Bài tập chương 1 + 2 - Khoa học chủ nghĩa xã hội | Học viện Phụ nữ Việt Nam
Bài tập chương 1 + 2 - Khoa học chủ nghĩa xã hội | Học viện Phụ nữ Việt Nam được sưu tầm và soạn thảo dưới dạng file PDF để gửi tới các bạn sinh viên cùng tham khảo, ôn tập đầy đủ kiến thức, chuẩn bị cho các buổi học thật tốt. Mời bạn đọc đón xem!
Môn: Phương pháp nghiên cứu khoa học (K10)
Trường: Học viện Phụ nữ Việt Nam
Thông tin:
Tác giả:
Preview text:
BÀI TẬP CHƯƠNG 1+2
Câu 1: Trình bày đối tương, phương pháp và ý nghĩa việc nghiên cứu môn chủ nghĩa xã hội khoa học?
Câu 2: Phân tích những điều kiện quy định và thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân trên thế giới?
Câu 3: Phân tích nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay?
Câu 4: Phân tích phương hướng và một số giải pháp xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay? BÀI LÀM Câu 1:
Đối tương, phương pháp và ý nghĩa việc nghiên cứu môn chủ nghĩa xã hội khoa học: - Đối tượng:
+ Là những quy luật chính trị – xã hội của quá trình phát sinh, hình thành và phát triển hình
thái kinh tế – xã hội cộng sản chủ nghĩa mà giai đoạn thấp là chủ nghĩa xã hội.
+ Những nguyên quy tắc cơ bản, những điều kiện, con đường, hình thức và phương pháp đấu
tranh cách mạng của giai cấp công nhân
Nhằm hiện thực hoá sự chuyển biến từ chủ nghĩa tư bản (và các chế độ tư hữu) lên chủ
nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản. - Phương pháp :
1. Phương pháp luận chung của chủ nghĩa xã hội khoa học:
Sử dụng phương pháp luận chung nhất của chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ
nghĩa duy vật lịch sử của triết học Mác-Lênin: Chỉ có dựa trên phương pháp luận
khoa học đó thì chủ nghĩa xã hội khoa học mới luận giải đúng đắn, khoa học về sứ
mệnh lịch sử của giai cấp công nhân, về quá trình phát sinh, hình thành, phát triển
của hình thái kinh tế – xã hội cộng sản chủ nghĩa và các khái niệm, phạm trù, các nội
dung khác của chủ nghĩa xã hội khoa học.
2. Phương pháp kết hợp lịch sử – logic
3. Phương pháp khảo sát và phân tích về mặt chính trị – xã hội
4. Các phương pháp có tính liên ngành - Ý nghĩa: + Về mặt lý luận:
Trang bị và nâng cao nhận thức về khoa học về chủ nghĩa xh, nhất là những nhận thức về
vấn đề chính trị - xã hội
Xây dựng và củng cố niềm tin, lập trường CSCN cho cán bộ, đảng viên và mọi công dân. + Về mặt thực tiễn:
Vận dụng vào hoạt động thực tiễn, học tập, rèn luyện, lao động sản xuất, sinh hoạt xã hội.
Giúp ta có căn cứ nhận thức khoa học để cảnh giác và đấu tranh với những sai lệch và
thế lực thù địch chống phá với CNXH và phản lại lợi ích của nhân dân, dân tộc và nhân loại tiến bộ. Câu 2:
Những điều kiện quy định và thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân trên thế giới:
1. Điều kiện khách quan
Khẳng định tính tất yếu khách quan sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân, C.Mác và
Ph.Ăngghen đã nêu rõ: “ Cùng với sự phát triền của đại công nghiệp, chính cái nền tảng trên đó
giai cấp tư sàn đã sản xuất và chiếm hữu sán phẩm của nó, đã bị phá sập dưới chân giai cấp tư
sản. Trước hết, giai cấp tư sản sản sinh ra người đào huyệt chôn chính nó. Sự sụp đổ của giai cấp
tư sàn và tháng lợi của giai cấp vô sản đều là tất yếu như nhau”.
Điều kiện khách quan quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân bao gồm:
Thứ nhất, do địa vị kinh tế của giai cấp công nhân
Giai cấp công nhân là con đẻ, là sản phẩm của nền đại công nghiệp có tính xã hội hóa ngày càng
cao, là chủ thể của quá trình sản xuất vật chất hiện đại. Vì thế, giai cấp công nhân đại diện cho
phương thức sản xuất tiên tiến và lực lượng sản xuất hiện đại. Do lao động bằng phương thức
công nghiệp ngày càng hiện đại, giai cấp công nhân là người sàn xuất ra của cải vật chất chù yếu
cho xã hội, làm giàu cho xã hội, có vai trò quyết định sự phát triển của xã hội hiện đại.
Điều kiện khách quan này là nhân tố kinh tế, quy định giai cấp công nhân là lực lượng phá vỡ
quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa, giành chính quyền về tay mình, chuyển từ giai cấp “tự nó”
thành giai cấp ‘Vì nó”. Giai cấp công nhân trở thành đại biểu cho sự tiến hóa tất yếu của lịch sử,
là lực lượng duy nhất có đù điều kiện đề tồ chức và lãnh đạo xã hội, xây dựng và phát triền lực
lượng sản xuất và quan hệ sản xuất xã hội chủ nghĩa, tạo nền tảng vững chắc để xây dựng chủ
nghĩa xã hội với tư cách là một chế độ xã hội kiểu mới, không còn chế độ người áp bức, bóc lột người.
Thứ hai, do địa vị chính trị -xã hội của giai cấp công nhân quy định
Địa vị kinh tế -xã hội đã tạo cho giai cấp công nhân có những đặc điểm chính trị -xã hội mà
những giai cấp khác không thể có được, đó là những đặc điểm cơ bản sau đây:
+ Thứ nhất, giai cấp công nhân là giai cấp tiên phong cách mạng.
Giai cấp công nhân là giai cấp tiên phong cách mạng vì họ đại biểu cho phương thức sản xuất
tiên tiến, gắn liền với những thành tựu khoa học và công nghệ hiện đại. Đó là giai cấp được
trang bị bởi một lý luận khoa học, cách mạng và luôn luôn đi đầu trong mọi phong trào cách
mạng theo mục tiêu xóa bỏ xã hội cũ lạc hậu, xây dựng xã hội mới tiến bộ, nhờ đó có thể tập hợp
được đông đảo các giai cấp, tầng lớp khác vào phong trào cách mạng.
+ Thứ hai, giai cấp công nhân là giai cấp có tinh thần cách mạng triệt để nhất thời đại ngày nay.
Trong cuộc cách mạng tư sản, giai cấp tư sản chỉ có tinh thần cách mạng trong thời kỳ đấu tranh
chống chế độ phong kiến, còn khi giai cấp này đã giành được chính quyền thì họ quay trở lại bóc
lột giai cấp công nhân, giai cấp nông dân, những giai cấp đã từng kề vai sát cánh với giai cấp
này trong cuộc cách mạng dân chủ tư sản. Khác với giai cấp tư sản, giai cấp công nhân bị giai
cấp tư sản bóc lột, có lợi ích cơ bản đối lập trực tiếp với lợi ích của giai cấp tư sản. Điều kiện
sống, điều kiện lao động trong chế độ tư bản chủ nghĩa đã chỉ cho họ thấy: họ chỉ có thể được
giải phóng bằng giải phóng toàn xã hội khỏi chế độ tư bản chủ nghĩa.
+ Thứ ba, giai cấp công nhân là giai cấp có ý thức tổ chức kỷ luật cao.
Giai cấp công nhân lao động trong nền sản xuất đại công nghiệp với hệ thống sản xuất mang tính
chất dây chuyền và nhịp độ làm việc khẩn trương buộc giai cấp này phải tuân thủ nghiêm ngặt
kỷ luật lao động; cùng với cuộc sống đô thị tập trung đã tạo nên tính tổ chức, kỷ luật chặt chẽ cho giai cấp công nhân.
Tính tổ chức và kỷ luật cao của giai cấp này được tăng cường khi nó phát triển thành một lực
lượng chính trị lớn mạnh, có tổ chức: được sự giác ngộ bởi một lý luận khoa học, cách mạng và
tổ chức ra được chính đảng có nó -đảng cộng sản. Giai cấp công nhân không có ý thức tổ chức
kỷ luật cao thì không thể giành được thắng lợi trong cuộc đấu tranh chống lại giai cấp tư sản và
xây dựng chế độ xã hội mới.
+ Thứ tư, giai cấp công nhân có bản chất quốc tế.
Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân sở dĩ được thực hiện bởi giai cấp công nhân, vì nó là
một giai cấp cách mạng, đại biểu cho lực lượng sản xuất hiện đại, cho phương thức sản xuất tiên
tiến thay thế phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa, xác lập phương thức sản xuất cộng sản chủ
nghĩa, hình thái kinh tế -xã hội cộng sản chủ nghĩa. Giai cấp công nhân là giai cấp đại biểu cho
tương lai, cho xu thế đi lên của tiến trình phát triển lịch sử. Đây là đặc tính quan trọng, quyết
định bản chất cách mạng của giai cấp công nhân. Tình trạng nghèo khổ của giai cấp công nhân
dưới chù nghĩa tư bản là hậu quả của sự bóc lột, áp bức mà giai cấp tư sản và chủ nghĩa tư bản
tạo ra đối với công nhân. Đó là trạng thái mà cách mạng sẽ xóa bỏ để giải phóng giai cấp công
nhân và giải phóng xã hội.
2. Điều kiện chủ quan
Chủ nghĩa Mác -Lênin chỉ ra những điều kiện thuộc về nhân tố chủ quan để giai cấp công nhân
hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình. Đó là:
Sự phát triển về số lượng phải gán liền với sự phát triển về chất lượng giai cấp công nhân hiện
đại, đàm bảo cho giai cấp công nhân thực hiện được sứ mệnh lịch sử của mình. Chất lượng giai
cấp công nhân phải thể hiện ở trình độ trưởng thành về ý thức chính trị của một giai cấp cách
mạng, tức là tự giác nhận thức được vai trò và trọng trách của giai cấp mình đối với lịch sử, do
đó giai cấp công nhân phải được giác ngộ về lý luận khoa học và cách mạng của chủ nghĩa Mác -Lênin.
Là giai cấp đại diện tiêu biểu cho phương thức sản xuất tiên tiến, chất lượng giai cấp công nhân
còn phải thể hiện ở năng lực và trình độ làm chủ khoa học kỹ thuật và công nghệ hiện đại, nhất
là trong diều kiện hiện nay.
Để phát triển giai cấp công nhân về số lượng và chất lượng, theo chủ nghĩa Mác -Lênin phải đặc
biệt chú ý đến hai biện pháp cơ bản:
1) Phát triền công nghiệp -“tiền đề thực tiễn tuyệt đối cần thiết” và
2) Sự trường thành của Đảng Cộng sản -hạt nhân chính trị quan trọng của giai cấp công nhân.
Chỉ với sự phát triền về số lượng và chất lượng, đặc biệt về chất lượng, giai cấp công nhân mới
có thể thực hiện được sứ mệnh lịch sử của giai cấp mình.
Giai cấp công nhân là cơ sở xã hội và nguồn bổ sung lực lượng quan trọng nhất của Đảng, làm
cho Đảng mang bản chất giai cấp công nhân trờ thành đội tiên phong, bộ tham mưu chiến đấu
của giai cấp. Đảng Cộng sàn đại biểu trung thành cho lợi ích của giai cấp cồng nhân, của dân tộc
và xã hội. Sức mạnh của Đảng không chỉ thể hiện ở bản chất giai cấp cồng nhân mà còn ở mối
liên hệ mật thiết giữa Đàng với nhân dân. với quằn chúng lao động đông đảo trong xã hội, thực
hiện cuộc cách mạng do Đảng lãnh đạo để giải phóng giai cấp và giải phóng xã hội.
Ngoài hai điều kiện thuộc về nhân tố chủ quan nêu trên chủ nghĩa Mác -Lênin còn chỉ rõ, để
cuộc cách mạng thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân đi tới thắng lợi, phải có sự
liên minh giai cấp giữa giai cắp công nhân với giai cấp nông dân và các tầng lớp lao động khác
do giai cấp công nhân thông qua đội tiên phong của nó là Đảng Cộng sản lãnh đạo.
Đây cũng là một điều kiện quan trọng không thể thiếu để thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân. Câu 3:
Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay:
Những sứ mệnh lịch sử lớn lao của giai cấp công nhân Việt Nam là xóa bỏ chế độ tư bản chủ
nghĩa, xóa bỏ chế độ bóc lột, tự giải phóng, giải phóng nhân dân lao động và toàn thể nhân loại
khỏi sự áp bức, bóc lột, xây dựng thành công xã hội cộng sản chủ nghĩa.
Đầu tiên khi nói tới sứ mệnh lịch sử của công nhân ta đã từng biết tới sứ mệnh của họ trên toàn
thế giới của giai cấp công nhân do C. Mác (1818 – 1883) phát hiện và luận chứng từ cuộc cách
mạng công nghiệp đầu tiên, đến nay đã trải qua ba lần tiến hóa. Những nội hàm cơ bản của lý
luận này đã thể hiện và tiếp tục được bổ sung từ thực tiễn các cuộc công nghiệp và cách mạng xã
hội chủ nghĩa. Hiện nay sự phát triển của công nghiệp 4.0, về đại thể, sẽ vẫn tiếp tục những lí
luận và những nội dung mà C. Mác đã đưa ra, tiếp nối nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp
công nhân trong thời đại phát triển thông tin.
Hiện nay chúng ta cũng có thể dễ dàng nhận thấy sự phát triển không ngừng và vượt trội của
cách mạng công nghiệp 4.0 có đặc điểm là “ Tốc độ vận động ngày càng nhanh chứ không đều
đặn ”, với quy mô là “ thúc đẩy những chuyển đổi mô hình chưa từng có trên các khía cạnh kinh
tế, kinh doanh, xã hội và cá nhân ”, có những tác động “ dẫn đến sự chuyển đổi của toàn bộ các
hệ thống giữa các (và trong mỗi) quốc gia, doanh nghiệp ngành công nghiệp và toàn xã hội”.
Như vậy nên đây cũng là cơ sở để chúng ta có thể nêu ra những quan điểm của mình đối với sứ
mệnh lịch sử của giai cấp công nhân từ lô-gíc chung của các cuộc cách mạng công nghiệp đã
diễn ra và từ những nhận thức ban đầu về Cách mạng công nghiệp 4.0 hiện nay, cũng như những dự báo.
Căn cứ dựa trên các chứng minh của chủ nghĩa Mác – Lênin giai cấp công nhân được biết tới là
giai cấp tiên tiến nhất và cách mạng nhất, là lực lượng xã hội duy nhất có sứ mệnh lịch sử: xóa
bỏ chủ nghĩa tư bản, xóa bỏ chế độ người bóc lột người, giải phóng giai cấp công nhân, nhân dân
lao động và giải phóng toàn thể nhân loại khỏi mọi sự áp bức, bóc lột, nghèo nàn lạc hậu, xây
dựng xã hội mới – xã hội xã hội chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩa.
Sứ mệnh lịch sử thế giới của giai cấp công nhân bắt nguồn từ địa vị kinh tế-xã hội khách quan cụ thể như sau:
– Giai cấp công nhân có xuất phát điểm ra đời dưới chủ nghĩa tư bản, có thể nói giai cấp công
nhân là lực lượng và cũng là một bộ phận quan trọng nhất, cách mạng nhất của lực lượng sản
xuất có trình độ xã hội hóa cao.
– Giai cấp công nhân họ ra đời là những người không có tư liệu sản xuất và việc bán sức lao
động của mình cho nhà tư bản để sống và duy trì các hoạt động ở thời điểm hiện tại là điều
đương nhiên. Họ bị giai cấp tư sản bóc lột giá trị thặng dư mà họ đã tạo ra trong thời gian lao động.
– Không những rất yếu về tư liệu và kinh tế, những điều khó khăn đó cũng đã giúp cho giai cấp
công nhân trở thành giai cấp cách mạng triệt để và có khả năng thực hiện sứ mệnh lịch sử, đó là
khả năng đoàn kết toàn thể giai cấp công nhân và các dân tộc bị áp bức trên quy mô quốc tế
chống chủ nghĩa đế quốc. Câu 4:
Phương hướng và một số giải pháp xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay: Phương hướng :
- Phát triển giai cấp công nhân Việt Nam về số lượng và chất lượng
- Nâng cao giác ngộ tư tưởng , bản lĩnh chính trị, trình độ học vấn, nghề nghiệp, tác phong công
nghiệp, xứng đáng là lực lượng công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước
- Giải quyết việc làm, giảm tối đa số công nhân thiếu việc làm và thất nghiệp, nâng cao đời sống
vật chất và tinh thần cho công nhân
- Xây dựng tổ chức công đoàn vững mạnh, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của công nhân * Giải pháp :
- Nâng cao nhận thức của toàn xã hội về vai trò của giai cấp nhân trong xã hội
- Xây dựng giai cấp công nhân vững mạnh gắn với xây dựng khối liên minh Công-Nông-Trí
thức và doanh nhân . Xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc, tăng cường quan hệ đoàn kết quốc tế,
hợp tác quốc tế với giai cấp công nhân trên toàn thế giới
- Xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh gắn với quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội
nhập quốc tế. Xử lí đúng đắn mối quan hệ giữa tăng trưởng kinh tế với thực hiện tiến bộ và công
bằng xã hội và chăm lo xây dựng giai cấp công nhân. Không ngừng nâng cao đời sống vật chất
và tinh thần cho giai cấp công nhân
- Đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ mọi mặt cho công nhân, không ngừng tri thức hóa giai
cấp công nhân. Đặc biệt quan tâm xây dựng thế hệ công nhân trẻ có học vấn , chuyên môn và kỹ
năng nghề nghiệp cao, có lập trường giai cấp và bản lĩnh vững vàng, trở thành bộ phận nòng cốt của giai cấp công nhân
- Xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnhlà trách nhiệm của cả hệ thống chính trị , của toàn xã
hội và sự vươn lên của bản thân mỗi người công nhân. Sự lãnh đạo của Đảng và nhà nước có vai
trò quyết định , công đoàn có vai trò quyết định trực tiếp trong chăm lo xây dựng giai cấp công nhân.