Tổng hợp kiến thức Trắc nghiệm | Pháp luật đại cương | Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội

Câu hỏi trắc nghiệm nhà nước và pháp luật đại cương Bài 1:
- Nhà nước là tổ chức đặc biệt của quyền lực chính trị, có bộ máy chuyên cưỡng chế
- Pháp luật được bảo đảm thực hiện bằng các biện pháp cưỡng chế của nhà nước
- Nhà nước pháp quyền không phải là một kiểu nhà nước (gắn với một giai
cấp mà là hình thức tổ chức quyền lực nhà nước, bảo đảm tổ chức hoạt
động của nhà nước tuân theo quy định của pháp luật, thực hiện được quản
lý xã hội theo pháp luật, bảo đảm chủ quyền và quyền tự do, dân chủ của nhân dân)
- Chính phủ là cơ quan nhà nước
- Nhà nước có các đặc trưng chủ yếu là: quyền lực chính trị công cộng đặc
biệt, quản lý dân cư theo lãnh thổ, chủ quyền quốc gia, pháp luật, quy
định và thu thuế theo hình thức bắt buộc
- Nhà nước pháp quyền được ghi nhận trong các văn kiện của Đảng Cộng
sản Việt Nam và trong Hiến pháp, pháp luật của Việt Nam Bài 2:
- Nhà nước đơn nhất là nhà nước, trong đó lãnh thổ quốc gia được phân bố
theo các đơn vị hành chính – lãnh thổ, có một chính phủ, một hiến pháp,
một hệ thống pháp luật, một quốc tích, một quy chế công dân, có hệ
thống các cơ quan chínhh quyền thống nhất từ trung ương đến địa
phương. Ví dụ: Việt Nam, Lào, Campuchia, Thái Lan, Trung Quốc, Pháp, Nhật, Hàn,...
- Chức năng nhà nước là hoạt động chủ yếu của nhà nước, nhưng không
loại trừ sự tham gia của tổ chức, cá nhân khác
- Tổng bí Thư khi ngồi ở hàng ghế đại biểu quốc hội, có nghĩa là tham gia
với vai trò đại biểu quốc hội. Trong bộ máy nhà nước, không bao gồm
đảng cộng sản Việt Nam. Bộ máy nhà nước Việt Nam theo hiến pháp bao
gồm: Quốc hội, Chủ tịch nước, Chính phủ, Tòa án Nhân dân, Viện kiểm
sát nhân dân, Chính quyền địa phương. (gồm tổng thể các cơ quan Nhà
nước từ trung ương tới địa phương)
- Chức năng của nhà nước và chức năng của cơ quan nhà nước là giống
nhau. Do bộ máy nhà nước được tổ chức, hoạt động theo những nguyên
tắc thống nhất, tạo thành cơ chế đồng bộ nhằm thực hiện nhiệm vụ, chức năng của nhà nước
- Giám đốc ĐHQGHN do Thủ tướng Chính phủ bổ nhiệm, miễn nhiệm nên
giám đốc ĐGQGHN phải chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ.
- Trong cơ cấu của Chính phủ Việt Nam không gồm Bộ chính trị
- Chủ tịch Quốc hội điều hành các phiên họp của Quốc hội, do đó Chủ tịch
Quốc hội là người chủ tọa của phiên họp Quốc hội và ủy ban thường vụ
quốc hội, tổ chức thực hiện quan hệ đối ngại của quốc hội giữ quan hệ
với các đại biểu quốc hội
- Chính thể cộng hòa tổng thống:
+ hình thức chính thể là cách thức và trình tự thành lập cơ quan cao nhất
của quyền lực nhà nước, xác lập mối quan hệ giữa cơ quan đó với cơ
quan cấp cao khác của nhân dân
+ cộng hòa là chính thể mà trong đó quyền lực cao nhất của nhà nước
thuộc về cơ quan đại diện của nhân dân được thành lập theo phương thức bầu cử
+ ở nhà nước tư sản, chỉ còn chính thể cộng hòa dân chủ với 3 hình thức:
cộng hòa tổng thống, cộng hòa đại nghị, cộng hòa hỗn hợp
+ cộng hòa tổng thống là hình thức tổ chức bộ máy nhà nước thể hiện sự
áp dụng nguyên tắc phân quyền một cách đúng đắn, rõ rệt nhất.
+ quyền hành pháp thuộc về tổng thống, quyền tư pháp thuộc về hệ thống
tòa án, quyền lập pháp thuộc về nghị viện
- Đặc điểm của chính thể cộng hòa tổng thống:
+ tổng thống là người đứng đầu quốc gia, chính phủ, trong bộ máy nhà
nước không có thủ tướng, là người có quyền lực rất lớn
+ tổng thống tự mình lựa chọn, bổ nhiệm, miễn nhiệm các bộ trưởng và
nghị viện sẽ phê chuẩn cho sự lựa chọn, bổ nhiệm, miễn nhiệm đó
+ tổng thống và nghị viện đều do cử tri bầu ra, tổng thống chịu trách
nhiệm trước cử tri mà không chịu trách nhiệm trước nghị viện.
+ tổng thống không có quyền xây dựng luật, giải tán nghị viện, nghị viện
cung không thể lật đổ chính phủ
+ tổng thống có quyền phủ quyết dự luật mà nghị viện thông qua, nghị
viện cũng có quyền khởi tố, xét xử tổng thống và các thành viên của chính phủ
 Vd: Mỹ, Hàn Quốc, Indonesia,..
- Cộng hòa đại nghị hay cộng hòa nghị viện là một hình thức cộng hòa mà
nguyên thủ quốc gia được bầu ra và quốc gia đó có một nghị viện mạnh
và các thành viên chính phủ của bộ phận hành pháp được chọn từ nghị viện
+ quyền điều hành thuộc tính hoàn toàn vào người đứng đầu chính phủ,
có thể Thủ tướng chính phủ hay thủ tướng
+ tổng thống không có quyền lực lớn, chỉ có giá trị nếu được ký hiệu của
thủ tướng chỉnh phủ hoặc bộ trưởng có liên quan
 Vd: Đài Loan, Phần Lan, Đức, Ireland, Nam Phi, Singapo,.. Bài 3:
- Hiến pháp là đạo luật gốc do Quốc hội ban hành, có giá trị pháp lý cao
nhất trong hệ thống pháp luật Việt Nam. Mọi văn bản pháp luật khác phải phù hợp với Hiến pháp.
- Nghị định do chính phủ ban hành, là hình thức văn bản luật quy phạm
pháp luật để: quy đinh chi tiết luật, nghị quyết của quốc hội, pháp luật của
ủy ban thường vụ quốc hội, lệnh, quyết định của chủ tịch nước,...
- Văn bản quy phạm pháp luật: (bản án, quyết định của tòa án, điều lệ của
Đảng không phải văn bản quy phạm pháp luật), nghị quyết do hội đồng
nhân dân ban hành, nghị định do chính phủ ban hành, luật do quốc hội ban hành,..
- Học thuyết pháp lý không phải nguồn pháp luật của Việt Nam
- Luật do Quốc hội ban hành
- Lẽ công bằng là nguồn luật ở VN hiện nay
- Bản chất của pháp luật theo quan niệm chủ nghĩa Mác – Lênin thể hiện
chủ yếu qua tính giai cấp và tính xã hội của pháp luật
- Pháp luật thể hiện ý chí của giai cấp thống trị Bài 4:
- Năng lực hành vi của chủ thể trong quan hệ pháp luâth phụ thuộc vào yếu
tố độ tuổi, tình trạng sức khỏe, trình độ nhận thức của chủ thể
- “Năng lực pháp luật” của chủ thể trong quan hệ pháp luật phụ thuộc vào
pháp luật của từng quốc gia
- Áp dụng pháp luật là hình thức thực hiện pháp luật, được thực hiện bởi cơ
quan nhà nước có thẩm quyền, nhà chức trách hoặc tổ chức xã hội được
nhà nước trao quyền, nhằm cá biệt hóa quy phạm pháp luật vào các
trường hợp cụ thể, đối với cá nhân, tổ chức cụ thể
- 3 hình thức thực hiện pháp luật: áp dụng pháp luật, sử dụng pháp luật, tuân thủ pháp luật
- Mối quan hệ giữa quan hệ pháp luật và quan hệ xã hội: quan hệ xã hội
bao chứa quan hệ pháp luật, không phải mọi quan hệ xã hội đều là quan
hệ pháp luật, mọi quan hệ pháp luật là quan hệ xã hội
- Quy phạm cấm đoán là loại quy phạm đặt ra một việc cụ thể và cấm các
chủ thể khi tham gia vào quan hệ pháp luật làm việc đó. Ví dụ: cấm vượt
đèn đỏ khi tham gia giao thông
- Quy phạm bắt buộc là loại quy phạm bắt buộc các chủ thể phải thực hiện,
trong trường hợp không thực hiện chính là vi phạm phạm luật và sẽ bị áp
dụng chế tài đẻ xử lý. Ví dụ: khi thấy người khác trong tình trạng nguy
hiểm tính mạng nhưng không cứu do có khả năng sẽ bị áp dụng chế tài xử
lý tại điều 132 về tội không cứu giúp người đang ở tình trạng nguy hiểm tính mạng
- Quy phạm giao quyền: là loại quy phạm, khi tổ chức, cá nhân giao cho cá
nhân, tổ chức khác thực hiện một số quyền trong phạm vi bên kia giao,
nhưng vì lý do nào đó bên được giao quyền thực hiện những công việc
ngoài phạm vi quyền được giao, đây chính là hành vi vi phạm
- Quy phạm pháp luật là quy tắc xử sự do nhà nước ban hành hoặc thừa
nhận và bảo đảm thực hiện
- Quan hệ pháp luật phát sinh, thay đổi hoặc chấm dứt khi có điều kiện: có
quy phạm pháp luật điều chỉnh, có chủ thể tham gia quan hệ và chủ thể có
đủ năng lực chủ thể, có sự kiện pháp lý
- Quy phạm pháp luật đầy đủ được cấu thành từ: giả định, quy định và chế tài
- Năng lực hành vi của chủ thể trong quan hệ pháp luật được hiểu là: khả
năng của chủ thể được pháp luật quy định và bằng chính hành vi của
mình để tham gia vào, thực hiện các quyền, nghĩa vụ dân sự mà pháp luật quy định cho mình
- Chấp hành pháp luật là hình thức thực hiện pháp luật, trong đó các chủ
thể pháp luật tiến hành các hoạt động mà pháp luật quy định với sự chủ động, tích cực
- Chủ thể của quan hệ pháp luật là các tổ chức, cá nhân có đủ năng lực chủ
thể theo quy định của pháp luật, tham gia vào quan hệ pháp luật
- Sử dụng pháp luật là hình thức thực hiện pháp luật, trong đó các chủ thể
pháp luật tiến hành những hoạt động mà pháp luật cho phép, tức thực
hiện quyền chủ thể của mình.
- Tuân thủ pháp luật là hình thức thực hiện pháp luật, trong đó các chủ thể
pháp luật kiềm chế, không tiến hành những hành động mà pháp luật cấm
- Thi hành(chấp hành) pháp luật là hình thức thực hiện pháp luật, trong đó
các chủ thể pháp luật thực hiện nghĩa vụ pháp lý của mình bằng hành động tích cực
- Loại quy tắc xử sự được nhà nước ban hành hoặc thừa nhận, bảo đảm
thực hiện được xem như quy phạm pháp luật
- Quy phạm pháp luật gồm: quy phạm cấm đoán, quy phạm bắt buộc, quy phạm lựa chọn
- Năng lực pháp luật của chủ thể trong quan hệ pháp luật được hiểu là khả
năng của chủ thể được pháp luật quy định và bằng chính hành vi của
mình để tham gia vào quan hệ pháp luật đó
- Quyền chủ thể là khả năng có quyền, nghĩa vụ pháp lý do nhà nước quy
định cho các cá nhân, tổ chức nhất định
- Năng lực chủ thể của chủ thể trong quan hệ pháp luật là năng lực pháp
luật và năng lực hành vi Bài kiểm tra:
- Thuật ngữ nhà nước pháp quyền được ghi nhận trong hiến pháp năm
2013 của nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa việt nam
- Nhà nước pháp quyền không phải một kiểu nhà nước, mà là một hình
thức quyền lực nhà nước tiến bộ mà bất kì nhà nước, thể chế chính trị nào muốn hướng tới Bài 6:
- Phòng vệ chính đáng không phải là tội phạm
- Nguồn của luật hình sự: gồm nhiều loại nguồn khác bao gồm điều ước
quốc tế, tập quán, án lệ
- Phương pháp điều chỉnh của luật dân sự là phương pháp tự định đoạt, tự
do ý chí, tự chịu trách nhiệm, và các chủ thê được làm tất cả những gì luật không cấm
- Phương pháp điều chỉnh của luật tố tụng dân sự là phương pháp mệnh
lệnh kết hợp với phương pháp tôn trọng quyền tự định đoạt của các đương sự
- Luật dân sự điều chỉnh các quan hệ nhân thân và quan hệ tài sản giữa các
chủ thể bình đẳng với nhau về địa vị pháp lý
- Luật tố tụng dân sự điều chỉnh các quan hệ phát sinh trong quá trình giải
quyết các vụ việc dân sự tại tòa án và thi hành án dân sự
- Chính phủ là cơ quan hành chính nhà nước
- Tội phạm là hành vi nguy hiểm cho xã hội, ý nghĩ, tư tưởng chưa biểu lộ
bằng hành vi thì không phải là tội phạm
- Thủ tục tố tụng giải quyết vụ án hình sự gồm: khởi tố, điều tra, truy tố và xét xử và thi hành án
- Hiến pháp là nguồn của luật hành chính
- Luật hiến pháp là tổng thể các quy phạm điều chỉnh về tổ chức quyền lực
nhà nước, quyền con người, quyền và nghĩa vụ của công dân
- Tù chung thân không áp dụng với người dưới 18 tuổi
- Mọi người có nghĩa vụ tôn trọng quyền của người khác, quyền công dân
không tách rời nghĩa vụ công dân, công dân có trách nhiệm thực hiện
nghĩa vụ đối với nhà nước và xã hội
- Nguồn của luật hiến pháp là hiến pháp, các đọa luật về tổ chức bộ máy
nhà nước, một số văn bản quy phạm pháp luật -