính
phủđãcamkếtduytrìtrongchếđộtỷgiáhốiđoáicốđịnh.ViệcphágiáđồngNDTnghĩalà
giảmgiátrịcủanóvớicácngoạitệkhácnhưUSD,EUR...
1.2.Lý do phá giá tiền tệ
-Chínhphủsửdụngbiệnphápphágiátiềntệđểcóthểnângcaonănglựccạnhtranhmột
cáchnhanhchóngvàhiệuquảhơnsovớicơchếđểnềnkinhtếtựđiềuchỉnhtheohướngsuy
thoái.
-Chínhphủcácnướcthườngsửdụngchínhsáchphágiátiềntệkhicómộtsốcmạnh
kéodàiđốivớicáncânthươngmại
-TrongtrườngcầuvềnộitệgiảmthìChínhphủsẽphảidùngngoạitệdựtrữđểmuanộitệ
vàonhằmduytrìtỷgiáhốiđoáivàđếnkhingoạitệdựtrữcạnkiệtthìkhôngcòncáchnào
khác,Chínhphủphảiphágiátiềntệ.
1.3. Phá giá đồng NDT năm 2015 và 2018
Năm2015:TrungQuốcđãbấtngờhạgiáđồngNhândântệvớimứcđộthấpnhất
tronggầnbanăm,giảmkỷlụcgần2%sovớiUSD.…NguyêndoTrungQuốcphágiá
đồngnhândântệvừamuốnthúcđẩynềnkinhtếtrongnước,vừatăngquyềnlực
chođồngnhândântệđểcủngcốvaitròcủaTrungQuốctrêntoàncầu.
Năm2018:Tháng11/2018,trướcsựleothangcăngthẳngcủacuộcchiếnthươngmại
vớiMỹ,TrungQuốcđãđộngtháiphágiáđồngNhândântệ(NDT)khiếntỉgiá
đồngtiềnnàysovớiUSDđãrơixuốngmứcthấpnhấttrong10nămqua.Đâyđược
coilàbiệnpháptrảđũaviệcTổngthốngDonaldTrumptuyênbốápthuếbổsungđối
với300tỷUSDhànghóaTrungQuốc.
ĐứngtrướcsựkiệnđồngNhândântệbịphágiá,năm2018sovớiUSDthìVND
giảmgiákhoảng1,5%tuynhiênmứcgiảmnàylàkhôngđángkể.ĐồngNhândântệ
giảmkhiếntỷgiáCNY/VNDgiảm,tỷgiáUSD/VNDtănggâyảnhhưởngđếnquan
hệkinhtếquốctếcủaViệtNamvớiTrungQuốcnóiriêngvớicácnướctrênthế
giớinóichung.
2. Ảnh hưởng của phá giá đồng NDT đến quan hKTQT của Việt Nam
Thương mại quốc tế: Xuất nhập khẩu giữa Việt Nam với Trung Quốc
KhiNDTmấtgiásovớiVNDthìhànghóacủaTrungQuốcđổvàoViệtNamsẽrẻđi,nhập
siêucủaViệtNamsẽtănglên.ViệcphágiáđồngNDT,hànghóaTrungQuốcsẽrẻhơnvà
thâmnhậpsâuhơnvàothịtrườngViệtNam.gócđộmô,trongcáncânthươngmại
chung,xuấtkhẩucủaViệtNamsangTrungQuốcchỉchiếm10%tỷtrọng,nhưngchiều
nhậpkhẩulà30%.Minhchứng:Sovới1nămtrước,năm2019,kimngạchnhậpkhẩucủa
ViệtNamtừTrungQuốctăngthêmtới10,014tỷUSD,trongkhixuấtkhẩuchỉtănggần150
triệuUSD.Chínhvìvậy,cáncânthươngmạicủanướctavớiTrungQuốcbịthâmhụtrấtlớn
lêntớihơn34tỷUSD.
(.wits.worldbank org)
Xuất nhập khẩu giữa Việt Nam với nước ngoài
Trênthịtrườngtoàncầu,ViệtNamgặpbấtlợikhicạnhtranhvớihàngTrungQuốcgiárẻ.
ĐặcbiệttạithịtrườngMỹvàchâuÂu,hàngxuấtkhẩuViệtNamphảicạnhtranhtrựcdiện
vớisảnphẩmcủaTrungQuốc.Côngtylốpxe(nhưCSM)vàxuấtkhẩuhàngmaymặc(như
TCM)chịutổnthươngbởisựcạnhtranhtănglên.
Đầu tư nước ngoài:
Theolýthuyết:khitỉgiáNDTgiảmthìđầutưcủaTQvàoVNcũnggiảm.Vìlúcnày,sốtiền
cầnmangsangVNsẽcầnnhiềuhơnđểhoànthành.
SốliệuđầutưcủaTQvàoVN:Tínhđếnnăm2019,hơn2800dựáncủaTrungQuốcđã
vàoViệtNamvớitổngvốnđầu16,26tỉUSD.5thángđầunăm2019,vốnFDIvàoViệt
Namđạttănggần70%sovớicùngkỳ2018.VốnđầutưtừTrungQuốccũngtăngmạnh,đạt
2tỷUSDởtấtcảhợpphần,trongđóriêngphầnđăngcấpmớităng450%sovớicùngkỳ
2018.
Khinhândântệmấtgiá,ViệtNammuađượcmáymócthiếtbịtừTrungQuốcvớigiárẻhơn,
tuynhiênphầntiềnchitrảchonhàthầutrongnước,quyđổitừnhândântệratiềnđồngsẽít
đi.NĐTtrênthựctếkhôngbịảnhhưởngvẫntiếptụcđầutưvàoVN.Đầucáckhoảntiền,
cácchiphíkháctănglênnhưngmáymóc,nguyênvậtliệuthiếtbịbịgiảm
KhiNhândântệmấtgiá,cùngvớinguồnnhâncôngdồidào,cácnhàđầutưnướcngoàisẽ
tăngcườngđầuvàoTrungQuốc.LợithếcạnhtranhcủaViệtNamsovớiTrungQuốc
trongđầutưquốctếcóthểsụtgiảm.
Nguồn: Số liệu tch từ Cục Đầu tư nước ngoài, Bộ Kế hoạch và Đầu tư.
Nợ quốc gia:
NợcủaVNvayTQVớiviệcnhândântệmấtgiá,ViệtNamsẽđượclợivớinhữngkhoảnvay
vớiTrungQuốckhithanhtoán.TheosốBảntinnợnướcngoàis7củaBộTàichính,cuối
năm2010,dưnợChínhphủvớiTrungQuốclà551,7triệuUSD,chiếm2%tổngdưnợViệt
Nam;nợcủadoanhnghiệpvayTrungQuốcđượcChínhphủbảolãnh1,12tỷUSD.
ViệtNamcũngnhậnODAvàvayưuđãicủaTrungQuốc395,8triệuUSDtínhđếnhếttháng
6/2015,chiếm1%tổngvốn.
NợcủaVNvớicácnướctrênthếgiới:KhiNhândântệmấtgiávàtiềnVNĐcũnggiảmgiá
theo,tỷgiáVND/USDbiếnđộnglạigâybấtlợikhicáckhoảnvaybằngđôlaMỹđếnhạn.
MộtnguồntinchobiếtsaukhiViệtNam“tốtnghiệp”cácưuđãivàonămnay,tốcđộtrảnợ
sẽphảitănglên,từmứckhoảng7,5tỷUSDmỗinămlên9,5tỷUSD,điềunàysẽgâyáplực
lớnlênngânsách-vốnđãkhókhăn,nếutỷgiávớiđôlaMỹcòntăngtiếp
Dịch vụ thu ngoại tệ:
Việcnhândântệmấtgiáliêntiếpsẽkhiếnnhữngngườithunhậptrungbìnhhoặckháở
TrungQuốchạnchếđidulịchhoặcmuasắmởnướcngoài,dochiphíđắtđỏhơn.
KháchdulịchởTQđếnVN:SốliệucủaTổngcụcThốngkê,kháchdulịchtừTrungQuốc
đangchiếmtỷtrọng.TổngcụcThốngkêcũngchobiếtmặcdùchiếmtỷlệcaonhưngkhách
dulịchTrungQuốclạilàđốitượngchitiêuthấphơnsovớikháchquốctếkháctạiViệtNam.
lớnnhấttrongsốcáckháchquốctếđếnViệtNam(gần25%).Tuynhiên,việcnhândântệ
mấtgiáliêntiếpsẽkhiếnnhữngngườithunhậptrungbìnhhoặckháTrungQuốchạn
chếđidulịchhoặcmuasắmnướcngoài,dochiphíđắtđỏhơn.Điềunàysẽtácđộngtiêu
cựcđếnngànhdulịchViệtNam.Tuynhiên,đồngNDTgiảmgiákhôngảnhhưởngquánhiều
bởiviệcđidulịchphụthuộcvàonhiềuyếutốgồm:Ýthích,tâmlý,khảnăngchitrảcủa
ngườiđidulịch,anninhtạinướcsởtại...Theosốliệuđiềutracủaquannày,kháchdu
lịchTrungQuốctựtổchứcđidulịchcómứcchitiêubìnhquânkhoảng90USDmỗingày,
bằng63%sovớichitiêutrungbìnhcủakháchquốctếtạiViệtNam.Chitiêutrungbình
ngoàitourcủakháchTrungQuốclà41,28USDmộtngày,bằng35%mứcchitiêutrungbình.
Lýthuyếtsẽgiảmnhưngthựctếthìkhôngthayđổiquánhiều
3. Giải pháp
1. ĐiềuhànhtỷgiáVND/USDổnđịnh:NgânhàngNhànướcViệtNam(NHNN)đãđiềuchỉnh
tỷgiáVND/USDtheohướnglinhhoạt,phùhợpvớidiễnbiếncủathịtrườngcácyếutố
kinhtếmô.MụctiêucủaNHNNhạnchếviệcđồngVNDgiảmgiátheođồngNDT,
nhằmbảovệlợiíchcủangườidânvàdoanhnghiệpViệtNam.NHNNđãthựchiệncácbiện
phápđiềuhànhtỷgiánhưsau:Tăngcườngcungứngngoạitệchothịtrường,tăngcườngkiểm
soátthịtrườngngoạihối,tăngcườngphốihợpvớicáccơquanliênquan…
2. Tăngcườngxuấtkhẩusangcácthịtrườngkhác:ChínhphủViệtNamđãkhuyếnkhíchdoanh
nghiệpViệtNamđadạnghóathịtrườngxuấtkhẩu,khôngchỉphụthuộcvàothịtrường
TrungQuốc.MụctiêugiảmthiểurủirodobiếnđộngcủathịtrườngTrungQuốc,đồng
thờitậndụngcơhộixuấtkhẩusangcácthịtrườngmớinổi.Mộtsốthịtrườngxuấtkhẩutiềm
năngmàViệtNamcóthểkhaithácđểgiảmthiểutácđộngcủasựphágiáđồngnhândântệ:
Mỹ,EU,NhậtBản,HànQuốc
3. Hỗtrợdoanhnghiệpnângcaonănglựccạnhtranh:ChínhphủViệtNamđãtriểnkhainhiều
chínhsáchhỗtrợdoanhnghiệpnângcaonănglựccạnhtranh,nhưhỗtrợđàotạo,chuyển
giaocôngnghệ,giảmthuế,phí,...MụctiêugiúpdoanhnghiệpViệtNamgiảmthiểutác
độngcủasựphágiáđồngNDT,đồngthờinângcaokhảnăngcạnhtranhtrênthịtrườngquốc
tế.
CHƯƠNG 7: Ảnh hưởng của hội nhập kinh tế quốc tế tới nền kinh tế
của Việt Nam
1.Thực trạng hội nhập của Việt Nam
ViệtNamđãkýkếtvàđangđàmphán17hiệpđịnhFTAsongphươngvàđaphương.
Về quan hệ hợp tác song phương.ViệtNamđãthiếtlậpquanhệngoạigiaovớikhoảng180
quốcgiatrênthếgiới,mởrộngquanhệthươngmại,xuấtkhẩuhànghóatớitrên230thị
trườngcủacácnướcvàvùnglãnhthổ,kếtgần100Hiệpđịnhthươngmạisongphương,
trên60Hiệpđịnhkhuyếnkhíchbảohộđầutư,khoảng70Hiệpđịnhtránhđánhthuếhai
lầnvànhiềuHiệpđịnhhợptácvềvănhóasongphươngvớicácnướcvàcáctổchứcquốctế.
Về hợp tác đa phương khu vực.ViệtNamđãmốiquanhệtíchcựcvớinhiềutổchức
địnhchếtàichínhquốctế,cụthể:ngày15/9/1976,ViệtNamtrởthànhthànhviênchínhthức
củacủaQuỹtiềntệquốctế(IMF),Tháng7/1995ViệtNamđãgianhậpvàoHiệphộicác
quốcgiaĐôngNamÁ(ASEAN)vàchínhthứcthamgiakhuvựcThươngmạitựdoASEAN
(AFTA)từ1/1/1996.…Đặcbiệt,ngày11/1/2007ViệtNamtrởthànhthànhviêncủatổchức
thươngmạithếgiới(WTO).
Môitrườngpháplý,chínhsáchkinhtế,cơchếquảnlýtrongnướcđượccảicáchtheohướng
ngàycàngphùhợpvớicáccamkếttiêuchuẩncaotrongcácFTAvàngàycàngminhbạch
hơn,tạolậpmôitrườngđầutư,kinhdoanhtrongnướcngàycàngthôngthoánghơn,tiệmcận
vớicácchuẩnmựcquốctếcaocủakhuvựcthếgiới...gópphầntăngtrưởngkinhtếổn
địnhvàchuyểnđổicơcấukinhtếtrongnướctheohướngpháttriểncácngànhhàngđểngày
càngđápứngtốthơnnhucầucủacácthịtrườngđãcóFTAvớiViệtNam.
2. Các tác động của hội nhập đến nên kinh tế Việt Nam
2.1 Tích cực
Thương mại
Tăngtrưởngkimngạchxuấtnhậpkhẩu:Tronggiaiđoạn2007-2022,kimngạchxuấtnhập
khẩucủaViệtNamtăngtrưởngbìnhquân17%/năm,từ100,1tỷUSDlên671,2tỷUSD.
Trongđó,kimngạchxuấtkhẩutăngtrưởngbìnhquân18,2%/năm,từ48,4tỷUSDlên331,7
tỷUSD;kimngạchnhậpkhẩutăngtrưởngbìnhquân15,7%/năm,từ51,7tỷUSDlên339,5
tỷUSD.
Chuyểndịchcơcấuhànghóaxuấtnhậpkhẩu:Chuyểndịchcơcấuhànghóaxuấtnhậpkhẩu
theohướngtăngtỷtrọnghànghóachếbiến,giảmtỷtrọnghànghóathô,nguyênliệu.Cụthể,
tỷtrọnghànghóachếbiến trongtổngkimngạchxuấtkhẩutăngtừ54,3%năm2007lên
79,6%năm2022;tỷtrọnghànghóathô,nguyênliệutrongtổngkimngạchxuấtkhẩugiảmtừ
45,7%năm2007xuốngcòn20,4%năm2022.
Tăngcườngkếtnốikinhtếvớicácnước:HộinhậpquốctếđãgiúpViệtNamkếtnốikinhtế
vớicácnướctrênthếgiới,mởrộngthịtrườngxuấtkhẩu,nhậpkhẩu,thuhútđầunước
ngoài.Tínhđếntháng12 năm2022,ViệtNamđãkết17hiệpđịnhthươngmạitựdo
(FTA)với60quốcgiavàvùnglãnhthổ,trongđócó15FTAcóhiệulực.
Nângcaonănglựccạnhtranhcủadoanhnghiệp:Hộinhậpquốctếđãtạoáplựccạnhtranh
đốivớicácdoanhnghiệpViệtNam,buộccácdoanhnghiệpphảinângcaonănglựccạnh
tranhvềchấtlượngsảnphẩm,dịchvụ,giácả,khảnăngđápứngnhucầuthịtrường.
Tăngtrưởngkinh tế: Hội nhập
quốc tế đã góp phần thúc đẩy
tăng trưởng kinh tế của Việt
Nam. Trong giai đoạn 2007-
2022, tốc độ tăng trưởng GDP
của Việt Nam đạt bình quân
6,8%/năm, cao hơn mức trung
bìnhcủathếgiớivàkhuvực.
Đầu tư trực tiếp nước ngoài
Năm2022,tổngvốnFDIđăngkí
vàoViệtNamđạtgần27,72tỷ
USD,mứcvốnFDIthựchiệnđạtkỉlục22,4tỷUSD,tăng13,5%sovớicùngkỳnăm2021.
ĐâylàsốvốnFDIthựchiệncaonhấttrong5năm(2017-2022).Tínhlũykếtronggiaiđoạn
1986-2022,ViệtNamđãthuhútđượcgần438,7tỷUSDvốnFDI;trongđó,274tỷUSDđã
đượcgiảingân,chiếm62,5%tổngvốnđầutưđăngkýcònhiệulực.
TỷtrọngđónggópcủakhuvựckinhtếcóvốnđầutưnướcngoàivàoGDPcóxuhướngtăng
tronggiaiđoạn2005-2021,điềunàyphảnánhmứcđộhộinhậpkinhtếquốctếngàycàng
sâurộngcủaViệtNam.NềnkinhtếViệtNamngàycànggắnchặtvớinềnkinhtếthếgiới.
ViệtNamđãđangápdụngnhiềubiệnphápthuhútvốnFDI,thựchiệnchínhsáchhướng
vềxuấtkhẩunhằmtậndụngcácnguồnlựctừnướcngoàiđểthúcđẩytăngtrưởngkinhtế.
(Hình1)
2.2 Tiêu cực
Thương mại
Áplựccạnhtranhtừcácnướctrongkhuvựcvàtrênthếgiới:Áplựccạnhtranhtừcácnước
trongkhuvựctrênthếgiớitiếptụcgiatăng,đặcbiệttừcácnướcnềnkinhtếphát
triểnnhưTrungQuốc,Mỹ,NhậtBản,HànQuốc,...Áplựccạnhtranhnàyxuấtpháttừnhiều
yếutốnhư:
Sựkhácbiệtvềtrìnhđộpháttriểnkinhtế,côngnghệgiữaViệtNamvàcácnướctrongkhu
vựcvàtrênthếgiớingàycàngthuhẹp.
Sựđadạngvềsảnphẩm,dịchvụcủacácnướctrongkhuvựcvàtrênthếgiớingàycàngtăng.
Sựcạnhtranhvềgiácả,chấtlượngsảnphẩm,dịchvụngàycàngkhốcliệt.
Tháchthứcvềnănglựccạnhtranhcủadoanhnghiệp:DoanhnghiệpViệtNamvẫncònhạn
chếvềnănglựccạnhtranhvềchấtlượngsảnphẩm,dịchvụ,giácả,khảnăngđápứngnhu
cầuthịtrường.DoanhnghiệpViệtNamcònthiếukinhnghiệm,nănglựctiếpcậnthịtrường
quốctế,quảntrịrủiro,...
Nhữngbấtcậptrongchế,chínhsách:Hệthốngphápluật,chế,chínhsáchvềthương
mạicủaViệtNamvẫncònmộtsốbấtcập,chưađápứngđượcyêucầucủahộinhậpquốctế.
Cácquyđịnhvềthươngmại,đầutư,sởhữutrítuệ,...cònthiếuđồngbộ,chưathốngnhất,gây
khókhănchodoanhnghiệptronghoạtđộngxuấtnhậpkhẩu,đầutư.
Đầu tư trực tiếp nước ngoài
CómộtsốvấnđềđặtrađốivớidòngvốnFDI:(i)ĐónggópcủaFDItrongviệcnângcao
nănglựccôngnghiệp,cònhạnchế;(ii)MốiliênkếtgiữakhốidoanhnghiệpFDIdoanh
nghiệptrongnướccònyếukém;(iii)CácdoanhnghiệpFDIchủyếuhoạtđộngởlĩnhvựcgia
cônglắpráp,thâmdụnglaođộngítcókhảnăngtạotácđộnglantỏavềmặtcôngnghệ;
(iv)KhungpháplývàchínhsáchmởcửaFDI,hộinhậpkinhtếquốctếtuyđãđượccảithiện,
songvẫncònnhiềuhạnchếtrong quảnlý, dẫntớicácvấnđềnhưônhiễm môitrường,
chuyểngiá,trốnthuế…;(iv)Dòngvốnliênthônghơnvớiquốctếcũngkhiếnchonhững
nguycơbấtổnkinhtếvĩmôgiatăngtrongbốicảnhkinhtếthếgiớivàkhuvựccónhiềubiến
độngcũngđặtranhữngtháchthứctrongviệcxâydựngvàthựcthicácchínhsáchkinhtế
mô.
3. Giải pháp
VềThươngmại:Tiếptụccảithiệnmôitrườngkinhdoanh:Chínhphủcầntiếptụccảithiện
môitrườngkinhdoanh,tạođiềukiệnthuậnlợichodoanhnghiệppháttriển,nângcaonăng
lựccạnhtranh.Cácgiảiphápcthểbaogồm:Hoàn thiệnhthốngppluật,chế,
chínhsáchvềthươngmại,đầutư,sởhữutrítuệ,...Tăngcườnghtrợdoanhnghiệptrong
tiếpcậnthtờng,quảntrịrủiro,...Đẩymạnhđàotạo,nângcaonglựccạnhtranhcủa
doanhnghiệp.Hỗtrợdoanhnghiệpngcaonănglựccạnhtranh:Chínhphủcầnhỗtrợ
doanhnghiệpnângcaonănglựccạnhtranhvềchấtlượngsảnphẩm,dịchvụ,gcả,khả
năngđápứngnhucầuthịtrường.
Cácgiảiphápcthể baogồm:Hỗtrợdoanhnghiệpđổi mớingnghệ,nângcaochất
lượngsảnphẩm,dịchvụ.Hỗtrợdoanhnghiệpthamgiacáchộichợ,triểnlãmquốctế,xúc
tiếnthươngmại.Hỗtrdoanhnghiệptiếpcậnnguồnvốntíndụng,...Tăngcườnghợptác
quốctế:Chínhphủcầnngcườnghợptácquốctế,tranhthủsựhỗtrợcủacnước,các
tổchứcquốctếđnângcaonănglựchộinhậpquốctếcủaViệtNam.
Vềđầutưnướcngoài:HỗtrợdoanhnghiệpViệtNamnângcaonglựccạnhtranh:Chính
phủcầnhỗtrợdoanhnghiệpViệtNamnângcaonănglựccạnhtranhvềchấtlượngsản
phẩm,dịchvụ,giácả,khảnăngđápứngnhucầuthịtrường.
Cácgiảiphápcthể baogồm:Hỗtrợdoanhnghiệpđổi mớingnghệ,nângcaochất
lượngsảnphẩm,dịchvụ.Hỗtrợdoanhnghiệpthamgiacáchộichợ,triểnlãmquốctế,xúc
tiếnthươngmại.Hỗtrdoanhnghiệptiếpcậnnguồnvốntíndụng,...Tăngcườngquảnlý
FDI:CnhphủcầnngcườngquảnlýFDI,đảmbảoFDIthựchiệnđúngquyđịnhcủa
phápluật,cólợichopháttriểnkinhtế-xãhộicủaViệtNam.
Danhmụcthamkhảo
Nguồn tài liệu tham khảo:
1.ẢnhhưởngcủađạidịchCOVID-19đếnnềnkinhtếthếgiớiứngphócủaViệtNam
(PGS.,TS.ĐoànThanh-TrườngĐạihọcNgânhàngTP.HồChíMinh,LâmMỹHạnh-
TrườngĐạihọcNgânhàngTP.HồChíMinh,22/05/2022)
https://tapchitaichinh.vn/anh-huong-cua-dai-dich-covid-19-den-nen-kinh-te-the-gioi-va-ung-
pho-cua-viet-nam.html
2.Dulịchthếgiớiđãthayđổinhưthếnàođểthíchứngvớiđạidịch
(TS. Nguyễn Công Dũng,Nhà văn Đỗ Thị Thu Hiên,ThS. Phạm Đức Thái; ThS Diệu Thu,Lương Thị
Thanh Hoa,ThS. Trần Hồng Quỳnh, 2021)
https://dangcongsan.vn/kinh-te/du-lich-the-gioi-da-thay-doi-nhu-the-nao-de-thich-ung-voi-
dai-dich-597566.html
3.TácđộngcủađạidịchCovid-19đốivớihệthốngtàichínhchâuÁ(Lê,25/08/2020)
https://ngkt.mofa.gov.vn/tac-dong-cua-dai-dich-covid-19-doi-voi-he-thong-tai-chinh-chau-a/,
4.KinhtếHoaKỳđốimặtvớicuộckhủnghoảngdođạidịchCovid19(Linh,2020)
https://mof.gov.vn/webcenter/portal/btcvn/pages_r/l/tin-bo-tai-chinh?
dDocName=MOFUCM176132
5.XácđịnhđượccaCovid19đầutiênởTungQuốc(Miên,2021)
https://thanhnien.vn/xac-dinh-duoc-ca-covid-19-dau-tien-o-trung-quoc-1851082187.htm
6.BáoTuổiTrẻ(2021)
https://tuoitre.vn/an-do-them-346-786-ca-nhiem-lap-ky-luc-the-gioi-moi-2-624-ca-tu-vong-
trong-vong-24-gio-20210424132826645.htm
7.Thưviệnphápluật:“Nghịđịnh92/2021vềmiễn,giảmthuếTNDN,GTGTchoDNkhó
khăndoCovid”
https://thuvienphapluat.vn/chinh-sach-phap-luat-moi/vn/thoi-su-phap-luat/chinh-sach-moi/
38148/nghi-dinh-92-2021-ve-mien-giam-thue-tndn-gtgt-cho-dn-kho-khan-do-covid
8.Tạpchícộngsản:“Ổnđịnhkinhtếmô,tạomôitrườngthuậnlợichophụchồivàphát
triểnkinhtếViệtNam”
https://www.tapchicongsan.org.vn/media-story/-/asset_publisher/V8hhp4dK31Gf/content/on-
dinh-kinh-te-vi-mo-tao-moi-truong-thuan-loi-cho-phuc-hoi-va-phat-trien-kinh-te-viet-nam
9.TạpchíthịtrườngTàichínhtiềntệ:“NhậtBản:giảiquyếtcáctháchthứcthôngquachính
sáchtiềntệlinhhoạthơnvàtàikhoáthậntrọng”
https://thitruongtaichinhtiente.vn/nhat-ban-giai-quyet-cac-thach-thuc-thong-qua-chinh-sach-
tien-te-linh-hoat-hon-va-tai-khoa-than-trong-44451.html
10.BộKếhoạchvàĐầutư:“Tổngkimngạchxuấtkhẩuhànghoá11thángnăm2023
https://www.mpi.gov.vn/portal/Pages/2023-11-29/Tong-kim-ngach-xuat-nhap-khau-hang-
hoa-11-thang-narersb5.aspx
11.VCCILiênđoànThươngmạiCôngnghiệpViệtNam:“Hiệntrạngcủangànhcông
nghiệpđiệntửViệtNam(2023)”
https://vcci-hcm.org.vn/hien-trang-cua-nganh-cong-nghiep-dien-tu-viet-nam/
12.BáoTuổiTrẻ(2022):“CôngnghiệphoátạiViệtNamcầnvượtqua“bẫy”giacônglắp
ráp”
https://tuoitre.vn/cong-nghiep-hoa-tai-viet-nam-can-vuot-bay-gia-cong-lap-rap-
20220728135131448.htm
13.BộCôngthươngViệtNam(2022),Hơn40doanhnghiệphoạtđộngtronglĩnhvựcsản
xuất,lắprápôtôtạiViệtNam”
https://moit.gov.vn/tin-tuc/phat-trien-cong-nghiep/cong-nghiep-o-to-viet-nam-dang-dan-
khang-dinh-vai-tro-la-nga.html
14.TTWTOVCCI–ChiếntranhthươngmạiMỹ-Trung:Nguyênnhânvàphươngthứccác
nướcápdụng(2018)
https://trungtamwto.vn/tin-tuc/12303-chien-tranh-thuong-mai-my---trung-nguyen-nhan-va-
phuong-thuc-cac-nuoc-ap-dung
15.Tạpchídiễnđàndoanhnghiệp:Cụcdiệnthếgiới(kỳII):Cácnướcnhỏcầnlàmgì”
https://diendandoanhnghiep.vn/cuc-dien-the-gioi-ky-ii-cac-nuoc-nho-can-lam-gi-157713.html
16.CôngtyluậtACC(2022):“ThuhútFDIcủaViệtNamnăm2022vàtriểnvọng”
https://accgroup.vn/von-dau-tu-fdi-vao-viet-nam-2022
17.TTWTO-(Thôngtinthịtrường)FDIAustraliatạiViệtNam(2022)
https://trungtamwto.vn/chuyen-de/19861-fdi-australia-tai-viet-nam-dien-tien-tinh-hinh-fdi-
cua-viet-nam-qua-cac-nam
18.BáoĐiệntửChínhphủ(2023):“VốnFDIthựchiệncaonhấttrong5nămgầnđây”
https://baochinhphu.vn/von-fdi-thuc-hien-cao-nhat-trong-5-nam-gan-day-
102231128122103346.htm
19.TổngcụcThốngkê(2022):“Thuhútđầutưnướcngoàinăm2022”
https://www.gso.gov.vn/du-lieu-va-so-lieu-thong-ke/2022/04/thu-hut-dau-tu-nuoc-ngoai-
nam-2022-ky-vong-khoi-sac-2/
20.BộKếhoạch&Đầutư-HọcviệnChínhsáchvàPháttriển-GiáotrìnhKinhtếquốctế
Luậnvăn:“QuảnlídòngvốnnướcngoàikinhnghiệmcácnướcmớinổivàgợiýđóivớiViệt
Nam”-T.SNhậtTrung
GiảiphápquảnlívốnđầutưgiántiếpnướcngoàitạiViệtNam
https://mix166.vn/dau-tu-gian-tiep-nuoc-ngoai-1648546112/
21.QuảnlívốnđầutưgiántiếpnướcngoàiFPItạiViệtNam
(https://giaoducvieta.edu.vn/giai-phap-quan-ly-von-dau-tu-gian-tiep-nuoc-ngoai-fpi-o-viet-
nam-izpg4opx/)
22.TìnhhìnhthuhútĐTNNtạiViệtNam
https://fia.mpi.gov.vn/Detail/CatID/f3cb5873-74b1-4a47-a57c-a491e0be4051/NewsID/
5d476094-8272-4d9d-b810-1609ce7b67b3/MenuID
23.NguyễnVânAnh,LêVũToàn,ĐàmQuang(2012).Bànvềthuậtngữ“Thịtrườngkhoa
học”,“thịtrườngcôngnghệ”“thịtrườngKH&CN”.TạpchíHoạtđộngKhoahọc,Bộ
KH&CN,ISSN1859–4794,số641,tr.50–54;
24.TS.NguyễnThịVânAnh“BànvềsửađổiLuậtCGCNtiếpcậntừsosánhvớiLuật
KH&CN”;
25.Nghịđịnh133/2008/NĐ-CPcủaChínhphủngày31/12/2008quyđịnhchitiếtvàhướng
dẫnthihànhLuậtCGCN.
https://donga.edu.vn/tuyensinh/ts-chi-tiet/co-nen-chon-nganh-ngon-ngu-trung-quoc-27614
26.BộTàichính:“Bảntinnợnướcngoàisố07”
https://mof.gov.vn/webcenter/portal/btcvn/pages_r/l/tin-bo-tai-chinh?
dDocName=BTC342070
27.ViệtNamvớiWTO,Nxb.Tưpháp,2007,tr.68.
28.Tổngcụcthôngkế,“Niêngiámthôngkênăm2021”
https://www.gso.gov.vn/wp-content/uploads/2022/08/Sach-Nien-giam-TK-2021-1.pdf
29.HộinhậpkinhtếquốctếViệtNamtrongbốicảnhxuhướngtoàncầuhóathươngmại-
PGS.TSNguyễnVănTrình
https://www.researchgate.net/profile/Nguyen-Tien-32/publication/
342863804_Hoi_nhap_kinh_te_quoc_te_cua_Viet_Nam_trong_boi_canh_xu_huong_toan_ca
u_hoa_thuong_mai/links/5f0931c1a6fdcc4ca45e1d1e/Hoi-nhap-kinh-te-quoc-te-cua-Viet-
Nam-trong-boi-canh-xu-huong-toan-cau-hoa-thuong-mai.pdf
30.Tácđộngcủathươngmạiquốctếđếntăngtrưởngkinhtế-nghiêncứutrườnghợptrước
vàsaukhiViệtNamgianhậpWTO(NguyễnThịMỹLinh)
https://jst-haui.vn/media/30/uffile-upload-no-title30178.pdf
31.LợithếsosánhbộclộcủaViệtNamvàcácnướcASEANtrongbốicảnhhộinhậpquốctế
https://ktpt.neu.edu.vn/Uploads/Bai%20bao/2018/So%20248/375829.pdf
32.TácđộngcủađầutưtrựctiếpnướcngoàivớinềnkinhtếởViệtNam
https://trungtamwto.vn/tin-tuc/24538-tac-dong-cua-dau-tu-truc-tiep-nuoc-ngoai-doi-voi-tang-
truong-kinh-te-o-viet-nam
| 1/40

Preview text:

Chương 1: Vấn đề toàn cầu
I. ẢNH HƯỞNG CỦA DỊCH BỆNH COVID TỚI NỀN KINH TẾ THẾ GIỚI
1.Giải thích vấn đề dịch bệnh toàn cầu
-ĐạidịchCovid19luônlàvấnđềgâynhứcnhối.Nóxuấtpháttừcuốinăm2019tạithành
phốVũHán,TrungQuốc.Tácnhângâybệnhsauđóđượcxácđịnhlà1chủngcủavirus
corona, mộtloạibệnhtruyềnnhiễm.Vấnđềdịchbệnhởđâylà1tìnhhuốngvôcùngkhó
khăn,tácđộngnghiêmtrọngđếnnềnkinhtếtoàncầuvàtrênrấtnhiềuphươngdiệnkhácmà
đòihỏitấtcảmọingườiphảicósựđồnglòngđưaragiảiphápđểcânbằngđượctrạngtháiổn địnhnhất.
2. Số liệu tình hình của vấn đề
-Tínhđến09/02/2023toànthếgiớicóhơn755triệucanhiễmvàhơn6,8triệutrườnghợptử vong.
-KểtừkhiCovid-19xuấthiện,Mỹlàquốcgiachịuảnhhưởngnặngnềnhất.Tớinay,hơn
100triệungườiMỹ(tươngđươnggần1/3dânsốMỹ)từngmắcCovid-19,hơn1,1triệu trường  hợp  tử  vong.
-Thếgiớiliêntiếpchứngkiến4lànsóngdịchbệnhCOVID-19,tácđộngmạnhtớimọimặt
đờisốngxãhội,cướpđisinhmạngcủahàngtriệungườitrênthếgiới.
-ỞViệtNamtínhđếnhếtngày31/10/2023ghinhận11.624.114trườnghợpnhiễmCOVID-
19và43.206trườnghợptửvong.Tuynhiênsốcanhiễmthựctếcủamộtsốtỉnhcóthểcao
gấp4-5lầnsốliệuBộYtếcôngbố.
3. Tác động của dịch bệnh (COVID 19) tới nền kinh tế
-DịchCOVID-19“gâyramốiđedọanghiêmtrọngđốivớinềnkinhtếvàcảsựổnđịnhcủa
hệthốngtàichính”. 
Làmgiảmtốcđộpháttriểncủanềnkinhtế,kéothờikìkhủnghoảngkinhtếtớigần 
Tácđộngxấuđếnngànhdịchvụ 
Ảnhhưởngtiêucựctớingànhhàngkhông 
Làmtrìtrệtrongsảnxuấtkinhdoanhhànghóavàxuấtnhậpkhẩu 
Gâysứcéplớnlêncácdoanhnghiệpvừa,nhỏvàsiêunhỏ 
Nảysinhcácvấnđềliênquanđếnviệclàmcủangườidân 
Ảnhhưởngtớihệthốngngânhàng:
Theosốliệuthốngkênăm2020:Dohậuquảcủanhữngchươngtrìnhhỗtrợtàichính
màcácchínhphủđãbổsungkhoảng11.000tỷUSDnợ.Quỹ Tiền tệ Quốc tế(IMF)cho
biếttạicácnềnkinhtếtiêntiến,nợcôngđượcdựbáosẽtănggần19%trongnămnay
lêntươngđương130%GDPtoàncầu. 
Chínhphủphảtăngchiphítrợcấp,phụcấp,miễn,giảmmộtsốloạithuếđểgiảiquyết
vấnđềansinhxãhội. 
Tăngcườngsựphụthuộcnhưngđồngthờipháttriểncôngnghệ
4. Nguyên nhân và giải pháp của dịch bệnh - Nguyênnhân: 
Nguyên  nhân  trực  tiếp:  là  do  virus  SARS-CoV-2  gây  ra.  Virus  này  thuộc  họ
Coronaviridae,cóthểgâyracácbệnhtừnhẹđếnnặngởngườivàđộngvật.Virusnàycó
thểlâytruyềntừngườisangngườiquađườnghôhấp,chủyếulàkhingườibệnhho,hắt
hơihoặc nóichuyện. Virus cũngcó thể lâytruyền quatiếp xúc vớibề mặt bịnhiễm virus. 
Nguyênnhângiántiếpbaogồmcácyếutốsau:
1. Tiếpxúcgiữangườivàđộngvật:SARS-CoV-2cóthểlâytruyềntừđộngvậtsang
người,sauđólâytruyềntừngườisangngười.
2. Chủquan,chưathựchiệncácbiệnphápphòngtránhdịchhayphòngtránhchưa hiệuquả.
3. Chính phủchưa có biệnpháp phòng tránh dịchkịp thời, làm dịch bệnh lây lan nhanh.
4. DulịchlàmlâylandịchbệnhCOVID-19
5. Tìnhtrạngthiếuhụtcơsởhạtầngytếởmộtsốquốcgia. - Giảipháp:
Về xã hội:
1. Giải pháp cá nhân
 TiêmvaccineCOVID-19đầyđủ
 Giữkhoảngcáchantoànvớingườikhác
 Rửataythườngxuyênbằngxàphòngvànước
 Vệsinhbềmặtthườngxuyên
 Hạnchếtiếpxúcvớingườibệnh
2. Giải pháp cộng đồng
 Tăngcườngtruyềnthông,nângcaonhậnthứccủangườidânvềnguycơlâylancủa dịchCOVID-19
 Tăngcườngkiểmtra,giámsátcáchoạtđộngkinhdoanh,dịchvụ
 Tuyêntruyền,vậnđộngngườidânthựchiệnnghiêmcácbiệnphápphòng,chốngdịch bệnh
3. Giải pháp của chính phủ
Banhànhcácnghịđịnhthôngtưvềphòngchốngdịch
 Quảnlýchặtchẽviệcnhậpcảnh
 Tăngcườngnănglựchệthốngytế
 Pháttriểnvắcxin,thuốcđiềutrịCOVID-19  Về kinh tế:
Nhànướcđãbanhànhcácchínhsách,cácgiảiphápnhằmgiảmbớtkhókhăn,hỗtrợ
doanhnghiệp,ngườidânvượtquagiaiđoạnkhókhăndodịchbệnhgâyra,đồngthời
khôiphụcnềnkinhtếsauđạidịch. 
Giảiphápổnđịnhkinhtếvĩmô:
*Điềuhànhchínhsáchtiềntệ,tíndụnglinhhoạt,phùhợpvớidiễnbiếnkinhtếvĩ mô.
*Điềuhànhchínhsáchtàikhóachặtchẽ,đảmbảocânđốingânsáchnhànước.
*Tăngcườngquảnlýthịtrường,chốngđầucơ,thaotúnggiácả. 
Giảiphápphụchồivàpháttriểnkinhtế:
*Tiếptụcđẩymạnhcơcấulạinềnkinhtế,chuyểnđổimôhìnhtăngtrưởng.
*Tậptrungđầutưpháttriểnhạtầng,nhấtlàhạtầnggiaothông,logistics.
*Khuyếnkhíchđổimớisángtạo,ứngdụngkhoahọc,côngnghệ.
*Tăngcườnghộinhậpkinhtếquốctế.
 Việcthựchiện đồngbộ cácgiải pháptrênsẽ giúpngănngừa sựlây lan củadịch
COVID-19,bảovệsứckhỏevàtínhmạngcủangườidân,đồngthờikhôiphụclạinền
kinhtếtrongnướcvàthếgiớisauđạidịch. 
II. KHỦNG HOẢNG KINH TẾ , TÀI CHÍNH TOÀN CẦU VÀ TÁC ĐỘNG CỦA
CUỘC KHỦNG HOẢNG TÀI CHÍNH NĂM 2008

1.Nguyên nhân và diễn biến 1.1.Nguyên nhân
BongbóngbấtđộngsảncùngvớigiámsáttàichínhthiếuhoànthiệnởHoaKỳđãdẫntới
mộtcuộckhủnghoảngtàichínhởnướcnàytừnăm2007,bùngphátmạnhtừcuốinăm2008.
ThôngquaquanhệtàichínhnóiriêngvàkinhtếnóichungmậtthiếtcủaHoaKỳvớinhiều
nước.CuộckhủnghoảngtừHoaKỳđãlanrộngranhiềunướctrênthếgiới,dẫntớinhữngđổ
vỡtàichính,suythoáikinhtế,suygiảmtốcđộtăngtrưởngkinhtếởnhiềunướctrênthếgiới.
Xétmộtcáchsâuxa,cuộckhủnghoảngkinhtế2008bắtnguồntừkhủnghoảngtronglĩnh
vựctàichínhbaogồmbảohiểm,tíndụng,chứngkhoán,...Yếutốđượccoilàchủchốtgâyra
cuộckhủnghoảngkinhtế2008làdosựpháttriểnquá“nóng”củathịtrườngbấtđộngsảntại
Mỹ.Chínhđiềunàyđãkhởiđầuchomộtchuỗiphảnứngdâychuyểnkhimộtmắtxíchtrong
hệthốngbịphávỡ.
1.2.Diễn biến 9-8-2007
ThịtrườngtíndụngđóngbăngkhiBNPParibastạmdừnghoạtđộngởba
quỹcủahọdotínhthanhkhoảnkémcủacáckhoảnthếchấpdướichuẩnmà họđangnắmgiữ. 14-9-2007
CuộcchạyđuatrênNorthernRockbắtđầu,cuộcchạyđuađầutiêndiễnra
tạimộtngânhàngAnhtrong150năm. 17-2-2008
NorthernRockbịThủtướngcủaExchequerAlistairDarlingquốchữuhóa. 16-3-2008
JPMorganChaseđồngýgiảicứungânhàngđầutưBearStearns,vớiviệc
chínhphủHoaKỳcungcấpkhoảnbảolãnhtrịgiá30tỷUSDchokhoảnlỗ củangânhàngnày. 7-9-2008
ChínhphủMỹđưaFannieMaevàFreddieMac–haitổchứcđảmbảocác
khoảnthếchấp–thànhsởhữucôngtạmthời. 15-9-2008
NgânhàngMỹLehmanBrothersnộpđơnxinphásản. 17-9-2008
Lloyds-TSBđồngý giải cứuHBOS vớisựkhuyếnkhíchcủachínhphủ Anh. 27-9-2008
ChínhphủAnhquốchữuhóaNgânhàngBradfordvàBingley. 30-9-2008
ChínhphủIrelandhứahẹnsẽbảolãnhchotoànbộhệthốngngânhàngcủa đấtnước. 3-10-2008
QuốchộiMỹthôngquagóicứutrợtrịgiá700tỷUSDchocácngânhàng
Mỹ-Chươngtrìnhcứutrợtàisảngặpkhókhăn(TARP). 13-10-2008
ChínhphủAnhbảolãnhchoNgânhàngHoànggiaScotland,Lloyds-TSB
vàHBOSbằngcáchnắmgiữcổphầnsởhữulớntrongđóvàđảmbảotài sảncủahọ. 16-12-2008
Fedcắtgiảmlãisuấtchủchốtxuốnggầnbằng0,mứcthấpnhấttừtrước
đếnnaytronglịchsử95năm. 22-4-2009
BộtrưởngTàichínhtiếtlộrằngviệccứutrợhệthốngngânhàngsẽdẫnđến
thâmhụtngânsáchlớnnhấttronglịchsửVươngquốcAnh.
2. Tác động của cuộc khủng hoảng đến nền kinh tế thế giới 2.1.GPD:
Kìkhủnghoàngtàichínhnăm2008đãgâyrasựsụtgiảmGDPtoàncầukhoảng5,3nghìntỷ
dollartươngđương3,7%gâyratácđộngtiêucựcđếnnềnkinhtếtoànthếgiớikéodàiđến đầunăm2009. Nguồn:IMF
2.2. Tác động đến Đầu tư quốc tế:
Trongkhilượngđầutưquốctếnăm2007là13,2%thìđếnnăm2008còn3,5%.Dotácđộng
kéodàicủacuộckhủnghoảng,đầutưtrựctiếpranướcngoài(FDI)toàncầunăm2009đã
giảm38,7%sovớinăm2008,xuốngcòn1040tỷUSD.
2.3. Tác động đến Thương mại quốc tế:
TheoWB,Tínhchungnăm2008xuấtkhẩutrêntoànthếgiớităng2%tuynhiênchịuảnh
hoảngnặngnềcủakhủnghoảngtàichínhnăm2009xuấtkhẩuthếgiớigiảmmạnhxuống chỉcòn-12,5%. 
2.4. Tác động đến Tỷ lệ lạm phát:
Ảnhhưởngcủacuộckhủnghoảngtàichínhtoàncầuđãkhiếntỷlệlạmpháttăngcaotừ4,8%
năm2007cánmốc8,9%năm2008.
2.5. Tác động đến Tỷ lệ thất nghiệp:
Tỷlệthấtnghiệp:Tỷlệngườicóviệclàmsụtgiảmmạnhtronggiaiđoạnnàycũnglàmột
dấuhiệuchothấysứcảnhhưởngcủacuộckhủnghoảngtàichínhtoàncầu,khitỷlệthất
nghiệptăngtừ5,5%đến6%.
2.6. :
Tác động đến Giá cổ phiếu
Giácổphiếugiảmkhoảng50%từđỉnhtớiđáytừtháng10năm2007đếntháng3năm
2009.Nhữngđợtgiảmgiácổphiếunàylàlớnsovớinhữngđợtgiảmgiáliênquanđếncác
cuộcsuythoáitrướcđókểtừThếchiếnthứhai.Sựsụtgiảmbấtthườngvềgiácổphiếunày
cóthểphảnánhảnhhưởngcủacuộckhủnghoảngtàichínhhơnlàthunhậpthấphơntừmột
cuộcsuythoáiđặcbiệtnghiêmtrọng. 
Nguồn:CenterforResearchinSecurityPrices,StandardandPoor’s,andNBER
Chương 2: Vị trí của VN trong PCLĐQT
1.Những lợi thế của Việt Nam.
-Vềvịtríchiếnlược.:ViệtNamnằmởtrungtâmcủakhuvựcĐôngNamÁ,làcửangõgiao
thươnggiữaĐôngNamÁvớicácnềnkinhtếlớnnhưTrungQuốc,NhậtBản,HànQuốc,...
Điềunàytạothuậnlợichoviệcthuhútđầutưnướcngoài,đặcbiệtlàtừcácnướctrongkhu
vực.Ngoàira,cơsởhạtầnggiaothôngpháttriểntốtcủaViệtNam,baogồmcảng,đường
caotốcvàsânbay,giúpcácdoanhnghiệpdễdàngdichuyểnhànghóavàdịchvụtrongvà ngoàinước.
-Tàinguyênthiênnhiên:ViệtNamcónguồntàinguyênthiênnhiênphongphúvàđadạng,
trongđócónhiềuloạicógiátrịkinhtếlớn(than,sắt,đầumỏ,bôxit,aptit...).Tuynhiên,một
sốtàinguyênvẫnchưađượcđưavàokhaithác(hoặckhaithácởmứcđộthấp),việcsửdụng
cũngchưathậthợplý.Đâychínhlànhữngnguồnlựcbêntrongđểpháttriểnkinhtế,đồng
thờicònlàđốitượngđầutưvớicácnướctrênthếgiới.
-Chiphílaođộngthấp:ViệtNamcólợithếcạnhtranhvềchiphílaođộngthấp,đâylàmột
trongnhữnglýdochínhthuhútcácnhàđầutưnướcngoài.Đấtnướcnàycólựclượnglao
độnglớn,trẻvàcótaynghềcao,sẵnsànglàmviệcvớimứclươngthấphơnsovớicácnước
trongkhuvực.ĐiềunàyđãđưaViệtNamtrởthànhtrungtâmcủacácngànhsửdụngnhiều
laođộngnhưdệtmay,dagiàyvàđiệntử.
-Chínhsáchthuậnlợicủachínhphủ:ChínhphủViệtNamđãthựchiệnnhiềuchínhsách
khácnhauđểkhuyếnkhíchđầutưnướcngoàivàthúcđẩytăngtrưởngkinhtế.Nhữngchính
sáchnàybaogồmưuđãithuế,bảovệđầutưvàbộmáyquanliêuhợplý,giúpcácdoanh
nghiệphoạtđộngtrongnướcdễdànghơn.Ngoàira,ViệtNamđãkýnhiềuhiệpđịnhthương
mạitựdo,tiếptụcmởcửathịtrườngvàmanglạinhiềucơhộihơnchothươngmạivàđầutư quốctế. 2.Chuyên môn hoá
ViệtNamtậptrungvàoxuất-nhậpkhẩumộtsốsảnphẩmnhấtđịnh. 2.1.Xuất khẩu.
Kimngạchxuấtkhẩuhànghóatháng11/2023ướcđạt31,08tỷUSD,giảm3,6%sovớitháng
trước.Trongđó,khuvựckinhtếtrongnướcđạt8,49tỷUSD,giảm2,4%;khuvựccóvốn
đầutưnướcngoài(kểcảdầuthô)đạt22,59tỷUSD,giảm4,1%.Sovớicùngkỳnămtrước,
kimngạchxuấtkhẩuhànghóathángMườiMộttăng6,7%,trongđókhuvựckinhtếtrong
nướctăng13,5%,khuvựccóvốnđầutưnướcngoài(kểcảdầuthô)tăng4,4%.
Tínhchung11thángnăm2023,kimngạchxuấtkhẩuhànghóaướcđạt322,50tỷUSD,giảm
5,9%sovớicùngkỳnămtrước.Trongđó,khuvựckinhtếtrongnướcđạt85,94tỷUSD,
giảm2,2%,chiếm26,6%tổngkimngạchxuấtkhẩu;khuvựccóvốnđầutưnướcngoài(kể
cảdầuthô)đạt236,56tỷUSD,giảm7,1%,chiếm73,4%.
Trong11thángnăm2023có33mặthàngđạtkimngạchxuấtkhẩutrên1tỷUSD,chiếm
93,1%tổngkimngạchxuấtkhẩu(có07mặthàngxuấtkhẩutrên10tỷUSD,chiếm66%).
Vềcơcấunhómhàngxuấtkhẩu11thángnăm2023,nhómhàngnhiênliệuvàkhoángsản
ướcđạt3,96tỷUSD,chiếm1,2%;nhómhàngcôngnghiê Žpchếbiếnướcđạt284,87tỷUSD,
chiếm88,3%;nhómhàngnôngsản,lâmsảnướcđạt25,43tỷUSD,chiếm7,9%;nhómhàng
thủysảnướcđạt8,24tỷUSD,chiếm2,6%.
Vềthịtrườngxuấtkhẩuhànghóa11thángnăm2023,HoaKỳlàthịtrườngxuấtkhẩulớn
nhấtcủaViệtNamvớikimngạchướcđạt88tỷUSD. 2.2.Nhập khẩu.
Kimngạchnhậpkhẩuhànghóatháng11/2023ướcđạt29,8tỷUSD,tăng1%sovớitháng
trước.Trongđó,khuvựckinhtếtrongnướcđạt10,6tỷUSD,giảm0,4%;khuvựccóvốn
đầutưnướcngoàiđạt19,2tỷUSD,tăng1,7%.Sovớicùngkỳnămtrước,kimngạchnhập
khẩuhànghóathángMườiMộttăng5,1%,trongđókhuvựckinhtếtrongnướctăng4,2%;
khuvựccóvốnđầutưnướcngoàităng5,6%.
Tínhchung11thángnăm2023,kimngạchnhậpkhẩuhànghóaướcđạt296,67tỷUSD,giảm
10,7%sovớicùngkỳnămtrước,trongđókhuvựckinhtếtrongnướcđạt105,94tỷUSD,
giảm8,8%;khuvựccóvốnđầutưnướcngoàiđạt190,73tỷUSD,giảm11,7%.
Trong11thángnăm2023có43mặthàngnhậpkhẩuđạttrịgiátrên1tỷUSD,chiếmtỷtrọng
92,2%tổngkimngạchnhậpkhẩu(có03mặthàngnhậpkhẩutrên10tỷUSD,chiếm43,3%).
Vềcơcấunhómhàngnhậpkhẩu11thángnăm2023,nhómhàngtưliê Žusảnxuấtướcđạt
279,94tỷUSD,chiếm94,4%,trongđónhómhàngmáymócthiếtbị,dụngcụphụtùngchiếm
48,4%;nhómhàngnguyên,nhiên,vâ Žtliê Žuchiếm46%.Nhómhàngvậtphẩmtiêudùngước
đạt16,73tỷUSD,chiếm5,6%.
Vềthịtrườngnhậpkhẩuhànghoátháng11/2023,TrungQuốclàthịtrườngnhậpkhẩulớn
nhấtcủaViệtNamvớikimngạchướcđạt99,6tỷUSD.
3.Hợp tác sản xuất quốc tế
Hìnhthứchợptácsảnxuấtquốctếlàquátrìnhcácquốcgiatrênthếgiớicùngnhauhợptác
chiasẻnguồnlực,côngnghệvàkiếnthức.ViệtNamhợptácsảnxuấtquốctếtrongnhiều lĩnhvực,baogồm: 
Công nghiệp điện tử, công nghệ thông tin: ViệtNamlàmộttrongnhữngtrungtâm
sảnxuấtđiệntử,côngnghệthôngtinlớnnhấtthếgiới.Cácdoanhnghiệpnướcngoài,
chủyếuđếntừHànQuốc,NhậtBản,TrungQuốc,đãđầutưmạnhmẽvàolĩnhvực
nàytạiViệtNam.Samsung,LG,Foxconn,Intel,...lànhững tậpđoànđaquốc gia
hàngđầuthếgiớitronglĩnhvựcđiệntử,côngnghệthôngtinđãcónhữngdựánđầu
tưlớntạiViệtNam.Cácdựánnàyđãgópphầntạorahàngtriệuviệclàmchongười
laođộngViệtNam,đồngthờithúcđẩypháttriểnngànhcôngnghiệpđiệntử,công
nghệthôngtincủaViệtNam.Vàonăm2020,ViệtNamđãvươnlênxếpthứ12trên
thếgiớitừvịtríthứ 47vàonăm2001vàđứngthứ3trongASEANvềxuấtkhẩu ngànhđiệntử. 
Dệt may, da giày: Dệtmay,dagiàylàhaingànhxuấtkhẩuchủlựccủaViệtNam.
Cácdoanhnghiệpnướcngoài,chủyếuđếntừTrungQuốc,HànQuốc,NhậtBản,đã
đầutưmạnhmẽvàolĩnhvựcnàytạiViệtNam.CôngtyTNHHmaymặcT.C.M,
CôngtyTNHHdệtmayViệtTiến,CôngtyTNHHgiàydépBata,...lànhữngdoanh
nghiệphàngđầuViệtNamtronglĩnhvựcdệtmay,dagiày.Cácdoanhnghiệpnàyđã
hợptácvớicácđốitácnướcngoàiđểpháttriểnsảnxuất,mởrộngthịtrườngxuất
khẩu.DệtmaylàmộttrongnhữngngànhcôngnghiệplớnnhấtcủaViệtNam.Năm
2020,ngànhdệtmaycủaViệtNamđãđạtkimngạchxuấtkhẩu39tỷUSD,chiếm
6,4%tổngkimngạchxuấtkhẩucủacảnước.Trongđó,cácsảnphẩmmaymặcchiếm
tỷtrọnglớnnhấtvới38,6tỷUSD,tăng6,5%sovớinăm2019. 
Chế biến nông, lâm, thủy sản:ViệtNamlàmộtquốcgiacónguồntàinguyênnông,
lâm,thủysảnphongphú.Cácdoanhnghiệpnướcngoài,chủyếuđếntừTrungQuốc,
HànQuốc,NhậtBản,đãđầutưmạnhmẽvàolĩnhvựcnàytạiViệtNam.Côngty
TNHHNamCầuKiền,CôngtyCPXuấtnhậpkhẩuthủysảnAnGiang,CôngtyCP
thựcphẩmC.P.ViệtNam,...lànhữngdoanhnghiệphàngđầuViệtNamtronglĩnh
vựcchếbiếnnông,lâm,thủysản.Cácdoanhnghiệpnàyđãhợptácvớicácđốitác
nướcngoàiđểnângcaochấtlượngsảnphẩm,mởrộngthịtrườngtiêuthụ.Chếbiến
nônglâmthuỷsảnlàmộttrongnhữngngànhcôngnghiệplớnnhấtcủaViệtNam.
Năm2020,kimngạchxuấtkhẩunônglâmthuỷsảncủaViệtNamđạt41,2tỷUSD,
chiếm6,8%tổngkimngạchxuấtkhẩucủacảnước. 
Luyện kim, cơ khí, hóa chất: ViệtNamđangcónhữngbướcpháttriểnmạnhmẽtrong
cáclĩnhvựcluyệnkim,cơkhí,hóachất.Cácdoanhnghiệpnướcngoài,chủyếuđến
từNhậtBản,HànQuốc,TrungQuốc,đãđầutưmạnhmẽvàolĩnhvựcnàytạiViệt
Nam.:CôngtyCPthépViệtNam,CôngtyCPôtôTrườngHải,CôngtyCPhóachất
vàvậtliệuxâydựngViệtNam,...lànhữngdoanhnghiệphàngđầuViệtNamtrong
lĩnhvựcluyệnkim,cơkhí,hóachất. 
Xây dựng:ViệtNamlàmộtquốcgiađangpháttriểnvớinhucầuxâydựngngàycàng
cao.Cácdoanhnghiệpnướcngoài,chủyếuđếntừTrungQuốc,HànQuốc,NhậtBản,
đãđầutưmạnhmẽvàolĩnhvựcnàytạiViệtNam.CôngtyCPxâydựngCoteccons,
CôngtyCPxâydựngHòaBình,CôngtyCPTậpđoànĐầutưvàXâydựngRicons,...
là những doanh  nghiệp hàng đầu Việt  Nam trong lĩnh vực xây  dựng. Các doanh
nghiệpnàyđãhợptácvớicácđốitácnướcngoàiđểthicôngcácdựánlớntrongvà
ngoàinước. Năm2020,tổnggiátrịsảnxuấtcủangànhxâydựngđạt1.100.000tỷ
đồng,tăng7,8%sovớinăm2019.
Việt Nam đã rất tích cực trong việc tham gia phân công lao động quốc tế và khu vự, tuy
nhiên vẫn chưa hiệu quả vì:
-
ViệtNamxuấtkhẩuchủyếulànhữngmặthàngthô,chưacóthươnghiệutrênthị trườngthếgiới -
Tavẫnchỉthamgiavàoquátrìnhsảnxuất,manglạigiátrịgiatăngthấp,chủyếu cungcâpbaobì. -
Chưanghiêncứuđượccôngnghệ,chưalàmchủđượccôngnghệ. -
Chấtlượngnguồnlaođộngcònthấp,chảymáuchấtxám,thiếuđộingũcácnhàkhoa học,nghiêncứu. -
Thiếukiếnthứcvềquảnlívàmarketing(vìtiếpcậnnềnkinhtếthịtrườngmuộn) 4.Giải pháp
-Nhànướcphốihợpvớicácbộ,ngành,địaphươngđánhgiáđúngvàthựcchấtxuhướng
chuyểndịchđầutư,tổchứclạichuỗicungứngtoàncầuđểcóđốisáchphùhợp;chủđộng
tiếpcận,vậnđộngcáctậpđoànlớn,nhấtlàcáctậpđoàncôngnghệthuhútđầutưvàonhững
lĩnhvựccôngnghiệptrọngđiểm.
-ViệtNamcầnđầutưchogiáodụcvàđàotạo,tạođiềukiệnchongườidânđượctiếpcậnvới
giáodụcchấtlượngcao.
-Xâydựngcácchínhsáchchocácngànhcôngnghiệpnhằmtạodunglượngthịtrườngphát
triểnngànhcôngnghiệphỗtrợnộiđịavàthuhútđầutư.
-Việt  nam  cần  đẩy  mạnh  đầu  tư  cho  khoa  học  công  nghệ,  có  những  chính  sách  phù
hợpđểthúcđẩypháttriển.Quantâmđếnnhữngdoanhnghiệpđểcóthểhỗtrợkịpthờivàcải
thiệncáckhókhăncủadoanhnghiệp.
-Doanhnghiệpcầnthiếtlậpbộmáynhânsựthíchnghivớicôngnghệcao,đặcbiệtlàcấp
quảnlý,pháttriểnđàotạonhânsựnộibộnhưcửnhânsựđihọctrong,ngoàinướcđểnâng
cao trình độ chuyên môn vànăng lực quản lý. Nhiều doanh nghiệp chọn giải pháp mời
chuyêngiatưvấnhoặccốvấnđộclậpvềhuấnluyệnchocánbộchủchốt
Chương 3: Thương mại quốc tế
I. ẢNH HƯỞNG CỦA CHIẾN TRANH THƯƠNG MẠI MỸ - TRUNG ĐẾN NỀN KINH TẾ TOÀN CẦU
1. Nguồn gốc của chiến tranh Mỹ - Trung
- Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung "khai hỏa":SaukhitrởthànhTổngthốngMỹ,ông
DonaldTrumpđãnhiềulầnđedọasẽcóbiệnphápmạnhnhằmtrảđũatronglĩnhvựcthương
mạiđốivớiTrungQuốc
-Nguyên nhân sâu xa:CuộcchiếntranhthươngmạiMỹ-Trunglàmâuthuẫnngàycàng
gaygắtgiữa2cườngquốckinhtếlớnnhấtthếgiới.. Nhữngnămgầnđây,sựcạnhtranhgiữa
2siêucườngcàngtrởnêngaygắttrongbốicảnhsứcmạnhcủaMỹcódấuhiệusuygiảm
trongkhiTrungQuốcđangbộclộthamvọngthaythếMỹởvịtríthốnglĩnhbàncờđịachính trịthếgiới. -
NguyênnhâncủachiếntranhthươngmạiMỹTrung:
Thứ nhất,chínhsáchbảohộcủachínhquyềnTổngthốngTrump
Thứ hai, thâmhụtthươngmạilớncủaMỹvớiTrungQuốc
Thứ ba, thamvọngcủaTrungQuốctrởthànhquốcgiacôngnghệhàngđầuthếgiới
Thứ tư,tìnhtrạngviphạmbảnquyềnnghiêmtrọngởTrungQuốc
Thứ năm, cácbiệnpháphạnchếđầutưcủaTrungQuốc
2. Tác động của cuộc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung với thế giới và Việt Nam
2.1.Đối với thế giới
ChiếntranhthươngmạiMỹ-Trungcóthểcoilàcuộcsotàigiữahainềnkinhtếlớnnhất
củanềnkinhtếthếgiớihiệnnay..CáctácđộngcủachiếntranhthươngmạiMỹ-Trungdiễn
ratrênnhiềukhíacạnhcủahệthốngkinhtếtoàncầunhưthươngmại,đầutư,tàichínhtiền
tệ,dođónógâyảnhhưởngđếnsựtăngtrưởngkinhtếtoàncầuvàmỗiquốcgia.
-Đốivớithươngmại:
Thươngmạilàlĩnhvựcbịảnhhưởnglớnnhấtbởicuộcchiếnnày.Trongđóthươngmại
củaMỹvàTrungQuốcsẽbịảnhhưởngnhiềunhất,sauđódotínhchấtdâychuyềncủachuỗi
sảnxuất,rấtnhiềuquốcgiakháccũngchịuảnhhưởngdosựchuyểnhướngcủathươngmại gâyra.
Hình2:Tốcđộtăngtrưởngcủathươngmạitoàncầunăm2017-2019NguồnOECD
Ngoàiraviệctranhchấpthươngmạicóxuhướngtănglên.Năm2018,chínhquyềnMỹ
đãápthuếnhậpkhẩulênhànghóatừMexico,CanadavàLiênminhchâuÂu(EU)nhằm
khuyếnkhíchngườitiêudùngMỹmuahànghóasảnxuấttrongnước.Vàcácquốcgianày
đềuđãcóđộngtháiđáptrảbằngviệcáphoặctăngthuếlênhàngnhậptừmỹ

Hình3.TranhchấpthươngmạisongphươngbùngnổsauCTTMNguồn:BBC
-Đốivớicácvấnđềtàichínhtiềntệ:
Năm2018thịtrườngtàichínhtiềntệtoàncầuchaođảo.Đốivớithịtrườngchứngkhoán,
chỉsốHangSengcủaHồngKônggiảmhơn13%,cònShanghaiCompositecủachứngkhoán
TrungQuốcsụtgần25%.Trongkhiđó,chỉsốcôngnghiệpDowJonescủaMỹgiảmgần6% trongnăm2018.
Hình4:DiễnbiếnthịtrườngchứngkhoántoàncầusauCTTMNguồn:Bloomberg 2.2. Đối với Việt Nam
- Tácđộngtíchcực:
Gia tăng xuất khẩu: CuộcchiếntranhthươngmạiMỹ-TrungđãđemlạicơhộichoViệt
namxuấtkhẩusangthịtrườngMỹdocácsảnphẩmbịtừTrungQuốcbịhạnchế
Thúc đẩy đầu tư trực tiếp nước ngoài: Hiệnnay,mộtsốdoanhnghiệpcủaMỹđangđầutưtại
TrungQuốccũngcóxuhướngchuyểndịchsảnxuấtsangcácquốcgiakhácvàViệtNam
-Tácđộngtiêucực:
Cạnhtranhởthịtrườngtrongnước:KhibịMỹápthuế,TrungQuốccóthểđẩyhànghóa
sangcácnướcxungquanhtrongđócóViệtNam,dođógâyáplựccạnhtranhlớnđốivới hànghóanộiđịa.
Cạnhtranhởthịtrườngnướcngoài:KhihànghoátừMỹvàTrungQuốcbịápthuếtừ
bênđốiphươngsẽdẫntớiviệchànghoátừhaiquốcgianàytrànsangcácnướckhác,dẫntới
nguycơhànghoácủaViệtNamphảiđốimặtvớinguycơgiảmthịphầnởmộtsốthịtrường
trênthếgiớivàtrongkhuvực.
TácđộngtiêucựctớimôitrườngvàanninhxãhộicủaViệtNam
II. TÌNH HÌNH XUẤT NHẬP KHẨU Ở VIỆT NAM
1. Quy mô, tốc độ tăng trưởng của xuất nhập khẩu Việt Nam
Kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam 2018-2022  (ĐV: Tỷ USD ) 800,000 700,000 600,000 500,000 400,000 300,000 200,000 100,000 0 2018 2019 2020 2021 2022 Xuất khẩu Nhập khẩu
Nguồn: Bộ Công Thương
BiểuđồtrênthểhiệntổnggiátrịkimngạchxuấtnhậpkhẩucủaViệtNamquacácnămtừ
2018–2022.Cóthểthấymộtxuhướngtăngtrưởngnhanhvàrõràngquamỗinăm,vớitỷlệ
tăngtrungbình14,34%mỗinăm.
VớisựnỗlựcrấtlớncủaChínhphủ,cácBộ,ngànhvàđặcbiệtlàcộngđồngdoanhnghiệp,
hoạtđộngxuấtnhậpkhẩutrongcảgiaiđoạn2018-2020đãđạtnhữngkếtquảtíchcực,đáng
khíchlệvớiđiểmnổibậtlàxuấtkhẩutăngtrưởngcaovàliêntục;côngtácpháttriểnvàmở
rộngthịtrườngxuấtkhẩu,đadạnghóamặthàngxuấtkhẩuvàkiểmsoátnhậpkhẩuđạthiệu quảcao.
2. Các mặt hàng xuất, nhập khẩu chủ yếu của Việt Nam trong giai đoạn 2018-2022.
2.1. Một số mặt hàng xuất khẩu chủ yếu của Việt Nam giai đoạn 2018-2022
Nguồn: Tổng cục thống kê Việt Nam
Tronggiaiđoạn2018-2022,quy mô các mặt hàng xuất khẩu tiếp tục được mở rộng.Cácmặt
hàngxuấtkhẩuchủyếucủaViệtNamgồmcácsảnphẩmngànhnôngnghiệp,côngnghiệp,
hàngđiệntử,máytính,linhkiện...
Tổnggiátrịsảnphẩmxuấtkhẩubiếnđộngquacácnăm.Mặthàngđiệntử,máytínhvàlinh
kiệnluôngiữvịtrítopđầutronggiaiđoạnnày,TuymặthàngnàyđượcxuấtkhẩutừViệt
Nam,tuynhiênphầnlớnnódocáccôngtynướcngoàiđầutưtrựctiếp.Nhấtlàcácsảnphẩm
điệnthoạicủacáchãngnổitiếngnhư:Samsung,LG,MicrosoftđềuchủyếuxuấtkhẩutạiViệt Nam.
DướitácđộngcủatìnhhìnhkinhtếthếgiớiđặcbiệttìnhhìnhdịchbệnhCovid-19nênlượng
cácmặthàngxuấtkhẩunướctacóxuhướnggiảm.Tuynhiên,dướisựchỉđạocủaĐảngvà
Nhànước,năm2021lượngxuấtkhẩucủaViệtNamtăngtrưởngdươngởmộtsốmặthàngchủ lực
2.2. Một số mặt hàng nhập khẩu chủ yếu của Việt Nam giai đoạn 2018-2022
Nguồn tổng cụ thống kê Việt Nam
Kiểmsoátnhậpkhẩuđượcthựchiệntốt.Theođó,nhómhàngcầnhạnchếnhậpkhẩuđã
tăngtrưởngchậmlại.Nhậpkhẩutậptrungchủyếuởnhómhàngcầnthiếtphụcvụsảnxuất,
xuấtkhẩuvàphụcvụcácdựánđầutưtrongnước.
Mộtsốmặthàngnhậpkhẩuchủyếugiaiđoạn2018-2022làxăngdầu,sảnphẩmhoáchất,
sảnphẩmsảnphẩmtừsắt,thép,hàngđiệntử,máytính,linhkiệnvàôtônguyênchiếc.Hầu
cácmặthàngnhậpkhẩutốpđầucủaViệtNamđềuđạtmứctăngtrưởngdương,mộtsốmặt
hàngđạtmứctăngtrưởngấntượng.
Trongđómặthàngđiệntử,máytính,linhkiệnlàmặthàngnhậpkhẩunhiềunhấtquacác
nămvìViệtNamcómốiquanhệthươngmạivớicácquốcgiatrênthếgiớitrongviệchợptác
sảnxuấtđểtạosảnphẩmhoànchỉnh,phânphốitrênthếgiới).
3. Đánh giá thành tựu, hạn chế, nguyên nhân của xuất nhập khẩu Việt Nam. 3.1 Thành tựu
Trướcbốicảnhgiảmsúttrongtổngcầucủakinhtếthếgiới,hoạtđộngthươngmạivàđầutư
thếgiớisuygiảm,songxuấtkhẩuhànghóacủaViệtNamvẫnduytrìtốcđộtăngtrưởngcao
Thịtrườngxuấtnhậpkhẩuđượcmởrộng:HànghóaxuấtkhẩucủaViệtNamđãvươntới
hầuhếtcácthịtrườngtrênthếgiới,nhiềusảnphẩmđãdầncóchỗđứngvữngchắcvànângcao
đượckhảnăngcạnhtranhtrênnhiềuthịtrườngcóyêucầucaovềchấtlượngnhưEU,Nhật Bản,Mỹ,Úc,…
3.2. Hạn chế của xuất nhập khẩu Việt NamXuất khẩu
QuymôXKHHcònnhỏ,tăngtrưởngxuấtkhẩuhiệntạiđạttốcđộcaonhưngchưathậtsự
bềnvữngtrongtrungvàdàihạn,tiềmẩnnhiềurủirocóthểảnhhưởngđếntăngtrưởngxuất khẩuổnđịnh.
Pháttriểnnguồnhàngxuấtkhẩuchưabềnvững,thiếutínhliênkếtvàdễbịtácđộngtiêucực
khithịtrườngnướcngoàicóbiếnđộng.Sảnxuấthànghóaquymôlớndựatrêncôngnghệ
hiệnđạicònít.
Khảnăngcạnhtranhtrongxuấtkhẩucònhạnchếởcảbacấpđộ:Cấpsảnphẩm,cấpdoanh
nghiệpvàcấpquốcgia.
MứcđộđadạnghóathịtrườngcủanhiềumặthàngxuấtkhẩuchủlựccủaViệtNamchưa cao,
Nhiềumặthàngxuấtkhẩuchủlựclàhànggiacông,giátrịgiatăngthấp.
XuấtkhẩuvẫncònphụthuộcnhiềuvàokhốidoanhnghiệpFDI.  Nhập khẩu
NhữngđiểmhạnchếdochínhsáchcủaNhànước:
Cáchạnchếnhậpkhẩuđượcápdụngvớimụcđíchbảovệsảnxuấttrongnướccóthểdẫnđến
tănggiáhànghóa,làmgiảmtínhcạnhtranhcủanềnkinhtế.Cáchạnchếnhậpkhẩucóthể
tạoracơhộichothamnhũng.
Nhữngđiểmhạnchếdođiềukiệnkinhtế-xãhội:
CơsởhạtầngthươngmạiquốctếcủaViệtNamcònhạnchế,dẫnđếnchiphínhậpkhẩucao.
Hệthốngquảnlýxuấtnhậpkhẩucònchưađồngbộ,dẫnđếnthủtụcnhậpkhẩuphứctạp,tốn thờigian.
Nănglực của cácdoanh nghiệpnhập khẩu còn yếu, chưa đáp ứng đượcyêu cầu của thị trường. 3.3. Nguyên nhânXuất khẩu
 Tìnhhìnhkinhtếthếgiớicònnhiềubiếnđộng
 Sựcạnhtranhgaygắtcủacácnướcxuấtkhẩukhác:
 Cácràocảnthươngmạicủacácnướcnhậpkhẩu:
 Cơcấuhànghóaxuấtnhậpkhẩucònchưacânđối:
 Nănglựccạnhtranhcủadoanhnghiệpxuấtnhậpkhẩucònyếu
 Khảnăngtiếpcậnthịtrườngcủadoanhnghiệpxuấtnhậpkhẩucònhạnchế  Nhập khẩu
Cáchạnchếnhậpkhẩuđượcápdụngvớimụcđíchbảovệsảnxuấttrongnướccóthể
dẫnđếntănggiáhànghóa. 
Cáchạnchếnhậpkhẩucóthểlàmgiảmtínhcạnhtranhcủanềnkinhtế,tạoracơhội chothamnhũng. 
Chínhsáchpháttriểnkinhtế:ChínhsáchpháttriểnkinhtếcủaViệtNamcònchưa
tậptrungpháttriểncôngnghiệpnặngvàcôngnghiệpchếbiến,giacông. 
Trìnhđộcôngnghệ:TrìnhđộcôngnghệcủaViệtNamcònthấp,chưađápứngđược
yêucầucủasảnxuấthiệnđại. 
Nănglựcquảnlýcủadoanhnghiệp:NănglựcquảnlýcủadoanhnghiệpViệtNam
cònhạnchế,chưađápứngđượcyêucầucủahộinhậpkinhtếquốctế.
4. Các giải pháp thúc đẩy xuất nhập khẩu hàng hóa đến năm 2030
4.1. Giải pháp đối với hoạt động xuất khẩu
Hoànthiệncơchế,chínhsách,tạomôitrườngvĩmôthuậnlợichoxuấtkhẩuhàng hóa. 
Nângcaonănglựccạnhtranhquốcgiatrongxuấtkhẩuhànghóavànângcaonăng
lựccạnhtranhdoanhnghiệpvàsảnphẩmxuấtkhẩu. 
ĐadạngthịtrườngXKHH.
 TậndụngtấmvéthônghànhsangEU:
Tăngcườnghỗtrợdoanhnghiệptiếpcậnthịtrường 
Đẩymạnhhộinhậpkinhtếquốctế
4.2 Giải pháp đối với hoạt động nhập khẩu
Tăngcườngđầutưpháttriểnkinhtế,đặcbiệtlàcôngnghiệpnặngvàcôngnghiệpchế biến,giacông. 
Tậptrungnângcaotrìnhđộcôngnghệcủadoanhnghiệp. 
Tăngcườngnănglựcquảnlýcủadoanhnghiệp. 
Đẩymạnhhộinhậpkinhtếquốctế,tạođiềukiệnchodoanhnghiệpViệtNamtiếpcận
vớithịtrườngthếgiới.
Chương 4: Đầu tư quốc tế
I. THỰC TRẠNG ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TẠI VIỆT NAM 1. Khái niệm FDI
Đầutưnướcngoài(FDI)cóthểđượchiểulàhoạtđộngđầutưdocáctổchứckinhtế,cá
nhânnướcngoàitựmìnhhoặckếthợpvớicáctổchứckinhtếcủanướcsởtạibỏvốnbằng
tiềnhoặctàisảnvàomộtđốitượngnhấtđịnh,dướimộthìnhthứcđầutưnhấtđịnh.Họtự
mìnhhoặccùngchịutráchnhiệmquảnlýtrựctiếpvàđiềuhànhhoạtđộngsảnxuấtkinh
doanhcũngnhưkếtquảkinhdoanhcăncứvàotỷlệnắmgiữquyềnkiểmsoátvàsởhữuvốn. 2. Đặc điểm
-Ngườisởhữuvốnđồngthờilàngườitrựctiếpquảnlývàđiềuhành
-Nhiềuhìnhthức–tùyquyđịnhcủaphápluật:Liêndoanh,100%vốnnướcngoài,BOT, BTO,BT,…
-Mụcđích:lợinhuận
-Tuânthủquyđịnhluậtphápnướcsởtại
-Tínhkhảthivàhiệuquảcao
-Quyềnlợiphânchiadựatrênvốngóp
-Mộtquốcgia:tiếpnhậnvàđiđầutư
-Lợiíchlâudài
-Gắnvớiquátrìnhhộinhậpvàtựdohóatàikhoảnvốngiữacácnước 3. Thực trạng
3.1. Khái quát chung về đầu tư FDI ở Việt Nam
SốliệuvềđầutưFDIvàoViệtNamtrong5nămgầnnhất(đv:triệuUSD) Năm
Số vốn đăng kí Số vốn thực Số dự án hiện 2018 36368,6 19876 2750 2019 38951,7 20380 4082 2020 28530 19980 2523 2021 31150 19740 2723 2022 27720 22405 3188
(nguồn Tổng cục Thống Kê và tính toán của tác giả)
Nhìnchung,vốnđầutưtrựctiếpnướcngoàiFDIcósựtăngnhẹquacácnămtronggiaiđoạn
2018-2022.TuynhiêndoảnhhưởngcủadịchCovid19khiếnchokhánhiềuchuyếnxúctiến
đầutư,tìmkiếmcáccơhộiđầutưkinhdoanhcủacácđốitácnướcngoàiởViệtNamđãhuỷ
bỏnênvốnFDIđãcósựsụtgiảmtrongnhữngnăm2019-2021vàđếnnăm2022đãgiatăng trởlại.
3.2.Cơ cấu đầu tư FDI vào Việt Nam theo đối tác đầu tư
Tínhđếnnăm2022đãcó108quốcgiavàvùnglãnhthổđầutưtạiViệtNam. Trongđó,
Singaporedẫnđầu,sauđólàHànQuốc,NhậtBản,TrungQuốc,HồngKôngvàĐàiLoan.
3.3. Cơ cấu đầu tư FDI vào Việt nam theo ngành
Cácnhàđầutưnướcngoàiđầutưvào18ngànhtrongtổngsố21ngànhkinhtếquốcdân.
Theosốliệutháng03/2022,2lĩnhvựcnhậnđượcvốnđầutưnhiềunhấtbaogồm: -
Ngànhcôngnghiệpchếbiến,chếtạo -
Ngànhkinhdoanhbấtđộngsản
3.4. Cơ cấu đầu tư FDI vào Việt Nam theo vùng kinh tế
Hiệnnay,hầuhếtcáctỉnh,thànhphốtrêncảnướcđềucócácdựánđầutưFDI,tuynhiêncơ
cấuđầutưtheođịaphương,vùngkinhtếcósựphânbốkhôngđồngđều,docácdựánFDI
chỉtậptrungchủyếuvàocácđịaphươngnằmtrongvùngkinhtếtrọngđiểm,đặcbiệtlàvùng ĐôngNamBộ.
Bảng: Cơ cấu FDI theo vùng lãnh thổ, tính đến hết ngày 31/12/2022 Vùnglãnhthổ
Sốdự Tổngsốvốnđầu Tỷ  trọng án tư(tỷUSD) (%) ĐôngNamBộ 1.725 206,93 54,1%
ĐồngbằngsôngHồng 916 91,67 24,0%
Trung  du  và  miền  núi 221 37,47 9,8% phíaBắc
Bắc  Trung  Bộ  và 282 28,24 7,4%
DuyênhảimiềnTrung TâyNguyên 98 9,78 2,5% TâyNamBộ 52 5,18 1,3%
Nguồn: Tổng cục thống kê
3.5.Cơ cấu đầu tư FDI vào Việt Nam theo hình thức đầu tư
Hìnhthứcđầutư100%vốnnướcngoàiđangchiếmtỉtrọngcaonhấtsauđóđếnliêndoanh,
hợpđồngBOT,BT,BTOvàcáchợpđồnghợptáckinhdoanhkhác.Thựctếnàychothấy
hầuhếtcácnhàđầutưnướcngoàimuốnchủđộngtrongviệctriểnkhaicácdựánvàquảnlý
hoạtđộngkinhdoanhtaiViệtNamthayvìhợptácthôngqualiêndoanhvớimộtđốitácnội
địaViệtNamTuynhiên,khôngphảilĩnhvựcnàoViệtNamcũngchophépđầutư100%vốn
nướcngoàimàvẫnphảiliêndoanhvớinhàđầutưtrongnướcvớisốvẫnnướcngoàibịhạn chế.
3.6.Đánh giá chung về đầu tư nước ngoài(FDI) ở Việt Nam
a,Nhữngthànhtựuđạtđược
ThôngquaphântíchthựctrạngđầutưFDIởViệtNamtrongthờigianquachothấyFDIcó
nhữngđónggóptíchcựcchonềnkinhtế:
Thứ nhất,FDIcungcấpnguồnvốnquantrọngđểcảithiệntăngtrưởngkinhtếcủaViệtNam.
DòngvốnFDIvàoViệtNamđãtạoracúhíchchonềnkinhtếViệtNamtrongbốicảnhtỷlệ
tiếtkiệmcủanềnkinhtếchođầutưcònthấp.
Thứ hai,FDItạocôngănviệclàmchongườilaođộngViệtNam.
Thứ ba,doanhnghiệpFDIgópphầnthúcđẩyxuấtkhẩu,mởrộngquanhệkinhtếđốingoại
vànângcaonănglựccạnhtranhcủaViệtNamtrongquátrìnhhộinhậpkinhtếquốctế.
Thứ tư, hoạtđộngFDIgópphầnchuyểngiaocôngnghệtiêntiến,côngnghệcaovàoViệt Nam. b,Hạnchế
Thứ nhất,quymôdựánđầutưcònnhỏ.
Thứ hai,nhiềudoanhnghiệpFDIhoạtđộngkhôngtuânthủphápluậtViệtNam.
Thứ ba,nhiềudoanhnghiệpFDIsửdụngcôngnghệkémhiệnđạisovớicôngnghệhiệncó tạiViệtNam
Thứ tư,cácnhàđầutưnướcngoàivẫncóxuhướngđầutưvàocácdựánsửdụngnhiềulao
động,chưatạođượctácđộnglantỏatíchcựcđếncácdoanhnghiệptrongnướchoạtđộng cùnglĩnhvực
Thứ năm, sựmấtcânđốivềngànhnghề,vùnglãnhthổ
Thứ sáu, tranhchấplaođộngtrongkhuvựccóvốnđầutưnướcngoàichưađượcgiảiquyết kịpthời. c,Nguyênnhân 
Hệthống,phápluậtchínhsáchliênquanđếnđầutưchưađồngbộvàthiếu nhấtquán. 
Chínhsáchưuđãiđầutưchưađủsứchấpdẫn. 
Sựpháttriểncủacơsởhạtầngchưađápứngđượcnhucầupháttriểncủanềnkinhtế
cũngnhưchưatạođiềukiệntốtđểdòngvốnĐTNNpháthuyhiệuquả. 
Hạnchếvềnguồnnhânlực. 
Sựpháttriểncủacácngànhcôngnghiệphỗtrợcònhạnchế. 
ChưathựchiệntốtcôngtácphâncấpquảnlýĐTNN.
4. Các giải pháp nâng cao khả năng thu hút vốn FDI, sử dụng vốn hiệu quả
4.1. Các giải pháp nâng cao khả năng thu hút vốn FDI
Tạo môi trường đầu tư kinh doanh thông thoáng, minh bạch, thuận lợi, đảm bảo
quyềnvàlợiíchhợpphápcủacácnhàđầutư. 
Tăngcườngxúctiếnđầutư:Thamgiacáchộichợ,triểnlãmquốctế.Tìmkiếmđối
tácđầutưnướcngoàithôngquacáckênhthôngtin,mạnglướiquanhệ. 
Lựachọnđốitácđầutưphùhợp:Nănglựctàichính,côngnghệcủanhàđầutư.Khả
nănghợptác,kinhdoanhcủanhàđầutư.Mụctiêuđầutưcủanhàđầutư.
4.2. Các biện pháp sử dụng vốn đầu tư nước ngoại hiệu quả.
TăngcườngthuhútFDIvàocácngành,lĩnhvựccólợithếcạnhtranhcủaViệtNam
nhưcôngnghiệpchếbiến,chếtạo,côngnghệthôngtin,nôngnghiệpứngdụngcông
nghệcao,dulịch,dịchvụ. 
HỗtrợdoanhnghiệpFDIchuyểnđổisố,pháttriểnsảnphẩm,dịchvụmới,nângcao
năngsuất,chấtlượng,hiệuquả. 
Thúcđẩy liên kết giữa doanh nghiệp FDIvà doanh nghiệptrong nước, phát triển chuỗicungứng. 
Tăngcườngđàotạo,bồidưỡngnguồnnhânlựcchấtlượngcaochocácdoanhnghiệp FDI
II. THỰC TRẠNG ĐẦU TƯ GIÁN TIẾP NƯỚC NGOÀI Ở VIỆT NAM
1. Tổng quan và tốc độ tăng trưởng
BảnggiátrịgiaodịchcủanhàđầutưnướcngoàitrênTTCKnăm2016-2020
VềgiaiđoạntốcđộtăngtrưởngcủaFPI,cóthểchiadòngvốnFPIvàoViệtNamtừnăm
2007-2020thành5giaiđoạnnhưsau:Giaiđoạnthứnhấttừ2007-2009:trồisụtthấtthường
dòngvốnFPItăngtrưởngmạnhnă2007nhưnglạigiảmmạnhnhanhchóngdotácdộngcủa
khủnghoảngkinhtếtoàncầu.Giaiđoạnthứhai(2010-2013),giaiđoạnnàyđượcgọilàphục
hồisaukhủnghoảngkinhtếtoàncầu.Giaiđoạntiếptheolàtừ2014đếnnăm2016:Ởgiai
đoạnnày,FPIrấtảmđạm;dòngvốnFPIlại1lầnnữarútkhỏiViệtNamdotácđộngcủa
cuộckhủnghoảnggiádầuvàTTCKTrungQuốc.Giaiđoạn4(2017-2019),FPIđãphụchồi
mạnhmẽvàoViệtNam.Vàgiaiđoạncuốicùnglàtừ2020đếnnay,dòngvốnFPIvàoViệt
NamcósựsụtgiảmnhanhchóngdoảnhhưởngcủadịchCovid19cùngvớisựbiếnđộngcủa
thịtrườngtàichínhtiềntệthếgiới
2. Số dự án và quy mô dự án
TổngnguồnvốnFPIđầutưvàonướctaquacácnăm(đơnvịtriệuUSD) Nguồn:WDI
VềquymôđầutưgiántiếpcủanhàđầutưnướcngoàisovớiTTCKvẫncònnhiềubiếnđộng
tănggiảmthấtthườngquacácnămvàcònchiếmtỷtrọngthấp.Điểnhìnhnăm2006-2007số
lượngtàikhoảngiaodịchcủacasnhàđầutưnướcngoàiđãtăngvọtchiếm6243triệuUSD
nhưnglạisuygiảmnhanhchóngđếnnăm2010nguồnvốnFPIchỉcòn2383triệuUSDqua
cácnămtiếptheotănggiảmrấtthấpđếnnăm2019chỉcòn2995triệuUSD
3. Top nhưng lĩnh vực tiếp nhận đầu tư
Ngànhpháthànhtráiphiếu lớnnhấtthuộcvềngành bấtđộngsản,chiếm 30%tráiphiếu
doanhnghiệppháthànhnăm2020,tiếptheolàngânhàngchiếm30%,tiếpđếnlànănglượng
(8%),sảnxuất(6%)vàcònlạilàcácngànhkhác.Tuynhiên,chỉcónhàđầutưnướcngoài
trênthịtrườngtráiphiểudoanhnghiệpchỉchiếm3,1%tổngpháthànhtráiphiếunăm2019, 1,2%năm2020.
FPItrênthịtrườngcổphiếucóquymôluônduytrìởtrạngtháimuaròngởmứccao.Chỉsố
FPItrênthịtrườngcổphiếuViệtNamcũngtănggiảmtheogiaiđoạn2007-2009;2010-2016;
2017-2020vớigiátrịgiaodịchbiếnđộngthấtthườngvàsựchênhlệchgiữacổphiếuniêm
yếtvàcổphiếuđăngkýgiaodịchrấtrõrệt
4.Top nhà đầu tư FPI vào Việt Nam
Tínhđếntháng7/2018,giátrịdanhmụcđầutưcủanhàđầutưtừMỹ,NhậtBản,HànQuốc
nằmtrongtop10quốcgiacógiátrịdanhmụcđầutưlớnnhấttrênthịtrườngchứngkhoán
(TTCK)ViệtNam.SốlượngnhàđầutưđếntừcácnướcMỹ,NhậtBản,HànQuốctăng
mạnhvớimứckhoảng22%sovớitrướcthờiđiểmxúctiếnđầutư.Giátrịdanhmụccủanhà
đầutưNhậtBảnvàHànQuốctănggầngấp2lầnvàgiátrịdanhmụccủanhàđầutưMỹtăng
khoảng3lầnsovớitrướckhixúctiếnđầutư.
5.Đóng góp tích cực
Bổsungvốncầnthiếtchothịtrườngtàichínhnộiđịavàgiảmchiphívốnthôngqua
đadạnghóarủiro 
Pháttriểnthịtrườngtàichínhvàhoànthiệncácthểchếvàcơchếthịtrường 
Tăngcườngcơhộivàđadạnghóaphươngthứcđầutư 
Gópphầnnângcaonănglựchiệuquảquảnlínhànước
6.Hạn chế và giải pháp  Hạnchế
KinhtếViệtNamtronggiaiđoạn2017-2021cònnhiềubấtổn,ảnhhưởnglớnđếndòngvốn FPIvàoViệtNam
CácvănbảnpháplýliênquanđếnFPIđangcònnhiềuhạnchế,mâuthuẫncầntháogỡ.Thiếu
minhbạchtrongcôngbốthôngtinvàgiámsátthịtrườngchứngkhoán.
Doanhnghiệpnhànướcchậmcổphầnhoávàthoáivốn,gâycảntrởviệcniêmyếttrênthị
trườngchứngkhoánvàhoạtđộngmuabán,sápnhậpdoanhnghiệp.
SựgiatăngFPIquámứcgâytìnhtrạng“nềnkinhtếbongbóng”vàđầybấtổn,hệthốngtài
chínhtrongnướcdễbịtổnthương
Giảmtínhđộclậpcủachínhsáchtiềntệvàtỷgiá  Giảipháp
Sựổnđịnhcủaquốcgiasẽlàyếutốquantrọngđểthuhútcácnhàđầutư.
Cácdoanhnghiệpcầnminhbạch,côngkhaikếtquảkinhdoanhcủamìnhvàthựchiệnkiểm
toántheochuẩnmựcquốctế.
Đẩymạnhtiếntrìnhcổphầnhoávàniêmyếttrênthịtrườngchứngkhoán,đặcbiệtlàđốivới cácDNNN
BộTàichính(quảnlýhoạtđộngđầutư)cầnphốihợpchặtchẽvớiNgânhàngNhànước
(quảnlýdòngluânchuyểnvốnvàngoạihối)trongviệcthuhútvốnFPIvàquảnlýdòngvốn
FPIra,vàotrongphạmviquốcgia.
Tăngcườngquảnlýthịtrườngngoạihối,quảnlýchặtchẽviệcmuabánvàthuđổingoạitệ,
ngănchặnhiệntượngđầucơngoạitệvàhiệntượngnhàđầutưFPIrúttiềnVNDhàngloạtđể
chuyểnthànhngoạitệtráiphép,gâysứcéplêntỷgiávàdựtrữngoạihốicủaNhànước.
Chương 5: Chuyển giao công nghệ quốc tế ở Việt Nam và chuyển giao
công nghệ thông qua FDI 1. Thành tựu
Pháttriểncơsởhạtầngcôngnghệ:chuyểngiaocôngnghệđãđónggópvàoviệcxâydựngcơ
sởhạtầngcôngnghệ.Điềunàycungcấpmộtmôitrườngthuậnlợichoviệcchuyểngiao
côngnghệvàpháttriểnnguồnnhânlựcchấtlượngcao. 
Pháttriểncácngànhcôngnghiệpmới:khuyếnkhíchsựpháttriểncủacácngànhcôngnghiệp
đổimới,nhưcôngnghệthôngtin,điệntử,ôtô,vànănglượngtáitạo.Từđó,ViệtNamcó
thểnắmbắtcáccôngnghệtiêntiếnvàápdụngchúngvàoviệcpháttriểnngànhcôngnghiệp trongnước. 
Nângcaonănglựccạnhtranh:ViệtNamđãhọchỏitừcáccôngnghệtiêntiếnthôngqua
chuyểngiaocôngnghệ,từđónângcaonănglựccạnhtranhcủacácdoanhnghiệptrongnước
họchỏitừcôngnghệquốctếvàápdụngchúngvàosảnxuấtvàkinhdoanh.ViệtNamcòncó
thểthamgiavàochuỗigiátrịtoàncầuvàcạnhtranhtrênthịtrườngquốctế.Điềunàyđãgiúp
đẩymạnhnăngsuấtvàhiệuquảsảnxuất,gópphầngiatăngGDPcủaViệtNam.
Một số công nghệ tiêu biểu đã được chuyển giao thông qua FDI
Côngnghệthôngtinvàviễnthông:ViệcđầutưFDItronglĩnhvựccôngnghệthôngtinvà
truyềnthônggiúpnângcaonănglựcvềhạtầngmạng,pháttriểnứngdụngphầnmềmvàdịch
vụtrựctuyến,vàpháttriểncácgiảiphápcôngnghệtiêntiếnkhác.ViệtNamđãpháttriển
mạnhmẽtronglĩnhvựccôngnghệthôngtinvàviễnthôngnhờchuyểngiaocôngnghệ.Các
côngtycôngnghệnhưFPT,ViettelvàVingroupđãthànhcôngtrongviệcpháttriểnvàtriển
khaisảnphẩmcôngnghệ.VídụnhưViettelđãpháttriểnmạngdiđộng4Gvà5G,FPTđã
xâydựnghệsinhtháicôngnghệ. 
Côngnghệsảnxuất:Chuyểngiaocôngnghệsảnxuấttiêntiếntừnhữngdoanhnghiệpnước
ngoàicóthểgiúpnângcaonăngsuất,chấtlượngsảnphẩmđểcảitiếnquytrìnhsảnxuất. 
Côngnghệxửlývàtáichếchấtthải:ViệcđầutưFDItronglĩnhvựccôngnghệxửlývàtái
chếchấtthảigiúpgiảmônhiễmmôitrường,tăngcườngsửdụngtàinguyêntáichế,vàđóng
gópvàobảovệmôitrường. 
Côngnghệnôngnghiệpvàchếbiếnthựcphẩm:ĐầutưFDItronglĩnhvựcnàygiúptăng
cườngnăngsuấtvàchấtlượngnôngsản,tăngcườngứngdụngcôngnghệtrongsảnxuất
nôngnghiệpvàxửlýthựcphẩm. 
Côngnghệgiaothông:Việcápdụngcôngnghệtronglĩnhvựcgiaothônggiúpcảithiệnhạ
tầnggiaothông,tăngcườngantoàngiaothông,vàkhaitháchiệuquảcácnguồnvậntải.Các
côngnghệhệthốngthôngtin,quảnlýgiaothôngthôngminh,vàcácphươngtiệngiaothông tựhành. 
Côngnghệsinhhọcvàytế:Chuyểngiaocôngnghệquốctếđãđónggópquantrọngvàophát
triểncôngnghệsinhhọcvàytếởViệtNam.Cácsảnphẩmytếtiêntiếnđếntừcáccông
nghệkhôngchỉcungcấpgiảiphápchocácbệnhhiếm,màcòncảithiệnchấtlượngcuộcsống củangườidân. 2. Hạn chế
Sựphụthuộcvàocôngnghệnướcngoài:Việcphụthuộcquánhiềuvàocôngnghệtừnước
ngoàicóthểgâyrarủirovềviệckiểmsoátcôngnghệvàsựphụthuộckinhtế.Ảnhhưởng
đếnsựpháttriểnbềnvữngcủanềnkinhtếViệtNam. 
Sựthiếuchủđộngtrongviệcnhậnkiếnthức,kỹnăngquachuyểngiaocôngnghệcũngbộclộ
rấtrõtrongquátrìnhthẩmđịnhdựán,đặcbiệtlàdựáncôngnghệcao.Nănglựcthẩmđịnh
cácdựánFDIhạnchếkhiếnmộtsốđịaphươngchưathuhútđượccáccôngnghệcao,hiện
đạikèmtheoviệcchuyểngiaocôngnghệ. Cùngvớisựthiếuhụtvềnguồnnhânlựcchất lượngcao 
Thiếukhảnăngnghiêncứuvàpháttriểncôngnghệ:Mặcdùcôngcuộcnghiêncứuvàphát
triểncôngnghệđangđượckhuyếnkhích,nhưngViệtNamvẫnđangđốimặtvớisựthiếuhụt
vềkhảnăngnghiêncứuvàinovasiđểsởhữuvàpháttriểncáccôngnghệmới. 
Thiếuhệthốngcơsởhạtầng:Việcxâydựngvàcảithiệncơsởhạtầng,baogồmviễnthông,
giaothôngvàđiệnlực,cầnđượcthựchiệnđểtạođiềukiệnthuậnlợichoviệcchuyểngiao
côngnghệ.Hiệnnay,mộtsốvùngmiềnvẫnđanggặpkhókhănvềcơsởhạtầng,dẫnđến
khókhăntrongviệctiếpcậncôngnghệmới. 
Hiệuquảkhôngđồngđều:Mộtsốdựánchuyểngiaocôngnghệkhôngđạtđượchiệuquả
chuyểngiaocôngnghệmongđợidonhiềulýdokhácnhau.Đasốcôngnghệđượcchuyển
giaolànhữngcôngnghệlạchậu. 3. Nguyên nhân
  Cơ  chế  quản  lý  kinh  tế  chưa  tạo  môi
trườngthuậnlợichohoạtđộng   chuyển giaocôngnghệ.
 Đầutưpháttriểnkhoahọccôngnghệcòn
hạnhẹp,sựthiếuđồngbộ,thiếuhoànchỉnh
củacơsởhạtầngkinhtếchohoạtđộngchuyểngiaocôngnghệ.Sựchuyểngiaocôngnghệở
ViệtNamđượcthựchiệnchủyếutronglĩnhvựcsảnxuấthàngtiêudùng,ngànhcôngnghiệp
chếtạomáy,đặcbiệtlàmáycôngcụthựchiệnđổimớivàchuyểngiaocôngnghệmớichưa
đángkể,trongkhiđótrìnhđộkỹthuậtvàcôngnghệcủangànhthấp,haophínănglượngcao
hơnmứcbìnhquânthếgiớikhoảng1,5lần,khảnăngchịunhiệt,chịuvađập,vàcácđiều
kiệnkhắcnghiệtcủamôitrường...rấthạnchế.
  Chuyểngiao côngnghệ trongđiều kiện đổi mớicông nghệ cònlẻ tẻ,thiếu quy hoạchvà
chiếnlược.NănglựctiếpnhậncôngnghệcủadoanhViệtNamcònyếu.Trìnhđộthẩmđịnh
côngnghệcònnhiềubấtcập,dẫnđếntìnhtrạngnânggiácôngnghệquámức,gâythiệthại
trướcmắtvàlâudàichophíaViệtNam.
 Thiếuhệthốngmạnglướithôngtinvềcôngnghệvàcácdịchvụhỗtrợcầnthiếtvàhữuhiệu
khácchohoạtđộngchuyểngiaocôngnghệcủacácdoanhnghiệpnóichungvàdoanhnghiệp
nhànướcnóiriêng.
 Nhữngcôngnghệđượcchuyểngiaođổimớitrongthờigianquachưatạođượclựcđẩycần
thiếtchoviệctiếptụcnângcaonănglựccôngnghệvàtựđổimớicôngnghệ.
 Nănglựcnộisinhcủacácdoanhnghiệpnhànướccònyếu,chưađủkhảnăngtựraquyếtđịnh trongvấnđềcông. 4.Giải pháp
 Đổimớicơchếquảnlýhoạtđộngchuyểngiaocôngnghệtheohướnghìnhthànhcơchếmới
phùhợpvớicơchếthịtrườngvớiđặcthùcủahoạtđộngchuyểngiaocôngnghệvàyêucầu
chủđộnghộinhậpkinhtếquốctế,nângcaotínhtựchủ,tựchịutráchnhiệmcủacáctổchức
vàcánhânhoạtđộngchuyểngiaocôngnghệ.Thựchiệnđadạngcáchoạtđộngchuyểngiao
côngnghệbaogồmcảđốitượng,luồngchuyểngiao,nộidunglẫnhìnhthứctừnướcngoài vàoViệtNam. 
Pháthuynănglựcnộisinhđểnângcaohiệuquảchuyểngiaocôngnghệ.Triểnkhaicácchính
sáchhỗtrợ,thúcđẩyđổimớivàchuyểngiaocôngnghệ. 
Thựchiệnđadạnghoácácđốitượngchuyểngiaocôngnghệbằngcáchmởrộngquanhệvới
nhiềunước,nhiềutrìnhđộcôngnghệ,nhiềuhãng,nhiềuhướngpháttriểncôngnghệ.Mặt
khác,cầntạoáplực,sứcépđốivớicácdoanhnhànước,nhanhchóngtiếpcậnvàđổimới
côngnghệđểnângcaonănglựccạnhtranhcủasảnphẩmViệtNam... 
Lựachọncôngnghệphùhợptronghoạtđộngchuyểngiaocôngnghệ.Côngnghệthíchhợp
cónghĩalàphảitínhđếnnhiềunhântốảnhhưởngtớisảnxuất,kinhdoanhtrongnướcnhư:
yếutốdânsố,tàinguyên,môitrườngvănhóa–xãhộivàcáchệthốngpháplý–chínhtrị. 
Pháttriểnhệthốngthôngtinquốcgiavềcáchoạtđộngchuyểngiaocôngnghệ.
Chương 6: Ảnh hưởng của phá giá đồng NDT đến các quan hệ KTQT của Việt Nam
1. Thực trạng phá giá đồng nhân dân tệ
1.1.Khái niệm phá giá tiền tệ
Phágiátiềntệlàviệcchủđộnglàmgiảmgiátrịcủađồngnộitệsovớicácngoạitệmàchính
phủđãcamkếtduytrìtrongchếđộtỷgiáhốiđoáicốđịnh.ViệcphágiáđồngNDTnghĩalà
giảmgiátrịcủanóvớicácngoạitệkhácnhưUSD,EUR...
1.2.Lý do phá giá tiền tệ
-Chínhphủsửdụngbiệnphápphágiátiềntệđểcóthểnângcaonănglựccạnhtranhmột
cáchnhanhchóngvàhiệuquảhơnsovớicơchếđểnềnkinhtếtựđiềuchỉnhtheohướngsuy thoái.
-Chínhphủcácnướcthườngsửdụngchínhsáchphágiátiềntệkhicómộtcúsốcmạnhvà
kéodàiđốivớicáncânthươngmại
-TrongtrườngcầuvềnộitệgiảmthìChínhphủsẽphảidùngngoạitệdựtrữđểmuanộitệ
vàonhằmduytrìtỷgiáhốiđoáivàđếnkhingoạitệdựtrữcạnkiệtthìkhôngcòncáchnào
khác,Chínhphủphảiphágiátiềntệ.
1.3. Phá giá đồng NDT năm 2015 và 2018
Năm2015:TrungQuốcđãbấtngờhạgiáđồngNhândântệvớimứcđộthấpnhất
tronggầnbanăm,giảmkỷlụcgần2%sovớiUSD.…NguyêndoTrungQuốcphágiá
đồngnhândântệlàvừamuốnthúcđẩynềnkinhtếtrongnước,vừatăngquyềnlực
chođồngnhândântệđểcủngcốvaitròcủaTrungQuốctrêntoàncầu. 
Năm2018:Tháng11/2018,trướcsựleothangcăngthẳngcủacuộcchiếnthươngmại
vớiMỹ,TrungQuốcđãcóđộngtháiphágiáđồngNhândântệ(NDT)khiếntỉgiá
đồngtiềnnàysovớiUSDđãrơixuốngmứcthấpnhấttrong10nămqua.Đâyđược
coilàbiệnpháptrảđũaviệcTổngthốngDonaldTrumptuyênbốápthuếbổsungđối
với300tỷUSDhànghóaTrungQuốc.
 ĐứngtrướcsựkiệnđồngNhândântệbịphágiá,năm2018sovớiUSDthìVND
giảmgiákhoảng1,5%tuynhiênmứcgiảmnàylàkhôngđángkể.ĐồngNhândântệ
giảmkhiếntỷgiáCNY/VNDgiảm,tỷgiáUSD/VNDtănggâyảnhhưởngđếnquan
hệkinhtếquốctếcủaViệtNamvớiTrungQuốcnóiriêngvàvớicácnướctrênthế giớinóichung.
2. Ảnh hưởng của phá giá đồng NDT đến quan hệ KTQT của Việt Nam
Thương mại quốc tế: Xuất nhập khẩu giữa Việt Nam với Trung Quốc
KhiNDTmấtgiásovớiVNDthìhànghóacủaTrungQuốcđổvàoViệtNamsẽrẻđi,nhập
siêucủaViệtNamsẽtănglên.ViệcphágiáđồngNDT,hànghóaTrungQuốcsẽrẻhơnvà
thâmnhậpsâuhơnvàothịtrườngViệtNam.Ởgócđộvĩmô,trongcáncânthươngmại
chung,xuấtkhẩucủaViệtNamsangTrungQuốcchỉchiếm10%tỷtrọng,nhưngởchiều
nhậpkhẩulà30%.Minhchứng:Sovới1nămtrước,năm2019,kimngạchnhậpkhẩucủa
ViệtNamtừTrungQuốctăngthêmtới10,014tỷUSD,trongkhixuấtkhẩuchỉtănggần150
triệuUSD.Chínhvìvậy,cáncânthươngmạicủanướctavớiTrungQuốcbịthâmhụtrấtlớn
lêntớihơn34tỷUSD. (.wits.worldbank org)
Xuất nhập khẩu giữa Việt Nam với nước ngoài
Trênthịtrườngtoàncầu,ViệtNamgặpbấtlợikhicạnhtranhvớihàngTrungQuốcgiárẻ.
ĐặcbiệttạithịtrườngMỹvàchâuÂu,hàngxuấtkhẩuViệtNamphảicạnhtranhtrựcdiện
vớisảnphẩmcủaTrungQuốc.Côngtylốpxe(nhưCSM)vàxuấtkhẩuhàngmaymặc(như
TCM)chịutổnthươngbởisựcạnhtranhtănglên. 
Đầu tư nước ngoài:
Theolýthuyết:khitỉgiáNDTgiảmthìđầutưcủaTQvàoVNcũnggiảm.Vìlúcnày,sốtiền
cầnmangsangVNsẽcầnnhiềuhơnđểhoànthành.
SốliệuđầutưcủaTQvàoVN:Tínhđếnnăm2019,cóhơn2800dựáncủaTrungQuốcđã
vàoViệtNamvớitổngvốnđầutư16,26tỉUSD.5thángđầunăm2019,vốnFDIvàoViệt
Namđạttănggần70%sovớicùngkỳ2018.VốnđầutưtừTrungQuốccũngtăngmạnh,đạt
2tỷUSDởtấtcảhợpphần,trongđóriêngphầnđăngkýcấpmớităng450%sovớicùngkỳ 2018.
Khinhândântệmấtgiá,ViệtNammuađượcmáymócthiếtbịtừTrungQuốcvớigiárẻhơn,
tuynhiênphầntiềnchitrảchonhàthầutrongnước,quyđổitừnhândântệratiềnđồngsẽít
đi.NĐTtrênthựctếkhôngbịảnhhưởngvẫntiếptụcđầutưvàoVN.Đầutưcáckhoảntiền,
cácchiphíkháctănglênnhưngmáymóc,nguyênvậtliệuthiếtbịbịgiảm
KhiNhândântệmấtgiá,cùngvớinguồnnhâncôngdồidào,cácnhàđầutưnướcngoàisẽ
tăngcườngđầutưvàoTrungQuốc.LợithếcạnhtranhcủaViệtNamsovớiTrungQuốc
trongđầutưquốctếcóthểsụtgiảm.
Nguồn: Số liệu trích từ Cục Đầu tư nước ngoài, Bộ Kế hoạch và Đầu tư.   Nợ quốc gia:
NợcủaVNvayTQVớiviệcnhândântệmấtgiá,ViệtNamsẽđượclợivớinhữngkhoảnvay
vớiTrungQuốckhithanhtoán.TheosốBảntinnợnướcngoàisố7củaBộTàichính,cuối
năm2010,dưnợChínhphủvớiTrungQuốclà551,7triệuUSD,chiếm2%tổngdưnợViệt
Nam;dưnợcủadoanhnghiệpvayTrungQuốcđượcChínhphủbảolãnhlà1,12tỷUSD.
ViệtNamcũngnhậnODAvàvayưuđãicủaTrungQuốc395,8triệuUSDtínhđếnhếttháng
6/2015,chiếm1%tổngvốn.
NợcủaVNvớicácnướctrênthếgiới:KhiNhândântệmấtgiávàtiềnVNĐcũnggiảmgiá
theo,tỷgiáVND/USDbiếnđộnglạigâybấtlợikhicáckhoảnvaybằngđôlaMỹđếnhạn.
MộtnguồntinchobiếtsaukhiViệtNam“tốtnghiệp”cácưuđãivàonămnay,tốcđộtrảnợ
sẽphảitănglên,từmứckhoảng7,5tỷUSDmỗinămlên9,5tỷUSD,điềunàysẽgâyáplực
lớnlênngânsách-vốnđãkhókhăn,nếutỷgiávớiđôlaMỹcòntăngtiếp 
Dịch vụ thu ngoại tệ:
Việcnhândântệmấtgiáliêntiếpsẽkhiếnnhữngngườicóthunhậptrungbìnhhoặckháở
TrungQuốchạnchếđidulịchhoặcmuasắmởnướcngoài,dochiphíđắtđỏhơn.
KháchdulịchởTQđếnVN:SốliệucủaTổngcụcThốngkê,kháchdulịchtừTrungQuốc
đangchiếmtỷtrọng.TổngcụcThốngkêcũngchobiếtmặcdùchiếmtỷlệcaonhưngkhách
dulịchTrungQuốclạilàđốitượngchitiêuthấphơnsovớikháchquốctếkháctạiViệtNam.
lớnnhấttrongsốcáckháchquốctếđếnViệtNam(gần25%).Tuynhiên,việcnhândântệ
mấtgiáliêntiếpsẽkhiếnnhữngngườicóthunhậptrungbìnhhoặckháởTrungQuốchạn
chếđidulịchhoặcmuasắmởnướcngoài,dochiphíđắtđỏhơn.Điềunàysẽtácđộngtiêu
cựcđếnngànhdulịchViệtNam.Tuynhiên,đồngNDTgiảmgiákhôngảnhhưởngquánhiều
bởivìviệcđidulịchphụthuộcvàonhiềuyếutốgồm:Ýthích,tâmlý,khảnăngchitrảcủa
ngườiđidulịch,anninhtạinướcsởtại...Theosốliệuđiềutracủacơquannày,kháchdu
lịchTrungQuốctựtổchứcđidulịchcómứcchitiêubìnhquânkhoảng90USDmỗingày,
bằng63%sovớichitiêutrungbìnhcủakháchquốctếtạiViệtNam.Chitiêutrungbình
ngoàitourcủakháchTrungQuốclà41,28USDmộtngày,bằng35%mứcchitiêutrungbình.
 Lýthuyếtsẽgiảmnhưngthựctếthìkhôngthayđổiquánhiều 3. Giải pháp
1. ĐiềuhànhtỷgiáVND/USDổnđịnh:NgânhàngNhànướcViệtNam(NHNN)đãđiềuchỉnh
tỷgiáVND/USDtheohướnglinhhoạt,phùhợpvớidiễnbiếncủathịtrườngvàcácyếutố
kinhtếvĩmô.MụctiêucủaNHNNlàhạnchếviệcđồngVNDgiảmgiátheođồngNDT,
nhằmbảovệlợiíchcủangườidânvàdoanhnghiệpViệtNam.NHNNđãthựchiệncácbiện
phápđiềuhànhtỷgiánhưsau:Tăngcườngcungứngngoạitệchothịtrường,tăngcườngkiểm
soátthịtrườngngoạihối,tăngcườngphốihợpvớicáccơquanliênquan…
2. Tăngcườngxuấtkhẩusangcácthịtrườngkhác:ChínhphủViệtNamđãkhuyếnkhíchdoanh
nghiệpViệt Nam đa dạng hóa thịtrường xuất khẩu, không chỉ phụthuộc vào thị trường
TrungQuốc.MụctiêulàgiảmthiểurủirodobiếnđộngcủathịtrườngTrungQuốc,đồng
thờitậndụngcơhộixuấtkhẩusangcácthịtrườngmớinổi.Mộtsốthịtrườngxuấtkhẩutiềm
năngmàViệtNamcóthểkhaithácđểgiảmthiểutácđộngcủasựphágiáđồngnhândântệ:
Mỹ,EU,NhậtBản,HànQuốc
3. Hỗtrợdoanhnghiệpnângcaonănglựccạnhtranh:ChínhphủViệtNamđãtriểnkhainhiều
chínhsáchhỗtrợdoanhnghiệpnângcaonănglựccạnhtranh,nhưhỗtrợđàotạo,chuyển
giaocôngnghệ,giảmthuế,phí,...MụctiêulàgiúpdoanhnghiệpViệtNamgiảmthiểutác
độngcủasựphágiáđồngNDT,đồngthờinângcaokhảnăngcạnhtranhtrênthịtrườngquốc tế.
CHƯƠNG 7: Ảnh hưởng của hội nhập kinh tế quốc tế tới nền kinh tế của Việt Nam
1.Thực trạng hội nhập của Việt Nam
ViệtNamđãkýkếtvàđangđàmphán17hiệpđịnhFTAsongphươngvàđaphương.
Về quan hệ hợp tác song phương.ViệtNamđãthiếtlậpquanhệngoạigiaovớikhoảng180
quốcgiatrênthếgiới,mởrộngquanhệthươngmại,xuấtkhẩuhànghóatớitrên230thị
trườngcủacácnướcvàvùnglãnhthổ,kýkếtgần100Hiệpđịnhthươngmạisongphương,
trên60Hiệpđịnhkhuyếnkhíchvàbảohộđầutư,khoảng70Hiệpđịnhtránhđánhthuếhai
lầnvànhiềuHiệpđịnhhợptácvềvănhóasongphươngvớicácnướcvàcáctổchứcquốctế.
Về hợp tác đa phương và khu vực.ViệtNamđãcómốiquanhệtíchcựcvớinhiềutổchức
địnhchếtàichínhquốctế,cụthể:ngày15/9/1976,ViệtNamtrởthànhthànhviênchínhthức
củacủaQuỹtiềntệquốctế(IMF),Tháng7/1995ViệtNamđãgianhậpvàoHiệphộicác
quốcgiaĐôngNamÁ(ASEAN)vàchínhthứcthamgiakhuvựcThươngmạitựdoASEAN
(AFTA)từ1/1/1996.…Đặcbiệt,ngày11/1/2007ViệtNamtrởthànhthànhviêncủatổchức
thươngmạithếgiới(WTO).
Môitrườngpháplý,chínhsáchkinhtế,cơchếquảnlýtrongnướcđượccảicáchtheohướng
ngàycàngphùhợpvớicáccamkếttiêuchuẩncaotrongcácFTAvàngàycàngminhbạch
hơn,tạolậpmôitrườngđầutư,kinhdoanhtrongnướcngàycàngthôngthoánghơn,tiệmcận
vớicácchuẩnmựcquốctếcaocủakhuvựcvàthếgiới...gópphầntăngtrưởngkinhtếổn
địnhvàchuyểnđổicơcấukinhtếtrongnướctheohướngpháttriểncácngànhhàngđểngày
càngđápứngtốthơnnhucầucủacácthịtrườngđãcóFTAvớiViệtNam.
2. Các tác động của hội nhập đến nên kinh tế Việt Nam 2.1 Tích cực Thương mại
Tăngtrưởngkimngạchxuấtnhậpkhẩu:Tronggiaiđoạn2007-2022,kimngạchxuấtnhập
khẩucủaViệtNamtăngtrưởngbìnhquân17%/năm,từ100,1tỷUSDlên671,2tỷUSD.
Trongđó,kimngạchxuấtkhẩutăngtrưởngbìnhquân18,2%/năm,từ48,4tỷUSDlên331,7
tỷUSD;kimngạchnhậpkhẩutăngtrưởngbìnhquân15,7%/năm,từ51,7tỷUSDlên339,5 tỷUSD.
Chuyểndịchcơcấuhànghóaxuấtnhậpkhẩu:Chuyểndịchcơcấuhànghóaxuấtnhậpkhẩu
theohướngtăngtỷtrọnghànghóachếbiến,giảmtỷtrọnghànghóathô,nguyênliệu.Cụthể,
tỷtrọnghànghóachếbiến trongtổngkimngạchxuấtkhẩutăngtừ54,3%năm2007 lên
79,6%năm2022;tỷtrọnghànghóathô,nguyênliệutrongtổngkimngạchxuấtkhẩugiảmtừ
45,7%năm2007xuốngcòn20,4%năm2022.
Tăngcườngkếtnốikinhtếvớicácnước:HộinhậpquốctếđãgiúpViệtNamkếtnốikinhtế
vớicácnướctrênthếgiới,mởrộngthịtrườngxuấtkhẩu,nhậpkhẩu,thuhútđầutưnước
ngoài.Tínhđếntháng12 năm2022,ViệtNamđãkýkết17hiệpđịnhthươngmại tựdo
(FTA)với60quốcgiavàvùnglãnhthổ,trongđócó15FTAcóhiệulực.
Nângcaonănglựccạnhtranhcủadoanhnghiệp:Hộinhậpquốctếđãtạoáplựccạnhtranh
đốivớicácdoanhnghiệpViệtNam,buộccácdoanhnghiệpphảinângcaonănglựccạnh
tranhvềchấtlượngsảnphẩm,dịchvụ,giácả,khảnăngđápứngnhucầuthịtrường.
Tăng  trưởng  kinh  tế:  Hội  nhập
quốc  tế  đã  góp  phần  thúc  đẩy
tăng  trưởng  kinh  tế  của  Việt
Nam.  Trong  giai  đoạn  2007-
2022,  tốc  độ  tăng  trưởng  GDP
của  Việt  Nam  đạt  bình  quân
6,8%/năm,  cao  hơn  mức  trung
bìnhcủathếgiớivàkhuvực.
Đầu tư trực tiếp nước ngoài
Năm2022,tổngvốnFDIđăngkí
vào Việt Nam đạt gần 27,72 tỷ
USD,mứcvốnFDIthựchiệnđạtkỉlục22,4tỷUSD,tăng13,5%sovớicùngkỳnăm2021.
ĐâylàsốvốnFDIthựchiệncaonhấttrong5năm(2017-2022).Tínhlũykếtronggiaiđoạn
1986-2022,ViệtNamđãthuhútđượcgần438,7tỷUSDvốnFDI;trongđó,274tỷUSDđã
đượcgiảingân,chiếm62,5%tổngvốnđầutưđăngkýcònhiệulực.
TỷtrọngđónggópcủakhuvựckinhtếcóvốnđầutưnướcngoàivàoGDPcóxuhướngtăng
tronggiaiđoạn2005-2021,điềunàyphảnánhmứcđộhộinhậpkinhtếquốctếngàycàng
sâurộngcủaViệtNam.NềnkinhtếViệtNamngàycànggắnchặtvớinềnkinhtếthếgiới.
ViệtNamđãvàđangápdụngnhiềubiệnphápthuhútvốnFDI,thựchiệnchínhsáchhướng
vềxuấtkhẩunhằmtậndụngcácnguồnlựctừnướcngoàiđểthúcđẩytăngtrưởngkinhtế. (Hình1) 2.2 Tiêu cực Thương mại
Áplựccạnhtranhtừcácnướctrongkhuvựcvàtrênthếgiới:Áplựccạnhtranhtừcácnước
trongkhuvựcvàtrênthếgiớitiếptụcgiatăng,đặcbiệtlàtừcácnướccónềnkinhtếphát
triểnnhưTrungQuốc,Mỹ,NhậtBản,HànQuốc,...Áplựccạnhtranhnàyxuấtpháttừnhiều yếutốnhư:
Sựkhácbiệtvềtrìnhđộpháttriểnkinhtế,côngnghệgiữaViệtNamvàcácnướctrongkhu
vựcvàtrênthếgiớingàycàngthuhẹp.
Sựđadạngvềsảnphẩm,dịchvụcủacácnướctrongkhuvựcvàtrênthếgiớingàycàngtăng.
Sựcạnhtranhvềgiácả,chấtlượngsảnphẩm,dịchvụngàycàngkhốcliệt.
Tháchthứcvềnănglựccạnhtranhcủadoanhnghiệp:DoanhnghiệpViệtNamvẫncònhạn
chếvềnănglựccạnhtranhvềchấtlượngsảnphẩm,dịchvụ,giácả,khảnăngđápứngnhu
cầuthịtrường.DoanhnghiệpViệtNamcònthiếukinhnghiệm,nănglựctiếpcậnthịtrường
quốctế,quảntrịrủiro,...
Nhữngbấtcậptrongcơchế,chínhsách:Hệthốngphápluật,cơchế,chínhsáchvềthương
mạicủaViệtNamvẫncònmộtsốbấtcập,chưađápứngđượcyêucầucủahộinhậpquốctế.
Cácquyđịnhvềthươngmại,đầutư,sởhữutrítuệ,...cònthiếuđồngbộ,chưathốngnhất,gây
khókhănchodoanhnghiệptronghoạtđộngxuấtnhậpkhẩu,đầutư. 
Đầu tư trực tiếp nước ngoài
CómộtsốvấnđềđặtrađốivớidòngvốnFDI:(i)ĐónggópcủaFDItrongviệcnângcao
nănglựccôngnghiệp,cònhạnchế;(ii)MốiliênkếtgiữakhốidoanhnghiệpFDIvàdoanh
nghiệptrongnướccònyếukém;(iii)CácdoanhnghiệpFDIchủyếuhoạtđộngởlĩnhvựcgia
cônglắpráp,thâmdụnglaođộngvàítcókhảnăngtạotácđộnglantỏavềmặtcôngnghệ;
(iv)KhungpháplývàchínhsáchmởcửaFDI,hộinhậpkinhtếquốctếtuyđãđượccảithiện,
songvẫn còn nhiều hạnchế trong quản lý, dẫn tới cácvấn đề như ô nhiễm môitrường,
chuyểngiá,trốnthuế…;(iv)Dòngvốnliênthônghơnvớiquốctếcũngkhiếnchonhững
nguycơbấtổnkinhtếvĩmôgiatăngtrongbốicảnhkinhtếthếgiớivàkhuvựccónhiềubiến
độngcũngđặtranhữngtháchthứctrongviệcxâydựngvàthựcthicácchínhsáchkinhtếvĩ mô. 3. Giải pháp
VềThươngmại:Tiếptụccảithiệnmôitrườngkinhdoanh:Chínhphủcầntiếptụccảithiện
môitrườngkinhdoanh,tạođiềukiệnthuậnlợichodoanhnghiệppháttriển,nângcaonăng
lực cạnh tranh. Các giải pháp cụ thể bao gồm: Hoàn thiện hệ thống pháp luật, cơ chế,
chínhsáchvềthươngmại,đầutư,sởhữutrítuệ,...Tăngcườnghỗtrợdoanhnghiệptrong
tiếpcậnthịtrường,quảntrịrủiro,...Đẩymạnhđàotạo,nângcaonănglựccạnhtranhcủa
doanhnghiệp.Hỗtrợdoanhnghiệpnângcaonănglựccạnhtranh:Chínhphủcầnhỗtrợ
doanhnghiệpnângcaonănglựccạnhtranhvềchấtlượngsảnphẩm,dịchvụ,giácả,khả
năngđápứngnhucầuthịtrường.
Cácgiải phápcụthể baogồm:Hỗtrợ doanhnghiệpđổi mớicông nghệ,nângcaochất
lượngsảnphẩm,dịchvụ.Hỗtrợdoanhnghiệpthamgiacáchộichợ,triểnlãmquốctế,xúc
tiếnthươngmại.Hỗtrợdoanhnghiệptiếpcậnnguồnvốntíndụng,...Tăngcườnghợptác
quốctế:Chínhphủcầntăngcườnghợptácquốctế,tranhthủsựhỗtrợcủacácnước,các
tổchứcquốctếđểnângcaonănglựchộinhậpquốctếcủaViệtNam.
Vềđầutưnướcngoài:HỗtrợdoanhnghiệpViệtNamnângcaonănglựccạnhtranh:Chính
phủcầnhỗtrợdoanhnghiệpViệtNamnângcaonănglựccạnhtranhvềchấtlượngsản
phẩm,dịchvụ,giácả,khảnăngđápứngnhucầuthịtrường.
Cácgiải phápcụthể baogồm:Hỗtrợ doanhnghiệpđổi mớicông nghệ,nângcaochất
lượngsảnphẩm,dịchvụ.Hỗtrợdoanhnghiệpthamgiacáchộichợ,triểnlãmquốctế,xúc
tiếnthươngmại.Hỗtrợdoanhnghiệptiếpcậnnguồnvốntíndụng,...Tăngcườngquảnlý
FDI:ChínhphủcầntăngcườngquảnlýFDI,đảmbảoFDIthựchiệnđúngquyđịnhcủa
phápluật,cólợichopháttriểnkinhtế-xãhộicủaViệtNam.
Danhmụcthamkhảo
Nguồn tài liệu tham khảo:
1.ẢnhhưởngcủađạidịchCOVID-19đếnnềnkinhtếthếgiớivàứngphócủaViệtNam
(PGS.,TS.ĐoànThanhHà-TrườngĐạihọcNgânhàngTP.HồChíMinh,LâmMỹHạnh-
TrườngĐạihọcNgânhàngTP.HồChíMinh,22/05/2022)
https://tapchitaichinh.vn/anh-huong-cua-dai-dich-covid-19-den-nen-kinh-te-the-gioi-va-ung- pho-cua-viet-nam.html
2.Dulịchthếgiớiđãthayđổinhưthếnàođểthíchứngvớiđạidịch
(TS. Nguyễn Công Dũng,Nhà văn Đỗ Thị Thu Hiên,ThS. Phạm Đức Thái; ThS Vũ Diệu Thu,Lương Thị
Thanh Hoa,ThS. Trần Hồng Quỳnh, 2021)
https://dangcongsan.vn/kinh-te/du-lich-the-gioi-da-thay-doi-nhu-the-nao-de-thich-ung-voi- dai-dich-597566.html
3.TácđộngcủađạidịchCovid-19đốivớihệthốngtàichínhchâuÁ(Lê,25/08/2020)
https://ngkt.mofa.gov.vn/tac-dong-cua-dai-dich-covid-19-doi-voi-he-thong-tai-chinh-chau-a/,
4.KinhtếHoaKỳđốimặtvớicuộckhủnghoảngdođạidịchCovid19(Linh,2020)
https://mof.gov.vn/webcenter/portal/btcvn/pages_r/l/tin-bo-tai-chinh? dDocName=MOFUCM176132
5.XácđịnhđượccaCovid19đầutiênởTungQuốc(Miên,2021)
https://thanhnien.vn/xac-dinh-duoc-ca-covid-19-dau-tien-o-trung-quoc-1851082187.htm
6.BáoTuổiTrẻ(2021)
https://tuoitre.vn/an-do-them-346-786-ca-nhiem-lap-ky-luc-the-gioi-moi-2-624-ca-tu-vong-
trong-vong-24-gio-20210424132826645.htm
7.Thưviệnphápluật:“Nghịđịnh92/2021vềmiễn,giảmthuếTNDN,GTGTchoDNkhó khăndoCovid”
https://thuvienphapluat.vn/chinh-sach-phap-luat-moi/vn/thoi-su-phap-luat/chinh-sach-moi/
38148/nghi-dinh-92-2021-ve-mien-giam-thue-tndn-gtgt-cho-dn-kho-khan-do-covid
8.Tạpchícộngsản:“Ổnđịnhkinhtếvĩmô,tạomôitrườngthuậnlợichophụchồivàphát
triểnkinhtếViệtNam”
https://www.tapchicongsan.org.vn/media-story/-/asset_publisher/V8hhp4dK31Gf/content/on-
dinh-kinh-te-vi-mo-tao-moi-truong-thuan-loi-cho-phuc-hoi-va-phat-trien-kinh-te-viet-nam
9.TạpchíthịtrườngTàichínhtiềntệ:“NhậtBản:giảiquyếtcáctháchthứcthôngquachính
sáchtiềntệlinhhoạthơnvàtàikhoáthậntrọng”
https://thitruongtaichinhtiente.vn/nhat-ban-giai-quyet-cac-thach-thuc-thong-qua-chinh-sach-
tien-te-linh-hoat-hon-va-tai-khoa-than-trong-44451.html
10.BộKếhoạchvàĐầutư:“Tổngkimngạchxuấtkhẩuhànghoá11thángnăm2023”
https://www.mpi.gov.vn/portal/Pages/2023-11-29/Tong-kim-ngach-xuat-nhap-khau-hang- hoa-11-thang-narersb5.aspx
11.VCCILiênđoànThươngmạivàCôngnghiệpViệtNam:“Hiệntrạngcủangànhcông
nghiệpđiệntửViệtNam(2023)”
https://vcci-hcm.org.vn/hien-trang-cua-nganh-cong-nghiep-dien-tu-viet-nam/
12.BáoTuổiTrẻ(2022):“CôngnghiệphoátạiViệtNamcầnvượtqua“bẫy”giacônglắp ráp”
https://tuoitre.vn/cong-nghiep-hoa-tai-viet-nam-can-vuot-bay-gia-cong-lap-rap- 20220728135131448.htm
13.BộCôngthươngViệtNam(2022),“Hơn40doanhnghiệphoạtđộngtronglĩnhvựcsản
xuất,lắprápôtôtạiViệtNam”
https://moit.gov.vn/tin-tuc/phat-trien-cong-nghiep/cong-nghiep-o-to-viet-nam-dang-dan- khang-dinh-vai-tro-la-nga.html
14.TTWTOVCCI–ChiếntranhthươngmạiMỹ-Trung:Nguyênnhânvàphươngthứccác nướcápdụng(2018)
https://trungtamwto.vn/tin-tuc/12303-chien-tranh-thuong-mai-my---trung-nguyen-nhan-va- phuong-thuc-cac-nuoc-ap-dung
15.Tạpchí diễn đàn doanh nghiệp: “ Cụcdiện thế giới(kỳII): Các nước nhỏcần làm gì”
https://diendandoanhnghiep.vn/cuc-dien-the-gioi-ky-ii-cac-nuoc-nho-can-lam-gi-157713.html
16.CôngtyluậtACC(2022):“ThuhútFDIcủaViệtNamnăm2022vàtriểnvọng”
https://accgroup.vn/von-dau-tu-fdi-vao-viet-nam-2022
17.TTWTO-(Thôngtinthịtrường)FDIAustraliatạiViệtNam(2022)
https://trungtamwto.vn/chuyen-de/19861-fdi-australia-tai-viet-nam-dien-tien-tinh-hinh-fdi- cua-viet-nam-qua-cac-nam
18.BáoĐiệntửChínhphủ(2023):“VốnFDIthựchiệncaonhấttrong5nămgầnđây”
https://baochinhphu.vn/von-fdi-thuc-hien-cao-nhat-trong-5-nam-gan-day- 102231128122103346.htm
19.TổngcụcThốngkê(2022):“Thuhútđầutưnướcngoàinăm2022”
https://www.gso.gov.vn/du-lieu-va-so-lieu-thong-ke/2022/04/thu-hut-dau-tu-nuoc-ngoai- nam-2022-ky-vong-khoi-sac-2/
20.BộKếhoạch&Đầutư-HọcviệnChínhsáchvàPháttriển-GiáotrìnhKinhtếquốctế
Luậnvăn:“QuảnlídòngvốnnướcngoàikinhnghiệmcácnướcmớinổivàgợiýđóivớiViệt Nam”-T.SNhậtTrung
GiảiphápquảnlívốnđầutưgiántiếpnướcngoàitạiViệtNam
https://mix166.vn/dau-tu-gian-tiep-nuoc-ngoai-1648546112/
21.QuảnlívốnđầutưgiántiếpnướcngoàiFPItạiViệtNam
(https://giaoducvieta.edu.vn/giai-phap-quan-ly-von-dau-tu-gian-tiep-nuoc-ngoai-fpi-o-viet- nam-izpg4opx/)
22.TìnhhìnhthuhútĐTNNtạiViệtNam
https://fia.mpi.gov.vn/Detail/CatID/f3cb5873-74b1-4a47-a57c-a491e0be4051/NewsID/
5d476094-8272-4d9d-b810-1609ce7b67b3/MenuID
23.NguyễnVânAnh,LêVũToàn,ĐàmQuang(2012).Bànvềthuậtngữ“Thịtrườngkhoa
học”,“thịtrườngcôngnghệ”và“thịtrườngKH&CN”.TạpchíHoạtđộngKhoahọc,Bộ
KH&CN,ISSN1859–4794,số641,tr.50–54;
24.TS.NguyễnThịVânAnh“BànvềsửađổiLuậtCGCNtiếp cậntừsosánh vớiLuật KH&CN”;
25.Nghịđịnh133/2008/NĐ-CPcủaChínhphủngày31/12/2008quyđịnhchitiếtvàhướng
dẫnthihànhLuậtCGCN.
https://donga.edu.vn/tuyensinh/ts-chi-tiet/co-nen-chon-nganh-ngon-ngu-trung-quoc-27614
26.BộTàichính:“Bảntinnợnướcngoàisố07”
https://mof.gov.vn/webcenter/portal/btcvn/pages_r/l/tin-bo-tai-chinh? dDocName=BTC342070
27.ViệtNamvớiWTO,Nxb.Tưpháp,2007,tr.68.
28.Tổngcụcthôngkế,“Niêngiámthôngkênăm2021”
https://www.gso.gov.vn/wp-content/uploads/2022/08/Sach-Nien-giam-TK-2021-1.pdf
29.HộinhậpkinhtếquốctếViệtNamtrongbốicảnhxuhướngtoàncầuhóathươngmại-
PGS.TSNguyễnVănTrình
https://www.researchgate.net/profile/Nguyen-Tien-32/publication/
342863804_Hoi_nhap_kinh_te_quoc_te_cua_Viet_Nam_trong_boi_canh_xu_huong_toan_ca
u_hoa_thuong_mai/links/5f0931c1a6fdcc4ca45e1d1e/Hoi-nhap-kinh-te-quoc-te-cua-Viet-
Nam-trong-boi-canh-xu-huong-toan-cau-hoa-thuong-mai.pdf
30.Tácđộngcủathươngmạiquốctếđếntăngtrưởngkinhtế-nghiêncứutrườnghợptrước
vàsaukhiViệtNamgianhậpWTO(NguyễnThịMỹLinh)
https://jst-haui.vn/media/30/uffile-upload-no-title30178.pdf
31.LợithếsosánhbộclộcủaViệtNamvàcácnướcASEANtrongbốicảnhhộinhậpquốctế
https://ktpt.neu.edu.vn/Uploads/Bai%20bao/2018/So%20248/375829.pdf
32.TácđộngcủađầutưtrựctiếpnướcngoàivớinềnkinhtếởViệtNam
https://trungtamwto.vn/tin-tuc/24538-tac-dong-cua-dau-tu-truc-tiep-nuoc-ngoai-doi-voi-tang- truong-kinh-te-o-viet-nam