Tiểu luận Triết học Học thuyết hình thái kinh tế - xã hội và sự vận dụng của Đảng ta trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng đất nước hiện nay
Nghiên cứu lý luận, nghiên cứu thực tiễn các quá trình phát triển của nước ta, từ đó làm sáng tỏ việc vận dụng hình thái - kinh tế xã hội vào công cuộc xây dựng đất nước hiện nay. Tài liệu giúp bạn tham khảo ôn tập và đạt kết quả cao. Mời bạn đọc đón xem!
Môn: Triết học Mác-Lênin (DHKT) 30 tài liệu
Trường: Trường Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng 1.1 K tài liệu
Tác giả:
Preview text:
lOMoARcPSD| 50408460 1
PHẦN MỞ Ầ Đ U ---- ----
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Lý lu n v hậ ề ình thái kinh t - xế ã h i lộ à lý lu n c b n c a ch nghậ ơ ả ủ ủ ĩa
duy v t l ch s do C.Mậ ị ử ác xây d ng nự ên. Nó có v trị í quan tr ng trong tri t h c
Mọ ế ọ ác, đã được th a nh n lừ ậ ý lu n khoa h c vậ ọ à là phương pháp lu n c b n
trong vi cậ ơ ả ệ nghiên c u lứ ĩnh v c xự ã h i. Nh cộ ờ ó lý lu n hậ ình thái kinh t -
xế ã h i, l n ộ ầ đầu tiên trong l ch s loị ử ài người, Mác đã ch rỉ õ ngu n g c, ồ ố động
l c bự ên trong, n i t iộ ạ c a s phủ ự át tri n xể ã h i, ch rộ ỉ õ được b n ch t c a t ng
ch ả ấ ủ ừ ế độ xã h i. Giộ úp chúng ta nghiên c u m t cứ ộ ách đúng đắn và khoa h
c s v n họ ự ậ ành c a xủ ã h iộ trong giai đo n phạ át tri n nh t ể ấ định cũng nh ti n
trư ế ình v n ậ động l ch s chungị ử c a xủ ã h i loộ ài người.
Trong th c ti n Vi t Nam ự ễ ệ đang ti n hế ành công cu c xộ ây d ng ự đất
nước theo định hướng xã h i ch nghộ ủ ĩa. Trên c s bơ ở ám sát t tư ưởng Mác- Lênin
và đặc bi t lệ à vi c ệ v n d ng h c thuy t ậ ụ ọ ế hình thái kinh t ế xã h iộ vào công cu
c xộ ây d ng ự đất nước, vi c v ch ra nh ng m i liệ ạ ữ ố ên h h p quy lu t vệ ợ ậ à đề
ra các gi iả pháp nh m ằ đảm b o th c hi n thả ự ệ ành công công cu c xộ ây d ng ự
đất nước Vi tệ Nam thành m t ộ đất nước giàu m nh, xạ ã h i cộ ông b ng vằ ăn minh
cũng là m tộ nhi m v th c ti n ệ ụ ự ễ đang đặt ra.
Trong b i c nh tố ả ình hình th gi i, khu v c di n bi n nhanh, r t ph cế ớ ự ễ ế ấ
ứ t p, khạ ó lường; đất nước đứng trước nhi u v n ề ấ đề m i, cớ ó c nh ng thu n l i,ả
ữ ậ ợ th i c ờ ơ đan xen v i nh ng khớ ữ ó khăn, thách th c gay g t.ứ ắ Cán b , ộ đảng
viên và nhân dân đặt nhi u k v ng về ỳ ọ ào nh ng quy t sữ ế ách đúng đắn, m nh m lOMoARcPSD| 50408460 2
, phạ ẽ ù h p c a ợ ủ Đảng để phát huy thu n l i, vậ ợ ượt qua m i khọ ó khăn, ti p t c
ế ụ đưa đất nước ta phát tri n nhanh, b n v ng. Phể ề ữ át huy s c m nh toứ ạ àn dân
t c vộ à dân chủ xã h i ch nghộ ủ ĩa; đẩy m nh toạ àn di n, ệ đồng b cộ ông cu c ộ đổi
m i; b o vớ ả ệ v ng ch c T qu c, gi v ng mữ ắ ổ ố ữ ữ ôi trường hoà bình, n ổ định;
xây d ng n n t ngự ề ả để ớ s m đưa nước ta c b n tr thơ ả ở ành nước công nghi p
theo hệ ướng hi n ệ đại.
Chính vì nh ng lữ ý do trên b n thả ân đề tài: H c thuy t ọ ế hình thái kinh tế
- xã h iộ và s v n d ng c a ự ậ ụ ủ Đảng ta trong s nghi p ự ệ đổi m i, xớ ây d ng ự
đất nước hi n nay.ệ
V i th i gian vớ ờ à trình độ có h n ạ đề tài không tránh được nh ng h n ch ,ữ
ạ ế thi u sế ót kính mong th y thầ ông c m. ả
II. MỤC ĐÍCH, NHI M VỆ Ụ VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU 1.
M c ụ đích: Hi u rể õ thêm v n i dung, nh ng giề ộ ữ á tr c a h c thuy tị
ủ ọ ế hình thái kinh t - xế ã h i vộ à vi c v n d ng nệ ậ ụ ó vào công cu c xộ ây d ng ự
đất nước ta hi n nay. ệ 2.
Nhi m vệ ụ: Nêu rõ b n ch t ả ấ c a ủ hình thái kinh t - ế xã hội, v n d
ngậ ụ hình thái kinh t - xế ã h i vộ ào công cu c xộ ây d ng ự đất nước là m t t t y u
khộ ấ ế ách quan và th c ti n xự ễ ây d ng ự đất nước. 3. Ph m vi nghiạ
ên c u:ứ N i dung vộ à giá tr c a hị ủ ình thái kinh t - xế
ã h iộ và vi c v n d ng nệ ậ ụ
ó vào nước ta hi n nay. ệ III. CƠ Ơ S
LÝ LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Nghiên c u lứ ý lu n, nghiậ ên c u th c ti n quứ ự ễ á trình phát tri n c a nể ủ
ước ta t ừ đó làm sáng t vi c v n d ng hỏ ệ ậ ụ ình thái- kinh t xế ã h i vộ ào công cu
c xộ ây d ng ự đất nước ta hi n nay.ệ lOMoARcPSD| 50408460 3
IV. Ý NGHĨA LÝ LUẬN VÀ THỰC TI NỄ
Qua quá trình xây d ng vự à phát tri n ể đất nước đã đạt được nh ng thữ ành
t u n i b c, nh ng v n cự ổ ậ ư ẫ òn nh ng m t t n t i, h n ch nh t ữ ặ ồ ạ ạ ế ấ định.
Thông qua t ng k t th c ti n ổ ế ự ễ để đánh giá nh ng thữ ành t u, h n ch ự ạ ế đó để
rút ra nh ng bữ ày h c kinh nghi m giọ ệ úp cho vi c xệ ây d ng chi n lự ế ược phát
tri n kinh t c a ể ế ủ đất nước ngăn h n, dạ ài h n trong nh ng nạ ữ ăm ti p theo.ế V. K T CẾ ẤU TI U LUỂ ẬN
N i dung chộ ính c a ti u lu n g m 3 chủ ể ậ ồ ương:
Chương I: Khái quát v c s lề ơ ở ý lu n hậình thái kinh t - xếã h i.ộ
Chương II: H c thuy t ọế hình thái kinh t - ế xã h iộ và s v n d ng c aự ậ ụ ủ
Đảng ta trong s nghi p ựệ đổi m i, xớây d ng ựđất nước hi n nay.ệ
Chương III: Ý nghĩa khoa h c, bọ ài h c l ch s , ọ ị ử ý nghĩa th c ti n c a ti uự ễ ủ ể lu n.ậ
PHẦN NỘI DUNG ---- ----
CHƯƠNG I: KHÁI QUÁT VỀ CƠ SỞ LÝ LUẬN HÌNH THÁI
KINH T - XẾ Ã HỘI
1. Khái ni m hệ ình thái kinh t - xế ã h iộ
Hình thái kinh t - xế ã h i lộ à m t ph m trộ ạ ù c a ch nghủ ủ ĩa duy v t l ch s
,ậ ị ử dùng để ch xỉ ã h i t ng giai ộ ở ừ đo n phạ át tri n l ch s nh t ể ị ử ấ định, v i m
t ki uớ ộ ể quan h s n xu t ệ ả ấ đặc tr ng cho xư ã h i ộ đó phù h p v i l c lợ ớ ự ượng lOMoARcPSD| 50408460 4
s n xu t m tả ấ ở ộ trình độ nh t ấ định và v i m t ki n trớ ộ ế úc thượng t ng ầ được
xây d ng lự ên trên nh ng quan h s n xu t ữ ệ ả ấ đó.
2. Quá trình l ch s t nhiị ử ự ên c a s phủ ự át tri n cể ác hình thái kinh t -ế xã h i ộ
Ngu n g c c a s phồ ố ủ ự át tri n cể ác hình thái kinh t - xế ã h i lộ à b t ắ đầu
từ s thay ự đổi c a l c lủ ự ượng s n xu t. Khi l c lả ấ ự ượng s n xu t thay ả ấ đổi đến
m tộ gi i h n nớ ạ ào đó thì nó s phẽ á b vỏ à thi t l p quan h s n xu t. R i ki n trế ậ ệ
ả ấ ồ ế úc thượng t ng m i hầ ớ ình thành d a trự ên quan h s n xu t m i. Nh v y s tệ ả
ấ ớ ư ậ ự ác động gi a cữ ác y u t trong c u trế ố ấ úc c a hủ ình thái kinh t - xế ã h i
ộ đã t o thạ ành nh ng quy lu t t t y u khữ ậ ấ ế ách quan c a xủ ã h i. Xộ ã h i v n ộ ậ
động t th p ừ ấ đến cao, t c ng s n nguyừ ộ ả ên th y sang chi m h u nủ ế ữ ô l , ệ đến
phong ki n, t s n r i chế ư ả ồ ủ nghĩa xã h i ộ đều tuân theo quy lu t trậ ên. S phự át
tri n y khế ấ ông nh t thi t lấ ế à tu n t mầ ự à có th cể ó s nh y v t, b qua m t hay m t
vự ả ọ ỏ ộ ộ ài hình thái kinh t - xế ã h i. Chộ ính vì th Mế ác đã kh ng ẳ định s phự
át tri n c a cể ủ ác hình thái kinh t - xế ã h i lộ à quá trình l ch s t nhiị ử ự ên.
3. Giá tr khoa ị h c c a h c thuy t ọ ủ ọ
ế hình thái kinh t - ế xã h iộ
H c thuy t ch rọ ế ỉ õ s n xu t v t ch t lả ấ ậ ấ à c s c a ơ ở ủ đời s ng xố ã h
i,ộ phương th c s n xu t quy t ứ ả ấ ế định các m t c a ặ ủ đời s ng xố ã h i. Do v y
khộ ậ ông th xu t phể ấ át t ừ ý th c, t tứ ư ưởng thu n tầ úy để gi i thả ích các hi n tệ
ượng xã h iộ mà ph i xu t phả ấ át t phừ ương th c s n xu t v t ch t. ứ ả ấ ậ ấ Để nh n
th c ậ ứ đúng xã h i,ộ ph i tả ìm hi u quy lu t phể ậ át tri n c a xể ủ ã h i, khộ ông
được tùy ti n, ch quan. B iệ ủ ở l h c thuy t hẽ ọ ế ình thái kinh t - xế ã h i ch ra r ng: lOMoARcPSD| 50408460 5
s phộ ỉ ằ ự át tri n c a cể ủ ác hình thái kinh t - xế ã h i lộ à quá trình l ch s t nhiị ử ự
ên không ph thu c vụ ộ ào ý mu n chố ủ quan c a con ngủ ười. Vi c v n d ng sệ ậ ụ
áng t o h c thuy t nạ ọ ế ày vào công cu c xộ ây d ng, phự át tri n kinh t - xể ế ã h i ộ
đối v i Vi t Nam lớ ệ à chúng ta đi lên ch nghủ ĩa xã h i b qua giai ộ ỏ đo n phạ át tri
n t b n ch nghể ư ả ủ ĩa.
4. Quan ni m duy v t v l ch sệ ậ ề ị
ử ọ h c thuy t hế ình thái kinh
t - xế ã h iộ
Trước khi có ch nghủ ĩa Mác, ch nghủ ĩa duy tâm đã gi v trữ ị í th ng trố ị
trong vi c gi i thệ ả ích l ch s . Khị ử ông nh ng cữ ác nhà tri t h c duy tế ọ âm mà
ngay cả nh ng nhữ à t tư ưởng tiên ti n trế ước Mác cũng đứng trên l p trậ ường duy
tâm để gi i thả ích các hi n tệ ượng l ch s xị ử ã h i.ộ
Người ta xu t phấ át t m t s th t lừ ộ ự ậ à trong gi i t nhiớ ự ên, thì l c lự
ượng tự nhiên ho t ạ động t ự ộđ ng, không có ý th c; cứ òn trong xã h i ho t ộ ạ động
c a conủ người có lý tính, có ý th c vứ à ý trí. Căn c vứ ào s th t y ngự ậ ấ ười ta đi
đến k tế lu n sai l m r ng: Trong gi i t nhiậ ầ ằ ớ ự ên, thì tính quy lu t, tậ ính t t nhiấ
ên th ng tr ,ố ị s thay ự đổi c a ngủ ày đêm, s thay ự đổi c a b n mủ ố ùa, s bi n hự ế
óa c a khủ í h u vậ à nh ng hi n tữ ệ ượng không ph thu c vụ ộ ào ý và chí và ý th c c
a ngứ ủ ười ta, còn nh ng s ki n l ch s thữ ự ệ ị ử ì do ho t ạ động t giự ác và ý chí c
a ngủ ười ta, trước h t lế à c a nh ng nhủ ữ ân v t l ch s , nh ng lậ ị ử ữ ãnh t , anh hụ
ùng quy t ế định; ý chí c a ngủ ười ta có th thay ể đổi ti n trế ình l ch s .ị ử
Chính vì v y ậ đáng l ph i l y s phẽ ả ấ ự át tri n c a cể ủ ác đi u ki n v t ch tề
ệ ậ ấ c a xủ ã h i ộ để gi i thả ích l ch s , ị ự động l c l ch s , b n ch t c a con ngự ị ử ả
ấ ủ ười; gi iả thích t nhiự ên xã h i, quộ ân đi m chể ính tr , ch ị ế ộđ chính tr ... ngị
ười ta l i ạ đi t ừ ý th c con ngứ ười, t nh ng t từ ữ ư ưởng lý lu n v chậ ề ính tr , v tri lOMoARcPSD| 50408460 6
t h c, phị ề ế ọ áp lu t...ậ để gi i thả ích toàn b l ch s xộ ị ử ã h i. Nguyộ ên nhân gi i
thả ích c a s duy tủ ự âm về l ch s chị ử ính là ch cở ỗ ác nhà tri t h c trế ọ ước kia
đã coi ý th c xứ ã h i ộ để ra và quy t d nh t n t i xế ị ồ ạ ã h i.ộ Quan đi m nể ày có nh ng thi u sữ ế ót căn b n nh sau: Khả ư ông v ch ra ạ được b n ch t c a cả ấ ủ ác hi n tệ ượng xã h i, nguyộ
ên nhân v t ch t c a nh ng hi nậ ấ ủ ữ ệ tượng y. ấ
Không tìm ra nh ng quy lu t ph bi n chi ph i s v n ữ ậ ổ ế ố ự ậ động và phát tri nể c a xủ ã h i. ộ
Không th y vai trấò quy t ế định c a qu n chủ ầ úng nhân dân trong l ch s .ị ử
Khác v i cớ ác nhà tri t h c trế ọ ước đây, khi nghiên c u xứ ã h i C.Mộ ác
đã l yấ con người làm xu t phấ át đi m cho h c thuy t c a mể ọ ế ủ ình. Con người mà
Mác nghiên c u khứ ông ph i con ngả ười tr u từ ượng, con người bi t l p, c ệ ậ ố ịđ
nh mà là con người hi n th c ệ ự đang s ng vố à ho t ạ động, trước h t lế à ho t ạ động
s n xu t,ả ấ tái s n xu t ra ả ấ đời s ng hi n th c c a mố ệ ự ủ ình. Đó là con người c th
, con ngụ ể ười c a t nhiủ ự ên và xã h i.ộ
B t ắ đầu t vi c nghiừ ệ ên c u con ngứ ười trong đời s ng xố ã h i, ộ Ông nh
nậ th y “... con ngấ ười c n ph i ầ ả ăn, u ng, vố ở à m c, trặ ước khi có th lo ể đến
vi cệ làm chính tr , khoa h c, ngh thu t, tị ọ ệ ậ ôn giáo...”
Mu n v y con ngố ậ ười ph i s n xu t ra c a c i v t ch t tho mả ả ấ ủ ả ậ ấ ả ãn
nhu c u c a chầ ủ ính mình. S n xu t v t ch t lả ấ ậ ấ à m t ộ đi u ki n c b n c a m i xề ệ
ơ ả ủ ọ ã h i,ộ là hành động l ch s mị ử à hi n nay cệ ũng nh hư àng trăm năm trước
đây người ta v n ph i ti n hẫ ả ế ành t ng ngừ ày, t ng gi c t ừ ờ ố để duy trì cu c s ng
c a con ngộ ố ủ ười. Tuy nhiên s n xu t c a c i v t ch t chả ấ ủ ả ậ ấ í là y u t n n t ng c lOMoARcPSD| 50408460 7
a ho t ế ố ề ả ủ ạ động s nả xu t c a con ngấ ủ ười, để ồ t n t i vạ à phát tri n con ngể
ười không ng ng ho t ừ ạ động để ả s n xu t, tấ ái s n xu t ra: b n ch t con ngả ấ ả ấ
ười, các quan h xệ ã h i vộ à năng l cự tinh th n, trầ í tu . C.Mệ ác ch rỉ õ, trên c s v t
ch t s n xu t v t ch t, trơ ở ậ ấ ả ấ ậ ấ ên c sơ ở t n t i xồ ạ ã h i, con ngộ ười đã s n
sinh ra ả ý th c nh ứ ư đạo đức, tôn giáo, h tệ ư tưởng cũng nh hư ình thái ý th c khứ ác.
C.Mác và Ăng-ghen đã nghiên c u b n ch t, g c r c a v n ứ ả ấ ố ễ ủ ấ đề, đồng
th i khờ ông h th p vai trạ ấ ò c a củ á nhân trong l ch s , khị ử ông xem thường vai
trò, tác d ng c a ụ ủ ý th c, ứ ý trí, động c thơ úc đẩy h . Nh ng cọ ư ác ông cũng l u
ư ý r ngằ b n thả ân ý th c chứ úng không ph i lả à nh ng nguyư ên nhân xu t phấ át,
mà là nh ngữ nguyên nhân phát sinh c a quủ á trình l ch s , b n thị ử ả ân chúng cu i
cố ùng cũng c nầ được gi i thả ích t nh ng ừ ữ đi u ki n v t ch t c a ề ệ ậ ấ ủ đời s ng.ố
Xã h i loộ ài người là m t h th ng ph c t p v b n ch t vộ ệ ố ứ ạ ề ả ấ à c u trấ
úc. Vi c nghiệ ên c u v ch ra nh ng quy lu t chung nh t c a toứ ạ ữ ậ ấ ủ àn b xộ ã h i
ch cộ ỉ ó th ể ượđ c th c hi n trự ệ ên c s m t h th ng nh ng ph m trơ ở ộ ệ ố ữ ạ ù cho
tri t h c duyế ọ v t v l ch s v ch ra ậ ề ị ử ạ để gi i thả ích xã h i: tộ ình thái kinh t -xế
ã h i s n xu t v tộ ả ấ ậ ch t vấ à quan h s n xu t c s h t ng vệ ả ấ ơ ở ạ ầ à ki n trế úc
thượng t ng, giai c p vầ ấ à quan h giai c p, dệ ấ ân t c vộ à quan h dệ ân t c, cộ ách
màng xã h i, nhộ à nước và pháp lu t, hậ ình thái ý th c xứ ã h i,vộ ăn hoá, cá nhân
và xã h i... Nh v y, chộ ư ậ ủ nghĩa duy v t v l ch s lậ ề ị ử à lý lu nvậ à phương pháp
d nh n th c xễ ậ ứ ã h i. Nộ ó v aừ cung c p trấ í th c, v a cung c p phứ ừ ấ ương pháp
ho t ạ động nh m tằ ìm ki m tri th cế ứ m i cho cớ ác khoa h c xọ ã h i c th . Nộ ụ ể ó
giúp chúng ta xác định đúng v trị í c aủ m i hi n tỗ ệ ượng xã h i, xu t phộ ấ át t cừ
ách gi i quy t ả ế đúng đắn v n ấ đề ơ c b nả c a tri t h c trong lủ ế ọ ĩnh v c xự ã h i, lOMoARcPSD| 50408460 8
th y ộ ấ được s tự ác động bi n ch ng gi a tệ ứ ữ ính quy lu t vậ à tính ng u nhiẫ ên
trong l ch s , gi a nhị ử ữ ân t khố ách quan nhân t chố ủ quan, gi a hi n tữ ệ ượng
kinh t vế à hi n tệ ượng chính tr ... Nị ó đem l i quan h vạ ệ ề s th ng nh t trong toự ố
ấ àn b tộ ính đa d ng phong phạ ú c a ủ đời s ng xố ã h i.ộ
Vi c ệ áp d ng tri t ụ ệ để ch nghủ ĩa duy v t bi n ch ng vậ ệ ứ ào vi c xem xệ
ét các hi n tệ ượng xã h i, theo Lộ ê Nin đã kh c ph c ắ ụ được nh ng khuy t ữ ế đi
m cể ăn b n c a cả ủ ác lý lu n l ch s trậ ị ử ước đây. Cũng t ừ đây m i hi n tọ ệ ượng
xã h i, cộ ũng nh b n thư ả ân phát tri n c a xể ủ ã h i loộ ài người được nghiên c u
trứ ên m t c s lộ ơ ở ý lu n khoa h c.ậ ọ
Th c ch t c a quan ni m duy v t l ch s cự ấ ủ ệ ậ ị
ử ó th tể óm t t nh sau:ắ ư T n t i m t xồ ạ ộ ã h i quy t ộ
ế định ý th c xứ ã h i,
phộ ương th c s n xu t v tứ ả ấ ậ
ch t quy t ấế định các quá trình sinh ho t xạã h i, chộính tr vị à tinh th n nầói chung.
Trong s n xu t con ngả ấ ười có nh ng quan h nh t ữ ệ ấ định g i lọ à quan hệ
s n xu t. Quan h s n xu t ph i phả ấ ệ ả ấ ả ù h p v i trợ ớ ình độ phát tri n c a l c lể ủ
ự ượng s n xu t. Cả ấ ác l c lự ượng s n xu t phả ấ át tri n ể đến m t m c ộ ứ độ nh t
ấ định s mẽ âu thu n gay g t v i quan h s n xu t ẫ ắ ớ ệ ả ấ đã có. T ch lừ ỗ à hình th c
phứ át tri n l cể ự lượng s n xu t, cả ấ ác y l i kấ ạ ìm hãm s phự át tri n c a chể ủ úng
khi đó s x y raẽ ả cách m ng xạ ã h i thay th xộ ế ã h i nộ ày b ng m t xằ ộ ã h i khộ ác.
Toàn b quan h s n xu t h p thộ ệ ả ấ ợ ành c c u kinh t c a xơ ấ ế ủ ã h i hay c
sộ ơ ở h t ng trạ ầ ên đó xây d ng m t ki n trự ộ ế úc thượng t ng khi c s h t ng thay ầ
ơ ở ạ ầ đổi thì ki n trế úc thượng t ng cầ ũng thay đổi ít nhi u nhanh chề óng. lOMoARcPSD| 50408460 9 S phự át tri n c a xể ủ
ã h i lộ à s thay th hự ế ình thái kinh t
-xế ã h i th p b ngộ ấ ằ
hình thái kinh t - xế ã h i cao h n. ộ ơ
Trong nh ng k t lu n trữ ế ậ ên c n nh n m nh thầ ấ ạ êm r ng ằ ý th c xứ ã h i,
ki nộ ế trúc thượng t ng thu c vầ ộ ào xã h i, vộ ào c s h t ng song chơ ở ạ ầ úng có
tính độc l pậ tương đối và có tác động tr l i ở ạ đối v i t n t i xớ ồ ạ ã h i vộ à c s h t ng.ơ ở ạ ầ
Trong quan ni m duy v t v l ch s thệ ậ ề ị
ửì h c thuy t v họế ề ình thái kinh t -ế xã h i cộó m t v trộ ị í đặc bi t.ệ
Nó ch ra con ỉ đường phát tri n cể ó tính quy lu t c a xậ ủ ã h i loộ ài người.
Sự phát tri n c a xể ủ ã h i loộ ài người; là s thay th nh ng hự ế ữ ình thái kinh t xế ã
h i caoộ h n. S phơ ự át tri n y khể ấ ông ph i di n ra m t cả ễ ộ ách tu ti n mỳ ệ à di n
ra theo cễ ác quy lu t khậ áh quan, theo con đường l ch s t nhiị ử ự ên.
5. Quan đi m c a C.Mể ủ
ác, Ăngghen, Lênin v v n ề ấ đề ỏ b qua t b
nư ả ch nghủ
ĩa đi lên xã h i ch nghộ ủ ĩa
Sau khi xây d ng h c thuy t hự ọ ế ình thái kinh t - xế ã h i, C.Mộ ác đã v nậ
d ng h c thuy t y vụ ọ ế ấ ào phân tích xã h i t b n, v ch ra cộ ư ả ạ ác quy lu t v n ậ ậ
động, phát tri n c a xể ủ ã h i vộ à đi đến d bự áo v s ra ề ự đời c a hủ ình thái kinh t
- xế ã h iộ cao h n, hơ ình thái c ng s n ch nghộ ả ủ ĩa, mà giai đo n ạ đầu là ch nghủ
ĩa xã h i. ộ Ông đã t ng kh ng ừ ẳ định: “Ch nghủ ĩa c ng s n lộ ả à m t phong trộ ào
hi n th c nh m thệ ự ằ ủ tiêu tr ng thạ ái hi n t n”. Theo ệ ồ Ăngghen các nước l c h u,
ti n t b n ch nghạ ậ ề ư ả ủ ĩa đều có th ể đi lên ch nghủ ĩa xã b ng nh ng con ằ ữ
đường phát tri n b qua t b nể ỏ ư ả ch nghủ ĩa. Mu n lố àm được đi u ề đó thì cách
m ng vạ ô s n ph i thả ả ành công, nhân dân lao động dưới s lự ãnh đạo c a ủ Đảng c lOMoARcPSD| 50408460 10
ng s n ộ ả đã ti n hế ành cách m ng giạ ành được chính quy n t tay giai c p th ng tr
về ừ ấ ố ị à các nước đó đã giành được s giự úp đỡ ừ t các nước phương Tây. Quan
đi m nể ày đã được trình bày rõ trong tác ph m:ẩ “Bàn v xề ã h i Nga”. H n th n a,
lộ ở ơ ế ữ ý lu n c a ch nghậ ủ ủ ĩa Mác v hề ình thái kinh t - xế ã h i ộ đã kh ng ẳ
định: các qu c gia, dố ân t c cộ ó th phể át tri n tu n tể ầ ự theo nh ng bữ ước quá độ
ủ c a các hình thái kinh t - xế ã h i n i ti p nhau t c ngộ ố ế ừ ộ s n nguyả ên th y ủ
đến c ng s n ch nghộ ả ủ ĩa, song căn c vứ ào đi u ki n l ch s cề ệ ị ự ụ th mể à các qu
c gia cố ó th b qua m t hay m t vể ỏ ộ ộ ài hình thái kinh t - xế ã h i. Cộ òn theo Lênin
có 2 hình th c quứ á độ: quá độ tr c ti p vự ế à quá độ gián ti p. Lế ê- nin cho r ng nh
ng nằ ữ ước mà ch nghủ ĩa t b n ư ả đã phát tri n thể ì có th ể đi lên chủ nghĩa xã h i
b ng quộ ằ á độ tr c ti p. Ngự ế ược l i nh ng nạ ữ ước l c h u cạ ậ ó th ể đi lên ch
nghủ ĩa xã h i b ng quộ ằ á độ gián ti p. Th c ch t ế ự ấ đó là s b qua t b n chự ỏ ư ả
ủ nghĩa ti n th ng lế ẳ ên con đường xã h i ch nghộ ủ ĩa.
CHƯƠNG II: HỌC THUY TẾ HÌNH THÁI KINH T -XẾ Ã HỘI VÀ
SỰ VẬN DỤNG CỦA ĐẢNG TA TRONG SỰ NGHI P Ệ ĐỔI MỚI, XÂY
DỰNG ĐẤT NƯỚC HI N NAYỆ 1.
Vi c l a ch n con ệ ự ọ đường ti n lế ên ch nghủ ĩa xã h i b qua
ch ộ ỏ ế ộđ t b n ch nghư ả ủ ĩa là m t t t y u l ch s ộ ấ ế ị ử
Nước ta là nước l c h u v kinh t l i b ạ ậ ề ế ạ ị ếđ qu c th c dố ự ân th ng tr
m tố ị ộ th i gian dờ ài, c s v t ch t k thu t cơ ở ậ ấ ỹ ậ òn nghèo và l c h u. ạ ậ Đảng
ta kh ng ẳ định sau khi Vi t Nam ti n hệ ế ành công cu c cộ ách m ng xạ ã h i ch nghộ
ủ ĩa, xây d ngự ch nghủ ĩa xã h i b qua ch nghộ ỏ ủ ĩa t b n s l a ch n trư ả ự ự ọ ên 2
căn c sau ứ đây. M tộ là ch cỉ ó CNXH m i gi i phớ ả óng được nhân dân lao động
thoát kh i ỏ áp b c, bứ óc l t b t cộ ấ ông đem l i cu c s ng m lo h nh phạ ộ ố ấ ạ úc lOMoARcPSD| 50408460 11
cho nhân dân. Hai là th ng l iắ ợ c a cu c củ ộ ách m ng th ng l i Nga nạ ắ ợ ăm 1971
đã m ra m t th i ở ộ ờ đại m i, t oớ ạ kh nả ăng th c hi n cho cự ệ ác dân t c l c h u ti
n lộ ạ ậ ế ên con đường CNXH. S l aự ự ch n y khọ ấ ông mâu thu n v i quẫ ớ á trình
phát tri n l ch s t nhiể ị ử ự ên c a XHCN,ủ không mâu thu n v i hẫ ớ ình thái kinh t
xế ã h i c ch nghộ ủ ủ ĩa Mác Lê-nin. Trong đi u ki n c th s l a ch n y chề ệ ụ ể ự ự ọ
ấ ính là s l a ch n con ự ự ọ đường rút ng n b quaắ ỏ ch ế độ TBCN. Con đường đi
lên CNXH cho phép chúng ta có th phể át tri nể nhanh l c lự ượng s n xu t theo hả ấ
ướng ngày càng hi n ệ đại, gi i quy t cả ế ó hi uệ qu cả ác v n ấ đề xã h i phộ át tri n
xể ã h i theo chi u hộ ề ướng ti n b v a cế ộ ừ ó thể tránh cho xã h i vộ à nhân dân
lao động ph i tr giả ả á cho các v n ấ đề ủ c a xã h i tộ ư b n mả à trước h t lế à ch ế
ộđ người bóc l t ngộ ười, là quan h b t bệ ấ ình đẳng người v i ngớ ười, t t t c nh ng
lừ ấ ả ữ í do trên, nước ta đã l a ch n con ự ọ đường ti n lế ên ch nghủ ĩa xã h i b qua
ch ộ ỏ ế ộ ư ảđ t b n ch nghủ ĩa.
Nước ta quá độ lên ch nghủ ĩa xã h i trong ộ đi u ki n h t s c khề ệ ế ứ ó khăn,
th thử ách. Dân s trố ên 80% s ng b ng nố ằ ông nghi p, c s v t ch t kinh t c aệ ơ ở ậ
ấ ế ủ ch nghủ ĩa xã h i h u nh khộ ầ ư ông có. V n d ng ch nghậ ụ ủ ĩa Mác – Lênin
vào đi uề ki n c th c a nệ ụ ể ủ ước ta, Đảng ta kh ng ẳ định: độc l p dậ ân t c vộ à ch
nghủ ĩa xã h i khộ ông tách r i nhau. Viờ êc Đảng ta luôn kiên định con đường ti n
lế ên chủ nghĩa xã h i lộ à phù h p v i quy lu t ti n hợ ớ ậ ế óa c a l ch s , xu hủ ị ử
ướng c a th i ủ ờ đại và đi u ki n c th c a ề ệ ụ ể ủ đất nước. Xã h i mộ à nhân dân ta
quy t tế âm xây d ng lự à m t xộ ã h i c a dộ ủ ân, do dân, vì dân, có m t n n kinh t
phộ ề ế át tri n d a trể ự ên l cự lượng s n xu t ti n b vả ấ ế ộ à ch ế ộđ công h u v t li
u s n xu t, cữ ề ư ệ ả ấ ó n n về ăn hóa đậm đà b n s c dả ắ ân t c, con ngộ ười được
gi i phả óng, hưởng cu c s ng h nhộ ố ạ phúc, phát tri n v m i m t, cể ề ọ ặ ác dân t c lOMoARcPSD| 50408460 12
anh em chung s ng hộ ố òa bình, đoàn k tế và h p tợ ác, h u ngh v i nhữ ị ớ ân dân
các nước trên th gi i. B qua ch ế ớ ỏ ế ộ ư ảđ t b n ch nghủ ĩa nghĩa là b qua quan h s
n xu t vỏ ệ ả ấ à ki n trế úc thượng t ng c a t b nầ ủ ư ả ch nghủ ĩa nh ng ti p thu nh
ng thư ế ữ ành t u ự đạt được dưới ch ế ộ ư ảđ t b n, nh t lấ à khoa h c cọ ông ngh ệ
ểđ phát tri n nhanh l c lể ự ượng s n xu t vả ấ à n n kinh t hi nề ế ệ đại. 2. Th c ti n cự ễ ách m ng Vi t Nam ạ ệ
Sau khi đất nước th ng nh t c nố ấ ả ước đã quá độ đi lên ch nghủ ĩa xã h i,ộ
trong quá trình th c hi n cự ệ ông cu c xộ ây đựng ch nghủ ĩa xã h i. ộ Đảng ta luôn v
nậ lý lu n c a ch nghậ ủ ủ ĩa mác Lênin, trong đó có lý lu n hậ ình thái kinh t - xế ã h
iộ vào vi c ệ đề các ch trủ ương phát tri n ể đất nước, tuy nhiên do ch quan duy ủ ý
trí còn có quan ni m u trệ ấ ĩ v ch nghề ủ ĩa xã h i .ộ
L c lự ượng s n xu t y u t ả ấ ế ố ảđ m b o tinh t th a trong s phả ế ừ ự át tri n
ti nể ế lên c a xủ ã h i, quy ộ định khuynh hướng phát tri n t th p ể ừ ấ đến cao.
Phương th cứ s n xu t- quan h s n xu t bi u hi n tả ấ ệ ả ấ ể ệ ính gián đo n trong s n
xu t. Nh ng quanạ ả ấ ữ h s n xu t l i th i ệ ả ấ ỗ ờ được xoá b vỏ à thay th b ng nh ng
ki u quan h s n xu tế ằ ữ ể ệ ả ấ m i cao h n vớ ơ à hình thái kinh t xế ã h i m i cao h
n ra ộ ớ ơ đời. Nh v y sư ậ ự xu tấ hi n, phệ át tri n c a hể ủ ình thái kinh t xế ã h i,
s chuy n bi n t hộ ự ể ế ừ ình thái này sang hình thái khác cao h n ơ được gi i thả ích
trước h t b ng s tế ằ ự ác động c a qui lu tủ ậ trên. Đó là khuynh hướng t tự ìm đường
cho mình phát tri n vể à thay th c a cế ủ ác hình thái kinh t - xế ã h i.ộ
4. Nhi m v trong th i kệ ụ ờ ì quá độ
Hi n nay nệ ước ta v n ẫ đang ở trong giai đo n quạ á độ lên xã h i chộ ủ
nghĩa. Do v y ậ đi u ki n về ệ à hoàn c nh ả đó đã đặt ra cho chúng ta nh ng nhi m
vữ ệ ụ h t s c khế ứ ó khăn: lOMoARcPSD| 50408460 13 -
Th nh t, m t nhi m v chi n lứ ấ ộ ệ ụ ế ược và lâu dài c a ủ đất nước là
xây d ng vự à phát tri n n n kinh t th trể ề ế ị ường theo định hướng xã h i ch nghộ ủ
ĩa. Trong quá trình xây d ng xự ã h i nộ ở ước ta “Đảng và nha nước ch trủ ương th
cự hi n nh t quệ ấ án và lâu dài chính sách phát tri n n n kinh t nhi u thể ề ế ề ành ph
n v nầ ậ động theo c ch th trơ ế ị ường có s qu n lự ả ý c a nhủ à nước theo định
hướng xã h iộ ch nghủ ĩa”. Hi n nay, t t c cệ ấ ả ác nước đều ph i xả ây d ng vự à
phát tri n n n kinhể ề t th trế ị ường. Nh ng trong m i ch ư ỗ ế ộđ khác nhau thì n n
kinh t th trề ế ị ường được s d ng v i nh ng m c ử ụ ớ ữ ụ đích khác nhau. Ở các nước
ch nghủ ĩa t b n, ư ả đó là n nề kinh t th trế ị ường t b n ch nghư ả ủ ĩa. Còn nở ước
ta, đó là n n kinh t th trề ế ị ường xã h i ch nghộ ủ ĩa. Xây d ng vự à phát tri n n n
kinh t th trể ề ế ị ường định hướng xã h i ch nghộ ủ ĩa v a phừ ù h p v i xu th phợ ớ
ế át tri n chung c a nhể ủ ân lo i, v a phạ ừ ù h p v i yợ ớ êu c u phầ át tri n c a l c lể
ủ ự ượng s n xu t nả ấ ở ước ta, v i yớ êu c u c aầ ủ quá trình xây d ng n n kinh tự ề
ê độc l p, t ch k t h p v i ch ậ ự ủ ế ợ ớ ủ ộđ ng h i nh pộ ậ kinh t th gi i. ế ế ớ Đi u nề
ày đã được Đảng ta kh ng ẳ định: “M c ụ đích c a n n kinhủ ề t th trế ị ường định
hướng xã h i ch nghộ ủ ĩa là phát tri n l c lể ự ượng s n xu t, phả ấ át tri n kinh t ể ế
ểđ xây d ng c s v t ch t – kự ơ ở ậ ấ ĩ thu t c a ch nghậ ủ ủ ĩa xã h i, nộ âng cao đời s ng nhố ân dân”. -
Th hai, th c hi n cứ ự ệ ông nghi p hệ óa, hi n ệ đại hóa đất nước để
xây d ng c s v t ch t kự ơ ở ậ ấ ĩ thu t cho n n s n xu t l n hi n ậ ề ả ấ ớ ệ đại. Nước ta
ti n lế ên ch nghủ ĩa xã h i t m t n n kinh t ph bi n lộ ừ ộ ề ế ổ ế à s n xu t nh , lao ả ấ
ỏ động th củ ông là ph bi n. Cổ ế ái thi u th n nh t c a nế ố ấ ủ ước ta là m t n n ộ ề
đại công nghi p. Doệ v y, chậ úng ta ph i ti n hả ế ành công nghi p hệ óa, hi n ệ đại
hóa. Công nghi p hệ óa, hi n ệ đại hóa nở ước ta nh m xằ ây d ng vự à thi t l p c s v lOMoARcPSD| 50408460 14
t ch t k thu t choế ậ ơ ở ậ ấ ỹ ậ ch nghủ ĩa xã h i. ộ Đó là nhi m v tr ng tệ ụ ọ âm trong
su t th i kố ờ ì quá độ ti n lế ên ch nghủ ĩa xã h i nộ ở ước ta. -
Th ba, chứ úng ta c n k t h p ch t ch gi a phầ ế ợ ặ ẽ ữ át tri n kinh t v i
chế ế ớ ính tr vị à các m t khặ ác c a ủ đời s ng xố ã h i. G n li n v i phộ ắ ề ớ át tri n
kinh t , xế ế ây d ng n n kinh t th trự ề ế ị ường định hướng xã h i ch nghộ ủ ĩa, đẩy
m nh cạ ông cu cộ công nghi p hệ óa, hi n ệ đại hóa, ph i khả ông ng ng ừ đổi m i h
th ng chớ ệ ố ính tr ,ị nâng cao vai trò lãnh đạo và s c chi n ứ ế đấu c a ủ Đảng, xây
d ng nhự à nước pháp quy n xề ã h i ch nghộ ủ ĩa, nâng cao vai trò c a củ ác t ch c
qu n chổ ứ ầ úng, phát huy s c m nh ứ ạ đại đoàn k t toế àn dân trong s nghi p xự ệ
ây d ng vự à b o v T qu c.ả ệ ổ ố Đi đôi v i phớ át tri n kinh t , ph i phể ế ả át tri n vể
ăn hóa, xây d ng n n vự ề ăn hóa tiên ti n, ế đậm đà b n s c dả ắ ân t c nh m khộ ằ
ông ng ng nừ âng cao đời s ng tinh th nố ầ c a nhủ ân dân; phát tri n giể áo d c vụ à
đào t o nh m nạ ằ âng cao dân trí, đào t o nhạ ân l c vự à b i dồ ưỡng nhân tài; gi i
quy t t t cả ế ố ác v n ấ đề xã h i. th c hi n cộ ự ệ ông b ngằ xã h i ti n t i th c hi n m
c tiộ ế ớ ự ệ ụ êu: “dân giàu, nước m nh, xạ ã h i cộ ông b ng, dằ ân ch , vủ ăn minh”.
5. Sự ậ v n d ng c a ụ ủ Đảng ta trong sự nghi p xệ ây d ng ự đất nước hi n nay ệ
5.1. Nhìn l i 30 nạ ăm đổi m i (1986 - 2016)ớ
Ba mươi năm đổi m i lớ à m t giai ộ đo n l ch s quan tr ng trong sạ ị ử ọ ự
nghi p phệ át tri n c a nể ủ ước ta, đánh d u s trấ ự ưởng thành v m i m t c aề ọ ặ ủ
Đảng, Nhà nước và nhân dân ta. Đổi m i mang t m vớ ầ óc và ý nghĩa cách m ng,ạ là
quá trình c i bi n sả ế âu s c, toắ àn di n, tri t ệ ệ để, là s nghi p cự ệ ách m ng to l nạ
ớ c a toủ àn Đảng, toàn dân vì m c tiụ êu "dân giàu, nước m nh, dạ ân ch , củ ông b ng,ằ văn minh". lOMoARcPSD| 50408460 15
Nhìn t ng th , qua 30 nổ ể ăm đổi m i, ớ đất nước ta đã đạt được nh ngữ
thành t u to l n, cự ớ ó ý nghĩa l ch sị ử trên con đường xây d ng ch nghự ủ ĩa xã h iộ
và b o v T qu c xả ệ ổ ố ã h i ch nghộ ủ ĩa. Đồng th i cờ ũng còn nhi u v n ề ấ đề ớ l
n, ph c t p, ứ ạ nhi u h n ch , y u kề ạ ế ế ém c n ph i t p trung gi i quy t, kh c ph c ầ ả
ậ ả ế ắ ụ để đưa đất nước phát tri n nhanh vể à b n v ng.ề ữ
Đất nước ra kh i kh ng ho ng kinh t - xỏ ủ ả ế ã h i vộ à tình tr ng kạ ém phát
tri n, tr thể ở ành nước đang phát tri n cể ó thu nh p trung bậ ình, đang đẩy m nhạ
công nghi p hoệ á, hi n ệ đại hoá và h i nh p qu c t . Kinh t tộ ậ ố ế ế ăng trưởng khá,
n n kinh t th trề ế ị ường định hướng xã h i ch nghộ ủ ĩa t ng bừ ước hình thành, phát
tri n. Chể ính tr - xị ã h i n ộ ổ định; qu c phố òng, an ninh được tăng cường. Văn
hoá - xã h i cộ ó bước phát tri n; b m t ể ộ ặ đất nước và đời s ng c a nhố ủ ân dân
có nhi u thay ề đổi. Dân ch xủ ã h i ch nghộ ủ ĩa được phát huy và ngày càng m r
ng.ở ộ Đại đoàn k t toế àn dân t c ộ được c ng c vủ ố à tăng cường. Công tác xây d
ngự Đảng, xây d ng Nhự à nước pháp quy n về à c h th ng chả ệ ố ính tr ị được đẩy
m nh. S c m nh v m i m t c a ạ ứ ạ ề ọ ặ ủ đất nước được nâng lên; độc l p, chậ ủ
quy n, th ng nh t, toề ố ấ àn v n lẹ ãnh th vổ à ch ế độ xã h i ch nghộ ủ ĩa được giữ v
ng. Quan h ữ ệ đối ngo i ngạ ày càng m r ng vở ộ à đi vào chi u sề âu; v th vị ế à uy
tín c a Vi t Nam trủ ệ ên trường qu c t ố ế ượđ c nâng cao.
Nh ng thữ ành t u ự đó t o ti n ạ ề đề quan tr ngọ để ướ n c ta ti p t c ế ụ đổi
m iớ và phát tri n m nh m trong nh ng nể ạ ẽ ữ ăm t i; kh ng ớ ẳ định đường l i ố đổi
m i c aớ ủ Đảng là đúng đắn, sáng t o; con ạ đường đi lên ch nghủ ĩa xã h i c a nộ ủ
ước ta là phù h p v i th c ti n c a Vi t Nam vợ ớ ự ễ ủ ệ à xu th phế át tri n c a l ch sể ủ ị ử. lOMoARcPSD| 50408460 16
Tuy nhiên, bên c nh nh ng thạ ữ ành t u ự đạt được, chúng ta còn nhi u ề h
nạ ch , khuy t ế ế đi m.ể
Công tác t ng k t th c ti n, nghiổ ế ự ễ ên c u lứ ý lu n cậ òn b t c p, ch a lấ ậ
ư àm rõ m t s v n ộ ố ấ đề ặ đ t ra trong quá trình đổi m i ớ để ị đ nh hướng trong th
c ti n,ự ễ cung c p c s khoa h c cho ho ch ấ ơ ở ọ ạ định đường l i c a ố ủ Đảng, chính
sách và pháp lu t c a Nhậ ủ à nước. Lý lu n v ch nghậ ề ủ ĩa xã h i vộ à con đường
đi lên chủ nghĩa xã h i cộ òn m t s v n ộ ố ấ đề ầ c n ph i qua t ng k t th c ti n ả ổ ế ự ễ để ti p t cế ụ làm rõ.
Kinh t phế át tri n ch a b n v ng, ch a tể ư ề ữ ư ương x ng v i ti m nứ ớ ề
ăng, yêu c u vầ à th c t ngu n l c ự ế ồ ự được huy động. Trong 10 năm g n ầ đây,
kinh t vế ĩ mô thi u n ế ổ định, t c ố độ tăng trưởng kinh t suy gi m, ph c h i ch m. Ch
tế ả ụ ồ ậ ấ lượng, hi u qu , nệ ả ăng su t lao ấ động xã h i vộ à năng l c c nh tranh c
a n nự ạ ủ ề kinh t cế òn th p. Phấ át tri n thi u b n v ng c v kinh t , vể ế ề ữ ả ề ế ăn
hoá, xã h i vộ à môi trường. Nhi u v n ề ấ đề ứ b c xúc n y sinh, nh t lả ấ à các v n ấ
đề xã h i vộ à qu nả lý xã h i ch a ộ ư được nh n th c ậ ứ đầy đủ và gi i quy t cả ế ó
hi u qu ; cệ ả òn ti m nề ẩ nh ng nhữ ân t vố à nguy c m t n ơ ấ ổ định xã h i. Trộ ên
m t s m t, m t s lộ ố ặ ộ ố ĩnh v c, m t b ph nự ộ ộ ậ nhân dân ch a ư được th hụ ưởng
đầy đủ, công b ng thằ ành quả c a củ ông cu c ộ đổi m i. ớ Đổi m i chớ ính tr ch a ị ư
đồng b v i ộ ớ đổi m i kinh t ;ớ ế năng l c vự à hi u qu ho t ệ ả ạ động c a h th ng chủ
ệ ố ính tr ch a ngang t m nhi mị ư ầ ệ v .ụ
Vi c t o n n t ng ệ ạ ề ả để c b n tr thơ ả ở ành m t nộ ước công nghi p theoệ
hướng hi n ệ đại không đạt được m c tiụ êu đề ra. lOMoARcPSD| 50408460 17
V n t n t i,di n bi n ph c t p nguy c "di n bi n hoẫ ồ ạ ễ ế ứ ạ ơ ễ ế à bình" c a
củ ác th l c thế ự ù địch v i nh ng th ớ ữ ủ đo n m i, nh t lạ ớ ấ à tri t ệ để ử ụ s d ng
các phương ti n truy n thệ ề ông m ng Internet ạ để ch ng phố á ta và nh ng bi u hi n
"t di nữ ể ệ ự ễ bi n", "t chuy n hoế ự ể á" trong n i b . Ni m tin c a cộ ộ ề ủ án b , ộ
đảng viên và nhân dân vào Đảng, ch ế ộđ có m t b gi m sặ ị ả út.
5.2. Phát tri n kinh tể ế th trị
ường định hướng xã h i chộ ủ
nghĩa, ổn định kinh tế vĩ mô, t o mạ ôi trường và động l c cho phự át tri n kinhể
t -xế ã h iộ
T p trung hoậ àn thi n th ch kinh t th trệ ể ế ế ị ường đồng b , hi n ộ ệ đại trên
c s tuơ ở ân th ủ ầđ y đủ các quy lu t c a kinh t th trậ ủ ế ị ường và h i nh p kinh tộ ậ
ế qu cố t sế âu r ng. Hoộ àn thi n khung phệ áp lý, c ch , chơ ế ính sách, th c hi n ự ệ
đồng b cộ ác gi i phả áp để phát tri n, v n hể ậ ành thông su t, hi u qu cố ệ ả ác lo i
th trạ ị ường và b oả đảm c nh tranh bạ ình đẳng, minh b ch. Vi c xạ ệ ây d ng chi n
lự ế ược, quy ho ch, kạ ế ho ch, phạ ân b ngu n l c cho s n xu t kinh doanh vổ ồ ự ả
ấ à qu n lả ý giá ph i theo cả ơ ch th trế ị ường. Đồng th i, s d ng cờ ử ụ ác ngu n l c
c a Nhồ ự ủ à nước, các công cụ đi u ti t, chề ế ính sách phân ph i, phố ân ph i l i ố
ạ để th c hi n ti n b , cự ệ ế ộ ông b ng xằ ã h i, b o ộ ả đảm an sinh xã h i, gi m nghộ
ả èo, t ng bừ ước nâng cao phúc l i xợ ã h i vộ à đời s ng v t ch t, tinh th n c a nhố ậ ấ ầ ủ ân dân.
Nhà nước b o v quy n s h u tả ệ ề ở ữ ài s n h p phả ợ áp và quy n t do kinhề
ự doanh c a ngủ ười dân, doanh nghi p theo quy ệ định c a phủ áp lu t; t o mậ ạ ôi
trường đầu t , kinh doanh an toư àn, thu n l i; ki m soậ ợ ể át t t ố độc quy n kinh
doanh. ề Đặt doanh nghi p nhệ à nước ho t ạ động theo c ch th trơ ế ị ường. T p trung lOMoARcPSD| 50408460 18
phậ át tri nể h t ng kinh t - xạ ầ ế ã h i, ngu n nhộ ồ ân l c vự à ti m l c khoa h c, cề ự ọ ông ngh . ệ
Đẩy m nh c i cạ ả ách hành chính. Nâng cao hi u l c, hi u qu gi i quy tệ ự ệ ả
ả ế tranh ch p kinh t , thấ ế ương m i. Khạ ông hình s hoự á các m i quan h kinh t ,
dố ệ ế ân s . Phự át huy vai trò c a ngủ ười dân, doanh nghi p, cệ ác t ch c chổ ứ ính
tr - xị ã h iộ và c ng ộ đồng trong tham gia xây d ng, ph n bi n vự ả ệ à giám sát th c
hi n chự ệ ính sách, pháp lu t. ậ Đề cao vai trò các đoàn th nhể ân dân, các hi p h i
ngệ ộ ành ngh ,ề hi p h i ngệ ộ ười tiêu dùng trong vi c b o v quy n l i c a ngệ ả ệ ề ợ
ủ ười dân, doanh nghi p.ệ
Đa d ng hoạ á và nâng cao hi u qu ho t ệ ả ạ động c a th trủ ị ường hàng hoá,
d ch v , tị ụ ài chính, ti n t , b t ề ệ ấ động s n, lao ả động, khoa h c - cọ ông ngh ... ệ
đáp ứng yêu c u phầ át tri n kinh t - xể ế ã h i. Khuy n khộ ế ích s n xu t, tiả ấ êu
dùng hàng trong nước và phát tri n ể đồng b , hi u qu h th ng phộ ệ ả ệ ố ân ph i. ố
Phát tri n th trể ị ường tài chính, các th trị ường mua bán n , cợ ông c tụ ài
chính phái sinh, cho thuê tài s n... Nả âng cao hi u qu ho t ệ ả ạ động c a th trủ ị ường
ti n t ; m c a th trề ệ ở ử ị ường tín d ng vụ à d ch v ngị ụ ân hàng đáp ng yứ êu c u
phầ át tri n vể à phù h p v i cợ ớ ác cam k t qu c t . ế ố ế Đẩy m nh ho t ạ ạ động và
nâng cao hi u qu c a th trệ ả ủ ị ường ch ng khoứ án, th trị ường trái phi u ế để tr thở
ành kênh huy động v n trung vố à dài h n quan tr ng cho n n kinh t . Phạ ọ ề ế át tri
n th trể ị ường b oả hi m, m c a th trể ở ử ị ường theo l trộ ình cam k t; ế đa d ng vạ
à nâng cao ch t lấ ượng s n ph m b o hi m. ả ẩ ả ể
Hoàn thi n phệ áp lu t, c ch , chậ ơ ế ính sách và có gi i phả áp phù h p t oợ
ạ đi u ki n thu n l i phề ệ ậ ợ át tri n b n v ng th trể ề ữ ị ường b t ấ động s n, b o ả ả
đảm v nậ hành thông su t, hi u qu . Phố ệ ả át tri n m nh th trể ạ ị ường quy n s d ng lOMoARcPSD| 50408460 19
ề ử ụ đất, bao g m c th trồ ả ị ường s c p vơ ấ à th trị ường th c p, nh t lứ ấ ấ à đối v
i ớ đất nông nghi pệ để khuy n khế ích tích t , t p trung ru ng ụ ậ ộ đất.
Phát tri n th trể ị ường lao động, b o ả đảm đồng b , liộ ên thông, minh b chạ
và t o thu n l i cho vi c t do d ch chuy n lao ạ ậ ợ ệ ự ị ể động. Phát tri n m nh th trể
ạ ị ường nhân l c ch t lự ấ ượng cao, nh t lấ à lao động k thu t vỹ ậ à nhân l c qu n tr
kinhự ả ị doanh. Tăng cường qu n lả ý, m r ng th trở ộ ị ường và nâng cao hi u qu ệ
ả ưđ a người lao động đi làm vi c nệ ở ước ngoài.
Phát tri n ể đồng b th trộ ị ường khoa h c, cọ ông ngh . Cệ ó c ch , chơ ế ính
sách phù h p ợ để ẩ đ y m nh thạ ương m i hoạ á s n ph m khoa h c, cả ẩ ọ ông ngh
vệ à phát tri n sể àn giao d ch, k t n i cung - c u. Tị ế ố ầ ăng cường chuy n giao cể
ông ngh , k t n i th trệ ế ố ị ường trong nước v i khu v c vớ ự à th gi i g n v i b o hế
ớ ắ ớ ả ộ s h u trở ữ í tu . Phệ át tri n h th ng c s d li u qu c gia v khoa h c, cể ệ ố ơ ở
ữ ệ ố ề ọ ông ngh , hệ ình thành h th ng cệ ố ác t ch c d ch v khoa h c, cổ ứ ị ụ ọ ông ngh .ệ
Th c hi n c ch th trự ệ ơ ế ị ường và đẩy m nh xạ ã h i hoộ á đối v i cung c
pớ ấ các d ch v cị ụ ông. C c u l i cơ ấ ạ ác đơn v s nghi p cị ự ệ ông, giao quy n t chề
ự ủ phù h p, nợ âng cao năng l c qu n tr , hi u qu ho t ự ả ị ệ ả ạ động theo c ch doanhơ
ế nghi p. Chuy n t c ch c p phệ ể ừ ơ ế ấ át sang đặt hàng và t c p kinh phừ ấ í cho
các đơn v cung ng sang h tr tr c ti p cho ị ứ ỗ ợ ự ế đối tượng thụ hưởng. Đối v iớ nh
ng hữ àng hoá, d ch v cị ụ ông thi t y u, bao g m d ch vế ế ồ ị ụ y t , giế áo d c mụ à
Nhà nước đang ki m soể át giá, ph i b o ả ả đảm công khai, minh b ch cạ ác y u tế ố
hình thành giá; tính đúng, tính đủ chi phí và th c hi n giự ệ á th trị ường theo lộ trình
phù h p. ợ Đồng th i, h tr cho ờ ỗ ợ đối tượng chính sách, người nghèo, đồng bào
dân t c thi u s . Khuy n khộ ể ố ế ích doanh nghi p thu c cệ ộ ác thành ph n kinhầ t lOMoARcPSD| 50408460 20
tham gia cung c p d ch v cế ấ ị ụ ông, nh t lấ à các hình th c h p tứ ợ ác công t . B oư
ả đảm bình đẳng gi a ữ đơn v s nghi p cị ự ệ ông l p vậ à ngoài công l p. ậ Đa d ngạ
hình th c xứ ã h i hoộ á các đơn v s nghi p cị ự ệ ông nh , thư í đi m c ph n hoể ổ ầ á
đơn v s nghi p cị ự ệ ông; giao c ng ộ đồng qu n lả ý, cho thuê c s v t ch t, tơ ở ậ ấ ài
s nả c a Nhủ à nước để kinh doanh cung ng d ch v cứ ị ụ ông và th c hi n c ch ự ệ ơ
ế đơn v s nghi p cị ự ệ ông ho t ạ động nh doanh nghi p cư ệ ông ích.
Ph i h p hi u qu gi a chố ợ ệ ả ữ ính sách ti n t , chề ệ ính sách tài khoá và các
chính sách khác để ả b o đảm n ổ định kinh t vế ĩ mô và các cân đối l n c a n nớ ủ ề
kinh t . Th c hi n chế ự ệ ính sách ti n t linh ho t, ki m soề ệ ạ ể át t t l m phố ạ át, b
oả đảm giá tr ị đồng ti n Vi t Nam, tề ệ ăng d tr ngo i h i; ự ữ ạ ố đi u hề ành lãi su t,
tấ ỉ giá theo tín hi u th trệ ị ường. Ti p t c c c u l i cế ụ ơ ấ ạ ác t ch c tổ ứ ín d ng g n
v iụ ắ ớ x lử ý n x u, b o ợ ấ ả đảm an toàn h th ng; th c hi n cệ ố ự ệ ông khai, minh
b ch vạ à áp d ng chu n m i v qu n tr ngụ ẩ ớ ề ả ị ân hàng theo thông l qu c t . ệ ố ế
Qu n lả ý ch t ch thu, chi ngặ ẽ ân sách nhà nước. Động viên h p lợ ý các ngu
n l c, ph n ồ ự ấ đấu t l huy ỉ ệ động vào ngân sách nhà nước trên GDP bình quân
kho ng 20 - 21%. Tả ăng t tr ng thu n i ỉ ọ ộ địa và xây d ng h th ng thuự ệ ố ế đồng
b , hi n ộ ệ đại. C c u l i chi ngơ ấ ạ ân sách nhà nước, b o ả đảm t l h p lỉ ệ ợ ý gi a
chi thữ ường xuyên, chi đầu t vư à chi tr n . Ph n ả ợ ấ đấu gi m d n t l b iả ầ ỉ ệ ộ chi
ngân sách nhà nước. Tăng cường qu n lả ý và s d ng hi u qu v n vay,ử ụ ệ ả ố t ng
bừ ước gi m d n h n m c c p b o lả ầ ạ ứ ấ ả ãnh Chính ph , vay v cho vay l i;ủ ề ạ ki
m soể át ch t ch cặ ẽ ác kho n vay c a chả ủ ính quy n ề địa phương; xác định tr nầ n
cợ ông phù h p ợ để có thêm ngu n l c cho ồ ự đầu t phư át tri n vể à b o ả đảm an
toàn tài chính qu c gia. ố