Cơ sở và nhu cầu đòi hỏi Việt Nam phải mở cửa, hội nhập với thế giới môn Lịch sử Đảng Cộng Sản Việt Nam | Trường Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội

lOMoAR cPSD| 47270246
I.Cơ sở và nhu cầu đòi hỏi Việt Nam phải mở cửa, hội nhập với thế giới 1 Cơ sở 1.1 tình hình trong nc
Thực tiễn đất nước những năm 1980 đặt Đảng ta trước những thách thức to lớn,
đòi hỏi, phải đổi mới phương pháp lãnh đạo, trước hết là đổi mới tư duy. Trên
cơ sở phân tích, đánh giá đúng tình hình của đất nước, những sai lầm, khuyết
điểm, nhận thức rõ hơn quy luật khách quan của thời kỳ quá độ, kế thừa thành
tựu, kinh nghiệm xây dựng chủ nghĩa xã hội, Đại hội VI đã đề ra đường lối đổi
mới và Đảng đã đặt ra yêu cầu phải đổi mới toàn diện trên mọi lĩnh vực, trọng
tâm trước mắt là đổi mới chính sách kinh tế, trong đó xác định phương hướng là
mở rộng và nâng cao hiệu quả kinh tế đối ngoại.
Đại hội VI mở đầu cho thời kỳ đổi mới đất nước, Đảng ta đưa ra chủ trương
tranh thủ những điều kiện thuận lợi về hợp tác kinh tế và khoa học kỹ thuật,
tham gia ngày càng rộng rãi vào việc phân công và hợp tác quốc tế trong “Hội
đồng tương trợ kinh tế và mở rộng với các nước khác". Đây chính phương
hướng trước tiên nhất khởi đầu cho các chủ trương tiếp theo của Đảng về hội nhập kinh tế quốc tế.
Tới Đại hội VII, Đảng ta định hướng “đa dạng hóa, đa phương hóa quan hệ với
các quốc gia, các tổ chức kinh tế". Tại Đại hội VIII, thuật ngữ “hội nhập” bắt
đầu được đề cập trong các văn kiện của Đảng: “Xây dựng một nền kinh tế mở,
hội nhập với khu vực và thế giới”.
Đại hội IX của Đảng đã đánh dấu lần đầu tiên Đảng ta đặt trọng tâm chủ trương
“chủ động hội nhập kinh tế quốc tế và khu vực”. Theo đó, trong những năm qua,
việc hội nhập kinh tế quốc tế và tham gia các hiệp định thương mại tự do (FTA)
luôn được đặt ra trong các Nghị quyết, Chỉ thị của Đảng và Chính phủ như Nghị
quyết số 07-NQ/TW ngày 27/11/2001 của Bộ Chính trị về hôi nhậ p kinh tế
quốc ̣ tế, Nghị quyết 08-NQ/TW ngày 05/02/2007 của Ban Chấp hành Trung
ương Đảng về một số chủ trương, chính sách lớn để nền kinh tế phát triển nhanh
và bền vững khi Việt Nam là Thành viên của Tổ chức thương mại thế giới, Nghị
quyết số 22-NQ/TW ngày 10/4/2013 về hội nhập quốc tế, Nghị quyết 06-
NQ/TW ngày 05/11/2016 Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp Hành Trung ương Đảng
Khóa XII về thực hiện có hiệu quả tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế, giữ vững
ổn định chính trị - xã hội trong bối cảnh nước ta tham gia các Hiệp định thương
mại tự do thế hệ mới, và gần đây nhất là Chỉ thị số 26/CT-TTg ngày 4/9/2018 lOMoAR cPSD| 47270246
của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh hội nhập kinh tế quốc tế theo hướng hiệu lực và hiệu quả hơn.
1.2 Chủ trương của Đảng và Nhà nước
Thứ nhất, hội nhập kinh tế là trọng tâm, hội nhập trong các lĩnh vực khác phải tạo
thuận lợi cho hội nhập kinh tế và góp phần tích cực vào phát triển kinh tế, củng cố
quốc phòng, bảo đảm an ninh quốc gia, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân
tộc, thúc đẩy phát triển văn hóa, xã hội; hội nhập trong các lĩnh vực phải được thực
hiện đồng bộ trong một chiến lược hội nhập quốc tế tổng thể với lộ trình, bước đi
phù hợp với điều kiện thực tế và năng lực của đất nước.
Thứ hai, chủ động hội nhập kinh tế quốc tế và khu vực theo tinh thần phát huy tối
đa nội lực, nâng cao hiệu qủa hợp tác quốc tế, bảo đảm độc lập, tự chủ và định
hướng xã hội chủ nghĩa bảo vệ lợi ích dân tộc; an ninh quốc gia, giữ gìn bản sắc
văn hoá dân tộc, bảo vệ môi trường.
Thứ ba, đẩy nhanh nhịp độ cải cách thể chế, cơ chế, chính sách kinh tế phù hợp với
chủ trương, định hướng của Ðảng và Nhà nước, chủ động xây dựng các quan hệ
đối tác mới, tham gia vào các vòng đàm phán mới, thúc đẩy các quan hệ hợp tác
kinh tế song phương, khu vực và đa phương.
Thứ tư, xây dựng và triển khai chiến lược, tham gia các khu vực mậu dịch tự do
với các đối tác kinh tế - thương mại quan trọng trong một kế hoạch tổng thể với lộ
trình hợp lý, phù hợp với lợi ích và khả năng của đất nước. Chủ động xây dựng và
thực hiện các biện pháp bảo vệ lợi ích chính đáng của Nhà nước, doanh nghiệp và
người tiêu dùng trong nước.
Thứ năm, đẩy mạnh và làm sâu sắc hơn quan hệ với các đối tác, nhất là các đối tác
có tầm quan trọng chiến lược đối với sự phát triển và an ninh của đất nước, đưa
khuôn khổ quan hệ đã xác lập đi vào thực chất, tạo sự đan xen gắn kết lợi ích giữa
nước ta với các đối tác.
Thứ sáu, chủ động và tích cực tham gia các thể chế đa phương, góp phần xây dựng
trật tự chính trị và kinh tế công bằng, dân chủ, ngăn ngừa chiến tranh, xung đột,
củng cố hòa bình, đẩy mạnh hợp tác cùng có lợi. Trong đó, đặc biệt chú trọng việc
tham gia xây dựng Cộng đồng ASEAN, phát huy vai trò của Việt Nam trong
ASEAN và các cơ chế, diễn đàn do ASEAN giữ vai trò trung tâm, nhằm tăng lOMoAR cPSD| 47270246
cường đoàn kết, gia tăng liên kết nội khối, củng cố quan hệ hợp tác với các bên đối
thoại của ASEAN, thúc đẩy xu thế hòa bình, hợp tác và phát triển trong khu vực. 2 Nhu cầu
Hội nhập quốc tế là một quá trình tất yếu, có lịch sử phát triển lâu dài và có
nguồn gốc, bản chất xã hội của lao động và sự phát triển văn minh của quan hệ
giữa con người với con người. Trong xã hội, con người muốn tồn tại và phát triển
phải có mối liên kết chặt chẽ với nhau. Rộng hơn, ở phạm vi quốc tế, một quốc gia
muốn phát triển phải liên kết với các quốc gia khác.
Trong một thế giới hiện đại, sự phát triển của kinh tế thị trường đòi hỏi các quốc
gia phải mở rộng thị trường, hình thành thị trường khu vực và quốc tế. Đây chính
là động lực chủ yếu thúc đẩy quá trình hội nhập quốc tế.
Từ những thập niên cuối của thế kỷ XX cho đến nay, cùng với sự phát triển mạnh
mẽ của khoa học - kỹ thuật đã thúc đẩy sự phát triển vượt bậc các lĩnh vực của đời
sống xã hội và xã hội hóa cao của lực lượng sản xuất. Quá trình xã hội hóa và phân
công lao động ở mức độ cao đã vượt ra khỏi phạm vi biên giới quốc gia và được
quốc tế hoá ngày một sâu sắc. Sự quốc tế hoá như vậy thông qua việc hợp tác ngày
càng sâu giữa các quốc gia ở tầm song phương, tiểu khu vực, khu vực và toàn cầu.
Về bản chất, hội nhập quốc tế chính là một hình thức phát triển cao của hợp tác
quốc tế. Hội nhập quốc tế cũng như các hình thức hợp tác quốc tế khác đều vì lợi
ích quốc gia, dân tộc. Các quốc gia tham gia quá trình này cơ bản vì lợi ích cho đất
nước, vi sự phồn vinh của dân tộc mình. Mặc khác, các quốc gia thực hiện hội
nhập quốc tế cũng góp phần thúc đẩy thế giới tiến nhanh trên con đường văn minh, thịnh vượng.