lOMoARcPSD| 61409713
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
BÀI TẬP LỚN
MÔN HỌC: TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
ĐỀ BÀI: Anh, chị hãy tìm hiểu và phân tích quan điểm của Hồ Chí Minh về
giáo dục đạo đức cho thanh niên? Ý nghĩa của quan điểm đối với việc giáo dục
đạo đức cho thanh niên, sinh viên hiện nay. Liên hệ bản thân?
Họ và tên sinh viên: Nguyễn Phi Quân
MSV: 11225386
Lớp tín chỉ: Tài chính doanh nghiệp CLC 64E
Giảng viên: Nguyễn Chí Thiện
HÀ NỘI - 2024
lOMoARcPSD| 61409713
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1
NỘI DUNG ........................................................................................................ 1
CHƯƠNG I. NỘI DUNG TƯ TƯỞNG CHÍ MINH VỀ GIÁO DỤC
ĐẠOĐỨC CHO THANH NIÊN ....................................................................... 1
1.1. Quan điểm về vị trí, vai trò của thanh niên ................................................ 1
1.2. Nội dung giáo dục đạo đức cho thanh niên ................................................. 3
CHƯƠNG 2. Ý NGHĨA ĐỐI VỚI VIỆC GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC
CHOTHANH NIÊN, SINH VIÊN THEO TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
TRONGGIAI ĐOẠN HIỆN NAY ..................................................................... 8
2.1. Giáo dục đạo đức cho thanh niên, sinh viên trong giai đoạn hiện nay
theotư tưởng Hồ Chí Minh ................................................................................ 8
2.2. Một số giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đo đức cho
thanh niên, sinh viên ở nước ta hiện nay ......................................................... 13
2.3. Liên hệ thực tiễn bản thân trong việc học tập, làm theo tư tưởng đạo
đứcHồ Chí Minh ............................................................................................. 17
KẾT LUẬN ..................................................................................................... 19
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................... 20
lOMoARcPSD| 61409713
MỞ ĐẦU
Thanh niên tương lai của đất nước, lực lượng tiên phong, chủ lực trong
việc thực hiện những nhiệm vụ trọng yếu của bất cứ một quốc gia, dân tộc nào. Nói
về vai trò của thanh niên, từ ngàn xưa ông cha ta đã ví tuổi trẻ là mùa xuân của nhân
loại, một năm khởi đầu tmùa xuân, cuộc đời bắt đầu từ tuổi trẻ.... Sinh thời, Chủ
tịch Hồ Chí Minh luôn đánh giá cao vị trí đặc biệt của thanh niên đối với sự nghiệp
cách mạng, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng,
Người rất coi trọng việc giáo dục, rèn luyện đạo đức cách mạng cho đoàn viên, thanh
niên. Người thường xuyên động viên tuổi trẻ tu dưỡng đạo đức, không ngừng học
tập vươn lên để xứng đáng là người chủ tương lai của nước nhà. Vận dụng tư tưởng
Hồ Chí Minh về giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên trong giai đoạn hiện
nay có ý nghĩa rất quan trọng, giúp cho thanh niên tự giác học tập, rèn luyện theo
tưởng, đạo đức, phong cách HChí Minh, trở thành lực lượng kế tục sự nghiệp cách
mạng của dân tộc Việt Nam. Trong bản Di chúc, Người đã căn dặn: “Đảng cần phải
chăm lo giáo dục đạo đức cách mạng cho họ, đào tạo họ thành những người thừa kế
xây dựng chủ nghĩa xã hội vừa “hồng”, vừa “chuyên”. Bồi dưỡng thế hệ cách mạng
cho đời sau là một việc rất quan trọng và rất cần thiết” Với những ý kiến trên, tôi xin
lựa chọn đề tài: “Tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục đạo đức cho thanh niên Ý
nghĩa đối với việc giáo dục đạo đức cho thanh niên, sinh viên trong giai đoạn hiện
nay” làm đề tài nghiên cứu kết thúc môn học của mình.
NỘI DUNG
CHƯƠNG I. NỘI DUNG TƯ TƯỞNG CHÍ MINH VỀ GIÁO DỤC ĐẠO
ĐỨC CHO THANH NIÊN
1.1. Quan điểm về vị trí, vai trò của thanh niên
Trong thời gian hoạt động cách mạng ở nước ngoài, Lãnh tNguyễn Ái Quốc
đã trực tiếp thành lập tổ chức Hội Việt Nam cách mạng Thanh niên vào tháng 5/1925
tại Quảng Châu, Trung Quốc đtruyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin vào Việt Nam
lOMoARcPSD| 61409713
nhằm thức tỉnh nhân dân, nhất lực lượng thanh niên đứng lên đấu tranh cách mạng.
Người chỉ rõ: “Hỡi Đông Dương đáng thương hại! Người sẽ chết mất, nếu đám thanh
niên già cỗi của Người không sớm hồi sinh”. Qua đó, thể thấy Lãnh tụ Nguyễn
Ái Quốc - Hồ Chí Minh đã sớm nhận thấy sức mạnh to lớn từ lớp thanh niên có thể
gánh vác, đảm đương sự nghiệp cách mạng; là lực lượng đông đảo, luôn xung kích,
sáng tạo, đi đầu trong mọi lĩnh vực nếu vai trò của họ được coi trọng phát huy.
Người chỉ rõ: “Tính trung bình, thanh niên chiếm độ 1 phần 3 tổng snhân dân - tức
là một lực lượng to lớn” và “thanh niên là bộ phận quan trọng của dân tộc”.
Hồ Chí Minh cho rằng, thanh niên là lớp người trẻ tuổi có hoài bão, ước mơ,
giàu nghị lực rất khát khao với lý tưởng cao đẹp, đức xả thân vì nghĩa lớn
lòng vị tha sâu sắc. Đó lứa tuổi đang ở thời kỳ đẹp nhất, sung sức nhất, sống động
nhất.
Khi nói về thanh niên với tính chất là một lực lượnghội, Hồ Chí Minh đã
xác định: thanh niên công dân của nước Việt Nam. Đó lực lượng đông đảo, luôn
hăng hái xung phong đi đầu trong mọi nhiệm vụ khó khăn gian khổ và có khả năng
hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao. Trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội,
thanh niên là người xung phong trong công cuộc phát triển kinh tế và văn hoá.
Như vậy, có thể thấy khi nói về thanh niên, Hồ Chí Minh đều cho rằng thanh
niên một lực lượng năng động, sáng tạo, giàu nghị lực, tưởng cao đẹp,
khả năng đảm trách hoàn thành tốt các nhiệm vụ khó khăn, nặng nề khi cách mạng
giao phó.
Từ những quan niệm trên về thanh niên, Hồ Chí Minh đã những đánh giá
đúng đắn, khách quan, khoa học toàn diện về vị trí, vai trò của thanh niên trong
tiến trình phát triển xã hội.
Chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng, thanh niên một bộ phận quan trọng của dân
tộc . Sự phát triển của đất nước, vận mệnh của dân tộc tuỳ thuộc vào sự giác ngộ
cách mạng trách nhiệm của thanh niên. Ngay từ thời niên thiếu, Người đã sớm
lOMoARcPSD| 61409713
nhận thấy thanh niên lực lượng đông đảo nhất, hùng hậu nhất, dũng cảm nhất trong
các cuộc chống xâm lăng, là lực lượng gánh vác những việc nặng nề, khó khăn, vất
vả nhất trong lao động sản xuất và chống chọi với thiên tai khắc nghiệt.
Không chỉ là một bộ phận quan trọng của dân tộc, là lực lượng xung kích
của cách mạng, thanh niên còn là cánh tay đắc lực của Đảng. Hồ Chí Minh cho
rằng thanh niên luôn đi đầu trong việc thực hiện những chủ trương, đường lối do
Đảng đề ra và cũng là nguồn bổ sung lực lượng lớn mạnh nhất cho đội ngũ của
Đảng.
Với lòng thương yêu, tin tưởng và hy vọng to lớn ở thanh niên nước ta, trước
lúc đi xa, một lần nữa Hồ Chí Minh khẳng định những phẩm chất tốt đẹp cũng n
vị trí, vai trò quan trọng của thanh niên đối với strường tồn của dân tộc sự thắng
lợi của cách mạng nước ta. Vì vậy, việc giáo dục, bồi dưỡng thanh niên một vấn
đề chiến lược, là nhiệm vụ quan trọng của cách mạng Việt Nam.
1.2. Nội dung giáo dục đạo đức cho thanh niên
Suốt cuộc đời mình, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dành nhiều tâm sức sự nghiệp
đào tạo, bồi dưỡng thế hệ trẻ Việt Nam thành lớp chiến cách mạng kiên cường,
anh dũng. Xuất phát từ sự nhìn nhận, đánh giá đúng đắn, khách quan vai trò, vị trí
của thanh niên trong sự nghiệp cách mạng, Người đặc biệt quan tâm vấn đề giáo dục,
bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên, “đào tạo họ thành những người thừa
kế xây dựng chủ nghĩa xã hội vừa "hồng", vừa "chuyên". Đây chính sự tổng kết
lý luận và thực tiễn mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã rút ra từ lịch sử nhân loại, dân tộc
và cũng một trong những nội dung quan trọng, xuyên suốt nhất trong tư tưởng H
Chí Minh về giáo dục thanh niên.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đánh giá thanh niên với tất cả những ưu điểm vốn
của họ, coi họ “bộ phận quan trọng của dân tộc”, “lực lượng nòng cốt để xây
dựng hội mới”. Người cho rằng, thanh niên chính lực lượng xung kích trong
mọi công việc. “Việc khó có thanh niên, đâu khó thanh niên” để kế thừa
lOMoARcPSD| 61409713
được truyền thống của các thế hệ cha anh đi trước, kế thừa sự nghiệp cách mạng,
nhất thiết thanh niên phải đạo đức cách mạng. Trong mối quan hệ giữa đạo đức
với tài năng, Hồ Chí Minh khẳng định đạo đức là gốc, nó quyết định sức mạnh tinh
thần to lớn của con người, sức mạnh của đoàn kết, nhờ đó đạo đức góp phần to
lớn vào việc quyết định sự thành bại của cách mạng nước ta.
Chính vậy, Người luôn coi trọng giáo dục, rèn luyện đạo đức cho thế hệ trẻ.
Một mặt, Hồ Chí Minh khẳng định vai tsức mạnh của thanh niên, nhưng mặt
khác, Người cũng thẳng thắn nêu lên những nhược điểm, những thiếu sót của thanh
niên. Đó là sự thiếu từng trải, thiếu kinh nghiệm trong cuộc sống, một số chưa chịu
khó học tập, mắc bệnh hình thức, bệnh cá nhân, tự cao, tự đại… Người yêu cầu mọi
thanh niên phải chống tâm tư lợi, ham sung sướng, tránh khó nhọc, chống thói
quen xem khinh lao động, nhất lao động chân tay; chống bệnh lười biếng, xa xỉ;
chống kiêu ngạo, giả dối, hình thức, khoe khoang… Phát huy mặt mạnh, khắc phục
điểm yếu con đường để tự hoàn thiện nhân cách của thanh niên. Muốn làm được
điều đó, thanh niên phải không ngừng tu dưỡng, rèn luyện và học tập để làm người
và phụng sự Tổ quốc, phụng sự nhân dân.
Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, việc giáo dục, bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho
tuổi trẻ nhằm giúp họ trở thành những công dân tốt, người lao động tốt, người
chiến tốt, người chủ xứng đáng của đất nước và là người cách mạng chân chính…
Đó là những con người “vừa đức, vừa tài” hoặc “vừa hồng, vừa chuyên”. Bởi,
trong mối quan hđức - tài, hồng - chuyên, Người coi “đạo đức là cái gốc của người
cách mạng” Người dạy, thanh niên ta phải thấm nhuần tinh thần làm chủ nước
nhà phải trau dồi đạo đức của người cách mạng. Đặc biệt, mục đích quan trọng
hàng đầu của giáo dục, bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên để tạo nguồn
cán bộ cho cách mạng.
Người căn dặn kỹ, phải giáo dục họ “luôn luôn nâng cao tinh thần yêu Tổ
quốc, yêu chủ nghĩa hội, tăng cường tình cảm cách mạng đối với công nông, tuyệt
lOMoARcPSD| 61409713
đối trung thành với sự nghiệp cách mạng, triệt để tin tưởng vào sự lãnh đạo của
Đảng, sẵn sàng nhận bất kỳ nhiệm vụ nào Đảng và nhân dân giao cho”(3), đó
chính là những giá trị tốt đẹp trong phẩm chất của một người cách mạng chân chính.
Giáo dục, bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên nhằm hướng tới mục tiêu
đào tạo ra những chiến sĩ cách mạng cống hiến hết mình để bảo vệ sự bình yên cho
Tổ quốc, cho nhân dân, xây dựng và phát triển đất nước như Chủ tịch Hồ Chí Minh
đã căn dặn “Có sung sướng vẻ vang hơn trau dồi đạo đức cách mạng để góp
phần xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa hội và giải phóng loài người”.
Trong việc rèn luyện tu dưỡng đạo đức cách mạng của thanh niên, Hồ Chí
Minh chỉ dạy cụ thể, đó tưởng sống vì Tổ quốc, nhân dân; kiên quyết vượt
qua mọi khó khăn thử thách, luôn xung phong, gương mẫu trong mọi công việc, hoàn
thành mọi nhiệm vụ: “thực hiện khẩu hiệu đâu cần thanh niên có, đâu khó có thanh
niên” ; và: “Đâu Đảng cần tthanh niên , việc khó thì thanh niên làm” . Hồ
Chí Minh căn dặn, mỗi người thanh niên phải luôn suy nghĩ về nhiệm vụ của mình
trước Tổ quốc, trước nhân dân: “Nhiệm vụ của thanh niên không phải hỏi nước
nhà đã cho mình những gì. phải tự hỏi mình đã làm gì cho nước nhà? Mình phải
làm thế nào cho ích lợi nước nnhiều hơn? Mình đã vì lợi ích nước nhà mà hy sinh
phấn đấu chừng nào?” .
Giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên, để thanh niên có phẩm chất vừa
“hồng”, vừa “chuyên”, trước hết là trách nhiệm của Đảng, của tổ chức Đoàn Thanh
niên các thế hệ đi trước, phải thường xuyên quan tâm tới thanh niên. Giáo dục
đạo đức cho thanh niên, với tư cách là người lãnh đạo, Đảng phải sâu sát phong trào
thanh niên, kịp thời biểu dương những việc làm tốt, những hành động anh hùng,
dũng cảm sáng suốt của họ; luôn nhấn mạnh vai trò xung kích đi đầu của thanh niên
trong hành động cách mạng.
Phát huy vai trò của tổ chức Đoàn Thanh niên Cộng sản - Đoàn là người trực
tiếp giúp Đảng giáo dục chủ nghĩa cộng sản cho thanh niên, vận động thanh niên đi
lOMoARcPSD| 61409713
theo tưởng của Đảng; Đoàn còn lôi cuốn, tập hợp đông đảo thanh niên xung phong
thực hiện hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ Đảng giao phó. Được tổ chức
Đoàn dìu dắt, giúp đỡ, thanh niên không ngừng rèn luyện, phấn đấu vươn lên xứng
đáng là lực lượng kế thừa sự nghiệp cách mạng của Đảng. Thông qua hoạt động, tổ
chức Đoàn phát hiện và giới thiệu những đoàn viên ưu tú cho Đảng. Như vậy, Đoàn
Thanh niên nguồn bổ sung lực lượng cho đội ngũ của Đảng những người trẻ, khỏe.
Điều đó làm cho Đảng càng đông và càng mạnh.
Tuy nhiên, cần xác định rõ mối quan hệ giữa Đảng với tổ chức Đoàn, Hồ Chí
Minh căn dặn: “Đường chính trị, thì thanh niên theo đảng chỉ huy, nhưng việc làm
thì thanh niên độc lập” . Nghĩa là, Đoàn Thanh niên do Đảng Cộng sản lãnh đạo,
Đoàn Thanh niên phải lấy mục tiêu, lý tưởng của Đảng làm tôn chỉ hoạt động của tổ
chức mình, nhưng Đoàn Thanh niên phải hoàn toàn chủ động trong việc đề ra kế
hoạch, chương trình hành động triển khai thực hiện một cách hiệu quả. Với vai
trò của mình trong việc giáo dục đạo đức cho thanh niên, Hồ Chí Minh căn dặn:
“Trung ương Đoàn cần phải tăng cường hơn nữa việc giáo dục tinh thần yêu nước,
giác ngộ giai cấp và đạo đức cách mạng cho đoàn viên và thanh niên” .
Có thể nói, vị trí, vai trò của thanh niên đã sớm được khẳng định trong lịch s
đấu tranh cách mạng của đất nước, nhưng điều đó không phải bất biến. Cho nên
phải tiếp tục giáo dục đạo đức cho thanh niên, để thế hệ trẻ tiếp nối lý tưởng và con
đường mà lớp cha anh đã lựa chọn. Giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên
công việc khó khăn, phức tạp, lâu dài và hệ trọng. Mỗi cán bộ, đảng viên và các thế
hệ đi trước, không chỉ truyền đạt kinh nghiệm, kiến thức lý luận, mà phải thực sự là
những tấm gương trong mọi lĩnh vực công tác và trong cuộc sống, để thanh niên học
tập noi theo, như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: “... một tấm gương sống còn có giá
trị hơn một trăm bài diễn văn tuyên truyền” .
Trong tình hình hiện nay, do tác động của toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế và mặt trái
của kinh tế thị trường, còn một bộ phận thanh niên đang mải theo đuổi những g
lOMoARcPSD| 61409713
trị vật chất thấp kém, tầm thường quên đi trách nhiệm, nghĩa vụ lớn lao của mình
đối với Tổ quốc, với non sông đất nước. Thói quen đua đòi, hưởng lạc, chạy theo
những thói hư tật xấu, những tệ nạn hội cả “những tấm gương xấu”; họ đang
bị sa vào những thú vui trụy lạc; cuộc sống thiếu lý tưởng, không niềm tin, không
có sự định hướng một cách đúng đắn. Vì vậy, tăng cường công tác giáo dục đạo đức
cho thanh niên theo tư tưởng Hồ Chí Minh là hết sức cần thiết và quan trọng.
Giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên, đhọ kế thừa tưởng của các
thế hệ cha anh, biến tưởng cách mạng thành ý chí cách mạng, thành động lực tinh
thần mạnh mẽ, đánh bại âm mưu tuyên truyền kích động của thế lực tđịch; tích
cực học tập, lao động sáng tạo, chiến thắng nghèo nàn, lạc hậu, hoàn thành sự nghiệp
công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, đưa Việt Nam trở thành quốc gia công
nghiệp phát triển trên thế giới.
Trong suốt tiến trình cách mạng Việt Nam, nhiều thế hệ thanh niên đã hy sinh
xương máu những đóng góp to lớn vào sự nghiệp giải phóng dân tộc, xây dựng
và bảo vệ Tổ quốc, góp phần xứng đáng vào thắng lợi của dân tộc. Đánh giá cao về
sự cống hiến to lớn ca thanh niên, đồng thời khẳng định phải tăng cường nhiệm vụ
giáo dục đạo đức cho thanh niên, trong Báo cáo Chính trị của Ban Chấp hành Trung
ương Đảng khoá IX tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng, Đảng ta nêu
rõ: Đối với thế hệ trẻ, thường xuyên giáo dục chính trị, truyền thống, lý tưởng, đạo
đức lối sống; tạo điều kiện học tập, lao động, giải trí, phát triển thể lực, trí tuệ,
góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Đối với những thanh niên, sinh viên, những người còn đang học tập, nghiên
cứu trong các nhà trường, Đảng chỉ đạo: “Coi trọng bồi dưỡng cho học sinh, sinh
viên khát vọng mãnh liệt xây dựng đất nước giàu mạnh, gắn liền lập nghiệp bản thân
với tương lai của cộng đồng, của dân tộc, trau dồi cho học sinh, sinh viên bản lĩnh,
phẩm chất và lối sống của thế hệ trẻ Việt Nam hiện đại”. Điều đó thể hiện ở sự quan
tâm của Đảng, Nhà nước đến những nhu cầu, nguyện vọng chính đáng của tuổi trẻ.
lOMoARcPSD| 61409713
Đồng thời, xây dựng chủ trương, chính sách, kế hoạch cụ thcho đoàn viên, thanh
niên, tạo môi trường học tập, rèn luyện, lao động, học tập, công tác thuận lợi cho
thanh niên, để họ phát huy được năng lực, khả năng sáng tạo sức trẻ của mình vào
công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước.
CHƯƠNG 2. Ý NGHĨA ĐỐI VỚI VIỆC GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO
THANH NIÊN, SINH VIÊN THEO TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH TRONG
GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
2.1. Giáo dục đạo đức cho thanh niên, sinh viên trong giai đoạn hiện nay theo
tư tưởng Hồ Chí Minh
Trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam, Đảng ta đã kế thừa, vận
dụng linh hoạt, sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh để giáo dục đạo đức cách mạng cho
thanh niên, đáp ứng với đòi hỏi của tình hình cách mạng đặt ra ở mỗi giai đoạn, thời
kỳ khác nhau. Trong kháng chiến chống thực dân, đế quốc xâm lược, lớp lớp thanh
niên đã không quản hy sinh, chiến đấu giành độc lập, tự do cho Tổ quốc, hạnh phúc
cho Nhân dân; không ngại khó khăn, vất vả trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ
quốc Việt Nam hội chủ nghĩa. Trong giai đoạn phát triển mới của đất nước, cấp
ủy đảng người đứng đầu các quan, đơn vị, địa phương đã quán triệt sâu sắc
quan điểm, đường lối về tăng cường slãnh đạo của Đảng với công tác thanh niên
trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; triển khai nhiều
chương trình, dự án, như Dự án tuyển chọn 600 trí thức trẻ ưu tú, trình độ đại học
tăng cường về làm Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã; Đề án thí điểm tuyển chọn trí
thức trẻ tình nguyện về các xã nghèo tham gia phát triển nông thôn, miền núi… Qua
đó, nhiều thanh niên đã trở thành nguồn cán bộ chất lượng; những doanh nhân trẻ
thành đạt, những gương điển hình tiên tiến trong nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội.
Tuy nhiên, việc giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên theo tưởng H
Chí Minh vẫn còn một số hạn chế: một số cấp ủy người đứng đầu quan, đơn
vị, địa phương chưa thật sự chú trọng đến việc giáo dục đạo đức cách mạng cho
thanh niên; còn nặng về hình thức, chưa chú trọng đến nội dung, đi sâu vào những
lOMoARcPSD| 61409713
vấn đề đặt ra cần tập trung giáo dục cho thanh niên, như: ý chí, khát vọng vươn lên
trong công việc, cuộc sống, tình yêu thương với quê hương, đất nước; kỹ năng sống;
hoạt động thực tiễn; khả năng chịu đựng những khó khăn, vất vả vùng sâu, vùng
xa, vùng biên giới của thanh niên vẫn chưa nhiều, chủ yếu chọn nơi sinh sống, làm
việc có nhiều thuận lợi, điều kiện về cơ sở vật chất, kinh tế; một số thanh niên thiếu
tu dưỡng phấn đấu rèn luyện, học tập, sống buông thả, thờ ơ, bàng quan với bản thân,
gia đình và xã hội; thậm chí có nhiều thanh niên vi phạm pháp luật.
Nhận thức rõ vị trí, vai trò của thanh niên công tác thanh niên trong thời kỳ
mới, Nghị quyết Trung ương 7 (khóa X) khẳng định: “Thanh niên rường cột của
nước nhà, chủ nhân tương lai của đất nước, lực lượng xung kích trong xây dựng
và bảo vệ Tổ quốc, một trong những nhân tố quyết định sự thành bại của sự nghiệp
công nghiệp hoá, hiện đại hóa đất nước, hội nhập quốc tế và xây dựng chủ nghĩa xã
hội”(5). Mục tiêu đặt ra là: “Tiếp tục xây dựng thế hệ thanh niên Việt Nam giàu lòng
yêu nước, tự cường dân tộc; kiên định lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội;
đạo đức cách mạng, ý thức chấp hành pháp luật, sống có văn hoá, vì cộng đồng;
năng lực, bản lĩnh trong hội nhập quốc tế; sức khoẻ, tri thức, kỹ năng tác
phong công nghiệp trong lao động tập thể trở thành những công dân tốt của đất
nước”(6).
Thực hiện lời dạy của Chủ tich Hồ Chí Minh, Đảng Nhà nước ta coi công
tác thanh niên là vấn đề sống còn của dân tộc, một trong những nhân tố quyết định
sự thành bại của cách mạng. vậy, Đảng thường xuyên chăm lo giáo dục, bồi
dưỡng, đào tạo, phát triển toàn diện thế hệ trẻ cả về chính trị tư tưởng, đạo đức, lối
sống, văn hóa, sức khỏe và nghề nghiệp. Đồng thời tạo mọi điều kiện để thanh niên
có việc làm, phát huy tài năng, đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng và bảo
vệ Tổ quốc.
Những năm qua, nhiều nghị quyết, chỉ thị của Đảng về công tác thanh niên
giáo dục thế hệ trẻ đã được triển khai, đạt nhiều kết quả. Hệ thống pháp luật, công
lOMoARcPSD| 61409713
tác quản nhà nước về thanh niên ngày càng được hoàn thiện. Giáo dục về chủ
nghĩa Mác - Lênin, tưởng Hồ Chí Minh, đạo đức, lối sống cho thế hệ trẻ không
ngừng được tăng cường và đổi mới. Nhờ đó trong các thời kch mạng, thanh niên
luôn tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, tinh thần yêu nước, hăng hái xung
phong, không ngại khó khăn, gian khổ, hy sinh, kế tục phát huy truyền thống cách
mạng của thế hệ đi trước. Thông qua các hoạt động giáo dục, các cuộc vận động,
phong trào thi đua yêu nước đã tạo môi trường lành mạnh để thế hệ trẻ rèn luyện,
trưởng thành, góp phần hình thành tưởng cách mạng, đạo đức cao đẹp, lối sống
nghĩa tình, tuân thủ pháp luật, từng bước hoàn thiện nhân cách.
Thanh niên Việt Nam ngày nay hạnh phúc được sinh ra lớn lên trong
hòa bình. Họ đã đang thừa hưởng những thành quả đấu tranh do cha ông để lại.
Họ đang đi theo con đường dân tộc, Đảng, Hồ Chí Minh đã lựa chọn. Họ ng
đang tiếp tục thực hiện những quan điểm định hướng cho việc giáo dục đào tạo thanh
niên của Đảng, của Chủ tịch Hồ Chí Minh để xứng đáng trở thành những chủ nhân
tốt của đất nước trong giai đoạn cách mạng mới. Nhìn chung, thế hệ trẻ Việt Nam
được chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục ngày một tốt hơn; phần lớn thanh niên tin
tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng con đường phát triển của đất nước, sống có trách
nhiệm với Tổ quốc, gia đình bản thân, ước mơ, hoài bão, kiến thức, kỹ năng,
sức khỏe tốt, duy năng động, sáng tạo, lạc quan, ttin, dám nghĩ, dám làm;
nhiều đóng góp quan trọng trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Bác Hồ, dưới sự lãnh đạo
của Đảng, với tinh thần “Không việc khó, chỉ sợ lòng không bền, đào núi
lấp biển, quyết chí ắt làm nên”, thanh niên ngày nay đã phát huy truyền thống, hăng
hái, sôi nổi, đi đầu trong các phong trào thi đua sôi nổi, như các phong trào: “thanh
niên lập nghiệp”, “tuổi trẻ giữ nước”, “thanh niên tình nguyện”..., góp phần xây dựng
quê hương, đất nước. Thế hệ thanh niên ngày nay đã kế tục xứng đáng sự nghiệp
cách mạng của Đảng. Trên các lĩnh vực của đời sống hội đã đang xuất hiện
lOMoARcPSD| 61409713
những nhà quản lý, nhà doanh nghiệp, nhà khoa học, nhà hoạt động nghệ thuật
đức, tài trong độ tuổi thanh niên. Nét nổi bật của thanh niên nước ta ý chí vươn
lên, tinh thần cần cù, sáng tạo trong lao động sản xuất, ham mê nghiên cứu ứng
dụng khoa học công nghệ để thoát khỏi nghèo nàn, lạc hậu, làm giàu cho bản thân,
gia đình và xã hội.
Tuyệt đại bộ phận thanh niên vẫn cánh tay đắc lực của Đoàn, bản giữ
vững đạo đức cách mạng, sống trong sạch, giản dị, lành mạnh, biết vươn lên. Thanh
niên sống có hoài bão, lý tưởng, niềm tin tương lai tươi sáng của dân tộc. Họ
dám đấu tranh đbảo vệ cái đúng, bảo vệ lẽ phải, bảo vệ sự công bằng, lên án cái
xấu, cái ác như tham nhũng, lãng phí… Những tấm gương cao đẹp hy sinh thân mình
vì hạnh phúc của nhân dân luôn được tuổi trẻ ngưỡng mộ, học tập làm theo. Điều
đó cho thấy, thanh niên nước ta ngày nay vẫn ý thức trách nhiệm trước Tổ quốc
và nhân dân, mong muốn được đóng góp vào công việc xây dựng đất nước ta đàng
hoàng hơn, to đẹp hơn như Chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn mong ước.
Tuy nhiên, mặt trái của kinh tế thị trường, những thách thức của hội nhập kinh
tế thế giới, đặc biệt những âm mưu thủ đoạn nham hiểm của các thế lực thù địch
đang tác động mạnh mẽ đến thanh niên, khiến cho không ít người chạy theo lối sống
thực dụng, sa ngã, xa rời các giá trị đạo đức tốt đẹp của dân tộc; thái độ thờ ơ,
bàng quan trước các sự kiện kinh tế, chính trị của đất nước, không muốn tham gia
vào các hoạt động chính trị - xã hội, không muốn phấn đấu vào Đoàn, vào Đảng.
Một số thanh niên phạm vào các tệ nạn hội, vi phạm pháp luật. Nhiều vụ án được
khám phá trong thời gian gần đây cho thấy tỷ lệ phạm tội trong thanh niên có chiều
hướng gia tăng. Điều nguy hiểm hiện nay là đã xuất hiện một bộ phận thanh niên tôn
thờ chủ nghĩa nhân, sống ích kỷ, chạy theo lợi ích vật chất, coi trọng đồng tiền;
tỏ ra lười học tập và rèn luyện, không có động cơ học tập đúng đắn, thiếu sự tự giác
phấn đấu rèn luyện…
lOMoARcPSD| 61409713
Nhìn lại thời gian qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng tổ chức Đoàn Thanh
niên Cộng sản Hồ Chí Minh, thanh niên đã phát huy vai trò nòng cốt trên mọi lĩnh
vực kinh tế -văn hóa - hội, góp phần quan trọng trong sự nghiệp đổi mới phát triển
đất nước và bảo vệ Tổ quốc. Nhiều phong trào cách mạng của tuổi trẻ, tiêu biểu n
phong trào “Thanh niên lập nghiệp”, “Tuổi trẻ giữ nước”, “Thanh niên tình nguyện
xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”. Và gần đây nhất, Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XI
(nhiệm kỳ 2017 - 2022) đã phát động 3 phong trào lớn là: “Phong trào thanh niên
tình nguyện”, “Phong trào tuổi trẻ sáng tạo” và “Phong trào Tuổi trẻ xung kích bảo
vệ Tổ quốc” cùng 3 chương trình đồng hành, hỗ trợ thanh thiếu nhi: Chương trình
đồng hành với thanh thiếu nhi trong học tập, nghiên cứu khoa học, làm chủ công
nghệ; Chương trình đồng hành với thanh niên khởi nghiệp, lập nghiệp Chương
trình đồng hành với thanh thiếu nhi phát triển kỹ năng xã hội, nâng cao thể chất, đời
sống văn hóa tinh thần đã thực sự đi vào cuộc sống, được các tầng lớp thanh niên
tích cực hưởng ứng với tinh thần “khởi nghiệp” lấy lực lượng thanh niên, doanh
nhân trlàm nòng cốt...vv, đã diễn ra hết sức sôi nổi, bước đầu đã gặt hái những kết
quả đáng khích lệ. Kết quả là, góp phần tạo nên một lớp thanh niên mới, trong đó có
bộ phận thanh niên tiên tiến đi đầu trên nhiều lĩnh vực, thái độ, nhận thức tốt
ý thức chính trị cao, có ý chí vượt qua khó khăn, vươn lên lập thân, lập nghiệp, phát
huy mạnh mẽ truyền thống xung kích của lớp lớp thanh niên đi trước. Qua đó vị trí,
vai trò của đoàn viên, thanh niên ngày càng được khẳng định, góp phần xây dựng
một nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa giàu mạnh, dân chủ, công bằng,văn minh.
Thời gian đã 50 năm, kể từ ngày Bác Hồ đi xa, nhưng tư tưởng Hồ Chí Minh
và những chỉ dạy của Người về giáo dục đạo đức cho thanh niên trong Di chúc, mãi
mãi soi, sáng dẫn dắt các thế hệ thanh niên Việt Nam hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm
vụ, góp phần vào thắng lợi trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc, xây dựng và phát triển
đất nước. Thanh niên Việt Nam học tập thấm nhuần sâu sắc những chỉ dạy của
lOMoARcPSD| 61409713
Người, để xây dựng lý tưởng cách mạng và niềm tin, tạo nên sức mạnh, để sống, lao
động, chiến đấu theo gương Bác Hồ vĩ đại.
2.2. Một số giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đo
đức cho thanh niên, sinh viên ở nước ta hiện nay
Công cuộc đổi mới nước ta đang đặt ra nhiều vấn đề, trong đó vấn đề
giáo dục đạo đức. thể nói, chưa bao giờ sự nghiệp giáo dục nước ta lại phải
chịu nhiều tác động bởi chế thị trường quá trình toàn cầu hóa như hiện nay.
Cho nên, việc tăng cường, đẩy mạnh sự nghiệp giáo dục, đặc biệt giáo dục đạo
đức vừa yêu cầu của công cuộc đổi mới về kinh tế hội, vừa đòi hỏi cấp
bách của sự nghiệp phát triển con người và xây dựng một môi trường đạo đức lành
mạnh của hội. Đlàm được điều đó, chúng ta cần có một hthống giải pháp đồng
bộ, khoa học và sát với tình hình thực tế. ở đây, chúng tôi xin đề cập tới một số giải
pháp chủ yếu sau:
Một , quán triệt sâu sắc hơn nữa chủ trương của Đảng, Nhà nước vvị trí,
vai trò của thế hệ trẻ theo tinh thần Chỉ thị số 42-CT/TW, ngày 24-3-2015 của Ban
thư Trung ương Đảng về “Tăng cường slãnh đạo của Đảng đối với công tác
giáo dục tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ, giai đoạn
2015-2030”. Tổ chức đoàn, hội chủ động phối hợp với nhà trường, gia đình và
hội trong việc giáo dục đạo đức cách mạng, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ. Trước
những diễn biến của thời đại ngày nay, cần chú trọng nội dung giáo dục thanh niên
về bản lĩnh chính trị, đạo đức, lối sống; tăng cường giáo dục cho thanh niên nắm
vững tính cách mạng, khoa học những nguyên bản của chủ nghĩa Mác Lênin,
tư tưởng Hồ Chí Minh; về mục tiêu, lý tưởng của Đảng, của dân tộc; về độc lập dân
tộc và chủ nghĩa xã hội; về con đường đi lên chủ nghĩa xã hội; về truyền thống yêu
nước, yêu chủ nghĩa xã hội, tinh thần quốc tế trong sáng của thanh niên; về thân thế,
sự nghiệp, tưởng tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; v truyền thống vẻ vang
của Đoàn Thanh niên Cộng sản H Chí Minh.
lOMoARcPSD| 61409713
Hồ Chí Minh đã dạy, con người không chỉ cần có tài mà còn phải có đức nữa.
Chính vậy, việc giáo dục đạo đức cho tất cả mọi người, đặc biệt là thanh niên
thế hệ trẻ nước nhà là một việc rất quan trọng và cần thiết.
Để nâng cao chất lượng, hiệu quviệc giáo dục đạo đức cho thanh niên, chúng
ta cần đưa giáo dục đạo đức vào trường học như một môn chính khóa theo chương
trình cải cách giáo dục. Mặc ttrước đến nay, trong các chương trình giáo dục
của nhà trường, chúng ta đã có những bài học về giáo dục đạo đức, song vẫn còn rất
chung chung, hình thức. Các bài học nặng về thuyết, thiếu knăng sống, chưa tạo
được dấu ấn trong lòng thế hệ trẻ. Việc xác định những phẩm chất cơ bản của nhân
cách con người Việt Nam, cũng như việc hình thành nhân cách không rõ nét nên thế
hệ trẻ dễ bị tác động bởi hoàn cảnh xã hội. Tình hình đó đòi hỏi chúng ta phải có sự
cải cách, đổi mới chương trình giáo dục đạo đức, trong đó cần giảng dạy môn học
này với hình thức một chuyên đề nhằm trang bị cho thanh niên một số phạm trù cơ
bản và một số đặc trưng bản của đạo đức xã hội chủ nghĩa. dụ, những cặp
phạm trù cái thiện – cái ác, lương tâm – nghĩa vụ, tốt xấu,…kết hợp với việc phê
phán những tàn của đạo đức phong kiến tâm tập quán đạo đức của người
sản xuất nhỏ như: chủ nghĩa cục bộ, địa phương…
Ngoài ra, đối với thanh niên, giáo dục đạo đức còn phải chú trọng bồi dưỡng
những đức tính được thể hiện sinh động trong cuộc sống hàng ngày. Đó là lòng hiếu
thảo đối với ông bà, cha mẹ; kính già, yêu trẻ; tôn trọng phụ nữ; đạo nghĩa với
thầy giáo; hòa thuận với anh em; hết lòng với bạn bè, thật thà, trung thực, dũng
cảm,…Mặt khác, phải giáo dục thanh niên nhận thức và chấp hành tốt nếp sống văn
minh nơi công cộng như: giữ gìn vệ sinh chung, giữ gìn an ninh chính trị trật tự
an toàn hội,…Bên cạnh đó, cũng cần giáo dục thanh niên tích cực tham gia đấu
tranh chống lại những tác động xấu của nền kinh tế thị trường như: đấu tranh chống
lối sống thực dụng, ích kỷ, chạy theo đồng tiền, coi thường luân thường đạo lý; đấu
tranh chống lại các hành vi trái với đạo đức, thuần phong mỹ tục của dân tộc.
lOMoARcPSD| 61409713
Giáo dục đạo đức cho thanh niên còn cần phải gắn liền với giáo dục pháp luật
và nâng cao ý thức thi hành pháp luật bởi giữa đạo đức và pháp luật mối tương
hỗ đặc biệt. Pháp luật càng đầy đủ, chặt chẽ thi hành nghiêm chỉnh thì đạo đức
càng được mở rộng thấm sâu trong mọi mối quan hệ, mọi hành vi của con người.
Thực tế cho thấy, một trong các nguyên nhân làm nảy sinh những biểu hiện biến chất
đạo đức, sa đọa lối sống dẫn đến các tệ nạn xã hội do sự buông lỏng pháp luật
hoặc pháp luật không hoàn chỉnh, không đồng bộ. Vì vậy, giáo dục đạo đức và giáo
dục pháp luật không thể tách rời nhau mà phải phối hợp và bổ sung cho nhau.
Để nâng cao hiệu quả giáo dục đạo đức cho thanh niên, phải duy trì và mở
rộng các hoạt động nêu gương, biểu dương các điển hình tiên tiến, gặp mặt truyền
thống; đẩy mạnh các hoạt động giáo dục thông qua những tấm gương tiêu biểu, các
hoạt động “đền ơn đáp nghĩa”, “uống nước nhớ nguồn”, các hoạt động nhân đạo, từ
thiện…Phấn đấu để hình thành trong thanh niên đạo đức lối sống “mình mọi
người, mọi người vì mình”.
Hai là, đẩy mạnh xây dựng, củng cố tổ chức đoàn vững mạnh, làm sở để
thực hiện tốt chức năng giáo dục thanh niên. Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí
Minh “phải là cánh tay đắc lực của Đảng trong việc tổ chức giáo dục thế hệ thanh
niên và nhi đồng thành những chiến sĩ tuyệt đối trung thành với sự nghiệp xây dựng
chủ nghĩa hội và chủ nghĩa cộng sản”. Để tập hợp, thu hút được đông đảo thanh
niên, trước hết, Đoàn phải chủ động xây dựng chương trình hành động, kế hoạch
công tác ngay từ đầu năm, ký kết chương trình liên tịch phối hợp hoạt động với các
tổ chức đoàn thể - hội nhằm cụ thể hóa nghị quyết của cấp ủy đảng, lãnh đạo của địa
phương, đơn vị mình của đoàn cấp trên, nghị quyết đại hội đoàn cấp mình. Ch
động tham mưu cho cấp ủy đảng về cơ chế, nội dung trong công tác đoàn và phong
trào thanh niên, trong chỉ đạo các hoạt động phối hợp giữa các tổ chức đoàn thể, hội
để thực hiện tốt công tác thanh niên; đặc biệt, phải chủ động nắm chắc tình hình,
lOMoARcPSD| 61409713
diễn biến tưởng, nhu cầu tâm tư, nguyện vọng, thắc mắc, đề xuất của từng đoàn
viên thanh niên để khuyến khích thanh niên tự giác tham gia các hoạt động đoàn.
Ba , tăng cường giáo dục cho thanh niên hiểu âm mưu, thủ đoạn chống
phá của các thế lực thù địch đối với cách mạng Việt Nam những ảnh hưởng tiêu
cực của nền kinh tế thị trường; giáo dục, xây dựng tình bạn, tình yêu chân chính,
trong sáng, lành mạnh; xây dựng ý thức công dân, chấp hành pháp luật, tinh thần
đoàn kết, tương thân tương ái, giá trị nhân văn cao đẹp của con người Việt Nam...,
làm cho thanh niên nhận thức đúng đắn, sâu sắc về những vấn đề luận, thực
tiễn hội đặt ra, củng cố niềm tin vững chắc vào sự lãnh đạo của Đảng con
đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta.
Bốn là, gắn bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên với các phong trào
thực tiễn. Đặc biệt triển khai hiệu quả ba phong trào hành động cách mạng: “Thanh
niên tình nguyện”, “Tuổi trẻ sáng tạo”, “Tuổi trẻ xung kích bảo vệ Tổ quốc” cho phù
hợp với đặc thù của từng nhóm thanh niên từng quan, đơn vị, địa phương. Cùng
với đó, các cấp ủy, chính quyền và nhất là tổ chức đoàn các cấp cần tổ chức và có cơ
chế khuyến khích thanh niên tích cực hơn nữa trong việc tham gia vào các hoạt động
ích cho hội như: giúp đỡ người neo đơn, hiến máu nhân đạo, thanh niên tình
nguyện, các hoạt động uống nước nhớ nguồn, đền ơn đáp nghĩa... Tham gia những
hoạt động đó sẽ cho giúp thanh niên sống đẹp hơn, ý nghĩa hơn cho bản thân
có ích cho cộng đồng.
Năm , các cấp ủy đảng, tổ chức đoàn cần phát huy vai trò của thanh niên
trong tự học tập, tự tu dưỡng đạo đức, lối sống, hình thành cho thanh niên nhu cầu,
động phấn đấu, rèn luyện đúng đắn, làm cho mỗi người có ý thức làm chủ, ham
học hỏi, cầu tiến bộ, vươn lên tự khẳng định mình. Cần tạo mọi điều kiện thuận lợi
để thanh niên phấn đấu, rèn luyện; đồng thời phải thường xuyên theo dõi, kiểm tra,
đánh giá kết quả, định hướng phấn đấu cho thanh niên. Bên cạnh đó, cần quan tâm
đáp ứng những nhu cầu chính đáng ca thanh niên về vật chất, tinh thần; giao nhiệm
lOMoARcPSD| 61409713
vụ phù hợp với sở trường, năng khiếu đặc điểm tâm, sinh lý của họ sẽ tạo điều kiện
tốt để thanh niên rèn luyện đạo đức, lối sống.
2.3. Liên hệ thực tiễn bản thân trong việc học tập, làm theo tư tưởng đạo
đức Hồ Chí Minh
Mỗi thanh niên cần xác định rõ trách nhiệm trước Tổ quốc và nhân dân, sống
tưởng, hoài bão, khát khao vươn tới cái mới, cái tiến bộ. Bản thân mỗi người
tự giác rèn luyện, biết tự kiềm chế, biết vượt qua những cám dỗ tiêu cực hội,
những biểu hiện của chủ nghĩa nhân, ích kỷ, thực dụng. Thanh niên cần phải tự
tin vào chính nh, giữ vững niềm tin trong cuộc sống, vào các giá trị chân, thiện,
mỹ; vượt qua mọi khó khăn gian khổ như Bác Hồ đã dạy: “gian nan rèn luyện mới
thành công”.
Lớp lớp thế hệ sinh viên chúng em hiện nay luôn tự hào khi được sinh ra lớn
lên và kết thừa những thành quả cách mạng lớn lao của lịch sử để mỗi sinh viên
hội được học tập, rèn luyện và cống hiến trúi tuệ, tuổi thanh xuân cho quê hương,
đất nước. Trước sự kỳ vọng lớn lao của Đảng, thế hệ sinh viên cần nhận thức rõ vai
trò trách nhiệm của mình để từ đó không ngừng học tập, tu dưỡng, rèn luyện,
phấn đấu, đổi mới, sáng tạo trở thành lực lượng xung kích thực hiện các nhiệm vụ
phát triển kinh tế, hội, xây dựng vững chắc Việt Nam hội chủ nghĩa, qua đó
góp phần xây dựng Đảng trong sạch vững mạnh. Kiên định mục tiêu độc lập dân tộc
và chủ nghĩa xã hội là lập trường nhất quán của Đảng và Nnước ta, song trên con
đường phát triển của minh, Việt Nam đang phải đối mặt với muôn vàn khó khăn và
thách thức. Tiếp nối truyền thống của các thế hệ cha anh, sinh viên Việt Nam luôn
tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng; trung thành, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc
và chủ nghĩa xã hội; nêu cao tinh thần yêu nước, với lớp trẻ và đặc biệt là sinh viên
Việt Nam - những người chủ tương lai của đất nước cần nhận thức trách nhiệm
của mình trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta.
lOMoARcPSD| 61409713
Bản thân mỗi sinh viên chúng ta cần xác định đúng đắn nền tảng tư tưởng, lý
luận của Đảng, chú trọng việc học tập, nghiên cứu nâng cao trình độ luận chính
trị, bồi đắp tưởng cách mạng trong sáng, kiên định vận dụng sáng tạo chủ nghĩa
Mác Lênin, tưởng Hồ Chí Minh trong thực tiễn học tập cuộc sống, đồng thời
phải luôn luôn kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.
Bản thân cần phải rèn luyện để có lập trường tưởng vững vàng, lòng yêu
nước, niềm tin vào slãnh đạo của Đảng và sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội
đổi mới đất nước, đạo đức trong sáng lối sống lành mạnh; tích cực tham gia
vào các cuộc đấu tranh bảo vệ Đảng, Nhà nước bảo vCương lĩnh, đường lối của
Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; đấu tranh chống lại âm mưu “Diễn biến
hòa bình” của các thế lực thù địch và các tiêu cực, tệ nạn xã hội, tham nhũng…
Những chỉ dẫn của Chủ tịch Hồ Chí Minh vgiáo dục đạo đức cách mạng cho
thanh niên vẫn còn nguyên giá trị. Trong bối cảnh đất nước đang ngày càng hội nhập
quốc tế sâu rộng với nền khoa học và kỹ thuật phát triển như vũ bão hiện nay, thanh
niên Việt Nam càng cần phải trau dồi cho mình đạo đức cách mạng, khả năng
thích ứng với sự phát triển của hội, duy đột phá, vững bước vượt qua mọi
khó khăn, xứng đáng với niềm tin sự kỳ vọng của Đảng Nhân dân đối với
mình. Với nhiệt huyết, nghị lực, ý chí vươn lên mạnh mẽ và đang được sống trong
môi trường hbình, đổi mới, phát triển của đất nước, thanh niên Việt Nam nhất
định sẽ nêu cao tinh thần tiên phong, bản lĩnh, đoàn kết, sáng tạo góp phần cùng toàn
Đảng, toàn quân, toàn dân giữ vững và phát huy các thành quả cách mạng, xây dựng
và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam ngày càng phồn vinh, hạnh phúc.

Preview text:

lOMoAR cPSD| 61409713
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN BÀI TẬP LỚN
MÔN HỌC: TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
ĐỀ BÀI: Anh, chị hãy tìm hiểu và phân tích quan điểm của Hồ Chí Minh về
giáo dục đạo đức cho thanh niên? Ý nghĩa của quan điểm đối với việc giáo dục
đạo đức cho thanh niên, sinh viên hiện nay. Liên hệ bản thân?
Họ và tên sinh viên: Nguyễn Phi Quân MSV: 11225386
Lớp tín chỉ: Tài chính doanh nghiệp CLC 64E
Giảng viên: Nguyễn Chí Thiện HÀ NỘI - 2024 lOMoAR cPSD| 61409713 MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1
NỘI DUNG ........................................................................................................ 1
CHƯƠNG I. NỘI DUNG TƯ TƯỞNG CHÍ MINH VỀ GIÁO DỤC
ĐẠOĐỨC CHO THANH NIÊN ....................................................................... 1
1.1. Quan điểm về vị trí, vai trò của thanh niên ................................................ 1
1.2. Nội dung giáo dục đạo đức cho thanh niên ................................................. 3
CHƯƠNG 2. Ý NGHĨA ĐỐI VỚI VIỆC GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC
CHOTHANH NIÊN, SINH VIÊN THEO TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
TRONGGIAI ĐOẠN HIỆN NAY ..................................................................... 8

2.1. Giáo dục đạo đức cho thanh niên, sinh viên trong giai đoạn hiện nay
theotư tưởng Hồ Chí Minh ................................................................................ 8
2.2. Một số giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cho
thanh niên, sinh viên ở nước ta hiện nay ......................................................... 13
2.3. Liên hệ thực tiễn bản thân trong việc học tập, làm theo tư tưởng đạo
đứcHồ Chí Minh ............................................................................................. 17
KẾT LUẬN ..................................................................................................... 19
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................... 20 lOMoAR cPSD| 61409713 MỞ ĐẦU
Thanh niên là tương lai của đất nước, là lực lượng tiên phong, chủ lực trong
việc thực hiện những nhiệm vụ trọng yếu của bất cứ một quốc gia, dân tộc nào. Nói
về vai trò của thanh niên, từ ngàn xưa ông cha ta đã ví tuổi trẻ là mùa xuân của nhân
loại, và một năm khởi đầu từ mùa xuân, cuộc đời bắt đầu từ tuổi trẻ.... Sinh thời, Chủ
tịch Hồ Chí Minh luôn đánh giá cao vị trí đặc biệt của thanh niên đối với sự nghiệp
cách mạng, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng,
Người rất coi trọng việc giáo dục, rèn luyện đạo đức cách mạng cho đoàn viên, thanh
niên. Người thường xuyên động viên tuổi trẻ tu dưỡng đạo đức, không ngừng học
tập vươn lên để xứng đáng là người chủ tương lai của nước nhà. Vận dụng tư tưởng
Hồ Chí Minh về giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên trong giai đoạn hiện
nay có ý nghĩa rất quan trọng, giúp cho thanh niên tự giác học tập, rèn luyện theo tư
tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, trở thành lực lượng kế tục sự nghiệp cách
mạng của dân tộc Việt Nam. Trong bản Di chúc, Người đã căn dặn: “Đảng cần phải
chăm lo giáo dục đạo đức cách mạng cho họ, đào tạo họ thành những người thừa kế
xây dựng chủ nghĩa xã hội vừa “hồng”, vừa “chuyên”. Bồi dưỡng thế hệ cách mạng
cho đời sau là một việc rất quan trọng và rất cần thiết” Với những ý kiến trên, tôi xin
lựa chọn đề tài: “Tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục đạo đức cho thanh niên – Ý
nghĩa đối với việc giáo dục đạo đức cho thanh niên, sinh viên trong giai đoạn hiện
nay” làm đề tài nghiên cứu kết thúc môn học của mình. NỘI DUNG
CHƯƠNG I. NỘI DUNG TƯ TƯỞNG CHÍ MINH VỀ GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO THANH NIÊN
1.1. Quan điểm về vị trí, vai trò của thanh niên
Trong thời gian hoạt động cách mạng ở nước ngoài, Lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc
đã trực tiếp thành lập tổ chức Hội Việt Nam cách mạng Thanh niên vào tháng 5/1925
tại Quảng Châu, Trung Quốc để truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin vào Việt Nam lOMoAR cPSD| 61409713
nhằm thức tỉnh nhân dân, nhất là lực lượng thanh niên đứng lên đấu tranh cách mạng.
Người chỉ rõ: “Hỡi Đông Dương đáng thương hại! Người sẽ chết mất, nếu đám thanh
niên già cỗi của Người không sớm hồi sinh”. Qua đó, có thể thấy Lãnh tụ Nguyễn
Ái Quốc - Hồ Chí Minh đã sớm nhận thấy sức mạnh to lớn từ lớp thanh niên có thể
gánh vác, đảm đương sự nghiệp cách mạng; là lực lượng đông đảo, luôn xung kích,
sáng tạo, đi đầu trong mọi lĩnh vực nếu vai trò của họ được coi trọng và phát huy.
Người chỉ rõ: “Tính trung bình, thanh niên chiếm độ 1 phần 3 tổng số nhân dân - tức
là một lực lượng to lớn” và “thanh niên là bộ phận quan trọng của dân tộc”.
Hồ Chí Minh cho rằng, thanh niên là lớp người trẻ tuổi có hoài bão, ước mơ,
giàu nghị lực và rất khát khao với lý tưởng cao đẹp, có đức xả thân vì nghĩa lớn và
lòng vị tha sâu sắc. Đó là lứa tuổi đang ở thời kỳ đẹp nhất, sung sức nhất, sống động nhất.
Khi nói về thanh niên với tính chất là một lực lượng xã hội, Hồ Chí Minh đã
xác định: thanh niên là công dân của nước Việt Nam. Đó là lực lượng đông đảo, luôn
hăng hái xung phong đi đầu trong mọi nhiệm vụ khó khăn gian khổ và có khả năng
hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao. Trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội,
thanh niên là người xung phong trong công cuộc phát triển kinh tế và văn hoá.
Như vậy, có thể thấy khi nói về thanh niên, Hồ Chí Minh đều cho rằng thanh
niên là một lực lượng năng động, sáng tạo, giàu nghị lực, có lý tưởng cao đẹp, có
khả năng đảm trách và hoàn thành tốt các nhiệm vụ khó khăn, nặng nề khi cách mạng giao phó.
Từ những quan niệm trên về thanh niên, Hồ Chí Minh đã có những đánh giá
đúng đắn, khách quan, khoa học và toàn diện về vị trí, vai trò của thanh niên trong
tiến trình phát triển xã hội.
Chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng, thanh niên là một bộ phận quan trọng của dân
tộc . Sự phát triển của đất nước, vận mệnh của dân tộc tuỳ thuộc vào sự giác ngộ
cách mạng và trách nhiệm của thanh niên. Ngay từ thời niên thiếu, Người đã sớm lOMoAR cPSD| 61409713
nhận thấy thanh niên là lực lượng đông đảo nhất, hùng hậu nhất, dũng cảm nhất trong
các cuộc chống xâm lăng, là lực lượng gánh vác những việc nặng nề, khó khăn, vất
vả nhất trong lao động sản xuất và chống chọi với thiên tai khắc nghiệt.
Không chỉ là một bộ phận quan trọng của dân tộc, là lực lượng xung kích
của cách mạng, thanh niên còn là cánh tay đắc lực của Đảng. Hồ Chí Minh cho
rằng thanh niên luôn đi đầu trong việc thực hiện những chủ trương, đường lối do
Đảng đề ra và cũng là nguồn bổ sung lực lượng lớn mạnh nhất cho đội ngũ của Đảng.
Với lòng thương yêu, tin tưởng và hy vọng to lớn ở thanh niên nước ta, trước
lúc đi xa, một lần nữa Hồ Chí Minh khẳng định những phẩm chất tốt đẹp cũng như
vị trí, vai trò quan trọng của thanh niên đối với sự trường tồn của dân tộc và sự thắng
lợi của cách mạng nước ta. Vì vậy, việc giáo dục, bồi dưỡng thanh niên là một vấn
đề chiến lược, là nhiệm vụ quan trọng của cách mạng Việt Nam.
1.2. Nội dung giáo dục đạo đức cho thanh niên
Suốt cuộc đời mình, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dành nhiều tâm sức vì sự nghiệp
đào tạo, bồi dưỡng thế hệ trẻ Việt Nam thành lớp chiến sĩ cách mạng kiên cường,
anh dũng. Xuất phát từ sự nhìn nhận, đánh giá đúng đắn, khách quan vai trò, vị trí
của thanh niên trong sự nghiệp cách mạng, Người đặc biệt quan tâm vấn đề giáo dục,
bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên, “đào tạo họ thành những người thừa
kế xây dựng chủ nghĩa xã hội vừa "hồng", vừa "chuyên". Đây chính là sự tổng kết
lý luận và thực tiễn mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã rút ra từ lịch sử nhân loại, dân tộc
và cũng là một trong những nội dung quan trọng, xuyên suốt nhất trong tư tưởng Hồ
Chí Minh về giáo dục thanh niên.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đánh giá thanh niên với tất cả những ưu điểm vốn có
của họ, coi họ là “bộ phận quan trọng của dân tộc”, là “lực lượng nòng cốt để xây
dựng xã hội mới”. Người cho rằng, thanh niên chính là lực lượng xung kích trong
mọi công việc. “Việc gì khó có thanh niên, ở đâu khó có thanh niên” và để kế thừa lOMoAR cPSD| 61409713
được truyền thống của các thế hệ cha anh đi trước, kế thừa sự nghiệp cách mạng,
nhất thiết thanh niên phải có đạo đức cách mạng. Trong mối quan hệ giữa đạo đức
với tài năng, Hồ Chí Minh khẳng định đạo đức là gốc, nó quyết định sức mạnh tinh
thần to lớn của con người, sức mạnh của đoàn kết, nhờ đó mà đạo đức góp phần to
lớn vào việc quyết định sự thành bại của cách mạng nước ta.
Chính vì vậy, Người luôn coi trọng giáo dục, rèn luyện đạo đức cho thế hệ trẻ.
Một mặt, Hồ Chí Minh khẳng định vai trò và sức mạnh của thanh niên, nhưng mặt
khác, Người cũng thẳng thắn nêu lên những nhược điểm, những thiếu sót của thanh
niên. Đó là sự thiếu từng trải, thiếu kinh nghiệm trong cuộc sống, một số chưa chịu
khó học tập, mắc bệnh hình thức, bệnh cá nhân, tự cao, tự đại… Người yêu cầu mọi
thanh niên phải chống tâm lý tư lợi, ham sung sướng, tránh khó nhọc, chống thói
quen xem khinh lao động, nhất là lao động chân tay; chống bệnh lười biếng, xa xỉ;
chống kiêu ngạo, giả dối, hình thức, khoe khoang… Phát huy mặt mạnh, khắc phục
điểm yếu là con đường để tự hoàn thiện nhân cách của thanh niên. Muốn làm được
điều đó, thanh niên phải không ngừng tu dưỡng, rèn luyện và học tập để làm người
và phụng sự Tổ quốc, phụng sự nhân dân.
Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, việc giáo dục, bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho
tuổi trẻ là nhằm giúp họ trở thành những công dân tốt, người lao động tốt, người
chiến sĩ tốt, người chủ xứng đáng của đất nước và là người cách mạng chân chính…
Đó là những con người “vừa có đức, vừa có tài” hoặc “vừa hồng, vừa chuyên”. Bởi,
trong mối quan hệ đức - tài, hồng - chuyên, Người coi “đạo đức là cái gốc của người
cách mạng” và Người dạy, thanh niên ta phải thấm nhuần tinh thần làm chủ nước
nhà và phải trau dồi đạo đức của người cách mạng. Đặc biệt, mục đích quan trọng
hàng đầu của giáo dục, bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên là để tạo nguồn cán bộ cho cách mạng.
Người căn dặn kỹ, phải giáo dục họ “luôn luôn nâng cao tinh thần yêu Tổ
quốc, yêu chủ nghĩa xã hội, tăng cường tình cảm cách mạng đối với công nông, tuyệt lOMoAR cPSD| 61409713
đối trung thành với sự nghiệp cách mạng, triệt để tin tưởng vào sự lãnh đạo của
Đảng, sẵn sàng nhận bất kỳ nhiệm vụ nào mà Đảng và nhân dân giao cho”(3), đó
chính là những giá trị tốt đẹp trong phẩm chất của một người cách mạng chân chính.
Giáo dục, bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên nhằm hướng tới mục tiêu
đào tạo ra những chiến sĩ cách mạng cống hiến hết mình để bảo vệ sự bình yên cho
Tổ quốc, cho nhân dân, xây dựng và phát triển đất nước như Chủ tịch Hồ Chí Minh
đã căn dặn “Có gì sung sướng vẻ vang hơn là trau dồi đạo đức cách mạng để góp
phần xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và giải phóng loài người”.
Trong việc rèn luyện tu dưỡng đạo đức cách mạng của thanh niên, Hồ Chí
Minh chỉ dạy cụ thể, đó là lý tưởng sống vì Tổ quốc, vì nhân dân; kiên quyết vượt
qua mọi khó khăn thử thách, luôn xung phong, gương mẫu trong mọi công việc, hoàn
thành mọi nhiệm vụ: “thực hiện khẩu hiệu đâu cần thanh niên có, đâu khó có thanh
niên” ; và: “Đâu Đảng cần thì thanh niên có, việc gì khó thì thanh niên làm” . Hồ
Chí Minh căn dặn, mỗi người thanh niên phải luôn suy nghĩ về nhiệm vụ của mình
trước Tổ quốc, trước nhân dân: “Nhiệm vụ của thanh niên không phải là hỏi nước
nhà đã cho mình những gì. Mà phải tự hỏi mình đã làm gì cho nước nhà? Mình phải
làm thế nào cho ích lợi nước nhà nhiều hơn? Mình đã vì lợi ích nước nhà mà hy sinh
phấn đấu chừng nào?” .
Giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên, để thanh niên có phẩm chất vừa
“hồng”, vừa “chuyên”, trước hết là trách nhiệm của Đảng, của tổ chức Đoàn Thanh
niên và các thế hệ đi trước, phải thường xuyên quan tâm tới thanh niên. Giáo dục
đạo đức cho thanh niên, với tư cách là người lãnh đạo, Đảng phải sâu sát phong trào
thanh niên, kịp thời biểu dương những việc làm tốt, những hành động anh hùng,
dũng cảm sáng suốt của họ; luôn nhấn mạnh vai trò xung kích đi đầu của thanh niên
trong hành động cách mạng.
Phát huy vai trò của tổ chức Đoàn Thanh niên Cộng sản - Đoàn là người trực
tiếp giúp Đảng giáo dục chủ nghĩa cộng sản cho thanh niên, vận động thanh niên đi lOMoAR cPSD| 61409713
theo lý tưởng của Đảng; Đoàn còn lôi cuốn, tập hợp đông đảo thanh niên xung phong
thực hiện và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ mà Đảng giao phó. Được tổ chức
Đoàn dìu dắt, giúp đỡ, thanh niên không ngừng rèn luyện, phấn đấu vươn lên xứng
đáng là lực lượng kế thừa sự nghiệp cách mạng của Đảng. Thông qua hoạt động, tổ
chức Đoàn phát hiện và giới thiệu những đoàn viên ưu tú cho Đảng. Như vậy, Đoàn
Thanh niên là nguồn bổ sung lực lượng cho đội ngũ của Đảng những người trẻ, khỏe.
Điều đó làm cho Đảng càng đông và càng mạnh.
Tuy nhiên, cần xác định rõ mối quan hệ giữa Đảng với tổ chức Đoàn, Hồ Chí
Minh căn dặn: “Đường chính trị, thì thanh niên theo đảng chỉ huy, nhưng việc làm
thì thanh niên độc lập” . Nghĩa là, Đoàn Thanh niên do Đảng Cộng sản lãnh đạo,
Đoàn Thanh niên phải lấy mục tiêu, lý tưởng của Đảng làm tôn chỉ hoạt động của tổ
chức mình, nhưng Đoàn Thanh niên phải hoàn toàn chủ động trong việc đề ra kế
hoạch, chương trình hành động và triển khai thực hiện một cách hiệu quả. Với vai
trò của mình trong việc giáo dục đạo đức cho thanh niên, Hồ Chí Minh căn dặn:
“Trung ương Đoàn cần phải tăng cường hơn nữa việc giáo dục tinh thần yêu nước,
giác ngộ giai cấp và đạo đức cách mạng cho đoàn viên và thanh niên” .
Có thể nói, vị trí, vai trò của thanh niên đã sớm được khẳng định trong lịch sử
đấu tranh cách mạng của đất nước, nhưng điều đó không phải là bất biến. Cho nên
phải tiếp tục giáo dục đạo đức cho thanh niên, để thế hệ trẻ tiếp nối lý tưởng và con
đường mà lớp cha anh đã lựa chọn. Giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên là
công việc khó khăn, phức tạp, lâu dài và hệ trọng. Mỗi cán bộ, đảng viên và các thế
hệ đi trước, không chỉ truyền đạt kinh nghiệm, kiến thức lý luận, mà phải thực sự là
những tấm gương trong mọi lĩnh vực công tác và trong cuộc sống, để thanh niên học
tập noi theo, như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: “... một tấm gương sống còn có giá
trị hơn một trăm bài diễn văn tuyên truyền” .
Trong tình hình hiện nay, do tác động của toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế và mặt trái
của kinh tế thị trường, còn một bộ phận thanh niên đang mải mê theo đuổi những giá lOMoAR cPSD| 61409713
trị vật chất thấp kém, tầm thường mà quên đi trách nhiệm, nghĩa vụ lớn lao của mình
đối với Tổ quốc, với non sông đất nước. Thói quen đua đòi, hưởng lạc, chạy theo
những thói hư tật xấu, những tệ nạn xã hội và cả “những tấm gương xấu”; họ đang
bị sa vào những thú vui trụy lạc; cuộc sống thiếu lý tưởng, không có niềm tin, không
có sự định hướng một cách đúng đắn. Vì vậy, tăng cường công tác giáo dục đạo đức
cho thanh niên theo tư tưởng Hồ Chí Minh là hết sức cần thiết và quan trọng.
Giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên, để họ kế thừa lý tưởng của các
thế hệ cha anh, biến lý tưởng cách mạng thành ý chí cách mạng, thành động lực tinh
thần mạnh mẽ, đánh bại âm mưu tuyên truyền kích động của thế lực thù địch; tích
cực học tập, lao động sáng tạo, chiến thắng nghèo nàn, lạc hậu, hoàn thành sự nghiệp
công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, đưa Việt Nam trở thành quốc gia công
nghiệp phát triển trên thế giới.
Trong suốt tiến trình cách mạng Việt Nam, nhiều thế hệ thanh niên đã hy sinh
xương máu và có những đóng góp to lớn vào sự nghiệp giải phóng dân tộc, xây dựng
và bảo vệ Tổ quốc, góp phần xứng đáng vào thắng lợi của dân tộc. Đánh giá cao về
sự cống hiến to lớn của thanh niên, đồng thời khẳng định phải tăng cường nhiệm vụ
giáo dục đạo đức cho thanh niên, trong Báo cáo Chính trị của Ban Chấp hành Trung
ương Đảng khoá IX tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng, Đảng ta nêu
rõ: Đối với thế hệ trẻ, thường xuyên giáo dục chính trị, truyền thống, lý tưởng, đạo
đức và lối sống; tạo điều kiện học tập, lao động, giải trí, phát triển thể lực, trí tuệ,
góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Đối với những thanh niên, sinh viên, những người còn đang học tập, nghiên
cứu trong các nhà trường, Đảng chỉ đạo: “Coi trọng bồi dưỡng cho học sinh, sinh
viên khát vọng mãnh liệt xây dựng đất nước giàu mạnh, gắn liền lập nghiệp bản thân
với tương lai của cộng đồng, của dân tộc, trau dồi cho học sinh, sinh viên bản lĩnh,
phẩm chất và lối sống của thế hệ trẻ Việt Nam hiện đại”. Điều đó thể hiện ở sự quan
tâm của Đảng, Nhà nước đến những nhu cầu, nguyện vọng chính đáng của tuổi trẻ. lOMoAR cPSD| 61409713
Đồng thời, xây dựng chủ trương, chính sách, kế hoạch cụ thể cho đoàn viên, thanh
niên, tạo môi trường học tập, rèn luyện, lao động, học tập, công tác thuận lợi cho
thanh niên, để họ phát huy được năng lực, khả năng sáng tạo và sức trẻ của mình vào
công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước.
CHƯƠNG 2. Ý NGHĨA ĐỐI VỚI VIỆC GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO
THANH NIÊN, SINH VIÊN THEO TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH TRONG
GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
2.1. Giáo dục đạo đức cho thanh niên, sinh viên trong giai đoạn hiện nay theo
tư tưởng Hồ Chí Minh
Trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam, Đảng ta đã kế thừa, vận
dụng linh hoạt, sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh để giáo dục đạo đức cách mạng cho
thanh niên, đáp ứng với đòi hỏi của tình hình cách mạng đặt ra ở mỗi giai đoạn, thời
kỳ khác nhau. Trong kháng chiến chống thực dân, đế quốc xâm lược, lớp lớp thanh
niên đã không quản hy sinh, chiến đấu giành độc lập, tự do cho Tổ quốc, hạnh phúc
cho Nhân dân; không ngại khó khăn, vất vả trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ
quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Trong giai đoạn phát triển mới của đất nước, cấp
ủy đảng và người đứng đầu các cơ quan, đơn vị, địa phương đã quán triệt sâu sắc
quan điểm, đường lối về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng với công tác thanh niên
trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; triển khai nhiều
chương trình, dự án, như Dự án tuyển chọn 600 trí thức trẻ ưu tú, có trình độ đại học
tăng cường về làm Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã; Đề án thí điểm tuyển chọn trí
thức trẻ tình nguyện về các xã nghèo tham gia phát triển nông thôn, miền núi… Qua
đó, nhiều thanh niên đã trở thành nguồn cán bộ có chất lượng; những doanh nhân trẻ
thành đạt, những gương điển hình tiên tiến trong nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội.
Tuy nhiên, việc giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên theo tư tưởng Hồ
Chí Minh vẫn còn một số hạn chế: một số cấp ủy và người đứng đầu cơ quan, đơn
vị, địa phương chưa thật sự chú trọng đến việc giáo dục đạo đức cách mạng cho
thanh niên; còn nặng về hình thức, chưa chú trọng đến nội dung, đi sâu vào những lOMoAR cPSD| 61409713
vấn đề đặt ra cần tập trung giáo dục cho thanh niên, như: ý chí, khát vọng vươn lên
trong công việc, cuộc sống, tình yêu thương với quê hương, đất nước; kỹ năng sống;
hoạt động thực tiễn; khả năng chịu đựng những khó khăn, vất vả ở vùng sâu, vùng
xa, vùng biên giới của thanh niên vẫn chưa nhiều, chủ yếu chọn nơi sinh sống, làm
việc có nhiều thuận lợi, điều kiện về cơ sở vật chất, kinh tế; một số thanh niên thiếu
tu dưỡng phấn đấu rèn luyện, học tập, sống buông thả, thờ ơ, bàng quan với bản thân,
gia đình và xã hội; thậm chí có nhiều thanh niên vi phạm pháp luật.
Nhận thức rõ vị trí, vai trò của thanh niên và công tác thanh niên trong thời kỳ
mới, Nghị quyết Trung ương 7 (khóa X) khẳng định: “Thanh niên là rường cột của
nước nhà, chủ nhân tương lai của đất nước, là lực lượng xung kích trong xây dựng
và bảo vệ Tổ quốc, một trong những nhân tố quyết định sự thành bại của sự nghiệp
công nghiệp hoá, hiện đại hóa đất nước, hội nhập quốc tế và xây dựng chủ nghĩa xã
hội”(5). Mục tiêu đặt ra là: “Tiếp tục xây dựng thế hệ thanh niên Việt Nam giàu lòng
yêu nước, tự cường dân tộc; kiên định lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội;
có đạo đức cách mạng, ý thức chấp hành pháp luật, sống có văn hoá, vì cộng đồng;
có năng lực, bản lĩnh trong hội nhập quốc tế; có sức khoẻ, tri thức, kỹ năng và tác
phong công nghiệp trong lao động tập thể trở thành những công dân tốt của đất nước”(6).
Thực hiện lời dạy của Chủ tich Hồ Chí Minh, Đảng và Nhà nước ta coi công
tác thanh niên là vấn đề sống còn của dân tộc, là một trong những nhân tố quyết định
sự thành bại của cách mạng. Vì vậy, Đảng thường xuyên chăm lo giáo dục, bồi
dưỡng, đào tạo, phát triển toàn diện thế hệ trẻ cả về chính trị tư tưởng, đạo đức, lối
sống, văn hóa, sức khỏe và nghề nghiệp. Đồng thời tạo mọi điều kiện để thanh niên
có việc làm, phát huy tài năng, đóng góp xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Những năm qua, nhiều nghị quyết, chỉ thị của Đảng về công tác thanh niên và
giáo dục thế hệ trẻ đã được triển khai, đạt nhiều kết quả. Hệ thống pháp luật, công lOMoAR cPSD| 61409713
tác quản lý nhà nước về thanh niên ngày càng được hoàn thiện. Giáo dục về chủ
nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đạo đức, lối sống cho thế hệ trẻ không
ngừng được tăng cường và đổi mới. Nhờ đó trong các thời kỳ cách mạng, thanh niên
luôn tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, có tinh thần yêu nước, hăng hái xung
phong, không ngại khó khăn, gian khổ, hy sinh, kế tục và phát huy truyền thống cách
mạng của thế hệ đi trước. Thông qua các hoạt động giáo dục, các cuộc vận động,
phong trào thi đua yêu nước đã tạo môi trường lành mạnh để thế hệ trẻ rèn luyện,
trưởng thành, góp phần hình thành lý tưởng cách mạng, đạo đức cao đẹp, lối sống
nghĩa tình, tuân thủ pháp luật, từng bước hoàn thiện nhân cách.
Thanh niên Việt Nam ngày nay có hạnh phúc được sinh ra và lớn lên trong
hòa bình. Họ đã và đang thừa hưởng những thành quả đấu tranh do cha ông để lại.
Họ đang đi theo con đường mà dân tộc, Đảng, Hồ Chí Minh đã lựa chọn. Họ cũng
đang tiếp tục thực hiện những quan điểm định hướng cho việc giáo dục đào tạo thanh
niên của Đảng, của Chủ tịch Hồ Chí Minh để xứng đáng trở thành những chủ nhân
tốt của đất nước trong giai đoạn cách mạng mới. Nhìn chung, thế hệ trẻ Việt Nam
được chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục ngày một tốt hơn; phần lớn thanh niên tin
tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng và con đường phát triển của đất nước, sống có trách
nhiệm với Tổ quốc, gia đình và bản thân, có ước mơ, hoài bão, kiến thức, kỹ năng,
sức khỏe tốt, tư duy năng động, sáng tạo, lạc quan, tự tin, dám nghĩ, dám làm; có
nhiều đóng góp quan trọng trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Bác Hồ, dưới sự lãnh đạo
của Đảng, với tinh thần “Không có việc gì khó, chỉ sợ lòng không bền, đào núi và
lấp biển, quyết chí ắt làm nên”, thanh niên ngày nay đã phát huy truyền thống, hăng
hái, sôi nổi, đi đầu trong các phong trào thi đua sôi nổi, như các phong trào: “thanh
niên lập nghiệp”, “tuổi trẻ giữ nước”, “thanh niên tình nguyện”..., góp phần xây dựng
quê hương, đất nước. Thế hệ thanh niên ngày nay đã kế tục xứng đáng sự nghiệp
cách mạng của Đảng. Trên các lĩnh vực của đời sống xã hội đã và đang xuất hiện lOMoAR cPSD| 61409713
những nhà quản lý, nhà doanh nghiệp, nhà khoa học, nhà hoạt động nghệ thuật có
đức, có tài trong độ tuổi thanh niên. Nét nổi bật của thanh niên nước ta là ý chí vươn
lên, tinh thần cần cù, sáng tạo trong lao động sản xuất, ham mê nghiên cứu và ứng
dụng khoa học công nghệ để thoát khỏi nghèo nàn, lạc hậu, làm giàu cho bản thân, gia đình và xã hội.
Tuyệt đại bộ phận thanh niên vẫn là cánh tay đắc lực của Đoàn, cơ bản giữ
vững đạo đức cách mạng, sống trong sạch, giản dị, lành mạnh, biết vươn lên. Thanh
niên sống có hoài bão, có lý tưởng, có niềm tin ở tương lai tươi sáng của dân tộc. Họ
dám đấu tranh để bảo vệ cái đúng, bảo vệ lẽ phải, bảo vệ sự công bằng, lên án cái
xấu, cái ác như tham nhũng, lãng phí… Những tấm gương cao đẹp hy sinh thân mình
vì hạnh phúc của nhân dân luôn được tuổi trẻ ngưỡng mộ, học tập và làm theo. Điều
đó cho thấy, thanh niên nước ta ngày nay vẫn ý thức rõ trách nhiệm trước Tổ quốc
và nhân dân, mong muốn được đóng góp vào công việc xây dựng đất nước ta đàng
hoàng hơn, to đẹp hơn như Chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn mong ước.
Tuy nhiên, mặt trái của kinh tế thị trường, những thách thức của hội nhập kinh
tế thế giới, đặc biệt những âm mưu thủ đoạn nham hiểm của các thế lực thù địch
đang tác động mạnh mẽ đến thanh niên, khiến cho không ít người chạy theo lối sống
thực dụng, sa ngã, xa rời các giá trị đạo đức tốt đẹp của dân tộc; có thái độ thờ ơ,
bàng quan trước các sự kiện kinh tế, chính trị của đất nước, không muốn tham gia
vào các hoạt động chính trị - xã hội, không muốn phấn đấu vào Đoàn, vào Đảng.
Một số thanh niên phạm vào các tệ nạn xã hội, vi phạm pháp luật. Nhiều vụ án được
khám phá trong thời gian gần đây cho thấy tỷ lệ phạm tội trong thanh niên có chiều
hướng gia tăng. Điều nguy hiểm hiện nay là đã xuất hiện một bộ phận thanh niên tôn
thờ chủ nghĩa cá nhân, sống ích kỷ, chạy theo lợi ích vật chất, coi trọng đồng tiền;
tỏ ra lười học tập và rèn luyện, không có động cơ học tập đúng đắn, thiếu sự tự giác phấn đấu rèn luyện… lOMoAR cPSD| 61409713
Nhìn lại thời gian qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng và tổ chức Đoàn Thanh
niên Cộng sản Hồ Chí Minh, thanh niên đã phát huy vai trò nòng cốt trên mọi lĩnh
vực kinh tế -văn hóa - xã hội, góp phần quan trọng trong sự nghiệp đổi mới phát triển
đất nước và bảo vệ Tổ quốc. Nhiều phong trào cách mạng của tuổi trẻ, tiêu biểu như
phong trào “Thanh niên lập nghiệp”, “Tuổi trẻ giữ nước”, “Thanh niên tình nguyện
xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”. Và gần đây nhất, Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XI
(nhiệm kỳ 2017 - 2022) đã phát động 3 phong trào lớn là: “Phong trào thanh niên
tình nguyện”, “Phong trào tuổi trẻ sáng tạo” và “Phong trào Tuổi trẻ xung kích bảo
vệ Tổ quốc” cùng 3 chương trình đồng hành, hỗ trợ thanh thiếu nhi: Chương trình
đồng hành với thanh thiếu nhi trong học tập, nghiên cứu khoa học, làm chủ công
nghệ; Chương trình đồng hành với thanh niên khởi nghiệp, lập nghiệp và Chương
trình đồng hành với thanh thiếu nhi phát triển kỹ năng xã hội, nâng cao thể chất, đời
sống văn hóa tinh thần đã thực sự đi vào cuộc sống, được các tầng lớp thanh niên
tích cực hưởng ứng với tinh thần “khởi nghiệp” lấy lực lượng thanh niên, doanh
nhân trẻ làm nòng cốt...vv, đã diễn ra hết sức sôi nổi, bước đầu đã gặt hái những kết
quả đáng khích lệ. Kết quả là, góp phần tạo nên một lớp thanh niên mới, trong đó có
bộ phận thanh niên tiên tiến đi đầu trên nhiều lĩnh vực, có thái độ, nhận thức tốt và
ý thức chính trị cao, có ý chí vượt qua khó khăn, vươn lên lập thân, lập nghiệp, phát
huy mạnh mẽ truyền thống xung kích của lớp lớp thanh niên đi trước. Qua đó vị trí,
vai trò của đoàn viên, thanh niên ngày càng được khẳng định, góp phần xây dựng
một nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa giàu mạnh, dân chủ, công bằng,văn minh.
Thời gian đã 50 năm, kể từ ngày Bác Hồ đi xa, nhưng tư tưởng Hồ Chí Minh
và những chỉ dạy của Người về giáo dục đạo đức cho thanh niên trong Di chúc, mãi
mãi soi, sáng dẫn dắt các thế hệ thanh niên Việt Nam hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm
vụ, góp phần vào thắng lợi trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc, xây dựng và phát triển
đất nước. Thanh niên Việt Nam học tập và thấm nhuần sâu sắc những chỉ dạy của lOMoAR cPSD| 61409713
Người, để xây dựng lý tưởng cách mạng và niềm tin, tạo nên sức mạnh, để sống, lao
động, chiến đấu theo gương Bác Hồ vĩ đại.
2.2. Một số giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đạo
đức cho thanh niên, sinh viên ở nước ta hiện nay
Công cuộc đổi mới ở nước ta đang đặt ra nhiều vấn đề, trong đó có vấn đề
giáo dục đạo đức. Có thể nói, chưa bao giờ sự nghiệp giáo dục ở nước ta lại phải
chịu nhiều tác động bởi cơ chế thị trường và quá trình toàn cầu hóa như hiện nay.
Cho nên, việc tăng cường, đẩy mạnh sự nghiệp giáo dục, đặc biệt là giáo dục đạo
đức vừa là yêu cầu của công cuộc đổi mới về kinh tế – xã hội, vừa là đòi hỏi cấp
bách của sự nghiệp phát triển con người và xây dựng một môi trường đạo đức lành
mạnh của xã hội. Để làm được điều đó, chúng ta cần có một hệ thống giải pháp đồng
bộ, khoa học và sát với tình hình thực tế. ở đây, chúng tôi xin đề cập tới một số giải pháp chủ yếu sau:
Một là, quán triệt sâu sắc hơn nữa chủ trương của Đảng, Nhà nước về vị trí,
vai trò của thế hệ trẻ theo tinh thần Chỉ thị số 42-CT/TW, ngày 24-3-2015 của Ban
Bí thư Trung ương Đảng về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác
giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ, giai đoạn
2015-2030”. Tổ chức đoàn, hội chủ động phối hợp với nhà trường, gia đình và xã
hội trong việc giáo dục đạo đức cách mạng, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ. Trước
những diễn biến của thời đại ngày nay, cần chú trọng nội dung giáo dục thanh niên
về bản lĩnh chính trị, đạo đức, lối sống; tăng cường giáo dục cho thanh niên nắm
vững tính cách mạng, khoa học những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác Lênin,
tư tưởng Hồ Chí Minh; về mục tiêu, lý tưởng của Đảng, của dân tộc; về độc lập dân
tộc và chủ nghĩa xã hội; về con đường đi lên chủ nghĩa xã hội; về truyền thống yêu
nước, yêu chủ nghĩa xã hội, tinh thần quốc tế trong sáng của thanh niên; về thân thế,
sự nghiệp, tư tưởng và tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; về truyền thống vẻ vang
của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh. lOMoAR cPSD| 61409713
Hồ Chí Minh đã dạy, con người không chỉ cần có tài mà còn phải có đức nữa.
Chính vì vậy, việc giáo dục đạo đức cho tất cả mọi người, đặc biệt là thanh niên –
thế hệ trẻ nước nhà là một việc rất quan trọng và cần thiết.
Để nâng cao chất lượng, hiệu quả việc giáo dục đạo đức cho thanh niên, chúng
ta cần đưa giáo dục đạo đức vào trường học như một môn chính khóa theo chương
trình cải cách giáo dục. Mặc dù từ trước đến nay, trong các chương trình giáo dục
của nhà trường, chúng ta đã có những bài học về giáo dục đạo đức, song vẫn còn rất
chung chung, hình thức. Các bài học nặng về lý thuyết, thiếu kỹ năng sống, chưa tạo
được dấu ấn trong lòng thế hệ trẻ. Việc xác định những phẩm chất cơ bản của nhân
cách con người Việt Nam, cũng như việc hình thành nhân cách không rõ nét nên thế
hệ trẻ dễ bị tác động bởi hoàn cảnh xã hội. Tình hình đó đòi hỏi chúng ta phải có sự
cải cách, đổi mới chương trình giáo dục đạo đức, trong đó cần giảng dạy môn học
này với hình thức một chuyên đề nhằm trang bị cho thanh niên một số phạm trù cơ
bản và một số đặc trưng cơ bản của đạo đức xã hội chủ nghĩa. Ví dụ, những cặp
phạm trù cái thiện – cái ác, lương tâm – nghĩa vụ, tốt – xấu,…kết hợp với việc phê
phán những tàn dư của đạo đức phong kiến và tâm lý tập quán đạo đức của người
sản xuất nhỏ như: chủ nghĩa cục bộ, địa phương…
Ngoài ra, đối với thanh niên, giáo dục đạo đức còn phải chú trọng bồi dưỡng
những đức tính được thể hiện sinh động trong cuộc sống hàng ngày. Đó là lòng hiếu
thảo đối với ông bà, cha mẹ; kính già, yêu trẻ; tôn trọng phụ nữ; có đạo nghĩa với
thầy cô giáo; hòa thuận với anh em; hết lòng với bạn bè, thật thà, trung thực, dũng
cảm,…Mặt khác, phải giáo dục thanh niên nhận thức và chấp hành tốt nếp sống văn
minh nơi công cộng như: giữ gìn vệ sinh chung, giữ gìn an ninh chính trị và trật tự
an toàn xã hội,…Bên cạnh đó, cũng cần giáo dục thanh niên tích cực tham gia đấu
tranh chống lại những tác động xấu của nền kinh tế thị trường như: đấu tranh chống
lối sống thực dụng, ích kỷ, chạy theo đồng tiền, coi thường luân thường đạo lý; đấu
tranh chống lại các hành vi trái với đạo đức, thuần phong mỹ tục của dân tộc. lOMoAR cPSD| 61409713
Giáo dục đạo đức cho thanh niên còn cần phải gắn liền với giáo dục pháp luật
và nâng cao ý thức thi hành pháp luật bởi vì giữa đạo đức và pháp luật có mối tương
hỗ đặc biệt. Pháp luật càng đầy đủ, chặt chẽ và thi hành nghiêm chỉnh thì đạo đức
càng được mở rộng và thấm sâu trong mọi mối quan hệ, mọi hành vi của con người.
Thực tế cho thấy, một trong các nguyên nhân làm nảy sinh những biểu hiện biến chất
đạo đức, sa đọa lối sống dẫn đến các tệ nạn xã hội là do sự buông lỏng pháp luật
hoặc pháp luật không hoàn chỉnh, không đồng bộ. Vì vậy, giáo dục đạo đức và giáo
dục pháp luật không thể tách rời nhau mà phải phối hợp và bổ sung cho nhau.
Để nâng cao hiệu quả giáo dục đạo đức cho thanh niên, phải duy trì và mở
rộng các hoạt động nêu gương, biểu dương các điển hình tiên tiến, gặp mặt truyền
thống; đẩy mạnh các hoạt động giáo dục thông qua những tấm gương tiêu biểu, các
hoạt động “đền ơn đáp nghĩa”, “uống nước nhớ nguồn”, các hoạt động nhân đạo, từ
thiện…Phấn đấu để hình thành trong thanh niên có đạo đức và lối sống “mình vì mọi
người, mọi người vì mình”.
Hai là, đẩy mạnh xây dựng, củng cố tổ chức đoàn vững mạnh, làm cơ sở để
thực hiện tốt chức năng giáo dục thanh niên. Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí
Minh “phải là cánh tay đắc lực của Đảng trong việc tổ chức và giáo dục thế hệ thanh
niên và nhi đồng thành những chiến sĩ tuyệt đối trung thành với sự nghiệp xây dựng
chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản”. Để tập hợp, thu hút được đông đảo thanh
niên, trước hết, Đoàn phải chủ động xây dựng chương trình hành động, kế hoạch
công tác ngay từ đầu năm, ký kết chương trình liên tịch phối hợp hoạt động với các
tổ chức đoàn thể - hội nhằm cụ thể hóa nghị quyết của cấp ủy đảng, lãnh đạo của địa
phương, đơn vị mình và của đoàn cấp trên, nghị quyết đại hội đoàn cấp mình. Chủ
động tham mưu cho cấp ủy đảng về cơ chế, nội dung trong công tác đoàn và phong
trào thanh niên, trong chỉ đạo các hoạt động phối hợp giữa các tổ chức đoàn thể, hội
để thực hiện tốt công tác thanh niên; đặc biệt, phải chủ động nắm chắc tình hình, lOMoAR cPSD| 61409713
diễn biến tư tưởng, nhu cầu tâm tư, nguyện vọng, thắc mắc, đề xuất của từng đoàn
viên thanh niên để khuyến khích thanh niên tự giác tham gia các hoạt động đoàn.
Ba là, tăng cường giáo dục cho thanh niên hiểu rõ âm mưu, thủ đoạn chống
phá của các thế lực thù địch đối với cách mạng Việt Nam và những ảnh hưởng tiêu
cực của nền kinh tế thị trường; giáo dục, xây dựng tình bạn, tình yêu chân chính,
trong sáng, lành mạnh; xây dựng ý thức công dân, chấp hành pháp luật, tinh thần
đoàn kết, tương thân tương ái, giá trị nhân văn cao đẹp của con người Việt Nam...,
làm cho thanh niên có nhận thức đúng đắn, sâu sắc về những vấn đề lý luận, thực
tiễn xã hội đặt ra, củng cố niềm tin vững chắc vào sự lãnh đạo của Đảng và con
đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta.
Bốn là, gắn bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên với các phong trào
thực tiễn. Đặc biệt là triển khai hiệu quả ba phong trào hành động cách mạng: “Thanh
niên tình nguyện”, “Tuổi trẻ sáng tạo”, “Tuổi trẻ xung kích bảo vệ Tổ quốc” cho phù
hợp với đặc thù của từng nhóm thanh niên ở từng cơ quan, đơn vị, địa phương. Cùng
với đó, các cấp ủy, chính quyền và nhất là tổ chức đoàn các cấp cần tổ chức và có cơ
chế khuyến khích thanh niên tích cực hơn nữa trong việc tham gia vào các hoạt động
có ích cho xã hội như: giúp đỡ người neo đơn, hiến máu nhân đạo, thanh niên tình
nguyện, các hoạt động uống nước nhớ nguồn, đền ơn đáp nghĩa... Tham gia những
hoạt động đó sẽ cho giúp thanh niên sống đẹp hơn, có ý nghĩa hơn cho bản thân và có ích cho cộng đồng.
Năm là, các cấp ủy đảng, tổ chức đoàn cần phát huy vai trò của thanh niên
trong tự học tập, tự tu dưỡng đạo đức, lối sống, hình thành cho thanh niên nhu cầu,
động cơ phấn đấu, rèn luyện đúng đắn, làm cho mỗi người có ý thức làm chủ, ham
học hỏi, cầu tiến bộ, vươn lên tự khẳng định mình. Cần tạo mọi điều kiện thuận lợi
để thanh niên phấn đấu, rèn luyện; đồng thời phải thường xuyên theo dõi, kiểm tra,
đánh giá kết quả, định hướng phấn đấu cho thanh niên. Bên cạnh đó, cần quan tâm
đáp ứng những nhu cầu chính đáng của thanh niên về vật chất, tinh thần; giao nhiệm lOMoAR cPSD| 61409713
vụ phù hợp với sở trường, năng khiếu đặc điểm tâm, sinh lý của họ sẽ tạo điều kiện
tốt để thanh niên rèn luyện đạo đức, lối sống.
2.3. Liên hệ thực tiễn bản thân trong việc học tập, làm theo tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh
Mỗi thanh niên cần xác định rõ trách nhiệm trước Tổ quốc và nhân dân, sống
có lý tưởng, có hoài bão, khát khao vươn tới cái mới, cái tiến bộ. Bản thân mỗi người
tự giác rèn luyện, biết tự kiềm chế, biết vượt qua những cám dỗ và tiêu cực xã hội,
những biểu hiện của chủ nghĩa cá nhân, ích kỷ, thực dụng. Thanh niên cần phải tự
tin vào chính mình, giữ vững niềm tin trong cuộc sống, vào các giá trị chân, thiện,
mỹ; vượt qua mọi khó khăn gian khổ như Bác Hồ đã dạy: “gian nan rèn luyện mới thành công”.
Lớp lớp thế hệ sinh viên chúng em hiện nay luôn tự hào khi được sinh ra lớn
lên và kết thừa những thành quả cách mạng lớn lao của lịch sử để mỗi sinh viên có
cơ hội được học tập, rèn luyện và cống hiến trúi tuệ, tuổi thanh xuân cho quê hương,
đất nước. Trước sự kỳ vọng lớn lao của Đảng, thế hệ sinh viên cần nhận thức rõ vai
trò và trách nhiệm của mình để từ đó không ngừng học tập, tu dưỡng, rèn luyện,
phấn đấu, đổi mới, sáng tạo trở thành lực lượng xung kích thực hiện các nhiệm vụ
phát triển kinh tế, xã hội, xây dựng vững chắc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, qua đó
góp phần xây dựng Đảng trong sạch vững mạnh. Kiên định mục tiêu độc lập dân tộc
và chủ nghĩa xã hội là lập trường nhất quán của Đảng và Nhà nước ta, song trên con
đường phát triển của minh, Việt Nam đang phải đối mặt với muôn vàn khó khăn và
thách thức. Tiếp nối truyền thống của các thế hệ cha anh, sinh viên Việt Nam luôn
tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng; trung thành, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc
và chủ nghĩa xã hội; nêu cao tinh thần yêu nước, với lớp trẻ và đặc biệt là sinh viên
Việt Nam - những người chủ tương lai của đất nước cần nhận thức rõ trách nhiệm
của mình trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta. lOMoAR cPSD| 61409713
Bản thân mỗi sinh viên chúng ta cần xác định đúng đắn nền tảng tư tưởng, lý
luận của Đảng, chú trọng việc học tập, nghiên cứu nâng cao trình độ lý luận chính
trị, bồi đắp lý tưởng cách mạng trong sáng, kiên định và vận dụng sáng tạo chủ nghĩa
Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong thực tiễn học tập và cuộc sống, đồng thời
phải luôn luôn kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.
Bản thân cần phải rèn luyện để có lập trường tư tưởng vững vàng, có lòng yêu
nước, có niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng và sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội
và đổi mới đất nước, có đạo đức trong sáng và lối sống lành mạnh; tích cực tham gia
vào các cuộc đấu tranh bảo vệ Đảng, Nhà nước và bảo vệ Cương lĩnh, đường lối của
Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; đấu tranh chống lại âm mưu “Diễn biến
hòa bình” của các thế lực thù địch và các tiêu cực, tệ nạn xã hội, tham nhũng…
Những chỉ dẫn của Chủ tịch Hồ Chí Minh về giáo dục đạo đức cách mạng cho
thanh niên vẫn còn nguyên giá trị. Trong bối cảnh đất nước đang ngày càng hội nhập
quốc tế sâu rộng với nền khoa học và kỹ thuật phát triển như vũ bão hiện nay, thanh
niên Việt Nam càng cần phải trau dồi cho mình đạo đức cách mạng, có khả năng
thích ứng với sự phát triển của xã hội, có tư duy đột phá, vững bước vượt qua mọi
khó khăn, xứng đáng với niềm tin và sự kỳ vọng của Đảng và Nhân dân đối với
mình. Với nhiệt huyết, nghị lực, ý chí vươn lên mạnh mẽ và đang được sống trong
môi trường hoà bình, đổi mới, phát triển của đất nước, thanh niên Việt Nam nhất
định sẽ nêu cao tinh thần tiên phong, bản lĩnh, đoàn kết, sáng tạo góp phần cùng toàn
Đảng, toàn quân, toàn dân giữ vững và phát huy các thành quả cách mạng, xây dựng
và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam ngày càng phồn vinh, hạnh phúc.