Hướng dẫn giải một số bài tập số phức mức độ vận dụng cao – Phạm Minh Tuấn Toán 12
Hướng dẫn giải một số bài tập số phức mức độ vận dụng cao – Phạm Minh Tuấn Toán 12 được sưu tầm và soạn thảo dưới dạng file PDF để gửi tới các bạn học sinh cùng tham khảo, ôn tập đầy đủ kiến thức, chuẩn bị cho các buổi học thật tốt. Mời bạn đọc đón xem!
Preview text:
Hướng dẫn giải một số bài tập số phức mức độ vận dụng cao
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Bài 1: Cho số phức z thỏa mãn z 1 . Gọi M và m lần lượt là giá trị lớn nhất và giá trị
nhỏ nhất của biểu thức 2
P z 1 z z 1 . Tính giá trị của M.n 13 3 39 13 A. B. C. 3 3 D. 4 4 4 Cách 1:
Re(z) là phần thực của số phức z, Im(z) là phần ảo của số phức z, z 1 . z z 1
Đặt t z 1 , ta có: 0 z 1 z 1 z 1 2 t0;2
t z z 2 2 t 2 1 1 1 .
z z z z 2 2Re(z) Re(z) 2 2 2 2
z z 1 z z .
z z z z 1 z t 3
Xét hàm số: f t 2
t t 3 ,t 0; 2 . Xét 2 TH:
Maxf t 13
; Minf t 13 3 3 M .n 4 4 Cách 2:
z r cos x isin x a bi 2
.zz z 1 Do z 1 2 2
r a b 1
P 2 2cos x 2cos x 1 , đặt t cos x 1 ;
1 f t 2 2t 2t 1 1 TH1: t 1 ; 2
maxf t f 1 3 f t 1 ' 2 0 2 2t minf t 1 f 3 2 1 TH1: t ;1 2 f t 1 7
t maxf t 7 13 ' 2 0 f 2 2t 8 8 4
Maxf t 13
; Minf t 13 3 3 M .n 4 4
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Biên soạn: Phạm Minh Tuấn - TOANMATH.com
Hướng dẫn giải một số bài tập số phức mức độ vận dụng cao
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Bài 2: Cho số phức z thỏa mãn z 3 4i 5 . Gọi M và m là giá trị lớn nhất và giá trị
nhỏ nhất của biểu thức 2 2
P z 2 z i . Tính module số phức w M mi . A. w 2 314 B. w 1258 C. w 3 137 D. w 2 309 Cách 1: P 4x 3
P 4x 2 y 3 y 2 2 z i
x 2 y 2 x 2 P 4x 3 3 4 5 3 4 5 3 4 5 f x 2
f 'x 8x
3 8P 4x 1
1 0 x 0, 2P 1,6 y 0,1P 1,7 P Thay vào 2 2 33
f x ta được: 0,2P 1,6 3 0,1P 1,7 4 5 0 P 13 Cách 2:
z i
x 2 y 2 3 4 5 3 4 5:C ( )
: 4x 2y 3 P 0
Tìm P sao cho đường thẳng và đường tròn C có điểm chung
d I; R 23 P 10 13 P 33
Vậy MaxP 33 ; MinP 13
w 33 13i w 1258
Bài 3: Cho số phức z thỏa mãn z 1. Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức P z 1 2 z 1 . A. P 2 5 B. P 2 10 C. P 3 5 D. P 3 2 max max max max
Giải: Theo BĐT Bunhiacopxki:
P z z 2 2 z z 2 2 2 1 2 1 1 2 1 1 10 z 1 2 5
Bài 4: Cho số phức z x yi ,
x y R thỏa mãn z 2 4i z 2i và m min z . Tính
module số phức w m x yi . A. w 2 3 B. w 3 2 C. w 5 D. w 2 6
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Biên soạn: Phạm Minh Tuấn - TOANMATH.com
Hướng dẫn giải một số bài tập số phức mức độ vận dụng cao
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Cách 1:
z 2 4i z 2i x y 4 x y 4 2 2 2 2
z x y 2 2 2 2 x y 4 x 2
min z 2 2 , Dấu “=” xảy ra khi
w 2 2 4i w 2 6 x y y 2 x y 2 2 2
Chú ý: Với mọi x, y là số thực ta có: x y 2
Dấu “=” xảy ra khi x y Cách 2:
z 2 4i z 2i y 4 x
z x y x x2 x 2 2 2 2 4 2 2 8 2 2 x y 4 x 2
min z 2 2 . Dấu “=” xảy ra khi
w 2 2 4i w 2 6 x 2 y 2
Bài 5: Cho số phức z x yi ,
x y R thỏa mãn z i 1 z 2i . Tìm môđun nhỏ nhất của z. 1 A. min z 2 B. min z 1 C. min z 0 D. min z 2 Cách 1:
z i 1 z 2i x y 1 x y 1 2 2 2 x y 2 2 1 1 2 2 z x y 2 2 x y 2 2 2
Chú ý: Với mọi x, y là số thực ta có: x y 2 Cách 2:
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Biên soạn: Phạm Minh Tuấn - TOANMATH.com
Hướng dẫn giải một số bài tập số phức mức độ vận dụng cao
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
z i 1 z 2i y x 1 2 z x y
x x 2 1 1 1 1 2 2 2 1 2 x 2 2 2 2 1 Vậy min z 2
Bài 6: Cho số phức z thỏa mãn z 1. Gọi M và m là giá trị lớn nhất và nhỏ nhất của biểu thức 3
P z 3z z z z . Tính M m 7 3 15 A. B. 13 C. D. 4 4 4 4
Sáng tác: Phạm Minh Tuấn Cách 1: Ta có 2 z 1 . z z 1
Đặt t z z
t z zz z 2 2 2 2 2 0;2 z 2 .
z z z 2 z z 2 3 2 2 2
z 3z z z z 3 z t 1 t 1 2 1 3 3 2
P t t 1 t 2 4 4 3
Vậy minP ; maxP 3 khi t 2 4 15 M n 4
Cách 2: Cách này của bạn Trịnh Văn Thoại 3
z 3z z 2 3 2
P z 3z z z z
z z z 3 z z z z z2 1 z z z 2 3
P z z 1 z z
. Đến đây các bạn tự tìm max nhé 4
Bài 7: Cho các số phức , a , b , c z thỏa 2
az bz c 0 a 0 . Gọi z và z lần lượt là hai 1 2
nghiệm của phương trình bậc hai đã cho. Tính giá trị của biểu thức 2 2
P z z
z z 2 z z 1 2 1 2 1 1 2
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Biên soạn: Phạm Minh Tuấn - TOANMATH.com
Hướng dẫn giải một số bài tập số phức mức độ vận dụng cao
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- c c A. P 2 C. P 4 a a c 1 c B. P D. P . a 2 a Giải: Ta có : 2 2 z z z z
z z z z z z z z 2 2 2 z 2 z 1 2 1 2 1 2 1 2 1 2 1 2 1 2
Khi đó P 4 z z 1 2 c c
Ta lại có: z z P 4 z z 4 1 2 1 2 a a
Bài 8: Cho 3 số phức z , z , z thỏa mãn z z z 0 và z z z 1. Mệnh đề nào 1 2 3 1 2 3 1 2 3 dưới đây đúng? A. 2 2 2 z z
z z z z là số thuần ảo 1 2 2 3 3 1 B. 2 2 2 z z
z z z z là số nguyên tố 1 2 2 3 3 1 C. 2 2 2 z z
z z z z là số thực âm 1 2 2 3 3 1 D. 2 2 2 z z
z z z z là số 1 1 2 2 3 3 1 Chứng minh công thức: 2 2 2 2 2 2 2 z z
z z z z z z z z z z 1 2 2 3 3 1 1 2 3 1 2 3 2 Ta có: z .
z z và z z ... z z z ... z . Áp dụng tính chất này ta có 1 2 n 1 2 n vế trái:
z z z z z z z z z z z z 1 2 1 2
2 3 2 3 3 1 3 1
z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z z 1 1 2 2 3 3
z z z z 1 1 2 2
z z z 3 3 z 1 2 2 1
z z z 2 z 3 3 2 3
z z z 1 1 3 2 2 2 1 2 3 1 1 2 3 2 1 2 3 3 1 2 3 2 2 2
z z z z z z
z z z 1 2 3 1 2 3 1 2 3 2 2 2 2
z z z z z z 1 2 3 1 2 3
Áp dụng công thức đã chứng minh suy ra: 2 2 2 z z
z z z z 3 là số 1 2 2 3 3 1 nguyến số
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Biên soạn: Phạm Minh Tuấn - TOANMATH.com
Hướng dẫn giải một số bài tập số phức mức độ vận dụng cao
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- z z
Bài 9: Có bao nhiêu số phức z thỏa mãn hai điều kiện z 1 và 1 ? z z A . 5 B. 6 C. 7 D. 8 Giải: Ta có: 2 z 1 . z z Đặt z x i x x 2 cos sin , 0;2
z cos2x isin 2x 1 2 cos 2x 2 z z z z 2 1
1 2 cos2x 1 z z z.z 1 cos 2x 2
Giải 2 phương trình lượng giác trên với x0;2 nên ta chọn được các giá trị
5 7 11 2 4 5 x ; ; ; ; ; ; ; 6 6 6 6 3 3 3 3
Vậy có 8 số phức thỏa 2 điều kiện đề cho
Bài 10: Cho các số phức z ,z ,z thỏa mãn đồng thời hai điều kiện z z z 1999 và 1 2 3 1 2 3
z z z z z z
z z z 0 . Tính 1 2 2 3 3 1 P 1 2 3 z z . z 1 2 3 A. P 1999 P 999,5 B. P 2 1999 P 5997 Giải z z z z z z z .z z .z z .z 2 1 2 2 3 3 1 1 2 2 3 3 1 P
z z z 1 2 3 z z z 1 2 3 2 1999 z 1 z 1 2 1999 Mặc khác: 2
z z z 1999 z z z z z z 1999 z 1 2 3 1 1 2 2 3 3 2 z 2 2 1999 z 3 z 3
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Biên soạn: Phạm Minh Tuấn - TOANMATH.com
Hướng dẫn giải một số bài tập số phức mức độ vận dụng cao
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 2 2 2 2 2 2 1999 1999 1999 1999 1999 1999 . . . z z z z z z z z z z z z Suy ra 2 1 2 2 3 3 1 1 2 2 3 3 1 2 P 1999 2 2 2
z z z 1999 1999 1999 1 2 3 z z z 1 2 3 P 1999
Tổng quát: z z z k z z z z z z k z z z 1 2 3 1 2 2 3 3 1 1 2 3 3 3 2i
Bài 11: Cho số phức z thỏa mãn
z 1 2i 3 . Gọi M và m lần lượt là giá trị 1 2 2i
lớn nhất và giá trị nhỏ nhất của biểu thức P z 3 3i . Tính . M m A) . M n 25 B) . M n 20 C) . M n 24 D) . M n 30
Dạng tổng quát: Cho số phức z thỏa mãn z z z r . Tính Min, Max của 1 2 z r r z
z z . Ta có 2 2 Max z ; Min z 3 3 3 z z z z 1 1 1 1 3 3 2i
Áp dụng Công thức trên với z
; z 1 2i, z 3 3 ; i r 3 ta được 1 2 3 1 2 2i
Max 6; Min 4 Bài tập áp dụng:
1) Cho số phức z thỏa mãn z 2 2i 1 . Gọi M và m lần lượt là giá trị lớn nhất và
giá trị nhỏ nhất của z . Tính . M m A) . M n 7 B) . M n 5 C) . M n 2 D) . M n 4 1 2i
2) Cho số phức z thỏa mãn z 2 1 1
. Gọi M và m lần lượt là giá trị lớn nhất i
và giá trị nhỏ nhất của z i . Tính . M m A) 1 M.n B) 1 M.n C) 1 M.n D) 1 M.n 5 3 10 4
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Biên soạn: Phạm Minh Tuấn - TOANMATH.com
Hướng dẫn giải một số bài tập số phức mức độ vận dụng cao
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- z
3) Cho số phức z thỏa mãn 4n1 4n i i i với n
. Gọi M và m lần lượt là giá 2
trị lớn nhất và giá trị nhỏ nhất của z 3 i . Tính . M m A) . M n 20 B) . M n 15 C) . M n 24 D) . M n 30
Bài 12: Cho số phức z thỏa mãn z 1 z 1 4 . Gọi m min z và M max z , khi đó . M n bằng: 2 3 A. 2 B. 2 3 C. 3 3 Giải:
Dạng Tổng quát: z z z z z z k với z a bi; z c di; z x yi 1 2 1 2 1 2 2 2 k 4 z k Ta có: 2 Min z và Max z 2 z 2 z 1 1
Chứng minh công thức: k
Ta có: k z z z z z z z z z z z z 2z z z . Suy ra 1 2 1 2 1 2 1 2 1 2 z1 k Max z 2 z1 Mặc khác: 2 2 2 2
z z z z z z k
ax by c ay bx d
ax by c ay bx d k 1 2 1 2
Áp dụng BĐT Bunhiacopxki ta có: k
axbyc2 aybxd2 axbyc2 aybxd2 1. 1.
1 1 ax by c2 ay bx d2 ax by c2 ay bx d2 2 2 4 2 2 a b 2 2
x y 4 2 2 c d
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Biên soạn: Phạm Minh Tuấn - TOANMATH.com
Hướng dẫn giải một số bài tập số phức mức độ vận dụng cao
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
k 4 c d 2 2 2 2 2 k 4 z Suy ra 2 2 2
z x y 4 2 2 a b 2 z1 2 4 4 m 3 ADCT trên ta có: 2 z 1; z 1; k 4 1 2 4 M 2 2 2 2
Bài 13: Cho số phức z thỏa mãn iz iz 4 và 1 i 1 . Gọi m min z i
M max z , khi đó . M n bằng: A. 2 B. 2 2 C. 2 3 D. 1 2 m 2
ADCT Câu 12 ta có: z i; z ; k 4 1 2 1 i M 2 1 3
Bài 14: Cho các số phức z , z , z thỏa mãn z z z
i . Tính giá trị nhỏ nhất của 1 2 3 1 2 3 2 2 2 2 2
biểu thức P z z z . 1 2 3 A. P 1 C. P 3 min min 1 B. P D. P 2 min 3 min Giải: 2 2 2 Áp dụng BĐT AM-GM ta có: 3 P 3 z . z . z 1 2 3 1 3 Mặc Khác: z z z
i z z z 1 z z z 1 1 2 3 1 2 3 1 2 3 2 2
Suy ra P 3. Dấu “=” xảy ra khi z z z 1 1 2 3
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Biên soạn: Phạm Minh Tuấn - TOANMATH.com
Hướng dẫn giải một số bài tập số phức mức độ vận dụng cao
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- z 3
Bài 15: Cho số phức z x yi với x, y là các số thực không âm thỏa mãn z 1 1 2i 2 2 và biểu thức 2 2
P z z i z z
z1 i z1 i
. Giá trị lớn nhất và giá trị nhỏ
nhất của P lần lượt là: A. 0 và 1 C. 3 và 0 B. 3 và 1 D. 2 và 0 Giải: z 3
1 z 3 z 1 2i x y 1 z 1 2i 2 x y 2 2 1
P 16x y 8xy , Đặt t xy 0 t 2 4 2 1
P 16t 8t,t 0;
MaxP 0; MinP 1 4
Bài 16: Cho các số phức z thỏa mãn z 1. Tính giá trị nhỏ nhất của biểu thức 2 3
P 1 z 1 z 1 z . A. P 1 C. P 3 min min B. P 4 D. P 2 min min Giải:
Ta có: z 1 z 1 2 3 2 3
P z z z z z z z z z 2 z 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 z 2 6z i
Bài 17: Cho số phức z thỏa mãn 1 2
. Tìm giá trị lớn nhất của z . 3iz 1 1 A. max z C. max z 2 3
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Biên soạn: Phạm Minh Tuấn - TOANMATH.com
Hướng dẫn giải một số bài tập số phức mức độ vận dụng cao
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 3 B. max z D. max z 1 4 Giải: 6z i 2 2
1 6z i 2 3iz 6z i 2 3iz 2 3iz
6zi6zi23iz23iz 6zi6zi 23iz23iz 1 2 1 1 . z z
z z 9 9 3
Bài 18: Cho z a bi,a,b thỏa 2
z 4 2 z và P 2 2
8 b a 12 . Mệnh đề nào sau đây đúng?
A. P z 2 2 2
C. P z 2 2
B. P z 2 2 4
D. P z 2 4 Giải:
z z a b 2 ab2 2 2 2 2 2 4 2 4 2
4 a b 0 Chuẩn hóa 4 2
b 0 a 4a 16 0 a 1
i 3 z 1
i 3 P 4 2 2
Thử đáp án: - ĐÁP ÁN A: P 1
i 3 2 4 Nhận
Bài 19: Cho số phức z thỏa mãn z 2 3i 1. Gọi M max z 1 i , m min z 1 i .
Tính giá trị của biểu thức 2 2 M n . A. 2 2 M m 28 C. 2 2 M m 26 B. 2 2 M m 24 D. 2 2 M m 20 Giải:
z i x 2 y 2 2 3 1 2 3 1 (1)
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Biên soạn: Phạm Minh Tuấn - TOANMATH.com
Hướng dẫn giải một số bài tập số phức mức độ vận dụng cao
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 2 2
Đặt P z i x y 2 1 1
1 P (2) với P 0 2 P 10 6x
Lấy (1)-(2) ta được: y . Thay vào (1) : 4 2 2 P x x 22 10 6 2
3 1 52x 2
40 12P x 4 2
P 4P 52 0 (*) 4
Để PT (*) có nghiệm thì: P 2 2 4 2 40 12
4.52. P 4P 52 0 14 2 13 P 14 2 13 Vậy 2 2
M 14 2 13 ,m 14 2 13 M m 28 1 1
Bài 20: Cho số thức * z thỏa mãn 3 z
2 và M max z . Khẳng định nào sau 3 z z đây đúng? 7 A. 1 M 2 C. 2 M 2 5 B. 1 M D. 3 2
M M M 3 2 Giải: 3 3 1 3 1 1 3 1 1 1 z z 3 z z z 3 z 3 3 z z z z z z 3 3 3 1 1 1 1 1 z z 3 z z 3 z 2 3 z z z z z 3 3 1 1 1 1 Mặt khác: z 3 z z 3 z z z z z 3 1 1 1 Suy ra: z
3 z 2 , đặt t z 0 , ta được: z z z
t t t t 2 3 1 3 2 0 2
1 0 t 2 z 2 M 2 z
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Biên soạn: Phạm Minh Tuấn - TOANMATH.com
Hướng dẫn giải một số bài tập số phức mức độ vận dụng cao
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Bài 21: Cho số phức z thỏa mãn z i i i2017 3 1 1
. Khi đó số thức w z 1 i có phần ảo bằng: A. 1008 ( z) 2 1 C. 1008 ( z) 2 B. 1008 ( z) 2 3 D. 1008 ( z) 2 2 Giải:
z i i i2017 z i i i i2018 3 1 1 3 1 1 1 1i 1009 2 1009 2i z i i i i
1 i1 i 1008 3 3 2 3 2 1008 w
i i i 1008 1008 2 3 1 4 2 2 i ( z) 2 2
Bài 22: Cho số phức z thỏa mãn i 2 42 1 5 z
3i 15 . Mệnh đề nào dưới đây z đúng: 1 5 A. z 2 C. z 4 2 2 3 B. z 3 D. 3 z 5 2 Giải: i 2 42 1 5 z 3i 15 z
i z i i 2 42 1 5 3 1 5 z
i z i 2 42 2 42 1 5 3
1 5i z 3i z z 2 2 42 6. z 3 6 2 z 3 2
. z 4.42 0 z 2 z
Bài 23: Cho ba số phức z, z , z thỏa mãn 2z i 2 iz và z z 1 . Tính giá trị của 1 2 1 2
biểu thức P z z . 1 2
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Biên soạn: Phạm Minh Tuấn - TOANMATH.com
Hướng dẫn giải một số bài tập số phức mức độ vận dụng cao
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 3 A. P C. P 2 2 2 B. P 3 D. P 2 Giải:
Đặt z x yi , 2 2
2z i 2 iz x y 1
Gọi A, B là hai điểm biểu diễn z ,z . 1 2
Ta có z z OA OB AB 1 1 2
Suy ra AB OA OB hay tam giác OAB đều. 3
P z z OA OB 2OM 2. 3 1 2 2
Bài 24: Cho ba số phức z ,z ,z thỏa mãn z z z 1 và z z z 0 . Tính giá trị 1 2 3 1 2 3 1 2 3 của biểu thức 2 2 2
P z z z . 1 2 3 A. P 1 C. P 1 B. P 0 D. P 1 i 1 3 1 3
Giải: Chuẩn hóa z i, z i, z 1 Suy ra P 0 1 2 3 2 2 2 2
Bài 25: Cho hai số phức z , z thỏa mãn z z 8 6i và z z 2 . Tính giá trị lớn nhất 1 2 1 2 1 2
của biểu thức P z z . 1 2 A. P 5 3 5 C. P 4 6 max max B. P 2 26 D. P 34 3 2 max max Giải:
Ta có: z z 8 6i z z 10 1 2 1 2 z z
z z z z
2 z z 2 2 2 2 2 2 2 1 2
52 z z
z z 2.52 2 26 1 2 1 2 1 2 1 2 1 2 2
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Biên soạn: Phạm Minh Tuấn - TOANMATH.com
Hướng dẫn giải một số bài tập số phức mức độ vận dụng cao
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Bài 26. Cho z ,z ,z là các số phức thỏa mãn z z z 1 và z z z 0 . Khẳng 1 2 3 1 2 3 1 2 3
định nào dưới đây là sai.
A. z3 z3 z3 z3 z3 z3
B. z3 z3 z3 z3 z3 z3 1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3
C. z3 z3 z3 z3 z3 z3
D. z3 z3 z3 z3 z3 z3 1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 3 1 3
Giải: Chuẩn hóa z i, z i, z 1 Suy ra đáp áp D 1 2 3 2 2 2 2
Bài 27: Cho z ,z ,z là các số phức thoả mãn z z z 1. Khẳng định nào sau đây 1 2 3 1 2 3 là đúng?
A. z z z z z z z z z
B. z z z z z z z z z 1 2 3 1 2 2 3 3 1 1 2 3 1 2 2 3 3 1
C. z z z z z z z z z
D. z z z z z z z z z 1 2 3 1 2 2 3 3 1 1 2 3 1 2 2 3 3 1 1 3 1 3
Giải: Chuẩn hóa z i, z i, z 1 Suy ra đáp áp A 1 2 3 2 2 2 2
Bài 28: Cho z ,z ,z là các số phức thoả mãn z z z 1 và z z z 1. Biểu thức 1 2 3 1 2 3 1 2 3 2n1 2n1 2n1 P z z z , n
nhận giá trị nào sao đây? 1 2 3 A. 1 B. 2 C. 4 D. 3
Giải: Chuẩn hóa n 1,z 1,z i,z i Suy ra đáp áp A 1 2 3
Bài 29: Cho ba số phức z , z , z thỏa mãn z z z 1. Tính giá trị nhỏ nhất của 1 2 3 1 2 3 1 1 1 biểu thức P
z z z z
z z z z z z z . z 1 2 1 3 2 1 2 3 3 1 3 2 3 1 A. P C. P min 4 min 2 5 B. P 1 D. P min min 2 Giải: 2 2 2 z z
z z z z z z
z z z z
z z z z z z 1 2 2 3 3 1
1 2 1 2 2 3 2 3 3 1 3 1
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Biên soạn: Phạm Minh Tuấn - TOANMATH.com
Hướng dẫn giải một số bài tập số phức mức độ vận dụng cao
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
9 z z z z z z 1 2 3 1 2 3 2
9 z z z 1 2 3 Theo BĐT Cauchy- Schwarz: 9 9 9 P 2 2 2 2
z z z z z z z z z z z z 1 2 1 3 2 1 2 3 2 1 2 3 z z z z z z 9 z z z 1 2 2 3 3 1 1 2 3 9 2 Do đó: P
1 (do z z z 0 ) 9 1 2 3 2z i
Bài 30: Cho ba số phức z thỏa mãn z 1. Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức P : 2 iz 3 A. P 1 C. P max max 4 1 B. P D. P 2 max 2 max z 1
Giải: Chuẩn hóa z 1 z 0 2 i
z 1 P
1 do đó loại B, C 2 i i 1
z 0 P
do đó loại D, chọn đáp án A 2 2 2 2
Bài 31: Cho 3 số phức z , z , z thỏa mãn z z z 0 và z z z . Mệnh đề nào 1 2 3 1 2 3 1 2 3 3 dưới đây đúng? 2 2 A. 2 2 2 z z
z z z z 1 2 2 3 3 1 3 8 B. 2 2 2 z z
z z z z 1 2 2 3 3 1 3 C. 2 2 2 z z
z z z z 2 2 1 2 2 3 3 1 D. 2 2 2 z z
z z z z 1 1 2 2 3 3 1
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Biên soạn: Phạm Minh Tuấn - TOANMATH.com
Hướng dẫn giải một số bài tập số phức mức độ vận dụng cao
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 8 Giải: 2 2 2 2 2 2 2 z z
z z z z z z z z z z 1 2 2 3 3 1 1 2 3 1 2 3 3
Bài 32: Gọi S là tập hợp các số phức z thỏa mãn z i 3 và z 2 2i 5 . Kí hiệu z ,z là 1 2
hai số phức thuộc S và là những số phức có môđun lần lượt nhỏ nhất và lớn nhất. Tính
giá trị của biểu thức P z 2z . 2 1 A. P 2 6 C. P 33 B. P 3 2 D. P 8 Giải:
3 z i z 1 z 2
x y 2 2 o 1 9
Dấu “=” xảy ra khi: z 2 i 1 2 2
x y 4
z 2 2 z 2 2i 5 z 5 2 2
x 22 y 22 25 o 4 5 2 4 5 2
Dấu “=” xảy ra khi: z i 2 2 2 2 2
x y 33 20 2 4 5 2 4 5 2 P
i 4i 33 2 2
Bài 33: Gọi z là số phức có phần thực lớn hơn 1 và thỏa mãn z 1 i 2z z 5 3i sao
cho biểu thức P z 2 2i đạt giá trị nhỏ nhất. Tìm phần thực của số phức z đó. 8 7 4 6 A. ( z) C. ( z) 2 2 8 2 12 2 B. ( z) D. ( z) 2 2 Giải:
z i z z i y x 2 1 2 5 3 2 2
P x 2 y 2 y y 2 3 7 7 2 2 2 y 2 4 4
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Biên soạn: Phạm Minh Tuấn - TOANMATH.com
Hướng dẫn giải một số bài tập số phức mức độ vận dụng cao
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 3 y 4 6 3
Dấu “=” xảy ra khi: 2 z i
y x 2 2 2 2
Bài 34: Cho số phức z thỏa mãn z 1. Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức 3
P z z 2 . 11 13 A. P B. P 2 3 C. P D. P 3 5 max 2 max max 2 max Giải:
Câu 35: Cho phương trình: 3 2
z az bz c 0 , a,b,c . Nếu z 1 i,z 2 là hai 1 2
nghiệm của phương trình thì a b c bằng: A. 2 B. 1 C. 0 D. 1
Bài 36: Cho số phức z thỏa mãn 10 9
11z 10iz 10iz 11 0 .Tính z . A. 1 z B. 3 z C. P 1 D. P 2 max max 2 4
Bài 37: Cho phương trình: 4 3 2
z az bz cz d 0 , a,b,c,d có bốn nghiệm phức là
z , z , z , z . Biết rằng z z 13 i, z z 3 4i , khẳng định nào sau đây đúng? 1 2 3 4 1 2 3 4 A. b 53 B. b 50 C. b 55 D. b 51
Bài 38: Cho số phức z thỏa mãn z z z 1và z z z ; z z z ; z z z là các số 1 2 3 1 2 3 2 3 1 3 1 2
thực. Tính z z z 2017 . 1 2 3 A. 1 C. 1 B. 2017 2 D. 2017 2
Bài 39: Cho số phức z thỏa mãn đồng thời z z 2 và z 3z 2 i 3 z . Khẳng định nào sao đây đúng? 1 5 A. z 2 C. z 4 2 2
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Biên soạn: Phạm Minh Tuấn - TOANMATH.com
Hướng dẫn giải một số bài tập số phức mức độ vận dụng cao
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 3 B. z 3 D. 3 z 5 2 4 z 1
Bài 40: Cho z , z , z , z là nghiệm phức của phương trình: 1 . Tính giá trị của 1 2 3 4 2z i
biểu thức P 2 z 1 2 z 1 2 z 1 2 z 1 : 1 2 3 4 18 A. P 1 C. P 5 17 B. P 1 D. P 9
Bài 41: Cho số phức z thỏa mãn z 1. Gọi M và m là giá trị lớn nhất và giá trị nhỏ nhất của biểu thức 3 2
P z 1 z z 1 . Tính M m . A. 2 B.7 C.6 D. 5 z z 1
Bài 42: Cho hai số phức z , z thỏa mãn 1 2
. Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức 1 2 z z 2 1 2 z z 1 2 P . z z 1 2 A. 2 B.0,75 C.0,5 D. 1
Bài 43: Trong mặt phẳng phức với gốc tọa độ O, cho hai điểm A, B (khác O) biểu diễn
hai số phức z , z thỏa mãn 2 2
z z z z . Khẳng định nào sau đây đúng? 1 2 1 2 1 2 A. O
AB vuông cân tại A B. O AB đều C. O
AB cân, không đều D. O AB cân tại A 2
Bài 44: Cho ba số phức z , z , z thỏa mãn z z z
và z z z 0 . Tính giá 1 2 3 1 2 3 2 1 2 3
trị lớn nhất của biểu thức P z z 2 z z 2 z z . 1 2 2 3 3 1
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Biên soạn: Phạm Minh Tuấn - TOANMATH.com
Hướng dẫn giải một số bài tập số phức mức độ vận dụng cao
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 7 2 3 6 A. P C. P max 3 max 2 4 5 10 2 B. P D. P max 5 max 3 Giải: 2 2 2 2 2 2 2 3 z z
z z z z z z z z z z 1 2 2 3 3 1 1 2 3 1 2 3 2
Theo BĐT Bunhiacôpxki ta có:
P z z z z z z 2 2 2 2 2 3 6 2 2 1 2 2 z z
z z z z 1 2 2 3 3 1 1 2 2 3 3 1 2
Bài 45: Cho số phức z thỏa mãn z 1. Gọi M và m lần lượt là giá trị lớn nhất và giá trị
nhỏ nhất của biểu thức 2
P z 1 1 z . Tính 2 2
P M n A. 12 C. 15 B. 20 D. 18
Bài 46: Cho bốn số phức a,b,c, z thỏa mãn 2
az bz c 0 và a b c 0 . Gọi
M max z ,m min z . Tính môđun của số phức w M mi . A. w 2 C. w 3 B. w 2 D. w 1
Bài 47: Cho số phức z thỏa mãn z 1 2 . Gọi M và m lần lượt là giá trị lớn nhất và
giá trị nhỏ nhất của biểu thức P z i z 2 i . Tính môđun của số phức w M mi . A. w 2 6 C. w 3 5 B. w 4 2 D. w 4 Giải: z x 2 2 1 2 1 y 2
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Biên soạn: Phạm Minh Tuấn - TOANMATH.com
Hướng dẫn giải một số bài tập số phức mức độ vận dụng cao
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- vecto
P x y 2 x2 y2 x x2 y y2 2 1 2 1 2 1 1 2 2 bunhiacopxki P x
y 2 x2 y2 x 2 2 2 1 2 1 2.2 1 y 2 4
w 4 2 2i 2 6 3 4
Bài 48: Cho hai số phức z , z thỏa mãn z z
i , z z 3 và biểu thức 1 2 1 2 5 5 1 2 3 3 P 4 z
4 z 3 z 3 z 5 đạt giá trị nhỏ nhất . Tính z z . 1 2 1 2 1 2 A. 1 C. 2 3 B. D. 3 4 Giải:
Ta có: z z 1; 3 z z z z 1 2 1 2 1 2 z z
z z z z 2 z z 2 2 2 2 2 2 2 1 2
2 z z
3 z z 2 1 2 1 2 1 2 1 2 1 2 2 3 3 3
P 4 z z 3 z z 5 z z 3 z z 5 1 2
1 2 1 2 1 2 t 1
Xét hàm số: f t 3
t 3t 5,t 3; 2 ; f 't 2
3t 3 0 t 1
Do đó minf t 3 minP 3
Dấu “=” xảy ra khi z z 1 1 2 3 2 2
Bài 49: Cho số phức z thỏa mãn z
3 2 . Gọi M max z và m min z , tính z
môđun của số phức w M mi . A. w 4 22 C. w 5 10 B. w 7 56 D. w 3 62
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Biên soạn: Phạm Minh Tuấn - TOANMATH.com
Hướng dẫn giải một số bài tập số phức mức độ vận dụng cao
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Giải: 2 z 3 3 2z 3 2 2 z 3 z 3z z2 4 2 6 z 9 z 3 2 18 18 18 2 2 2 z z z z 4 2 z 6 z 9 2
18 12 3 15 z 12 3 15 2 z Do đó: w 3 62
Bài 50: Cho số phức z thỏa mãn 2
z 2z 5 z 1 2iz 3i
1 . Tìm giá trị nhỏ nhất
của biểu thức P z 2 2i . 1 A. P C. P 2 min 2 min 3 B. P 1 D. P min min 2
Bài 51: Cho số phức z thỏa mãn z 2 . Gọi M và m lần lượt là giá trị lớn nhất và giá trị z i
nhỏ nhất của của biểu thức P
. Tính giá trị của biểu thức M.n : z 1 A. C. 1 4 3 B. 2 D. 4
Bài 52: Cho số phức z thỏa mãn 2
z 4 2 z . Gọi M max z và m min z , tính môđun
của số phức w M mi . A. w 2 3 C. w 14 6 2 B. w D. w 3 3
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Biên soạn: Phạm Minh Tuấn - TOANMATH.com
Hướng dẫn giải một số bài tập số phức mức độ vận dụng cao
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Bài 53: Cho số phức z x yi , x, y là số phức thỏa mãn hai điều kiện 2 2 3 3
z 2 z 2 26 và biểu thức P z
i đạt giá trị lớn nhất. Tính giá trị của 2 2 biểu thức (x.y) 9 9 A. xy C. xy 4 2 16 17 B. xy D. xy 9 2 1 15
Bài 54: Cho ba số phức z , z , z thỏa mãn z z z
i . Tìm giá trị nhỏ nhất của 1 2 3 1 2 3 4 4 1 1 1 6 biểu thức P z z z z z . z 1 2 3 1 2 3 A. P 6 C. P 5 min min B. P 4 D. P 3 min min
Bài 55: Cho hai số phức z , z thỏa mãn z z 1. Gọi m là giá trị nhỏ nhất của biểu 1 2 1 2
thức P z 1 z 1 z z 1 . Khẳng định nào sau đây sai? 1 2 1 2 7 7 A. m 3 C. 3 m 4 2 11 1 5 B. 1 m D. m 5 4 2 z
Bài 56: Cho số phức z a bi 0 sao cho z không phải là số thực và w là số 3 1 z 2 z thực. Tính . 2 1 z 1 1 A. C. 3a 1 3a 2
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Biên soạn: Phạm Minh Tuấn - TOANMATH.com
Hướng dẫn giải một số bài tập số phức mức độ vận dụng cao
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 2 1 B. D. a 2 2a 1 Giải: b 0(Loai) z z 2 Theo đề: 0 z z 1 z z z 0 2 3 3 1 1 z 1 z z 2a 1 2 z 1 2a 2 2a 1 2a 1 1 z 2a
Bài 57: Cho hai số phức z,w khác 0 và thỏa mãn z w 2 z w . Gọi a, b lần lượt là z
phần thực và phần ảo của số phức u . Tính 2 2 a b ? w 1 1 A. C. 2 8 7 1 B. D. 2 4 Giải:
Chuẩn hóa: w 1 . Theo đề ta có: z 1 2 z x 2 2 1 y 4 2 2 x y 1 15 1 15 2 2 1 z i u
i a b z 1 1 x 2 2 8 8 8 8 4 1 y 1
Bài 58: Cho hai số phức z,w khác 0 và thỏa mãn z w 5 z w . Gọi a, b lần lượt là
phần thực và phần ảo của số phức u . z w . Tính 2 2 a b ?
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Biên soạn: Phạm Minh Tuấn - TOANMATH.com
Hướng dẫn giải một số bài tập số phức mức độ vận dụng cao
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 1 1 A. C. 50 100 1 1 C. D. 25 10 Giải:
Chuẩn hóa: w 1 . Theo đề ta có: z 1 5 z x 2 2 1 y 25 2 2 x y 1 3 11 1 3 11 2 2 1 z i u
i a b z 1 1 x 2 2 50 50 50 50 25 1 y 1
Bài 59: Cho số phức w và hai số thực a, b. Biết rằng w i và 2w 1 là hai nghiệm của phương trình 2
z az b 0 . Tính a b ? 5 5 A. C. 9 9 1 1 B. D. 9 9 Giải:
3w i 1 a 1 i a
2 2i 2a
Theo định lý Viet ta có: i 1 b w i 2w 1 b 3 3 2 2a a 1 b a 2 2 2a a 1 2 4 5 9 9 3
a i b
13 a b 9 9 3 9 9 2 4 b 9 a 0 9 9 9
Bài 60: Cho hai số phức z , z thỏa mãn điều kiện z z 2017 . Tìm giá trị nhỏ nhất 1 2 1 2 2 2 z z z z của biểu thức 1 2 1 2 P 2 2 2017 z z 2017 z z 1 2 1 2 1 2 A. C. 2017 2 2017 2 1 B. D. 2017 2 2017
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Biên soạn: Phạm Minh Tuấn - TOANMATH.com
Hướng dẫn giải một số bài tập số phức mức độ vận dụng cao
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Đặt z 2017 cos 2x i sin 2x và z 2017 cos 2y i sin 2y 2 1 z z
cos 2x i sin 2x cos 2y i sin 2y cosx y Ta có: 1 2 2 2017 z z
2017 1 cos(2x 2y) i sin(2x 2y) 2017 cos x y 1 2 z z
sin y x Tương tự: 1 2 2 2017 z z 2017 sin y x 1 2 2
cos x y 2
sin x y Suy ra P 2 2
2017 cos x y 2 2
2017 sin y x 2
cos x y 1 1 1 Vì nên 2 P cos x y 2
sin x y 2 2 sin 2 x y 1 2017 2017
Bài 61: Cho ba số phức z , z , z thỏa mãn điều kiện z z z 1 và 1 2 3 1 2 3 2 2 2 z z z 1 2 3
1 0 . Khẳng đinh nào sau đây đúng? . z z z z z z 2 3 3 1 1 2
A. z z z 3
C. z z z 2 1 2 3 1 2 3 1
B. z z z
D. z z z 4 1 2 3 3 1 2 3
Bài 62: Cho số phức z thỏa mãn điều kiện z 1. Tìm giá trị nhỏ nhất của biểu thức 2 2016 2017
P 1008 1 z 1 z ... 1 z 1 z A. 2017 C. 2018 B. 1008 D. 2016
Bài 63: Cho ba số phức z , z , z thỏa mãn điều kiện z z z 1, z z z 0 và 1 2 3 1 2 3 1 2 3 2 2 2
z z z 0 . Khẳng đinh nào sau đây sai? . 1 2 3 A. 2017 2017 2017 z z z 0 C. 2017 2017 2017 z z z 1 1 2 1 1 2 1
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Biên soạn: Phạm Minh Tuấn - TOANMATH.com
Hướng dẫn giải một số bài tập số phức mức độ vận dụng cao
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- B. 2017 2017 2017 z z z 3 D. 2017 2017 2017 z z z 4 1 2 1 1 2 1 2 1 z z
Bài 64: Cho số phứ z \ c và w
là số thực. Khẳng đinh nào sau đây 2 1 z z đúng? . A. 0 z 2 C. 1 z 3 B. 2 z 4 D. 3 z 5
Bài 65: Cho ba số phức z , z , z thỏa mãn điều kiện z z z 0 và z z z z z z 0 . 1 2 3 1 2 3 1 2 2 3 3 1
z z z z z z
Tính giá trị của biểu thức 1 2 2 3 3 1 P 2 z2 A. 3 C. 2 1 1 B. D. 2 3
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Biên soạn: Phạm Minh Tuấn - TOANMATH.com