Tình trạng hút thuốc lá điện tử ở trẻ vị thành niên | Học viện Báo chí và Tuyên truyền
Kiểm soát thuốc lá thông thường tại Việt Nam. Tình trạng hút thuốc ở trẻ vị thành niên. Giải pháp khắc phục tình thế. Hút thuốc lá dù có hại cho sức khoẻ nhưng vẫn là nhu cầu của khá nhiều người. Tài liệu giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao. Mời đọc đón xem!
Preview text:
Tình trạng hút thuốc lá điện tử ở trẻ vị thành niên
Hút thuốc lá dù có hại cho sức khoẻ nhưng vẫn là nhu cầu của khá nhiều
người, nhất là nam giới trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Đáng lo ngại,
hiện nay tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử - sản phẩm có chứa những chất độc
tương tự như thuốc lá thông thường trong giới trẻ Việt Nam đang gia tăng
một cách hết sức báo động.
Kiểm soát thuốc lá thông thường tại Việt Nam:
Tại Việt Nam, thuốc lá được xác định là tác nhân gây ra khoảng 40.000 ca tử
vong/năm vì các bệnh có liên quan đến thuốc lá. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) dự
báo đến năm 2030 sẽ có 70.000 người tử vong/năm nếu Việt Nam không có các
biện pháp phòng chống tác hại thuốc lá cụ thể.
Việt Nam đã đạt được những tiến bộ đáng kể trong việc kiểm soát thuốc lá trong
những năm gần đây. Tỷ lệ hút thuốc ở cả người trưởng thành và thanh thiếu niên
đang giảm dần. Giai đoạn từ 2015 đến 2020, tỷ lệ sử dụng thuốc lá trong nam giới
từ giảm từ 45,3% xuống 42,3%.
Cây thuốc lá là cây thuộc cùng họ với các loài thực vật khác như cà chua,
khoai tây, hồ tiêu, cà tím. Là loài cây được trồng phổ biến nhất của chi
Thuốc lá, loại cây này rất dễ thích nghi và có thể được trồng ở vĩ độ từ 50°
vĩ độ Bắc đến 40° vĩ độ Nam. Cây thuốc lá rất phù hợp cho việc trồng
thâm canh theo hướng có lợi cho môi trường; một số hoa màu được trồng
sau vụ thuốc lá sẽ phát triển tốt, chẳng hạn như ngô. Lá cây thuốc lá được
thu hoạch và dùng để chế biến thành các loại thuốc lá điếu, xì gà, thuốc lá
sợi, thuốc lào hoặc các dạng khác. Thuốc lá có tính di truyền phong phú và
thích ứng rộng rãi. Dưới sự tác động trực tiếp của con người, ngày nay
thuốc lá có nhiều đặc trưng phẩm chất, ngoại hình khác nhau, có thể kể
đến các loại thuốc lá vàng sấy có hương vị độc đáo như Virginia (Hoa Kỳ,
Zimbabwe…), thuốc lá Oriental – đặc sản của vùng Địa Trung Hải, xì gà
nổi tiếng của Cuba và Sumatra (Indonesia)…
Thuốc lá gây hại cho sức khoẻ
Đặc biệt trong học sinh lứa tuổi từ 13 đến 17, tỷ lệ hút thuốc giảm 50% (giảm từ
5,36% năm 2013 xuống còn 2,78% năm 2019). Đây là những kết quả rất đáng
khích lệ trong việc ngăn ngừa hút thuốc lá trong giới trẻ.
Tình trạng hút thuốc ở trẻ vị thành niên:
Tuy nhiên, theo số liệu của Viện Chiến lược và Chính sách y tế tiến hành khảo sát
năm 2020 cho thấy tỷ lệ đang sử dụng thuốc lá điện tử ở học sinh lớp 8 - 12 là
8,35% (nữ là 4,8%, nam là 12,39%), ở học sinh lớp 10 - 12 là 12,6%. Tỷ lệ nữ giới
hút thuốc lá điện tử cũng tăng cao hơn so với hút thuốc lá điếu thông thường.
Nguyên nhân bắt nguồn từ việc thuốc lá điện tử có rất nhiều tên gọi khác nhau như
vape, thuốc lá vaporizer, bút vape,...được thiết kế đa dạng với hình dáng bắt mắt:
có thể giống điếu thuốc lá truyền thống hoặc giống như bút, ổ đĩa, hình thỏi son,….
Do vậy, học sinh dễ dàng sở hữu thuốc lá điện tử với đủ hình dạng có thể mang vào
lớp mà không bị phát hiện. Sự “mới lạ” của thuốc lá điện tử với hương thơm hấp
dẫn (kẹo, trái cây,..) cùng những lời quảng cáo: không gây hại, “văn hóa hút thuốc
lành mạnh”, sành điệu, thuốc lá thế hệ mới… đã đánh trúng vào tâm lý thích thể
hiện cái tôi của “tuổi mới lớn” và nhanh chóng xâm nhập vào trường học.
Về tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá điện tử được cho là chứa nicotine là chất
gây nghiện, vì thế trẻ có thể vật vã khó chịu khi sử dụng. Nicotine còn gây hại cho
sự phát triển não bộ ở trẻ em, gây suy giảm trí nhớ, ảnh hưởng đến trí tuệ do não
bộ của trẻ chưa hoàn thiện. Thậm chí, có thể gây ra nguy cơ đau thắt ngực, suy tim,
đột quỵ, suy giảm miễn dịch, giảm sức đề kháng. Thuốc lá điện tử với các ống
dung dịch đốt không có định lượng về nồng độ nicotine và tạp chất, dẫn đến nguy
cơ người sử dụng tăng liều lượng nicotine và gây ra ngộ độc cấp tính.
Thuốc lá điện tử có hại không kém gì thuốc lá thông thường
Giải pháp khắc phục tình thế:
Để hạn chế được tối đa vấn nạn thuốc lá điện tử hiện nay ở lứa tuổi vị thành niên,
vai trò của gia đình trong đó bố mẹ đóng vai trò rất quan trọng. Việc dành thời gian
quan tâm, lắng nghe trẻ và giám sát trong các hoạt trong cuộc sống của trẻ trên cơ
sở tôn trọng tránh dẫn đến các hành vi chống đối do bị áp đặt. Cùng với đó phối
hợp với nhà trường để tìm hiểu thêm sinh hoạt, mối quan hệ của trẻ để có thể phát
hiện những dấu hiệu bất thường.
Bên cạnh đó, vai trò giáo dục của nhà trường cũng là yếu tố quan trọng để trẻ vị
thành niên không bị sa đà vào những thói hư tật xấu, những tệ nạn xã hội. Việc
giáo dục học sinh nhận thức được các chất gây nghiện và các tác hại do sử dụng
chất gây nghiện là rất cần thiết. Ngoài ra, cần quản lý chặt chẽ vấn đề sử dụng chất
ở học sinh: nguồn cung cấp, đối tượng sử dụng để tránh nguy cơ sử dụng rộng rãi tại trường học.
Sự phối hợp chặt chẽ giữa bố mẹ và nhà trường cùng với sự chung tay của xã hội,
tình trạng học sinh hút thuốc lá điện tử sẽ sớm được loại bỏ khỏi môi trường học
đường. Qua đó, xây dựng một thế hệ trẻ vị thành niên khỏe mạnh và trở thành nhân
tố tương lai góp phần cho sự phát triển của xã hội, đất nước chúng ta. DƯƠNG ĐẠT