lOMoAR cPSD| 36844358
Chương 2: Sự vận chuyển vật chất trong cơ thể sống
1.Có 4 loại dung dich trong cơ thể người: + dung dich ko điện li
+dung dịch điện li: đặc trưng bởi: độ điện li anpha
+dung dịch đại phân tử
+dung dịch keo: là một dạng của dung dịch keo : ko thể tách ra bằng lọc sứ mà phải dùng
pp siêu li tâm, màng tế bào đv
2. Có 3 hiện tượng vận chuyển vật chất
- Khuyếch tán: sự vân chuyển từ nơi có nd thấp cao cùng chiều gradien nồng độ
• Động lực: gradien nồng độ
-Thẩm thấu: có màng ngăn cách giữa hai dung dịch khác nhau, sự vận chuyển từ nơi có
nd cao thấp, ngược chiều gradien nồng độ • Động lực: ASTT
• Áp suất thẩm thấu tỷ lệ Thuânj với nồng độ chất tan
• Ứng dụng: đưa ra các khái niệm đẳng trương, ưu trương, nhược trương.
+ Dung dich tiêm vào trong cơ thể nguòi phải là dd đẳng trương. VD: NaCl 0.9%; glucozo 5%...
+Nếu áp suất thẩm thấu giảm: gây co giật, ASTT tăng: sưng, phù nề
-Lọc-Siêu lọc: Lọc: ht vận chuyển vật chất thành dòng qua lỗ của màng ngăn dưới td của
các lực: trọng gồm ĐK: lọc các đại phân tử: protein, glucid
Có td của : áp suất thủy tĩnh • Động lực: ATP
• VD: quá trình lọc máu ở cầu thận dựa trên cơ chế siêu lọc, thẩm tích
3. Do sự khác nhau tương đồi về Động lực và Cơ chế người ta chia thành: 3 hiện
tưởng vận chuyển vật chất qua màng
- Vận chuyển thụ động: sự vận chuyển vật chất do có sự chênh lệch gradien nồng độ
ở hai phía của màng. VD: nước và các anion lOMoAR cPSD| 36844358
+ Khuyếch tán đơn giản: sự vận chuyển vật chất thành dòng trong dung môi dưới td gradien nồng độ
+Khuếch tán liên hợp: sự vận chuyển vật chất qua màng có sự tham gia của chất
mang.Các chất mang có tính đặc trưng. VD: glucozo, glixerin, a.a...
+Khuếch tán trao đổi: chất mang thưch hiện quá trình vận chuyển vòng. VD: Sự vận
chuyển Na+ trong HC và huyết thanh
+Thẩm thấu: thực chất là sự khuếch tán của các phân tử dung môi Thực bào Ẩm bào lOMoAR cPSD| 36844358
Vật chất có hình dạng,kích
Là các chất lỏng, dung dịch
-Vận chuyển chủ động: xảy ra khi có sự tham gia của chất mang , có thể đặc hiệu
hoặc ko đặc hiệu, có 2 ĐK +Ngược chiều gradien nồng độ
+Tiêu tốn năng lượng: nguồn cung cấp: ATP, phân tử glicogen
• Nếu dòng vật chất đi từ ngoài mt vào TB: tích tụ
• Nếu dòng vật chất đi ra: xuất tiết
• Cơ chế: có 3 cơ chế: tích cực tiên phát, tích cực thứ phát, chuyển dịch nhóm
VD: sự vận chuyển Na+, K+: chỉ xảy ra khi có mặt ATP và Mg2+ ( quá trình TC tiên phát).
1 mol ATP vận chuyển 3 Na+, trong H.cầu 2Na+ = 3 K+
Chất mang M1: gắn vs Na+ đi ra
Chất mang M2: gắn vs K+ đi vào
-Thực bào và ẩm bào: đều là các quá trình làm biến dạng MSC để đưa các tế bào vào trong thức cụ thể
*Các công thức cần nhớ:
1. Q=( pi.R4 .p)/ (8nl)
Trong đó: Q: lưu lượng dòng thủy động 2. F=p/(2.pi.r)