VĂN HÓA Zappos - Môn quản trị học - Đại Học Kinh Tế - Đại học Đà Nẵng

Có lẽ văn hóa công sở mà chúng ta hay chứng kiến chính là nỗi sợ hãi không mang lại hiệu quả công việc, nỗi sợ hãi bị bêu xấu trước mặt người khác hay làm điều gì đó sai. Nếu các công ty có thể nhận ra mặt xấu của văn hóa này và xóa bỏ nó, sự sáng tạo và tình yêu của nhân viên dành cho công ty sẽ tăng lên nhiều lần. Tài liệu giúp bạn tham khảo ôn tập và đạt kết quả cao. Mời bạn đọc đón xem!

lOMoARcPSD|49426763
1
BÀI TP VỀỀ VĂN HÓA CÔNG TY ZAPPOS
BÀI ĐỌC 1
ới đây phần ni dung v Zappos đưc trích ra ca cun sách Uncommon Service: How to Win by
Putting Customers at the Core of Your Business (Dch v l: m thế o để chiến thng bằngch đặt
khách hàng vào trng tâm kinh doanh) bi Francis Frei và Anne Morriss.
Ngun: http://vanhoadoanhnghiep.vn/kien-thuc/zappos-va-tam-quan-trong-cua-van-hoa-cong-ty.html
Mi ngày, Zappos nhận đơn đặt hàng ca bạn đến tn nửa đêm, và món hàng của bn s đưc chuyn
ti ca nhà bạn trước ba sáng. Công ty này s hu s ng sn phm giày dép ln nht thế gii,
dch v ca h bao gm c vic tr hàng min phí. Nếu Zappos không còn đôi giày bn mun mua hay
kích c giày ca bn, nhân viên trc tổng đài của Zappos s đến ba trang web của đối th để giúp bn
tìm kiếm th mà bn mun mua. 75% doanh thu của hãng đến t khách hàng trung thành, bt chp vic
giá ca trang này hoàn toàn không r chút nào. Giá c chínhphần Zappos đã đánh đổi để mang ti
dch v tuyt vi cho khách hàng.
vậy cũng chng h bt ng khi qun t các công ty khác bao gm c nhng công ty dẫn đầu
v dch v chất lượng như Southwest hay Toyota thường xuyên viếng thăm Zappos để hc hi bí
quyết thành công ca công ty này. Tt c mọi người đếu mun biết làm thế nào Zappos th
đưc dch v hoàn hảo đến thế. Nhìn qua, ta th thy mt phn to nên thành công ca Zappos
chiến lược IT ca công ty này, bao gm mt h thng qun lý kho hàng thi gian tht có mc chính xác
ti 99%, so sánh với độ chính xác thông thường ch vào khong 40% nhng ca hàng bán l khác.
Nhưng điều khiến cho khách hàng mi lần đến với Zappos đều cm thy vui v cũng là ưu thế cnh
tranh ca Zappos nm văn hóa của công ty. Và chng ai trong Zappos thy bt ng v điu này.
Người đi đầu trong văn hóa Zappos chính là ch tch và CEO ca hãng, Tony Hsieh. Hsieh rt rõ ràng v
th văn hóa công ty cần để phát trin, vậy ông đội ngũ của mình đã xây dựng nên mười giá tr
căn bản ca công ty:
1. Mang đến giá tr thông qua dch v
2. Trân trọng và điu phi s thay đổi
3. To ra nim vui và mt chút kì l
4. Liều lĩnh, sáng tạo và sn sàng tiếp thu ý kiến
5. Theo đuổi s phát trin và hc hi
6. Xây dng mi quan h chân tht và ci m bng giao tiếp
7. Xây dng mt đội ngũ lạc quan và thân thiết như một gia đình
8. Làm nhiều hơn với ít hơn
9. Có đam mê và quyết tâm
10. Khiêm tn
Hsieh cùng trân trng nhng giá tr này. Ông người đam mê, lạc quan, vui v khiêm tn.
cũng hơi kì quái nữa. th lĩnh của mt công ty giày dép danh tiếng, Hsieh vn luôn mang một đôi
giày cũ mỗi ngày trong suốt hai năm. Sau đó ông thay thế đôi giày đó bằng một đôi khác trông y hệt. Tuy
nhiên, s “kì lạ” đi với Hsieh mang nghĩa gần ging với “bản cht thật”. Ông tin rằng “con người tht ca
lOMoARcPSD|49426763
2
bạn” sẽ giá tr vi Zappos hơn phiên bản an toàn, đề phòng cao thường xut hin tại môi trường công
s. Vì vy hãy c tiếp tc tr nên kì l hơn một chút na.
Vào lúc mi bắt đầu s nghip ca mình, Hsieh có mt phát hin quan trng v vic văn hóa giá tr
ti mc nào với động lc hiu qu làm vic của nhân viên. Ông đã bán một công ty phn mm mà bn
thân sáng lp nên khi ông nhn ra ông không còn muốn đi làm nữa, cơ bản bởi văn hóa tại cơ quan. Giờ
đây Hsieh làm rất nhiều điều bn có th mong ch t mt v CEO đầy cm hứng, như nghe điện thoi
ti tổng đài vào ngày lễ để giúp nhân viên được ngh ngơi hay giữ liên lc trc tiếp vi khách hàng ca
công ty.
Nhưng điều khiến Hsieh và đội ngũ của ông t trội hơn hẳn đó là sự thu hiu vic văn hóa công sở
chính là tài sn quý giá nht ca công ty. “Dch v là sn phm của văn hóa, cũng tương tự như biểu hin
ca nhà cung cp kh năng giữ nhân viên”, Alfred Lin, Giám đốc tài chính tin nhiệm cho hay. Năm
2005, khi tổng đài của công ty chuyn t Bay Area đến Las Vegas, con s ấn tượng 80% s nhân viên ti
Californa ca công ty chp nhn chuyển đi – cho mt công vic ch tr 13 USD mt giờ. m 2008, một
năm sau khi doanh thu đến t tổng đài của hãng tăng 150%, mức tăng này vẫn gi vng 39% (bao gm
c s tin chi cho qung cáo). Các nhà qun lý cho rng s trung thành vi một văn hóa công sở là điều
tạo nên đam mê, mục đích và tính nhân văn của nhân viên công ty.
Nim tin vào văn hóa cnh là chìa khóa cho thành công được trân trng bi tt c các cp nhân viên ti
Zappos. chính trung tâm ca niềm tin vào Zappos, đến mc độ công ty này đã in ra cuốn sách
“Zappos Culture Book” (Sách văn hóa Zappos), đưc cp nhật thường xuyên và bao gồm hàng trăm lời
bình lun bài viết ca nhân viên ch ca hàng ti Zappos v văn hóa công ty, tại sao li quan
trng, làm thế nào li ảnh hưởng ti những điều h làm hàng ngày. Cuốn sách này ban đầu
đưc d tính như một công c hun luyện dành cho nhân viên đối tác mới, nhưng mức tiêu th ca
cuốn sách đã nằm ngoài vòng tròn ni b đó.
ới đây là một đoạn nh ca cun sách, t Abbe “Abster” M., một nhân viên đã làm tại Zappos hơn ba
năm:
“Văn hóa Zappos đối vi tôi là mt th mà tôi trước nay chưa từng tri nghiệm. Nó luôn vui tươikì quái,
chúng tôi đều sáng to và tiếp thu ý kiến, đam quyết tâm, nhưng quan trọng hơn, chúng tôi luôn
khiêm tốn. Tôi nghĩ rằng đó đa số chúng tôi đã từng làm nhng công vic khng khiếp chẳng đi tới
đâu, vì thế có th trân trọng văn hóa Zappos. Đó là thứ khiến cho tôi muốn đi đến công s mi ngày,
thm ch c ngày ngh.
Tôi đã nghe rt nhiu chuyn kinh d ca bn v nơi họ làm vic ch khiến tôi cm thy
tht may mắn khi được mt phn của gia đình Zappos. Tôi không thể ởng tượng cuc sng ca tôi
mà không có Zappos, cũng như những người mà tôi làm việc cùng”.
Li bình cảm động nhất đến t Ryan A.: “Tại công ty của tôi, tôi đã quá s hãi để làm bất điều gì:
liu nó đúng, sai, nên trở nên khôn hơn hay dại đi… Tại Zappos, chính mình chính điu tuyt nht
bn có th làm.”
l văn hóa công sở chúng ta hay chng kiến chính ni s hãi không mang li hiu qu công
vic, ni s hãi b bêu xấu trước mặt người khác hay làm điều gì đó sai. Nếu các công ty có th nhn ra
mt xu của văn hóa này và xóa bỏ nó, s sáng to và tình yêu ca nhân viên dành cho công ty s tăng
lên nhiu ln.
Hsieh đặt tên cun sách ca mình v vic xây dựng Zappos “Delivering Happiness” (Mang tới hnh
phúc), nhưng ông đội ngũ của mình không ch mang li hạnh phúc để phc v chính mình. Zappos
hiu rng s hnh phúc của nhân viên, đối tác, và khách hàng của công ty chính là con đường vng chc
đi đến s phát trin bn vng ti ngành công nghip Zappos la chọn để cnh tranh. Mọi người ti
Zappos, t CEO cho đến những nhân viên bán hàng, đu hiu rõ mi quan h giữa văn hóa hạnh phúc
ca công ty và hiu qu công vic hng ngày.
VĂN HÓA ZAPPOS (BÀI ĐỌC 2)
lOMoARcPSD|49426763
3
(Ngun: http://www.doanhnhansaigon.vn/chan-dung-doanh-nhan/cuoc-cach-mang-mang-
tenzappos/1066035/)
Zappos.com mt công ty bán giày dép qua mng internet ln nht thế giới, đã tạo ra mt cuc cách
mạng làm thay đi nhn thc ca tt c các nhà điu hành trong ngành công nghiệp y. Sau đó
Zappos được ông khng l Amazon mua li vi giá k lc 1 t USD.
Trong cuốn sách được xut bản vào năm ngoái có nhan đề Delivery Happiness, Tony Hsieh - CEO đồng thi
người đầu tiên đầu vốn cho Zappos.com, đã đề cập đến phương châm điu hành của mình cũng như
nhng s mnh chiến lược ca Zappos không phi vic bán các sn phm may mc, giày dép, túi xách, ph
kiện, đồ dùng ni tht và các thiết b gia dng, mà chính là mang li nim vui cho khách hàng.
Chính Hsieh đã phát biu v đối tượng khách hàng mc tiêu ca mình: “Chúng tôi mun phc v nhng khách
hàng nhn thc được giá tr ct lõi ca Zappos: dch vụ. Tôi không quan tâm đến vic h có đam mê
giày dép hay không”.
(slogan)
Vic mang li nim vui cho khách hàng thông qua dch v khách hàng tuyt vi chính là tiền đề cơ bản để to
ra nhng tri nghim tuyt vi tại Zappos. Và Zappos đã làm được điều này bng cách kim soát yếu t quan
trng nht trong chui giá tr - hot đng tiếp xúc trc tiếp với người tiêu dùng.
Đưc Nick Swinmurn sáng lập vào năm 1999, Zappos nhanh chóng gặt hái đưc nhiu thành công vi mc
doanh thu trung bình năm 2008 đạt gn 1 t USD cùng một đội ngũ nhân viên khoảng 2.000 người. S tăng
trưởng thn k này s đóng góp của một đường li chiến lược độc đáo trái ngược hn vi các doanh nghip
thành công khác, và quan trng nhất là tư duy táo bo ca Hsieh - “khách hàng được ưu tiên trước nht sau
đó mới ti li nhuận”.
Điều đầu tiên khiến nhiều nhà tư bản vn ngn ngại đầu tư Zappos là chẳng ai s mua giày mà không đi thử
nó. Tuy nhiên, Swinmurn phát hin ra rằng người tiêu dùng có xu hướng tìm kiếm những thương hiệu giày ni
tiếng/quen thuộc. Hơn thế nữa, đa số khách ng đều nhng tri nghim chng vui v khi tìm một đôi
giày va vặn, ưng ý (về màu sc, kiu dáng, kích c). Vì thế, chiến lược ca Swinmurn là cung cp mt danh
mc sm phẩm đa dạng, không gii hạn và được mua bán trc tuyến.
Cùng vi s xut hin của phương thức marketing qua công c tìm kiến (search engine marketing - SEM),
Swinmurn tin rng hình Zappos s thành công bằng cách xác định khách hàng mc tiêu, thu hút h truy
cp vào trang web và thôi thúc h tr li nh dch v khách hàng chuyên nghip.
Với cương vị là một nhà bản vốn, Hsieh đã đt trn niềm tin vào mô hình này để đầu tư mt khon tiền đáng
k (vài triệu đô) cuối cùng tr thành Tổng giám đốc ca Zappos (Hsieh s hu mt món tin ln sau khi
bán li LinkExchange cho Microsoft và thu v 265 triệu đô).
Ban đầu, mô hình ca Zappos ph thuộc vào các thương hiệu giày, nhiều thương hiệu thm chí miễn cưỡng
hp tác vi mt trang web bán hàng còn non tr vì s nó không “xứng tầm” hình ảnh ca họ. Chính điều này,
cùng vi thc tế rng Zappos ch đóng vai trò là người tiếp nhận đơn hàng rồi sau đó bàn giao mi th cho b
phn kho ca thương hiệu thc hiện, đã dẫn đến mt quyết đnh trọng đại vào năm 2003.
Hsieh cm thy không ổn khi khi để 25% doanh thu của Zappos được “giao hàng trực tiếp” từ nhà máy mà
không thông qua s kim soát ca họ. Trái ngược với quan điểm ca nhiều người cho rng vic không
hàng tn kho mt li thế nh tránh được ri ro, Hsieh dn li mt bài viết trên Business Week: “Chúng ta
không th to nên s khác bit vi khách hàng nếu không th kiểm soát được vic to ra nhng tri nghim
cho họ… Và chúng ta không thể kim soát đưc tri nghim của người tiêu dùng mt khi ¼ s hàng tn kho
nm ngoài kim soát của chúng ta”.
Với phương châm “t b cách kiếm tin d dàng, giành quyn qun lý kho và mnh dn chp nhn ri
, Hsieh đã quyết định tái định v thương hiệu theo hướng đa dạng hóa sn phm ch không phi
cung cp mỗi giày dép. Quan điểm ca Hsieh dch v khách hàng phải đóng vai trò ct lõi trong mô hình kinh
doanh, nh đó Zappos có thể thoi mái bán bt c sn phm nào.
ro”
(slogan)
lOMoARcPSD|49426763
4
Dch v khách hàng chuyên nghip tr thành mt khoản đầu lớn ca Hsieh (theo cách nói vui ca ông) cùng
vi vic s hu kho hàng và thành tho công ngh SEM, phương thức marketing mi, tiết kiệm chi phí hơn so
với phương thức marketing truyn thng và to ra s tăng trưởng nhanh chóng trong những lĩnh vực mà s
trung thành với thương hiệu là khá cao như giày dép.
Ngày nay, danh mc sn phm ca Zappos bao gồm hơn 400 thương hiệu giày và 1.000 thương hiệu khác,
thm chí bn không th tìm thy nhiu nhãn hàng trong s đó tại các trung tâm mua sm truyn thng.
Phương thức ca Zappos là mang li niềm vui cho khách hàng”, và đây cũng là nét văn hóa đặc trưng mang
li thành công ln cho Zappos.
Hiseh đã vạch ra “10 giá trị cốt lõi” (được “văn hóa đặc trưng của gia đình Zappos”) đem lại thành công
cho Zappos đó là:
1. Mang li cho khách hàng cm giác hnh phúc vi nhng tri nghim tuyt vi (WOW experience) thôngqua
dch v khách hàng (đôi khi vượt quá s mong đợi ca h, to ra s kết ni cm xúc ch không h liên
quan đến các chương trình giảm giá hay khuyến mãi).
2. Nm bắt xung đưa ra s điu chnh phù hợp (đa số thay đổi phải được thc hin t nhng mtxích
tiếp xúc trc tiếp vi khách hàng).
3. To ra cm giác vui v thoi mái (chính tính s hài hước ca mi nhân s giúp to ra nhng
tringhiệm độc đáo).
4. Hãy dũng cảm đón nhn th thách, ci m không ngng sáng to (dù có nguy him, hãy mnh dntheo
đui và sáng to ra cái mới đồng thi hc cách rút kinh nghim t nhng sai lm).
5. Theo đuổi s tăng trưởng và không ngng hc hi.
6. Xây dng các mi quan h ci m bng cách ch động giao tiếp.
7. Xây dng tinh thần đoàn kết trong công ty.
8. Nâng cao hiu sut làm vic (làm nhiu hơn với ít người hơn).
9. Hãy đam mê và quyết tâm.
10. Hãy khiêm tn.
ới đây là một s ví d v nhng tri nghim thú v ch có ti Zappos - yếu t quyết định thành công ca h
trên tương quan so sánh với các chiến lược kinh doanh c đin:
(symbol)
- Trong khi nhiều công ty thưởng cho đội ngũ bán hàng dựa trên kh năng “ký kết” hợp đồng mt
cáchnhamh chóng, đặc bit nhng công ty bán hàng trc tuyến hoc qua catolog, Zappos li yêu cầu đội
ngũ bán hàng phi dành phn ln thời gian để thiết lp mi quan h thân thiết to ra nhng tri nghim
tuyt vi cho khách hàng. Zappos đánh giá mọi giao dịch căn cứ vào mức độ tr giúp ca các nhân viên kinh
doanh đối với khách hàng. Theo đó, trung tâm dch v ca khách hàng Zappos hoạt động liên tc 24/24 mi
nhân viên mi s được đào tạo trong 4 tun.
- Zappos hin th hình nh ca các mu giày dép mới theo 8 góc độ khác nhau giúp khách hàng d la
chn.- Giao hàng min phí và Zappos c gng giao hàng ch sau mt ngày.
- Để khách hàng không phi bn tâm v việc mua giày sai kích thước (do không được th trc tiếp),
Zapposđưa ra chính sách giao hàng tr hàng miễn phí trong vòng 1 năm sau khi mua hàng.
lOMoARcPSD|49426763
5
- Nếu khách hàng yêu cu mt sn phẩm nào đó không có sn hoc Zappos không cung cấp thương
hiệunày, đội ngũ kinh doanh được khuyến khích gii thiu cho khách hàng mt trang web khác, k c của đối
th cnh tranh.
Nh nhng chiến lược trên, Zappos đã trở thành mt công ty ni tiếng trong ngành bán l khi mang li cho
ngưi tiêu dùng nhng tri nghim tuỵệt vời, đặc sc. Chính li thế cạnh tranh này đã biến Zappos tr thành
trang web được yêu thích và địa ch mua sm tin cy cho nhiu khách hàng. Vic nm quyn kim soát chui
giá tr ngay t đầu cũng là một yếu t quan trng to ra thành công cho Zappos.
B chinh phc bi thành công của Zappos, Amazon đã quyết đnh mua li trang web này vào tháng 11/2009.
Sau khi đạt được mi tha thun, Tony Hsieh đã gửi mt bức thư đến các nhân viên của mình, trong đó viết:
“Chúng ta biết rng h (Amazon) thc s mong mun chúng ta tiếp tc duy trì chiến lược phát triển độc đáo
vn có. Tôi cho rằng “độc đáo’’ là cách họ ám ch đến vic tạo ra “nim vui và nhng tri nghim tuyt vi" cho
khách hàng".
Zappos đã tạo ra mt cuc cách mng trong vic phân phi giày dép, cuc cách mng mang tên “Phân phối
nim hnh phúc”.
(slogan)
----------------
VĂN HÓA ZAPPOS (BÀI ĐỌC 3)
Sau mt tun chính thc làm vic, nhân viên mi s có cơ hội nhn ngay 3.000USD và thôi vic, hoc chn li
và không được nhn khon tiền “thưởng nóng” đó na.
Nhc ti quá trình tuyn dng khc nghit, một cái tên được nhiều người nhắc đến, đó Công ty
Zappos.
Zappos là mt công ty chuyên bán giày dép trc tuyến với đặc đim ni biệt là hàng đưc vn chuyn ti
tn nhà cc nhanh, và hoàn toàn min phí, quá trình vn chuyn hoàn tr cũng sẽ đưc công ty chu khi
khách cm thy không hài lòng vi sn phm.
Đối vi Zappos, tri nghim ca khách hàng yếu t được đặt lên hàng đầu, nên mi nhân viên ca công
ty phải là ngưi hết lòng tn tâm với khách hàng như văn hóa của Zappos. Làng bán l còn truyn nhau
mt câu chuyn v vic nhân viên phc v khách hàng ca Zappos gửi hoa đến viếng mt khách hàng có
m vừa qua đời. Xây dựng được công mt ty thm nhun tôn ch như vậy đã khó, để duy trì hình mu
công ty còn khó hơn, nên quá trình tuyển dng ca Zappos ni tiếng là gt gao.
Ví dụ, khi đến được vòng phng vn ri, các ng viên s phi làm mt bài kim tra gm nhiu câu hi k
cc, kiểu “Chi phí vận chuyn tiêu chun của Zappos là bao nhiêu?”, câu trả lời đúng là “0 USD”. Hay câu
hỏi “Nếu được là mt siêu nhân, bn s chn là ai?”.
Nhng câu hỏi vô thưởng vô pht này li chính công c giúp công ty tìm ra được ai s người thích
hp với văn hóa “làm hết nh, chơi hết mình cùng nhau” ca Zappos. d vi câu hi th hai, nếu người
tr lời ghi “Tôi không thích các loại siêu nhân”, anh ta gần như chắc chn b loi, Christa Foley
giám đốc qun lý phòng nhân lc ca công ty cho biết “Chúng tôi chẳng quan tâm bn có thích siêu nhân
không, như Người Dơi, Người Nhện…, nhưng chủ đích của câu hi nhm tới tính hài hước ca ng
viên, liu bn có phù hợp không?”, bà tiết l.
Zappos được tp chí Fortune vinh danh là “1 trong 25 công ty lý tưởng nhất để đầu quân”. Mt trong nhng
câu tr li th khiến ng viên b loi khác nữa nói “tôi không thích giao lưu cùng đồng nghip sau
gi làm”.
lOMoARcPSD|49426763
6
Câu nói như vậy vi phm giá tr ct lõi ca Zappos: “Xây dựng đội ngũ làm việc tích cc có tinh thn ca mt
gia đình”. Yếu t cuối cùng được yêu cu là “khiêm tốn”.
Bà Foley k v chuyn một giám đốc k thuật đưc tuyn vào v trí đã trống người trong hơn 1 năm qua.
Anh ta đến mun 5 phút trong bui hun luyn tr lời điện thoi th hai, được nhn mt bài thuyết ging
v văn hóa đúng giờ ca công ty, nhưng anh ta lại tiếp tc đến muộn vào ngày hôm sau. “Chúng tôi không
cho anh ta vào. anh ni khùng lên, hi nhng câu kiểu “Cô biết tôi được tuyn vào v trí nào không?”,
“Cô có biết tôi tng làm đâu không?”.
Nhưng Zappos không định làm “rầu” văn hóa công ty bng một “con sâu” như vậy, nên h đã sa thải anh
ta ngay ngày m đó, Foley cho biết điu tr bnh tin lit tuyến.Thế nên tại Zappos, vượt qua được
bui phng vấn không đồng nghĩa với vic bn s đưc nhn.
Trong mt bài phng vn vi The Wall Street Journal, CEO Tony Hsieh tiết l v một chiêu” công ty dùng
để sàng lc nhng cá nhân phù hp với văn hóa công ty.
“Văn hóa công ty và thương hiệu công ty như hai mặt ca mt đồng xu. Văn hóa công ty chính là
thương hiệu ca bạn” – Tony Hsieh CEO Zappos
“Rt nhiu trong s các ng viên ca chúng tôi t nơi xa đến, chúng tôi s điu xe bus của Zappos đến
đón họ, đưa họ đi một vòng thăm quan, dành thời gian còn lại để phng vấn”, ông kể. “Cuối bui phng
vấn, người tuyn dng s tìm gp lái xe bus và hi h v thái độ ca ng viên. Không cn biết anh/cô ta
tr li phng vn tt đến đâu, nếu người lái xe không được đối x t tế, chúng tôi cũng loại anh/cô ta”.
Thc ra mt s người có th vin c rng h b lch múi gi và căng thẳng trước bui phng vấn, nhưng
không gì có th bin minh cho việc đối x t và bt lch s vi một người vì h ch nhân viên lái xe bus.
Nhưng đến đây cũng chưa xong, ông Hsieh k, công ty còn đặt nhân viên mi qua vòng th thách trong
4 tun, bao gm nhiu nhim v như phổ biến lch s cha tr si thn, văn hóa công ty, và hai tuần trc
tiếp tr lời điện thoi vi khách hàng thật. “Rất khó để “diễn” trong suốt mt tháng ấy”, Hsieh khẳng định.
Các ng viên ch nhận được công vic chính thức khi vượt qua giai đon này, và có không ít nhân viên
đã bị loại trước c khi h đưc vào làm vic. Mt câu chuyn thú v na v công đoạn hu tuyn dng
ca Zappos là sau mt tun chính thc làm vic, nhân viên mi s đưc gi lên phòng nhân s,
đặt
, hoc chn lại và không được
nhn khon tiền “thưởng nóng” đó nữa
.(câu chuyn)
Theo Hsieh tiết l, ch 3% ngưi chp nhn khon tiền đó, 97% còn lại khẳng định h không chn công vic
tin. Điều này th hin s t tin của Zappos công ty dám cược tiền “tươi” để đánh đổi ly nhit huyết và
s trung thành ca nhân viên. Trên thc tế, được bao nhiêu công ty có “gan” đổi 3.000USD cho mi nhân
viên mới để ly t l 97% nhân viên trung thành! ( Theo Diễn đàn đầu tư )
YU CẦỀU PHẦN TÍCH VĂN HÓA CÔNG TY ZAPPOS
lOMoARcPSD|49426763
7
Bn hãy điềền các thông tin phân tích sau đây đôối v
1.
i tình huông công ty Zappos
a.
Các bi
c
u hin văn hóa nhìn thâốy đ
ng
Các bi
u t
(
symbols
)
Các câu chuy
n
Anh hùng
Các nghi lềễ
Slogan
b.
Các biu hi
n có th
không nhìn thây đ
c
Các giá tr
Các gi đnh
(
niềềm
tin)
i các giá tr c
c t
ng thích, phù h
p v
a công ty nh
thềố nào?
Các biu hi
c.
n nhìn thâốy đ
Giá tr 1:
-
Giao hàng min phí và Zappos c gng giao hàng ch sau mt ngày.
-
Để khách hàng không phi bn tâm v việc mua giày sai kích thước (do không được th trc tiếp),
Zappos đưa ra chính sách giao hàng – tr hàng min phí trong vòng 1 năm sau khi mua hàng.
-
Nếu khách hàng yêu cu mt sn phẩm nào đó không có sẵn hoc Zappos không cung cấp thương hiệu
này, đội ngũ kinh doanh được khuyến khích gii thiu cho khách hàng mt trang web khác, k c của đối
th cnh tranh.
lOMoARcPSD|49426763
8
2. B n hãy dành 10 phút đ th o lu n vể i nhóm vềề các thông tin trền và đưa ra câu tr lả i cuôi cùng
cho nhóm
d.
Cách th
c mà Zappos
và Tony Hsieh duy trì và phát tri
n n
ềền văn hóa công ty
| 1/8

Preview text:

lOMoARcPSD| 49426763
BÀI TẬP VỀỀ VĂN HÓA CÔNG TY ZAPPOS BÀI ĐỌC 1
Dưới đây là phần nội dung về Zappos được trích ra của cuốn sách Uncommon Service: How to Win by
Putting Customers at the Core of Your Business (Dịch vụ kì lạ: Làm thế nào để chiến thắng bằng cách đặt
khách hàng vào trọng tâm kinh doanh) bởi Francis Frei và Anne Morriss.

Nguồn: http://vanhoadoanhnghiep.vn/kien-thuc/zappos-va-tam-quan-trong-cua-van-hoa-cong-ty.html
Mỗi ngày, Zappos nhận đơn đặt hàng của bạn đến tận nửa đêm, và món hàng của bạn sẽ được chuyển
tới cửa nhà bạn trước bữa sáng. Công ty này sở hữu số lượng sản phẩm giày dép lớn nhất thế giới, và
dịch vụ của họ bao gồm cả việc trả hàng miễn phí. Nếu Zappos không còn đôi giày bạn muốn mua hay
kích cỡ giày của bạn, nhân viên trực tổng đài của Zappos sẽ đến ba trang web của đối thủ để giúp bạn
tìm kiếm thứ mà bạn muốn mua. 75% doanh thu của hãng đến từ khách hàng trung thành, bất chấp việc
giá của trang này hoàn toàn không rẻ chút nào. Giá cả chính là phần mà Zappos đã đánh đổi để mang tới
dịch vụ tuyệt vời cho khách hàng.
Vì vậy cũng chẳng hề bất ngờ gì khi mà quản lý từ các công ty khác – bao gồm cả những công ty dẫn đầu
về dịch vụ và chất lượng như Southwest hay Toyota – thường xuyên viếng thăm Zappos để học hỏi bí
quyết thành công của công ty này. Tất cả mọi người đếu muốn biết làm thế nào mà Zappos có thể có
được dịch vụ hoàn hảo đến thế. Nhìn qua, ta có thể thấy một phần tạo nên thành công của Zappos là
chiến lược IT của công ty này, bao gồm một hệ thống quản lý kho hàng thời gian thật có mức chính xác
tới 99%, so sánh với độ chính xác thông thường chỉ vào khoảng 40% ở những cửa hàng bán lẻ khác.
Nhưng điều khiến cho khách hàng mỗi lần đến với Zappos đều cảm thấy vui vẻ và cũng là ưu thế cạnh
tranh của Zappos nằm ở văn hóa của công ty. Và chẳng ai trong Zappos thấy bất ngờ về điều này.
Người đi đầu trong văn hóa Zappos chính là chủ tịch và CEO của hãng, Tony Hsieh. Hsieh rất rõ ràng về
thứ văn hóa công ty cần có để phát triển, vì vậy ông và đội ngũ của mình đã xây dựng nên mười giá trị căn bản của công ty:
1. Mang đến giá trị thông qua dịch vụ
2. Trân trọng và điều phối sự thay đổi
3. Tạo ra niềm vui và một chút kì lạ
4. Liều lĩnh, sáng tạo và sẵn sàng tiếp thu ý kiến
5. Theo đuổi sự phát triển và học hỏi
6. Xây dựng mối quan hệ chân thật và cởi mở bằng giao tiếp
7. Xây dựng một đội ngũ lạc quan và thân thiết như một gia đình
8. Làm nhiều hơn với ít hơn
9. Có đam mê và quyết tâm 10. Khiêm tốn
Hsieh vô cùng trân trọng những giá trị này. Ông là người có đam mê, lạc quan, vui vẻ và khiêm tốn. Và
cũng hơi kì quái nữa. Là thủ lĩnh của một công ty giày dép có danh tiếng, Hsieh vẫn luôn mang một đôi
giày cũ mỗi ngày trong suốt hai năm. Sau đó ông thay thế đôi giày đó bằng một đôi khác trông y hệt. Tuy
nhiên, sự “kì lạ” đối với Hsieh mang nghĩa gần giống với “bản chất thật”. Ông tin rằng “con người thật của 1 lOMoARcPSD| 49426763
bạn” sẽ có giá trị với Zappos hơn phiên bản an toàn, đề phòng cao thường xuất hiện tại môi trường công
sở. Vì vậy hãy cứ tiếp tục trở nên kì lạ hơn một chút nữa.
Vào lúc mới bắt đầu sự nghiệp của mình, Hsieh có một phát hiện quan trọng về việc văn hóa có giá trị
tới mức nào với động lực và hiệu quả làm việc của nhân viên. Ông đã bán một công ty phần mềm mà bản
thân sáng lập nên khi ông nhận ra ông không còn muốn đi làm nữa, cơ bản bởi văn hóa tại cơ quan. Giờ
đây Hsieh làm rất nhiều điều mà bạn có thể mong chờ từ một vị CEO đầy cảm hứng, như nghe điện thoại
tại tổng đài vào ngày lễ để giúp nhân viên được nghỉ ngơi hay giữ liên lạc trực tiếp với khách hàng của công ty.
Nhưng điều khiến Hsieh và đội ngũ của ông vượt trội hơn hẳn đó là sự thấu hiểu việc văn hóa công sở
chính là tài sản quý giá nhất của công ty. “Dịch vụ là sản phẩm của văn hóa, cũng tương tự như biểu hiện
của nhà cung cấp và khả năng giữ nhân viên”
, Alfred Lin, Giám đốc tài chính tiền nhiệm cho hay. Năm
2005, khi tổng đài của công ty chuyển từ Bay Area đến Las Vegas, con số ấn tượng 80% số nhân viên tại
Californa của công ty chấp nhận chuyển đi – cho một công việc chỉ trả 13 USD một giờ. Năm 2008, một
năm sau khi doanh thu đến từ tổng đài của hãng tăng 150%, mức tăng này vẫn giữ vững ở 39% (bao gồm
cả số tiền chi cho quảng cáo). Các nhà quản lý cho rằng sự trung thành với một văn hóa công sở là điều
tạo nên đam mê, mục đích và tính nhân văn của nhân viên công ty.
Niềm tin vào văn hóa chính là chìa khóa cho thành công được trân trọng bởi tất cả các cấp nhân viên tại
Zappos. Nó chính là trung tâm của niềm tin vào Zappos, đến mức độ công ty này đã in ra cuốn sách
“Zappos Culture Book” (Sách văn hóa Zappos), được cập nhật thường xuyên và bao gồm hàng trăm lời
bình luận và bài viết của nhân viên và chủ cửa hàng tại Zappos về văn hóa công ty, tại sao nó lại quan
trọng, và làm thế nào nó lại ảnh hưởng tới những điều mà họ làm hàng ngày. Cuốn sách này ban đầu
được dự tính như một công cụ huấn luyện dành cho nhân viên và đối tác mới, nhưng mức tiêu thụ của
cuốn sách đã nằm ngoài vòng tròn nội bộ đó.
Dưới đây là một đoạn nhỏ của cuốn sách, từ Abbe “Abster” M., một nhân viên đã làm tại Zappos hơn ba năm:
“Văn hóa Zappos đối với tôi là một thứ mà tôi trước nay chưa từng trải nghiệm. Nó luôn vui tươi và kì quái,
chúng tôi đều sáng tạo và tiếp thu ý kiến, đam mê và quyết tâm, nhưng quan trọng hơn, chúng tôi luôn
khiêm tốn. Tôi nghĩ rằng đó là vì đa số chúng tôi đã từng làm những công việc khủng khiếp chẳng đi tới
đâu, và vì thế có thể trân trọng văn hóa Zappos. Đó là thứ khiến cho tôi muốn đi đến công sở mỗi ngày,
thậm chỉ cả ngày nghỉ.

… Tôi đã nghe rất nhiều chuyện kinh dị của bạn bè về nơi mà họ làm việc và nó chỉ khiến tôi cảm thấy
thật may mắn khi được là một phần của gia đình Zappos. Tôi không thể tưởng tượng cuộc sống của tôi
mà không có Zappos, cũng như những người mà tôi làm việc cùng”.

Lời bình cảm động nhất đến từ Ryan A.: “Tại công ty cũ của tôi, tôi đã quá sợ hãi để làm bất kì điều gì:
liệu nó đúng, sai, nên trở nên khôn hơn hay dại đi… Tại Zappos, là chính mình chính là điều tuyệt nhất bạn có thể làm.”
Có lẽ văn hóa công sở mà chúng ta hay chứng kiến chính là nỗi sợ hãi không mang lại hiệu quả công
việc, nỗi sợ hãi bị bêu xấu trước mặt người khác hay làm điều gì đó sai. Nếu các công ty có thể nhận ra
mặt xấu của văn hóa này và xóa bỏ nó, sự sáng tạo và tình yêu của nhân viên dành cho công ty sẽ tăng lên nhiều lần.
Hsieh đặt tên cuốn sách của mình về việc xây dựng Zappos là “Delivering Happiness” (Mang tới hạnh
phúc), nhưng ông và đội ngũ của mình không chỉ mang lại hạnh phúc để phục vụ chính mình. Zappos
hiểu rằng sự hạnh phúc của nhân viên, đối tác, và khách hàng của công ty chính là con đường vững chắc
đi đến sự phát triển bền vững tại ngành công nghiệp mà Zappos lựa chọn để cạnh tranh. Mọi người tại
Zappos, từ CEO cho đến những nhân viên bán hàng, đều hiểu rõ mối quan hệ giữa văn hóa hạnh phúc
của công ty và hiệu quả công việc hằng ngày.
VĂN HÓA ZAPPOS (BÀI ĐỌC 2) 2 lOMoARcPSD| 49426763
(Nguồn: http://www.doanhnhansaigon.vn/chan-dung-doanh-nhan/cuoc-cach-mang-mang- tenzappos/1066035/)
Zappos.com một công ty bán giày dép qua mạng internet lớn nhất thế giới, đã tạo ra một cuộc cách
mạng làm thay đổi nhận thức của tất cả các nhà điều hành trong ngành công nghiệp này. Sau đó
Zappos được ông khổng lồ Amazon mua lại với giá kỷ lục 1 tỷ USD.

Trong cuốn sách được xuất bản vào năm ngoái có nhan đề Delivery Happiness, Tony Hsieh - CEO đồng thời
là người đầu tiên đầu tư vốn cho Zappos.com, đã đề cập đến phương châm điều hành của mình cũng như
những sứ mệnh chiến lược của Zappos không phải là việc bán các sản phẩm may mặc, giày dép, túi xách, phụ
kiện, đồ dùng nội thất và các thiết bị gia dụng, mà chính là mang lại niềm vui cho khách hàng.
Chính Hsieh đã phát biểu về đối tượng khách hàng mục tiêu của mình: “Chúng tôi muốn phục vụ những khách
hàng nhận thức được giá trị cốt lõi của Zappos: dịch vụ. Tôi không quan tâm đến việc họ có đam mê
giày dép hay không”. (slogan)
Việc mang lại niềm vui cho khách hàng thông qua dịch vụ khách hàng tuyệt vời chính là tiền đề cơ bản để tạo
ra những trải nghiệm tuyệt vời tại Zappos. Và Zappos đã làm được điều này bằng cách kiểm soát yếu tố quan
trọng nhất trong chuỗi giá trị - hoạt động tiếp xúc trực tiếp với người tiêu dùng.
Được Nick Swinmurn sáng lập vào năm 1999, Zappos nhanh chóng gặt hái được nhiều thành công với mức
doanh thu trung bình năm 2008 đạt gần 1 tỷ USD cùng một đội ngũ nhân viên khoảng 2.000 người. Sự tăng
trưởng thần kỳ này có sự đóng góp của một đường lối chiến lược độc đáo trái ngược hẳn với các doanh nghiệp
thành công khác, và quan trọng nhất là tư duy táo bạo của Hsieh - “khách hàng được ưu tiên trước nhất sau
đó mới tới lợi nhuận”.
Điều đầu tiên khiến nhiều nhà tư bản vốn ngần ngại đầu tư Zappos là chẳng ai sẽ mua giày mà không đi thử
nó. Tuy nhiên, Swinmurn phát hiện ra rằng người tiêu dùng có xu hướng tìm kiếm những thương hiệu giày nổi
tiếng/quen thuộc. Hơn thế nữa, đa số khách hàng đều có những trải nghiệm chẳng vui vẻ gì khi tìm một đôi
giày vừa vặn, ưng ý (về màu sắc, kiểu dáng, kích cỡ). Vì thế, chiến lược của Swinmurn là cung cấp một danh
mục sảm phẩm đa dạng, không giới hạn và được mua bán trực tuyến.
Cùng với sự xuất hiện của phương thức marketing qua công cụ tìm kiến (search engine marketing - SEM),
Swinmurn tin rằng mô hình Zappos sẽ thành công bằng cách xác định khách hàng mục tiêu, thu hút họ truy
cập vào trang web và thôi thúc họ trở lại nhờ dịch vụ khách hàng chuyên nghiệp.
Với cương vị là một nhà tư bản vốn, Hsieh đã đặt trọn niềm tin vào mô hình này để đầu tư một khoản tiền đáng
kể (vài triệu đô) và cuối cùng trở thành Tổng giám đốc của Zappos (Hsieh sở hữu một món tiền lớn sau khi
bán lại LinkExchange cho Microsoft và thu về 265 triệu đô).
Ban đầu, mô hình của Zappos phụ thuộc vào các thương hiệu giày, nhiều thương hiệu thậm chí miễn cưỡng
hợp tác với một trang web bán hàng còn non trẻ vì sợ nó không “xứng tầm” hình ảnh của họ. Chính điều này,
cùng với thực tế rằng Zappos chỉ đóng vai trò là người tiếp nhận đơn hàng rồi sau đó bàn giao mọi thứ cho bộ
phận kho của thương hiệu thực hiện, đã dẫn đến một quyết định trọng đại vào năm 2003.
Hsieh cảm thấy không ổn khi khi để 25% doanh thu của Zappos được “giao hàng trực tiếp” từ nhà máy mà
không thông qua sự kiểm soát của họ. Trái ngược với quan điểm của nhiều người cho rằng việc không có
hàng tồn kho là một lợi thế nhờ tránh được rủi ro, Hsieh dẫn lại một bài viết trên Business Week: “Chúng ta
không thể tạo nên sự khác biệt với khách hàng nếu không thể kiểm soát được việc tạo ra những trải nghiệm
cho họ… Và chúng ta không thể kiểm soát được trải nghiệm của người tiêu dùng một khi ¼ số hàng tồn kho
nằm ngoài kiểm soát của chúng ta”.
Với phương châm “từ bỏ cách kiếm tiền dễ dàng, giành quyền quản lý kho và mạnh dạn chấp nhận rủi
ro” (slogan) , Hsieh đã quyết định tái định vị thương hiệu theo hướng đa dạng hóa sản phẩm chứ không phải
cung cấp mỗi giày dép. Quan điểm của Hsieh là dịch vụ khách hàng phải đóng vai trò cốt lõi trong mô hình kinh
doanh, nhờ đó Zappos có thể thoải mái bán bất cứ sản phẩm nào. 3 lOMoARcPSD| 49426763
Dịch vụ khách hàng chuyên nghiệp trở thành một khoản đầu tư lớn của Hsieh (theo cách nói vui của ông) cùng
với việc sở hữu kho hàng và thành thạo công nghệ SEM, phương thức marketing mới, tiết kiệm chi phí hơn so
với phương thức marketing truyền thống và tạo ra sự tăng trưởng nhanh chóng trong những lĩnh vực mà sự
trung thành với thương hiệu là khá cao như giày dép.
Ngày nay, danh mục sản phẩm của Zappos bao gồm hơn 400 thương hiệu giày và 1.000 thương hiệu khác,
thậm chí bạn không thể tìm thấy nhiều nhãn hàng trong số đó tại các trung tâm mua sắm truyền thống.
Phương thức của Zappos là “mang lại niềm vui cho khách hàng”, và đây cũng là nét văn hóa đặc trưng mang
lại thành công lớn cho Zappos.
Hiseh đã vạch ra “10 giá trị cốt lõi” (được ví là “văn hóa đặc trưng của gia đình Zappos”) đem lại thành công cho Zappos đó là:
1. Mang lại cho khách hàng cảm giác hạnh phúc với những trải nghiệm tuyệt với (WOW experience) thôngqua
dịch vụ khách hàng (đôi khi vượt quá sự mong đợi của họ, tạo ra sự kết nối cảm xúc chứ không hề liên
quan đến các chương trình giảm giá hay khuyến mãi).
2. Nắm bắt xu hướng và đưa ra sự điều chỉnh phù hợp (đa số thay đổi phải được thực hiện từ những mắtxích
tiếp xúc trực tiếp với khách hàng).
3. Tạo ra cảm giác vui vẻ thoải mái (chính cá tính và sự hài hước của mỗi cá nhân sẽ giúp tạo ra những trảinghiệm độc đáo).
4. Hãy dũng cảm đón nhận thử thách, cởi mở và không ngừng sáng tạo (dù có nguy hiểm, hãy mạnh dạntheo
đuổi và sáng tạo ra cái mới đồng thời học cách rút kinh nghiệm từ những sai lầm).
5. Theo đuổi sự tăng trưởng và không ngừng học hỏi.
6. Xây dựng các mối quan hệ cởi mở bằng cách chủ động giao tiếp.
7. Xây dựng tinh thần đoàn kết trong công ty.
8. Nâng cao hiệu suất làm việc (làm nhiều hơn với ít người hơn).
9. Hãy đam mê và quyết tâm. 10. Hãy khiêm tốn.
Dưới đây là một số ví dụ về những trải nghiệm thú vị chỉ có tại Zappos - yếu tố quyết định thành công của họ
trên tương quan so sánh với các chiến lược kinh doanh cổ điển: (symbol) -
Trong khi nhiều công ty thưởng cho đội ngũ bán hàng dựa trên khả năng “ký kết” hợp đồng một
cáchnhamh chóng, đặc biệt là những công ty bán hàng trực tuyến hoặc qua catolog, Zappos lại yêu cầu đội
ngũ bán hàng phải dành phần lớn thời gian để thiết lập mối quan hệ thân thiết và tạo ra những trải nghiệm
tuyệt vời cho khách hàng. Zappos đánh giá mọi giao dịch căn cứ vào mức độ trợ giúp của các nhân viên kinh
doanh đối với khách hàng. Theo đó, trung tâm dịch vụ của khách hàng Zappos hoạt động liên tục 24/24 và mỗi
nhân viên mới sẽ được đào tạo trong 4 tuần. -
Zappos hiển thị hình ảnh của các mẫu giày dép mới theo 8 góc độ khác nhau giúp khách hàng dễ lựa
chọn.- Giao hàng miễn phí và Zappos cố gắng giao hàng chỉ sau một ngày. -
Để khách hàng không phải bận tâm về việc mua giày sai kích thước (do không được thử trực tiếp),
Zapposđưa ra chính sách giao hàng – trả hàng miễn phí trong vòng 1 năm sau khi mua hàng. 4 lOMoARcPSD| 49426763 -
Nếu khách hàng yêu cầu một sản phẩm nào đó không có sẵn hoặc Zappos không cung cấp thương
hiệunày, đội ngũ kinh doanh được khuyến khích giới thiệu cho khách hàng một trang web khác, kể cả của đối thủ cạnh tranh.
Nhờ những chiến lược trên, Zappos đã trở thành một công ty nổi tiếng trong ngành bán lẻ khi mang lại cho
người tiêu dùng những trải nghiệm tuỵệt vời, đặc sắc. Chính lợi thế cạnh tranh này đã biến Zappos trở thành
trang web được yêu thích và địa chỉ mua sắm tin cậy cho nhiều khách hàng. Việc nắm quyền kiểm soát chuỗi
giá trị ngay từ đầu cũng là một yếu tố quan trọng tạo ra thành công cho Zappos.
Bị chinh phục bởi thành công của Zappos, Amazon đã quyết định mua lại trang web này vào tháng 11/2009.
Sau khi đạt được mọi thỏa thuận, Tony Hsieh đã gửi một bức thư đến các nhân viên của mình, trong đó viết:
“Chúng ta biết rằng họ (Amazon) thực sự mong muốn chúng ta tiếp tục duy trì chiến lược phát triển độc đáo
vốn có. Tôi cho rằng “độc đáo’’ là cách họ ám chỉ đến việc tạo ra “niềm vui và những trải nghiệm tuyệt vời" cho khách hàng".
Zappos đã tạo ra một cuộc cách mạng trong việc phân phối giày dép, cuộc cách mạng mang tên “Phân phối
niềm hạnh phúc”. (slogan) ----------------
VĂN HÓA ZAPPOS (BÀI ĐỌC 3)
Sau một tuần chính thức làm việc, nhân viên mới sẽ có cơ hội nhận ngay 3.000USD và thôi việc, hoặc chọn ở lại
và không được nhận khoản tiền “thưởng nóng” đó nữa.
Nhắc tới quá trình tuyển dụng khắc nghiệt, có một cái tên được nhiều người nhắc đến, đó là Công ty Zappos.
Zappos là một công ty chuyên bán giày dép trực tuyến với đặc điểm nổi biệt là hàng được vận chuyển tới
tận nhà cực nhanh, và hoàn toàn miễn phí, quá trình vận chuyển hoàn trả cũng sẽ được công ty chịu khi
khách cảm thấy không hài lòng với sản phẩm.
Đối với Zappos, trải nghiệm của khách hàng là yếu tố được đặt lên hàng đầu, nên mỗi nhân viên của công
ty phải là người hết lòng tận tâm với khách hàng như văn hóa của Zappos. Làng bán lẻ còn truyền nhau
một câu chuyện về việc nhân viên phục vụ khách hàng của Zappos gửi hoa đến viếng một khách hàng có
mẹ vừa qua đời. Xây dựng được công một ty thấm nhuần tôn chỉ như vậy đã khó, để duy trì hình mẫu
công ty còn khó hơn, nên quá trình tuyển dụng của Zappos nổi tiếng là gắt gao.
Ví dụ, khi đến được vòng phỏng vấn rồi, các ứng viên sẽ phải làm một bài kiểm tra gồm nhiều câu hỏi kỳ
cục, kiểu “Chi phí vận chuyển tiêu chuẩn của Zappos là bao nhiêu?”, câu trả lời đúng là “0 USD”. Hay câu
hỏi “Nếu được là một siêu nhân, bạn sẽ chọn là ai?”.
Những câu hỏi vô thưởng vô phạt này lại chính là công cụ giúp công ty tìm ra được ai sẽ là người thích
hợp với văn hóa “làm hết mình, chơi hết mình cùng nhau” của Zappos. Ví dụ với câu hỏi thứ hai, nếu người
trả lời ghi là “Tôi không thích các loại siêu nhân”, anh ta gần như chắc chắn bị loại, bà Christa Foley –
giám đốc quản lý phòng nhân lực của công ty cho biết “Chúng tôi chẳng quan tâm bạn có thích siêu nhân
không, như Người Dơi, Người Nhện…, nhưng chủ đích của câu hỏi là nhắm tới tính hài hước của ứng
viên, liệu bạn có phù hợp không?”, bà tiết lộ.
Zappos được tạp chí Fortune vinh danh là “1 trong 25 công ty lý tưởng nhất để đầu quân”. Một trong những
câu trả lời có thể khiến ứng viên bị loại khác nữa là nói “tôi không thích giao lưu cùng đồng nghiệp sau giờ làm”. 5 lOMoARcPSD| 49426763
Câu nói như vậy vi phạm giá trị cốt lõi của Zappos: “Xây dựng đội ngũ làm việc tích cực có tinh thần của một
gia đình”. Yếu tố cuối cùng được yêu cầu là “khiêm tốn”.
Bà Foley kể về chuyện một giám đốc kỹ thuật được tuyển vào vị trí đã trống người trong hơn 1 năm qua.
Anh ta đến muộn 5 phút trong buổi huấn luyện trả lời điện thoại thứ hai, được nhận một bài thuyết giảng
về văn hóa đúng giờ của công ty, nhưng anh ta lại tiếp tục đến muộn vào ngày hôm sau. “Chúng tôi không
cho anh ta vào. Và anh nổi khùng lên, hỏi những câu kiểu “Cô có biết tôi được tuyển vào vị trí nào không?”,
“Cô có biết tôi từng làm ở đâu không?”.
Nhưng Zappos không định làm “rầu” văn hóa công ty bằng một “con sâu” như vậy, nên họ đã sa thải anh
ta ngay ngày hôm đó, bà Foley cho biết điều trị bệnh tiền liệt tuyến.Thế nên tại Zappos, vượt qua được
buổi phỏng vấn không đồng nghĩa với việc bạn sẽ được nhận.
Trong một bài phỏng vấn với The Wall Street Journal, CEO Tony Hsieh tiết lộ về một “chiêu” công ty dùng
để sàng lọc những cá nhân phù hợp với văn hóa công ty.
“Văn hóa công ty và thương hiệu công ty như hai mặt của một đồng xu. Văn hóa công ty chính là
thương hiệu của bạn” – Tony Hsieh – CEO Zappos
“Rất nhiều trong số các ứng viên của chúng tôi từ nơi xa đến, chúng tôi sẽ điều xe bus của Zappos đến
đón họ, đưa họ đi một vòng thăm quan, và dành thời gian còn lại để phỏng vấn”, ông kể. “Cuối buổi phỏng
vấn, người tuyển dụng sẽ tìm gặp lái xe bus và hỏi họ về thái độ của ứng viên. Không cần biết anh/cô ta
trả lời phỏng vấn tốt đến đâu, nếu người lái xe không được đối xử tử tế, chúng tôi cũng loại anh/cô ta”.
Thực ra một số người có thể viện cớ rằng họ bị lệch múi giờ và căng thẳng trước buổi phỏng vấn, nhưng
không gì có thể biện minh cho việc đối xử tệ và bất lịch sự với một người vì họ chỉ là nhân viên lái xe bus.
Nhưng đến đây cũng chưa xong, ông Hsieh kể, công ty còn đặt nhân viên mới qua vòng thử thách trong
4 tuần, bao gồm nhiều nhiệm vụ như phổ biến lịch sử chữa trị sỏi thận, văn hóa công ty, và hai tuần trực
tiếp trả lời điện thoại với khách hàng thật. “Rất khó để “diễn” trong suốt một tháng ấy”, Hsieh khẳng định.
Các ứng viên chỉ nhận được công việc chính thức khi vượt qua giai đoạn này, và có không ít nhân viên
đã bị loại trước cả khi họ được vào làm việc. Một câu chuyện thú vị nữa về công đoạn hậu tuyển dụng
của Zappos là sau một tuần chính thức làm việc, nhân viên mới sẽ được gọi lên phòng nhân sự, đặt
vấn đề thôi việc cùng 3.000USD cho một tuần vừa qua
, hoặc chọn ở lại và không được
nhận khoản tiền “thưởng nóng” đó nữa .(câu chuyện)
Theo Hsieh tiết lộ, chỉ 3% người chấp nhận khoản tiền đó, 97% còn lại khẳng định họ không chọn công việc vì
tiền. Điều này thể hiện sự tự tin của Zappos công ty dám cược tiền “tươi” để đánh đổi lấy nhiệt huyết và
sự trung thành của nhân viên. Trên thực tế, được bao nhiêu công ty có “gan” đổi 3.000USD cho mỗi nhân
viên mới để lấy tỷ lệ 97% nhân viên trung thành! ( Theo Diễn đàn đầu tư )
YỀU CẦỀU PHẦN TÍCH VĂN HÓA CÔNG TY ZAPPOS 6 lOMoARcPSD| 49426763 1. Bn hã
y điềền các thông tin phân tích sau đây đôối v i t
ình huôống công ty Zappos
a. Các bi u hin v
ăn hóa nhìn thâốy đ c Các bi u t ng
( symbols ) Các câu chuy n Anh hùng Các nghi lềễ Slogan b. Các biu hi n có th kh
ông nhìn thâốy đ c Các giá tr
Các gi đnh ( niềềm tin) c. Các biu hi n
nhìn thâốy đ c t ng
thích, phù h p v i c
ác giá tr c a công ty nh th ềố nào? Giá tr 1 :
- Giao hàng miễn phí và Zappos cố gắng giao hàng chỉ sau một ngày.
- Để khách hàng không phải bận tâm về việc mua giày sai kích thước (do không được thử trực tiếp),
Zappos đưa ra chính sách giao hàng – trả hàng miễn phí trong vòng 1 năm sau khi mua hàng.
- Nếu khách hàng yêu cầu một sản phẩm nào đó không có sẵn hoặc Zappos không cung cấp thương hiệu
này, đội ngũ kinh doanh được khuyến khích giới thiệu cho khách hàng một trang web khác, kể cả của đối thủ cạnh tranh. 7 lOMoARcPSD| 49426763
d. Cách th c mà Zappos và Tony Hsieh duy trì và phát tri n
n ềền văn hóa công ty
2. B n hãy dành ạ 10 phút đ th o lu n vể ả ậ ới nhóm vềề các thông tin trền và đưa ra câu tr lả ời cuôối cùng cho nhóm 8