Chương 10 đo lường thu nhập quốc gia | Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh
Đo lường đồng thời 2 chỉ tiêu: Đo lường thu nhập của mọi người trong nền kinh tế. Đo lường chi tiêu vào toàn bộ sản lượng hàng hóa và dịch vụ của một nền kinh tế. Tài liệu giúp bạn tham khảo, ôn tập và đạt kết quả cao. Mời bạn đọc đón xem !
Môn: Kinh tế vĩ mô ( UEH)
Trường: Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh
Thông tin:
Tác giả:
Preview text:
lOMoAR cPSD| 46988474
CHƯƠNG 10: ĐO LƯỜNG THU NHẬP QUỐC GIA
NỘI DUNG CHƯƠNG NÀY:
● Tổng sản phẩm quốc dân (GDP) là gì?
● GDP liên hệ với tổng thu nhập và chi tiêu của quốc gia như thế nào?
● Các thành phần của GDP?
● GDP điều chỉnh làm phát như thế nào?
● GDP có đo lường phúc lợi của xã hội không?
THU NHẬP VÀ CHI TIÊU CỦA NỀN KINH TẾ
TỔNG SẢN PHẨM QUỐC NỘI (GROSS DOMESTIC PRODUCT -GDP):
Đo lường đồng thời 2 chỉ tiêu:
○ Đo lường thu nhập của mọi người trong nền kinh tế
○ Đo lường chi tiêu vào toàn bộ sản lượng hàng hóa và dịch vụ của một nền kinh tế
03 phương pháp tính tổng tính thu nhập (sản lượng) quốc gia:
● Phương pháp tính theo tổng chi tiêu:
● Phương pháp tính theo tổng thu nhập:
● Phương pháp tính theo giá trị gia tăng (VA) 1. Khái niệm:
● Giá trị thị trường của tất cả hàng hóa và dịch vụ cuối cùng
● Được sản xuất trong một quốc gia
● Trong một khoảng thời gian nhất định
2. Đặc điểm: 07 đặc điểm
1. GDP là giá thị trường:
GDP được tính theo giá thị trường.
2. GDP ... của tất cả: lOMoAR cPSD| 46988474
GDP bao gồm tất cả các mặt hàng được sản xuất trong nền kinh tế và được bán hợp pháp trên các thị trường. Không bao gồm:
● Các mặt hàng được sản xuất và bán một cách trái phép như thuốc phiện...
● Được sản xuất và sử dụng tại nhà không bao giờ được đưa ra thị trường.
3. GDP ... cuối cùng..:
GDP chỉ bao gồm giá trị của các hàng hóa cuối cùng, KHÔNG tính hàng hoá trung gian → nhằm loại tính trùng trong GDP. Lưu ý:
● Hàng hóa trung gian chưa được sử dụng, DN đưa vào lưu kho để sử dụng hoặc bán về sau.
● Trong trường hợp này hàng hóa trung gian được tính như là đầu tư vào hàng tồn kho và giá
trị của nó được tính vào GDP.
● Khi hàng tồn kho được sử dụng hay bán ra sau đó thì lượng hàng tồn kho giảm đi được trừ ra khỏi GDP.
4. ... hàng hóa dịch vụ: GDP bao gồm
● Những hàng hóa hữu hình như: thực phẩm, áo quần...
● Dịch vụ vô hình: khám sức khỏe, cắt tóc, dọn dẹp nhà cửa, giải trí...
5. ... được sản xuất:
GDP bao gồm những hàng hóa và dịch vụ được sản xuất hiện hành. KHÔNG bao gồm các giao dịch liên
quan đến những hàng hóa được sản xuất trước đây.
6. ... trong phạm vi một quốc gia:
Hàng hóa và dịch vụ được sản xuất trong phạm vi lãnh thổ một nước, bất kể quốc tịch của nhà sản xuất.
7. ... trong một khoảng thời gian nhất định:
GDP đo lường giá trị sản xuất trong một khoảng thời gian cụ thể thông thường là 01 năm hay 01 quý. lOMoAR cPSD| 46988474
TỔNG SẢN PHẨM QUỐC DÂN GNP (GROSS NATIONAL PRODUCTS):
Tổng thu nhập kiếm được bởi công dân một nước
GNP = GDP + TN công dân kiếm được ở nước ngoài – TN người nước ngoài kiếm được ở trong nước
= GDP + TN từ yếu tố xuất khẩu - TN từ yếu tố nhập khẩu = GDP + NIA
CÁC THÀNH PHẦN CỦA GDP
GDP là tổng chi tiêu 4 thành phần
● Tiêu dùng (Consumption: C)
● Đầu tư (Investment: I)
● Mua sắm của chính phủ (Government purchases: G)
● Xuất khẩu ròng (Net exports: NX)
Các thành phần này cộng lại bằng GDP (ký hiệu Y) Y = C + I + G + NX
1. Tiêu dùng (C - Consumption):
○ Chi tiêu của hộ gia đình vào hàng hoá và dịch vụ.
○ Không bao gồm: mua nhà ở mới. vd: Nữ
trang, cổ phiếu chứng khoán,..
*xe hơi, xe máy, tv, tủ lạnh,... không được tính là tài sản, mà là tiêu sản.
2. Đầu tư (I - Investment):
○ Chi tiêu vào máy móc thiết bị, và nhà xưởng…
○ Mua sắm nhà ở mới của hộ gia đình ○ Tích luỹ tồn kho
○ Không bao gồm: đầu tư tài chính (mua cổ phiếu, trái phiếu, mua đất, vàng,..)
3. Mua sắm của chính phủ (Government purchases)
○ Chi tiêu tiêu dùng (chi hoạt động/chi thường xuyên) và tổng đầu tư của chính phủ
○ Bởi chính phủ trung ương và địa phương
○ Không bao gồm: chi chuyển nhượng (transfer payments)
4. Xuất khẩu ròng, lOMoAR cPSD| 46988474
NX = Xuất khẩu - Nhập khẩu
○ Xuất khẩu: Chi tiêu của người nước ngoài vào hàng hóa sản xuất trong nước.
○ Nhập khẩu: Chi tiêu của cư dân trong nước vào hàng hóa nước ngoài.
Bài tập: Trong các trường hợp sau, xác định thay đổi của GDP và các thành phần của GDP thay đổi.
A. Cô An và gia đình ăn tối tại nhà hàng ở TPHCM hết $200 → Tiêu dùng: +200 → Tính vào GDP +200
B. Cô Hoa mua laptop mới trị giá $1800 để dùng trong kinh doanh. Laptop này sảnxuất ở Trung Quốc
→ Đầu tư: +1800, Xuất khẩu ròng -1800 → GDP không đổi
C. Cô Mai mua máy tính mới trị giá $1200 để dùng trong hoạt động kinh doanh. Cômua máy tính
của một nhà sản xuất trong nước được giảm giá, có model năm rồi.
→ Đầu tư: +1200, giảm tồn kho -1200 → GDP không đổi
D. Toyota Vietnam sản xuất xe hơi trị giá $500 triệu nhưng toàn bộ chi tiêu của người tiêu dùng cho
xe hơi là $470 triệu → Tiêu dùng: +470, chênh lệch tồn kho: +30 → GDP +500
GDP THỰC VÀ DANH NGHĨA
● Tổng chi tiêu gia tăng theo thời gian
○ Nền kinh tế - sản xuất sản lượng HH&DV nhiều hơn
○ Và/hay HH&DV được bán ra với giá cao hơn ● ● ● ● ● ● lOMoAR cPSD| 46988474
Giá hiện hành là sử dụng giá cả hàng hóa và dịch Giá cố định là sử dụng giá cả hàng hóa tại một
vụ ở tại thời điểm nào đó để tính giá trị sản thời điểm làm gốc để tính giá trị sản lượng cho lượng cho năm đó. các năm khác.
Chỉ tiêu danh nghĩa: chỉ tiêu giá trị sản lượng Chỉ tiêu thực: chỉ tiêu tính theo giá cố định. tính theo giá hiện hành.
CHỈ SỐ KHỬ LẠM PHÁT
Chỉ số khử lạm phát (The GDP deflator) là công cụ đo lường mức giá chung ● Định nghĩa:
𝐺𝐷𝑃 𝑑𝑎𝑛ℎ 𝑛𝑔ℎĩ𝑎
Chỉ số khử lạm phát = . 100 𝐺𝐷𝑃 𝑡ℎự𝑐
● Lạm phát (Inflation): Mức giá chung của nền kinh tế đang tăng lên
● Tỷ lệ lạm phát (Inflation rate): Thay đổi % của một số thước đo của mức giá kỳ này so kỳ trước đó. Tỉ lệ
𝐶𝑆 𝑘ℎử 𝑙ạ𝑚 𝑝ℎá𝑡 𝑛ă𝑚 2 − 𝐶𝑆 𝑘ℎử 𝑙ạ𝑚 𝑝ℎá𝑡 𝑛ă𝑚 1 lạm phát = . 100%
𝐶ℎỉ 𝑠ố 𝑘ℎử 𝑙ạ𝑚 𝑝ℎá𝑡 𝑛ă𝑚 1 năm thứ 2
GDP CÓ ĐO LƯỜNG PHÚC LỢI CỦA XÃ HỘI KHÔNG?
GDP – “thước đo duy nhất tốt nhất về phúc lợi kinh tế của một xã hội”
● Tổng thu nhập của một nền kinh tế
● Tổng chi tiêu của một nền kinh tế ● GDP lớn hơn
○ Cuộc sống tốt, chăm sóc sức khỏe tốt hơn
○ Hệ thống giáo dục tốt hơn
● Đo lường khả năng của chúng ta để đạt được nhiều nhập lượng đầu vào cho cuộc sống quý giá
GDP – không phải là thước đo hoàn hảo về phúc lợi cuộc sống ● Không bao gồm: ○ Giải trí
○ Giá trị của hầu hết tất cả các hoạt động mà thực hiện bên ngoài của thị trường lOMoAR cPSD| 46988474
○ Chất lượng của môi trường
● Không nói gì về phân phối thu nhập