Bước từ trường học ra trường đời - Tâm lý học đại cương | Học viện Ngoại giao Việt Nam

Bước từ trường học ra trường đời - Tâm lý học đại cương | Học viện Ngoại giao Việt Nam  được sưu tầm và soạn thảo dưới dạng file PDF để gửi tới các bạn sinh viên cùng tham khảo, ôn tập đầy đủ kiến thức, chuẩn bị cho các buổi học thật tốt. Mời bạn đọc đón xem!

TRƯC T NG H I ỌC RA TRƯỜNG ĐỜ
Có nh u i chúng ta m i nh n ra và th y ti c nu c là ững điề khi đã đi qua rồ ế ối, nhưng đáng tiế
không ai có th c th i gian quay ngượ
Cu n sách c c k h u ích vi
Ngườ i chu n b i Hbước vào trường Đạ c
Sinh viên các trường kinh tế
Người m t thới ra trường đi làm mộ i gian
TÁC GI : NGUY ỄN CHÍ HOÀNG DƯƠNG
CU SINH VIÊN KHÓA 47 I H C NGO I TRƯỜNG ĐẠ ẠI THƯƠNG HÀ NỘ
14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
about:blank
1/113
https://chihoangduong.blogspot.com/
1
MỤC LỤC
LI GI I THI U ............................................................................................................................................ 4
1. Định hướng ngh p 6 nghi ........................................................................................................................
1.1. Có c n ph ải đi học đại hc hay không ? ........................................................................................... 6
1.2. Nên ch n ngành ngh nào ? ............................................................................................................. 8
2. Đạ ại Thương có thậi Hc Ngo t s tốt hơn các trường kinh t khác không ? ế .......................................10
2.1. M t s u b n nên bi t v điề ế Đạ i H c Ngoại Thương ( FTU) ........................................................10
2.2. Đại Hc Ngoại Thương có thự hơn những trườc s ng kinh tế khác ? ..........................................11
2.3. M t s nhược điểm mà SV Ngoại Thương hay mắc phi ..............................................................14
3. M i vào h i H ọc Đạ c thì nên làm gì ? ...................................................................................................15
3.1. Sai l m nghiêm tr ng khi n b n không th ế thích nghi đượ ới môi trườc v ng mới trên đại hc .....15
3.2. Hãy tìm cho mình m t ho c nhi t s ều mentor “xuấ ắc”. ..................................................................18
3.3. Học hành trên trường có quan trng hay không? Và c c n h c nh ng gì? th ............................19
3.4. Kinh nghi m h c ti ếng anh cho người mi. ...................................................................................24
3.5. Tham gia các CLB trên trường có cn thi t không? Và tham gia mế ức nào là đủ? ........................26
3.6. Làm gì khi thi không đỗ bt k clb nào ? .......................................................................................27
3.7. Khi nào thì nên đi làm thêm? Và nên cụ th là làm thêm nh ng vi c gì ? .....................................27
3.8. M t s k năng mà sinh viên nên có ..............................................................................................32
3.9. Cái gì là quan tr ng nh t mà b c trong b ạn nên đạt đượ ốn năm sinh viên ......................................34
4. V h c hành ấn đề ...................................................................................................................................37
4.1. Làm th hế nào để c hi u qu h ơn? .................................................................................................37
4.2. Làm th có kh ế nào để năng nói trước đám đông, thuyết trình tt? ...............................................42
4.3. B ng xu t s c có quan tr ng ..........................................................................................................46
4.4. Có nên đi du học hay không? .........................................................................................................49
4.5. Nh ng ch ng ch gì thì quan tr ng? Cái nào quan tr ọng hơn cái nào ? .........................................50
4.6. Đọc sách như thế nào cho hiu qu ................................................................................................51
5. Nh u b n nên làm th i sinh viên vì n u b n không làm thì sau này b n không bao gi ững điề ế có cơ hội
làm n a ? ..................................................................................................................................................53
5.1. Nên chăm học hơn. ........................................................................................................................53
14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
about:blank
2/113
https://chihoangduong.blogspot.com/
2
5.2. Ch ng d độ ấn thân để rèn luyn .....................................................................................................55
5.3. Xây d ng các m i quan h b n bè .................................................................................................58
5.4. Gi i quy t mâu thu n trong các m ế i quan h b n bè. ....................................................................60
5.5. T kinh doanh ho c h p tác v i b n bè kinh doanh nh ...............................................................61
5.6. Thanh xuân là ti c nuế i ..................................................................................................................63
6. Các bước chun b cho tương lai như thế nào ? ...................................................................................65
6.1. Làm th ế nào để tìm được công việc mình đam mê? ......................................................................65
6.2. Xin vi c làm thêm đâu? ..............................................................................................................71
6.3. Thái độ tt mới có trình độ tt. ......................................................................................................74
6.4. N ng/ s ng r i v n không bi t mình thích gì, v n không bi t ngh nào phù h p ếu ra trườ ắp ra trườ ế ế
vi mình nh t thì ph i làm th nào? ế ......................................................................................................78
6.5. Đặ ệt lưu ý : cái gì thì được tính là “kinh nghiệm” khi đi xin việc bi c ? ........................................80
7. Tình yêu th i sinh viên ..........................................................................................................................81
8. Tìm ki m công vi c ế ................................................................................................................................82
8.1. Mới ra trường nên ưu tiên những th i công vi c nào? lo .............................................................86
8.1.1. Hướng đi thứ nht. ..................................................................................................................86
8.1.2. Hướng đi thứ hai. ....................................................................................................................87
8.2. Nh ng công vi ệc như thế nào thì lương cao?.................................................................................87
8.3. Làm trái ngành ngh có đáng sợ hay không ? ................................................................................89
8.4. Đừng bi quan nếu b n th t nghi p ho ặc khó khăn khi mới ra trường. ...........................................90
9. Chu n b ng v k đi phỏ n năng quan trọng nht khi xin vic ............................................................91
9.1. Luy n t p kh ng v năng phỏ n ......................................................................................................91
9.2. Gi i thi u b n thân nên nó i như thế nào ? .....................................................................................91
9.3. Phân tích công vi c mà mình apply ...............................................................................................92
10. M u b n nên bi phát tri n s p ột vài điề ết để nghi ............................................................................93
10.1. K năng nào cầ ải có đển ph bn xut sắc và vượt lên trên đồng nghip? ....................................95
10.2. Làm th ế nào để thăng tiến ? .........................................................................................................98
11. Phác h a cu c sng c a nh ững người ra trường đi làm như thế .......................................................99
11.1. Những người bình thường lp nghi p t i các thành ph l n ........................................................99
14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
about:blank
3/113
https://chihoangduong.blogspot.com/
3
11.2. Những người v quê lp nghip .................................................................................................100
11.3. Những người khác ......................................................................................................................101
11.4. Nh ng v ấn đề ạn đã đi khi b qua tu i thanh xuân. ......................................................................102
11.5. Đời người dài l m, b ng m t ni m tin ạn đừ ................................................................................103
LI K T ....................................................................................................................................................106
TÀI LI U THAM KH O : ............................................................................................................................108
7 ĐIỀU BN NÊN BI T PHÁT TRI N S NGHI P ......................................................................................109
14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
about:blank
4/113
https://chihoangduong.blogspot.com/
4
LỜI GIỚI THIỆU
Chào t t c các b u tiên mình xin t i thi u mình là Nguy ạn, đầ gi ễn Chí Hoàng Dương, hiện ti
mình đang làm Giám Đố ệp Đạc Công Ty TNHH Babylux Vit Nam. V hc vn thì mình tng tt nghi i
Hc Ngoại Thương Hà Nội khóa 47 (2008 -2012).
Mình vi t cu n sách này vì v i t ng tr i, mình bi t r ng tu i thanh xuân, ế ới cách một ngườ ế
la tu i còn ng i trên gh ng là l a tu p nh t c a m i, tu ế nhà trườ ổi đẹ ỗi con ngườ y nhiên nó luôn đi kèm
vi nh ng nu i ti i nuếc. ngườ i ti c r i bi i nuế ằng ngày xưa mình lườ ếng, ham chơi quá, ngườ i
tiế ếc vic tình c i nuảm, có ngườ i ti c r ng sằng giá như hồi đó mình có định hướ ớm hơn,….. Nhưng tóm
li thì rõ ràng không có ai mà không ti c m i, ế ột điều đó. Bản thân mình cũng vậy, khi đã qua đi rồ
đôi lúc nhìn l ẫn hay nghĩ đế “giá như”. Nhưng hế ời gian trôi đi không bao giời mình v n hai t t ri, th
th l i n a. nh ng vi c mãi mãi không bao gi th làm, có nh ng sai l m mãi mãi không tr
th s a ch a, có nh ững người mãi mãi mình không bao gi i g có cơ hộ p na.
Đạ đầi H c Ngo hại Thương bao nhiêu thế nhân tài y rẫy, nhưng một phương diện nào đó bn
thân mình cũng rấ ững gì mình đã làm đư ốn năm thờt t hào v nh c vào b i sinh viên. Và mình tin rng
có nhi ng v v câu chuy n cuều cái ngoài mình ra không có ai làm được. Nhưng nhữ ấn đề ộc đời mình đã
viết t i blog c a mình https://chihoangduong.blogspot.com/ , ho c facebook :
https://www.facebook.com/chi.hoangduong.359 , n u b n nào mu n xem thêm có th tham kh o, mình ế
s không vi t l i trong cu n sách này n tránh bế ữa để trùng l p n i dung.
Mình vi t cu n sách này v i hai mế ục đích chính:
- nh t: là giúp các b n sinh viên kinh t ( ng k thu t vì mình hTh ế cái này không dành cho trườ c
kinh t thôi, k thu t mình không bi ng rõ ràng, bi t r ng khi còn là sinh viên mình ế ết) có được định hướ ế
nên làm gì, không nên làm gì đ cho tương lai. Đờ ất đẹp, nhưng s chun b i sinh viên tt nhiên là r
đẹp đến đâu thì cũng sẽ đến lúc kết thúc, vy nên nếu bn không chun b cho cuc sng sau thi
sinh viên, có th b n s gp r c r i r t l n.
- hai: là giúp các b n tr l i m t s các câu h i mà có l ai nói cho b n biTh chưa bao giờ ết
bao gi u là các v r t hờ. Đây đề ấn đề u ích mà chc ch n các b n s g p ph i.
Nhưng mình cũng muố ản thân mình cũng ngườn nói vi các bn rng, mc tht s b i khá
thành công khi còn i H c và có kinh nghi m c c k phong phú trên nhi c mà trong trường Đạ ều lĩnh vự
có l không m y ai có. Tuy nhiên nó v n là ý ki n cá nhân c a b n thân mình mà thôi. V ế y nên khi đc
sách các b n hãy c g ng t suy ng m và t duy và đố ại để tìm ra cái hay, hướng đi tối chiếu l t cho
bn thân mình nhé.
14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
about:blank
5/113
https://chihoangduong.blogspot.com/
5
Nhng gì u d a trên nh ng kinh nghiviết ra đề ệm xương máu của mình ngoài thc tế, cng thêm
đố để i chiếu vi r t nhiu anh, ch, em, bn qua rt nhiu thế h t ng hp li. Cuốn sách cũng trích
dn ý ki n cế a nhi u c u sinh viên thành công, tr các b n tham kh o. ải đời khác để Mình cũng rất cm
ơn nhiề ựu sinh viên Đạ ại Thương khác, nhữu bn cùng khóa 47, mt s anh, ch, em c i Hc Ngo ng
người hi n nay công tác trên nhi u nh i r t ều lĩnh vực, cũng đề ững ngườ ất thành đạ nhng
trưở ng b phận, CEO, giám đốc ngân hàng, Founders, Co- Founders,… nhưng cũng đã bỏ thi gian
góp ý và xem xét, giúp ch nh s a n i dung và các ý trong cu n sách này .
Ngày xưa mình đã từ ất mong tìm được ai đó chỉ ẫn cho mình, nhưng đáng tiếc đã chưa ng r d
bao gi tìm được, nên đã phải mm vp ngã tr giá r t nhi u. Chính vì th o t ng l ế đạ ạo độ c
cho chính mình vi t nên cu n sách này. Cu c vi i d ng ebook hoàn toàn miế ốn sách này đượ ết dướ n
phí, r t hi v ng cu n sách này s giúp ích cho các b n, và nó s i nhi i. N u b n đến được v ều ngườ ế thy
hay thì hãy nh chia s nhé.
Hà Nội, ngày 24 tháng 2 năm 2021.
14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
about:blank
6/113
https://chihoangduong.blogspot.com/
6
1. Định hướng nghề nghiệp
1.1. Có cần phải đi học đại học hay không ?
Có r t nhi u tranh cãi quanh v không h i h c thì li c không? Bên ấn đề ọc đạ ệu có thành công đượ
thì nói nhi i không b ng c p thì v n thành công. Còn bên kia bi n minh l i nhều ngườ ững người
thành công đó chỉ là “thiể u số”.
Mình không nh c l i n m t th ữa cho đỡ ời gian. Nhưng trưc tiên chúng ta hãy cùng phân tích
mt s y u tế được và mt khi h ọc ĐH nhé :
- Th nh t v m t ki n thế c: H m t ki n thọc ĐH ràng là ưu thế hơn về ế ức, nhưng mà ưu
thế này chưa c ắc đã vượ ếu ko đi học ĐH thì bạh t tri, vì n n vn có th t mua sách v đọc được, không
14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
about:blank
7/113
https://chihoangduong.blogspot.com/
7
quá khó n u b n thế t s t h c và trang b n th c v m t kinh t quyết tâm thì mình nghĩ là ban có thể kiế ế
không thua kém các b . t ra n hạn đang học ĐH cả Nhưng thậ ếu đi ọc ĐH và đượ ản, được dy bàn b c
dạy có định hướ ốt hơn. Tất nhiên đượng thì vn t c dy là mt chuyn, bn có chu hc hay không li là
chuyn khác
- i ra và bao g m c nh ng Th hai v môi trường: Môi trường là cái do định hướng trường ĐH tạ
ngườ ếi bn x i quen biung quanh mình. ràng đi học ĐH ban hộ t i nhchơi vớ ững người
bn trí thc, thông minh. Mt m t khi bên c nh nh b ững người như thế n b t xa vào ớt xa ngã hơn, bớ
nhng t n n bên c nh nh i thông minh hi u bi hơn. Hai ững ngườ ết thì bạn cũng sẽ tiến b, ba
quan tr ng nh n . Vì b n h c c a b n sau này nhi ất đó là nó giúp bạ xây d ng các m i quan h ều người
s làm vic khắp nơi, người ngân hàng, ngườ ểm toán, ngườ …. Nên rõ ràng là i là ki i làm hi quan,
đó là các mố ạn không đi i quan h giá bn th tn dng sau này. Riêng khon này thì nếu b
học ĐH thì rõ ràng là bạ ầu như không có cơ hội nào để ếm đượn h ki c nhng th tương tự.
- cái bTh ba là có được ng: Không có bằng Đh bạ có đượn vn có th c mt công việc ok, nhưng
b i ngh nghi p t u gi u t i thi u tằng ĐH thì hộ ốt hơn nhiề đi đâu họ cũng đòi yêu cầ t
nghiệp ĐH. Ngoài việc đó ra thì khi nhìn vào tương lai xa hơn các b ập gia đình, n s thy khi các bn l
và con cái các b c r i. n h c d t, b n không ạn đi họ Lúc đó nếu ngày xưa bạ đi học ĐH tlàm sao bạn
bo con b n h c? Khi b i lêu l ọc đượ ạn quát chúng đừng chơi bờ ng h i ọc đi, chúng cãi l
“ngày xưa bố ọc có ra gì đâu mà đòi bắ ọc” – Lúc đấ/me h t con h y chc ban cng hng luôn ch chc ch
cãi đượ đâu nha.c nó
14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
about:blank
8/113
https://chihoangduong.blogspot.com/
8
Còn có r t nhi y ba tiêu chí trên là rõ ràng nh t, quan ều tiêu chí dài dòng khác, nhưng mình thấ
trng nh n th , nất. Nên như các bạ ấy đó ếu có th thì v n. Trẫn nên đi học ĐH nha các bạ trường h p b n
đang học ĐH và bạn nghĩ ra ý tưởng gì đó bỏ hc khi nghi p thì nó khác.
1.2. Nên chọn ngành nghề nào ?
Đây là một câu hi rt khó, vì khi các b n h c l p 12 ch ng r i ch n ngành thì có v ọn trườ ấn đề thế
này:
Hi b m , h hàng thì đề ời. Vì đa sốu không có câu tr l nếu B M chúng ta tnh l thì có th
h không có đủ ạm đâu nha). Nên bạ hiu biết (mình không ý xúc ph n hi h cũng không thể
vấn cho chúng ta được, và có tư vấn cũng sẽ không chính xác
Hin nay có nhi u Group c ra, vì d m t l n không hi u sao có ai add mình ủa các trường ĐH mở
vào cái group K59 FTU, và ng gi c m đó có các bạn sinh viên trong trườ ải đáp các thắ ắc. Nhưng vấn đề
đây thế ững ngườ cũng là sinh viên mà thôi, họ chưa , vì nh i tr li, nhng admin group bn thân h
ra trường đi làm tất nhiên cũng không hi ệc đó ngoài thự như thếu cái công vi c tế nào. Tình c
mình đọ ật đọc mt vài bài ca các admin v hướng nghip, nói th c xong mình v n không hi u
tht ra nói là không hi n không ràng rểu thì hơi quá, nhưng ý mình là nó vẫ t khó hình dung. Hơn
na các b n ph i hi u b t k trường ĐH nào cũng đều mt trái h không mu i khác ốn ngườ
biết, hay nói cách khác là trường nào cũng chỉ ững cái đẹ mun nói tt, và nói nh p ca mình ra mà thôi,
vy nên có nhi u góc nhìn b n s không bi ết được. Chưa kể đến vi c tệc các trường ĐH luôn đi sau th ế
và đôi khi chính họ cũng không quan tâm lắm đế ệc đầu ra như thế ời mình thi ĐH thì n vi nào. Ví d th
ngành tài chính ngân hàng đang rất hot nên bt k trường kinh t u mế nào cũng đề khoa Tài Chính Ngân
Hàng. Trường nào cũ mà không quan tâm đế là lúc ra trường m n hu qu đầu ra. Và h qu ng thì nhân
lc ngành tài chính ngân hàng b a, và r t nhi i ph i làm trái ngành ngh - t ví d c th ều ngườ Đó là mộ a
vic các b ng và gi i thi u tạn nghe theo định hướ các trường ĐH.
Các b n th lên Group khác c i, ho c h i m t s i kinh nghi m, ủa người đi làm rồ ngườ
nhưng ắng địkh nh vi các bn là . Tcàng h i s càng lo n, khó quy ết định i sao? Đó các b n hi
mỗi ngườ ngày xưa trướ mình thi vào ĐH Ngoại Thương, mình từi nói mt kiu. d c kia ng hi rt
nhiu anh ch sinh viên, c u sinh viên v trường thì m i nói m t kiỗi ngườ ểu. Người toàn chê, người
toàn khen nên ch bi t th nào mà l n. V i quan m i khác nhau s khác nhau, ế ế ấn đề ch thế gi ỗi ngườ
khi góc nhìn khác nhau ý ki i qua nên khó th kh ến đưa ra cũng sẽ khác. Chúng ta chưa trả
năng biết ai nói đúng, ai nói sai, hoặc cũng không hiểu đượ ỏi đôi khi c ti sao h nói vy. Nên càng h
càng lo n.
14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
about:blank
9/113
https://chihoangduong.blogspot.com/
9
Vì th t s v i h c sinh l p 12 b t các b n ph i ch n ngành ngh u quá khó. Chia s tương lai là điề
chính câu chuy n c ủa mình ngày xưa, vào thờ năng củi mình lp 12 thì vi kh a mình thì mình th
ch n b t k ngành ngh nào c a b t k trường nào. Lúc đó mình chọn ĐH Ngoại Thương do mình
chn ba, l a nào h c gi n theo ần đó mình thấy trường mình đứ ỏi cũng thi NT nên mình chọ
phòng trào, n u h n i H c Y Hà N i thì bây gi mình ng u nhiên tr thành bác s . Cái ế ồi đó mình chọ Đạ
nn giáo d c c a chúng ta g n h c sinh vào m t k thi điể m đếm s cng nhc mà không quan n
vic có phù h p hay không phù h p v i ngành ngh đó
Vy cu i cùng thì sao? Ph i làm th Ý ki n c a mình v i các b nh thi các ế nào đây. ế ạn ý đị
trường kinh t t là mình thích gì, ế, nhưng không biế không bi t mình thích ngành nào thì các b n hãy ế
c chn cái tt nh m ngành nào cao nh t có th . ất, nghĩa là nh Không c n quan tâm quá v c mình vi
có phù hơp hay không, cứ ngành nào cao mà b n có th v i t i mà chn. T i sao ? Có hai lí do
- Th nh t là ng nào, ngành nào càng l m cao thì rõ ràng là i gi trườ ấy điể ngành đó nhiều ngườ i,
và h c cùng nhi i gi i b n thân b n b ều ngườ ạn cũng tiế ộ, cũng tốt hơn và khả năng nhìn nhận cơ hội cao
hơn. Ở đây mình cũng giả ỏi chưa chắc cái cũng giỏi. Nhưng i thích là hc gi một phương diện nào
đó học hành và điể ện năng lực tư duy logic. m trác nó th hi
- Th haikinh t rế ất đa năng, không như kỹ thut, ví d b n h c kinh t i ngo i b n v n làm ế đố
ngân hàng đượ ẫn làm marketing được, hoc bn hc ngân hàng v c, bn hc marketing vn làm xut
nhp khẩu được….. Còn việ i làm trái ngành khó khăn như thếc nếu bn h nào mình s gii thích đoạn
sau nhé.
14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
about:blank
https://chihoangduong.blogspot.com/
10
Mình th y nhi i khi ch ng c hay bu i theo ki u này. Ki ều ngườ ọn trườ ồn cườ ểu nghĩ mình hợp
với cái này hơn cái kia. Hoặc thích cái này hơn cái kia. Nhưng c bạn biết không, các bạn chưa
làm vi ệc, chưa làm ở ngành đó bao giờ ạn thích cái gì hơn? làm sao bn biết chính xác là b Vậy nên đừng
suy đoán cảm tính.
mình v n mu n nh c l i l i khuyên c a mình là. Không c n quan tâm quá v c mình vi
phù hơp hay không (bi vì các b n không th nào bi ết đươc mình thích hay không thích ngành nghề
đâu quá sớm để ết đượ bi c), c ngành nào cao m nh t b n th v i t i ch n . điể Còn
việc sau này ra trườ ệp ĐH bạ năm học ĐH củng, tt nghi n s làm ngh gì s ph thuc rt ln vào bn a
bạn, lúc đó mới là lúc bạn đi tìm câu trả li ch không ph i bây gi .
( T t nhiên cái này là mình nói n u b n ch ng kinh t , nó s u b n thi k ế ọn các trườ ế không đúng nế
thut, hoặc y dược,… )
2. Đại Học Ngoại Thương có thật sự tốt hơn các trường kinh tế khác không ?
2.1. Một số điều bạn nên biết về Đại Học Ngoại Thương ( FTU)
Quan ni i ta v n hay cho r ng kinh t thì FTU luôn x p s m t. ệm chung thì ngườ ằng trong các trườ ế ế
Nhưng nguyên nhân tại sao li thếc b ng tìm hi ? ạn đã từ ểu chưa
Theo tìm hi u c i tr i n u so v ng kinh ủa nhân mình thì ngày xưa FTU không quá nổ ế ới các trườ
tế khác, nhưng mọ thay đổ khi ( ệu trưở ết địi th i t tng hi ng ) quy nh nâng cao chu n ti ng ế
anh đố ới sinh viên và đồi v ng th i c khó c a môn ti ng anh gi ng d ng. K t ải cách, nâng độ ế ạy trên trườ
khi nh ng chính sách c u l n các b n SV Ngo ủa hiệ ực đã biế ại Thương thành những người
“giỏi tiếng anh nht trong s ng kinh t các trườ ế”.
Cộng thêm vào là khi đất nướ ch thương mạ ới nướ ng tăng nên c m ca, giao d i v c ngoài ngày
t đó FTU cũng mượn nước đẩ ền đểy thuy đưa danh tiếng trường cao lên, thu hút nhân tài. Và ri chính
những nhân tài đó làm rạ anh nhà trường d ng.
14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
about:blank
https://chihoangduong.blogspot.com/
11
2.2. Đại Học Ngoại Thương có thực sự hơn những trường kinh tế khác ?
Gi đi vào câu hỏ ếu nói đến so sách các trường Đại chính. N i Hc tchúng ta th so sánh
nhng điểm sau đây:
Th nh t là v m t ki n th c h ế ọc trên trường: Cái này khá khó so sánh vì các trường kinh tế mi
nơi có thế m ế nh riêng. N u v m t xut nh p kh u ngo i thương thì iên ĐHNT là số tt nh một. Nhưng
so sánh nhi m toán thì không b ng bên KTQD hay n u v ngành Ngân Hàng ều lĩnh vực khác như kiể ế
thì không th b c. Chính vì th ng khi nói chuy n v i nhi u b n bè, h ằng HVNH đư ế mà sau khi ra trư
đều kêu ĐHNT đào to kiến thc nn không quá t t. b n mình làm ki m toán EY b n y kêu
bên KTQD h o t u. Còn có b n t ng thi vào đào tạ ốt hơn ĐHNT nhiề Ngân Hàng Nhà Nước thì kêu
bn y phi t tìm hi u r t nhi u m ki n th ng d ới thi đỗ ế ức trên trườ ạy chưa đủ, m c b n y h c
ngành Ngân Hàng ng h p c a các th h ng ĐHNT. Nhưng tin vui cho các bạn là đó là với trườ ế ra trườ
lâu r n nay theo mình bi t mình tìm hi u thì các ngành c ồi như mình. Còn hiệ ế ủa ĐHNT cũng đã cố
gng c i ti n r t nhi m ng d y ki n th ế ều. Và xu hướng “cân bằng hóa” về t gi ế c sách v c ng ủa các trườ
cũng diễn ra nên càng ngày ki n th c h n d n không quá khác nhau. ế c trường nào đi nữa cũng dầ
Tuy nhiên nói mt câu tng kế t thì v m t kiến thức FTU không hơn các trường kinh t khác. ế
Th hai v môi trườ ển con ngườ ết các trường phát tri i: Khác vi hu h ng kinh tế khác, d
như KTQD thì thiên về ứu, còn ĐHNT thì thiên về ển con ngườ nghiên c phát tri i tp trung vào tri
nghim c a SV. T ng kinh t nào ch c ch n m u ch ng ất nhiên trườ ế các CLB nhưng mình chắ ột điề
có nơi nào nhiề ạt động như tại ĐHNT, đây tạo nên điề ển con ngườu ho u kin rt ln cho SV phát tri i tr
nên năng độ ẹn, đồ ển tài năng hơn. thậng, nhanh nh ng thi phát tri t ra hc kinh tế khác vi hc k
thut. Hc kinh tế đòi hỏi con người nhanh nhn và kh ng, h c h i r t cao. Chính vì th khi năng thích ứ ế
đi làm sau này các bạ ấy độ ọc ĐHNT n s th y rt rõ. Mc th m i h mt s cái kiến thc nn
không có, nhưng mà họ ỏi đượ vn hc h c và tiếp thu rt nhanh. Không phi vì mình tng hc NT ra mà
mình bênh, nhưng nhậ ều người đều đánh giá vận xét chung t rt nhi y. Cái này là công s c không
nh đến t ng và n l c t định hướ phía nhà trường.
14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
about:blank
https://chihoangduong.blogspot.com/
12
Đến đây có thể ngườ ọc trườ ốn năm sinh viên tôi tậ i s phn bin là tôi h ng khác thì b p trung
vào h ng tôi t p trung phát triọc, còn sau khi ra trườ ển con người, lúc đấ ới thay đổi đểy tôi m tr thành
người năng động thì có làm sao ? Mình xin thưa rằng có th khóể, nhưng sẽ . Thay đổi con người đâu phải
đơn giả ốn thay đổi thì thay đổn, mu i lúc càng ít tui càng d. Càng sau này s a sau càng khó. Hơn nữ
này đi làm suố ắm đầ ều cơ hội như hồ ữa đâu. Ví dụt ngày c u vào làm bn không có nhi i sinh viên n
như cơ hộ ết trình trước đám đông, cơ h ện….. đấi thuy i t chc s ki y là nhng cái sau này b n không
có cơ ữa, hay nói chính xác hơn là bạn không có cơ hội để ản thân mình thay đổhi làm n cho b i na ( có
th vẫn có nhưng sẽ ít đi rấ t nhiu)
Th ba v ng sinh viên. Cái này kh chất lượ i cn nói r i, mình nói ngn g n thôi h c cùng
những ngườ ỏi và tư duy ốt mình cũng tối gi t t lên và t đó khả năng nhìn nhận cơ hội cũng tốt hơn.
Th là v c ng c l n nhau. th nói r ng b t k ộng độ ựu sinh viên giúp đỡ trường ĐH nào
cũng thế, đề ộng đồ ựu sinh viên ra trườ ệm, nhưng cộng đồu có nhng c ng c ng chia s kinh nghi ng ca
c SV ĐHNT là mạ ạt độ ộng đồnh nht, h h tr nhau nhiu nht. các ho ng k nim do c ng cu
SV cũng đượ ất hoành tráng. Điềc t chc r u này to ra mt li thế vô cùng ln cho các bn SV còn hc
trong trường khi n u các b n cế ần tìm ai để giúp đỡ hi hoc .
14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
about:blank
https://chihoangduong.blogspot.com/
13
nh ch p Group c a h i C t nhiựu SV ĐHNT, group tương tác rấ u, r t nhiu ho ng ạt độ
hơn hẳn các hi cu SV c ng khácủa các trườ .
Ngoài ra t t nhiên còn tùy thu c vào kh t n i c a các b n n i khóa mình năng kế ữa, nhưng vớ
mt d, bn ng v n nh chia s kinh nghi lnh ra trườ ững nhóm hay offline để ệm, giúp đỡ n
nhau
14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
about:blank
https://chihoangduong.blogspot.com/
14
Như vậ nói ĐHNT xứng đáng vịy nếu so sánh bn tiêu chí này thì tht s trí s mt. Tuy nhiên
mình cũng nói là không phả ọc ĐHNT cũng giỏi cũng thành công hơn các ọc trười ai h ban h ng khác
2.3. Một số nhược điểm mà SV Ngoại Thương hay mắc phải
Th nh tnhiều người không thích nghi đượ ểu môi trườc. rt nhiu hc sinh quen vi ki ng
cp ba ch h ọc hành chăm chỉ ok, nhưng lên ĐH câu chuyệ ĐHNT n hoàn toàn khác. Chính
hướng đế năng độ ải ai cũng thích nghi đư ều ngườn s ng nên ràng không ph c ngay nên nhi i không
thích nghi đượ ẫn đế ết độc d n chán chường và mt h ng l n b a h ực. Điều đó dẫn đế ốn năm sinh viên củ
gần như không có thành tựu nào.
(Ý ki n c a m t s cế ựu SV FTU sau khi đã tốt nghip)
Th hai là kiêu & ch u này th n ch rảnh. Điề ấy quá rõ mình cũng không nói nhiều. Nhưng nó hạ ế t
nhiu khi nhi u SV Ngo ng công vi c nh nh t. H không bi t r ng nh ng công vi ại Thương chê nhữ ế c
đó dạy cho h rt nhi u, n u vi c nh ế không làm thì sao làm được vic ln. Vic không làm nh ng
công vi c nh n cho nhi u b n thi u ki n th c h i nghiêm tr ng r đó khiế ế ế ọng. sau này ra trườ t
nhiu b n c m th y s c v i th c t do không chu n b t ế trước. Ngày xưa khi còn là SV đi làm thêm, tt
nhiên mình cũng gặ ất nhiên cũng rấ ạn SV trườ ữa. Nhưng p các bn SVNT t t nhiu các b ng khác n
theo đánh giá cả ời điểm đó mình thấ ạn KTQD chăm làm nhm quan th y các b t,và có nhiu bn trong s
đó cực k khôn ngoan ( khôn theo ki u xã h i) do h đã đi làm rất nhiu.
14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
about:blank
https://chihoangduong.blogspot.com/
15
Th ba l i th c ế a SV khi h trên. ọc ĐHNT “môi trường” “Cộng đồng” như mình nói
Nhưng không phải ai cũng tậ ụng đượ đó. Vớ ững ngườn d c li thế i nh i rt rè, ngi giao tiếp hoc ngi
làm quen v i l , ho c h u ch t h c hành thu n túy thì th h s không th t n d ng ới ngườ ki biế
đượ ếc li th này, và đôi khi họ ới môi trườ ại đây, hoặ s thy chán nn v ng t c không chán nn thì h s
cm thấy ĐHNT không đặc bit. Trong khi tht ra nguyên nhân do chính bn thân h, hay
chính xác hơn là do “tư duy của h không phù h p ho ặc chưa thay đổi theo k p v ới môi trường”.
Có đợ có đứ mình là sinh viên trườ ếu đi làm thêm hoặc sau này đi làm t a em h ng khác có hi là n
chính em ph i c nh tranh v i các b n SV Ngo ại Thương thì em nên khai thác vào điểm nào để đánh bại
đượ c h? Mình tr l i luôn với nó đó : Mun cnh tranh v i h thì ph th ải đánh vào cái họ
yếu đó “kinh nghiệ ếp nơi công sở”. Hai cái đó không phm làm vic & kinh nghim giao ti i SV
Ngoại Thương nào cũ ốt. Vì sao? Vì như mình nói ạn SVNT có tâm lý SV trường t trên nhiu b ng VIP,
h c nghĩ đơn giả ại Thương ok rồi, nhưng rn cm cái bng Ngo t tiếc không phi thế, h
không hi u là th m ng cho h rèn luy n mà thôi. ho c m i tâm lý ật ra ĐHNT chỉ ột môi trườ ột vài ngườ
h quá rt nên không ch ng công vi c nhịu đi làm nhữ nhặt đ tích lũy, hơn nữa vic nhiu bn
SVNT quá b n b u v i các ho ạt động clb cũng là mộ ớn như ởt hn chế rt l phn sau mình s nói rõ hơn.
Chính vì v y n u nói m t cách th t lòng thì mình th m trên là cái mà SVNT c n kh ế y những nhược điể c
phc n u muế n ti a trong thến xa hơn nữ ế gii c nh tranh kh c lit sau này hoc ít nht sau này ra
trường đời không b b t ng .
3. Mới vào học Đại Học thì nên làm gì ?
3.1. Sai lầm nghiêm trọng khiến bạn không thể thích nghi được với môi trường mới trên đại học
Mt trong nh ng sai l m c a nhi i các b n v n c luy n ti c c p ba. ều người khi lên ĐH rồ ế ế
th h i C p ba b n quá thành công, b n h c gi i nh c nhi ng m , b n t trường, đượ ều người ngưỡ
nhiu b n bè t t hi c p ba chính vì v y b n không th b n c c m th nào mà quên được. Lên ĐH giờ y
bun và ht h ng
14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
about:blank
https://chihoangduong.blogspot.com/
16
Lý do khác n a là m c m i th bây gi khác r a bồi nhưng suy nghĩ củ n vẫn y như ngày xưa.
nghĩa bạn đang “đem duy củ ột đứ ấp ba đi học ĐH” tấa m a hc sinh c t nhiên không th
thành công.
GII PHÁP :
Mình cũng đã gặ ạng tương tự như thếp tình tr , và nói tht mình t nh b thi lừng đị ĐHNT đ i
trường khác. Vào th i mình h c k m t mình c m th y mình không th t ột năm nhấ hích nghi được. Đi
học trên trườ chơi vớ ả, cũng chả ả. Đếng mình ch i ai c nói chuyn vi ai c n mc mà có nhiu bn còn
ch mình h n kia ph c ngoài hay không mà sao b y ít nói th vì cái thỏi là “bạ ải người nướ n ế?” ( i
k c c th nh tho ng hay có mủa mình đi họ ấy đội người Lào, Campuchia, Trung Quc hc cùng). Mình
đã từ ức như thế ời gian đấu tranh tư tưởng mình đã quyết địng t đến m . Và sau rt nhiu th nh phi thay
đổ đọ đọi. Nếu thi gian ban th c trên fanpage FTU confessions c bài #FTUcfs3329 chính
bn mình vi t v i mình bế cuộc đờ ốn năm tại ĐHNT ( ặc tìm đọHo c trên blog c a mình)
Mình bước vào FTU năm đó với tư thế ngẩng cao đầu , mình kết thúc Cấp 3 với thành tích
KHỦNG khi thi học sinh giỏi cấp tỉnh, học sinh giỏi cấp quốc gia, thi thử ĐH cũng như thi thật ĐH đều
điểm cao nhất trường Chuyên của Tỉnh. Lúc đó mình cứ nghĩ đơn giản Cấp 3 lên ĐH cũng sẽ gần
giống như Cấp 2 lên Cấp 3. Mình học giỏi thế cơ mà, chả có gì phải loNhưng các bạn ạ, đời đâu có như
mơ. Sự tự tin đó của mình đã nhanh chóng chuyển thành TỰ TI khi FTU KHÔNG HỀ NHƯ MÌNH
14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
about:blank
https://chihoangduong.blogspot.com/
17
TỪNG NGHĨ. FTU là môi trường năng động, trong khi bản thân mình là MỘT CON MỌT SÁCH, CỰC
KỲ NGẠI GIAO TIẾP cũng CỰC KỲ BẢO THỦ, Vì mình cứ nghĩ ta đây giỏi chả bao giờ chịu nghe
ai. Và sự thật là khi mới vào học FTU mình bị SỐC TÂM LÝ CỰC NẶNG
- Cũng đú đởn theo bạn thi một loại các CLB của trường, như CỨ THI TRƯỢT, không
những trượt mà nhiều lúc PV mình còn bị các Anh Chị tổng sỉ vả vì thái độ hời hợt. Có người ( là người
quen , đồng hương với mình)nhưng cũng nói thẳng với mình là "chị không thể nào nhận em được,
nhận em vào sau này người ta chửi chết vì em quá chậm chạm, giao tiếp quá kém"
- Đi học thì tôi càng thất vọng tôi người CỰC KỲ NGẠI GIAO TIẾP, tôi rất ngại bắt
chuyện với người lạ, trong khi đó những môn học ở FTU năm 1 toàn những môn mà theo tôi lúc đó
nghĩ là môn "học thuộc". Vì tôi là dân khối A chỉ quen học Toán, lý, hóa.
- Mọi chuyện được đẩy lên cao nhất, khi tôi cũng đú đởn đi làm thêm theo đứa bạn. Làm tiếp thị
nhưng tôi không thể nào làm nổi. Một con mọt sách như tôi đi tiếp thị cho người khác tôi cảm giác CỰC
KỲ NGẠI , hồi bé suốt ngày tôi đọc sách với được nhồi nhét vào đầu BUÔN BÁN LỪA GẠT,
khiến tôi không thể làm nổi. QUÁ CHÁN, TÔI NGHỈ VIỆC CHỈ NHẮN DUY NHẤT 1 TIN NHẮN
SMS CHO ANH GIÁM ĐỐC TÔI NGHỈ, KHÔNG NÓI MỘT LỜI NÀO. CÔNG TY ĐÓ GỌI ĐIỆN
TÔI CŨNG TẮT MÁY KHÔNG NGHE. THỰC SỰ TÔI ĐÃ QUÁ SỐC VỚI NHỮNG XẢY RA
TRƯỚC MẮT RỒI :(((
BÂY GIỜ TÔI PHẢI LÀM THẾ NÀO ĐÂY ? Tôi đi họp lớp cấp 3 thì tôi xem sách vở của những
đứa bạn tôi học mấy trường kỹ thuật thì thấy toàn những môn tôi thích, toàn những cái chúng kêu
khó nhưng với tôi thì bình thường. Mấy đứa bạn cũng bảo tôi "Mày quá phí phạm khi thi vào Ngoại
Thương, bao nhiêu kiến thức ngày xưa vứt hết, tao nghĩ mày chỉ hợp với MÔI TRƯỜNG NGHIÊN CỨU
THÔI". Một câu nói của nó như làm tôi tỉnh ngộ.
Trong lòng tôi buồn cùng, tôi biết mình đã chọn sai.....Tôi quyết định sang năm sẽ thi lại
trường khác . Tôi xấu hổ không dám kể chuyện này với bất kỳ ai, cho dù là bạn thân, bạn cùng phòng,
anh em hay bố mẹ. Tôi sẽ bí mật thi lại trường khác
…………. ”
V y nên mình khuyên th t t t c các b n hãy quên toàn b c ấp ba đi, giờ đã quá khứ
rồi. Ngày xưa bạn đã là VIP đã là cô bé, cậu bé vàng gì mình không c n bi t, bây gi n u b n không th ế ế
nào th c mình i ta s ph n h t b n mà thôi. B n hãy quên thành hiện đượ trên trường ĐH thì ngườ nh ế
công c i t u, hãy v t b h chinh ph c nh ng th thách m i. Thành ủa ngày xưa đi làm lạ đầ ết đi để
công c a ngày hôm qua rõ ràng là tuy t v ời nhưng nếu hôm qua có thành công thì hôm nay phi nhanh
chóng quên đi.
14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
about:blank
https://chihoangduong.blogspot.com/
18
Ngày xưa mộ ệc mình đã rấ ắng làm để quên đi hồ ủa mình đó mình t trong vi t c g i cp ba c
unfollow Fanpage hay Group c ng c p ba mình. Mình bi t làm v y thủa trườ ế hơi tiêu cực, nhưng
mình bu c ph i làm v mình b u l i t u t u b ậy để quên đi, để ắt đầ đầ ại môi trường ĐH y. Vì nế n
không quên đi, có thể lên ĐH bạ ỏa sáng đượ n s mãi ch cái bóng m ca quá kh, không th nào t c
na.
Mt v n a v m quan h b n bè, th b n t ng nhi i b n t t h i c p ba ấn đề i ều ngườ
nhưng cuộc sng thì luôn ti p diế ễn thôi. Lên ĐH bạn s li có những người bn mi, và có th h còn t t
hơn cũ, hãy c m nh d n lên, mình tin là b n s có nh ng m i quan h tuy t v i ĐH.
Nếu b c bài Confessions kia mình vi t s y, nó không d i v t lạn đọ ế th dàng gì và mình đã phả n
đấu tranh tư tưởng rt nhiu mi th vượt qua được. Và mình tin r ng các b c. ạn ai cũng s làm đượ
Và n u có th c thêm bài confessions ế ời gian đọ #FTUcfs3329 mình tin r ng nó chc chn s không phí 5
phút cu i bộc đờ ạn đâu, và b ạn cũng sẽ có độ ực hơn.ng l
Còn m t v khác mà có khi nghiêm tr v ấn đề ọng hơn cả ấn đề không thích nghi được như mình nói
trên đó là nhiề ạn có tâm lý đã thi đ ĐH, lại đ ĐH trườ hĩa là công danh cuộc đờu b ng top ng i
toi nguyn rồi. Nên khi vào ĐH các bạn lười đi rấ ọc như ngày xưa, không chăm t nhiu, không chu h
học như ngày xưa, không ch ần như các bạu c gng, và g n sng theo kiu th ni. Mình biết rt nhiu
VIP theo ki m r i tuyểu thi ĐH điể t cao, thi độ ển HSGQG nhưng vào ĐH họ ần như chỉ g là cái bóng m
của mình trướ ếu mà không được người khác nói mình cũng không biếc kia. Thm chí có nhiu bn n t là
bn y h i c p ba t ng thi HSG qu c t , n y không có gì n i b t c , rế vì vào ĐH bạ t tr m, th m chí còn
kiểu ham chơi bờ ết đấy, đã lười. Mà các bn bi i thì không có thu c nào ch ữa được.
3.2. Hãy tìm cho mình một hoặc nhiều mentor “xuất sắc”.
Học ĐH không giống như họ ấp ba, nên như mình cả trên đó “đừng đem duy củc c nh báo a
đứa h h c cọc sinh đi ọc ĐH”. Họ p ba bn chng c ng dẩn ai hướ ẫn cũng được, bn gii bn t làm hết
mt mình v c Cẫn thành công. Đúng thế, nhưng họ p ba b n bi ết chính xác bn c n làm gì, c n h c
những môn gì. Còn ĐH thì khác, mình chc chn rng bn không biết mình nên làm chu n b gì.
Chính vì th c tìm Mentor cho mình là quan tr ng vô cùng. ế vi
Có m t ho c nhi u tiên h s ều Mentor, đầ ch cho mình nên đi đườ ết đường nào, sau khi bi ng nào,
có ngườ ạn sao cho đi đường đó ngắ ất. Nói thì đơn giả nhưng khó khăn li có th giúp b n nh n vy n nht
vn là: Làm th b c rế nào để ạn tìm được mentor ? Và tìm đượ i thì hnh ng d n mình ận mình, có hướ
không? (do b n quá kém h không mu n nh n, ho ặc đơn giản là h bn tht nên không có th i gian)
14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
about:blank
https://chihoangduong.blogspot.com/
19
t t s g ngo c kép các b n hi u. N u b n mu n tìm cho đây mình để “xuấ ắc” tron tiêu đề để ế
mình ngườ ững ngườ ỗi người ch dn hãy chn nh i tht s xut sc. Ti sao? m i nhìn nhn thế gii
theo cách khác nhau. Nh n là vì h nhìn nh n sai, hay góc nhìn cững người không thành công đơn giả a
h sai. Nếu b n ch n nh i lững ngườ ng nh ng không thành tích n i b t thì th cái h ch cho
bn s là sai. Nên n ế u c n ph i hi hãy c g ng tìm nh ững người tht s xut sc.
Quay tr l i v i vi c làm th c m t Mentor cho mình câu h i khó và mình ế nào để tìm đượ ? Đây
nghĩ phụ ộc vào “cơ may” củ ạn. Nhưng cũng phụ ộc vào “sự động” củ ạn. Như thu a b thu ch a b
hi SV mình t ng c g ng liên l c v i r t nhi u nh i mình hâm m ững ngườ để t đó xin lời khuyên cho
mình, nhưng đáng tiếc là không my kh ng h p c a mình. Mình bi t nhii thành công. Nhưng đó là trườ ế u
bạn khác đã rấ ới cách đó. Và tìm được mentor đã khó, họ có hướt thành công v ng dn mình lâu dài hay
không s ph thu c vào s chăm chỉ ạn. Các mentor thành công đề ững ngườ ca b u nh i tính cách rt
quyết li t, t c b n thân h trước kia cũng rất chăm chỉ ạn lườ, nên nếu b i hoc h hướng dẫn nhưng
bn làm không k p theo ti có th i ta s không mu ng d n b n n u này b n c ến độ ngườ ốn hướ ữa, điề ần lưu
ý.
Lưu ý: Th nht là b n có th không nh t thi t ph i tìm cho mình m ng xuyên ế ột mentor người thườ
có th ng d n mình, vì th t ra b n thân h t b b n ch c n tìm cho mình hướ cũng rấ ận. đôi lúc thể
một ai đó dày dặ ải “xuấ ắc” để đôi lúc mình thển kinh nghim, tt nhiên vn ph t s lng nghe &
quan sát h c n quan sát cái cách làm vi c, ho c nghe m t vài l i ch d y t h b n có th ọ. Đôi khi chỉ
rút ra r t nhi u th ứ. Người ta c hay nói chú trng vi c sách hay h n ph i hi u ệc đọ ọc hành. Nhưng b
đôi khi mộ ời khuyên, hay vài câu nói đúc kế ột ngườt vài l t kinh nghim t m i xu t s ng ắc nào đó nó bằ
bạn đọc my quy ển sách đó.
Th hai m n sặc tìm được môt mentor đã khó, nhưng đôi khi bạ đặ t câu h i liu h
phải là người có tâm hay không? (câu h i này b n có th u theo nhi hi ều nghĩa) Đây cũng ột đim u
rất khó. Nhưng theo ý kiến ca mình, một ngườ ải qua cũng từi tng tr ng nhiu Mentor trc tiếp
ln gián ti p.Thì mình th y n u m t mentor tâm thì ngoài vi c hế ế chi đường đi cho mình thì
ngườ i ta luôn c gắng giúp mình “trưở h” để ột ngày nào đó mình thể bay trên đôi cánh ng thàn m t
ca mình không c n ai dìu d t n ữa. Cũng giống như các bạn đi khám bác sỹ cũng thế thôi. Người
bác s i mà s a kh i b nh cho b n 100% (ch không ph i ch a 70 - khi có tâm là ngườ ch ch 90%), để
bn khe h n r i, b n không c n ph i quay l i g p h n a.
3.3. Học hành trên trường có quan trọng hay không? Và cụ thể cần học những gì?
Rt nhi u b n hay h i r ng h ng sau này áp d c nhi ọc trên trườ ụng đượ ều hay không? Thì đầu
tiên theo mình h ng b n c n bi t hai thọc trên trườ ế :
14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
about:blank
| 1/113

Preview text:

14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
BƯỚC T TRƯỜNG HỌC RA TRƯỜNG ĐỜI
Có những điều i
khi đã đi qua rồ chúng ta m i
nhn ra và th y
tiếc nuối, nhưng đáng tiếc là
không ai có th quay ngược th i gian Cuốn sách cực kỳ ữ h u ích với
Người chuẩn bị bước vào trường Đại Học
Sinh viên các trường kinh tế
Người mới ra trường đi làm một thời gian
TÁC GI: NGUYỄN CHÍ HOÀNG DƯƠNG
CU SINH VIÊN KHÓA 47 TRƯỜNG ĐẠI HC NGO I
ẠI THƯƠNG HÀ NỘ about:blank 1/113 14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
https://chihoangduong.blogspot.com/ MỤC LỤC LỜI GIỚI THI U
Ệ ............................................................................................................................................ 4
1. Định hướng nghề nghiệp ....................................................................................................................... .6
1.1. Có cần phải đi học đại học hay không ? ........................................................................................... 6
1.2. Nên chọn ngành nghề nào ? ............................................................................................................. 8
2. Đại Học Ngoại Thương có thật sự tốt hơn các trường kinh tế khác không ? .......................................10
2.1. Một số điều bạn nên biết về Đại Học Ngoại Thương ( FTU) ........................................................10
2.2. Đại Học Ngoại Thương có thực sự hơn những trường kinh tế khác ? ..........................................11
2.3. Một số nhược điểm mà SV Ngoại Thương hay mắc phải ..............................................................14
3. Mới vào học Đại Học thì nên làm gì ? ...................................................................................................15
3.1. Sai lầm nghiêm trọng khiến bạn không thể thích nghi được với môi trường mới trên đại học .....15
3.2. Hãy tìm cho mình một hoặc nhiều mentor “xuất sắc”. ..................................................................18
3.3. Học hành trên trường có quan trọng hay không? Và cụ thể cần học những gì? ............................19
3.4. Kinh nghiệm học tiếng anh cho người mới. ...................................................................................24
3.5. Tham gia các CLB trên trường có cần thiết không? Và tham gia mức nào là đủ? ........................26
3.6. Làm gì khi thi không đỗ bất kỳ clb nào ? .......................................................................................27
3.7. Khi nào thì nên đi làm thêm? Và nên cụ thể là làm thêm những việc gì ? .....................................27
3.8. Một số kỹ năng mà sinh viên nên có ..............................................................................................32
3.9. Cái gì là quan trọng nhất mà bạn nên đạt được trong bốn năm sinh viên ......................................34
4. Vấn đề học hành ...................................................................................................................................37
4.1. Làm thế nào để học hiệu quả hơn? .................................................................................................37
4.2. Làm thế nào để có khả năng nói trước đám đông, thuyết trình tốt? ...............................................42
4.3. Bằng xuất sắc có quan trọng ..........................................................................................................46
4.4. Có nên đi du học hay không? .........................................................................................................49
4.5. Những chứng chỉ gì thì quan trọng? Cái nào quan trọng hơn cái nào ? .........................................50
4.6. Đọc sách như thế nào cho hiệu quả ................................................................................................51
5. Những điều bạn nên làm thời sinh viên vì nếu bạn không làm thì sau này bạn không bao giờ có cơ hội
làm nữa ? ..................................................................................................................................................53
5.1. Nên chăm học hơn. ........................................................................................................................53 1 about:blank 2/113 14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
https://chihoangduong.blogspot.com/
5.2. Chủ động dấn thân để rèn luyện .....................................................................................................55
5.3. Xây dựng các mối quan hệ bạn bè .................................................................................................58
5.4. Giải quyết mâu thuẫn trong các mối quan hệ bạn bè. ....................................................................60
5.5. Tự kinh doanh hoặc hợp tác với bạn bè kinh doanh nhỏ ...............................................................61
5.6. Thanh xuân là tiếc nuối ..................................................................................................................63
6. Các bước chuẩn bị cho tương lai như thế nào ? ...................................................................................65
6.1. Làm thế nào để tìm được công việc mình đam mê? ......................................................................65
6.2. Xin việc làm thêm ở đâu? ..............................................................................................................71
6.3. Thái độ tốt mới có trình độ tốt. ......................................................................................................74
6.4. Nếu ra trường/ sắp ra trường rồi vẫn không biết mình thích gì, vẫn không biết nghề nào phù hợp
với mình nhất thì phải làm thế nào? ......................................................................................................78
6.5. Đặc biệt lưu ý : cái gì thì được tính là “kinh nghiệm” khi đi xin việc ? ........................................80
7. Tình yêu thời sinh viên ..........................................................................................................................81
8. Tìm kiếm công việc ................................................................................................................................82
8.1. Mới ra trường nên ưu tiên những thể loại công việc nào? .............................................................86
8.1.1. Hướng đi thứ nht. ..................................................................................................................86
8.1.2. Hướng đi thứ hai. ....................................................................................................................87
8.2. Những công việc như thế nào thì lương cao?.................................................................................87
8.3. Làm trái ngành nghề có đáng sợ hay không ? ................................................................................89
8.4. Đừng bi quan nếu bạn thất nghiệp hoặc khó khăn khi mới ra trường. ...........................................90
9. Chuẩn bị đi phỏng vấn – kỹ năng quan trọng nhất khi xin việc ............................................................91
9.1. Luyện tập khả năng phỏng vấn ......................................................................................................91
9.2. Giới thiệu bản thân nên nói như thế nào ? .....................................................................................91
9.3. Phân tích công việc mà mình apply ...............................................................................................92
10. Một vài điều bạn nên biết để phát triển sự nghiệp ............................................................................93
10.1. Kỹ năng nào cần phải có để bạn xuất sắc và vượt lên trên đồng nghiệp? ....................................95
10.2. Làm thế nào để thăng tiến ? .........................................................................................................98
11. Phác họa cuộc sống của những người ra trường đi làm như thế .......................................................99
11.1. Những người bình thường lập nghiệp tại các thành phố lớn ........................................................99 2 about:blank 3/113 14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
https://chihoangduong.blogspot.com/
11.2. Những người về quê lập nghiệp .................................................................................................100
11.3. Những người khác ......................................................................................................................101
11.4. Những vấn đề khi bạn đã đi qua tuổi thanh xuân. ......................................................................102
11.5. Đời người dài lắm, bạn đừng mất niềm tin ................................................................................103 LỜI K T
Ế ....................................................................................................................................................106
TÀI LIỆU THAM KHẢO : ............................................................................................................................108
7 ĐIỀU BẠN NÊN BIẾT PHÁT TRIỂN SỰ NGHI P
Ệ ......................................................................................109 3 about:blank 4/113 14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
https://chihoangduong.blogspot.com/
LỜI GIỚI THIỆU
Chào tất cả các bạn, đầu tiên mình xin tự giới thiệu mình là Nguyễn Chí Hoàng Dương, hiện tại
mình đang làm Giám Đốc Công Ty TNHH Babylux Việt Nam. Về học vấn thì mình từng tốt nghiệp Đại
Học Ngoại Thương Hà Nội khóa 47 (2008 -2012).
Mình viết cuốn sách này là vì với tư cách là một người từng trải, mình biết rằng tuổi thanh xuân,
lứa tuổi còn ngồi trên ghế nhà trường là lứa tuổi đẹp nhất của mỗi con người, tuy nhiên nó luôn đi kèm
với những nuối tiếc. Có người nuối tiếc rằng ngày xưa mình lười biếng, ham chơi quá, có người nuối
tiếc việc tình cảm, có người nuối tiếc rằng giá như hồi đó mình có định hướng sớm hơn,….. Nhưng tóm
lại thì rõ ràng là không có ai mà không tiếc một điều gì đó. Bản thân mình cũng vậy, khi đã qua đi rồi,
đôi lúc nhìn lại mình vẫn hay nghĩ đến hai từ “giá như”. Nhưng hết rồi, thời gian trôi đi không bao giờ
có thể trở lại nữa. Có những việc mãi mãi không bao giờ có thể làm, có những sai lầm mãi mãi không
thể sửa chữa, có những người mãi mãi mình không bao giờ có cơ hội gặp nữa.
Đại Học Ngoại Thương bao nhiêu thế hệ nhân tài đầy rẫy, nhưng ở một phương diện nào đó bản
thân mình cũng rất tự hào về những gì mình đã làm được vào bốn năm thời sinh viên. Và mình tin rằng
có nhiều cái ngoài mình ra không có ai làm được. Nhưng những vấn đề về câu chuyện cuộc đời mình đã viết tại blog của mình
https://chihoangduong.blogspot.com/ , hoặc facebook :
https://www.facebook.com/chi.hoangduong.359 , nếu bạn nào muốn xem thêm có thể tham khảo, mình
sẽ không viết lại trong cuốn sách này nữa để tránh bị trùng lặp nội dung.
Mình viết cuốn sách này với hai mục đích chính:
- Thứ nhất: là giúp các bạn sinh viên kinh tế (cái này không dành cho trường kỹ thuật vì mình học
kinh tế thôi, kỹ thuật mình không biết) có được định hướng rõ ràng, biết rằng khi còn là sinh viên mình
nên làm gì, không nên làm gì để có sự chuẩn bị cho tương lai. Đời sinh viên tất nhiên là rất đẹp, nhưng
đẹp đến đâu thì cũng sẽ đến lúc nó kết thúc, vậy nên nếu bạn không chuẩn bị cho cuộc sống sau thời
sinh viên, có thể bạn sẽ gặp rắc rối rất lớn.
- Thứ hai: là giúp các bạn trả lời một số các câu hỏi mà có lẽ chưa bao giờ có ai nói cho bạn biết
bao giờ. Đây đều là các vấn đề rất hữu ích mà chắc chắn các bạn sẽ gặp phải.
Nhưng mình cũng muốn nói với các bạn rằng, mặc dù thật sự bản thân mình cũng là người khá
thành công khi còn ở trong trường Đại Học và có kinh nghiệm cực kỳ phong phú trên nhiều lĩnh vực mà
có lẽ không mấy ai có. Tuy nhiên nó vẫn là ý kiến cá nhân của bản thân mình mà thôi. Vậy nên khi đọc
sách các bạn hãy cố gắng tự suy ngẫm và tự tư duy và đối chiếu lại để tìm ra cái hay, hướng đi tốt cho bản thân mình nhé. 4 about:blank 5/113 14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
https://chihoangduong.blogspot.com/
Những gì viết ra đều dựa trên những kinh nghiệm xương máu của mình ngoài thực tế, cộng thêm
đối chiếu với rất nhiều anh, chị, em, bạn bè qua rất nhiều thế hệ để tổng hợp lại. Cuốn sách cũng trích
dẫn ý kiến của nhiều cựu sinh viên thành công, trải đời khác để các bạn tham khảo. Mình cũng rất cm
ơn nhiều bn cùng khóa 47, mt s anh, ch, em cựu sinh viên Đại Hc Ngoại Thương khác, những
người hin nay công tác trên nhiều lĩnh vực, và cũng đều là những người rất thành đạt là nhng
trưởng b phận, CEO, giám đốc ngân hàng, Founders, Co- Founders,… nhưng cũng đã bỏ thi gian
góp ý và xem xét, giúp chnh sa ni dung và các ý trong cun sách này.
Ngày xưa mình đã từng rất mong tìm được ai đó chỉ dẫn cho mình, nhưng đáng tiếc là đã chưa
bao giờ tìm được, nên đã phải mò mẫm vấp ngã và trả giá rất nhiều. Chính vì thế nó đạo tạo động lực
cho chính mình viết nên cuốn sách này. Cuốn sách này được viết dưới dạng ebook và hoàn toàn miễn
phí, rất hi vọng cuốn sách này sẽ giúp ích cho các bạn, và nó sẽ đến được với nhiều người. Nếu bạn thấy
hay thì hãy nhớ chia sẻ nhé.
Hà Nội, ngày 24 tháng 2 năm 2021. 5 about:blank 6/113 14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
https://chihoangduong.blogspot.com/
1. Định hướng nghề nghiệp
1.1. Có cần phải đi học đại học hay không ?
Có rất nhiều tranh cãi quanh vấn đề là không học đại học thì liệu có thành công được không? Bên
thì nói nhiều người không có bằng cấp thì vẫn thành công. Còn bên kia biện minh lại là những người
thành công đó chỉ là “thiểu số”.
Mình không nhắc lại nữa cho đỡ mất thời gian. Nhưng trước tiên là chúng ta hãy cùng phân tích
một số yếu tố được và mất khi học ĐH nhé :
- Th nht là v mt kiến thc: Học ĐH rõ ràng là có ưu thế hơn về mặt kiến thức, nhưng mà ưu
thế này chưa chắc đã vượt trội, vì nếu ko đi học ĐH thì bạn vẫn có thể tự mua sách về đọc được, không 6 about:blank 7/113 14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
https://chihoangduong.blogspot.com/
quá khó nếu bạn thật sự quyết tâm thì mình nghĩ là ban có thể tự học và trang bị kiến thức về mặt kinh tế
không thua kém gì các bạn đang học ĐH cả. Nhưng thật ra nếu đi học ĐH và được dạy bàn bản, được
dạy có định hướng thì vẫn tốt hơn. Tất nhiên được dạy là một chuyện, bạn có chịu học hay không lại là chuyện khác
- Th hai v môi trường: Môi trường là cái do định hướng trường ĐH tại ra và bao gồm cả những
người bạn bè xung quanh mình. Rõ ràng đi học ĐH ban có cơ hội quen biết và chơi với những người
bạn trí thức, thông minh. Một mặt khi ở bên cạnh những người như thế bạn bớt xa ngã hơn, bớt xa vào
những tệ nạn hơn. Hai là ở bên cạnh những người thông minh hiểu biết thì bạn cũng sẽ tiến bộ, và ba
quan trọng nhất đó là nó giúp bạn xây dng các mi quan hệ. Vì bạn học của bạn sau này nhiều người
sẽ làm việc ở khắp nơi, người là ngân hàng, người là kiểm toán, người làm hải quan, …. Nên rõ ràng là
đó là các mối quan hệ vô giá mà bạn có thể tận dụng sau này. Riêng ở khoản này thì nếu bạn không đi
học ĐH thì rõ ràng là bạn hầu như không có cơ hội nào để k ế
i m được những thứ tương tự.
- Th ba là có được cái bng: Không có bằng Đh bạn vẫn có thể có được một công việc ok, nhưng
có bằng ĐH thì cơ hội nghề nghiệp tốt hơn nhiều vì giờ đi đâu họ cũng đòi yêu cầu tối thiểu là tốt
nghiệp ĐH. Ngoài việc đó ra thì khi nhìn vào tương lai xa hơn các bạn sẽ thấy khi các bạn lập gia đình,
và con cái các bạn đi học rồi. Lúc đó nếu ngày xưa bạn học dốt, bạn không đi học ĐH thì làm sao bạn
bảo con bạn học được? Khi bạn quát chúng nó đừng chơi bời lêu lổng mà học đi, chúng nó cãi lại là
“ngày xưa bố/me học có ra gì đâu mà đòi bắt con học” – Lúc đấy chắc ban cứng họng luôn chứ chắc chả cãi được nó đâu nha. 7 about:blank 8/113 14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
https://chihoangduong.blogspot.com/
Còn có rất nhiều tiêu chí dài dòng khác, nhưng mình thấy ba tiêu chí trên nó là rõ ràng nhất, quan
trọng nhất. Nên như các bạn thấy đó, nếu có thể thì vẫn nên đi học ĐH nha các bạn. Trừ trường hợp bạn
đang học ĐH và bạn nghĩ ra ý tưởng gì đó bỏ học khởi nghiệp thì nó khác.
1.2. Nên chọn ngành nghề nào ?
Đây là một câu hỏi rất khó, vì khi các bạn học lớp 12 chọn trường rồi chọn ngành thì có vấn đề thế này:
Hỏi bố mẹ, họ hàng thì đều không có câu trả lời. Vì đa số nếu Bố Mẹ chúng ta ở tỉnh lẻ thì có thể
họ không có đủ hiểu biết (mình không có ý xúc phạm đâu nha). Nên bạn có hỏi họ cũng không thể tư
vấn cho chúng ta được, và có tư vấn cũng sẽ không chính xác
Hiện nay có nhiều Group của các trường ĐH mở ra, vì dụ một lần không hiểu sao có ai add mình
vào cái group K59 FTU, và ở đó có các bạn sinh viên trong trường giải đáp các thắc mắc. Nhưng vấn đề
ở đây là thế, vì những người trả lời, những admin group bản thân họ cũng là sinh viên mà thôi, họ chưa
ra trường đi làm và tất nhiên cũng không hiểu cái công việc đó ngoài thực tế nó như thế nào. Tình cờ
mình có đọc một vài bài của các admin về hướng nghiệp, nói thật là đọc xong mình vẫn không hiểu –
thật ra nói là không hiểu thì hơi quá, nhưng ý mình là nó vẫn không rõ ràng và rất khó hình dung. Hơn
nữa các bạn phải hiểu là bất kỳ trường ĐH nào cũng đều có mặt trái mà họ không muốn người khác
biết, hay nói cách khác là trường nào cũng chỉ muốn nói tốt, và nói những cái đẹp của mình ra mà thôi,
vậy nên có nhiều góc nhìn bạn sẽ không biết được. Chưa kể đến việc các trường ĐH luôn đi sau thực tế
và đôi khi chính họ cũng không quan tâm lắm đến việc đầu ra như thế nào. Ví dụ thời mình thi ĐH thì
ngành tài chính ngân hàng đang rất hot nên bất kỳ trường kinh tế nào cũng đều mở khoa Tài Chính Ngân
Hàng. Trường nào cũng mở mà không quan tâm đến hậu quả đầu ra. Và hệ quả là lúc ra trường thì nhân
lực ngành tài chính ngân hàng bị thừa, và rất nhiều người phải làm trái ngành nghề - Đó là một ví dụ của
việc các bạn nghe theo định hướng và giới thiệu từ các trường ĐH.
Các bạn có thể lên Group khác của người đi làm rồi, hoặc hỏi một số người có kinh nghiệm,
nhưng khắng định với các bạn là càng hi s càng lon, khó quyết địn .
h Tại sao? Đó là v ì các bạn hỏi
mỗi người nói một kiểu. Ví dụ ngày xưa trước kia mình thi vào ĐH Ngoại Thương, mình từng hỏi rất
nhiều anh chị là sinh viên, cựu sinh viên về trường thì mỗi người nói một kiểu. Người toàn chê, người
toàn khen nên chả biết thế nào mà lần. Vấn đề là ở chỗ thế giới quan mỗi người khác nhau sẽ khác nhau,
khi mà góc nhìn khác nhau ý kiến đưa ra cũng sẽ khác. Chúng ta chưa trải qua nên khó có thể có khả
năng biết ai nói đúng, ai nói sai, hoặc cũng không hiểu được tại sao họ nói vậy. Nên càng hỏi đôi khi càng loạn. 8 about:blank 9/113 14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
https://chihoangduong.blogspot.com/
Vì thật sự với học sinh lớp 12 bắt các bạn phải chọn ngành nghề tương lai là điều quá khó. Chia sẻ
chính câu chuyện của mình ngày xưa, vào thời mình lớp 12 thì với khả năng của mình thì mình có thể
chọn bất kỳ ngành nghề nào của bất kỳ trường nào. Lúc đó mình chọn ĐH Ngoại Thương là do mình
chọn bừa, vì lần đó mình thấy ở trường mình đứa nào học giỏi nó cũng thi NT nên mình chọn theo
phòng trào, nếu hồi đó mình chọn Đại Học Y Hà Nội thì bây giờ mình ngẫu nhiên trở thành bác sỹ. Cái
nền giáo dục của chúng ta nó gắn học sinh vào một kỳ thi điểm số cứng nhắc mà không quan tâm đến
việc có phù hợp hay không phù hợp với ngành nghề đó
Vậy cuối cùng thì sao? Phải làm thế nào đây. Ý kiến của mình là với các bạn có ý định thi các
trường kinh tế, nhưng không biết là mình thích gì, không biết mình thích ngành nào thì các bn hãy
c chn cái tt nhất, nghĩa là nhằm ngành nào cao nhất có thể. Không cn quan tâm quá v vic mình
có phù hơp hay không, cứ ngành nào cao mà bn có th v i
ti mà chn. Tại sao ? Có hai lí do
- Th nht là trường nào, ngành nào càng lấy điểm cao thì rõ ràng là ngành đó nhiều người gii,
và học cùng nhiều người giỏi bản thân bạn cũng tiến bộ, cũng tốt hơn và khả năng nhìn nhận cơ hội cao
hơn. Ở đây mình cũng giải thích là học giỏi chưa chắc cái gì cũng giỏi. Nhưng ở một phương diện nào
đó học hành và điểm trác nó thể h ệ
i n năng lực tư duy logic.
- Th hai là kinh tế rất đa năng, không như kỹ thut, ví dụ bạn học kinh tế đối ngoại bạn vẫn làm
ngân hàng được, hoặc bạn học ngân hàng vẫn làm marketing được, bạn học marketing vẫn làm xuất
nhập khẩu được….. Còn việc nếu bạn hỏi làm trái ngành khó khăn như thế nào mình sẽ giải thích ở đoạn sau nhé. 9 about:blank 10/113 14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
https://chihoangduong.blogspot.com/
Mình thấy nhiều người khi chọn trường cứ hay buồn cười theo kiểu này. Kiểu nghĩ là mình hợp
với cái này hơn cái kia. Hoặc thích cái này hơn cái kia. Nhưng các bạn có biết không, là các bạn chưa
làm việc, chưa làm ở ngành đó bao giờ làm sao bạn biết chính xác là bạn thích cái gì hơn? Vậy nên đừng
suy đoán cảm tính.
Và mình vẫn muốn nhắc lại lời khuyên của mình là. Không cn quan tâm quá v vic mình có
phù hơp hay không (bời vì các bạn không thể nào biết đươc mình thích hay không thích ngành nghề gì
đâu nó là quá sớm để biết được), c ngành nào cao điểm nht mà bn có th v i t i
mà chn . Còn
việc sau này ra trường, tốt nghiệp ĐH bạn sẽ làm nghề gì sẽ phụ thuộc rất lớn vào bốn năm học ĐH của
bạn, lúc đó mới là lúc bạn đi tìm câu trả lời chứ không phải bây giờ.
( Tất nhiên cái này là mình nói nếu bạn chọn các trường kinh tế, nó sẽ không đúng nếu bạn thi kỹ
thuật, hoặc y dược,… )
2. Đại Học Ngoại Thương có thật sự tốt hơn các trường kinh tế khác không ?
2.1. Một số điều bạn nên biết về Đại Học Ngoại Thương ( FTU)
Quan niệm chung thì người ta vẫn hay cho rằng trong các trường kinh tế thì FTU luôn xếp số một.
Nhưng nguyên nhân tại sao lại thế các bạn đã từng tìm hiểu chưa?
Theo tìm hiểu của cá nhân mình thì ngày xưa FTU không quá nổi trội nếu so với các trường kinh
tế khác, nhưng mọi thứ thay đổi từ khi Cô Mơ (từng là hiệu trưởng ) quyết định nâng cao chuẩn tiếng
anh đối với sinh viên và đồng thời cải cách, nâng độ khó của môn tiếng anh giảng dạy trên trường. Kể từ
khi những chính sách của Cô Mơ có hiệu lực đã biến các bạn SV Ngoại Thương thành những người
“giỏi tiếng anh nhất trong số các trường kinh tế”.
Cộng thêm vào là khi đất nước mở cửa, giao dịch thương mại với nước ngoài ngày càng tăng nên
từ đó FTU cũng mượn nước đẩy thuyền để đưa danh tiếng trường cao lên, thu hút nhân tài. Và rồi chính
những nhân tài đó làm rạng danh nhà trường. 10 about:blank 11/113 14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
https://chihoangduong.blogspot.com/
2.2. Đại Học Ngoại Thương có thực sự hơn những trường kinh tế khác ?
Giờ đi vào câu hỏi chính. Nếu nói đến so sách các trường Đại Học thì chúng ta có thể so sánh những điểm sau đây:
Th nht là về mặt kiến thức học trên trường: Cái này khá khó so sánh vì các trường kinh tế mỗi
nơi có thế mạnh riêng. Nếu về mặt xuất nhập khẩu ngoại thương thì tất nhiên ĐHNT là số một. Nhưng
so sánh nhiều lĩnh vực khác như kiểm toán thì không bằng bên KTQD hay là nếu về ngành Ngân Hàng
thì không thể bằng HVNH được. Chính vì thế mà sau khi ra trường khi nói chuyện với nhiều bạn bè, họ
đều kêu là ĐHNT đào tạo kiến thức nền không quá tốt. Có bạn mình làm kiểm toán EY bạn ấy kêu là
bên KTQD họ đào tạo tốt hơn ĐHNT nhiều. Còn có bạn từng thi vào Ngân Hàng Nhà Nước thì kêu là
bn y phi t tìm hiu rt nhiu mới thi đỗ vì kiến thức trên trường dạy chưa đủ, mặc dù bạn ấy học
ngành Ngân Hàng ở ĐHNT. Nhưng tin vui cho các bạn là đó là với trường hợp của các thế hệ ra trường
lâu rồi như mình. Còn hiện nay theo mình biết và mình tìm hiểu thì các ngành của ĐHNT cũng đã cố
gắng cải tiến rất nhiều. Và xu hướng “cân bằng hóa” về mặt giảng dạy kiến thức sách vở của các trường
cũng diễn ra nên càng ngày kiến thức học ở trường nào đi nữa nó cũng dần dần không quá khác nhau.
Tuy nhiên nói một câu tổng kết thì về mặt kiến thức FTU không hơn các trường kinh tế khác.
Th hai là về môi trường phát triển con người: Khác với hầu hết các trường kinh tế khác, ví dụ
như KTQD thì thiên về nghiên cứu, còn ĐHNT thì thiên về phát triển con người và tập trung vào trải
nghiệm của SV. Tất nhiên trường kinh tế nào chả có các CLB nhưng mình chắc chắn một điều là chẳng
có nơi nào nhiều hoạt động như tại ĐHNT, đây tạo nên điều kiện rất lớn cho SV phát triển con người trở
nên năng động, nhanh nhẹn, đồng thời phát triển tài năng hơn. Vì thật ra học kinh tế khác với học kỹ
thuật. Học kinh tế đòi hỏi con người nhanh nhẹn và khả năng thích ứng, học hỏi rất cao. Chính vì thế khi
đi làm sau này các bạn sẽ thấy rất rõ. Mặc dù có thể mấy đội học ĐHNT ở một số cái kiến thức nền
không có, nhưng mà họ vẫn học hỏi được và tiếp thu rất nhanh. Không phải vì mình từng học NT ra mà
mình bênh, nhưng nhận xét chung từ rất nhiều người đều đánh giá là vậy. Cái này là công sức không
nhỏ đến từ định hướng và nỗ lực từ phía nhà trường. 11 about:blank 12/113 14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
https://chihoangduong.blogspot.com/
Đến đây có thể có người sẽ phản biện là tôi học trường khác thì bốn năm sinh viên tôi tập trung
vào học, còn sau khi ra trường tôi tập trung phát triển con người, lúc đấy tôi mới thay đổi để trở thành
người năng động thì có làm sao ? Mình xin thưa rằng có thể, nhưng sẽ khó. Thay đổi con người đâu phải
đơn giản, muốn thay đổi thì thay đổi lúc càng ít tui càng dễ. Càng sau này sẽ càng khó. Hơn nữa sau
này đi làm suốt ngày cắm đầu vào làm và bạn không có nhiều cơ hội như hồi sinh viên nữa đâu. Ví dụ
như cơ hội thuyết trình trước đám đông, cơ hội tổ chức sự k ệ
i n….. đấy là những cái sau này bạn không
có cơ hội làm nữa, hay nói chính xác hơn là bạn không có cơ hội để cho bản thân mình thay đổi nữa ( có
thể vẫn có nhưng sẽ ít đi rất nhiều)
Th ba là về chất lượng sinh viên. Cái này khỏi cần nói rồi, mình nói ngắn gọn thôi là học cùng
những người giỏi và tư duy tốt mình cũng tốt lên và từ đó khả năng nhìn nhận cơ hội cũng tốt hơn.
Th tư là về cộng động cựu sinh viên giúp đỡ lẫn nhau. Có thể nói rằng bất kỳ trường ĐH nào
cũng thế, đều có những cộng đồng cựu sinh viên ra trường chia sẻ kinh nghiệm, nhưng cộng đồng của
cự SV ĐHNT là mạnh nhất, và họ hỗ trợ nhau nhiều nhất. Và các hoạt động kỷ niệm do cộng đồng cựu
SV cũng được tổ chức rất hoành tráng. Điều này tạo ra một lợi thế vô cùng lớn cho các bạn SV còn học
trong trường khi nếu các bạn cần tìm ai để hỏi hoặc giúp đỡ. 12 about:blank 13/113 14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
https://chihoangduong.blogspot.com/
nh chp Group ca hi Cựu SV ĐHNT, group tương tác rất nhiu, và có rt nhiu hoạt động
hơn hẳn các hi cu SV của các trường khác.
Ngoài ra tất nhiên còn tùy thuộc vào khả năng kết nối của các bạn nữa, nhưng với khóa mình là
một ví dụ, bọn mình ra trường vẫn có những nhóm hay offline để chia sẻ vè kinh nghiệm, giúp đỡ lẫn nhau 13 about:blank 14/113 14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
https://chihoangduong.blogspot.com/
Như vậy nếu so sánh bốn tiêu chí này thì thật sự nói ĐHNT xứng đáng vị trí số một. Tuy nhiên
mình cũng nói là không phải ai học ĐHNT cũng giỏi cũng thành công hơn các ban học trường khác
2.3. Một số nhược điểm mà SV Ngoại Thương hay mắc phải
Th nht là nhiều người không thích nghi được. Có rất nhiều học sinh quen với kiểu môi trường
cấp ba là chỉ học hành chăm chỉ là ok, nhưng lên ĐH câu chuyện nó hoàn toàn khác. Chính vì ĐHNT
hướng đến sự năng động nên rõ ràng không phải ai cũng thích nghi được ngay nên nhiều người không
thích nghi được dẫn đến chán chường và mất hết động lực. Điều đó dẫn đến bốn năm sinh viên của họ
gần như không có thành tựu nào.
(Ý kiến ca mt s cựu SV FTU sau khi đã tốt nghip)
Th hai là kiêu & chảnh. Điều này thấy quá rõ mình cũng không nói nhiều. Nhưng nó hạn chế rất
nhiều khi nhiều SV Ngoại Thương chê những công việc nhỏ nhặt. Họ không biết rằng những công việc
đó dạy cho họ rất nhiều, và nếu việc nhỏ không làm thì sao làm được việc lớn. Việc không làm những
công việc nhỏ đó khiến cho nhiều bạn thiếu kiến thức xã hội nghiêm trọng. Và sau này ra trường rất
nhiều bạn cảm thấy sốc với thực tế do không chuẩn bị từ trước. Ngày xưa khi còn là SV đi làm thêm, tất
nhiên mình cũng gặp các bạn SVNT và tất nhiên cũng rất nhiều các bạn SV trường khác nữa. Nhưng
theo đánh giá cảm quan thời điểm đó mình thấy các bạn KTQD chăm làm nhất,và có nhiều bạn trong số
đó cực kỳ khôn ngoan ( khôn theo kiểu xã hội) do họ đã đi làm rất nhiều. 14 about:blank 15/113 14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
https://chihoangduong.blogspot.com/
Th ba là lợi thế của SV khi học ĐHNT là “môi trường” và “Cộng đồng” như mình nói ở trên.
Nhưng không phải ai cũng tận dụng được lợi thế đó. Với những người rụt rè, ngại giao tiếp hoặc ngại
làm quen với người lạ, hoặc họ kiểu chỉ biết học hành thuần túy thì có thể họ sẽ không thể tận dụng
được lợi thế này, và đôi khi họ sẽ thấy chán nản với môi trường tại đây, hoặc không chán nản thì họ sẽ
cảm thấy là ĐHNT không có gì đặc biệt. Trong khi thật ra nguyên nhân là do chính bản thân họ, hay
chính xác hơn là do “tư duy của h không phù hp hoặc chưa thay đổi theo kp với môi trường”.
Có đợt có đứa em họ mình là sinh viên trường khác có hỏi là nếu đi làm thêm hoặc sau này đi làm
chính em phải cạnh tranh với các bạn SV Ngoại Thương thì em nên khai thác vào điểm nào để đánh bại
được họ? Mình trả lời luôn với nó đó là: Mun cnh tranh v i
h thì phải đánh vào cái mà họ có th
yếu – đó là “kinh nghiệm làm việc & kinh nghiệm giao tiếp nơi công sở”. Hai cái đó không phải SV
Ngoại Thương nào cũng tốt. Vì sao? Vì như mình nói ở trên nhiều bạn SVNT có tâm lý SV trường VIP,
h c nghĩ đơn giản là cm cái bng Ngoại Thương là ok rồi, nhưng rất tiếc là không phi thế, họ
không hiểu là thật ra ĐHNT chỉ là một môi trường cho họ rèn luyện mà thôi. hoặc một vài người tâm lý
họ quá rụt rè nên không chịu đi làm những công việc nhỏ nhặt để tích lũy, hơn nữa việc nhiều bạn
SVNT quá bận bịu với các hoạt động clb cũng là một hạn chế rất lớn như ở phần sau mình sẽ nói rõ hơn.
Chính vì vậy nếu nói một cách thật lòng thì mình thấy những nhược điểm trên là cái mà SVNT cần khắc
phục nếu muốn tiến xa hơn nữa trong thế giới cạnh tranh khốc liệt sau này hoặc ít nhất là sau này ra
trường đời không bị bất ngờ.
3. Mới vào học Đại Học thì nên làm gì ?
3.1. Sai lầm nghiêm trọng khiến bạn không thể thích nghi được với môi trường mới trên đại học
Một trong những sai lầm của nhiều người là khi lên ĐH rồi các bạn vẫn cứ luyến tiếc cấp ba. Có
thể hồi Cấp ba bạn quá thành công, bạn học giỏi nhất trường, được nhiều người ngưỡng mộ, bạn có
nhiều bạn bè tốt hồi cấp ba chính vì vậy bạn không thể nào mà quên được. Lên ĐH giờ bạn cứ cảm thấy buồn và hụt hẫng 15 about:blank 16/113 14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
https://chihoangduong.blogspot.com/
Lý do khác nữa là mặc dù mọi thứ bây giờ khác rồi nhưng suy nghĩ của bạn vẫn y như ngày xưa.
Có nghĩa là bạn đang “đem tư duy của một đứa học sinh cấp ba đi học ĐH” và tất nhiên là không thể thành công. GIẢI PHÁP :
Mình cũng đã gặp tình trạng tương tự như thế, và nói thật là mình từng định bỏ ĐHNT để thi lại
trường khác. Vào thời mình học kỳ một năm nhất mình cảm thấy mình không thể thích nghi được. Đi
học trên trường mình chả chơi với ai cả, cũng chả nói chuyện với ai cả. Đến mức mà có nhiều bạn còn
chỉ mình và hỏi là “bạn kia có phải người nước ngoài hay không mà sao bạn ấy ít nói thế?” (vì cái thời
kỳ của mình đi học thỉnh thoảng hay có mấy đội người Lào, Campuchia, Trung Quốc học cùng). Mình
đã từng tệ đến mức như thế. Và sau rất nhiều thời gian đấu tranh tư tưởng mình đã quyết định phải thay
đổi. Nếu có thời gian ban có thể đọc trên fanpage “FTU confessions” đọc bài #FTUcfs3329 chính là
bạn mình viết về cuộc đời mình bốn năm tại ĐHNT (H ặ
o c tìm đọc trên blog của mình)
“Mình bước vào FTU năm đó với tư thế ngẩng cao đầu , vì mình kết thúc Cấp 3 với thành tích
KHỦNG khi thi học sinh giỏi cấp tỉnh, học sinh giỏi cấp quốc gia, thi thử ĐH cũng như thi thật ĐH đều
điểm cao nhất trường Chuyên của Tỉnh. Lúc đó mình cứ nghĩ đơn giản là Cấp 3 lên ĐH cũng sẽ gần
giống như Cấp 2 lên Cấp 3. Mình học giỏi thế cơ mà, chả có gì phải loNhưng các bạn ạ, đời đâu có như
là mơ. Sự tự tin đó của mình đã nhanh chóng chuyển thành TỰ TI khi FTU KHÔNG HỀ NHƯ MÌNH 16 about:blank 17/113 14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
https://chihoangduong.blogspot.com/
TỪNG NGHĨ. FTU là môi trường năng động, trong khi bản thân mình là MỘT CON MỌT SÁCH, CỰC
KỲ NGẠI GIAO TIẾP và cũng CỰC KỲ BẢO THỦ, Vì mình cứ nghĩ ta đây giỏi chả bao giờ chịu nghe
ai. Và sự thật là khi mới vào học FTU mình bị SỐC TÂM LÝ CỰC NẶNG
- Cũng đú đởn theo bạn bè thi một loại các CLB của trường, như CỨ THI LÀ TRƯỢT, không
những trượt mà nhiều lúc PV mình còn bị các Anh Chị tổng sỉ vả vì thái độ hời hợt. Có người ( là người
quen , đồng hương với mình)nhưng cũng nói thẳng với mình là "chị không thể nào nhận em được, vì
nhận em vào sau này người ta chửi chết vì em quá chậm chạm, giao tiếp quá kém"
- Đi học thì tôi càng thất vọng vì tôi là người CỰC KỲ NGẠI GIAO TIẾP, tôi rất ngại bắt
chuyện với người lạ, mà trong khi đó những môn học ở FTU năm 1 toàn những môn mà theo tôi lúc đó
nghĩ là môn "học thuộc". Vì tôi là dân khối A chỉ quen học Toán, lý, hóa.
- Mọi chuyện được đẩy lên cao nhất, khi tôi cũng đú đởn đi làm thêm theo đứa bạn. Làm tiếp thị
nhưng tôi không thể nào làm nổi. Một con mọt sách như tôi đi tiếp thị cho người khác tôi cảm giác CỰC
KỲ NGẠI , vì hồi bé suốt ngày tôi đọc sách với được nhồi nhét vào đầu là BUÔN BÁN LÀ LỪA GẠT,
khiến tôi không thể làm nổi. QUÁ CHÁN, TÔI NGHỈ VIỆC MÀ CHỈ NHẮN DUY NHẤT 1 TIN NHẮN
SMS CHO ANH GIÁM ĐỐC LÀ TÔI NGHỈ, KHÔNG NÓI MỘT LỜI NÀO. CÔNG TY ĐÓ GỌI ĐIỆN
TÔI CŨNG TẮT MÁY KHÔNG NGHE. VÌ THỰC SỰ TÔI ĐÃ QUÁ SỐC VỚI NHỮNG GÌ XẢY RA
TRƯỚC MẮT RỒI :(((
BÂY GIỜ TÔI PHẢI LÀM THẾ NÀO ĐÂY ? Tôi đi họp lớp cấp 3 thì tôi xem sách vở của những
đứa bạn tôi học mấy trường kỹ thuật thì thấy toàn những môn tôi thích, toàn những cái chúng nó kêu
khó nhưng với tôi thì bình thường. Mấy đứa bạn cũng bảo tôi là "Mày quá phí phạm khi thi vào Ngoại
Thương, bao nhiêu kiến thức ngày xưa vứt hết, tao nghĩ mày chỉ hợp với MÔI TRƯỜNG NGHIÊN CỨU
THÔI". Một câu nói của nó như làm tôi tỉnh ngộ.
Trong lòng tôi buồn vô cùng, tôi biết mình đã chọn sai.....Tôi quyết định sang năm sẽ thi lại
trường khác . Tôi xấu hổ không dám kể chuyện này với bất kỳ ai, cho dù là bạn thân, bạn cùng phòng,
anh em hay bố mẹ. Tôi sẽ bí mật thi lại trường khác …………. ”
Vậy nên mình khuyên thật tất cả các bạn là hãy quên toàn bộ cấp ba đi, vì nó giờ đã là quá khứ
rồi. Ngày xưa bạn đã là VIP đã là cô bé, cậu bé vàng gì mình không cần biết, bây giờ nếu bạn không thể
nào thể hiện được mình ở trên trường ĐH thì người ta sẽ phủ nhận hết bạn mà thôi. Bạn hãy quên thành
công của ngày xưa đi và làm lại từ đầu, hãy vứt bỏ hết đi để chinh phục những thử thách mới. Thành
công của ngày hôm qua rõ ràng là tuyệt vời nhưng nếu hôm qua có thành công thì hôm nay phi nhanh chóng quên đi. 17 about:blank 18/113 14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
https://chihoangduong.blogspot.com/
Ngày xưa một trong việc mình đã rất cố gắng làm để quên đi hồi cấp ba của mình đó là mình
unfollow Fanpage hay Group của trường cấp ba mình. Mình biết làm vậy có thể hơi tiêu cực, nhưng
mình buộc phải làm vậy để quên đi, để mình bắt đầu lại từ đầu tại môi trường ĐH này. Vì nếu bạn
không quên đi, có thể lên ĐH bạn sẽ mãi chỉ là cái bóng mờ của quá khứ, không thể nào tỏa sáng được nữa.
Một vấn đề nữa là về mối quan hệ bạn bè, có thể bạn từng có nhiều người bạn tốt hồi cấp ba
nhưng cuộc sống thì luôn tiếp diễn thôi. Lên ĐH bạn sẽ lại có những người bạn mới, và có thể họ còn tốt
hơn cũ, hãy cứ mạnh dạn lên, mình tin là bạn sẽ có những mối quan hệ tuyệt vời ở ĐH.
Nếu bạn đọc bài Confessions kia mình viết sẽ thấy, nó không dễ dàng gì và mình đã phải vật lộn
đấu tranh tư tưởng rất nhiều mới có thể vượt qua được. Và mình tin rằng các bạn ai cũng sẽ làm được.
Và nếu có thời gian đọc thêm bài confessions #FTUcfs3329 mình tin rằng nó chc chn s không phí 5
phút cuộc đời bạn đâu, và bạn cũng sẽ có động lực hơn.
Còn một vấn đề khác mà có khi nghiêm trọng hơn cả vấn đề không thích nghi được như mình nói
ở trên đó là nhiều bạn có tâm lý là đã thi đỗ ĐH, lại đỗ ĐH trường top có nghĩa là công danh cuộc đời
toại nguyện rồi. Nên khi vào ĐH các bạn lười đi rất nhiều, không chịu học như ngày xưa, không chăm
học như ngày xưa, không chịu cố gắng, và gần như các bạn sống theo kiểu thả nổi. Mình biết rất nhiều
VIP theo kiểu thi ĐH điểm rất cao, thi đội tuyển HSGQG nhưng vào ĐH họ gần như chỉ là cái bóng mờ
của mình trước kia. Thậm chí có nhiều bạn nếu mà không được người khác nói mình cũng không biết là
bạn ấy hồi cấp ba từng thi HSG quốc tế, vì vào ĐH bạn ấy không có gì nổi bật cả, rất trầm, thậm chí còn
kiểu ham chơi bời. Mà các bạn biết đấy, đã lười thì không có thuốc nào chữa được.
3.2. Hãy tìm cho mình một hoặc nhiều mentor “xuất sắc”.
Học ĐH không giống như học cấp ba, nên như mình cảnh báo ở trên đó “đừng đem tư duy của
đứa học sinh đi học ĐH”. Học cấp ba bạn chẳng cẩn ai hướng dẫn cũng được, bạn giỏi bạn tự làm hết
một mình vẫn thành công. Đúng là thế, nhưng học Cấp ba bạn biết chính xác bạn cần làm gì, cần học
những môn gì. Còn ĐH thì khác, mình chắc chắn rằng bạn không biết mình nên làm gì và chuẩn bị gì.
Chính vì thế việc tìm Mentor cho mình là quan trọng vô cùng.
Có một hoặc nhiều Mentor, đầu tiên họ sẽ chỉ cho mình nên đi đường nào, sau khi biết đường nào,
có người có thể giúp bạn sao cho đi đường đó ngắn nhất. Nói thì đơn giản vậy nhưng khó khăn lớn nhất
vẫn là: Làm thế nào để bạn tìm được mentor ? Và tìm được rồi thì họ có nhận mình, có hướng dẫn mình
không? (do bạn quá kém họ không muốn nhận, hoặc đơn giản là họ bận thật nên không có thời gian) 18 about:blank 19/113 14:12 3/8/24
Bước từ trường học ra trường đời
https://chihoangduong.blogspot.com/
Và ở đây mình để từ “xuất sắc” trong ngoặc kép ở tiêu đề để các bạn hiểu. Nếu bạn muốn tìm cho
mình người chỉ dẫn hãy chọn những người thật sự xuất sắc. Tại sao? Vì mỗi người nhìn nhận thế giới
theo cách khác nhau. Những người không thành công đơn giản là vì họ nhìn nhận sai, hay góc nhìn của
họ sai. Nếu bạn chọn những người lằng nhằng không có thành tích gì nổi bật thì có thể cái họ chỉ cho
bạn sẽ là sai. Nên nếu cần phải hỏi hãy cố gắng tìm những người thật sự xuất sắc.
Quay trở lại với việc làm thế nào để tìm được một Mentor cho mình? Đây là câu hỏi khó và mình
nghĩ nó phụ thuộc vào “cơ may” của bạn. Nhưng nó cũng phụ thuộc vào “sự chủ động” của bạn. Như
hồi SV mình từng cố gắng liên lạc với rất nhiều những người mình hâm mộ để từ đó xin lời khuyên cho
mình, nhưng đáng tiếc là không mấy khi thành công. Nhưng đó là trường hợp của mình. Mình biết nhiều
bạn khác đã rất thành công với cách đó. Và tìm được mentor đã khó, họ có hướng dẫn mình lâu dài hay
không sẽ phụ thuộc vào sự chăm chỉ của bạn. Các mentor thành công đều là những người tính cách rất
quyết liệt, tức là bản thân họ trước kia cũng rất chăm chỉ, nên nếu bạn lười hoặc họ hướng dẫn nhưng
bạn làm không kịp theo tiến độ có thể người ta sẽ không muốn hướng dẫn bạn nữa, điều này bạn cần lưu ý.
Lưu ý: Th nht là bạn có thể không nhất thiết phải tìm cho mình một mentor người thường xuyên
có thể hướng dẫn mình, vì thật ra bản thân họ cũng rất bận. Mà đôi lúc có thể bạn chỉ cần tìm cho mình
một ai đó dày dặn kinh nghiệm, và tất nhiên vẫn phải “xuất sắc” để đôi lúc mình có thể lắng nghe &
quan sát họ. Đôi khi chỉ cần quan sát cái cách làm việc, hoặc nghe một vài lời chỉ dạy từ họ bạn có thể
rút ra rất nhiều thứ. Người ta cứ hay nói chú trọng việc đọc sách hay học hành. Nhưng bạn phải hiểu là
đôi khi một vài lời khuyên, hay vài câu nói đúc kết kinh nghiệm từ một người xuất sắc nào đó nó bằng
bạn đọc mấy quyển sách đó.
Th hai là mặc dù tìm được môt mentor đã khó, nhưng đôi khi bạn sẽ đặt câu hỏi là liệu họ có
phải là người có tâm hay không? (câu hỏi này bạn có thể hiểu theo nhiều nghĩa) Đây cũng là một điều
rất khó. Nhưng theo ý kiến của mình, một người từng trải qua và cũng từng có nhiều Mentor trực tiếp
lẫn gián tiếp.Thì mình thấy là nếu là một mentor có tâm thì ngoài việc họ chi đường đi cho mình thì
người ta luôn cố gắng giúp mình “trưởng thành” để một ngày nào đó mình có thể tự bay trên đôi cánh
của mình mà không cần ai dìu dắt nữa. Cũng giống như các bạn đi khám bác sỹ cũng thế thôi. Người
bác sỹ có tâm là người mà sẽ chữa khỏi bệnh cho bạn 100% (chứ không phải chỉ chữa 70 -90%), để khi
bạn khỏe hẳn rồi, bạn không cần phải quay lại gặp họ nữa.
3.3. Học hành trên trường có quan trọng hay không? Và cụ thể cần học những gì?
Rất nhiều bạn hay hỏi rằng học trên trường sau này có áp dụng được nhiều hay không? Thì đầu
tiên theo mình học trên trường bạn cần biết hai thứ: 19 about:blank 20/113