Đặc điểm giai đoạn quá độ lên chủ nghĩa xã hội tại Việt Nam | Môn Chủ nghĩa xã hội khoa học - Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội

lOMoAR cPSD| 60820047
Câu 1: Trình bày đặc điểm của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội Việt Nam? Quá
độ lên chủ nghĩa xã hội Việt Nam bỏ qua thời kỳ TBCN nghĩa được hiểu như thế
nào? Trách nhiệm của em trong tiến trình thực hiện quá độ lên chủ nghĩa xã hội
*Đặc điểm của thời kỳ quá độ lên CNXH VN:
Thời kỳ quá độ lên CNXH VN là thời kỳ cải biến cách mạng từ xã hội tiền tư bản
chủ nghĩa và tư bản chủ nghĩa sang xã hội XHCN. Xã hội của thời kỳ này đan xen
những yếu tố của xã hội cũ và những yếu tố mới mang tính chất CNXH. Giai đoạn
này là thời kỳ cải tạo cách mạng sâu sắc, triệt để xã hội tư bản chủ nghĩa trên tất cả
các lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, xây dựng từng bước cơ sở vật chất –
kỹ thuật, đời sống tinh thần của CNXH. -Lĩnh vực kinh tế :
+Tất yếu tồn tại nền kinh tế nhiều thành phần, trong đó có thành phần đối lập.
+Thời kỳ quá độ tồn tại 5 thành phần kinh tế: • Kinh tế gia trưởng • Kinh tế hàng hoá nhỏ • Kte tư bản • Kte tư bản nhà nước • Kte xhcn • Kinh tế gia trưởng • Kinh tế hàng hóa nhỏ • Kinh tế tư bản •
Kinh tế tư bản nhà nước •
Kinh tế xã hội chủ nghĩa
+ Đây là thời kỳ thực hiện việc sắp xếp, bố trí lại các lực lượng sản xuất hiện có của
xã hội; cải tạo quan hệ sản xuất cũ, xây dựng quan hệ sản xuất mới theo hướng phát
triển cân đối kinh tế, bảo đảm đời sống tốt cho nhân dân lao động. - Lĩnh vực chính trị
+ Là việc thiết lập, tăng cường chuyên chính vô sản mà thực chất của nó là giai
cấp công nhân nắm và sử dụng quyền lực nhà nước trấn áp giai cấp tư sản. +Đây
là sự thống trị về chính trị của giai cấp công nhân nhằm bảo vệ chế độ mới, chuyên
chính với phần tử thù địch, đồng thời, là cuộc đấu của giai cấp công nhân chống
lại giai cấp tư sản trong điều kiện mới với nội dung và hình thức mới.
-Lĩnh vực văn hoá – tư tưởng
+còn tồn tại nhiều tư tưởng, chủ yếu là tư tưởng vô
sản và tư tưởng tư sản và văn hoá cũ mới đan xen.
+ Giai cấp công nhân tuyên truyền, phổ biên tư tưởng khoa học và cách mạng của
giai cấp công nhân trong toàn xã hội; khắc phục những tư tưởng và tâm lý có ảnh lOMoAR cPSD| 60820047
hưởng tiêu cực đối với tiến trình xây dựng chủ nghĩa xã hội; xây dựng nền văn hóa
vôsản; xây dựng nền văn hoá mới xã hội chủ nghĩa, tiếp thu giá trị tinh hoa của các
nền văn hóa trên thế giới.
=> Bảo đảm đáp ứng nhu cầu tư tưởng - văn hóa – tinh thần ngày càng tăng của
nhân dân. - Lĩnh vực xã hội
+ Còn tồn tại nhiều giai cấp, tầng lớp và sự khác biệt giữa các giai cấp, tầng lớp; vừa
hợp tác, vừa đấu tranh lẫn nhau.
+ Tồn tại sự khác biệt giữa thành thị và nông thôn, giữa lao động trí óc và lao động chân tay.
+ Là thời kỳ đấu tranh giai cấp chống áp bức, bất công, xóa bỏ tệ nạn xã hội và
những tàn dư của xã hội cũ để lại, thiết lập công bằng xã hội là chủ đạo. * Quá
độ lên chủ nghĩa xã hội Việt Nam bỏ qua thời kỳ tbcn vn được hiểu
- Đây là con đường tất yếu khách quan, là con đường xây dựng đất nước trong thời
kỳ quá độ lên CNXH ở nước ta.
- Quá độ lên chủ nghĩa xã hội bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa bỏ qua việc xác lậpvị
trí thống trị của quan hệ sản xuất và kiến trúc thượng tầng TBCN.
- Thời kỳ này đòi hỏi phải tiếp thu, kế thừa những thành tựu mà nhân loại đã đạtđược
dưới cntb. Đặc biệt là thành tựu khoa học và công nghệ, xây dựng nền kinh tế hiện đại,…
- Thời kỳ này tạo ra sự biến đổi về chất của xã hội trên tất cả các lĩnh vực...
*Trách nhiệm của em trong tiến trình thực hiện quá độ lên chủ nghĩa xã hội
- Sinh viên là lực lượng kế tục, phát huy nguồn trí tuệ nước nhà, là nguồn lực chủ
yếu trong thời đại kinh tế tri thức, khoa học công nghệ, đóng vai trò then chốt để
phát triển đất nước, lực lượng to lớn để giữ gìn và xây dựng cnxh ở nước ta hiện nay.
-Tích cực học tập nâng cao trình độ, kiến thức, kỹ năng, chuyên môn; tiếp cận,
nghiên cứu, ứng dụng khoa học và công nghệ vào thực tiễn.
- Có tinh thần trách nhiệm công dân, ý thức tuân thủ pháp luật; thực hiện tốt chính
sách của Đảng và Nhà nước. Đồng thời vận động mọi người xung quanh cùng thực
hiện theo quy định của pháp luật.
- Cần rèn luyện đạo đức, nhân cách, lối sống trong sáng, lành mạnh, tránh xa các
tệnạn xã hội; biết đấu tranh chống các biểu hiện của lối sống thực dụng, xa rời các
giá trị văn hoá - đạo đức truyền thống của dân tộc lOMoAR cPSD| 60820047
- Cần phát huy truyền thống dựng nước và giữ nước của dân tộc, sáng tạo, phát
huycác tinh thần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
- Tích cực tham gia các hoạt động, phong trào văn hóa, thể dục, thể thao lành mạnh;
bảo vệ, giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc; tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại.
- Sẵn sàng bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ độc lập, giữ vững chủ quyền, an ninh quốc gia,
thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ; đảm nhận công việc khó khăn, gian khổ, cấp bách khi Tổ quốc yêu cầu.
- Đấu tranh với các âm mưu, hoạt động gây hại đến lợi ích quốc gia, dân tộc.
Câu 2: Nêu đặc điểm của giai cấp công nhân và những biến đổi của giai cấp công
nhân vn hiện nay? Lấy dẫn chứng thực tiễn minh họa những biến đổi đấy. Là sinh
viên em cần chuẩn bị những gì để đáp ứng được yêu cầu việc làm của xã hội sau khi ra trường.
* Đặc điểm của giai cấp công nhân và những biến đổi của giai cấp công nhân vn hiện nay:
Khái niệm GCCN: GCCN là một tập đoàn xã hội án định, hình thành và
-Khái niệm GCCN: GCCN là một tập đoàn xã hội án định, hình thành và
phát triển cùng với quá trình phát triển của nền công nghiệp hiện đại; Là giai cấp
đại diện cho lực lượng sx tiên tiếm; là lực lượng chủ yếu tiến trình lịch sử quá
độ từ chủ nghĩa tư bản lên CNXH.
Đặc điểm của GCCN: o Đặc điểm nổi bật là lao động bằng phương thức công nghiệp với đặc -Đặc điểm của gccn
+đặc điểm nổi bật là lao động bằng pthuc công nghiệp với đặc trưng là công cụ lao
động là máy móc, tạo ra năng suất lao động cao,quá trình lao động mang tính chất xã hội hóa.
+GCCN là sản phẩm của bản thân nền đại CN, là chủ thể của quá trình sản xuất vật
chất hiện đại. Do đó, GCCN là đại biểu cho lực lượng sx tiên tiến, cho phương thức
sx tiên tiến, quyết định sự tồn tại và phát triển của XH hiện đại
+Giai cấp công nhân có những phẩm chất đặc biệt về tính tổ chức, tính kỷ luật cao
trong lao động, tinh thần hợp tác và tâm lý lao động công nghiệp do được rèn luyện lOMoAR cPSD| 60820047
trong nền sản xuất đại công nghiệp và phương thức sản xuất tiên tiến bởi vậy họ là
một giai cấp cách mạng.
 Chính những đặc điểm ấy là những phẩm chất cần thiết để GCCN có vai trò lãnh đạo. -Biến đổi:
+ xu hướng “trí tuệ hoá”tăng nhanh
• Với sự phát triển như vũ bão của cách mạng khoa học và công nghệ gắn với
phát triển kte tri thức đã hình thành và đẩy nhanh xu hướng trí tuệ hoá hay tri thức hoá ở gccn.
• Công nhân đang sở hữu và sử dụng một loại tư liệu sản xuất ddbiet đó là tri thức
• Công cụ lao động của công nhân ko chỉ là máy móc mà ngày nay là một tổ
hợp máy móc được tích hợp thành một khối đa chức năng và biết lập trình hđộng.
• Trình độ chuyên môn nghề nghiệp ngày càng được nâng
+xu hướng “trung lưu hoá” gia tăng
• Một bộ phận công nhân đã tham gia vào sở hữu một lượng tlsx của xh thông
qua chế độ cổ phần hoá của doanh nghiệp
• Về hình thức, họ không còn là”vô sản”,có thu nhập từ cổ phiếu. Song, về thực
chất, sự phân chia lợi nhuận chủ yếu thuộc về cổ đông lớn.
+ Phát triển về số lượngđa dạng cơ cấu ngành nghề,trong các tphan kinh tế
+Ngày càng khẳng định địa vị chính trị, kinh tế xã hội
+Sự phân tầng hộiphân hoá giàu nghèo trong nội bộ ngày càng sâu sắc ảnh
hưởng đến tính thống nhất đoàn kết của giai cấp công nhân -Dẫn chứng thực tiễn minh hoạ:
Độ tuổi bình quân của công nhân nước ta nhìn chung trẻ, nhóm công nhân từ18-30
tuổi chiếm 36,4%. đặc biệt trong các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài
+công nhân dưới 25 tuổi chiếm 43,4%
+từ 26-35 tuổi chiếm34,7% +từ 36-45 tuổi chiếm 14%.
Hầu hết công nhân được tiếp cận với kinh tế thị trường nên năng động, thích ứng
nhanh với công nghệ hiện đại. lOMoAR cPSD| 60820047
+Tuổi nghề của công nhân:
• dưới 1 năm chiếm 6,9% • từ 1-5 năm:30,6% • từ 6-10 năm: 16,4% • từ 11-15 năm: 10,5% • 16-20 năm: 16,8% • 21-25 năm: 13,3% • trên 25 năm: 5,5%.
Trình độ học vấn của công nhân trong tất cả các khu vực kinh tế có xu hướng được
nâng lên: năm 1985, tỷ lệ công nhân có học vấn trung học phổ thông là 42,5%, năm
2003 tăng lên 62,2%, năm 2005 tăng lên 69,3%