Đề tài Ứng dụng công nghệ sinh trắc học trong hoạt động thanh toán tại Ngân hàng TPBank | Môn Kinh tế tài chính

lOMoAR cPSD| 47207194 BÀI TẬP NHÓM:
Học phần: Hoạt động các ngân hàng Việt Nam.
Đề tài: Ứng dụng công nghệ sinh trắc học trong hoạt động thanh
toán tại Ngân hàng TPBank. Thành viên nhóm 08: Phạm Thị Vân Anh : 22A4011211 Trần Thị Minh Châu : 22A4010761 Hoàng Thu Hòa : 22A4010966 Lê Kiều Trang : 22A4010695 Trần Thị Thanh Lịch : 22A4010967 Nguyễn Thị Thu Hương : 22A4011211
Hà Nội, ngày 09 tháng 02 năm 2023 1.
Giới thiệu ngân hàng và trình bày chiến lược ứng dụng công nghệ của
ngân hàng TPBank (TPB).
1.1. Giới thiệu về ngân hàng.
TPBank (TPB) tên đầy đủ là Ngân hàng Thương mại cổ phần Tiền Phong được
thành lập vào ngày 05/05/2008 bao gồm các cổ đông chiếu lược trong và ngoài nước:
Tập đoàn Đá quý Doji; Tập đoàn công nghệ FPT; Tổng công ty tái bảo hiểm Việt Nam
(Vianare);... Là ngân hàng “sinh sau, đẻ muộn” nhưng TPB luôn nỗ lực mang lại giải
pháp, sản phẩm tài chính ngân hàng hiệu quả nhất, hướng tới phân khúc khách hàng
trẻ và năng động. Dựa trên nền tảng công nghệ tiên tiến và trình độ quản lý chuyên
sâu, với mục tiêu đi đầu về Ngân hàng số, TPB đã và đang tập trung đầu tư để có cơ sở
hạ tầng công nghệ tiên tiến với những sản phẩm đột phá. 1.2. Tầm nhìn.
TPBank hướng tới trở thành một trong những ngân hàng hàng đầu tại Việt Nam
với các sản phẩm, dịch vụ tài chính trên nền tảng công nghệ hiện đại, tiên tiến góp
phần xây dựng đất nước giàu mạnh. 1.3. Sứ mệnh. lOMoAR cPSD| 47207194
• TPBank cung cấp sản phẩm/ dịch vụ tài chính hoàn hảo cho khách
hàng và đối tác dựa trên nền tảng công nghệ hiện đại, tiên tiến và hiệu quả cao
• TPBank là tổ chức kinh tế hoạt động minh bạch, an toàn, hiệu quả và
bền vững, mang lại lợi ích tốt nhất cho các cổ đông
• TPBank là tổ chức có trách nhiệm xã hội cao, tích cực tham gia các
hoạt động với mục tiêu vì con người và hưng thịnh quốc gia.
1.4. Giá trị cốt lõi.
Liêm chính - sáng tạo - cầu tiến - hợp lực - bền bỉ là 5 giá trị cốt lõi để TPBank
xây dựng thương hiệu, xứng đáng với sự tin tưởng của khách hàng.
1.5. Chiến lược ứng dụng công nghệ của TPBank.
TPB khẳng định là “Ngân hàng của kỉ nguyên số”. Năm 2022 là tròn 10 năm
TPB theo đuổi chiến lược số hóa, ngân hàng đã đối mới tư duy chiến lược, chủ động
sáng tạo, hợp tác với các công ty công nghệ hàng đầu thế giới, các công ty Fintech để
xây dựng các sản phẩm có tính đột phá, tạo dựng nền tảng đa kênh an toàn, hiệu quả, bền vững.
Phần 2: Ứng dụng công nghệ sinh trắc học vào hoạt động thanh toán của TPBANK.
2.1. Kết quả hoạt động thanh toán.
Nhờ chiến lược đầu tư vào công nghệ cùng việc tập trung vào nhóm khách hàng
trẻ “high tech” yêu trải nghiệm công nghệ kết hợp với tình hình dịch bệnh COVID-19
đã thay đổi thói quen tiêu dùng của khách hàng. Mọi người đều tìm đến các giải pháp
công nghệ để thanh toán, giao dịch trong hoạt động tài chính hàng ngày mà đây lại là thế mạnh của TPB.
• Tăng quy mô khách hàng:
Tại TPB, tính đến hết tháng 6/2022 ngân hàng có thêm gần 1.5 triệu khách hàng
mới, tăng trưởng 25% so với cuối năm 2021 và nâng tổng số khách hàng của TPBank
lên mức hơn 6 triệu. Hiện tại, TPB là đơn vị ngân hàng kết nối nhiều ví điện tử nhất
toàn ngành. Theo đánh giá của VCBS, các sản phẩm số hóa giúp tăng trải nghiệm của
khách hàng, kết hợp với cách marketing hiệu quả giúp tập khách hàng của TPB tăng
nhanh trong các năm qua đồng thời giúp cơ cấu huy động- cho vay của ngân hàng bền vững hơn. lOMoAR cPSD| 47207194
• Công nghệ giúp giảm chi phí hoạt động.
TPB đã thực hiện áp dụng công nghệ như mô hình Livebank; phát triển các
Robot giúp tăng hiệu quả làm việc của các nhân viên. Do đó, mô hình nhân sự của
TPB tăng chậm hơn quy mô tài sản của ngân hàng và tỷ lệ chi phí CIR thấp hơn các
ngân hàng có cùng quy mô.
=> Rõ ràng, với TPBank, lựa chọn chiến lược đổi mới số, sớm và phát triển nhanh
ngân hàng số giúp rút ngắn cả một quá trình. Đặc biệt, nhờ đầu tư triển khai các công
nghệ mới, cập nhật hơn, với việc gia tăng ứng dụng trí tuệ nhân tạo - AI, Machine lOMoAR cPSD| 47207194
learning, ứng dụng blockchain, làm chủ dữ liệu và tận dụng sức mạnh của Big data
càng ngày càng nhiều hơn, đi kèm với việc tăng cường sử dụng robot tự động hóa để
gia tăng năng suất và hiệu quả làm việc, từ đó, trong tương lai TPBank sẽ tiếp cận
được nhiều đối tượng khách hàng hơn.
2.2. Sự ra đời của ứng dụng sinh trắc học trong hoạt động thanh toán của TPBank.
2.1. Sự ra đời của ứng dụng công nghệ sinh trắc học của TPBank:
Các ngân hàng đang đối mặt với nhiều thách thức vì tình trạng giả mạo danh
tính trên các kênh giao dịch rất nhiều. Các hình thức giả mạo rất đa dạng, từ sử dụng
thông tin giả, dùng thông tin thật nhưng người đến làm thủ tục là giả, thậm chí có tình
trạng mua bán thông tin thật rồi thuê người đến làm thẻ hoặc đăng ký ebank để sử
dụng tài khoản đó. Việc này đặt các ngân hàng vào tình thế khó khăn trong việc phòng
chống tội phạm lừa đảo, rửa tiền, tài trợ khủng bố... Để định danh khách hàng, trước
đây ngân hàng mới tra cứu được thông tin về mã số cá nhân, bảo hiểm xã hội. Tuy
nhiên, dù xác thực thông tin đó là đúng, nhà băng cũng không thể chắc chắn các thông
tin đó thuộc về người đang thực hiện giao dịch.
Đi đầu về công nghệ của ngân hàng số, TPBank đã áp dụng những tính năng
công nghệ sinh trắc học tiên tiến nhận diện khuôn mặt và nhận diện vân tay của khách
hàng từ năm 2017 và triển khai thành công tính năng này tại ngân hàng tự động
LiveBank. Thay vì phải mang theo giấy tờ cá nhân, thẻ ngân hàng hay nhớ mật khẩu,
bạn chỉ cần chọn dịch vụ muốn sử dụng, chờ khoảng 3 giây để hệ thống quét khuôn
mặt, vân tay là có thể thực hiện giao dịch. Nếu gặp khó khăn trong quá trình giao dịch,
ta có thể thực hiện ngay cuộc gọi video và chờ tư vấn viên của TPBank hỗ trợ.
Như vậy, rõ ràng khi ứng dụng sinh trắc học của TPB ra đời đã và đang mang
lại nhiều lợi ích cho khách hàng: giảm thiểu thời gian, khách hàng có thể thực hiện
ngay các giao dịch thông thường như chuyển tiền, thanh toán hóa đơn, mua sắm online
nhanh và hoàn toàn miễn phí. Từ đó, thu hút được nhiều khách hàng, mang lại nhiều
lợi ích trong hoạt động thanh toán của ngân hàng.
2.3. Ứng dụng công nghệ sinh trắc học trong hoạt động thanh toán của Tpbank.
Công nghệ sinh trắc học có thể thu thập cả vân tay, giọng nói, gương mặt của
người đến giao dịch. Từ những yếu tố sinh trắc học này, TPBank lại khai thác để phục
vụ khách hàng. Chẳng hạn, họ có thể dùng dấu vân tay đó để rút tiền mà không cần lOMoAR cPSD| 47207194
mang theo thẻ hoặc bất cứ công cụ nào khác. Nhờ áp dụng công nghệ sinh trắc học mà
ngân hàng có thể định danh khách hàng một cách chính xác, là cơ sở đểu thực hiện các
giao dịch liên quan giúp hình thành giải pháp định danh khách hàng điện tử ( eKYC).
• Mở tài khoản ngay trên app tại bất cứ đâu bằng eKYC
Việc mở tài khoản trở nên đơn giản hơn rất nhiều với eKYC, chỉ với 4 bước
trên ứng dụng TPBank eBank, khách hàng có thể mở tài khoản dùng được ngay mà
không cần tới ngân hàng, có thể thực hiện ngay các giao dịch thông thường như
chuyển tiền, thanh toán hóa đơn, mua sắm online hoàn toàn miễn phí Nhận diện
khách hàng chỉ trong 3s:
+ Khách hàng có thể thực hiện các giao dịch ngay cả khi quên mang theo thẻ
ATM, chứng minh thư/căn cước công dân, hoặc quên luôn cả các thông tin khác như
số thẻ và mã PIN. Chỉ cần đứng trước máy, nhìn vào camera, máy sẽ nhận diện khuôn
mặt trong 3 giây và xác nhận thêm vân tay là đã hoàn thành bước đăng nhập để thực hiện mọi giao dịch.
+ Công nghệ sử dụng Depth Camera có chức năng Liveness Check ( đảm bảo
người thật, chống mạo danh bằng hình ảnh và video) và sử dụng AI để nắm bắt giữ
liệu công nghệ chính xác bằng cách chiếu và phân tích hơn hàng chục chấm ảnh để tạo
ra một bản đồ độ sâu khuôn mặt, xác định các góc cạnh của khuôn mặt, hình dáng và
vị trí mắt, phát hiện chuyển động,...v.v, và ghi nhận hình ảnh của khách hàng, lưu trữ trong hệ thống.
• Lớp bảo mật thứ hai là vân tay:
Yếu tố này không trùng lặp ngay cả với anh em sinh đôi sẽ xác nhận chính xác
thông tin khách hàng, hoặc lớp bảo mật thứ 3 là mã OTP sẽ xuất hiện để đảm bảo cho
những giao dịch có giá trị từ 5 triệu trở lên.Sử dụng vân tay tuy đơn giản nhưng có
mức độ bảo mật đặc biệt cao và là biện pháp bảo vệ khách hàng hiệu quả trước các
mánh khóe ngày càng tinh vi của kẻ gian, giúp hạn chế hoàn toàn rủi ro khách hàng có
thể mất thẻ ATM và lộ mã PIN. 2.4. Một số thành tựu nổi bật.
TPBank ghi dấu ấn khi có thể định danh khách hàng điện tử trong vòng 5 giây
nhờ giải pháp eKYC. Trong tháng đầu tiên triển khai eKYC, TPBank đã thu hút
30.000 khách hàng đăng ký mở tài khoản mới thông qua phương thức mở tài khoản
trực tuyến và định danh khách hàng điện tử, tương đương 85% số lượng khách hàng
đăng ký mở tại quầy giao dịch hoặc tại Livebank theo cách truyền thống. Nhờ triển lOMoAR cPSD| 47207194
khai eKYC toàn diện trên ứng dụng di động, app TPBank Mobile của TPBank lọt top
1 trên cả bảng xếp hạng của App Store và Google Play, lượt tải app của TPBank có tốc
độ tăng trưởng từng ngày khoảng 40-60%.
Chính sự mở rộng này của TPBank đã giúp cho TPBank từ 50 điểm ban đầu,
hiện nay đã đưa vào vận hành gần 300 điểm Livebank trên toàn quốc, với hơn 2 triệu
khách hàng thường xuyên sử dụng, và giá trị giao dịch đạt hàng ngàn tỷ đồng mỗi tháng.
Theo chuyên gia Ngân hàng số của TPbank cho biết: “ chúng tôi đem đến sự
thuận tiện nhất cho khách hàng. Bạn chỉ cần quẹt mặt lên camera, sau đó xác nhận
bằng vây tay để gia tăng sự chính xác. Công nghệ này giúp TPBank hạn chế tối đa
khách hàng mở tài khoản ảo hay dùng chứng minh thư giả, tư lợi cá nhân. Hiện mới
chỉ có 1 số nước phát triển sử dụng giải pháp xác thực danh tính này ở tại cây ATM. Ở
Việt Nam, TPbank là ngân hàng đầu tiên và duy nhất phát triển giải pháp này.”
Phần 3. Nhận xét và đánh giá chung về việc ứng dụng công nghệ sinh trắc học
trong họat động thanh toán của TPBank
3.1. Lợi ích của việc ứng dụng công nghệ sinh trắc học trong hoạt động thanh toán của TPbank
Thứ nhất, việc ứng dụng công nghệ sinh trắc học góp phần làm cho kết quả
kinh doanh của TPBank đạt được những kết quả tăng trưởng mạnh mẽ.
Việc ứng dụng công nghệ sinh trắc học đem lại lợi thế cạnh tranh cho TPBank
thông qua việc rút ngắn thời gian giao dịch, giảm bớt các thủ tục giấy tờ và tăng tính
bảo mật cho khách hàng, theo đó góp phần làm cho kết quả kinh doanh của TPBank
hằng năm đạt được những con số ấn tượng. Cụ thể, theo BCTC hợp nhất của TPBank,
năm 2017 - năm bắt đầu triển khai ứng dụng công nghệ sinh trắc học, ngân hàng đạt
thu nhập lãi thuần hơn 3.172 tỷ đồng, tăng 50% so với năm trước. Trong đó, thu nhập
từ hoạt động dịch vụ tăng 92%, đạt 280 tỷ đồng; thu nhập từ hoạt động khác đã tăng
hơn 7 lần, đạt hơn 39 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ năm ngoái lỗ hơn 2 tỷ đồng. Tính đến
31/12/2017, tổng tài sản của TPBank đạt hơn 124.040 tỷ đồng. Kết thúc năm 2022,
tổng tài sản của ngân hàng đã cán mốc gần 329 nghìn tỷ đồng, tổng thu nhập hoạt
động đạt trên 15.600 tỷ đồng, lãi thuần từ dịch vụ đạt khoảng 2.700 tỷ đồng.
Mảng ngân hàng số của TPBank phát triển mạnh mẽ và nhanh chóng đạt được
những kết quả đáng kể: Số lượng khách hàng mới qua kênh số tăng trưởng 50%-60%
hàng năm, đóng góp hơn 60% số lượng khách hàng mới của toàn Ngân hàng. Số lượng lOMoAR cPSD| 47207194
giao dịch qua kênh số chiếm đến 95% tổng số lượng giao dịch của Ngân hàng – cao
nhất toàn ngành, và đạt mức tăng trưởng bình quân hơn 150% so với năm trước đó.
Hiệu quả của hành trình số cũng đã mang tới cho TPBank đà tăng trưởng lợi nhuận 40%/năm.
Thứ hai, việc ứng dụng công nghệ sinh trắc học giúp uy tín và hình ảnh của
TPbank ngày càng được nâng cao.
Nhờ việc ứng dụng công nghệ hiện đại nhằm mang lại giá trị và sự tiện lợi nhất
của khách hàng, TPBank liên tiếp đạt được những giải thưởng uy tín trong và ngoài
nước. The Asian Banker, tạp chí uy tín hàng đầu trong lĩnh vực Tài chính - Ngân hàng
tại châu Á, công nhận TPBank là Ngân hàng số và Hệ sinh thái số tốt nhất Việt Nam.
Bên cạnh đó, TPBank tiếp tục được Tổ chức xếp hạng tín nhiệm quốc tế Moody’s đánh
giá cao khi công bố giữ nguyên mức xếp hạng tín nhiệm B1, triển vọng tích cực.
3.2. Một số thách thức của việc ứng dụng công nghệ sinh trắc học vào hoạt động
thanh toán của TPbank:
Thứ nhất, tâm lý lo ngại về sự xâm phạm quyền riêng tư của khách hàng:
Dữ liệu sinh trắc học khác với các dữ liệu hành chính thông thường, vì nó là dữ
liệu liên quan đến đặc điểm sinh học, hành vi, thói quen riêng của mỗi cá nhân. Nếu
các dữ liệu này không được bảo vệ phù hợp sẽ gây ra các vấn đề nghiêm trọng về an
ninh và quyền riêng tư. Đa số các nước phát triển đều có các quy định về bảo vệ dữ
liệu cá nhân, chẳng hạn Quy định bảo vệ dữ liệu chung (GDPR) (EU) 2016/679, là quy
định của luật EU về bảo vệ dữ liệu và quyền riêng tư cho tất cả các cá nhân trong Liên
minh châu Âu và Khu vực kinh tế châu Âu. Quy định này bao gồm các quy định và
yêu cầu liên quan đến việc xử lý thông tin nhận dạng cá nhân của các đối tượng dữ
liệu. Các doanh nghiệp phải xây dựng hệ thống lưu trữ và bảo vệ dữ liệu cá nhân theo
mặc định, cài đặt bảo mật ớ mức độ cao nhất có thể và không được công khai khi chưa
có sự đồng ý của đối tượng dữ liệu. Cá nhân có quyền yêu cầu thu hồi các dữ liệu liên
quan đến họ bất kỳ lúc nào. Hiện nay, mặc dù Chính phủ Việt Nam đã ban hành các
quy định liên quan đến việc bảo vệ dữ liệu như Luật Công nghệ thông tin năm 2006,
Luật An toàn thông tin mạng năm 2015, Thông tư số 25/2010/TT-BTTTT quy định
việc thu thập, sử dụng, chia sẻ, đảm bảo an toàn và bảo vệ thông tin cá nhân trên trang
thông tin điện tử hoặc cổng thông tin điện tử của cơ quan nhà nước, tuy nhiên vẫn tồn
tại một số bất cập như chưa có quy định về việc tiết lộ thông tin cá nhân khi chưa có lOMoAR cPSD| 47207194
sự đồng ý của người dùng, chưa có quy định về việc chuyển thông tin người dùng cho
bên thứ ba, chuyển thông tin cá nhân ra nước ngoài…Do đó, các quy định trên cần
phải bổ sung và hoàn thiện để tạo sự an tâm cho người dùng.
Thứ hai, mối lo ngại về mức độ chính xác của việc xác thực sinh trắc học:
Thực nghiệm cho thấy không có phương pháp xác thực nào mang lại kết quả
chính xác tuyệt đối, ngay cả những phương pháp mang tính chính xác cao như sinh
trắc học. Tuy nhiên, các phương pháp này đã được chứng minh là phương pháp xác
thực hiệu quả hơn thông qua việc giảm chi phí, thời gian giao dịch và tỷ lệ lỗi thấp.
Trong khi các nhà khoa học vẫn đang tiếp tục cải thiện các thuật toán nhằm nâng cao
khả năng nhận diện và xác thực của các phương pháp sinh trắc học, các NHTM có thể
xem xét xây dựng hệ thống xác thực đa yếu tố - sử dụng nhiều phương pháp khác nhau
để xác thực khách hàng, ví dụ việc xác thực bằng vân tay có thể kết hợp với nhận diện
khuôn mặt hoặc kèm theo mật khẩu.
Thứ ba, sự cạnh tranh giữa các ngân hàng:
Hiện nay, các ngân hàng đang chạy đua nâng cấp dịch vụ, phát triển các ứng
dụng công nghệ. Công nghệ sinh trắc học trong những năm gần đây khá phổ biến
không chỉ ở TPBank mà trong các ngân hàng khác, nó cũng được ứng dụng rộng rãi.
Đòi hỏi TPBank cần tạo ra sự khác biệt, để khách hàng có những trải nghiệm dịch vụ hấp dẫn, thú vị hơn.
Thứ tư, chi phí cũng là một thách thức đối với TPBank:
Để có thể triển khai, ứng dụng công nghệ, TPBank phải bỏ ra một chi phí khá
cao nếu không đạt được các mục tiêu đề ra. Mặc dù công nghệ sinh trắc học rất thuận
tiện và được khách hàng đánh giá cao nhưng vẫn bị hạn chế về mặt không gian. Ví dụ
TPBank phải đặt 1 trạm ở gần đó thì khách hàng mới tới giao dịch được.
Theo chia sẻ của ông Nguyễn Hưng - CEO TPBank trong 1 buổi họp báo đã đề
xuất: "Hiện nay chúng tôi mới bớt hạn chế về thời gian thôi còn không gian mà chúng
tôi triển khai hàng nghìn cái tự động như vậy thì rất tốn kém về tài chính, về nguồn
lực. Thứ hai là nhiều khi không đảm bảo hiệu quả được. Chúng tôi cũng có nghiên cứu
1 số giải pháp để triển khai xác thực trên mobile nhưng vấn đề nữa là rất cần 1 cơ chế
của nhà nước, một quy định của pháp luật nào đó, hoặc sắp tới đây có sandbox cho
phép chúng tôi tham gia thì cũng rất tốt". lOMoAR cPSD| 47207194
Tóm lại, công nghệ xác thực bằng sinh trắc học mang lại nhiều lợi ích cho
TPbank trong việc tăng thêm những trải nghiệm khách hàng và nâng cao sự thuận tiện
trong các giao dịch. Khả năng ứng dụng sinh trắc học có thể sẽ trở thành xu hướng
trong thời đại số và dần thay thế các phương thức xác thực truyền thống cho các giao
dịch như internet banking, mobile banking hay giao dịch tại các phòng giao dịch, chi nhánh của ngân hàng.